دو ماهنامه قالب سازان
پیاپی 55 (اسفند 1388)

اگر چه صنعتگران قدیمی ما با سختی و زحمتی بسیار همواره در امر فراگیری رشته های صنعتی کوشا بودهاند و در کسب تجربه تمامی آموزه های علمی خود را همواره در بوته آزمایش قرار میدادند ولی اندگ افرادی هم بودهاند که در آموزش مبانی علمی به این عزیزان صنعتگر با همت والای خود سخت کوشیدهاند و صنعت و تولید را بر پایه های علم و تکنولوژی در این مرز و بوم اشاعه دادهاند یکی از افراد نادری که در گسترش آموزشهای علمی و کاربردی سخت کوشیده است و افراد لایقی را تحویل اجتماع داده است مهندس علی آیینه چییان میباشد که ما را به حضور پذیرفتهاند و پاسخگوی سوالات ما میباشند.

بنا به پیشنهاد تعدادی از همکاران عزیز پس از یک وقفه 5 ساله این بخش را مجددا پی میگیریم، در این قسمت منتخبی از اخبار و مقالات مرتبط با صنعت به نظر شما میرسد، خبرنامه «جامعه قالبسازان ایران» نیز که حاوی مطالب روز صنعتی میباشد را هم به این بخش اضافه نمودهایم، نظرات و پیشنهادات سازنده شما راهگشای ما در این قسمت خواهد بود.
شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد، درصد داخلیسازی خودروهای کشور اعلام کرد: (دنیای اقتصادیکشنبه 18 بهمن

چدن خاکستری همانند آهن آلیاژی و چدن به کار رفته در قالبها معمولا ترک برداشته یا میشکنند و به طور معمول عامل این شکست، بیدقتی در حمل و نقل قالب،قالببندی نا صحیح و دوبله زدن قطعه در قالب میباشد. چنین ترکها یا شکستهایی باید به سرعت تعمیر شوند اکثر قالبهایی که دچار این گونه صدمات میشوند جهت قطعات فرم دار بزرگ در صنایع اتومبیل سازی یا وسایل خانگی استفاده میگردند. لذا با توجه به نیاز تولید، اکثر اوقات تعمیرات سریع مورد نیاز میباشد.

شرایط سطحی در شعاع ماتریس یک ارزیابی مهم در بررسی علت سایش در طی فرایندهای پرسکاری ورقهای فلزی میباشد. در این مقاله فشارهای تماسی و نحوه توزیع فشارهای تماسی در شعاع ماتریس به هنگام یک فرایند شکلدهی مورد ارزیابی قرار گرفته است. از طریق آنالیز شرایط تغییر فرم و پدیده های سطحی، سه فاز (مرحله) مشخص گردید. در مرحله اولیه و میانی شرایط تماس موضعی و شدیدی به وجود میآید در این مراحل مقدار فشار سطحی بزرگتر از استحکام تسلیم بلانک میباشد. در مرحله آخر سطح تماس بزرگتری میان بلانک تغییر فرم یافته و ماتریس ایجاد میگردد و فشارهای سطحی کوچکتر و پایدارتر میباشند.

بخش اول این مقاله در شماره 53 نشریه قالبسازان (شهریور 1388) به چاپ رسیده است.
در بخش اول یک معرفی کلی از نرم افزار mastercam ارایه گردید و در آن توضیح مختصری در رابطه با محیط Art داده شد. در این بخش به بررسی کلیتری و کاربردهای این قسمت از نرم افزار mastercam در ساخت اشکال زیبا با سیستمهای CNC با کمترین زمان در صنایع (چوب، جواهرسازی، سکهزنی و شکلهای 3D بر روی انواع مواد و...) خواهیم پرداخت.

کمک و نظارت یک سیستم به مجموعه طراح، تولید کننده و پشتیبانی کننده محصول از فاز صفر طراحی یک محصول، آن هنگام که مفهوم اولیه یک طرح با توجه به نیازهای کاربر یا مصرفکننده شکل میگیرد تا آن هنگام که طراحی و تحلیل دقیق صورت میگیرد و نمونه اولیه آن تولید شده، تست و آزمایش میگردد با رفع معایب نمونه نهایی تولید شده و وارد خط تولید میگردد پس از آن وارد بازار شده، فرایند بازاریابی و فروش صورت گرفته، خدمات پس از فروش، تعمیر و نگهداری و نهایتا دفع یا بازیافت محصول خواهد بود.

