Iranian Journal of Veterinary Research
Volume:6 Issue: 2, Spring 2005

هدف این بررسی مشخص کردن اثرات گرفتگی ابتدای دوازدهه بر تغییرات بالینی، هماتولوژی و بیوشیمیایی سرم و ادرار گوسفند بود. این بررسی برروی 7 راس گوسفند نر از نژاد آمیخته ایرانی با سن 5/2-2 سال و وزن 50-45 کیلوگرم انجام پذیرفت. تمام گوسفندان به وسیله تزریق درون سیاهرگی تیو پنتال سدیم بیهوش شدند و سپس تحت عمل جراحی قرار گرفتند. لوله پلی اتیلن به دور دوازدهه در 5 تا 6 سانتی متر پس از پیلور قرار داده شد. پس از باز یافت سلامتی گوسفندان، دو روز قبل از بستن گره پیرامون دوازدهه، معاینه بالینی و نمونه گیری از خون و ادرار شروع و تمام ارزیابی ها در این مدت به عنوان شاهد در نظر گرفته شد. مشاهدات بالینی (اشتها، ادرار کردن، مدفوع کردن، حرکات شکمبه، دمای بدن، تعداد ضر بان قلب و تعداد تنفس) و نمونه گیری خون و ادرار به منظور ارزیابی پارامترهای آزمایشگاهی (فاکتورهای هماتولوژی، غلظتهای سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، فسفر، نیتروژن اوره، کراتینین و وضعیت اسیدباز در سرم و ادرار) به طور همزمان به مدت 72 ساعت و به فاصله 12 ساعت انجام شد. در بررسی پایانی بالینی، حیوانات بی حال، ضعیف، بی اشتها و دچار کم آبی بدن بودند. در پایان آزمایشها نیز 6 راس از گوسفندان تلف شدند و یک راس ذبح شد. اختلاف معنی داری (P<0.05) بین دمای بدن، تعداد تنفس و تعداد ضربان قلب پیش و پس از انسداد وجود داشت. بررسی هماتولوژیک افزایش معنی داری (P<0.05) را در هماتوکریت، تعداد گویچه های سرخ و سفید پس از انسداد نشان داد. انسداد ابتدای دوازدهه در گوسفندان موجب کاهش معنی دار (P<0.05) پتاسیم و کلر سرم و آلکالوز متابولیک گردید. علاوه بر این افزایش معنی دار (P<0.05) غلظتهای سرمی فسفر، نیتروژن اوره و کراتینین در حالت انسداد مشاهده شد. در همین وضعیت کاهش معنی دار (P<0.05) درغلظتهای سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، فسفر، نیتروژن اوره و کراتینین و نیز کاهش معنی داری (P<0.05) در pH ادرار مشاهده شد. بطور کلی، گرفتگی ابتدای دوازدهه در گوسفند منجر به تغییرات بالینی و آزمایشگاهی چشمگیری می شود که در تشخیص بیماری از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

ویروس برونشیت عفونی سویه 91/4، ویروس شناخته شده سرو گروه B/793، اخیرا از استان خوزستان، ایران گزارش شد. در این مطالعه ویروس را تحت نام Shiraz3. IBV از جوجه های استان فارس جدا کردیم و از نظر مولکولی مورد مطالعه قرار دادیم. بعد از جداسازی ویروس با استفاده از تخم مرغهای نطفه دار، RNA کل شامل RNA ویروس از مایع آلانتوئید استخراج شد. cDNA ژنهای زائده (SI) و نوکلئوکپسید به وسیله آنزیم AMV-reverse transcriptase و آغازگر اختصاصی ژنوم ویروس ساخته شد. cDNA به دست آمده به وسیله واکنش زنجیره ای پلیمراز تکثیر شد. هضم محصول واکنش زنجیره ای پلیمراز انجام شده بر روی ژن زائده به وسیله آنزیم محدودگر الگویی همانند سویه 91/4 و متفاوت از ویروس واکسنی H120 ایجاد نمود. محصول واکنش زنجیره ای پلیمراز بر روی ژن نوکلئوکپسید هیچگونه اختلاف محسوسی از نظر اندازه این ژن بین ویروس Shiraz3. IBV با ویروس واکسنی نشان نداد. نتایج ارائه شده در این مطالعه نشان داد که ویروس Shiraz3. IBV از نظر ژنتیکی ارتباط نزدیکی با ویروس 91/4 دارد و می توان آن را از ویروس واکسن برونشیت (H120) تفریق نمود.

