فهرست مطالب

تولید گیاهان زراعی - سال دوم شماره 4 (زمستان 1388)

مجله تولید گیاهان زراعی
سال دوم شماره 4 (زمستان 1388)

  • 182 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1389/02/05
  • تعداد عناوین: 10
|
  • حسین صبوری، عبدالمجید رضایی، علی مومنی، مسعود کاوسی، حسن شکری، مهرزاد الله قلی پور، حجت الله جعفریان صفحه 1
    به منظور بررسی روابط بین صفات در گیاهچه های برنج ایران تحت تنش شوری ناشی از NaCl، 75 رقم زراعی شامل رقم های بومی و اصلاح شده داخلی و خارجی در آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار و با سه سطح شوری کلرور سدیم با هدایت الکتریکی 2/1 (شاهد)، 4 و 8 دسی زیمنس برمتر در موسسه تحقیقات برنج کشور در سال 1384 مورد بررسی قرار گرفتند. طول ریشه و ساقه، وزن خشک ریشه و ساقه، درصد سدیم و پتاسیم در ساقه و کد ژنوتیپی (براساس دستورالعمل موسسه بین المللی تحقیقات برنج) در مرحله گیاهچه مورد بررسی قرار گرفتند. ارقام متحمل زیست توده (مجموع وزن خشک ریشه و ساقه) بالا و نسبت سدیم به پتاسیم کمتری داشتند. در شوری های 4 و 8 دسی زیمنس بر متر همبستگی بین وزن ساقه، زیست توده و کد ژنوتیپی منفی و معنی دار گردید، درحالیکه همبستگی بین درصد سدیم، نسبت سدیم به پتاسیم و کد ژنوتیپی مثبت و معنی دار بود. در شوری 8 دسی زیمنس برمتر، شاخص های میانگین تولید، تحمل، تحمل به تنش، حساسیت به تنش و میانگین هندسی سدیم و میانگین تولید، تحمل، تحمل به تنش و حساسیت به تنش نسبت سدیم به پتاسیم با کد ژنوتیپی معنی دار و بالاتر از 5/0 بود. طبق نتایج تجزیه علیت، در شوری 4 دسی زیمنس بر متر، اثر مستقیم وزن خشک ساقه بالاتر از سایر آثار است، اگرچه اثر مستقیم زیست توده، مثبت و پایین بود، اما این صفت به طور غیر مستقیم و از طریق وزن خشک ساقه اثر بالایی بر کد ژنوتیپی ارقام داشت. تجزیه به عامل ها اهمیت صفات زیست توده، وزن خشک ساقه و درصد پتاسیم جذب شده را نشان داد.
    کلیدواژگان: برنج، شوری، همبستگی، تجزیه علیت، تجزیه به عامل ها
  • منصوره احمدی، بهنام کامکار، افشین سلطانی، ابراهیم زینلی صفحه 23
    کارائی چند علفکش جهت کنترل علفهای هرز پهن برگ و نیزعلف هرز باریک برگ اویارسلام، در مزارع توتون مازندران و گیلان مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار و تیمارهای زیر اجراگردید: ارادیکان (ای پی تی سی 82% امولسیون) 6 لیتر در هکتار قبل از نشاءکاری و مخلوط با خاک (پیش کاشت)، تریفلورالین (ترفلان 48% امولسیون) 2 لیتر در هکتار(پیش کاشت)، سیکلوات (رونیت 7/72% امولسیون) 5 لیتر در هکتار (پیش کاشت)، پندیمتالین (استامپ 33% امولسیون) 5 لیتر در هکتار بعد از نشاءکاری قبل از سبز شدن علفهای هرز(پیش رویشی)، آلاکلر (لاسو 48% امولسیون) 5 لیتر در هکتار (پیش رویشی)، اکسی فلوروفن (گل 24 % امولسیون) 2 لیتر در هکتار (پیش رویشی)، اکسادیارژیل (تاپ استار 30 % امولسیون) (پیش رویشی)، ریم سولفورون (تیوس 25 % دی اف) 50 گرم درهکتار به همراه 2% سیتوگیت پس از خاک دهی توتون و اوایل رشد علف های