نشریه دانشور پزشکی
پیاپی 53 (آبان 1383)

عفونت عامل اصلی مرگ و میر متعاقب سوختگی است. شیوع بالای عفونت ها بعد از سوختگی به مهار سیستم ایمنی نسبت داده شده است. هدف این مطالعه، ارزیابی پاسخ های ایمنی سلولی و هومورال متعاقب سوختگی در یک مدل حیوانی است. موش های نر نژاد Balb/c بیهوش شدند و یک سوختگی تمام ضخامت به اندازه 10 درصد کل سطح بدن در آن ها ایجاد گردید. سپس پاسخ های ازدیاد حساسیت تاخیری (DTH) و ایمنی هومورال علیه گلبول قرمز گوسفند(SRBC) در روزهای مختلف بعد از سوختگی اندازه گیری شد.
مهار شدید پاسخ DTH تا 30 روز بعد از سوختگی اتفاق افتاد. حداکثر این مهار در روزهای 10 تا 14 بعد از سوختگی مشاهده شد. به علاوه به طور همزمان پاسخ آنتی بادی علیه SRBC پس از سوختگی افزایش یافت.
بحث: این نتایج نشان می دهند که متعاقب سوختگی، تغییرات شدیدی در پاسخ های DTH و تولید آنتی بادی اتفاق می افتد که شدت آن ها در زمان های مختلف پس از سوختگی متفاوت است. به علاوه این مطالعه، یک مدل موشی اید ئال برای سوختگی ارائه می دهد که می تواند به منظور مطالعات بیش تر در این باره مورد استفاده قرار گیرد.

زردی یکی از علائم کمبود فعالیت آنزیم گلوکز S فسفات دهیدروژناز (G6PD) که معمولا علائم کمبود این آنزیم به صورت زردی و آنمی همولیتیک است. این مطالعه به منظور بررسی فراوانی کمبود G6PD در نوزادان زرد بستری در یک مرکز آموزشی صورت گرفت.
برای این مطالعه توصیفی تحلیلی 573 نوزاد زرد بررسی در یک مرکز آموزشی از نیمه دوم سال 1380 تا پایان سال 1381 مورد بررسی قرار گرفتند.
اطلاعات از پرونده بیمار استخراج گردید. فعالیت آنزیم G6PD با روش فلورسانت لکه ای (FST) اندازه گیری شد. اطلاعات با کمک نرم افزار SPSS و آزمون های تی و کای مربع مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
از بین 573 نوزاد زرد بستری مورد مطالعه 33 نوزاد (76/5 درصد نوزادان) با کمبود G6PD مشخص گردیدند که شامل 28 پسر (در پسرها 02/8 درصد) و 5 دختر (در دخترها 23/2 درصد) بودند، در 100 درصد موارد زردی در هفته اول شروع شده بود. میانگین بیلی روبین تام سرمی موقع بستری mg/dL5/20 بود و در 3/30 درصد نوزادان احتیاج به تعویض خون داشتند که در هر دو مورد از نوزادان با G6PD طبیعی بیشتر است. میانگین هموگلوبین در این نوزادان g/dL1/15 بود که در مقایسه با هموگلوبین نوزادان زرد با سطح G6PD طبیعی تفاوتی نداشت.
بحث: به طور کلی فراوانی به دست آمده طی این مطالعه در مقایسه با فراوانی کمبود G6PD در شهرهای دیگر ایران کمتر بوده است. ولی با توجه به شدت زردی و فراوانی تعویض خون در این نوزادان توصیه می شود تمام نوزادان زرد از نظر فعالیت G6PD تحت آزمایش قرار بگیرند. همچنین در صورتی که از هزینه آزمایش کسر گردد غربالگری نوزادان پسر نیز پیشنهاد می شود.