پس از زایمان، دستگاه تناسلی میش ها به وضعیت طبیعی پیش از آبستنی خود باز می گردد. کاهش در اندازه دستگاه تناسلی جمع شدن رحم نامیده می شود. در مطالعه حاضر جمع شدن رحم میش ها پس از تجویز داخل رحمی اکسی تتراسایکلین (2 گرم) مورد ارزیابی قرار گرفت. تحت بیهوشی عمومی و با رعایت شرایط ضدعفونی، دستگاه تناسلی میش ها در دومین ماه آبستنی از رهیافت خط میانی شکم از بدن خارج گردید و چهار گوی آلومینیومی با اندازه های مختلف به دیواره شاخها و روبروی منفذ داخلی گردن رحم بخیه شد (روش نشانگرهای رادیواپک). سپس، برای ارزیابی جمع شدن رحم رادیوگرافی های پی در پی در روز زایمان و روزهای 3، 7، 14، 28 و 42 پس از زایمان انجام شد. در هر تصویر رادیوگراف سه فاصله (طول بدنه رحم، قطر شاخ آبستن و قطر شاخ غیر آبستن) مدنظر بود. در گروه شاهد زمان جمع شدن کامل بدنه رحم و قطر شاخ آبستن تا 28 روز پس از زایمان به طول انجامید در حالی که زمان جمع شدن کامل شاخ غیر آبستن به طور معنی داری سریعتر از شاخ آبستن (تا 14 روز پس از زایمان) بود (P<0.05). میانگین طول بدنه رحم، قطر شاخ آبستن و غیر آبستن در گروه میش های اکسی تتراسایکلین تجویز شده در هر کدام از مراحل آزمایش پس از زایمان به طور غیر معنی داری بیشتر از گروه شاهد بود (P>0.05). میانگین سه فاصله مورد نظر در گروه درمان در روز 42 مشابه روز 14 پس از زایمان در گروه شاهد بود. مطالعه حاضر نشان داد که تجویز اکسی تتراسایکلین داخل رحمی موجب تاخیر در جمع شدن دستگاه تناسلی میش ها پس از زایمان می شود.

در یک گله گاو شیری با سابقه نامناسب بودن ترکیب شیر در فصل تابستان، تغییرات و همبستگی های بین برخی از ترکیبات سرم و اجزاء شیر مورد مطالعه قرار گرفت. از چهار گروه 8 راسی گاو بالغ هلشتاین در روزهای 20 تا 70، 71 تا 110، 111 تا 150 و 151 تا 210 شیردهی، تحت استرس گرمایی و با روش تغذیه و مدیریت یکسان چهار نمونه خون و شیر با فواصل 10 روزه تهیه گردید و تغییرات حجم شیر و درصدهای چربی و پروتئین شیر و مقادیر گلوکز، پروتئین تام، آلبومین و BUN سرم مورد بررسی قرار گرفت. حجم شیر با افزایش روزهای شیردهی کاهش یافت (P<0/05). چربی شیر تغییراتی طبیعی را نشان داد، اما پروتئین شیر به طور یکسان در تمامی گروه ها پائین بود (P>0/05) که کمبود احتمالی در دریافت انرژی و یا پروتئین را نشان می داد. ترکیبات سرم تفاوت معنی داری را در بین گروه ها نشان نداد. از روز 150 شیردهی به بعد ارتباطات ضعیفی بین پروتئین تام سرم و اجزاء شیر به دست آمد (حداکثر ارتباط با چربی شیر، 61/0 = r). از نتایج این بررسی چنین برمی آید که تفکیک بین کمبود دریافت انرژی و یا پروتئین که می تواند موجب کاهش پروتئین شیر گردد، با اندازه گیری گلوکز، پروتئین تام، آلبومین و BUN سرم و همچنین با اندازه گیری اجزاء شیر امکان پذیر نیست.