هرز، هالوکسی فوپ پی متیل (گالانت سوپر 8/10% امولسیون) 75/0 لیتر در هکتار در مرحله 3 برگی تا پنجه زنی باریک برگ ها، علف های هرز پهن برگ در این تیمار بطور دستی وجین گردید، سیکلوکسیدیم (فوکوس 10% امولسیون) 2 لیتر در هکتار در مرحله 3 برگی تا پنجه زنی باریک برگ ها، علف های هرز پهن برگ در این تیمار بطور دستی وجین گردید، شاهد بدون علف هرز. نتایج نشان داد مبارزه با علفهای هرزدر مزارع توتون باعث افزایش عملکرد و کیفیت توتون شده و درآمد زارع افزایش می یابد. جهت مبارزه شیمیائی با علفهای هرز در صورت وجود علف هرز اویارسلام، علفکش اپتام (اردیکان 80%) به میزان 6 لیتر در هکتار قبل از کاشت و مخلوط با خاک سمپاشی گردد. در صورت نبود اویارسلام، بهتر است ترفلان (تریفلورالین 48%) به میزان 2 لیتر در هکتار قبل از کاشت و مخلوط با خاک استفاده گردد. در صورت کنترل نشدن علفهای هرز باریک برگ، در زمان قبل از به ساقه رفتن علفهای هرز باریک برگ، یکی از دو باریک برگ کش گالانت سوپر به میزان 75/0 لیتر در هکتار و یا فوکوس به میزان 2 لیتر در هکتار سمپاشی گردد. در صورت نیازیک یا دو بار وجین کمکی نیز انجام شود.
    کلیدواژگان: توتون، علف هرز، علفکش
  • منصوره احمدی، بهنام کامکار، افشین سلطانی، ابراهیم زینلی صفحه 39
    نخستین گام در کمی سازی فنولوژی، برآورد دقیق پارامترهای تاثیرگذار بر فنولوژی گیاه است که این پارامترها عمدتا در ارتباط با دما و فتوپریود می باشند. برای بررسی نحوه واکنش گندم رقم تجن به دما و طو‎ل روز آزمایشی با 8 تاریخ‎کاشت در قالب طرح بلوک‎های کامل تصادفی اجرا شد. به منظور کمی کردن واکنش سرعت ساقه رفتن گندم نسبت به دما و طول روز و برآورد پارامترهای موثر بر آن از 7 تابع دمایی شامل تابع مسطح، تابع لجستیک، تابع دندان مانند، تابع دوتکه ای، تابع منحنی، تابع درجه دو و تابع بتا در ترکیب با 3 تابع طول روز شامل توابع درجه دوم، نمایی منفی و دوتکه ای (21 مدل) برای توصیف تغییرات سرعت ساقه رفتن در مقابل دما و طول روز استفاده شد. برای انتخاب مدل برتر از میان مدل های مختلف از جذر میانگین مربعات خطا (RMSD)، ضریب تبیین(2 R) و ضرایب رگرسیون (a و b) بین تعداد روز از سبز شدن تا ساقه رفتن مشاهده شده در برابر تعداد روز از سبز شدن تا ساقه رفتن پیش‎بینی شده استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بهترین مدل برای توصیف رابطه سرعت ساقه رفتن رقم تجن مدل دوتکه ای-دوتکه ای است. بر اساس این مدل مقدار دمای پایه و مطلوب گندم برای ورود به فاز زایشی به ترتیب 14/4 و 28 درجه سانتی گراد بود. مقدار طول روز بحرانی و ضریب حساسیت به طول روز به ترتیب 14 ساعت و 17/0 برآورد شد. بررسی اثرات دما و طول روز بر مرحله ساقه رفتن(مرحله گذر از فاز رویشی به زایشی) نشان داد که واکنش این رقم به طول روز از نوع روز بلند اختیاری است. همچنین با استفاده از مدل برتر دوتکه ای-دوتکه ای، تعداد روز بیولوژیک مورد نیاز از سبز شدن تا ساقه رفتن و سبز شدن تا رسیدگی فیزیولوژیک به ترتیب 66/7 و 31/50 روز بیولوژیک برآورد شد.