به منظور ارزیابی تماس های شغلی با ترکیبات نیکل در حرفه آبکاری، 35 نفر پرسنل مرد یک کارگاه آبکاری واقع در غرب تهران مورد مطالعه قرار گرفتند. 4 نفر از این افراد به دلیل داشتن مقادیر کراتینین ادرار خارج از دامنه تعریف شده تشخیص و از مطالعه حذف گردیدند.
در طی این بررسی، از هوای محیط کار، منطقه تنفسی و همچنین ادرار پرسنل، نمونه برداری به عمل آمد و سپس این نمونه ها با روش های استاندارد (دستورالعمل شماره D4185-90 مؤسسه ASTM توسط دستگاه جذب اتمی با شعله برای هوا و ارزیابی نیکل در مایعات بیولوژیکی توسط دستگاه جذب اتمی بدون شعله برای ادرار) مورد آنالیز قرار گرفت.
نتایج نشان داد که میانگین مقادیر مربوط به غلظت نیکل در هوا در تمامی قسمت ها از حد مجاز پیشنهاد شده توسط سازمان ACGIH که معادل g/m3100 در نظر گرفته شده، کم تر است. مقادیر متوسط غلظت نیکل مربوط به ادرار افراد آبکار (17 نفر) و پرداختکار (7نفر) از حد مجاز مربوط به افراد غیر مواجه با ترکیبات نیکل (g/lit5/4) متجاوز بود و اختلاف فاحشی داشت (به ترتیب g/lit45/77 و75/64). البته این مقادیر نیکل ادرار افراد در محدوده مقدار مجاز تعریف شده توسط مؤسسه بهداشت صنعتی فنلاند (g/lit76) بود و تفاوت چندانی نداشت. میانگین مقادیر غلظت نیکل ادرار در تمامی افراد (آبکار و پرداختکار) با تصحیح نسبت به مقدار کراتینین ادرار، از میانگین مقادیر مربوط به گروه های کنترل (کیفی و نرمال) تجاوز می کرد (g/gCrea5/50 نسبت بهg/gCrea 24 و 21). این میانگین ها در افراد سیگاری و غیرسیگاری فاقد تفاوت معنا دار بود (به ترتیبg/gCrea 43 و46). افزایش سن یا سابقه کار افراد نیز تاثیری در افزایش مقادیر غلظت نیکل ادرار افراد نداشت (همبستگی ضعیف). بین غلظت نیکل در ناحیه تنفسی و ادرار آبکاران - نسبت به کراتینین - همبستگی متوسطی با ضریب معادل 7108/0R= و 001/0 P< مشاهده گردید. این همبستگی در پرداختکاران ضعیف بود. از طرف دیگر، میزان غلظت نیکل تعیین شده در ادرار افراد، بیش از مقدار قابل انتظار در چنین محیطی از آلاینده (نیکل) بود.
بحث: در مجموع و با توجه به نتایج حاصل می توان چنین نتیجه گیری کرد که به صرف پایین تر بودن میزان تراکم آلاینده موجود در هوای محیط کار و منطقه تنفسی افراد نسبت به حد مجاز توصیه شده آن (g/m3100) نمی توان اطمینان حاصل کرد که افراد از نظر مواجهه ایمن هستند و این امر با توجه به مقادیر غلظت آلاینده در ادرار آن ها - نسبت به کراتینین - واضح است. نقش سن، سابقه کار و مصرف سیگار در افزایش تراکم آلاینده در ادرار افراد ضعیف است. با توجه به عدم تطابق میانگین غلظت تعیین شده در ادرار افراد و مقدار قابل انتظار، می توان چنین استنباط کرد که ترکیبات نیکل ممکن است از طرق دیگری غیر از تنفس، مانند گوارش و پوست وارد بدن شده، در ادرار فرد ظهور یابند.

بروسلوز، بیماری مشترک میان حیوان و انسان است که درمان آن نیاز به استفاده همزمان از دو آنتی بیوتیک دارد که برخی از آثار سوء رژیم درمانی نیاز به بررسی و یافتن مواد ضد میکروبی جدید را برای جایگزین سازی در رژیم درمانی بروسلوز مطرح می کند. سیر دارای ترکیبات مختلفی است که یکی از مهم ترین آن ها آلیسین است و مهم ترین ماده سیر با فعالیت ضد میکروبی محسوب می گردد.
در این بررسی، ابتدا عصاره کلروفرمی سیر استخراج و پس از تعیین مقدار کمی آلیسین در آن، حداقل غلظت بازدارنده رشد (MIC) و کم ترین غلظت باکتری کشی (MBC) بر روی دو سویه بروسلا ملی تنسیس Rev1 و بروسلا آبورتوس S19 به روش رقت در لوله و انتشار در آگار (روش چاهکی) تعیین شد.
یافته ها و بحث: نتایج به دست آمده شامل رقت 1:160 عصاره (حاوی غلظت 128 میکروگرم بر میلی لیتر آلیسین) به عنوان MIC و رقت 1:80 عصاره (218 میکروگرم بر میلی لیتر آلیسین) به عنوان MBC برای هر دو سویه S19 و Rev1 بود.