پس از اتمام مرحله سوم زایمان و خروج جفت، روند جمع شدن رحم آغاز می شود تا اینکه به اندازه طبیعی خود بازگردد. در مطالعه حاضر، میزان جمع شدن رحم پس از زایمان در 6 میش نژاد ماکویی ارزیابی شد. قبل از انجام تحقیق صحت و سلامتی میش های فوق با آزمایشهای کلینیکی و پاراکلینیکی تا حد امکان تایید گردید. همه میش ها زایمان طبیعی داشتند. در طول ماه دوم آبستنی و تحت بیهوشی عمومی، با لاپاراتومی از رهیافت خط وسط شکم، دستگاه تناسلی میش ها از بدن خارج گردید و چهار گوی فلزی با اندازه های مختلف روی دیواره سروزی بدنه و شاخهای رحم بخیه شد. پس از زایمان، فواصل بین این نشانگرهای رادیواپک با رادیوگرافی های پی در پی اندازه گیری شد. میانگین طول بدنه رحم تا روز 28 پس از زایمان کاهش داشت اما از لحاظ آماری بیشترین کاهش طول در حدود روز 14 پس از زایمان دیده شد (P<0.05). همچنین، میانگین قطر شاخ آبستن و غیر آبستن روند کاهشی سریعی را تا روز 14 پس از زایمان داشتند (P<0.05) ولی کاهش تا روز 42 پس از زایمان ادامه داشت (P>0.05). اختلاف میانگین قطر شاخ آبستن و غیر آبستن در بین روزهای 14تا42 به دلیل کاهش نسبتا کم در فواصل بین گوی ها، معنی دار نبود. همبستگی بالایی بین اندازه های بدست آمده در زمان لاپاراتومی و اندازه های تشخیص داده شده در نماهای رادیوگراف (4 روز پس از جراحی) برای طول بدنه رحم (r = 0.89)، قطر شاخ آبستن (r = 0.91) و غیر آبستن (r = 0.79) مشاهده شد. در یک نتیجه گیری کلی می توان عنوان کرد که پس از ارزیابی آماری نماهای رادیوگرافی، جمع شدن رحم میش های نژاد ماکویی حوالی روز 28 پس از زایمان برای بدنه رحم و روز 14 پس از زایمان برای شاخ آبستن و غیر آبستن می باشد. همچنین، روش استفاده از نشانگرهای رادیواپک یک روش مناسب برای مطالعه ی تغییرات اندازه رحم پس از زایمان در میش های زنده است.

پس از نمونه برداری از نای و کیسه های هوایی، با استفاده از محیط کشت Frey مایکوپلاسما به صورت خالص جدا سازی شد. بر اساس توالی بازهای آلی در ژنوم 16S rRNA مایکوپلاسما گالی سپتیکوم و مایکوپلاسما سینویه یک جفت پرایمر 17 نوکلیوتیدی راست و چپ انتخاب شد. این پرایمر ها به طور موفقیت آمیزی توانستند قطعه 780 جفت بازی مربوط به DNA هدف در ژنوم 16S rRNA مورد نظر را بوسیله PCR تکثیر نمایند. این آزمایش با حداقل 100 مایکوپلاسما زنده قابل انجام است. سپس آزمایش RFLP با استفاده از سه آنزیم محدود کننده HpaI، HpaII و MboI برای هر محصول PCR انجام شد. بر اساس نتایج RFLP می توان محصولات PCR مایکوپلاسما گالی سپتیکوم را از مایکوپلاسما سینویه تشخیص داد. نتایج حاکی از آن است که این دو تکنیک در تشخیص بیماری سریع و مفید می باشند و بر روی نمونه های مشکوک به این مایکوپلاسما به طور مستقیم و یا کشت شده قابل انجام هستند.

