دو ماهنامه هوش مصنوعی و ابزاردقیق
سال سوم شماره 6 (پیاپی 18، اسفند 1388)

دستیابی به سرعت بالای رشد اقتصادی برای کشوری که در مراحل اولیه توسعه است، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و با توجه به نوسانات موجود در قیمت جهانی نفت، پایان پذیر بودن این منبع زیرزمینی و ماهیت ثروت ملی حاکم بر آن، این سؤال اساسی را پیش روی مسئولان اقتصادی، صاحب نظران و کارآفرینان متعهد کشورمان قرار داده است که کدامین راهکار می تواند ساختار اقتصادی کشور را که دچار ناکارآمدی و عدم تولید ثروت شده است، دگرگون کند و امکان توسعه اقتصادی کشور را در عمل، محقق سازد. در شرایطی که ارزش تولیدات صنعتی کشورهای مختلف جهان رو به رشد دارد و طیف وسیعی از کشورها سیاستهای اثربخش توسعه صادرات غیر نفتی را در راس برنامه های اقتصادی خود قرار داده اند، به اعتقاد صاحب نظران مسائل اقتصادی، در شرایط کنونی توجه جدی و همه جانبه به سمت صادرات غیر نفتی به طور عام و توجه به صادرات خدمات به عنوان یکی از کارآمدترین انواع آن به طور خاص می تواند از محورهای سیاستگذاری های توسعه اقتصادی باشد.

استانداردهای مهندسی زمانی می توانند مفید باشند که علاوه بر توجه به نیازهای مهندسی جامعه در زمینه توسعه و بومی سازی نیز موفق عمل کنند. باتوجه به رابطه مستقیم تولید علم و تدوین استاندارد، در کشور ما فعالیت شایسته ای در تدوین استانداردهای مهندسی انجام نشده و در این عرصه بیشتر از استانداردهای جهانی استفاده کرده ایم که در بسیاری از موارد به دلیل مغایرت با خصوصیات محیط اجرایی و عدم سازگاری با نیازهای بومی نتایج مطلوبی را به همراه نداشته است. از این رو برای توسعه استانداردهای مهندسی توجه به جنبه های مختلف اجتماعی و فرهنگی محیط اجرایی استاندارد یا همان بومی سازی، ناگزیر به نظر می رسد؛ اما در این باره نباید کلیه شرایط و خصوصیات بومی را به عنوان معیارهای بدون تغییر استاندارد قرار داد. چه بسا شرایط و هنجارهای اجتماعی موجود نیازمند بازنگری و اصلاح باشند.
چالش موجود در این باره از یک سو بومی سازی استانداردهای مهندسی و از سویی دیگر تعهد به استانداردهای لازم برای حضور در بازاهای جهانی است که این امر منجر به ایجاد استانداردهای دوگانه می گردد. در این مقاله سعی بر آن است که ضمن برشمردن ضروریات بومی سازی استانداردهای مهندسی، موانع پیش رو و چالش های موجود، راه حلهایی با توجه به تجربیات کشورهای در حال توسعه ازجمله مالزی (به لحاظ مشابهتهای فرهنگی) ارائه گردد.

توسعه سریع مجتمعهای پتروشیمی در چند سال اخیر، ضمن ایجاد تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی چشمگیر در کشور، دستاوردهای ارزنده ای در خصوص انتقال فناوری و بالا بردن ظرفیتهای مهندسی و اجرایی پروژه ها به همراه داشته است. تجربه اجرای پروژه های پتروشیمی در کشور نشان می دهد که چالش های کم و بیش یکسانی با تاثیر متفاوت بر پروژه ها حاکم بوده است. در این مقاله، نتیجه ارزیابی تعدادی از پروژه های اجرا شده در سالهای اخیر و با تجربیاتی که در اجرای چندین پروژه حاصل گردید تلفیق شده و ارائه می گردد. استانداردسازی روش های اجرای پروژه ها، استفاده از نیروهای توانمند و باتجربه در مهندسی، عملیات اجرایی در ساخت و نصب و ارائه مدلهای کلی در طرح ریزی راهبردی هر پروژه قبل از شروع آن، شناخت ریسک و تهدیدهای پیشرفت پروژه قبل از مواجه با آنها، برنامه ریزی برای افزایش توان مهندسی سازندگان داخلی و افزایش توان مدیریت نظارت بر اجرای پروژه ها و ارائه راهکارها از مهمترین نتایج حاصل از این بررسی است.

روش های مختلفی در مراحل طراحی و خرید و ساخت با توجه به مبحث مهندسی ارزش در یک پروژه به ویژه EPC مورد استفاده شرکتهای مهندسان مشاور و یا پیمانکاران قرار می گیرند. این روش ها با توجه به پیشرفت فناوری و گسترش علم نرم افزاری، روز به روز بهینه تر و گسترده تر می گردند. از طرفی اهمیت این مسئله از بعد اقتصادی سبب شده است تا اغلب شرکتها در جهت کاستن هر چه بیشتر از خطاهای موجود و افزایش تولید، به دنبال راهکارهای مناسب و مطمئنی در انجام یک پروژه باشند. از این رو در این مقاله، به بررسی ارتباط نرم افزاری (اتوماسیون) برای نیل به اهداف فوق پرداخته شده است و ارتباط بین نرم افزارهای طراحی متداول از قبیل SAP 2000 و STAAD PRO و نرم افزارهای تهیه نقشه های ساخت شامل TEKLA و BOCADو تهیه مدل جامع سه بعدی با PDMS از طریق برنامه های کمکی تولید شده، تشریح شده است؛ به طوری که امکان تهیه نقشه های مهندسی و ساخت و نیز تولید مدل سه بعدی آنها به طور همزمان و به صورت مرتبط با یکدیگر میسر گردیده است.
این روش به طور عملی نیز در پروژه های پتروشیمی و نفت و گاز آزمایش و نمونه ای از آن در اینجا ارائه شده است. نتایج نشان می دهند که استفاده از روش اتوماسیون، علاوه بر کاهش در زمان و هزینه های اقتصادی، موجب افزایش دقت و کیفیت مدارک تولید شده نیز می گردد. ضمن آن که امکان اعمال تغییرات ناشی از بازبینی نقشه ها به طور هماهنگ در تمام مراحل و مدارک مرتبط به وجود آمده است.

