فهرست مطالب

تنشهای محیطی در علوم زراعی - سال دوم شماره 1 (نیمه اول 1388)

مجله تنشهای محیطی در علوم زراعی
سال دوم شماره 1 (نیمه اول 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/02/15
  • تعداد عناوین: 9
|
  • واکنش تعدادی از توده های بومی زیره سبز (Cuminum cyminum L.) به تاریخ های کاشت پاییزه در شرایط آب و هوایی مشهد
    احمد نظامی، سرور خرم دل، مهدی نصیری محلاتی، علی اصغر محمدآبادی صفحه 1
    به منظور مطالعه ی واکنش تعدادی از توده های بومی زیره سبز نسبت به شرایط سرما تحت تاثیر تاریخهای مختلف کاشت پائیزه، آزمایشی در سال زراعی 86- 1385 در مزرعه ی تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به اجرا در آمد. این آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد که تاریخهای کاشت پاییزه به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح 25 مهر (کاشت اول)، 25 آبان (کاشت دوم) و 25 آذر(کاشت سوم) و توده ی بومی زیره سبز در پنج سطح (تربت حیدریه، خواف، سبزوار، قائن و قوچان) به عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر تاریخ کاشت، توده ی بومی و اثر متقابل آنها بر درصد بقای زمستانه، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت زیره سبز معنی دار بود. به طور کلی با تاخیر در کاشت از 25 مهر به 25 آذر تعداد چتر در بوته و تعداد دانه در چتر کاهش یافت. گیاهان تاریخ کاشت سوم دارای بالاترین درصد بقای زمستانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت بودند. همچنین بیشترین عملکرد دانه برای توده ی قاین در تاریخ کاشت سوم به میزان 5/62 گرم در متر مربع و کمترین عملکرد دانه برای توده ی خواف در تاریخ کاشت دوم به میزان 1/12 گرم در متر مربع بدست آمد. با توجه به حصول نتایج مناسب در این آزمایش و به منظور گسترش کاشت پاییزه زیره ی سبز در نقاط مختلف استان، تداوم این گونه پژوهشها قابل توصیه است.
    کلیدواژگان: بقای زمستانه، تاریخ کاشت، تعداد چتر در بوته، زیره ی سبز، عملکرد
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ارزیابی شاخص های تحمل به تنش شوری حاصل از نسبت های آنیونی کلر به سولفات و کود نیتروژن در جو رقم نصرت (Hordeum vulgare L.)
    مهرنوش اسکندری تربقان، علیرضا آستارایی، مسعود اسکندری تربقان، علی گنجعلی صفحه 15
    تنش شوری، نقش مهمی در کاهش تولید محصولات زراعی دارد. سمیت آنیون های کلر و سولفات در آب و خاک عامل اصلی کاهش رشد و عملکرد بیشتر گیاهان است. برای ارزیابی شاخص های تحمل و حساسیت به کلر و سولفات آب آبیاری و همچنین تاثیر کود نیتروژن بر عملکرد گیاه جو، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار درشرایط گلخانه انجام شد. شاخص های کمی مقاومت به تنش نظیر میانگین تولید، شاخص تحمل، میانگین هندسی تولید، شاخص حساسیت به تنش، نسبت کاهش عملکرد و شاخص تحمل به تنش محاسبه شد. نتایج نشان داد که شاخص تحمل به تنش همبستگی مثبت و بسیار معنی داری با عملکرد دانه و بیوماس داشت. بررسی معادلات عملکرد دانه و بیوماس با شاخص تحمل به تنش نشان داد که تاثیر آنیون کلر نسبت به سولفات در کاهش مقاومت گیاه به تنش شوری بیشتر بود. همچنین نسبت های آنیونی 1: 3 و 1: 2 کلر به سولفات در عملکرد دانه و نسبت های 1: 2 و 1: 1 کلر به سولفات در بیوماس گیاه بیشترین مقاومت نسبت به تنش شوری را در مقایسه با شرایط مطلوب ایجاد نمودند.