جهت این مطالعه، 40 جنین ماده از گوسفندان ماکویی شامل چهار گروه سنی یعنی جنین های 35 روزه، 36 تا 70 روزه، 71 تا 100 روزه، 101 تا 150 روزه انتخاب و برداشت شدند. پس از عمل ثبوت و اعمال کلیه مراحل آماده سازی بافتی و تهیه مقاطع میکروسکوپی سریال (ممتد) از کل جنین های کوچک و تخمدان های جنین های بزرگ، رنگ آمیزی های هماتوکسیلین و ایوزین، وان گیسون، ورهوف، پاس (PAS) و تولوئیدن بلو انجام شدند. نمونه های مذکور زیر میکروسکوپ مطالعه و سپس اندازه گیری های بافتی (مورفومتری) با روش شمارش نقطه ای روی آنها به عمل آمد. تجزیه و تحلیل آماری: برآورد میانگین (Mean)، محاسبه خطای استاندارد (SD)، محاسبه خطای انحراف از معیار (SE)، آزمون فرض (t-test)، آزمون چند دامنه ای دانکن و تهیه نمودارها با استفاده از برنامه نرم افزاری کامپیوتری Statistical انجام پذیرفت. در مطالعه ی میکروسکوپی جنینهای با سن زیر 35 روزه، ستیغهای تناسلی در قست خلفی کلیه های متانفروس در دو طرف خط میانی جنین به صورت برجستگی های برآمده به حفره سلومی مشاهده شدند. در این جنینها گنادها نامتمایز بودند. سلولهای زایگر اولیه با اندازه درشتر و با هسته های یوکروماتیک و بدون احاطه شدن به وسیله سلولهای سوماتیک مشاهده شدند. سلولهای سوماتیک کوچکتر از سلولهای زایگر بودند. علایم مرگ در بعضی از سلولهای زایگر مقدماتی شامل پیکنوزه شدن هسته، از هم پاشیدگی سیتوپلاسم و کاریولیز هسته بود. در جنینهای 36 تا 70 روزه تخمدانها تمایز بیشتری یافته و قسمت قشر و مرکز آنها متمایزتر بودند. سلولهای جنسی در آنها به صورت تجمعات خوشه ایمشاهده شدند که توسط یک نوع بافت پوششی سنگفرشی ساده احاطه گشته بودند. در تخمدان جنینهای 71 تا 100 روزه برای اولین بار فولیکولهای مقدماتی در بخشهایی از مرکز آنها مشاهده گردیدند. روند آترزی در تمامی گروه های فولیکولی آنها مشاهده شد. در مطالعه ی مورفومتری مشخص شد میانگین پراکندگی سلولهای جنسی در واحد سطح 2mm 25/0 در تخمدانهای جنینهای 36 تا 70 روزه در بیشترین حد و در جنینهای 101 تا 150 روزه در کمترین حد می باشد. مشخص شد در همه گروه ها جمعیت فولیکولهای سالم نسبت به جمعیت فولیکولهای آترتیک بیشتر بوده و بین آنها اختلاف آماری معنی داری (P<0.001) وجود دارد، همچنین پراکندگی فولیکولهای سالم در بین همه گروه های سنی مورد مطالعه دارای اختلاف بسیار معنی دار (P<0.001) بود. با افزایش سن جنینها فولیکولهای سالم آنها نیز کاهش می یافت. بین میانگین پراکندگی فولیکولهای آترتیک در گروه های سنی مختلف، باستثناء گروه سنی 36 تا 70 و 71 تا 100 روزه اختلاف آماری معنی داری (P<0.001) وجود داشت. با افزایش سن جنینها تعداد فولیکولهای آترتیک نیز کاهش نشان می داد. با توجه به مشاهدات میکروسکوپی، مطالعات مورفومتریکی و نتایج آماری موجود در این مطالعه می توان اظهار داشت در جنینهای زیر 35 روزه سن گنادها نامتمایز هستند، سلولهای جنسی مقدماتی در آنها نسبت به سلولهای سوماتیک، بزرگتر بوده و دارای هسته ایوکروماتیک و سیتوپلاسم اسیدوفیلی می باشند، علایم مرگ در همه رده های سلولهای جنسی مقدماتی و فولیکولهای تخمدانی در همه گروه های سنی مشاهده می گردد. در جنینهای با سن 36 تا 70 روزه تجمعات سلولهای جنسی به صورت خوشه های سلولی احاطه شده با بافت سنگفرشی ساده دیده می شدند. در جنینهای 84 روزه برای اولین بار فولیکولهای اولیه مشاهده شدند. فولیکولهای ثانویه در جنینهای 101 تا 150 روزه دیده شدند. فولیکولهای ثالث هرگز مشاهده نشدند. با افزایش سن جنین ها، تعداد فولیکولهای سالم و آترتیک آنها کاهش می یابد. ولی در همه سنین، پراکندگی فولیکولهای سالم نسبت به فولیکولهای آترتیک بیشتر می باشد.