در دنیای کنونی، بدون شک کامیابی از آن جوامعی است که بین تجارب تاریخی و اهداف متعالی خود، با درایت و مدیریت، رابطه منطقی را برای رسیدن به تعالی برقرار نموده باشند. در راه این مهم و برای همراهی با کاروان جهانیان در طریق دستیابی به «توسعه»، که امروزه به یکی از عمده دلایل مشغولیتهای جوامع صنعتی تبدیل شده، ضروری است بنا به تدبیری، اشراف عمیقی را نسبت به «توسعه» و فرایند «توسعه یافتگی»، همگانی نماییم. نگارنده در مقاله حاضر در عین حال که تلاش دارد از هرگونه فرافکنی نسبت به مشکلات و ایرادها، کمی ها و کاستی ها و ناهماهنگی های موجود خودداری نماید، اهتمام دارد تا با نیم نگاهی به گذشته پرفراز و نشیب صنعت، گوشه ای از شتاب توسعه کشور را که در سایه همت کارشناسان داخلی به وجود آمده است، بررسی نماید. هرچند که این شتاب تناسبی با پیشرفت برق آسای جهان نداشته باشد خود، نوید از تناسخی پیوسته دارد. از «اطلاع» به «آگاهی» و البته امیدی بایسته به گذار از «تحول» و دستیابی به «پیشرفت». واضح است که توفیق این آرزوها هرگز میسر و مشکلات و تنگناهای کنونی حل نمی گردد مگر به هم اندیشی و به حکم خرد جمعی.

یکی از موضوعات مهمی که امروزه در کشورهای موفق در حوزه پیمانکاری در دستور کار قرار دارد، اجرای سیاستهای حمایتی برای ارتقا و توسعه عوامل تهیه و اجرای طرحها و پروژه های عمرانی شامل بنگاه های کوچک و متوسط، شرکتهای مهندسی و طراحی، پیمانکاری، سازندگان و تامین کنندگان قطعات و تجهیزات و... است. این امر به خصوص در حوزه ICT کشور با توجه به توسعه و گسترش همه جانبه آن و نیز فقدان نظام منسجمی برای ارزیابی و اولویت بندی عوامل اجرایی از اهمیت بیشتری برخوردار است. بر این اساس یکی از مراحل کلیدی و مهمی که در فراگرد رتبه بندی و تعیین صلاحیت عوامل تهیه و اجرا در طرحهای مخابراتی پیش بینی شده است، بحث برنامه ریزی توسعه، ارتقا و در صورت لزوم ایجاد عوامل اجرایی در بخش مخابرات است.
در این مقاله یک نظام رتبه بندی و تعیین صلاحیت عوامل اجرایی ارائه می گردد که می تواند به عنوان یک سامانه حمایتی تصمیم گیری (DSS) به منظور برنامه ریزی توسعه و بهبود قابلیتها و توانمندی های عوامل اجرایی موجود و یا ارتقا آنها و یا در صورت لزوم ایجاد عوامل اجرایی جدید مورد استفاده مدیران قرار گیرد. با این فرایند، عوامل اجرایی متقاضی بعد از اجرای طرح توسعه و ارتقا می توانند نسبت به رتبه بندی مجدد و ارتقای سطح امتیاز و رتبه خود به سطوح بالاتر اقدام نمایند و خود را برای اجرای پروژه ها و طرحهای مهم آماده نمایند.

امروزه معیار بهره وری در فرایند تولید تنها استفاده از پارامترهای فناوری برتر و سرمایه گذاری نیست. هر چند نقش فناوری اطلاعات در کشورهای در حال توسعه مبنای مهمی برای دستیابی به پیشرفتهای اقتصادی و اجتماعی تلقی می گردد. بنابراین افزایش ضریب دسترسی به سرمایه گذاری و زمینه به کارگیری فناوری مناسب، دیگر جزو موانع توسعه در فرایند تولید قرار نمی گیرند. آنچه تصمیم گیرندگان اصلی را وادار می کند تا در یک سامانه پویا و پایدار اقدام به بکارگیری فناوری مناسب و سازگار با ساختارهای موجود نمایند. پیچیدگی پیوندهای کاری بین سازمانها و شرکتهایی است که هرکدام دارای تخصص، تعهدات حقوقی و نظام نامه متفاوتند.
تخصصی شدن گرایشهای مختلف از یک سو و به کارگیری معیارهای تدوین شده جهانی از سویی دیگر، ساختار سازمانها و شرکتهای دولتی را که به هدف کوچک سازی، روزگار می گذرانند بیش از پیش برای انجام وظایف تعهد شده زیر فشار قرار داده است.

تحقیق و توسعه از ارکان یک صنعت پویاست. فرایندهای تحقیق و توسعه و به ویژه ماهیت فرایند نوآوری های فناورانه از صنعتی به صنعت دیگر به شدت متفاوت است. تعریف ماهیت تحقیق و توسعه منوط به شناسایی کارکردهای آن است. دیدگاه نگاه به آینده با تکیه بر تجربیات گذشته و تشخیص نیازمندی های فعلی و ایجاد و سوق دادن وضعیت موجود به سمت وضعیت مطلوب، بخشی از اهداف تحقیق و توسعه است. در این مقاله زمینه های مختلف تحقیق و توسعه در صنایع پتروشیمی که می توانند به عنوان زمینه های نوین (پیشتاز) قلمداد شوند بررسی گردیده اند. سعی شده است که زمینه های مختلفی که هم اکنون برای رشد و توسعه صنعت پتروشیمی کشور و بالا یردن توان رقابت در سطح بین المللی دارای اهمیتند بررسی شوند. از جمله می توان به مباحث مدیریت تحقیق و توسعه تلفیقی، دسترسی به دانش فنی، روش های بهبود تحقیق و توسعه، ایجاد فناوری به منظور دستیابی به ارزش افزوده بیشتر و همچنین روش های پیشرفته بازاریابی اشاره کرد و در انتها لزوم مدیریت جامع و هدفمند تحقیق و توسعه بررسی شده نشان داده شده است که برای تحقیق و توسعه باید راهبردی جامع و هدفمند تعیین کرد و با یک مدیریت مناسب از پراکنده کاری جلوگیری نمود. با توجه به متفاوت بودن ماهیت تحقیق و توسعه، باید رویکرد مدیریتی این دو متفاوت باشد.

امروزه توسعه صنعتی کشورها در گرو میزان توانمندی آنها در ظرفیت سازی مهندسی است. به گونه‎ای که بسیاری از کشورهای در حال توسعه در تلاشند تا با پیاده سازی برنامه جامع ظرفیت سازی مهندسی، به شناسایی مزیتهای رقابتی در حوزه مهندسی پرداخته، با رویکردی همه جانبه گرایانه و متناسب با اهداف طرح ریزی شده، میزان قابلیت مهندسی ملی خود را ارتقا دهند. در کشور ما از آنجا که علیرغم وجود کارشناسان متخصص و حرفه‎ای متعدد و نیز تعداد قابل توجه شرکتهای فنی مهندسی با تجربه، همچنان ظرفیت مهندسی ملی برای انجام پروژه های کلیدی و اندازه بزرگ، از سطح قابل قبولی برخوردار نیست. پراکندگی و عدم هم افزایی پتانسیلهای مهندسی، کم توجهی به توسعه توانمندی های انجام مهندسی مفهومی و پایه و مدیریت مهندسی مؤثر و کارآمد پروژه ها، از جمله عواملی است که موجب شده تا واگذاری پروژه هایی از این دست به شرکتهای خارجی از اولیتهای بالاتری نزد کارفرمایان داخلی برخوردار باشد. لذا در این مقاله سعی گردیده تا ضمن تبیین ضرورت تدوین یک برنامه جامع برای ظرفیت سازی مهندسی در سطح شرکتها و سطح ملی، الزامات کلان در راستای دستیابی به توسعه و سرآمدی مهندسی شرکتها و سازمان های کشور و به تناسب آن ارتقای ظرفیت مهندسی ملی ارائه گردد.