زایمان زودرس که طبق تعریف بعد از 22 هفته حاملگی و قبل از پایان 37 هفته حاملگی واقع می شود 75 درصد از مرگ و میرهای نوزادی را تشکیل می دهد و نوزادانی هم که زنده می مانند در معرض مشکلات بینایی، شنوایی، بیماری های ریوی و فلج مغزی قرار می گیرند. البته هزینه های مصرف شده برای مراقبت های بعدی نیز زیاد است. شناخت شیوع و عوامل خطر زایمان زودرس می تواند منجر به کشف راه های پیشگیری از آن شود و از این طریق می توان در بالا رفتن بهداشت جامعه تاثیر گذاشت.
نوع مطالعه حاضر، توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی بوده و با توجه به این که کل تعداد زایمان زودرس در مقطع زمانی 1/10/78 لغایت 30/3/79 - 257 مورد بود جهت بررسی ریسک فاکتورها تعداد 293 نفر نیز به عنوان گروه شاهد در نظر گرفته شد.
زایمان زودرس با عدم وجود مراقبت دوران حاملگی، چند قلویی، سابقه نازایی، مصرف مواد محرک تخمک گذاری، پرزانتاسیون بریچ، تاخیر رشد داخل رحمی، سابقه زایمان زودرس، دفعه بارداری، حاملگی همراه فشار خون، دکولمان، تغییرات (کاهش و افزایش) حجم مایع آمنیونی، جنس مذکر، مرگ داخل رحمی و آپگار دقیقه پنجم زیر 5، رابطه معنا دار پیدا کرد.
زایمان زودرس یک پدیده مولتی فاکتوریال است و شناسایی علل خطر و جلب مشارکت مادران باردار و بالابردن آگاهی آن ها می تواند در کاهش میزان آن مؤثر باشد.

اختلال استرس بعد از سانحه (P.T.S.D.) که یک اختلال روان پزشکی (اضطرابی) محسوب می شود ممکن است در اثر یک استرس شدید و ناتوان کننده ایجاد شود. یکی از علائم این اختلال، کابوس های شبانه است که گاهی بسیار شدید و سبب بی خوابی، رنج و ناراحتی فرد می شود. در برخی مطالعات مشخص شده که در این اختلال، فعالیت سیستم آدرنرژیک زیاد می شود و نیز گزارش شده داروهایی مثل کلونیدین، گانفیسین و پرازوسین که فعالیت این سیستم را کم می کنند باعث کاهش علائم از جمله کابوس های شبانه می شوند. لذا در این مطالعه، اثر کلونیدین (اگونیست آلفا دو پیش سیناپسی) و پرازوسین (آنتاگونیست آلفایک) را برکابوس های این بیماران مقایسه می کنیم.
در یک کار آزمایی بالینی دوسوکور و تصادفی دو گروه از بیماران بستری PTSD به مدت 8 هفته تحت درمان با کلونیدین و پرازوسین قرار گرفتند، بیماران همگی مرد، متاهل و مبتلا به فرم مزمن اختلال بودند و کسانی که سوء مصرف یا وابستگی به مواد، اختلال سایکوتیک و مشکلات طبی برای تحمل این دو دارو داشتند، در مطالعه قرار نمی گرفتند.
میانگین شدت کابوس ها در هر دو گروه تحت درمان کاهش یافت که از نظر آماری معنا دار بود (001/0P<) ولی اختلال کاهش میانگین شدت کابوس ها بین دو گروه معنا دار نبود (05/0P>).
بحث: اگرچه هر دو دارو سبب کاهش شدت کابوس ها شد، ولی اثربخشی آن ها با هم تفاوت نداشت.