در این بررسی مقاومت آنتی بیوتیکی اشریشیا کلی و استافیلوکوکوس طلایی جدا شده از روده و رکتوم زنبور عسل در زنبورستانهای اطراف شهرکرد در دو فصل بهار و پاییز مورد مطالعه قرار گرفت. از مجموع 45 مورد اشریشیا کلی جدا شده 35 مورد (77/77%) به یک یا چند آنتی بیوتیک مقاومت نشان دادند بیشترین مقاومت مربوط به اریترومایسین 77% بود. مقاومت نسبت به نیتروفورانتوئین 14 مورد (11/31%) گزارش گردید. از 22 مورد استافیلوکوکوس ارئوس جدا شده 18 مورد (71/85%) به پنی سیلین و 11 مورد (50%) به اریترومایسین مقاوم بودند. تعداد موارد باکتری های جدا شده در دو فصل بهار و پاییز از نظر آماری معنی دار می باشد (P<0.005) ولی الگوی مقاومت دو باکتری در دو فصل از نظر آماری معنی دار نیست.

آلودگی های خفیف منابع آبی ممکن است باعث کاهش جمعیت آبزیان از طریق تجمع و اختلال در فعالیت اندامهای تولید مثلی و یا به دلیل تاثیر مستقیم آنها بر اسپرم و تخمک گردد. فعالیت آنزیم هیدروکسی استروئید دهیدروژناز (HSD) در اسپرم ماهیان به عنوان یک اندیکاتور آلودگی آب با روی، کادمیم یا روی +کادمیم مورد استفاده قرار گرفته است. سه گروه از گربه ماهیان آفریقایی از مرحله قبل از بلوغ با جیره حاوی 1000 قسمت در میلیون روی، کادمیم یا روی + کادمیم برای 110 روز تغذیه شده و سپس فعالیت آنزیم HSD در اسپرم آنها نسبت به گروه کنترل مقایسه شده است. فعالیت این آنزیم در ماهیان گروه کنترل نیز در شرایط انکوباسیون in vitro با غلظت های مختلف (0، 1/0، 1، 3، 10، 30، 100، 1000، 3000 قسمت در میلیون) فلزات سنگین روی، کادمیم و روی + کادمیم اندازه گیری شد. آنزیم بسیار فعال 20 آلفا هیدروکسی استروئید دهیدروژناز در همه انکوباسیونهای اسپرم گربه ماهی آفریقایی یافت شده که سوبسترای 17 هیدروکسی پروژسترون را به محصول 17-20 آلفا دی هیدروکسی پروژسترون تبدیل می کند. تفاوت معنی دار (P<0.05) در فعالیت آنزیم و تولید محصول بین انکوباسیونهای اسپرم با غلظتهای مختلف روی، کادمیم یا روی + کادمیم و گروه کنترل یافت شد. همچنین تفاوت معنی دار (P<0.05) در تولید محصول به وسیله اسپرم ماهیانی که با جیره حاوی 1000 قسمت در میلیون فلزات تغذیه شده بودند با گروه کنترل یافت شد. یافته های این مطالعه نشان می دهد که فعالیت آنزیم 20αHSD در ماهیان ممکن است به عنوان یک اندیکاتور آلودگی آب مورد استفاده قرار گیرد.