یکی از مدلهای کاربردی درباره تحلیل موقعیت سازمانها، روش تعیین دوره عمر سازمان است. بر طبق این مدل هر محصول، صنعت یا کسب و کاری دارای یک دوره عمر است. بدین معنی که در مقطعی از زمان متولد و معرفی می شود، رشد می کند، به مرحله بلوغ می رسد و سپس مرحله اشباع و در پایان، پیری و زوال آن فرا می رسد. لذا پس از این که جایگاه هر سازمان مورد شناسایی قرار گرفت، باید به گونه ای برنامه ریزی نمود که همواره سازمانها در مرحله رشد و بلوغ خود باقی بمانند؛ چرا که پس از آن در صورت هدایت و برنامه ریزی ناصحیح دوران پیری سازمان پدیدار شده، نابودی سازمان را منجر خواهد شد.
با توجه به مفهوم کلی فوق، می توان گفت تئوری چرخه عمر در سامانه مدیریت HSE نیز کاربرد دارد و لذا از طریق تعیین جایگاه هر یک از عوامل فوق در طول منحنی می توان تصویری واضح و دقیق نسبت به اقدامات و تمهیداتی که باید در آینده در خصوص استقرار، اجرا و نگهداری این سامانه صورت گیرد، به دست آورد. در این مطالعه، چرخه عمر سازمانها و کاربرد آن در سامانه مدیریت HSE شرح داده شده و مختصری پیرامون هر یک از مراحل عمر سازمان در قالب مدلهای PAEI و CAPI بحث می شود و تصمیم گیری های راهبردی در هر مرحله مطرح می گردد.

کشور ما دارای منابع عظیم گاز طبیعی است. در صورت استفاده مستقیم از این منبع انرژی خدادادی، معضلی مشابه مصرف بنزین به وجود خواهد آمد. بهتر است که با معرفی سبد انرژی در جهت تبدیل گاز طبیعی به محصولات با ارزش افزوده، گام برداریم. یکی از مواد با ارزشی که می تواند در سبد انرژی کشور قرار گیرد متانول است. این ماده شیمیایی با ارزش، به خوبی می تواند با درصد ترکیبی مناسب با بنزین مصرفی اتومبیلها، معضل یارانه ای آن را کمتر نماید. از طرفی قابلیت تبدیل متانول به پروپیلن و به دنبال آن پلی پروپیلن، خود می تواند دروازه های های بازار پر سود مواد شیمیایی را به روی ما باز نماید. از طرفی دیگر با کنترل و هدایت تولید و مصرف آن، نوسانات قیمت مواد انرژی زا در بازار جهانی نمی تواند.

علم مدیریت در غرب پس از انقلاب صنعتی تجلیات معنوی خود را نمایان ساخت و در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم گسترش و تکامل پیدا نمود. انقلاب صنعتی سبب ایجاد دگرگونی و تغییراتی در نظام کهنه و قدیمی گردید و با خود فراورده های صنعتی و فناوری جدید را برای تسهیل در رفاه و آسایش جامعه بشری عرضه نمود. ناگفته نماند که در عین حال انقلاب صنعتی زندگی فردی انسانها را تا حدود زیادی با مشکلات و معضلات جدید دست به گریبان ساخت.
از نتایج دیگر انقلاب صنعتی، می توان توسعه مداوم و گسترش روز افزون کارخانجات عظیم صنعتی و افزایش بی حد و حساب تعداد کارگران ماهر و متخصص برای نیل به هدف نهایی که همان افزایش تولیدات صنعتی با صرف کمترین مخارج است، نام برد. تا پایان قرن نوزدهم میلادی دانش مدیریت مانند سایر علوم در قلمرو فلسفه قرار داشت و به طور غیر مستقیم فلاسفه بزرگ چون ارسطو و افلاطون فلسفه و برهانهایی را برای حسن سلوک و رفتار انسانها و همچنین اداره امور مربوط به آنها عرضه نمودند. در اوایل قرن بیستم علم مدیریت مانند علوم پزشکی، مهندسی، اقتصاد و غیره در شمار یکی از علوم مستقل در آمد و در دانشگاه های معتبر دنیا دانش پژوهانی را در شناخت اصول و مفاهیم ناشناخته خود تشویق و ترغیب نمود تا نظرها و تئوری های خاصی را که بر پایه تعمیم قوانین علمی در اداره امور سازمان های بشری بود، به جهان مدیریت عرضه نمایند.
اقتصاددانان، نخستین کسانی بودند که کم رشدی اقتصادی را مطالعه نمودند و با آن آشنایی یافتند و سپس به خاطر این که بتوانند حداکثر کارایی و پویایی سازمانی را دریافت دارند، دانش پژوهان و کاوشگران مدیریت را بر آن داشتند که در رشد پروژه های پژوهشی پیرامون مسائل کارگری و بازده کار سازمانی دست به فعالیتهایی بزنند و با مطالعه و بررسی های علمی و عملی خود حقایق ناشناخته ای را به طور جدی و اصولی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند.

همان گونه که استقرار سامانه های مدیریت ایمنی، بهداشتی، محیط زیستی و مدیریت کیفیت برای بهبود عملکرد یک سازمان امری اجتناب ناپذیر است، به کارگیری روش های علمی در دستیابی به اهداف آنها نیز امری لازم و حیاتی است و عدم به کارگیری و تقویت روش های علمی وحدت سازمانی، حاصلی جز عدم تعالی سازمانی در پی نخواهد داشت. در اغلب کشورهای صنعتی، سامانه یکپارچه مدیریت کیفیت، بهداشت، ایمنی ومحیط زیست یکی از پرکاربردترین سامانه های مدیریتی برای رفع مشکلات محیط کار محسوب می شود، اما به کارگیری این سامانه مدیریتی نیازمند برنامه ریزی است و علاوه بر این، در صورتی که در سازمان مورد پذیرش همگانی قرار نگیرد، کارایی لازم را ندارد. این بدان معنی است که حتی بهترین استانداردهای جهانی، بدون وحدت سازمانی ارزش وکارایی مطلوب ندارد یعنی پیاده سازی آن شرط لازم است ولی برای تعالی سازمانی کافی نیست. باید پذیرفت که در برنامه راهبردی، به تلاش مستمر و علاقه کافی افراد نیاز است. باید یک خط مشی مناسب، خوش بینانه و با انتظارات زیاد ارائه گردد. استانداردهای مناسب و آیین نامه های کار تدوین شوند و همچون دیگر اهداف سازمان، به یکپارچگی در سازمان نیز اهمیت مشابهی داده شود. ارتباط سالم و باز در سرتاسر سازمان برقرار گردد و اهداف واقع بینانه در نظر گرفته شوند. عملکردها باید بر اساس اهداف مورد نظر سنجیده شوند، مشکلات بین پرسنل بررسی شوند، رفتارهای مختلف افراد بر اساس استانداردهای قابل قبول ارزیابی شوند، رفتار و اخلاق نیک به عنوان یک شرط برای استخدام افراد در نظر گرفته شود، نواقص شناسایی شده سریعا بر طرف شوند و به مدیریت، اطلاعات جدید و کافی داده شود تا عملکرد افراد مورد ارزیابی دقیق قرار گیرد و رفتارهای نامناسب اصلاح شوند. در بیشتر شرکتهای صنایع، اگرچه دوره های آموزشی و ارزیابی برای شروع به کار پرسنل وجود دارد ولی جای فرایندهای ارزیابی و رتبه بندی مستمر آنها همچنان خالی است که قابل تکمیل و اصلاح است.