    کلیدواژگان: نسبت های آنیونی کلر به سولفات، نیتروژن، تنش شوری، جو
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • برآورد اجزای واریانس، قابلیت توارث و ضرایب همبستگی صفات فنوتیپی و ژنوتیپی عملکرد دانه و اجزاء آن در گندم نان تحت شرایط دیم
    حمزه حمزه، جلال صبا، فرهاد جابری، جابر نصیری*، سید محمد علوی حسینی صفحه 29

    به منظور برآورد مقدار وراثت پذیری خصوصی عملکرد و اجزای آن و همچنین مقدار همبستگی فنوتیپی و ژنتیکی این صفات، در سال 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان، دو والد سرداری و SON 64 گندم نان به همراه 50 نسل F3 حاصل از تلاقی آنها، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، کشت گردیدند. برآورد پارامتر های مورد نظر با توجه به ماهیت ژنتیکی تنوع بین و درون لاین ها صورت گرفت. بالاترین برآورد وراثت پذیری خصوصی مربوط به صفت شاخص برداشت (4/76% =h2N) و کمترین برآورد مربوط به صفت تعداد دانه پنجه (9/5% =h2N) بود. وراثت پذیری خصوصی صفت عملکرد 5/64% برآورد گردید. در این تحقیق، کل واریانس ژنتیکی صفاتی نظیر تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد، بیوماس و شاخص برداشت به واریانس افزایشی اختصاص یافت. علاوه براین، واریانس غالبیت، قسمت اعظم واریانس ژنتیکی صفات تعداد پنجه و طول ریشک را به خود اختصاص داد. عملکرد دانه با تعداد پنجه، تعداد دانه در سنبله و بیوماس همبستگی مثبت نشان داد. در این تحقیق مهمترین صفات موثر بر عملکرد، بیوماس و تعداد دانه در سنبله تشخیص داده شد. از سوی دیگر، در هر دوی این صفات جزء افزایشی کل واریانس ژنتیکی را به خود اختصاص داده و موجب حصول برآورد وراثت پذیری متوسطی برای آنها شده است. بنابراین، این دو صفت را می توان برای گزینش غیر مستقیم برای افزایش عملکرد دانه در جمعیت مورد نظر در شرایط دیم پیشنهاد نمود.

    کلیدواژگان: گندم نان، شاخص برداشت، وراثت پذیری و عملکرد
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر تاریخ کاشت پاییزه برخصوصیات فنولوژیک و مورفولوژیک ژنوتیپ های متحمل به سرمای عدس (Lens culinaris Medik.) در شرایط مشهد
    نرگس خمدی، احمد نظامی، عبدالرضا باقری صفحه 39
    با وجود شناسایی تعدادی ژنوتیپ عدس متحمل به سرما جهت کاشت پاییزه در مناطق مرتفع شمال شرق ایران، شناخت ویژگی های فنولوژیکی و مورفولوژیکی این ژنوتیپ ها نیازمند اطلاعات بیشتری است. لذا این آزمایش با هدف بررسی صفات مذکور در کشت پاییزه در سال زراعی 87-1386 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد اجرا شد و طی آن 19 ژنوتیپ عدس حاصل به گزینی از 220 ژنوتیپ طی دو سال در شرایط آب و هوایی مشهد در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در نهم آبان کشت شدند. پیش از سرمای زمستان تیپ و مرحله رشدی ژنوتیپ ها تعیین شد. ویژگی های فنولوژیک (تعداد روزهای کاشت تا سبز شدن، سبز شدن تا گلدهی و گلدهی تا رسیدگی) در طول فصل رشد و صفات مورفولوژیک (ارتفاع بوته، تعداد شاخه در بوته و مجموع طول شاخه ها