آنتی ژنهای دفعی-ترشحی و سماتیک فاسیولا هپاتیکا و فاسیولا ژیگانتیکا از فلوک های تازه جمع آوری شده تهیه شد. به منظور تهیه آنتی سرم، این آنتی ژنها به خرگوشهای آزمایشگاهی تزریق شدند. آنتی ژنهای دفعی-ترشحی هر دو گونه انگل با آنتی سرمهای تهیه شده بر علیه آنتی ژنهای دفعی-ترشحی و همچنین سماتیک انگل واکنش مثبت قوی نشان دادند. آنتی ژنهای سماتیک هر دو گونه نیز با آنتی سرمهای تهیه شده بر علیه آنتی ژنهای سماتیک و همچنین دفعی-ترشحی انگل واکنش مثبت قوی نشان دادند. مقادیر الیزا در هنگام واکنش آنتی ژنها و آنتی سرمهای همگون در مقایسه با زمان واکنش آنتی ژنها و آنتی سرمهای ناهمگون، بالاتر بود. بنابراین آنتی ژنهای دفعی-ترشحی و سماتیک انگل فاسیولا با یکدیگر واکنش متقاطع دارند اما مواد آنتی ژنتیک موجود در مواد دفعی-ترشحی و سماتیک انگل بصورت کامل با یکدیگر یکسان نیستند.

داروهای ضد درد مخدر برای پیش بی هوشی و همچنین در بی هوشی و کنترل پس از درد در اعمال جراحی به کار برده می شوند. برای انجام این مطالعه 20 قطعه خرگوش سفید نیوزیلندی به دو گروه کنترل و آزمایش تقسیم گردیده و به مدت 20 روز برای بررسی فرآیند التیام زخم تحت بررسی قرار گرفتند. پس از بی هوشی عمومی شکافی به طول cm3 در ناحیه پشت هر خرگوش ایجاد گردید و سپس با استفاده از نخ جذب نشونده و الگوی ساده تکی بخیه شد. در گروه کنترل روزانه سرم فیزیولوژی و در گروه آزمایش مرفین به مدت 5 روز پی در پی تزریق گردید. نتایج نشان داد که از نقطه نظر بالینی میزان التیام در گروه کنترل و آزمایش تفاوتی نداشته و از جنبه مطالعات بیومکانیک نیز اختلاف معنی داری مشاهده نگردید. همچنین مقاومت کشتی در پوست سالم در هر دو گروه بالاتر از پوست واجد زخم در گروه کنترل و آزمایش بود (P0.5). به نظر می رسد عدم تفاوت میزان مقاومت کشتی در هر دو گروه به واسطه برابری و مرتبط با میزان الیاف کلاژن و بلوغ الیاف کلاژن باشد.

