فهرست مطالب

بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید - سال بیستم شماره 2 (تابستان 1388)

نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید
سال بیستم شماره 2 (تابستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/06/11
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عطا الله طالعی زاده*، میربهادرقلی آریانژاد، احمد ماکویی صفحه 1
    در این مقاله یک مسئله کنترل موجودی چند دوره ای که در آن فاصله زمانی بین دو بازپرسازی متغیرهای تصادفی مستقل و هم توزیع هستند مورد بررسی قرار می گیرد. در حقیقت تولید کننده با خریدار در زمانی کاملا تصادفی رودررو می شود. دیگر فرض حاکم بر مسئله وجود محدودیت فضا بوده و متغیر تصمیم نیز عدد صحیح در نظر گرفته شده است. سه مدل ارائه شده است که در مدل اول کل کمبود به حالت پس افت در می آید. در مدل دوم کل کمبود فروش از دست رفته شده و در مدل سوم که ترکیبی از مدلهای اول و دوم است درصدی از کمبود حالت پس افت یافته و درصد باقی مانده نیز، فروش از دست رفته خواهد شد. سه خصوصیت اصلی مدل که منجر به جدید بودن مدل شده است تصادفی بودن طول دوره، چند محصولی و محدودیت دار بودن مدل و عدد صحیح بودن متغیر های تصمیم هستند. به عنوان نمونه، مدل سوم با فرض یکنواخت بودن طول دوره بازپرسازی بازنویسی شده و مدل به دست آمده نیز یک مسئله برنامه ریزی غیرخطی عدد صحیح است. همچنین برای حل مدل از شبیه سازی تبرید استفاده می شود و برای توضیح کارکرد الگوریتم نیز یک مثال عددی ارائه شده است
    کلیدواژگان: کنترل موجودی، بازپرسازی تصادفی، برنامه ریزی غیرخطی عدد صحیح، شبیه سازی تبرید
  • سید حسام الدین ذگردی*، محمد علی بهشتی نیا، ناصر جعفری حاج آقا صفحه 11
    در این مقاله، مساله زمانبندی تولید کارگاه منعطف (Flexible Job Shop) با تعریف جدیدی از انعطاف پذیری مورد بررسی قرار می گیرد. در این نوع انعطاف پذیری برای مساله فرض می شود که در هر ایستگاه عملیاتی چند ماشین وجود دارند که کارها در هر ایستگاه می توانند به یکی از آنها تخصیص داده شود. تابع هدف کمینه سازی بازه ساخت (make span) است. ابتدا مدل ریاضی مساله ارائه شده و سپسNP-hard بودن مساله نشان داده می شود. بعلت NP-hard بودن مساله استفاده از روش های دقیق برای حل آن در زمان چندجمله ای ممکن نیست و باید از الگوریتمهای ابتکاری برای حل آن استفاده نمود. به این منظور دو الگوریتم ابتکاری به نامهای H1 و H2 به ترتیب برای مسائل با ابعاد بزرگ و معمولی برای حل مساله ارائه می شود. بعلت اینکه این مساله تا کنون در ادبیات موضوع مورد مطالعه قرار نگرفته است، معیار مناسبی برای ارزیابی الگوریتم های ارائه شده وجود ندارد. بنابراین به منظور ارزیابی الگوریتمهای ارائه شده، سه الگوریتم ابتکاری با نامهای H3، H4 و H5 و همچنین یک کران پایین برای آن ارائه می شود و نتایج الگوریتمهای H1 و H2 با آنها مقایسه شده است. نتایج محاسبات نشان می دهد که الگوریتم پیشنهادی H2برای مسائل با ابعاد کوچک، جوابهای بهتری را نسبت به الگوریتمهای دیگر ارائه می دهد. اما در مسائل با ابعاد بزرگ H1 به طور مجانبی کاراتر از H2 است. همچنین کارائی الگوریتم H3 پایین تر از سایر الگوریتمها است.