در بوته) نیز در پایان فصل رشد اندازه گیری و ثبت گردید. تفاوت میان ژنوتیپ های مورد آزمایش از نظر صفات مذکور معنی دار(05/0≥P) بود. ژنوتیپ های MLC25 و MLC20 به ترتیب با 7 و 9 روز کمترین تعداد روز از کاشت تا سبز شدن را دارا بودند. قبل از سرمای زمستان ژنوتیپ MLC185 با 8 برگ پیشرفته ترین مرحله رشدی را داشت. از نظر تیپ رشدی قبل از زمستان نیز 5 ژنوتیپ ایستاده، 8 ژنوتیپ نیمه خوابیده و 6 ژنوتیپ خوابیده بودند. از نظر دوره رشد رویشی ژنوتیپ های MLC29، MLC20 با 159 روز و توده محلی با 157 روز بیشترین تعداد روز از سبز شدن تا گلدهی را دارا بودند. از نظر ارتفاع ژنوتیپ MLC29 با 43 سانتی متر بیشترین ارتفاع را داشت. توده محلی و MLC20 به ترتیب با 20 و 18 شاخه در بوته از نظر این صفت نسبت به سایر ژنوتیپ ها برتری داشتند. ژنوتیپ MLC20 و توده محلی به ترتیب با 340 و 324 سانتی متر از نظر مجموع طول شاخه در بوته از سایر ژنوتیپ ها برتر بودند. در این آزمایش همبستگی مثبت و معنی داری بین دوره های رشد رویشی و زایشی با ارتفاع گیاه (به ترتیب**61/0=r و **57/0=r)، تعداد شاخه در گیاه (**77/0=r و**57/0=r) و مجموع طول شاخه در هر گیاه (**73/0=r و **49/0=r) مشاهده شد. بین دوره های رشد رویشی و رشد زایشی نیز همبستگی مثبت و معنی دار (**71/0=r) وجود داشت.
    کلیدواژگان: ارتفاع، تاریخ کاشت، رشد رویشی، رشد زایشی، سرما، مرحله رشدی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر استعمال خارجی گلایسین بتائین بر تخفیف اثرات تنش شوری در مرحله جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه ذرت (Zea mays L.)
    سمیرا علی، سید وحید اسلامی، محمد علی بهدانی، مجید جامی الاحمدی صفحه 53
    به منظور بررسی اثر تیمار بذور با گلایسین بتائین بر تخفیف اثرات تنش شوری در مرحله جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه ذرت، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. ابتدا بذور در محلول های تهیه شده گلایسین بتائین در 5 سطح (صفر، 2، 4، 8 و 16 میلی مولار) خیسانده شده و پس از گذشت 24 ساعت در پتریدیش قرار داده شدند. سپس برای اعمال تنش شوری از محلول های نمک کلرید سدیم در سطوح صفر، 5، 10، 15 و 20 دسی زیمنس بر متر استفاده شد. نتایج نشان داد کلیه پارامتر های مورد ارزیابی به شوری واکنش منفی معنی داری نشان دادند. اما تیمار بذور با گلایسین بتائین موجب افزایش معنی داری در پارامتر های درصد جوانه زنی و طول و وزن تر ریشه چه و ساقه چه گردید. این آزمایش نشان داد که تیمار بذور با گلایسین بتائین، اثر مثبتی در تخفیف اثرات تنش شوری داشت و کاربرد گلایسین بتائین تا سطح شوری 10 دسی زیمنس بر متر نسبت به تیمار عدم کاربرد آن برتری یافت. مقایسات میانگین نشان داد که غلظت 4 میلی مولار گلایسین بتائین، مطلوب ترین وضعیت را در مقابله با تنش شوری در مرحله جوانه زنی ایجاد کرده و در بالاترین سطح آماری قرار گرفت. لازم به ذکر است که گلایسین بتائین در غلظت بالا (16 میلی مولار) اثر منفی بر خصوصیات جوانه زنی داشت.