تغییرات ماهانه غلظت منیزیم شیر گاو در گاوداری های صنعتی و نیمه صنعتی ارومیه در سالهای 82-1381بررسی گردید تا اختلافات احتمالی ماهانه بین دو نوع گله های صنعتی و نیمه صنعتی مشخص گردد. تعداد 1112 نمونه شیر از 96 گاوداری شامل 615 نمونه از 53 گله صنعتی و497 نمونه از 43 گله نیمه صنعتی تهیه گردید. 10 میلی لیتر شیر از هر گله در کارخانه شیر پاستوریزه هرماه یکبار بمدت 12 ماه انتخاب شدند. نمونه های شیر ابتدا چربی گیری و سپس گازئین آن تحت pH و اسید کلریدریک 1/0 نرمال ترسیب و سرم آن جدا شده و با روش اسپکتروفتومتری و کیت منیزیم (زیست شیمی) غلظت منیزیم شیر محاسبه گردید. میانگین و انحراف معیار غلظت منیزیم سرم شیر در طول سال برای گله های صنعتی و نیمه صنعتی به ترتیب 15/1 ±47/5 و 21/ 1±35/5 میلی مول در لیتر بوده که اختلاف معنی داری را نشان می دهند (P<0.05). حداکثر غلظت ماهانه منیزیم شیر در گله های صنعتی و نیمه صنعتی بترتیب 39/6 و 05/6 و حداقل آن 29/4 و 02/4 میلی مول در لیتر بوده است. حداقل و حداکثر میانگین ماهانه غلظت منیزیم شیر در گله های صنعتی و نیمه صنعتی به ترتیب در شهریور و آذر بوده است. منیزیم شیر در هر دو نوع گله از فروردین تا شهریور سیر نزولی را طی کرده و سپس با افزایش تدریجی تا اسفند ماه تقریبا به حالت اولیه بر می گردد. مقایسه ماهانه میانگین منیزیم شیر بین ماه های سال در گله های صنعتی با نیمه صنعتی نشانگر وجود اختلاف معنی دار در شهریور و آذرماه (P<0.05) است. پایین ترین و بالاترین میانگین فصلی غلظت منیزیم شیر در گله های صنعتی (83/5 و 61/4 میلی مول درلیتر) در تابستان و پاییز و نیمه صنعتی (53/4 و 72/5 میلی مول در لیتر) به ترتیب در تابستان و زمستان بوده است. مقایسه فصلی غلظت منیزیم شیردر گله های صنعتی و نیمه صنعتی نشان داد که تنها بین تابستان و بقیه فصول اختلاف چشمگیری وجود داشته است (P<0.05) در صورتیکه بین گله های صنعتی با نیمه صنعتی اختلافی مشاهده نگردید. بنابراین می توان نتیجه گرفت که غلظت منیزیم شیر در گله های صنعتی بیشتر از نیمه صنعتی بوده است. مشاهده ی حداقل غلظت منیزیم شیر در شهریور ماه و فصل تابستان در گاوداری های اطراف ارومیه می تواند از نظر تامین مواد معدنی مخصوصا منیزیم مورد توجه باشد.

در یک مطالعه آینده نگر، اختلاف مقادیر برخی ترکیبات خون بین گاوهای بارور و غیر بارور مورد بررسی قرار گرفت. این مطالعه در یک گاوداری صنعتی انجام گرفت و از 40 راس گاو شیری نژاد هلشتاین در 3 نوبت (روزهای 5، 30 و 58 (3) پس از زایش) نمونه گیری به عمل آمد. در سرم های اخذ شده گلوکز، اوره نیتروژنی، کلسترول، آلبومین، پروتئین تام، کلسیم، فسفر غیر آلی و آنزیم AST اندازه گیری شد. گاوهای نمونه برداری شده از نظر باروری به دو گروه تقسیم شدند: گاوهایی که در اولین یا دومین تلقیح آبستن شدند (گروه 1) و دامهایی که 3 بار یا بیشتر تلقیح گردیدند (گروه 2). هفتاد درصد (28 راس از 40 راس) گاوهای مورد مطالعه در نخستین یا دومین تلقیح آبستن شدند. نتایج بدست آمده به روش آماری t-test و در صورت عدم توزیع نرمال برخی داده ها به روش Mann-Whitney مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. کلسیم و فسفر غیرآلی سرم اختلاف معنی داری را در بین دو گروه در دومین مرحله نمونه برداری (30 روز پس از زایش) نشان دادند. بطوریکه مقادیر کلسیم و فسفر غیر آلی در دامهایی که وضعیت باروری بهتری داشتند در روز 3 30 پس از زایش بطور معنی داری (P<0.05) بیشتر از گروه دوم بود.