    کلیدواژگان: تولید کارگاهی انعطاف پذیر_ ماشینهای موازی، مدلسازی ریاضی، الگوریتمهای ابتکاری
  • محمدتقی تقوی فرد*، کیوان شیخ، آرین شهسواری صفحه 23
    مسئله مسیریابی وسایل نقلیه به همراه پنجره های زمانی، در زمره مسائل NP-Complete می باشد، بگونه ای که حتی یافتن یک جواب بهینه برای ابعاد کوچک آن بسیار دشوار و زمانبر است. هدف این مسئله بکارگرفتن ناوگانی از وسایل نقلیه با ظرفیت های معین جهت خدمت دهی به تعداد معینی از مشتریان با تقاضاهای متفاوت و محدودیت های زمانی متفاوت می باشد، بگونه ای که هزینه کمینه شده و ظرفیت ها و نیز پنجره زمانی نقض نگردند. این مسئله تاکنون توسط بسیاری از روش های حل ابتکاری و فراابتکاری مورد حل واقع شده و جوابهای بهینه یا نزدیک به جواب بهینه حاصل شده است. در این مقاله نوع اصلاح شده الگوریتم کلونی مورچگان پیشنهاد گردیده و در آن سعی شده تا حد ممکن از پیچیدگی های محاسباتی اجتناب و سهولت روش حل فراهم گردد؛ البته درنظر گرفتن چنین قابلیتی منجر به از دست دادن مقدار کمی از دقت محاسباتی شده است. با این حال اجرای الگوریتم پیشنهادی بر روی تعدادی از نمونه مسائل Solomon، آشکار نمود که این الگوریتم توانایی تولید جواب های نسبتا خوب را دارا می باشد.
    کلیدواژگان: مسئله مسیریابی وسایل نقلیه به همراه پنجره های زمانی، الگوریتم کلونی مورچگان، نمونه مسائل Solomon
  • مصطفی صالحی، محمد سعیدی مهرآباد، سید محمد سیدحسینی* صفحه 31
    شناسایی و تعیین دیدگاه مشتریان و ذینفعان به منظور ارزیابی میزان موفقیت مدیریت پروژه ها در کنار مثلث زمان، هزینه و کیفیت از سالهای پایانی قرن بیستم مورد توجه محققان دانش مدیریت پروژه بوده است. از این رو تهیه یک پرسشنامه مبتنی بر شاخص های ارزیابی مطرح از نگاه مشتریان در مدیریت این نوع پروژه ها و تعیین میزان اهمیت شاخص ها از دید ایشان، منبع اصلی داده های این تحقیق بوده است. همچنین از تحلیل عاملی برای خلاصه سازی شاخصهای اولیه و تعیین مولفه های زیر بنایی شکل دهنده آن برای ایجاد یک مدل ارزیابی بهره گیری شده است. سپس با استفاده از الگوی ارایه شده به ارزیابی عملکرد مدیریت پروژه ها در ساخت قطعات خودرو پرداخته شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد ضعف موجود در زمینه شناخت و به کارگیری مدیریت ریسک در فرایند مدیریت این نوع پروژه ها به عنوان یکی از عوامل منفی تاثیرگزار بر میزان موفقیت آنها به شمار می رود.
    کلیدواژگان: مدیریت پروژه، صنعت خودرو، تحلیل عاملی، ارزیابی عملکرد
  • سیدحسام الدین ذگردی*، احسان بهلولی صفحه 42
    مساله زمان بندی گروهی در سیستم تولید سلولی شامل دو مرحله زمان بندی است. ابتدا در مرحله اول، توالی قطعات هر خانواده- قطعه مشخص شده و سپس در مرحله دوم، توالی خانواده- قطعات تعیین می شود. در این مقاله، مساله زمان بندی گروهی با ساختار جریان کارگاهی با هدف کمینه سازی بیشترین زمان تکمیل کارها بررسی شده است. در مسائل زمان بندی گروهی سنتی، زمان پردازش کارها مقادیری ثابت و مستقل از توالی کارها فرض شده اند. این فرض در اکثر مواقع مناسب نیست، زیرا با تکرار انجام کار، توانایی و مهارت کارگر افزایش یافته و در نتیجه زمان پردازش کارها کاهش می یابد. این پدیده با نام اثر یادگیری شناخته می شود. در این مقاله، از یک مدل یادگیری موقعیت گرا در سیستم تولید سلولی استفاده شده است که در آن زمان پردازش هر قطعه ی خانواده- قطعه وابسته به توالی ورود آن قطعه است. مساله زمان بندی گروهی با در نظر گرفتن اثر یادگیری موقعیت گرا و فرض زمان آماده سازی وابسته به توالی خانواده- قطعات مدل سازی شده است. دو الگوریتم ژنتیک مختلف و یک روش ابتکاری جهت حل این مساله توسعه داده شده و توسط مسائل آزمایشی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتایج عددی حاصل از ارزیابی روش های حل پیشنهادی، نشاندهنده آن است که الگوریتم ژنتیک دوم از لحاظ کیفیت جواب، از سایر روش های پیشنهادی بهتر است.