    کلیدواژگان: درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه، طول ساقه چه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی واکنش جوانه زنی بذر جودره (Hordeum spontaneum Koch.) به تنش شوری و خشکی ناشی از غلظتهای مختلف کلرید سدیم وپلی اتیلن گلایکول 6000
    مجتبی حسینی، غلامرضا زمانی، مسعود خزاعی صفحه 65
    به منظور بررسی واکنش جوانه زنی بذر جودره (Hordeum spontaneum Koch.) به تنش شوری و خشکی ناشی از کلرید سدیم و پلی اتیلن گلایکول 6000، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار در محیط کنترل شده اجرا شد. سطوح پتانسیل اسمزی و ماتریک ناشی از تنش شوری و خشکی عبارت از: 0، 03/0-، 5/0-، 1- و5/1-مگاپاسکال بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که با منفی تر شدن پتانسیل اسمزی و ماتریک، سرعت و درصد جوانه زنی، وزن تر ریشه چه، وزن تر ساقه چه، وزن تر گیاهچه، نسبت وزن تر ریشه چه به وزن تر ساقه چه، طول ریشه چه، طول ساقه چه و نسبت طول ریشه چه به ساقه چه کاهش یافت. تنش خشکی نسبت به تنش شوری تاثیر منفی شدیدتری بر سرعت و درصد جوانه زنی داشت، به طوری که در پتانسیل 5/1- مگاپاسکال خشکی هیچ گونه جوانه زنی مشاهده نشد. مقایسه ی گروهی بین تیمارهای ناشی از PEG و NaCl نشان داد که طول ریشه چه، طول ساقه چه و وزن ساقه چه در شرایط تنش ناشی از PEG به طور معنی داری کمتر از تنش ناشی از NaCl بود، ولی وزن ریشه چه تفاوت معنی داری نداشت. در هر دو آزمایش، میزان کاهش طول و وزن ساقه چه نسبت به ریشه چه بیشتر بود که نشان دهنده ی حساسیت بیشتر این صفت است.
    کلیدواژگان: جوانه زنی، پتانسیل اسمزی، تنش شوری، تنش خشکی و جودره
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی تحمل به خشکی چهار ژنوتیپ گندم در مرحله جوانه زنی
    احمد جعفرنژاد، قدیر طاهری، علی اکبر راه چمنی صفحه 73
    گندم مهم ترین گیاه زراعی کشور است که در مراحل مختلف نموی تحت تاثیر خشکی قرار می گیرد. دو مرحله مهم نموی، جوانه زنی و دوره پرشدن دانه ها است. تاثیر تنش خشکی در مرحله جوانه زنی در همان فصل رشد و تنش خشکی دوره زایشی، در سال زراعی آینده، جوانه زنی را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور بررسی اثر تنش خشکی این دو مرحله، خصوصیات جوانه زنی بذر چهار ژنوتیپ پیشتاز، مرودشت، WS-82-9 و DN-11 در معرض پتانسیل آب صفر(شاهد)، 3/0-، 6/0-، 9/0- و 2/1- مگاپاسکال قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار به صورت آزمایشگاهی در سال 1387 اجرا شد. نتایج نشان داد ژنوتیپ، سطوح پتانسیل آب و اثرات متقابل آنها، اثر بسیار معنی داری بر طول، وزن تر و وزن خشک ریشه چه و ساقه چه داشت. با افزایش سطح تنش خشکی صفات مورد مطالعه به طور معنی داری کاهش یافت، ولی درصد کاهش در ساقه چه نسبت به ریشه چه بیشتر بود و این امر منجر به افزایش نسبت ریشه چه به ساقه چه شد. کاهش پتانسیل آب، سرعت و درصد جوانه زنی را به ترتیب 77 و 43 درصد کاهش داد. اگرچه تحمل به تنش خشکی در مرحله پرشدن دانه بنیه بذر را کاهش داد، ولی ارتباط مشخصی بین تحمل به تنش خشکی مرحله جوانه زنی و تحمل به تنش خشکی آخر فصل مشاهده نشد. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه، DN-11 و مرودشت در مرحله جوانه زنی به تنش خشکی متحمل، پیشتاز حد واسط و WS-82-9 لاین حساس بود.