    کلیدواژگان: گندم، مدل های رگرسیون غیر خطی، ساقه رفتن، دما، طول روز و روز بیولوژیک
  • احمد نظامی، حمیدرضا خزاعی، هما عزیزی، سمانه نجیب نیا صفحه 55
    سرمای شدید سبب بروز خسارت در گندم شده و رشد و عملکرد آن را تحت تاثیر قرار می دهد، لذا این آزمایش با هدف بررسی تحمل به یخ زدگی 29 ژنوتیپ گندم در شرایط کنترل شده اجرا شد. تیمار خوسرمایی (در دو سطح خوسرمایی و عدم خوسرمایی) به عنوان عامل اصلی و ترکیب دما (صفر، 4-، 8-، 12- و 16- درجه سانتی گراد) و ژنوتیپ به صورت فاکتوریل در نظر گرفته شدند. چهار هفته پس از اعمال تیمار یخ زدگی درصد بقاء، وزن خشک و ارتفاع گیاهان در شرایط گلخانه اندازه گیری شد. درصد بقاء، وزن خشک و ارتفاع گیاهان گندم بطور معنی داری (P<0.001) تحت تاثیر تیمار یخ زدگی قرار گرفت. با کاهش دما به کمتر از 8- درجه سانتی گراد درصد بقاء گندم کاهش معنی داری داشت. خوسرمایی سبب تخفیف اثرات یخ زدگی شد، به صورتی که در دمای 12- درجه سانتی گراد در شرایط عدم خوسرمایی وزن خشک بوته 1/72 میلی گرم بود، درحالیکه در شرایط خوسرمایی به 9/144 میلی گرم رسید. میزان LT50 در 14 ژنوتیپ کمتر از 15- درجه سانتی گراد و در 15 ژنوتیپ بالاتر از 15- درجه سانتی گراد بود. در بین ژنوتیپ های مورد مطالعه ژنوتیپ های الموت، بزوستایا، فلات، گلنسون و MV-17 تحمل به سرمای بالاتری را نسبت به سایر ژنوتیپ ها داشتند. جهت تایید تحمل به سرمای ژنوتیپ های مورد مطالعه، انجام آزمایشهای تکمیلی در شرایط کنترل شده و مزرعه مفید خواهد بود.
    کلیدواژگان: ارتفاع بوته، درصد بقاء، دمای 50 درصد کشندگی، دمای کاهنده 50 درصد وزن خشک
  • مهرانگیز قنواتی، امیر آینه بند، موسی مسگر باشی، محمد جواد حلالی پور صفحه 71
    به منظور بررسی تغییرات جوامع علف هرز کلزا تحت تاثیر مقدار نیتروژن و زمان وجین آزمایشی در سال زراعی 86- 1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه شهید چمران اهواز اجرا شد. این آزمایش در قالب طرح کرت های خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد. مقدار نیتروژن به عنوان فاکتور اصلی در 3 سطح شامل 77، 110 و 143 کیلوگرم در هکتار و فاکتور فرعی در بر گیرنده زمان وجین در5 سطح در مراحل 5، 8 و 11 برگی کلزا، عدم وجین و وجین کامل علف های هرز منظور گردید. مطالعه جوامع علف هرز در دو مرحله، یکی در هر یک از زمان های وجین و مرحله دوم قبل از برداشت کلزا انجام گرفت. نتایج نشان داد که مقدار نیتروژن و زمان وجین اثر معنی داری بر وزن خشک و تراکم علف های هرز داشت. بیشترین وزن خشک علف های هرز با میانگین 482 گرم در متر مربع در تیمار نیتروژن به میزان 143 کیلوگرم در هکتار و شرایط بدون وجین به دست آمد. در حالی که بیشترین تراکم علف های هرز با میانگین292 بوته در متر مربع، در تیمار نیتروژن به میزان 77 کیلوگرم در هکتار و وجین در مرحله 8 برگی به دست آمد. در اکثر موارد نوع گونه غالب علف هرز، فراوانی و همچنین مرحله فنولوژیکی آن تحت تاثیر تیمارهای آزمایش قرار داشت، اما تاثیر این تیمارها بر صفات مورد بررسی در زمان وجین بیش از مرحله انتهایی دوره رشد بود. بیشترین عملکرد دانه کلزا نیز با میانگین4740 کیلوگرم در هکتار در تیمار نیتروژن به میزان 143 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و وجین کامل علف های هرز به دست آمد و به طور کلی افزایش نیتروژن باعث افزایش عملکرد کلزا گردید.
