فهرست مطالب

نشریه علوم دانشگاه خوارزمی
سال دوم شماره 3 (زمستان 1381)

  • زمین- زیست- شیمی
  • تاریخ انتشار: 1381/07/15
  • تعداد عناوین: 9
|
  • تهیه، شناسایی، محاسبات از آغاز و بررسی طیف IR کمپلکس [FeO(AcO)6(H2O)3
    مسعود رفیع زاده صفحه 4
    از واکنش میان ماده 5،3،1- تری متیل 6،4،2-تری اکسان با ترکیب آهن(III) کلرید آبدار، در حضور فلز سدیم، ماده قهوه ای رنگی به دست آمد که پس از آنالیز کیفی و کمی و بررسی طیف مادون قرمز آن کمپلکس تری مواکسوهگزامواستاتوتری آکوتری آهن (II) شناسایی شد. علاوه براین، به روش محاسبات «از آغاز» برای بلور این ترکیب اسکلت شش گوشه ای با پلهای استات مشخص شد. طیف مادون قرمز این ترکیب از دیدگاهی کاملا متفاوت از آنچه که تا به حال گزارش شده اند، مورد بررسی قرار گرفت. در این دیدگاه برای هستهء سه مرکزی Fe3O گروه نقطه ای D3h در نظر گرفته شده است؛ در حالی که برای زوجهای لیگاند کربوکسیلاتو در واحدهای MO4ÓŐ که در اطراف هسته سه مرکزی روی یونهای آهن کی لیت شده اند، گروه نقطه ای C2v منظور شده است، به نحوی که در نهایت از ترکیب ارتعاشهای این دو گروه نقطه ای با یکدیگر نتایجی حاصل می شوند که به تفسیر طبف مادون قرمز این ترکیبها می انجامد.
  • سید محمود فاطمی عقدا، محمدحسین توفیق ریحانی، سید شهاب الدین یثربی صفحه 13
    رفتار مکانیکی مواد سنگریزه ای و مصالح فقط به اندازه دانه ها و تراکم آنها بستگی ندارد بلکه بیشتر به مقاومت و ویژگی های لیتولوژیکی آنها وابسته است. در این مقاله، رفتار تنش- کرنش این مواد با استفاده از آزمایشات سه محوری (mm 600×300) و برش مستقیم (mm 300×300) مورد ارزیابی قرار گرفته است. در این مطالعه، دو نوع مصالح با ویژگی های لیتولوژیکی مختلف مورد ارزیابی قرار گرفته اند و نتایج حاصله نشان داد که چگونه مصالح با اندازه ذرات مساوی رفتار مقاومتی را که ناشی از تفاوت در لیتولوژی آنها و روش آزمایشات است دارا می باشد.
  • فرخ قهرمانی نژاد صفحه 23
    آستراگالوس کوردائیکوس به عنوان گونه ء جدیدی برای فلور ایران گزارش می شود. این گونه از آسیای میانه گزارش شده بود و در اینجا از شمال شرق ایران گزارش می شود. گونه مذکور به سکسیون سیستیوم تعلق دارد.
  • سعید امانی، جواد ذوالقرنین، نسرین صادقی صفحه 32
    هدف اصلی ما در این تحقیق، درک بیشتر بر هم کنش اسپین اسپین در ترکیبهای پیچیده دو هسته ای یون مس (II) با توجه به پیوند π است. در این مقاله به روش تهیه و بررسی طیفی دو ترکیب جدید دوهسته ای یون مس (II) با لیگاندهای درشت حلقه پیرولی که به پرفیرینهای گسترش یافته موسوم اند اشاره شده که فرمول عمومی آنها به صورت [Cu2(macrocycle)]+4 است. طیف رزونانس اسپین الکترونی (ESR) این دو ماده در حلال کلروفرم و در دمای آزمایشگاه و دمای K 135130 گرفته شد که در هر دو، انتقال پیش بینی شده Dm = 1 و 2 Dm = (انتقال نیم میدان) مشاهده می شود که این خود نشانه بر هم کنش Cu(II)-Cu(II) است که در آن می توان دوهسته ای بودن این ترکیبها را هم نتیجه گرفت. انتقال نیم میدان (Dm =2) به یقین تایید کننده این واقعیت است که این بر هم کنشی اسپین اسپین با توجه به پیوند π صورت می گیرد. در انتقال Dm = 1 هر دو ترکیب شکاف فوق ظریف مشاهده می شود که نشان دهنده پیوندN 14 با یون مس (II) است.