تاثیر تجویز آسکوربیک اسید (ویتامین C) بر روی سیستم ایمنی موجودات به خوبی شناخته شده است. آسکوربیک اسید سیستم ایمنی هومورال و سلولی را در بسیاری از موجودات تحریک می نماید. مطالعه حاضر جهت مشخص نمودن تاثیر تجویز خوراکی آسکوربیک اسید بر روی غلظت سرمی گاماگلوبولین گوساله های نوزاد تازه متولد شده دریافت دارنده آغوز صورت پذیرفت. در طی یک فصل سرد زمستانی،20 گوساله هلشتاین از یک گروه 40 راسی از بدو تولد تا 3 هفته پس از آن تحت تجویز آسکوربیک اسید قرار گرفتند (گروه درمان)، 20 راس گوساله دیگر هیچگونه آسکوربیک اسید اضافی دریافت ننمودند (گروه کنترل). آسکوربیک اسید از طریق خوراکی دریافت گردید و نحوه تجویز به قرار زیر بود: 3 گرم در روز در هفته اول، 2 گرم در روز در هفته دوم و 1 گرم در روز در هفته سوم. مطالعه فوق در زمستان و در درجه حرارت پایین محیط انجام پذیرفت. گوساله ها از ابتدای تولد تا 60 روزگی در گهواره های فلزی نگهداری می گردیدند. نمونه های سرمی بلافاصله پس از تولد و قبل از دریافت آغوز و در روزهای 2، 14 و 28 پس از تولد از طریق ورید وداج اخذ می گردیدند. در طی مطالعه فوق هیچگونه اختلاف معنی داری در غلظت سرمی گاماگلوبولین دو گروه مورد مطالعه قبل از دریافت آغوز و در روزهای 2 و 14 پس از تولد مشاهده نگردید. غلظت سرمی گاماگلوبولینهای گروه دریافت کننده آسکوربیک اسید در روز 28 پس از تولد به طور معنی داری از گوساله های محروم از آسکوربیک اسید بالاتر بود (P<0.05). نتایج مطالعه ی حاضر نشان داد که تجویز خوراکی آسکوربیک اسید غلظت گاماگلوبولینهای سرمی گوساله های تازه متولد را افزایش می دهد.

در یک راس مادیان 16 ساله خاکستری رنگ که به مدت 2 سال به منظور تولید سرم ضد مارگزیدگی مورد استفاده قرار گرفته بود، ندول هایی در زیر دم و ناحیه پرینه بوجود آمد. حیوان به تدریج ضعیف و لاغر شد و نهایتا به طریق انسانی کشته شد. در کالبد گشایی و همچنین آزمایش هیستوپاتولوژی ابتلاء به ملانومای بدخیم تشخیص داده شد. در رنگ آمیزی اختصاصی جهت مشاهده رسوب آمیلوئید (کنگو رد) وجود رسوب در دیواره عروق طحال و همچنین به میزان کمی در سلول های کبدی دیده شد.

یک راس نریان هفت ساله به منظور تولید سرم پلی والان ضد مار گزیدگی خریداری شد. حیوان در ظرف کمتر از دو ماه پس از تزریق (هفته ای یک بار) غلظت های افزایش یابنده سم مار، تلف گردید. در بررسی هیستوپاتولوژیک، نکروز شدید لوله های ادراری (نفروز)، اسکلروز پورتال همراه با نکروزهپاتوسیت ها در کبد، نکروز سلول های میوکارد همراه با خونریزی، فیبروز، ترومبوز در سرخرگ های کوچک واقع در میو کارد و تغییرات آرترواسکلروز در عروق کرونر قلب و پرخونی و خونریزی در ریه همراه با از بین رفتن جدار کیسه های هوایی که منجر به آمفیزم شده بود، ملاحظه گردید.