    کلیدواژگان: تنش خشکی، سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی، بنیه بذر
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی اثر سطوح مختلف تنش خشکی بر خصوصیات جوانه زنی خرفه (Portulaca oleracea L.)
    زینب رحیمی، محمد کافی صفحه 87
    به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر جوانه زنی گیاه خرفه، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با هشت سطح خشکی (0، 25/0-، 5/0-، 75/0-، 0/1-، 25/1-، 5/1– و 75/1- مگاپاسکال) و پنج تکرار در دمای ثابت 25 درجه سانتی گراد و در شرایط کاملا تاریک انجام شد. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی تا پتانسیل 75/0- مگاپاسکال تفاوت معنی داری با شاهد (آب مقطر) نداشته و پس از آن کاهش نشان داد. سرعت جوانه زنی تا پتانسیل 5/0- مگاپاسکال تغییر معنی داری نکرد ولی پس از آن کاهش یافت. متوسط زمان جوانه زنی تا پتانسیل 5/0- مگاپاسکال تفاوت معنی داری با شاهد نداشت و با منفی تر شدن پتانسیل آب افزایش نشان داد. با افزایش شدت تنش خشکی شاخص بنیه گیاهچه، وزن خشک گیاهچه و طول ریشه چه و ساقه چه به طور معنی داری کاهش یافتند. در شاخص نسبت طول ریشه چه به ساقه چه تا پتانسیل 25/1- مگاپاسکال تفاوت معنی داری در بین تیمارها مشاهده نشد و پس از آن کاهش یافت. از نتایج فوق مشخص می شودکه جوانه زنی گیاه خرفه تا حد زیادی به تنش خشکی مقاوم می باشد و می توان استقرار این گیاه را با مدیریت مناسب در خاک های مناطق خشک و با محدودیت آبی تضمین نمود.
    کلیدواژگان: پتانسیل آب، خرفه، درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، متوسط زمان جوانه زنی، نسبت طول ریشه چه به ساقه چه
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • اثر تنش شوری بر مولفه های جوانه زنی چهار رقم گیاه دارویی بابونه (Matricaria recutita L.)
    محمدتقی عبادی، مجید عزیزی، اکرم فرزانه صفحه 93
    به منظور بررسی اثر تنش شوری بر مولفه های جوانه زنی در 4 رقم بابونه (Matricaria recutita L.)، آزمایشی بصورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در سال 1387 در آزمایشگاه های تحقیقاتی گروه باغبانی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. فاکتور اول شامل سطوح مختلف شوری (صفر، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار) نمک کلرید سدیم و فاکتور دوم شامل 4 رقم بابونه: بونا، جرمانیا، گورال و لوتئا بود. نتایج آنالیز واریانس نشان داد اثر سطوح مختلف شوری و رقم بر تمام صفات اندازه گیری شده معنی دار بود. نتایج نشان داد که با افزایش تنش شوری هر یک از صفات اندازه گیری شده کاهش معنی داری یافتند. رقم گورال در تیمارهای 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم دارای برتری معنی داری بر تمام ارقام دیگر بود و توانست در تیمار 100 و 150 میلی مولار به ترتیب 03/36 و 3/23 درصد جوانه بزند. طول ساقه چه نسبت به طول ریشه چه کاهش بیشتری در مقابل شوری نشان داد. ارقام مختلف بابونه به دلیل تفاوت های ژنتیکی نسبت به تنش شوری عکس العمل متفاوتی نشان دادند. به طور کل به نظر می رسد رقم گورال در بین ارقام مورد مطالعه دارای بیشترین تحمل به شوری در مرحله جوانه زنی بود.