  • محمدحسین آدابی، بیتا ارباب صفحه 63
    واحدهای سنگ چینه ای سازند مبارک در منطقه آرو (95 کیلومتری شرق تهران) با پیشروی دریا در طی کربونیفر زیرین نهشته شده است. این سازند با ناپیوستگی هم شیب بر روی سازند جیرود قرار دارد و مرز بالایی آن نیز با سازند دورود (پرمین زیرین) به صورت ناپیوستگی فرسایشی (دیسکانفرمیتی) است. نتایج حاصل از بررسی عناصر اصلی وفرعی ایزوتوپ های پایدار اکسیژن 18 و کربن 13 و کنش آنها نسبت به یکدیگر، بیانگر کانی شناسی اولیه آراگونیتی است. این رسوبات عمدتا تحت تاثیر دیاژنز متئوریکی در یک سیستم دیاژنزی نیمه بسته تا باز قرار گرفته اند. 14 میکروفاسیس از مادستون تا گرینستون تشخیص داده شده است، که در چهار گروه محیطی، دریای باز، سد، لاگون و پهنه جذرومدی نهشته شده اند. بازسازی محیط رسوبی با استفاده از مطالعات ژئوشیمیائی بیانگر آن است که رخساره های محیط لاگونی و پشت سدی بیشترین تمرکز Sr و توزیع متوسط عناصر Fe، Mn و Na را نشان می دهند، در حالی که در رخساره های سدی و دریای باز گستره مقادیر Sr کم می شود و برعکس میزان Fe، Mnو Na افزایش می یابد.
    کلیدواژگان: پتروگرافی، ژئوشیمی، ایزوتوپ های پایدار، محیط رسوبی، سازند مبارک
  • عباس شکروی، سید مرتضی خداییان صفحه 67
    آنترونها از مواد اولیه مهمی از انواع داروهای آنتی تومور و آنتی بیوتیک می باشند. این کار پژوهشی برای تهیه دو بیس آنترون 6 و 15 انجام شده است. این بیس آنترونها از طریق بیس لاکتونهای مربوطه 4 و 8 تهیه شده اند و دی کربوکسیلیک اسیدهای 5 و 9 به ترتیب از طریق شکستن دو بیس لاکتونهای بالا تهیه شده اند. ما از”روش حلقه زایی همزمان“اسیدهای دی کربوکسیلیک مذکور برای تهیه بیس آنترونهای مربوطه بهره گیری نموده ایم.
  • فرانسواز برنارد، سیده حمیرا سلیمانی، محمدباقر رضایی، کامکار جایمند صفحه 88
    در پژوهش حاضر مقدار اسید گلیسیریزیک (GA) در ریشه های طبیعی و کالوس های چند جمعیت ازگیاه شیرین بیان1 با روشHPLC تعیین گردید. ریشه ها و بذرهای گیاه مذکور از مناطق آباده، جوپار و ویسیان جمع آوری شدند. نتایج حاصل از بررسی تغییرات اسید گلیسیریزیک در ریشه ها نشان داد که مقدار این ترکیب در جمعیت های مختلف، از تفاوت معنی داری برخوردار نیست. همچنین به منظور بررسی تاثیر عواملی چون نوع واریته و خاستگاه قطعه جدا کشت بر تولید اسید گلیسیریزیک، با استفاده از قطعات جدا کشت ریشه ای حاصل از بذرها در محیط کشتMS دارای mg.l-1 5 /0 (2،4-D و (IAA و mg.l-1 1/0 BAP کالوس ایجاد گردید. میزان رشد و مقدار اسید گلیسیریزیک در کالوسهای شش هفته ای محاسبه شد. نتایج نشان داد که میزان رشد و مقدار اسید گلیسیریزیک در جمعیت های مختلف به طور معنی داری تفاوت دارد. در کالوس های فارس واریته گلاندولیفرای شیرین بیان2 که از رشد بیشتری برخوردار است، کمترین میزان اسید وجود دارد و بیشترین مقدار آن در کالوس های فارس واریته گلابرای شیرین بیان3 مشاهده می شود.