    کلیدواژگان: نیتروژن، زمان وجین، علف های هرز، کلزا
  • عادل سی و سه مرده_خسرو محمدی_ابراهیم روحی_مجید آقاعلیخانی_علی مختصی بیدگلی صفحه 93
    به منظور ارزیابی پاسخ فیزیولوژیکی ژنوتیپ های مختلف گندم دیم به تنش سرما آزمایشی در سال زراعی 87-1386 طی دو فاز مزرعه ای و آزمایشگاهی در ایستگاه تحقیقات دیم قاملو در استان کردستان و آزمایشگاه فیزیولوژی دانشکده کشاورزی دانشگاه کردستان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خرد شده (اسپلیت پلات) در قالب بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار انجام گرفت. در بررسی آزمایشگاهی تنش سرمایی شامل کاشت در دماهای 20 (شاهد)، 10 و 5 درجه سانتیگراد به عنوان سطوح عامل اصلی و دوازده ژنوتیپ مختلف گندم دیم (Triticum aestivum L.) نیز به عنوان سطوح عامل فرعی در نظر گرفته شد. در فاز مزرعه ای نیز سه تاریخ کاشت 10 مهر، 25 مهر و 15 آبان که برای اعمال دماهایی حدودا معادل دماهای فوق الذکر انتخاب شدند به عنوان سطوح عامل اصلی تعیین گردید. نتایج آزمایش نشان داد که تنش سرما و ژنوتیپ تاثیر معنی داری بر محتوی کلروفیل و قند برگ، اسیدهای چرب، پلی آمین ها و آب برگ هم در شرایط مزرعه ای و هم در آزمایشگاه دارند. بین ژنوتیپ های مختلف تفاوت معنی داری از نظر پروتئین، اسپرمین و اسید اولئیک مشاهده نگردید. تنش سرما و ژنوتیپ تاثیر معنی داری بر مقاومت به سرما (LT50) و نشت الکترولیت ها داشتند. از بین ژنوتیپ ها، آگوستا دارای بیشترین مقاومت به سرما (LT50) و کمترین درصد نشت الکترولیت ها بود. ژنوتیپ های سرداری و آگوستا با دارا بودن بیشترین کلروفیل a، کلروفیل b، قندهای محلول، پروتئین برگ، پلی آمین هایی نظیر پوترسین، اسپرمین، اسپرمیدین و اسید های چرب اسید لینولنیک و اسید اولئیک دارای بیشترین عملکرد دانه (1178 تا 1210 کیلوگرم در هکتار) بودند.
    کلیدواژگان: گندم دیم، ژنوتیپ، تنش سرما، مقاومت
  • مجید جامی الاحمدی، محمد علی بهدانی، علی رحیمی صفحه 113
    تنش شوری یکی از مهمترین تنش های محیطی است که تولیدات کشاورزی را در ایران با محدودیت مواجه ساخته است و از این رو معرفی ارقام مناسبی که دارای عملکرد مطلوب در شرایط تنش شوری باشند، موجب افزایش بازده تولید می شود. به منظور مطالعه واکنش ارقام گلرنگ بهاره به تنش شوری، آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند انجام شد. سه زمان اعمال تنش شوری، در مراحل شاخه دهی، تکمه دهی و گلدهی، به عنوان تیمار اصلی و سه ژنوتیپ گلرنگ شامل محلی اصفهان، PI، و IL111 به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شدند. تنش شوری با استفاده از آبی با شوری 6/8 دسی زیمنس بر متر اعمال شد. نتایج حاصل نشان داد که در کل شوری تاثیر غیرمعنی داری بر اجزاء عملکرد ارقام گذاشت، ولی برآیند همین تغییرات اندک سبب شد که عملکرد بذر و روغن و درصد روغن به طور معنی داری تحت تاثیر زمان اعمال شوری قرار گیرند. ارقام مورد بررسی نیز از نظر عملکرد دانه و روغن و اکثر اجزاء عملکرد با یکدیگر تفاوت نشان دادند و از این نظر رقم محلی اصفهان برتری قابل ملاحظه ای نسبت به دو رقم دیگر نشان داد. برش دهی اثر متقابل ارقام در هر سطح شوری نشان داد که تفاوت عمده بین ارقام به واکنش آنها به شوری اعمال شده در زمان تکمه دهی بر می گشت و در این زمان رقم محلی اصفهان برتری محسوسی از جنبه تعداد و وزن بذور تولیدی نسبت به دو رقم دیگر نشان داد. در کل به نظر می رسد که رقم محلی اصفهان، خوپذیری بیشتری به شرایط آبیاری با آب شور داشته و در صورتی که در حدفاصل بین زمان تکمه دهی تا گلدهی کامل، با آب شیرین آبیاری شود، می تواند عملکرد قابل قبولی تولید نماید.