    کلیدواژگان: تنش شوری، بابونه، مولفه های جوانه زنی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Effect of planting dates on cumin (Cuminum cyminum L.) landraces in Mashhad conditions
    A. Nezami*, S. Khorramdel, M. Nassiri, Mahallati, A. Mohammad, Abadi Page 1
    In order to study the effects of fall planting on yield and yield components of five cumin (Cuminum cyminum L.) landraces a field trial was arranged in a randomized complete block design as a split-plot with three replications during 2006-07 growing season at the Agricultural Research Station of Ferdowsi University of Mashhad. Three fall planting dates (17 Oct. (first), 16 Nov. (second) and 16 Dec. (third)) and five cumin landraces (Torbat Heydarieh, Khaf, Sabzevar, Ghaen and Ghoochan) were allocated to main and sub plots, respectively. Results showed that there were significant differences between planting dates, cumin landraces and their interactions for winter survival percentage, umbel per plant, seeds per umbel, 1000-seed weight, seed yield, biological yield and harvest index (HI). There was a reduction on umbel per- plant and seed per- umbel due to delay in planting date from 17 Oct. to 16 Dec. The highest winter survival percentage, seed yield and biological yield and also HI were achieved on the third planting date. Also, the maximum and minimum seed yield were observed in Ghaen in the third planting date and Khaf in the second planting date with 62.5 gm-2 and 12.1 gm-2, respectively. According to these results and for the deployment of cumin fall planting in other locations of province, further studies are recommended.
    Keywords: winter survival, planting date, umbel per, plant, cumin, yield
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Evaluation of salinity stress tolerance indices derived from Cl/SO4 anionic ratios and nitrogen fertilizer in barley (Hordeum vulgare L. var. Nosrat)
    M. Eskandary Torbaghan, A. Astaraei, M. Eskandary Torbaghan, A. Ganjali Page 15
    Salinity stress has an important role in reducing crop production. Chlorine and Sulfate toxicity in waters and soils are the main factor in reducing growth and yield of most of plants. Tolerance and sensitive indices related to Cl and SO4 in irrigation water and effect of nitrogen fertilizer on barley yield was evaluated in a factorial experiment based on completely randomized design with three replications, under greenhouse condition. Quantitative indices of stress tolerance such as mean productivity (MP), tolerance index (TOL), geometric mean productivity (GMP), stress susceptibility index (SSI), reduction yield ratio (Yr) and stress tolerance index (STI) were calculated. Results showed that STI had a positive and high significantly correlation with grain yield and plant biomass. Correlation of grain yield and plant biomass with STI index showed that the negative effect of Cl anion was more than SO4 in barley tolerance to salinity. Also Cl/SO4 anion ratios 1:3 and 1:2 in grain yield and 1:2 and 1:1 in plant biomass imposed highest tolerant in salinity compared to non stress conditions.
    Keywords: Cl, SO4 anionic ratios, nitrogen, salinity stress, barley
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Estimation of components variation, genotypic and phenotypic correlation coefficients of grain yield and its component in bread wheat (Tritium aestivum L.) under rainfed conditions
    H. Hamze, J. Saba, F. Jabari, J. Nassiri, M. Alavi Hosseini Page 29

    This study was conducted to estimate of narrow sense heritability of grain yield and its component, genetic and phenotypic correlation between these traits and yield. Two parent, Sardari and SON 64, with 50 F3 generations resulted of cross between them were planted in RCBD design in three replication. For measurement of these traits sampling was carried out before and after harvest. Estimation of genetic parameters was conducted considering the importance of genetic variation between and within generations. The maximum narrow sense heritability was detected for harvest index (h2n = %76.4) and the minimum narrow sense heritability was found for number of tiller (h2n = %5.9). The estimated value of narrow-sense heritability for grain yield was % 64.4. The additive effect was more important than number of grain per spike, 1000 grain weight, grain yield, biomass, and harvest index. Dominants effect was also more important than additive effects for number of tiller and length of awn. Yield had positive genetic correlation with seed in spike, number of tiller and biomass and negative correlation with length of awn and harvest index. Therefore, selection based on yield biomass and number of seed in spike due to high narrow sense heritability and genetic correlation with yield can supply favorable genetic gain. Finally, based on our results, we suggest that for increasing in seed yield of wheat under rainfed conditions, these latter two traits for indirect selection can be useful.