    کلیدواژگان: گلیسیریزیک اسید، کالوس، Glycyrrhiza glabra
  • شهباز رادفر، محسن پورکرمانی صفحه 97
    گسل کوهبنان در حاشیه جنوب غربی کوچک قاره ایران مرکزی در بین بلوک طبس و بلوک یزد از شمال غربی کرمان تا شمال غربی بهاباد واقع در شرق بافق با طول 300 کیلومتر و امتداد شمال غربی-جنوب شرقی ادامه دارد. این گسل یکی از لرزه خیزترین روندهای ساختاری در استان کرمان وشرق بافق یزد به شمار می آید. آخرین فعالیت لرزه ای مهم آن درتاریخ 12/1/81 با 3/4=Ms درقطعه شمال غربی ده زوئیه این گسل اتفاق افتاد گسل فعال کوهبنان به صورت قطعات جدا از هم شکل گرفته است که حرکت در قطعات جنوب شرقی و میانی ان راستا لغز راست بر با مؤلفه معکوس و در قطعات شمال غربی ان راستا لغز راست بر با مؤلفه عادی در پلیو- کواترنری بوده است. مطا لعه مخروط افکنه ها در دشت زرند، طغرل جرد و بها باد نشان می دهد که تشکیل، توسعه و ریخت شناسی این مخروط افکنه ها تحت تاثیر فعالیت زمین ساختی قطعات گسل کوهبنان واقع در پیشانی رشته کوه های کرمان- کوهبنان و رشته کوه های غربی دشت بهاباد بوده است. درحاشیه شرقی دشت زرند چندین مخروط افکنه در کنار هم به صورت پیوسته به هم و با هم پوشانی جانبی در مجاور قطعات گسلی تیکدر- گور چوئیه،خانوک، ریگ آباد- داهویه، اپانک- سرباغ، گیسک، در تنگل، ده زوئیه و شمال غربی ده زوئیه تشکیل شده است. راس مخروط ها هیچ پیشرفتگی به سمت جبهه کوهستان نشان نمی دهد و جوان ترین بخش مخروط ها نزدیک به راس آنها می باشد. در سطح مخروط ها مناطق فعال وغیرفعال و گاها بریدگی عمیق ایجاد شده است. نیمرخ طولی قطعه ای و گاهی با شیب کاهش یابنده، نیمرخ عمقی گوه ای با حداکثر ضخامت مخروط در مجا ورت قطعات گسلی و یا عدسی شکل، ساختمان داخلی غالبا دفن شده و کمتر فلسی و گاهی متد اخلی، مجرای اصلی و کناری و حاشیه ای، جورشدگی ضعیف، درشت شدن رسوبات به طرف بالا در مقطع قائم از مشخصات دیگر این مخروط افکنه ها می باشد. در رسوبات نیمه سخت شده مخروط افکنه های خانوک، سرباغ، ده زوئیه شمال غربی ده زوئیه شکستگی های نوزمین ساحتی آشکار مشاهده می شود. در حاشیه شرقی شهر دشت طغرل جرد و حاشیه غربی دشت بهاباد در مجاورت قطعات گسلی طغرل جرد، عباس آباد، درگز-گودگز، جنوب شرق گوار، فخر آباد، حسین آباد و کوه سرخ نیز چندین مخروط افکنه در کنار هم، به صورت پیوسته و با همپوشانی جانبی تشکیل شده است که در راس آنها هیچ پیشرفتگی به سمت جبهه کوهستان ندارد و یک آبراهه اصلی به سطح آنها وارد می شود. مجرای اصلی آنها حاشیه ای و کناری بوده و فعال و غیرفعال و بریدگی های عمیق در سطح مخروط ها ایجاد شده است. در رسوبات مخروط افکنه های فخرآباد، خوش آباد و حسین آباد شکستگی های نوزمین ساخت آشکار مشاهده می شود. بر اساس ریخت شناسی سطحی، تغییرات عمقی و ساختمان داخلی مخروط افکنه ها نتیجه می شود که:در اثر فعالیت نوزمین ساختی قطعات گسلی کوهبنان واقع درحد کوه و دشت درحین تشکیل مخروط افکنه ها، پیشانی کوهستان به طور متناوب بالا رفته است و یا محدوده کوهپایه پائین رفته است وتواما با آن کوهستان یک جابه جائی راست بر نیز نسبت به دشت داشته است.
    قطعات گسلی خانوک، ریگ آباد، گیسک، درتنگل، اپانگ- سرباغ، شمال غربی ده زوئیه و فخرآباد فعال ترین قطعات در زمان تشکیل مخروط افکنه ها و بعد از آن بوده اند.