    کلیدواژگان: گلرنگ، ارقام، عملکرد، درصد روغن، شوری
  • محمد مهدی مجیدی صفحه 135
    تکثیر و تولید بذر در کنار سایر ویژگی های اقتصادی و اکولوژیکی در گراس ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در زمینه میزان تنوع ژنتیکی خصوصیات بذری و ارتباط آنها با یکدیگر اطلاعات اندکی در گونه فسکیوی بلند به عنوان یک گراس سازگار و پر تولید کشور، در دسترس است. این پژوهش با هدف بهره گیری از برخی روش های تجزیه و تحلیل چند متغیره به منظور بررسی تنوع ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد بذر، تعیین همبستگی صفات، گروهبندی و تشخیص روابط بین صفات و تعیین ویژگی های سهیم در توجیه تنوع عملکرد 46 نمونه فسکیوی بلند انجام گرفت. نتایج حاکی از دامنه تغییرات وسیع و ضرایب تنوع ژنتیکی قابل ملاحظه برای اکثر خصوصیات مورد مطالعه بود که کارایی بالای روش های اصلاحی را در بهبود ژنتیکی عملکرد و اجزای عملکرد بذر نوید می دهد. نتایج همبستگی صفات نشان داد که عملکرد دانه در بوته با کلیه خصوصیات مورد اندازه گیری همبستگی مثبت و معنی داری دارد و بالاترین همبستگی آن با تعداد دانه در بوته (91/0) حاصل گردید. در این پژوهش دو ویژگی از برگ پرچم (طول و عرض) مورد بررسی قرار گرفت که همبستگی هر دو ویژگی با عملکرد دانه و باوری خوشه مثبت و معنی دار بود. نتایج تجزیه به عامل ها حاکی از آن بود که برای اصلاح عملکرد بذر در فسکیوی بلند علاوه بر توجه به عوامل اندازه و کارایی سیستم تولید مثلی، بهتر است عامل ویژگی برگ پرچم نیز در نظر گرفته شود. همچنین در یک شاخص رگرسیونی برای بهبود عملکرد دانه علاوه بر تعداد خوشه، تاکید اصلی بایستی بر روی باروری خوشه باشد که به صورت معیاری از وزن دانه در خوشه و طول خوشه می تواند در انتخاب غیر مستقیم مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: برگ پرچم، تنوع ژنتیکی، عملکرد دانه، فسکیوی بلند و همبستگی
  • سیاوش سلیمیان ریزی، سعید نواب پور، مهدی کلاته عربی، حسن سلطانلو صفحه 149
    بلایت فوزاریومی سنبله از بیماری های مهم گندم در سراسر جهان است که علاوه برکاهش عملکرد باعث افت کیفیت دانه ها و آلودگی آنها به مایکوتوکسین ها می شود. اصلاح برای ایجاد ارقام مقاوم از موثرترین روش های مبارزه با این بیماری محسوب می شود. در این مطالعه سی ژنوتیپ گندم بهاره شامل بیست و هشت ژنوتیپ گندم نان و دو رقم گندم دوروم در قالب یک طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. به منظور مطالعه عملکرد دانه و اجزای آن، یک بخش سالم به عنوان شاهد در مقابل بخش آلوده مورد ارزیابی قرار گرفت. درصد وقوع بیماری، شدت بیماری، درصد دانه های آلوده و شاخص حساسیت به تنش برای کاهش عملکرد (SSI) به ترتیب به عنوان شاخص های تیپ اول تا چهارم بیماری مورد ارزیابی قرار گرفتند. دیاگرام دوبعدی شاخص های درصد وقوع بیماری، شدت بیماری و درصد دانه های آلوده دو به دو در مقابل یکدیگر رسم شد و واکنش ژنوتیپ های از نظر مقاومت های تیپ اول تا سوم با یکدیگر مقایسه شد. تجزیه مرکب برای اجزای عملکرد مشخص کرد که وزن هزار دانه کاهش معنی داری در بخش آلوده نسبت به بخش سالم نشان داد و کاهش عملکرد دانه در این آزمایش به علت کاهش وزن هزار دانه بود. دیاگرام دوبعدی ISK به عنوان میانگین وزنی شاخص های درصد وقوع بیماری، شدت بیماری و درصد دانه های آلوده در برابر شاخص SSI رسم شد و واکنش کاهش عملکرد نسبت به واکنش مقاومت آن ها در مزرعه مورد بررسی قرار گرفت. فلات داری بیشترین کاهش عملکرد در بین ژنوتیپ ها و فرونتانا و سومای تری دارای کمترین کاهش عملکرد در بین ژنوتیپ های مورد ارزیابی بودند.