در سال 1354 از دبیرستان فرخی آبادان دیپلم گرفتم و در رشته برق دانشگاه صنعتی شریف ادامه تحصیل دادم و در سال 1361 مدرک کارشناسی و در سال 1368 از همان دانشگاه مدرک کارشناسی ارشد برق قدرت را اخذ نمودم. در سال 1364 دوره ای در سطح فوق لیسانس در پیتزبورگ امریکا که توسط بخش تکنولوژی سیستم های پیشرفته وستینگهاوس و دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا برگزار شده بود را طی نمودم. بعدا به دلیل علاقه به پزشکی هومیوپاتی به تحصیل در این رشته پرداختم و در سال 1380 موفق به طی دوره دکتری هومیوپاتی و کسب مدرک از انگلستان شدم. با توجه به تغییر وضعیت مرکز تحقیقات نیرو (متن) در سال 1377 و پیگیری بحث مدیریت تکنولوژی در این مرکز، دوره دکتری مدیریت تکنولوژی را از سال 1378 شروع نمودم و در سال 1382 موفق به کسب مدرک دکتری مدیریت تکنولوژی از امریکا گردیدم. از آنجا که رشته اصلی اینجانب مهندسی برق است، دوره دکتری مهندسی برق دانشگاه پیتزبورگ را نیز از سال 1380 طی نمودم و در سال 1384 موفق به اخذ دکتری مهندسی برق قدرت در زمینه ادوات FACTS شدم.

با توجه به افزایش و گسترش حجم صادرات و واردات کالا بین کشورها، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند نقش به سزایی در کاهش سفرهای وقت گیر و بیهوده داشته باشد. از جمله این فناوری ها تجارت الکترونیک است. در همین راستا با کاهش انرژی های فسیلی از جمله نفت باید انرژی های تجدیدپذیر جایگزین آنها شود و همچنین برای کاهش آلودگی محیط زیست، تجارت الکترونیک نقش اساسی در رشد سریع و انتقال محصولات انرژی های تجدیدپذیر در بین کشورها به ویژه ایران خواهد داشت. در این مقاله به کاربرد تجارت الکترونیک پرداخته خواهد شد و راهبردهایی برای استفاده از این فناوری در زمینه...

من ورودی سال 1362 رشته مهندسی کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف هستم و در بهمن ماه سال 68 فارغ التحصیل شدم. زمانی که فارغ التحصیل شدم، ارکان کلی کشور مقداری حالت به هم ریختگی داشت و در حال بازسازی بود. دو گزینه برای ما بعد از فارغ التحصیلی وجود داشت: 1- جذب نظام دولتی شویم، 2- خود ما حرکتی را آغاز کنیم که البته این گزینه مقداری توام با ریسک بود، به دلیل این که در آن زمان اصلا تعریفی برای کار بخش خصوصی وجود نداشت، سرمایه ای هم در اختیار نبود، چون تمام سرمایه ها در جنگ مصرف شده بود. ما بین این دو گزینه نمی دانستیم کدام را انتخاب کنیم. در مقطع کوتاهی حد فاصل سالهای 68 تا 70 جذب نظام دولتی شدم و در یکی از شرکتهای وابسته به وزارت نیرو مشغول به کار شدم. به دلیل ضعفهایی که وجود داشت، بینشهایی که درست نبود، هزینه های سنگین درشرکتها و مؤسسات، مانع مکانیزه شدن آنها می شد. بخش نرم افزار کامپیوتر ضعیف بود و ما شاید اولین فارغ التحصیلان PC ایران بودیم. فارغ التحصیلان قبل از ما با PC آشنایی نداشتند، به دلیل این که PC در سال 65 تازه به بازار عرضه شده بود. نرم افزارها و منابع آن محدود و هزینه ها سنگین بود. به دلیل مشکلی که با سازمانها در این زمینه داشتیم از سال 70 ریسک را پذیرفتیم و مقداری پویاتر برخورد کردیم. حدود 2 سال طول کشید که مقدمات کار فراهم شود، به این ترتیب در سال 72 شرکت سخاروش را تاسیس کردیم.

من، محمد رجایی، متولد سال 1335 هستم. در یکی از بهترین دبیرستانهای اصفهان به نام سعدی تحصیل کردم و ورودی سال 1354 رشته مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف هستم. در اولین ترم ورود به دانشگاه به مسائل و تفسیرهای سیاسی علاقه نشان دادم. در سال 1356 که دانشگاه تعطیل شد، در این مدت با یکی از دوستانم به اصفهان رفتیم و جهاد سازندگی آنجا را راه اندازی کردیم. بعد از بازگشایی دانشگاه به تهران برای ادامه تحصیل بازگشتیم. در سال 1364 فارغ التحصیل شدم و از همان زمان به استخدام فولاد مبارکه درآمدم.
در سال 1365 برای شرکت در فعالیتهای دفتر جنوا به کشور ایتالیا اعزام و تا سال 1367 به عنوان کارشناس و مسئول دفتر بازرسی به فعالیت پرداختم. در سال 1368 به پروژه طراحی نظام بهره برداری مجتمع پیوستم. در سال 1370 به عنوان مسئول فنی نورد گرم در مراحل راه اندازی و بهره برداری از خطوط ناحیه نورد گرم فعالیت نمودم و در سال 1375 به عنوان مدیر تولید ناحیه نورد گرم مشغول انجام وظیفه گردیدم. تا سال 1381 در این سمت مشغول خدمت بودم و از آن تاریخ نیز به عنوان معاونت طرح و توسعه فولاد مبارکه مشغول خدمت شدم. از اردیبهشت ماه سال 1385 به عنوان مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره منصوب شدم.