  • قرمزچشمه، جعفر غیومیان، سادات فیض نیا صفحه 115
    سیل به عنوان مخرب ترین پدیده طبیعی در کشور ایران شناخته شده است که همه ساله تلفات جانی و خسارات مالی بسیاری در نقاط مختلف کشور به بار می آورد. پخش سیلاب بر آبخوان، روشی ارزان جهت استفاده بهینه از سیلاب ها برای تغذیه مصنوعی و احیاء پوشش گیاهی است که کاهش خسارات ناشی از سیلاب را نیز به همراه دارد. در این تحقیق تعیین مکان های مناسب برای پخش سیلاب در حوزه آبخیز میمه، مورد توجه قرار گرفته است. برای این منظور لایه های اطلاعاتی شامل شیب، نفوذپذیری سطحی، قابلیت انتقال، ضخامت و کیفیت آبرفت با توجه به بررسی نقشه ها، گزارشها، عکس های هوایی، تصاویرماهواره ای و بررسی های میدانی تهیه گردیدند. کلیه لایه های اطلاعاتی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی IS رقومی گردیده و با توجه به معیارهای (مختلف و با توجه به اهمیت آنها در مکانیابی عرصه های مستعد پخش سیلاب طبقه بندی شدند). جهت تلفیق لایه های طبقه بندی شده سیستم پشتیبانی تصمیم DSS نیز مورد استفاده قرارگرفت. با ورود داده های مربوط به تعدادی از پروژه های اجرا شده در کشور و مدنظر قرار دادن عملکرد آنها، مدل تهیه شده صحت یابی گردید. نتایج نشان دهندهء مناسب بودن مدل برای تعیین مناطق مستعد پخش سیلاب است. به علاوه نتایج برای حوزه آبخیز میمه حاکی از آن است که تقریبا 10 درصد از عرصه شرایط مطلوب و60 درصد شرایط نسبتا مطلوب برای پروژه های تغذیه مصنوعی از طریق پخش سیلاب بر آبخوان را دارد.
    کلیدواژگان: پخش سیلاب، دشت میمه، GIS، DSS
|
  • Page 13
    The mechanical behaviour of rockfill materials and aggregates depends not only on particle size and compaction, but also on their strength and lithological properties. In this research two types of large triaxial and direct shear tests are performed on rockfill materials. This Paper compares the stress-strain behaviour of sandstone and andesibasalt materials in triaxial compression tests (300600mm) and direct shear tests (300300mm). The study evaluates Two kinds of aggregates with different lithological properties and the result reveald that how the same particle sizes aggregates behaved differently due to different lithology and test procedures. This research showed that shear strength of hard and strong rockfill mass (andesibasalt) is more and the deformability is less, compared to weak rockfill materials (sandstone), and this variation increases with increasing confining stress and surcharge
  • Page 23
    Astragalus kurdaicus Saposhn. ex Sumn is now considered as an additional species of the flora of Iran. This species was introduced from Middle Asia, and is also recorded from NE Iran. It belongs to Astragalus section Cystium.
  • Page 32
    Our main objective is a better understanding of spin spin interaction of dinuclear copper(II) complexes through  system. The synthesis and characterization of two new dinuclear copper(II) complexes, based on the use of large, pyrole-containing macrocycles, the so called “expanded porphyrins”, [Cu2(macrocycle)]4+ is described. A chloroform solution spectrum of two complexes taken at room temperature and 130135 K gave a classic electron spin resonance (ESR) pattern for both compounds. Both complexes show a triplet state(S = 1), with both M = 1 and M = 2 (half field) transition which is the characteristics of Cu(II) Cu(II) dimer. The observation of M = 2 band strongly suggests the spin spin interaction occurs through  system. All compounds exhibit a typical M = 1 transition with superhyperfine splitting due to the 14N bound to copper.
  • Page 63
    Mobarak Formation consisting of thick carbonate successions was formed ring Lower Carboniferous in Aru area, Central Alborz, near Tehran. This Formation du disconformably overlain by Dorud (Lower Permian) and underlain by Geirud Formation. Major and minor elements and behavior of and values with trace elements are used for recognition of original carbonate mineralogy. These carbonates are affected mostly by meteoric diagenesis. Facies analysis and petrographic studies led to recognition of 14 microfacies deposited in an open marine, barrier, lagoon and tidal flat environments. The high Sr concentration is due to aragonitic components deposited in lagoon and back barrier settings. Barrier and open marine facies have low Sr and high Fe, Mn and Na concentrations. A ramp platform is suggested as a depositional environment.
  • Page 67
    Anthrons are important precursors for a variety of antitumor and antibiotic drugs. This work is towards the synthesis of two bisanthrons 6 and 10.These bisanthrons are synthesised via the corresponding bislactones 4 and 8 and the dicarboxylic acids 5 and 9 which respectively are formed through the cleavage of the above bislactones. We have taken advantage of the "biscyclization" method in the simultanious cyclization of the above dicarboxylic acids for the synthesis of corresponding bisanthrons.