    Keywords: wheat, harvest index, heritability, yield
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effect of autumn planting on phenology and morphology of cold hardy lentils (Lens culinaris Medik.) in Mashhad conditions
    N. Khamdi, A. Nezami, A.R. Bagheri Page 39
    Although some cold tolerant lentils have been recognized for fall planting in the highlands of Northeastern Iran, it is requires more information about the growth and development of these accessions. This study was carried out to evaluate the phenology and morphology of cold hardy lentils in fall planting. Nineteen lentil genotypes were sown during 2007-2008 growing season at the Research Farm of College of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad in completely randomized design with three replications. Days from planting to emergence, vegetative and reproductive duration, growth stage and growth type before severe cold, height of plant at harvest time and number and length of branches per plant were determined. There were significant differences (p≤0.05) among genotypes for these characteristics. MLC25 and MLC20 with 7 and 10 days had the lowest emergence duration. MLC185 with 8 leaves had the most growth rate before cold. Growth type in 5, 8 and 6 genotypes was erect, semi-spread and spread, respectively. MLC29, MLC20 with 159 days and local landrace with 157 days had the most vegetative duration. MLC29 with 43cm was the tallest genotype. The most number of branches were observed in local landrace and MLC20 with 20 and 18 branches, respectively. MLC20 with 340 cm and local landrace with 324 cm had the longest branches. Positive and significantly correlation were observed between vegetative and reproductive growth durations with plant height (r=0.61** and r= 0.57**) number of branches per plant (r=0.77** and r=0.57**) and length of the branches per plant (r=0.73** and r=0.49**), respectively. Also correlation between vegetative growth and reproductive growth was positive and significant (r=0.71**).
    Keywords: Cold, growth stage, height, planting date, reproductive growth, vegetative growth
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Influence of exogenous application of glycinebetaine on alleviating the effect of salinity stress at germination and early seedling growth of corn (Zea mays L.)
    S. Ali, S. V. Eslami, M. A. Behdani, M. J. Al Ahmadi Page 53
    In order to study the influence of seed treatment with glycinebetaine (GB) on alleviating the negative effect of salinity stress at germination and early seedling growth stage of corn, a factorial experiment was conducted based on CRD with three replications. Seeds were soaked for 24 hours at different GB levels including 0, 2, 4, 8 and 16 mM and then were placed in petri dish. To apply salinity stress, NaCl solutions at different levels (0, 5, 10, 15 and 20 dS.m-1) were added to the Petri dishes. Results indicated that all measured parameters showed a significant negative response to salinity. Seed treatment with GB, however, caused a significant increase in germination percentage and length and fresh weight of radicle and coleoptile. This experiment showed that seed treatment with GB had a positive effect on reducing the effect of salinity stress and using GB proved its positive effect up to the salinity level of 10 dS. m-1. Comparison of the means showed that GB concentration of 4 mM provided the best situation in alleviating the salinity stress at germination stage and was in the highest statistical level. It is notable that GB concentration of 16 mM caused a negative impact on germination characteristics.
    Keywords: Germination percentage, germination rate, radicle length, coleoptile length
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Germination response of wild barley (Hordeum spontaneum Koch.) to salt and drought stress in different concentration of sodium chloride and polyethylene glycol 6000
    M. Hosseini, G.R. Zamani, M. Khazaei Page 65
    In order to study the germination response of wild barley (Hordeum spontaneum Koch.) seeds to osmotic and matric potential due to sodium chloride and polyethylene glycol 6000, two separate experiments were carried out based on completely randomized design with five replications in controlled environment. Osmotic and matric potential had five Levels (0, -0.3, -5, -10 and -15 bars). Results indicated that germination rate, germination percentage and also weight of radicle, weight of plumule, weight of seedling, radicle/plumule weight ratio, length of radicle, length of plumule and radicle/ plumule length ratio, were decreased significantly as stress intensity increased. Drought stress had more inhibitory effects on germination rate and percentage and -15 bar caused complete failure in germination. Effect of drought stress was more pronounced on length of radicle and plumule compared with the effects of salinity. In both drought and salinity stresses, percentage reduction for plumule length was higher than radical length which indicate the higher sensitivity of this trait to drought and salinity stress.