    کلیدواژگان: گندم، بلایت فوزاریومی سنبله، تیپ های مقاومت، عمکلرد دانه، اجزای عملکرد
  • مقاله کوتاه علمی
  • مسعود کاظمی، مهدی کلاته عربی، فاطمه شیخ، سید علی محمد آبرودی، مرتضی عسکر، حبیب الله سوقی صفحه 167
    تاثیر محلول پاشی و مصرف خاکی مقادیر مختلف کود نیتروژن بر روی دو لاین در دست معرفی گندم با انجام آزمایشی درسال زراعی84- 1383 به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان مورد بررسی قرار گرفت. در این آزمایش فاکتور محلول پاشی در دو سطح صفر و 5% در مراحل پنجه زنی و ظهور برگ پرچم، فاکتور کود نیتروژن در پنج سطح صفر، 45، 90، 135 و 180 کیلوگرم نیتروژن خالص از منبع اوره و فاکتور لاین در دو سطح (L1 و L2) در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک تحت تاثیر سطوح مختلف کود نیتروژن قرار گرفتند به طوریکه عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک به ترتیب از 4130 و 9529 کیلوگرم در هکتار در سطح صفر کود نیتروژن به 5399 و13400 کیلوگرم در هکتار در سطح 180 کیلوگرم آن افزایش یافتند. محلول پاشی با نیتروژن اثر معنی دار بر روی عملکرد دانه لاینها نداشت. هرچند عملکرد دانه با کاربرد محلول 5% نیتروژن حدود 120 کیلوگرم در هکتار افزایش یافت ولی این افزایش از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین با افزایش میزان کود نیتروژن طول سنبله به طور معنی دار افزایش یافت که به نظر می رسد کاربرد کود نیتروژن در گرگان بیشتر از طریق افزایش تعداد دانه در سنبله باعث افزایش عملکرد دانه می شود.
    کلیدواژگان: گندم، نیتروژن، محلول پاشی، عملکرد دانه
|
  • H. Sabouri, A.M. Rezaei, A. Moemeni, M. Kavousi, H. Shokri, M. Allahgholipour, H. Jafarian Page 1
    In order to evaluate the relationships between some traits of Iranian rice seedlings under saline conditions,,75 Iranian cultivars as traditional, improved and introduced cultivars were used, as a randomized complete block design experiment with 3 replications at Rice Research Institute of Iran in three levels of salinity (normal, 1.2, 4 and 8 dS.m-1) in 2006. Root and shoot length, root and shoot dry weight, Na+ and K+ concentration in shoot and genotypic code (based on IRRI protocol) were recorded. Tolerant cultivars had high biomass (root and shoot dry weight) and low Na+/K+ ratio. Negative and significant correlations were detected among shoot dry weight, biomass and genotype code, while positive and significant correlations were seen among Na+ concentration, Na+/K+ ratio and genotype code in 4 and 8 dS.m-1 levels. Significant and robust correlations were seen between mean productivity index (MP), tolerance index (TOL), stress tolerance index (STI), stress susceptibility index (SSI) and harmonic mean (HM) for Na+ and mean productivity, stress tolerance index and stress susceptibility index for Na+/K+ ratio with genotypic code (P<0.05). Path analysis for 4 dS.m-1 showed that shoot dry weight had a high direct effect on genotypic code. Although biomass had low direct effect on genotypic code, but had high indirect effect on genotypic code via shoot dry weigh. Factor analysis revealed that biomass, shoot dry weight and K concentration explained the most of the total variation.
  • M. Ahmadi, B. Kamkar, A. Soltani, E. Zeinali Page 39
    The first step to quantify crop phenology is precise estimation of the parameters, which affect it. These parameters are mainly temperature and photoperiod. This study was conducted with eight sowing dates to quantify response of stem elongation rate (SER) to temperature and photoperiod in wheat (Tajan Cultivar). The regression models fitted to SER against temperature were flat, logistic, quadratic, cubic, dent-like, segmented and curve models. Meanwhile, quadratic, negative exponential and segmented models fitted to SER against photoperiod (these models were used as 21 combined models to describe SER as a function of photothermal day). Root mean square of errors (RMSE), coefficients of determination and regression coefficients of predicted values versus observed ones were used to find the most appropriate model. The results showed that segmented-segmented function was the best model to describe SER as a function of both temperature and photoperiod. Using this function, the base and optimum temperatures, critical photoperiod and photoperiod sensitivity coefficient were estimated as 4.14 ˚C, 28 ˚C, 14 h and 0.17, respectively. Study the effects of temperature and photoperiod on stem elongation phase indicated that Tajan cultivar has a quantitative or facultative long-day (LDP) response to photoperiod. Biological days required to pass from emergence to stem elongation and emergence to physiological maturity were estimated as 7.66 and 50.31, respectively.