مطالعه در مورد آسیب شنوایی ناشی از صدا، یافتن راه های حفاظت از آن، و فراهم کردن روش های درمانی مناسب، همزمان با تاریخ نوشتن آغاز شده است [1]. امروزه صدای محیط از آلاینده های زندگی جوامع کشورهای صنعتی به شمار می آید و صدا به عنوان یک عامل استرس زای فیزیکی مورد توجه است. تحقیقات اخیر، عمدتا بر آثار استرسی صدا و تاثیر رادیکال های اکسیژن آزاد بر بافت و تغییرات آستانه شنوایی متمرکز است. این مطالعه به منظور بررسی آثار تراز فشار صدای dBA 110 (96 ساعت، 12 روز و روزی 8 ساعت) با فرکانس های Hz 20000- 250 (باند وسیع فرکانسی)، KHz 20 – Hz3540 به عنوان فرکانس های زیر و Hz 3540 – 250 به عنوان فرکانس های بم بر تغییرات آستانه شنوایی، گلوتاتیون به عنوان یک عامل آنتی اکسیدان و مالون دی آلدئید (محصول پراکسیداسیون چربی) خون و کبد خرگوش انجام شد. پاسخ شنیداری ساقه مغز (Auditory Brainstem Response: ABR) و گسیل های صوتی اعوجاجی گوش (Distortion Produce Oto-Acoustic Emission: DPOAE) خرگوش های هر گروه در قبل از مواجهه با صدا و 16 ساعت بعداز اتمام دوره مواجهه بررسی شد و پس از خون گیری و نمونه برداری بافت کبد خرگوش ها، حدود مالون دی آلدئید (Malondialdehyde: MDA) و گلوتاتیون (Glutathione: GSH) خون و کبد اندازه گیری شد.
مقایسه بین میانگین مقادیر پارامترهای مورد اندازه گیری در بین گروه های مورد مطالعه با گروه کنترل با آنالیز واریانس یک طرفه (ANOVA) انجام گرفت. نتایج نشان داد که صدا در هر سه گروه مطالعه، نسبت به گروه کنترل باعث کاهش آستانه شنوایی، مقدار گلوتاتیون و افزایش سطح مالون دی آلدئید خون گردیده و بین میانگین مقادیر گروه ها نسبت به گروه کنترل اختلاف معنادار وجود دارد (P<0.05). آثار گروه های فرکانسی نیز بر تغییرات پارامترهای مورد اندازه گیری قابل توجه است.

آدنوتانسیلکتومی، شایع ترین جراحی دوران کودکی محسوب می شود و از مشکلات اساسی آن، درد بعد از جراحی است، به طوری که توانایی های خوردن و نوشیدن را محدود کرده، دوره بستری را افزایش می دهد.
هدف ما در این مقاله، مطالعه اثر دگزامتازون تزریقی قبل از آدنوتانسیلکتومی بر درد پس از جراحی است.
مواد و این پژوهش به صورت کارآزمایی بالینی، تصادفی سیستماتیک و دوسوکور(double blined) صورت گرفته است. 46 بیمار درگروه سنی 23-3 که اندیکاسیون آدنوتانسیلکتومی داشتند انتخاب و به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول قبل از جراحی، آب مقطر با عنوان پلاسبو و گروه دوم دگزامتازون تزریقی داخل وریدی 15/0 میلی گرم به ازای هر کیلو وزن بدن نیم ساعت قبل از جراحی دریافت می کردند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بود که در سه بخش علت و اندیکاسیون جراحی، علائم و درد در طی 24 ساعت اول بعد از جراحی و پیگیری بیمار در مدت 10-7 روز بعد از جراحی تشکیل شده است. درد پس از جراحی در 24 ساعت اول در سه نوبت (ساعت 8 بعد از جراحی، ساعت 16 بعد از جراحی و ساعت 24 بعد از جراحی) بر اساس (Visual Analog Scale) VAS بررسی می شد و میانگین آن به عنوان درد در 24 ساعت اول در نظر گرفته شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون «تی» و «کای دو» و برنامه نرم افزاری SPSS استفاده شد.
در این بررسی 8/47 درصد افراد درد خفیف، 9/36 درصد درد متوسط و 2/15 درصد درد شدید داشتند که از این تعداد، گروه دگزامتازون 2/65 درصد درد خفیف، 26 درصد درد متوسط و 6/8 درصد درد شدید داشت و در گروه پلاسبو 4/30 درصد درد خفیف، 8/47 درصد درد متوسط و 7/21 درصد درد شدید مشاهده شد. همین طور بین تهوع، استفراغ، اشتهای بیمار در دو گروه درمانی ارتباط معنا داری به دست آمد، ولی بین تب، تریسموس، Drooling و نیاز به استامینوفن بعد از جراحی در دو گروه درمانی تفاوتی وجود نداشت. این تحقیق نشان داد بین میزان درد براساس VAS در دو گروه درمانی ارتباط معنا داری وجود دارد (007/0=P).
بحث: دگزامتازون تزریقی قبل از عمل جراحی باعث کاهش درد بعد عمل جراحی می شود.