برای رسیدن به دانش فنی روز و کاهش شکاف فناوری خود با شرکتهای پیشرو نیازمند تعاملات بین المللی هستیم. فناوری قابل رقابت که تضمینی برای آینده باشد برای حفظ حیات درازمدت هر سازمانی ضروری است و رسیدن به این مهم ممکن نیست جز این که ضمن باور توانمندی های خود، از تجارب شرکتهای جهانی سود برده، از دستاوردهای پیشگامان داخلی و خارجی بهره جوییم. این نوع همکاری در قالب اصولیش می تواند آمیزه ای از بهره جویی از توان داخلی و تجارب جهانی باشد. واضح است که اجرای پروژه های پژوهشی مشترک و در کنار شرکتهای پیشرو بودن، فرایند یادگیری را عملی تر، سریع تر و موفق تر می کند. یعنی ارتباط تنگاتنگ با متخصصان خارجی در طی پروژه تضمینی برای انتقال فناوری به داخل کشور است. تجربه ای که در هیچ سمینار، کارگاه آموزشی، دانشگاه و همایشی به دست نمی آید. یک سازمان باید بداند که می خواهد به کدام سو برود و در همان راستا راهبرد خود را تدوین نماید. لازم است ارتباطات بین المللی نیز متناسب با این راهبرد شکل گیرد و سمت و سو یابد.

کنترل کننده های پیش بین مبتنی بر مدل (MPC) به ویژه نوع غیرخطی آن، به عنوان پایه روش های کنترل فرایند پیشرفته در صنایع پتروشیمی از قابلیت و کاربرد بالایی برخوردارند. در این مقاله ضمن معرفی ساختار اتوماسیون صنایع پتروشیمی، جایگاه کنترل کننده های فرایند پیشرفته را تبیین می کنیم. همچنین تعاریف و نمودار روش کنترل پیش بین مبتنی بر مدل را ارائه می کنیم. در ادامه نیز چند نمونه از بسته های نرم افزاری تجاری کنترل کننده های پیش بین مبتنی بر مدل غیرخطی را معرفی کرده، روش های آنها را با هم مقایسه می کنیم.

آیا می دانید برای رسیدن به تولید در یک کارخانه چه مراحلی وجود دارد؟ چه کارهایی باید انجام شود تا یک کارخانه بتواند محصول مطلوب را تولید نماید؟ می توان گفت ایده ایجاد یک کارخانه از محصول مورد نیاز شروع می شود. به عبارتی در داخل یک کشور، یک منطقه و یا یک نقطه از جهان احتیاج به یک محصول ایجاد می شود. اینجاست که دولت یا بخش خصوصی به فکر ایجاد کارخانه برای تامین محصول مورد نیاز افتاده و از این مرحله به بعد پروژه ایجاد کارخانه مورد نظر تعریف می گردد. پروژه شامل یک سری فعالیتهای هماهنگ با آغاز و پایان معلوم است که به دست یک گروه یا سازمان برای رسیدن به هدف مشخصی در زمان، هزینه و کیفیت معین انجام می شود. مراحل انجام پروژه را می توان به دو بخش تقسیم نمود: پیش برنامه ریزی پروژه و عملیات اجرایی. در مرحله پیش برنامه ریزی پروژه، چندین فعالیت صورت می پذیرد. ابتدا باید خوراک مواد مصرفی پروژه بررسی شود. به عنوان مثال اگر قرار است که یک کارخانه اوره و آمونیاک ایجاد شود خوراک مصرفی آن که گاز طبیعی است باید مورد بررسی قرار گیرد. سپس مرحله امکان سنجی پروژه انجام می شود که نخستین فاز آن مکانیابی پروژه است پارامترهای مهم برای مکانیابی پروژه عبارت است از: نزدیکی به محل تامین خوراک، آب و بازار مصرف و وجود راه های ارتباطی برای انتقال دستگاه ها و یا محصولات از کارخانه.
در مطالعات امکان سنجی بازار عرضه و تقاضا برای محصول، مطالعه قیمت محصولات در گذشته و آینده، پیش بینی قیمت محصول در سال رسیدن کارخانه به تولید، بررسی فناوری های موجود برای تولید محصول و ارزیابی آنها و بررسی مطالعات اقتصادی پروژه شامل تخمین سرعت بازگشت سرمایه و درآمد و سود حاصل از پروژه انجام می گردد. پس از مطالعات امکان سنجی قرارداد با پیمانکاران ذی صلاح برای انجام پروژه بسته می شود از اینجا مراحل اجرایی پروژه آغاز می شود که عبارت است از: مهندسی پایه، مهندسی تفصیلی، تدارکات، ساختمان و نصب، پیش راه اندازی و راه اندازی عادی واحد.

یکی از تکنیکهای آسان برای محاسبه اندازه حبابها در یک بستر حبابی، استفاده از روش انتقال نوری است. این روش می تواند برای اندازه گیری سطح تماس در بسترهای مایع-مایع و گاز-مایع و گاز-جامد مورد استفاده قرار بگیرد. در این تحقیق، تجهیزات آزمایشگاهی شامل یک بستر مکعبی شکل به ابعاد cm10 * cm 10 و ارتفاع cm70 پر شده از آب است و حبابهای هوا با یک صفحه متخلخل وارد بستر شده، یک بستر کاملا یکنواخت از حباب را به وجود می آورد. دو عدسی با فاصله کانونی cm 10 و در ارتفاع cm 20 برج و در مقابل هم قرار می گیرند. در فاصله کانونی یکی از عدسی ها منبع نوری و در فاصله کانونی دیگری آشکارگر نوری قرار می گیرد. هوا در دبی های مختلف وارد بستر شده، در هر دبی با استفاده از تکنیک عکسبرداری و آنالیز تصویر قطر حبابها تعیین و قطر معادل هر دبی تعیین می شود. همچنین در هر دبی میزان ماندگی اندازه گیری شده و نیز عدد نشان داده شده با آشکارگر نوری ثبت می شود. نتایج حاصل از پردازش داده های آزمایشگاهی به دست آمده نشان می دهد که همخوانی خوبی با رابطهCalderbank دارد.

رشد و توسعه جوامع انسانی همواره موازی با تولید و مصرف انرژی بوده است. طبق آمارهای به ثبت رسیده طی 30 سال گذشته احتیاجات انرژی جهان به مقدار قابل ملاحظه ای افزایش یافته است. در سال 1960 مصرف انرژی جهان، معادل Gtoe 3/3 بود. در سال 1990 این رقم به Gtoe8/8 بالغ گردید که دارای رشد متوسط سالانه 3/3 درصد است و در مجموع 166 درصد افزایش نشان می دهد. در حال حاضر مصرف انرژی جهانGtoe/yr 10 است و پیش بینی می‎شود که این رقم در سالهای 2010 و 2020 به 12 و 14 Gtoe/yr افزایش یابد. این ارقام نشان می دهند که میزان مصرف انرژی جهان در قرن آینده بالاست و این سؤال مهم مطرح است که...

خودروها به اشکال گوناگونی بر محیط زیست اثر دارند. شروع اثرات از هنگامی است که خودرو ساخته می شود تا زمانی که مستهلک شده، عمر مفید آن به پایان می رسد. بیشترین اثرات زیست محیطی خودروها که رابطه نزدیکی با مصرف سوخت و انتشار آلاینده ها و گازهای گلخانه ای دارد، ناشی از آلودگی گازهای خروجی اگزوز و نیز آلودگی های ضمنی تامین سوخت از تولید تا مصرف است. در این مقاله به بحث در مورد پیشرفتهایی که با استفاده از تکنیکهای کنترل حلقه بسته و مبدلهای کاتالیستی در جهت ارتقای عملکرد و کاهش سطح آلاینده ها صورت گرفته و همچنین ارائه راهکارهایی برای...