    Keywords: germination, osmotic potential, salinity stress, drought stress
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Study of drought tolerance in four wheat genotypes, at germination stage
    A. Jafarnezhad, G. Taheri, A.A. Rahchamanie Page 73
    Wheat is the most important crop worldwide, which may experience drought stress germination and grain filling period. Effects of drought stress at these stages reveal at the same season and at the future crop season respectively. In order to evaluate the effects of drought stress on seed vigor, a laboratory experiment was conducted using a factorial arrangement in a randomized completely design with three replications during 2008. The factors consisted four genotypes (Pishtaz, Marvdasht, DN-11, and WS-82-9) and five water potential (zero, -0.3, -0.6, -0.9 and -1.2 MPa). Results showed that genotypes, drought stress levels and their interactions, have significant effects on length, fresh and dry weight of radicle and plumule, also with reducing water potential all measured traits were decreased, but this reduction, was greater in plumule than radicle. These different responses caused higher Root/Shoot ratio. Also germination percent decreased more than germination rate due to drought stress. Although tolerance to water stress at grain filling period somewhat decreased seed vigor, but there wasn’t any relationship between drought tolerance at germination stage with terminal drought stress tolerate. Among these genotypes, Pishtaz and DN-11 tolerated to drought stress, Marvdasht and WS-82-9 were intermediate and sensitive to water stress at germination stage respectively.
    Keywords: Drought stress, Germination rate, Germination percent, Seed vigor
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Short Communication: Effects of drought stress on germination characteristics of purslane)Portulaca oleracea L.)
    Z. Rahimi, M. Kafi Page 87
    In order to study the effect of different drought levels on germination of purslane)Portulaca oleracea L.) seeds, an experiment was conducted under eight negative water potentials (0, -0,25, -0,5, -0,75, -0,1, -1,25, -1,5 and -17,5 MPa) using a completely randomized design with five replications. Increasing water potential significantly decreased percentage and rate of germination, length and dry weight of radicle and plumule, ratio of root to shoot length and seedling vigor index and increased the mean germination time. But these changes occurred after a threshold, e.g. negative potential more than -0.75 MPa negatively affected germination percentage and ratio of root to shoot length. In addition rate of germination and average germination duration decreased after in potentials more than -0.5 MPa. Ratio of root to shoot length was not significant different up to -1.25 MPa, and then significantly decreased. As a result, purslane germination can be extremely tolerable to drought conditions so it seems that this plant can be established in arid and semi-arid regions.
    Keywords: Germination percentage, purslane, rate of germination, ratio of root to shoot length, seedling vigor index, water potential
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Short Communication: Effect of salt stress on germination factors of four cultivars of chamomile (Matricaria recutita L.)
    M.T. Ebadi, M. Azizi, A. Farzane Page 93
    The aim of this study was to evaluate the effect of salt stress on germination characteristics of four cultivars of chamomile. A factorial experiment based on completely randomized design with two factors in three replications was conducted in Research Laboratory of Department of Horticulture, Ferdowsi University of Mashhad during 2008. The first factor included 5 salinity levels (0, 50, 100, 150 and 200 mM) that induced with NaCl and second factor included 4 cultivars of chamomile: Bona (diploid), Germania (diploid), Goral (tetraploid) and Lutea (tetraploid). According to the results, different levels of salt stress and cultivar had significant effect on measured characteristics. Results showed that all the measured characteristics were decreased significantly due to salinity stress. Goral cultivar had a significant dominance to all other cultivars in 50, 100 and 150 mM, NaCl treatments and its germination rate was 36.03 and 23.3 percent, at 100 and 150 mM respectively. Plumule length decreased more than radicle length in salt stress. Different cultivars of chamomile with diversity in genotype have different responses to salt stress. It seems that Goral cultivar showed the highest salinity tolerance in germination stage within studied cultivars.
    Keywords: salt stress, Matricaria recutita, germination factors
    Abstract View Paper Original: Persian