بیماری قلب و عروق از شایع ترین اختلالات موجود تلقی شده و از آمار مرگ و میر بالایی برخوردار است و ضروری است با روش های دارویی و غیردارویی از شیوع و بروز ضایعات قلبی کاسته شود.
این پژوهش یک مطالعه نیمه تجربی است که با هدف تعیین تاثیر به کارگیری روش آرام سازی و پیش دارو بر علائم همودینامیک بیماران تحت آنژیوگرافی عروق کرونر، بستری در بخش های قلب و بعد از آنژیوی بیمارستان شهید بهشتی زنجان در سال 1382 انجام شده است.
در این پژوهش 60 بیمار تحت آنژیوگرافی عروق کرونر با توجه به شرایط و روش نمونه گیری در دسترس و به صورت تخصیص تصادفی در سه گروه شاهد، آرام سازی، و پیش دارو مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، شامل برگه اطلاعات دموگرافیک و اطلاعات مربوط به بیماری و برگه های ثبت پارامترهای همودینامیک در 12-8 و نیم ساعت قبل، حین و پس از آنژیوگرافی بوده است.در گروه آرام سازی، پژوهشگر روز قبل از آنژیوگرافی به صورت فردی در ارتباط با تاثیر آرام سازی صحبت می کرد وسپس پژوهشگر یک بار با کمک مددجو موارد آرام سازی را انجام می داد و از مددجو بعد از یادگیری کامل می خواست که 2-3 بار تا قبل از رفتن به آنژیوگرافی، آرام سازی را انجام دهد. در گروه پیش دارو، بیماران داروهای معمول قبل از آنژیوگرافی شامل دیازپام، کلرفنیرامین،پلازیل و هیدروکورتیزون را دریافت می کردند و گروه شاهد فقط تحت مراقبت های معمول قبل از آنژیوگرافی قرار می گرفت. در هر دو گروه، پارامترهای همودینامیک 12-8 و نیم ساعت قبل، حین و پس از آنژیوگرافی اندازه گیری شد. سپس با نرم افزار آماری (SPSS) تحت ویندوز با آزمون آماری آنالیز واریانس در اندازه های مکرر و آنالیز واریانس، داده های حاصل تجزیه و تحلیل آماری شد.
با آزمون آماری آنالیز واریانس، پارامترهای همودینامیک (فشار خون سیستولیک و دیاستولیک، تعداد ضربان نبض، تعداد تنفس، فشار خون سیستولیک بطن چپ، فشار انتهای دیاستولیک بطن چپ، فشار سیستولیک و دیاستولیک آئورت) از لحاظ آماری اختلاف معناداری را در بین سه گروه شاهد، آرام سازی، و پیش دارو نشان نداد (05/0p>). بنابراین فرضیه پژوهش تحت عنوان «تغییرات علائم همودینامیک در بیماران تحت آنژیوگرافی عروق کرونر که آرام سازی دریافت می کنند با گروه پیش دارو یکسان است» موردتایید قرار گرفت. پیشنهاد می گردد قبل از پروسیجرهای تهاجمی، روش آرام سازی به جای پیش دارو جایگزین گردد.