  • A. Nezami, H.R. Khazaei, H. Azizi, S. Najibnia Page 55
    Sever coldness causes damage to the wheat and affect its growth and yield, thereby this experiment was conducted in controlled conditions to investigate freezing tolerance of 29 wheat genotypes. Acclimation treatments (in two levels: acclimation and non-acclimation) were considered in the main plot and combination of temperature (0, -4, -8, -12, -16 ◦C) and genotypes as sub plot. Survival percentage, dry weight and plant height were measured four weeks after freezing in the glasshouse. All these traits were affected significantly by freezing treatments (P<0.001). Reducing temperature under -8 ◦C caused a significant reduction in the wheat survival percentage. Acclimation alleviated the effects of freezing, so that at -12 ◦C in non-acclimation conditions, dry weight was 72.1 mgr, but it reached to 144.9 mgr in acclimation conditions. Lethal Temperature 50 (LT50) was lower than -15 ◦C in 14 cultivars and higher than -15 ◦C in 15 cultivars. Among studied genotypes, Alamout, Bezostaja, Falat, Glenson and MV-17 were more cold tolerant than others. In order to determine the cold tolerance of genotypes, conducting complementary experiments in controlled and field conditions could be useful.
  • M. Ghanavati, A. Aynehband, M. Mesgarbashi, M.J. Halalipoor Page 71
    In order to evaluate the effect of nitrogen rate and weeding time on weed communities dynamic, a field study conducted in a research farm of Chamran University, Ahwaz. The experimental design was split plot based on RCB with three replications. Nitrogen rates (77, 110, 143 kg/ha) were considered in the main plot and time of weeding (at 5, 8, 11, leaf stage with control and weedy plot) as sub plot. The effects of treatments on weeds were evaluated at two periods: the first period was each time of weeding and the second one was before canola harvesting. The results indicated that nitrogen rate and weeding time had significant effect on weed dry matter and density. The highest weed dry matter with 482 g.m-2, was obtained from 143 kg N.ha-1 and weedy check and the highest weed density with 292 plant.m-2 was obtained from 77 kgN.ha-1 and weeding at 8-leaf stage. In the most cases, weed dominant species, frequency and phenological stages were affected by treatments. However, the effect of nitrogen rate and weeding time at the first period was higher than other treatments. The highest grain yield with 4740 Kg.ha-1 was obtained from 143 kg N.ha-1and weed free plots. Therefore, canola gain yield was increased with increasing of nitrogen rate.
  • A. Siosemardeh, Kh. Mohammadi, E. Roohi, M. Aghaalikhani, A. Mokhtasi Bidgoli Page 93
    In order to determine yield and physiological response of different wheat genotypes to low temperature, many pot and field experiments were conducted in 2007-2008 at the Plant Physiology Laboratory, University of Kurdistan, and Ghamlo Dryland Agricultural Research Station in Kurdistan province. In both experiments, the experimental design was a randomized complete block in a split plot arrangement with three replications. Experiment was carried out in 2007. Corresponding to three field sowing dates, Oct 1th, Oct 16th and Nov 5th, three pot treatments were performed. Pot treatments were conducted at following temperatures: 20 (control), 10 and 5 °C. Temperature treatments were considered in main plot and twelve genotypes of dryland wheat were assigned to the sub-plots. Both in pot and field experiments, leaf chlorophyll and sugar contents, fatty acids, polyamines and leaf water were significantly affected by treatments. When protein, spermine and oleic acid were measured, no differences were evident among genotypes. Cold stress and genotype had significant effects on the lethal temperature 50 (LT50) and electrolyte leakage. Among the genotypes, Ogosta exhibited the highest cold resistance (LT50), and the lowest electrolyte leakage. Also, Sardari and Ogosta had the greatest grain yield (1178-1210 kg.ha-1), chlorophyll a, chlorophyll b, soluble sugars, protein, putrescine, spermine, spermidine, linolenic acid and oleic acid.