    کلیدواژگان: سیستم تولید سلولی، زمان بندی گروهی، اثر یادگیری، اثر یادگیری موقعیت گرا، زمان آماده سازی وابسته به توالی
  • مهدی بهروزی، کوروش عشقی صفحه 57
    مساله زمانبندی کار کارگاهی سنتی یک مساله NP-Complete از نوع قوی است و به همین دلیل در تحقیقات صورت گرفته، الگوریتم های فراابتکاری زیادی برای حل آن ارایه شده است، اما تنها در تعداد معدودی از آنها الگوریتم بهینه سازی دسته ذرات (PSO) مورد توجه قرار گرفته است که یکی از دلایل آن می تواند جدید بودن این روش باشد. در الگوریتم ارایه شده در این مقاله ابتدا به منظور حفظ موجه بودن جوابها در هر تکرار الگوریتم شیوه نمایش بر مبنای فهرست اولویت برای جوابها انتخاب شده است. همچنین برای ایجاد رابطه یک به یک بین جواب مساله که ماهیت گسسته دارد و جواب مورد پذیرش الگوریتم که اعداد پیوسته هستند و همچنین حفظ قانونی بودن جوابها در هر تکرار، یک شیوه جدید بر اساس تبدیل مبنای اعداد و با استفاده از نمایش اعداد در مبنای فاکتوریل توسعه داده شده است. با توجه به تکاملی بودن PSO، به منظور شروع از جوابهای نسبتا خوب از یک الگوریتم ابتکاری جستجوی تصادفی حریصانه به عنوان مولد جوابهای اولیه استفاده شده است. هر جواب بدست آمده توسط PSO بوسیله یک الگوریتم جستجوی محلی بهبود داده می شود. برای فرار از دام بهینه های محلی یک رابطه جدید بهنگام سازی سرعت در الگوریتم PSO توسعه داده شده است. به همین منظور و همچنین برای بهبود نهایی جواب بدست آمده توسط PSO از یک الگوریتم آنیلینگ شبیه سازی شده استفاده شده است. الگوریتم بر روی تعدادی از مسایل نمونه آزمایش شده و نتایج حاصل بیانگر دقت و کارایی جوابها نسبت به سایر الگوریتم های موجود برای حل مساله مورد بحث است
    کلیدواژگان: مساله زمانبندی کار کارگاهی، بهینه سازی دسته ذرات، فاکتورادیک
  • مهدی بهروزی، کوروش عشقی* صفحه 59
    در این نوشتار، مقررات عمومی و راهنمایی های لازم برای نگارش مقالات علمی قابل چاپ در نشریه بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید دانشگاه علم و صنعت ایران ارایه شده است. در انتخاب قالب مقالات کوشش شده است تا ضمن حفظ سادگی، از آراستگی و سازمان یافتگی مقالات ارسالی اطمینان حاصل شود. ضمنا ظاهر مقاله حاضر می تواند به عنوان یک نمونه عملی، مورد استفاده مولفین محترم قرار گیرد.
    کلیدواژگان: بین المللی مهندسی صنایع و مدیریت تولید
|
  • A. Taleizadeh, M.B.Gh. Aryanezhad*, A. Makoee Page 1
    In this paper a multi-period inventory control problem will be analyzed. Periodic replenishment will happen totally stochastic and also the periods between two replenishments are independent and identically distributed random variables. indeed producer is encountered with customer in stochastic time. Also the decision variable has been chosen as an integer. In first model shortage will be back ordered and in second model shortage will be lost sale. Finally in third model combination of them will be considered. Three main specifications of the model which has led to be new are the stochastic period length, being multi-product and multi-constraint and the fact that the decision variables are integer. As this condition is deployed simultaneously therefore the created model is different from other models in the periodic review literature. The model of this problem is an integer nonlinear programming. Also for solving the model, the Simulated Annealing is used and for analyzing the output of the algorithms a numerical example will be exhibited.
    Keywords: Inventory Control, Stochastic Replenishment, Integer nonlinear programming, Simulated Annealing
  • S. H. Zegordi *, M.A. Beheshtinia, N. Jafari Hajagha Page 11
    In this paper the problem of job shop scheduling with parallel machines in each stages is discussed. The objective is to minimize the maximum completion time (makespan).�This problem is a combination of two classic problems of job shop and parallel machines which in this case parallel machines has been used as kind of flexibility in the job shop problem. The review of literature has shown that this problem has not been discussed yet. After presenting the mathematical mode, heuristic algorithms are used for solving this NP-hard problem. Regarding this, five algorithms are presented and a lower bound is developed. Finally all these algorithms have been analyzed. According to results the proposed algorithm of H2 works better than the others when there are few jobs. As the number of jobs increases H1 is more efficient than H2 asymptotically. Also the efficiency of H3 algorithm is the worst among the rest.