  • Page 88
    In this investigation, quantitative analysis of glycyrrhizic acid (GA) in roots and calluses from different populations of Glycyrrhiza glabra L. were performed by HPLC. For this purpose roots and seeds were collected from localities of Abadeh (Fars), Djupar (Kerman) and Veyssian (Lorestan). For callus production, root explants of ten days old seedlings were maintained on Murashige and Skoog medium with 2,4-D (0.5 mg.l-1), IAA (0.5 mg.l-1) and BAP (0.1 mg.l-1). After 42 days, the growing calluses were excised and used for GA analysis. High amounts of GA were found in roots but no significant differences were observed between roots from different populations contrary to calluses. Between calluses of different origin, the highest content of GA (still remaining very small compared with the roots one) was observed in callus of G.glabra L. var. glabra of Fars. The lowest level of GA was noticed in calluses of G.glabra L. var. glandulifera of Fars, which have shown the maximum of growth in vitro.
  • Page 97
    Kuhbanan fault is located between Tabas and Yazd blocks in the south west margin of central Iran microplate, extending from North west of Kerman to East of Bafgh, with 300 km length and NW-SE strike. The fault is one of the most seismic structural trend in the region. The latest seismic activity of the fault occurred on the first of April, 2002 with Ms=4,3 over the north-east Dehzo-segment of the fault. Kuhbanan earthquake fault consists of several segments. Movement in the southeast and central segments has been dextral strike-slip with a large reverse component during Plio-Quaternary.Study of alluvial fan deposits in Zarand, Toghroljerd and Bahabad plains indicates that deposition, development and morphology of the alluvial fans have been affected by the tectonic activity of Kuhbanan fault segment and morphology of the alluvial fans have been affected by the tectonic activity of Kuhbanan fault segment which are located in the mountain front of Kerman-Kuhbanan and west Bahabad mountain ranges. Several coalesced alluvial fans exist which are adjacent to Tikdar-Gorcho, Khanok, Rigabad-Daho, Apang-Sarbagh, Gisk, Dartangal, Dehzo and NW Dehzo fault segments in the eastern margin of Zarand plain. The youngest part of the fans is formed in the fanhead area and apex of fans does not progress to the mountain front. Active and inactive areas are formed at the surface of fans some of the them are deeply dissected. Longitudinal profile of the fans is usually segmented and some show a decreasing slope. Vertical profile of the fans is wedge shape, with maximum thickness adjacent to the fault segments and some fans are lense shape. Internal structure of the fans is mostly buried, but imbricated and inset fan also occur Main channel is in the margin or edge of the fans. Fan deposits are poorly sorted, coarsening upward. Apparent neotectonic fractures occurred in Khanok, Sarbagh, Dehzo and NW Dehzo semi-consolidated fan deposits. Several coalesced alluvial fans also exist adjacent to Toghroljard, Abassabad, Dargaz-Godgaz, SE Gavar, Fakhrabad, Khoshabad, Hossinabad and Kuh-e-Sorkh fault segments in the eats margin of Toghroljard plain and in the west margin of the Bagabad plain. Apex of the fans does not progress to the mountain front. Active and inactive areas are formed at the surface of dissected fans. Main channel is in the margin or edge of the fans. Apparent neotectonic fractures occurred in Fakhrabad, Khoshabad and Hossinabad fan deposits. Based on the surface morphology, vertical variation and internal structure of the alluvial fans, it is concluded that 1) neotectonic activity of fault segments have caused continuous elevating of mountain front or sinking of piedmont, and right lateral displacement of mountains relative to plain at late Quaternary. 2) The highest tectonic activity have occurred over Khanok, Righabad, Gisk, Dartangal, Apang-Darbagh, NW Dehzo and Fakhrabad segments during and after deposition of alluvial fans.
  • Page 115
    Flooding ranks very high among the natural disasters in Iran which causes human misery and economic hardship in different part of the country. Floodwater spreading can be considered as a cost-effective method for optimal utilization of floodwater for artificial recharge, vegetation recovery, and reduction of flood damages. In this research selection of proper areas for floodwater spreading in Meimeh basin were concerned. For this purpose different thematic maps including slope, infiltration rate, transitivity, sediment thickness, and water quality were produced based on satellite images, aerial photos, and field survey. The thematic layers were input in a geographic information system (GIS). All layers were classified to several classes based on existing criteria. The classes in the thematic layers were analyzed and integrated using a decision support system (DSS). The generated criterion through the model was verified with applying the model for a number of successful floodwater spreading stations in Iran, to ascertain the validity of the model. The verification of the model indicated in general, satisfactory results for all the stations. The result indicates that in Meimeh basin, about 10 percent of the study area is considered suitable and 70 percent moderately suitable for artificial recharge with floodwater spreading.