با توجه به تحولات صنعت در دهه اخیر و نیاز به تخصصی شدن برای کسب موفقیت در بازار، ما نیازمند به آن هستیم که با نرمافزارهای کاربردی و حرفهای، در دنیای کنونی آشنا شده و گام موثری جهت نیل به اهداف سودآور برداریم.

به منظور بالا بردن راندمان کیفیت کار نیروها و کارمندان و همچنین رعایت کردن بهداشت فردی و جمعی و به منظور ایجاد محیطی سالم و پر نشاط برای کار گروهی و جلوگیری از به وجود آمدن حوادث اتفاقی قابل پیشگیری ونیز بالا بردن ضریب ایمنی کار در کارگاه های فنی مجموعه دستورالعملها و کتابچه های ایمنی و بهداشت در معرض استفاده عموم پرسنل قرار میگیرد تا با رعایت موارد ذکر شده و عوامل تاثیرگذار بر روی سلامت شخصی بتوانیم قدم مثبتی برای بالا بردن اصلاعات عمومی شما عزیزان گرفته باشیم.
به دلیل وسعت دامنه این علم ارزشمند دراین مقاله سعی بر این شده که موارد مهم و کاربردی که هر پرسنل در کارگاه های تولیدی در طول روز با آن در گیر است را مورد خطاب قرار دهیم و از مطالب و موارد انحرافی و اضافی دوری کنیم.

شبیه سازی عملیات نورد ورق در قفسه های چهار غلتکی با استفاده از تحلیل FEM الاستیک پلاستیک سه بعدی قابل انجام میباشد. بر اساس نتایج شبیه سازی شده مقدار ماکزیمم فشار نورد و موقعیت آن تحت شرایط مختلف نورد، همچنین تاثیرات نیروی خمشی غلتک و عرض ورق روی توزیع فشار در راستای عرض ورق بیان میشود.

در سالهای اخیر فرآیند هیدروفورمینگ لوله برای کم کردن وزن و افزایش استحکام قطعات، مورد توجه صنایع خودرو سازی قرار گرفته است. در این فرآیند، لوله بوسیله فشار داخلی منبسط شده و بطور همزمان از یک سمت یا هر دو سمت تحت بار محوری فشاری قرار میگیرد تا ماده بیشتری به ناحیه تغییر شکل تغذیه شود. در صورت اعمال فشار نامناسب بر حسب تغذیه محوری، امکان بروز عیوبی از قبیل پارگی یا چروکیدگی لوله وجود دارد لذا انتخاب مسیر فشار بر حسب تغذیه محوری بسیار مهم میباشد.
یکی از روش های موثر برای بهبود فرآیند هیدروفورمینگ لوله، استفاده از مسیر فشار نوسانی است که به آن هیدروفورمینگ نوسانی لوله گفته میشود. در این روش فشار داخلی بر حسب تغذیه محوری به صورت نوسانی اعمال میشود.

به کمک نرمافزارهای شبیه سازی مانند Moldflow میتوان کلیه آنالیزهای خنککاری را در قالبهای تزریق پلاستیک انجام داد.
به طور کلی تحلیلهای آنالیزهای خنککاری شامل مواردی چون بررسی دمای مذاب داخل قالب، زمان خنککاری و بررسی دمای مسیر خنککاری در داخل قالب میباشد. همچنین میتوان مطالعاتی در راستای میزان پمپاژ و دبی جریان مناسب برای خنککاری انجام داد.

یکی از مهمترین مشکلات صنایع چدنریزی به ویژه در زمینه قطعاتی که پس از ریختهگری باید تراشکاری شوند، وجود کاربید در سطوح مختلف قطعه است که تراشکاری آنها را مشکل ساخته و به علت سختی بسیار زیاد، به تیغه های تراش صدمه میزند. تاکنون روشی علمی برای جداسازی کاربید از اینگونه قطعات وجود نداشت. در این مقاله سعی شده روشی علمی، سریع، ارزان، غیرمخرب و عملی، ارایه شود. امید که راهکارهای مؤثر در رفع این مشکل باشد. به منظور ریختهگری قطعات سالم چدنی به ویژه قطعات نازک، کوچک و عاری از هر گونه کاربید سطحی، لازم است عوامل بسیار زیادی از جمله: آنالیز شیمیایی، طراحی قالب، تعیین نوع قالب، طراحی مناسب سیستم راهگاهی، رعایت سرعت و دمای مناسب بارریزی، استفاده از جوانهزای مناسب و بسیاری موارد دیگر رعایت شود. از آنجا که کنترل مداوم این عوامل، کاری دشوار است، به ویژه در کارگاه های کوچک، تشکیل کاربید در تعداد معدودی از قعطات تولیدی یک محموله، امری اجتنابناپذیر، است. با توجه به امتیازات فراوان آزمونهای غیرمخرب تصمیم گرفتم جداسازی اینگونه قطعات را با استفاده از روش آزمون ادی کارنت بررسی نمایم که خوشبختانه به نتایج مثبت دست یافتم، در این مقاله، پس از توضیح مختصر روش یاد شده، به مشخصات قطعات و اختلاف هدایت الکتریکی و مغناطیسی ناشی از ساختار متالوگرافی آن اشاره شده است.