چگونگی احتراق سوخت و میزان انتقال حرارت در کوره دوار سیمان، با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند. فرایند پخت سیمان با توجه به مقدار سوخت مصرفی، نسبت هوا به سوخت و پارامترهای آماده سازی سوخت که به منظور تضمین کمترین سوخت مصرفی صورت می گیرد، کنترل می شود. لازم است تا فرایندهای ایجاد و انتقال حرارت با دقت و مطابق با نیازهای سامانه صورت پذیرد. در این تحقیق، یک نرم افزار محاسباتی برای تخمین دمای شعله کوره های دوار سیمان طراحی شده است. دمای اولیه هوای احتراق، نسبت نیتروژن به اکسیژن در هوا، میزان هوای اضافی، ارزش حرارتی سوخت و دمای آن، دبی جریان سوخت و... به عنوان متغیرهای ورودی دریافت می شود. در ادامه از شبکه های عصبی مصنوعی برای پیش بینی دمای شعله استفاده شده است. در نهایت نشان داده شده است که مدل شبکه عصبی می تواند دمای شعله را...

در این تحقیق، دو مدل شبکه عصبی برای شبیه سازی واحد ریفرمینگ کاتالیستی پالایشگاه تبریز (واحد پلاتفرمینگ) ارائه شده است. شبکه های فوق، خروجی واحد، دبی هیدروژن تولیدی، بنزین، LPG، دمای خروجی راکتورها، چگالی بنزین، فشار بخار بنزین (RVP) و عدد اکتان پژوهشی (RON) را تخمین می زنند. در این شبیه سازی و بهینه سازی، دانش پیچیده ساز و کارهای واکنش، سینتیک، انتقال جرم و حرارت نیاز نیست. نتایج نشان می دهد که شبکه های فوق، توانایی پیش بینی داده های اندازه گیری شده را داراست. خطای شبکه های فوق در تخمین کل خروجی ها % 7984/0 است. با استفاده از مدل شبکه عصبی، بهینه سازی در تنظیم شرایط عملیاتی واحد برای افزایش دبی حجمی بنزین انجام شد و شرایط عملیاتی جدید به دست آمد. در این شرایط جدید بازده حجمی تولید بنزین % 35/82 است.

در تحقیق حاضر از الگوریتم ژنتیک برای بهینه سازی محل سوختهای در بر دارنده ماده جاذب (BP)، در راکتور نیروگاه بوشهر استفاده شده است. این بهینه سازی با اهداف گوناگونی قابل انجام است ولی در این تحقیق، هدف افزایش طول چرخه بهره برداری از نیروگاه یا به عبارت دیگر استفاده بهینه از سوختهای موجود در راکتور بوده است. مقایسه نتایج اولیه حاصل از چیدمان بهینه به دست آمده از اجرای الگوریتم ژنتیک با چیدمان مرجع (طرح روسی) نشان می دهد طول چرخه بهره برداری از نیروگاه حدود 8 روز افزایش یافته است. این افزایش با توجه به هزینه های بالای مراحل مختلف تولید، حمل و نگهداری سوختهای راکتور، باعث صرفه جویی کلان در هزینه های نیروگاه خواهد شد.

بحرانهای انرژی ناشی از محدود بودن منابع نفتی و سوختهای فسیلی مانند بنزین وگازوییل، به همراه معضلات زیست محیطی به وجود آمده به علت افزایش وسایل نقلیه موتوری، توجه دولتها و خودروسازان بزرگ دنیا را به تولید خودروهایی کم مصرف با آلایندگی پایین و استفاده از منابع دیگر سوخت و انرژی سوق داده است. امروزه به دلیل آلایندگی پایین سوختهای سبک نسبت به سوختهای سنگین مسئله جایگزینی آنها به عنوان یکی از چالش های مهم و راهبردی مطرح است. در این بین با توجه به ویژگی های منحصر به فردی که سوخت گاز طبیعی CNG در مقایسه با سایر سوختها دارد، استفاده از آن می تواند در تعدیل سبد انرژی کشور نقش اساسی داشته باشد. در این مقاله به بحث در مورد جنبه های مختلف استفاده از سوخت گاز CNG در خودروها و بررسی معایب و مزایای ناشی از آن پرداخته می شود و راهکارهایی نیز برای اصلاح کاستی های موجود پیشنهاد می گردد.

امروز استفاده از روش های فنی و مهندسی به تنهایی برای پیشگیری از حوادث کافی نیست و باید تدابیری برای تکمیل راهکاری مورد استفاده اندیشیده شود. در همین راستا ارتقای فرهنگ ایمنی، بهداشت و محیط زیست (HSE) به عنوان یک رویکرد ویژه در مدیریت مورد توجه قرار گرفته است. جامعه مورد نظر برای انجام پژوهش، یک «واحد نیروگاهی» بود. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه HSE استاندارد شده و محاسبه شاخصهای تحلیلی حوادث، جمع آوری شد. نتایج مطالعه نشان داد که نمره فرهنگ HSE با میزان آموزشهای دریافتی، نوع مسئولیت، نوع شغل و سابقه کار، ارتباط معنی داری دارد. اصلاح فاکتورهای شناسایی شده مؤثر در ارتقای فرهنگ HSE و کاهش احتمال بروز حوادث، نیازمند اجرای یک برنامه مدیریت فرهنگی در تمام سطوح سازمانی است.

در این مقاله امکان به کارگیری سامانه های کنترل مبتنی بر فیلدباس در صنایع نیروگاهی مورد مطالعه قرار می گیرد. امروزه هرچند نگرش استفاده از سامانه های DCS در نیروگاه ها یک تفکر جا افتاده درسطح جهانی است، اما مزایای حاصل از به کار گیری سامانه های نوین کنترلی مبتنی بر فیلدباس در حصول به قابلیت اطمینان بالاتر، امنیت بیشتر، نگهداری کمتر، صرفه جویی در حجم سخت افزار و نرم افزار و هزینه تاسیس و راه اندازی به گونه ای است که مطالعه امکان پذیری و شناسایی مزایا و موانع استفاده از این نوع سامانه را در نیروگاه ها اجتناب ناپذیر می نماید.

