فصلنامه کیمیا فام
پیاپی 10 (بهار 1389)

استفاده از روش های متداول نظیر کلرزنی برای گندزدایی پساب تصفیه خانه فاضلاب بدلیل مشکلات محصولات جانبی گندزدایی و خطراتی که این محصولات برای سلامت انسان و محیط زیست دارند باعث شده است تا تحقیقات برای پیدا کردن مواد گندزدای جدید که توانایی رقابت با روش های قبلی را از همه جهات داشته باشد ادامه پیدا کند. در سال های اخیر مطالعات زیادی بر روی ترکیبات متعددی از پراکسید هیدروژن برای گندزدایی پساب تاسیسات تصفیه خانه انجام شده است. اصلی ترین علت اینکه این ماده بعنوان یک گزینه مناسب برای کلرزنی مورد مطالعه قرار گرفته، این است که همانند کلر توانایی ایجاد باقیمانده آزاد پس از عمل گندزدایی را دارد. که این امر یکی از مزایای عمده این ماده نسبت به سایر گندزداها نظیر اشعه اولتراویوله می باشد. و علت دیگر، تولید محصولات جانبی بی خطر برای انسان و محیط زیست می باشد. هدف این مطالعه بررسی مروری خاصیت گندزدایی ترکیبات مختلف پراکسیدهیدروژن (Fe+2+H2O2، Cu+2+H2O2، Ag++H2O2و...) می باشد.

کلمه Artichoke از کلمه ایتالیایی Articicco مشتق شده که بمعنی میوه کاج می باشد و آرتیشو هم مانند میوه کاج است. آرتیشو برای رشد نیاز به آب و باران فراوان دارد. گیاهی است پایا و دارای ساقه راست، شیاردار و به ارتفاع 0.2 تا 1.5 متر که منشا اولیه آن منطقه مدیترانه بوده است ولی امروزه به منظور تغذیه و استفاده های داروئی، پرورش آن در نواحی مختلف دنیا رایج شده است.
کنگر فرنگی ریشه حجیم و برگ های بسیار بزرگ، منقسم به قطعات نامنظم و دندانه دار دارد. سطح فوقانی پهنک برگ های آن نیز به رنگ سبز ولی سطح تحتانی آن به علت دارا بودن تارهای سفید رنگ و فراوان، پوشیده از کرک بنظر می رسد.
کاپیتول آن بسیار بزرگ و شامل گل های لوله ای، محصور در براکته هایی با ظاهر متفاوت (بر حسب نژادهای مختلف گیاه) است ولی این براکته ها در نژادهای مختلف، ممکن است در قسمت انتهایی، با ظاهر گرد یا نوک تیز و غیره باشد. ناحیه غیر آزاد براکته های آن که به قاعده کاپیتول پیوستگی پیدا می کند، گوشتدار و دارای ذخائر غذایی است. نهنج ضخیم و گوشتدار آن شامل گلهای زیبایی به رنگ آبی مایل به بنفش و میوه اش شفاف، به رنگ قهوه ای تیره و منتهی به تارهای سفید و متعددی در قسمت انتهایی است.
پرورش کنگر فرنگی از دو نظر، یکی به منظور تغذیه از قسمت گوشتدار براکته های آن و دیگری برای استفاده های دارویی صورت می گیرد.
این گیاه در ایران به نام خارجی آرتیشو (Artichaute)، معروف است. برگ آرتیشو از نظر درمانی دارای ارزش زیادی است.

ریز مغذی ها جزو مواد مغذی ضروری هستند که پرندگان برای انجام فعالیتهای حیاتی فیزیولو‍ژیکی مختلف در مقدار کم نیاز دارند.
درحالیکه نیازهای جیره کم و جزئی هستند ولی آنها نقش عمده و مهمی در متابولیسم بدن ٬ سیستم آنزیمی ٬ فعالیتهای فیزیولوژیکی مختلف٬ تولید مثل و رشد دارند.اما بیشتر این ریزمغذی ها نمی تواند در بدن پرندگان سنتز شوند.
احتیاج گونه های مختلف پرندگان به ریز مغذی ها که مدتها پیش توسط BIS، NRC، ARC توصیه شده بودند کافی و به روز نیستند.
علاوه بر این٬ این توصیه ها در حال حاضر بعنوان یک حداقل سطح میزان نیاز برای جلوگیری ازکمبود٬مورد توجه قرار گرفته اند نه بعنوان سطح میزان مطلوب.
آخرین میزان مطلوب نیازبه ریزمغذی ها برای گونه های مختلف پرندگان توسط تولیدکنندگان بزرگ دنیا طبق جدول 1 نشان داده شده است.
ریزمغذی ها معمولا" بعنوان افزودنی ویتامین و مواد معدنی ٬ علاوه بر میزان آنها در مواد غذائی طبیعی به جیره افزوده میشوند.
آنها بعنوان قسمتی از آنزیمهای مختلف٬ پیش آنزیمها٬ پیش فاکتور ها و... چندین عمل فیزیووژیکی را در بدن اجرا میکنند که برای بهینه سازی میزان رشد٬ تولید مثل٬ سلامتی٬ سیستم ایمنی و عمل کرد کلی بدن لازم و ضروری هستندکلیه اعمال قیزیولوژیکی و علائم کمبود ریز مغذی های مختلف در جدول 2 خلاصه بندی شده است.