در سال 1995، یک فرآیند سنگزنی با راندمان بالا که سنگزنی سایشی به وسیله ساینده های قوی نامیده می شود آغاز شد تا به وسیله تولیدکنندگان بخشهای صنعتی و اتومبیلسازی استفاده شود. در سنگزنی سایشی به وسیله ساینده های قوی از ابزارهایی نظیر چرخهای سنگزنی آبکاری شده استفاده می شود که مواد را سریعتر حذف میکنند و تلرانس ابعادی بهتری نسبت به روش های سنگزنی سنتی حاصل میشود. چرخ سنگزنی مورد استفاده یک توپی فلزی است که سطح آن با لای های از مواد ساینده قوی مانند الماس پوشیده شده است. اگر چه این روش در آمریکا، خصوصا در مقایسه با اروپا و ژاپن کمتر مورد استفاده قرار گرفته است اما استفاده از آن سبب شده است تا تولیدکنندگان، میزان استفاده از مواد سختتر نظیر سرامیکها و سوپرآلیاژها را در تولیدات خود افزایش دهند. البته هزینه اولیه توسعه چرخهای سنگزنی مورد استفاده زیاد بود، زمان انجام فرآیند طولانی است و تولید چرخهای سنگزنی نیاز به زحمت زیادی دارد.

یکی از روش های جلوگیری از عبور شار حرارتی از بدنه ماشینهای پرنده درصنایع هوافضا پوشاندن آنها با استوانه های کامپوزیتی میباشد. استوانه های کامپوزیتی مورد نظر از نوع (Glass Fiber Reinforced Plastic) G.F.R.Pبوده و لایه های مختلف آن با دست روی هم چیده شده و سپس تحت فشار ودمای بالا پخته میشوند. قرار گرفتن صحیح لایه ها برروی هم و میزان چسبندگی و عدم وجود حباب هوا در بین لایه ها اهمیت فوقالعادهای دارد خصوصا که قطعات تحت نیروهای مکانیکی و آیرودینامیکی بالایی قراردارند. در این مقاله به کارگیری سیتیاسکن (CT- SCAN) برای ارزیابی کیفیت استوانه های کامپوزیتی مورد بحث قرار خواهدگرفت و چندین نمونه کامپوزیتی مورد آزمایش قرار گرفتهاند که نتایج حاصله در این مقاله ارائه خواهد گردید. این نتایج حاکی از آن است که با استفاده از سی تی اسکن میتوان قطعات مورد نظر را با سرعت و دقت بالایی کنترل کرد و نوع و مساحت پوشانده شده توسط عیب را تعیین نمود.

امروزه استفاده روز افزون از تکنولوژی های جدید در صنایع مختلف باعث بهبود سرعت و کیفیت تولید محصولات گردیده است. از عمده روش هایی که تاثیر بسیار مهمی در جلوگیری از خوردگی سطح ایفا میکند، استفاده از پوشش رنگکاری یا آبکاری می باشد. اصولا یکی از عوامل مهم قبل از انجام این دو فرآیند آمادهسازی سطوح بوده که در این مقاله سعی شده مختصری درباره فرآیندهای تمیزکاری با انواع روش مکانیکی ازجمله Wet blast- Soda blast- Ice blast- Slurry blast و کاربرد آن را در صنایع توضیح داده شود.

قسمت دوم این مطلب در شماره 54 نشریه (آذر ماه 1388) به چاپ رسیده است.
در مقاله حاضر به بررسی شرایط قالبگیری و فشار تزریق خواهیم پرداخت و همچنین فاکتورهای زیر را در این راستا به تفضیل شرح میدهیم:

در صنعت قالبسازی ایران یکی از مواردی که کمتر شناخته شده است کامپوزیتها و کاربرد آنها در ساخت قالب میباشد لذا بر آن هستیم که بتوانیم در چند شماره اطلاعاتی در این مورد ارائه نمائیم امید است که مورد قبول آید. در این شماره مختصری در رابطه با مبانی کامپوزیت مطرح میگردد و در شماره های بعد به قالبگیری و موارد استفاده آن در صنعت خواهیم پرداخت.