یک روش برای کنترل میزان سوخت در حالت گذرا از عملکرد عادی و متصل به شبکه تا عملکرد جزیره ای برای اسکید سوخت یک نیروگاه که وظیفه تحویل سوخت به چندین توربین گاز را دارد، شامل مراحل زیر می شود: تشخیص حالت جدا شدن از شبکه بر اساس نشانه ای از یک تغییر سریع در فرمان سوخت به توربین گاز و شتاب گرفتن محور توربین، به محض تشخیص این حالت گذرای شبکه، فرمان دهی کنترل کننده توربین گازی برای انتقال توربین گاز به کمترین بار میانی، تنظیم تقسیم سوخت برای حفظ پایداری محفظه احتراق در خلال حالت گذرای شبکه و استفاده از یک سیگنال درخواست بار جزیره ای از پیش تعیین شده برای پخش بار در خواست شده در بین ژنراتورهای توربینهای گازی متصل. در این مقاله سعی می گردد تا عملکرد کنترل کننده سوخت گاورنر توربین گاز در تغییر از حالت اتصال به شبکه تا حالت عملکرد جزیره ای توربین گاز مورد بررسی قرار گیرد و نمونه ای از الگوریتم ساده شده حالت عملکرد جزیره ای پیشنهاد می گردد.

در بازار رقابتی حاضر، توسعه سریع محصول که نیازهای مشتری از نظر ارزش، کیفیت و عملکرد را تامین می کند، یک شاخص رقابتی برای شرکتهاست. طوری که کارخانجات و مؤسسات تولیدی برای بقا در این بازار، سعی در استفاده از سامانه های مناسب نرم افزاری در مدیریت و تولید سازمان خود برای افزایش عملکرد سازمان دارند. هر شرکت مجموعه ای پیچیده از گردش اطلاعات است و تنها مدیریت درست می تواند با پردازش این اطلاعات، شرکت را در رسیدن به اهداف رقابتی یاری دهد. در این میان، سه سامانه اصلی یعنی مدیریت زنجیره تامین(SCM)، برنامه ریزی منابع سازمان (ERP) و سامانه اجرایی تولید (MES) از اهمیت خاصی برخوردار بوده، در قلب جریان اطلاعات شرکت قرار دارند.

هنگام دمش اکسیژن درکنورتور، سرباره موجود روی سطح فولاد، شروع به بالا آمدن می نماید و در صورتی که کنترل نشود، خطر پاشش سرباره به خارج از کنورتور وجود دارد و باعث آسیب رسیدن به نفرات و تجهیزات اطراف می شود. در این مقاله امکان استفاده از سیگنال صوتی ایجاد شده در اثر دمش اکسیژن و طیف نور منتشر شده در کنورتور به منظور کنترل سطح سرباره و همچنین یافتن زمان بهینه قطع دمش اکسیژن مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، صدای ناشی از دمش، ضبط و مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که با بالا آمدن سطح سرباره، دامنه سیگنال صوتی کاهش می یابد. اما تغییرات سیگنال صوتی ایجاد شده در حالت کلی، آنقدر زیاد نیست که بتوان با استفاده از آن، ارتفاع سرباره را تخمین زد. به همین دلیل، صدای دمش را تجزیه نمودیم. نتایج حاصل نشان می دهند که با گذشت زمان، دامنه سیگنال در بعضی فرکانسها تغییرات بیشتری نسبت به تغییرات سیگنال اصلی دارند و با استفاده ازآنها می توان نزدیک بودن زمان پاشش سرباره به خارج از کنورتور را به اپراتور اطلاع داد.

کی از زمینه های برنامه ریزی در صنعت فولاد، برنامه ریزی حمل محصولات نهایی تهیه شده برای سفارشهای مشتریان است. سفارشهای مشتریان اغلب شامل یک یا چندین محصول نهایی است که به دلیل شرایط تولیدی و وضعیت دیگر سفارشها، الزاما در یک زمان، آماده برای حمل نیستند. با توجه به هزینه های بالای حمل و نقل جاده ای، تنوع و تناژ محصولات تولیدی، می باید استفاده بهینه از ظرفیت مجاز حمل هر کامیون به منظور حمل تعداد مناسب محصول انجام شود. در این مقاله روش بهینه ای برای دسته بندی محصولات آماده شده مشتریان، بر اساس ظرفیت انواع کامیونهای در دسترس، به منظور کمینه کردن تعداد کامیون مورد استفاده در هر روز، ارائه شده است. روش ارائه شده، ترکیب یک روش ابتکاری با مدلسازی ریاضی است. این مقاله بر اساس سامانه پیاده سازی شده برای برنامه ریزی انواع کامیون مورد نیاز در هر روز، در مجتمع فولاد مبارکه است.

شهرهای الکترونیکی با استفاده از فناوری های جدید می توانند زنجیره خدمات دهی مناسبی در بین شهروندان خود و در محیطی آرام و به دور از تنش را ایجاد نمایند. امروزه یکی از برترین و مهمترین این فناوری ها RFID یا همان سامانه های شناسایی از طریق امواج رادیویی است. در حال حاضر فناوری RFID ابزاری است که رشد بی مانندی در بسیاری از حوزه های صنعتی، تجاری، خدمات، آموزش و... داراست و شهرهای الکترونیکی بزرگ دنیا در امریکا، اروپا و حتی در آسیای شرقی به طور فزاینده ای از این فناوری استفاده می کنند. این فناوری ابزاری است که در ایجاد شهرهای الکترونیکی کاربردهای فراوان و بی مانندی دارد و برای اعضای شهرهای الکترونیکی و مدیریت آنها مزایای بی شماری را به بار می آورد. از این رو، در این مقاله به نقش این فناوری مهم در ایجاد شهرهای الکترونیکی پرداخته می شود

کلیه نظامهای آموزشی، از جمله سامانه های آموزش هوشمند (ILS)، نیازمند ارزیابی های مناسب از کیفیت و کمیت آموزشی فراگیران هستند. این موضوع در نظام آموزش الکترونیکی یک شهر الکترونیکی اهمیت ویژه خواهد یافت. این مقاله پس از بررسی ارزیابی معمول در سامانه های آموزش هوشمند کنونی، بخشی از تکنیکهای فازی مورد استفاده در ILSها را برای ارزیابی فراگیران بررسی می کند. در نهایت با بررسی نتایج حاصل از ارزیابی فراگیران یک کلاس نمونه، به بررسی این نتایج می پردازیم.

پتروشیمی صنعتی است که از مواد نفتی، مواد شیمیایی با ارزش افزوده بالا تولید می کند. شرکتهای بزرگ در این زمینه ساختار بنگاهی تجاری را دارند که کسب و کار آنها بر توانمندی فنی و مهندسی و زیرساختهای فناورانه است و اکثر درآمد این شرکتها به قابلیتهای صنعتی آنها باز می گردد. حجم زیاد مبادلات تجاری در این صنعت لزوم به کار گیری روش ها و اصول روزآمد بازاریابی و فروش را مشخص می کند. امروزه اعتقاد بر این است که تجارت الکترونیک، مسیر دنیای تجاری را به طور کامل تغییر می دهد. درک و فهم انگیزش مرتبط با بازاریابی الکترونیکی در صنایع شیمیایی مقوله ای انتخابی نیست بلکه ضرورتی برای تداوم رقابت در بازارها محسوب می شود. تجارت الکترونیک به تبادل اطلاعات مشتری و عرضه کننده منجر می شود و از این طریق، روند تبادلات تجاری قابل اجرا می شود. فرایند تجزیه و تحلیل تبادلات تجارت الکترونیک باعث کاهش هزینه ها، افزایش سرعت تحویل کالا، افزایش سهولت در روند خرید و یا کیفیت خدمات، توسعه و گسترش پوشش بازار، شناسایی سریع تر فرصتها و تهدیدها و افزایش تنوع و میزان تولید می گردد. در این راستا این موضوع، مهم است که راهکارهای حوزه تجارت الکترونیک نیاز به انسجام و یکپارچگی به صورت یک عملکرد اجرایی مستقل دارد. در این مقاله به بررسی نقش تجارت الکترونیک در توسعه و سودآوری صنایع شیمیایی و مزایای ورود به این عرصه در ابعاد داخلی و بین المللی پرداخته شده است.