60 نیمچه گوشتی یکروزه از نژاد Ross – PM3 در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفتند. جوجه ها به 5 گروه شامل یک گروه کنترل و 4 گروه آزمایشی تقسیم شدند. به مدت 45 روز گروه کنترل با خوراک تجاری نیمچه هیا گوشتی عاری از آفلاتوکسین و در مقابل گروه های آزمایشی که به نامهای گروه 2، 3، 4 و 5 خوانده می شوند با خوراکهای حاوی به ترتیب ppm 0.05، ppp 0.1، ppm0.5 و ppm1 آفلاتوکسین تغذیه شدند. (که تقریبا حاوی 81.30% آفلاتوکسین B1، 10.40% آفلاتوکسین B2، 5.75% آفلاتوکسین G1 و 2.55% آفلاتوکسین G2 بودند). در روزهای 15، 30 و 45 مطالعه خونگیری انجام شد و فعالیت Superoxide dismutase (SOD)، Catalase (CAT)، glutathione peroxidase (GSH-Px) و glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD) و سطح malondialdehyde (MDA) در اریتروسیت اندازه گیری شد.
نتایج این مطالعه کاهش معنی داری در فعالیت SOD در روزهای 30 و 45 در گروه 4 و 5، در فعالیت GSH-Px در روز 30 در گروه 5 و روز 45 در گروه 4 و 5، در فعالیت CAT در روز 45 در گروه 5 و در فعالیت G6PD در روز 45 در گروه 5 و افزایش معنی دار در سطح MDAدر گروه 5 در مقایسه با گروه کنترل نشان داد.بنابراین نتیجه گرفته می شود که استفاده طولانی مدت (30 تا 45 روز) آفلاتوکسین در مقادیر بالا (ppm 1.0-0.5) منجر به پر اکسیداسیون چربی در نیمچه های گوشتی می گردد.
تغییرات معنی دار قطعی که در روز 30 در فعالیت SOD و GSH-Px و در روز 45 در SOD اولیه و GSH-Px (برای گروهای 4 و5) و بصورت ثانویه (برای گروه 5) برای تمامی فعالیتهای آنزیمی و سطح MDA روی داد این فرضیه را تایید می کند.
علاوه بر این مشخص شد که حساس ترین عامل مورد استفاده در اندازه گیری پراکسیداسیون چربی می تواند شامل SOD، GSH-Px و MDA بوده و این عوامل برای تشخیص شدت آفلاتوکسیکوزیز در طیوری که بطور طبیعی با آفلاتوکسین آلوده شده اند و نیز اجرای اقدامات پیشگیرانه علیه مسمومیت با آفلاتوکسین و ارزیابی چنین آزمایشاتی به منظور موفقیت آن، می تواند قابل توجه باشند.

مایکوپلاسماها را می توان با یکی از 3 رهیافت حفظ گله در حالت عاری از عفونت، دارو درمانی یا واکسیناسیون کنترل نمود. حفظ گله در حالت عاری از مایکوپلاسماهای پاتوژن شامل تهیه گله های جدید از منابع عاری از مایکوپلاسما در یک سن و در سیستم ورود و خروج همزمان می باشد. بیوسکوریتی مناسب و سیستم مانیتورینگ کارا از اجزای ضروری این برنامه می باشند. دارودرمانی در پیشگیری از علائم بالینی و نیز خسارات اقتصادی بسیار مفید می باشد اما برای حذف عفونت از گله موثر نبوده و بعنوان راه حل طولانی مدت رضایت بخش نمی باشد. واکسیناسیون در برابر مایکوپلاسما گالی سپتیکم یا مایکوپلاسما سینوویه را می توان بعنوان راه حل درازمدت در حفظ حالت عاری از عفونت در گله ها، بخصوص در گله های تخمگذار چندسنی بکار برد.