    Keywords: Flexible Job Shop, Parallel Machines, Mathematical Modeling, Heuristic Algorithms
  • M. Taghavifard *, K. Sheikh, A. Shahsavari Page 23
    Vehicle Routing Problem with Time Windows (VRPTW) is an NP-Complete Optimization Problem. Even finding an optimal solution for small size problems is too hard and time-consuming. The objective of VRPTW is to use a fleet of vehicles with specific capacity to serve a number of customers with dissimilar demands and time window constraints at minimum cost, without violating the capacity and time window constraints. This problem has been solved with a number of heuristic and meta-heuristic solution algorithms and optimal or near optimal solutions gained. In this paper, a modified Ant Colony algorithm is proposed. In this algorithm we tried to simplify the solution procedure and computational complexities of ant colony meta-heuristic. To gain this capability, we sacrificed some computational accuracy. Testing the solution procedure on the Solomon test-problems showed that this algorithm is capable of generating relatively good solutions.
    Keywords: Vehicle Routing Problem with Time Windows, Ant Colony Algorithm, Solomon test, problems
  • M. Salehi, M. Saidi, Mehrabad, S.M. Seyed, Hosseini* Page 31
    Considering customer’s perspective to evaluate Project management success beside time, cost and quality has gained more attention by researchers since the late 90s. Therefore a questionnaire based on potential factors from customer’s viewpoint for evaluating performance of project management in automotive parts industry was the main source of data collection in this research. Factor analysis was applied to identify underlying factors to develop an evaluation model. Afterwards the proposed model was applied to evaluate performance of project management in such projects. Results shows current weakness in managing risks and lack of awareness of its role in project management success is one of the main factors influencing performance of project management practices in these projects.
    Keywords: Project Management, Automotive industry, Factor analysis, Performance Evaluation
  • Seyed Hessameddin Zegordi*, Ehsan Bohlouli Page 42
    The group scheduling problem in the cellular manufacturing system is comprised of two levels of scheduling. At the first level, the sequence of parts in each part-family is determined, and then at the second level the sequence of part-families is determined. In this paper, the flow shop group scheduling is investigated in order to minimize the makespan. In traditional group scheduling problems, the parts processing times of are assumed to be constant and independent of the job sequence. This assumption is impractical in many situations because a worker’s ability and skill improve as a result of repeating the tasks, hence the part processing times decrease. This phenomenon is known as the learning effect.In this paper, a position-based learning model is used in the cellular manufacturing system in which each part processing time is dependent on its position in the parts sequence of part-family. The group scheduling problem is modeled with position-based learning effect and the part-families sequence-dependent setup times. Two different genetic algorithms and a heuristic method are developed to solve this problem and evaluated by the test problems. Numerical results obtained from evaluation of the proposed solution methods reveals that second genetic algorithm is better than other proposed methods regarding quality of the solutions.
    Keywords: Cellular manufacturing system, Group scheduling, Learning effect, Position, based learning effect, Sequence, dependent setup time
  • Mehdi Behroozi, Kourosh Eshghi* Page 59
    The classical Job Shop Scheduling Problem (JSSP) is NP-hard problem in the strong sense. For this reason, different metaheuristic algorithms have been developed for solving the JSSP in recent years. The Particle Swarm Optimization (PSO), as a new metaheuristic algorithm, has applied to a few special classes of the problem. In this paper, a new PSO algorithm is developed for JSSP. First, a preference list of the generated solutions is prepared to obtain the feasibility. Then, a new method using factorial base numeral system, called factoradic approach, is developed to satisfy the validity of the generated solutions. This approach permits a one to one mapping of a solution in discrete space to a PSO particle position in continuous space. Since PSO is an evolutionary approach, some modifications are implemented to the algorithm. For examples, a simple greedy algorithm is developed to generate relatively good initial population or every solution obtained by PSO is also improved by a local search operator. To avoid trapping into local optima, a new velocity updating equation is considered. Furthermore, a Simulated Annealing (SA) approach is applied to the final solution obtained by PSO to improve it. Finally, the proposed hybrid algorithm is tested by some job shop benchmark problems. The results indicate the efficiency of the proposed hybrid PSO with respect to other algorithms exist in the literature for the considered problem.
    Keywords: Job Shop Scheduling Problem, Particle Swarm Optimization (PSO), Factoradic, Simulated Annealing (SA), GRASP