مسئله کنترل حجم ترافیک در بزرگراه ها مسئله ای مهم در شهرهای بزرگ است. دانستن این که وضعیت ترافیکی در یک لحظه و در یک بزرگراه به چه صورت است، راه حلهای مناسبی را برای ارائه خدمات دیگر فراهم می کند. شهر تهران نیز برای حل این مسئله از دوربینهای مدار بسته برای کنترل ترافیک استفاده می کند. مشکل اصلی در مورد این روش، نیمه خودکار بودن آن است. یعنی برای کنترل تصویر دوربینها، به انسان نیاز است. در این مقاله روشی تمام خودکار برای تخمین حجم ترافیک پیشنهاد می شود. این روش مبتنی بر شبکه مخابراتی و بر مبنای موقعیت یابی گوشی های تلفن همراه خواهد بود. امکان سنجی این روش برای بزرگراه های شهر تهران، انجام خواهد شد. برای امکان سنجی این روش لازم است تا نقشه بزرگراه های تهران استخراج شوند. روش پیشنهادی از تکنیکهای تطبیق با نقشه استفاده می کند. نتیجه امکان سنجی نشان می دهد که برای تهران این روش صرفا محدود به بزرگراه های واقع در مناطق نیمه شهری خواهد بود.

پیشرفتهای علمی بشر، در زمینه های گوناگون باعث افزایش راحتی و شاخصهای متفاوت در علوم مختلفند. علم حمل و نقل با توجه به ماهیت خود، از این قاعده مستثنی نیست و همگام با سایر علمها دچار تغییرات محسوسی شده است. یکی از این تغییرات هوشمندسازی و خودکار سازی مسائل ترافیکی است، مانند اخذ عوارض. در این مقاله در ابتدا به بررسی روش سنتی اخذ عوارض و مزایا و معایب آن می پردازیم. سپس روش مکانیزه و هوشمند اخذ عوارض را توضیح داده، مراحل انجام کار را بیان می کنیم و به بررسی مسائل مختلف از جمله مزایا و معایب آن خواهیم پرداخت.

با توجه به آمار بالای تصادفات در ایران و نیاز به حضور به موقع مراکز امدادی و انتظامی، وجود سامانه ای هوشمند که بتواند تصادف را تشخیص دهد و به مراکز مربوط اطلاع دهد می تواند در سرعت عمل رسیدگی به محل تصادف بسیار مفید باشد. در این تحقیق، یک سامانه تشخیص و گزارش تصادف در تقاطعها بر پایه بینایی ماشین پیشنهاد می شود. این مدل، ابتدا از روی تصاویر ویدئویی دوربینهای CCD خودروها را تشخیص داده، سپس خودروهای متحرک را دنبال می کند. خصوصیاتی مانند تغییرات سرعت، موقعیت، ناحیه و جهت حرکت خودروها را استخراج می نماید. این ویژگی ها، خصوصیات مناسبی برای تشخیص یک تصادف در یک چهار راهند. این مدل سپس بر پایه خصوصیات استخراج شده تصمیم گیری می کند که یک تصادف اتفاق افتاده است یا خیر؟ در مرحله آزمایش، چهار تصادف رخ داده در چهار راه، از سوی سامانه تشخیص داده شده است. واضح است که در این مدل، کلیپهای ویدئویی برای تحلیل مطمئن یک تقاطع، بسیار پر اهمیتند.

در این مقاله، به لحاظ آماری، خرابی های آسانسورهای مورد مصرف در کشور بررسی و دسته بندی شده و علت مهمترین عامل بروز این عیبها مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با روش حالات خطا و آنالیز مؤثر آن، پرریسک ترین عیوب مشخص شده است. برای رفع علت مهمترین این عیبها، سازوکار اصلاحی در سامانه قفل ایمنی درب آسانسور طراحی، تحلیل و ساخت گردیده و نیز مدار کنترلی جدیدی برای مدار فرمان قفل درب آسانسور طراحی و به صورت نرم افزاری شبیه سازی شده است. در نهایت می توان پیش بینی کرد که در صورت اعمال دو مجموعه بالا، میزان خرابی در آسانسور تا 79 درصد مقدار فعلی خود کاهش یابد.

شیر کنترل دبی تناسبی با قابلیت جبران فشار، یکی از پرکاربردترین اجزا در سامانه های کنترل هیدرولیک است. این شیرها در کاربردهایی مانند کنترل سوخت موتورها و کنترل دقیق سرعت عملگرها مورد استفاده قرار می گیرند. ویژگی اصلی این روش کنترل دبی، جبران تغییرات احتمالی و ناخواسته فشار در بالادست و پایین دست جریان است. یکی از پارامترهای مهم در نحوه کنترل دبی در این شیرها شکل هندسی اریفیس کنترل دبی است. در این مقاله پس از مدلسازی یک نمونه از این شیرها به بررسی اثر شکل هندسی درگاه پرداخته شده است و نشان داده می شود که با توجه به انتظاری که از عملکرد کنترلی این شیر وجود دارد شکل درگاه آن انتخاب می گردد.

در این مقاله به مراحل طراحی و ساخت یک موتور الکترواستاتیک دورانی با یاتاقان هوایی پرداخته می شود. در این موتور، روتور از جنس پلکسی گلاس و با قطر 38 میلی متر و ضخامت یک میلی متر است. این گونه از موتورها دارای مزایای زیادی از جمله سادگی، عدم پیچیدگی ساخت و حجم کمند. یکی از مزایای این موتور آن است که اجزای تشکیل دهنده موتور تنها به یک یا دو سری الکترود با چیدمان دورانی که با فناوری ساده مدارهای چاپی ساخته می شوند و یک روتور که یک دیسک ساده است محدود می شود. در این موتور برای کم کردن اصطکاک بین روتور و استاتور از یک یاتاقان هوایی ابتکاری استفاده شده است. همچنین قوانین حرکتی و مراحل طراحی و ساخت یک نمونه آزمایشگاهی بیان شده است و در ادامه، برخی از پارامترهای مؤثر بر عملکرد موتور به صورت تجربی بررسی شده اند. نتایج کار، نشاندهنده عملکرد خوب موتور و رسیدن به سرعتهای بالای دوران است.