  • M. Jami Alahmadi, M.A. Behdani, A. Rahimi Page 113
    Salinity stress is one of the most important environmental constraints that have been limited agricultural production in Iran. Therefore, introducing suitable cultivars having desirable yield under salinity stress will lead to increase of production efficiency. In order to study the response of spring safflower cultivars to salinity, an experiment was carried out at the Experimental Station of the University of Birjand during 2007. The study was done as a split-plot experiment based on a Completely Randomized Block Design with three replications. Treatments were three times of salinity application (at branching, budding, and flowering) as main plots and three cultivars (Mahali Isfahan (a local variety), PI, and IL111). Salinity stress was induced using well water with an EC equal to 8.6 dSm-1. Results showed salinity had non-significant effects on yield components of cultivars, but the effects followed by these small changes influenced seed and oil yields and oil percentage significantly by time of salinity exertion. There was a significant difference between cultivars in yield and also the most of yield components, with notable superiority of Mahali Isfahan over PI and IL11. Slicing of interactions of cultivars in each time of saline water application indicated that majority of differences between cultivars was related to their response to salinity induced at budding, with Mahali Isfahan had the highest seed weight and seed number. than others. In general, it seems that Mahali Isfahan cultivar had more adaptability to irrigation with saline water. If this cultivar is irrigating with fresh water during reproductive phase, especially between budding to full flowering, it can producea reasonable seed and oil yields.
  • M.M. Majidi Page 135
    Seed production, as well as other economical and ecological attributes, is an important character in grasses. Knowledge on the genetic diversity of seed yield and yield components on Iranian tall fescue accessions, as a high productive and adaptive grass is limited. This experiment was conducted to investigate the genetic diversity of seed yield and seed components, determine relationships between traits and identify components of seed yield in 46 tall fescue accessions using some multivariate statistical methods under field conditions. Results indicated that there is a broad genetic diversity in this germplasm for seed yield and its components, which can be employed in breeding programs. Correlation coefficients of seed yield with all measured traits were positive and significant and the highest one was found for seed per plant (0.91). Seed yield was positively correlated with flag leaf width and length. Results of factor analysis showed that to seed yield in tall fescue, not only size and efficiency of reproductive system, but also flag leaf characters are important. Based on regression methods, in an indirect selection index, the efforts should be focused on panicle per plant and panicle fertility.
  • S. Salimian Rizi, S. Navabpour, M. Kalateh Arabi, H. Soltanloo Page 149
    Fusarium head blight (FHB) is an important disease in wheat worldwide that reduces grain yield, quality as well as contaminates grains to the mycotoxins. Thirty spring wheat genotypes including 28 bread wheat and two durum wheat genotypes were evaluated for FHB under a randomized complete block design with three replications. Grain yield and its components were evaluated by using two environmental conditions including disease-free environment (created by Tilt fungicide) as a control and disease-infested environment by hand sporing. The disease incidence (DIC), disease severity (DSV), Fusarium damaged kernels (FDK) and stress susceptibility index (SSI) were evaluated as four types of resistance indices. Combined analysis showed the significant reduction of grain yield via grain weight that was affected by FHB. The bi-plot diagram for ISK (Incidence-Severity-Kernels) and SSI (Stress Susceptibility Index) showed that the Falat cultivar was the most susceptible and Sumi3 and Frontan were two most resistant cultivars to yield reduction.
  • H. Soughi, M. Kazemi, M. Kalateh Arabi, F. Shykh, S.A.M. Abroudi, M. Askar Page 167
    Effect of different amounts of foliar- and soil- applied N were evaluated in a factorial arrangement of RCBD with three replications at the Agricultural Research Station of Gorgan in 2004-2005 growing season. Two promising lines of bread wheat, two levels of foliar application of nitrogen (0 and 5%) at tillering and booting stage, with five rates of 0, 45, 90, 135 and 180kg N/ha as urea were used. ANOVA results showed that grain and biological yield increased from 4130 and 9529 kg/ha to 5399 and 13400 kg/ha at 0 and 180kg N/ha, respectively. Foliar application of nitrogen did not affect grain yield of studied lines. Grain yield was not significantly affected by N foliar application, while it increased yield about 120 kg.ha-1. With increasing of N rate, spike length increased significantly. Increasing of grain yield due to soil-applied N might be attributed to increase in number of seeds per spikes.