فهرست مطالب

معرفت ادیان - پیاپی 1 (زمستان 1388)

نشریه معرفت ادیان
پیاپی 1 (زمستان 1388)

  • 222 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1389/02/25
  • تعداد عناوین: 9
|
  • سردبیر صفحه 5
  • حسین نقوی صفحه 9
    این مقاله با رویکرد نظری و تحلیلی، برخی از ویژگی های نوشتاری تورات، انجیل و قرآن را بررسی کرده است. ابتدا بحث کلمه، کلام و انسان کامل (واسطه دریافت کتاب آسمانی) و پس از آن، بحث کتاب و تاویل آن مطرح می شود. سپس مباحثی مانند انسجام و یک پارچگی، وحی یا الهام، تدوین کتاب مقدس و قرآن کریم، سبک نگارش، تدوین کتاب های جانبی، برتری قرآن بر کتاب مقدس، تحریف قرآن و کتاب مقدس، حجیت و اعتبار، و اوصاف قرآن و کتاب مقدس از نگاه آیات قرآن مطرح می شود. در این مقال، تلاش شده است که مطالب به صورت تطبیقی، و به اختصار، بیان شود.
    کلیدواژگان: کمله (لوگوس)، انسان کامل (آدم علیسون)، کتاب، تاویل، تحریف، تدوین کتب مقدس و حجیت و اعتبار
  • جواد باغبانی صفحه 43
    نهضت مکابیان حرکتی بود که یهودیان تحت حاکمیت شهریاران سلوکی جانشینان اسکندر مقدونی در سوریه- پدید آوردند. اسکندر تربیت شده ارسطو و تحت تاثیر وی بود. او پیش از این که عنصری نظامی باشد، عنصری فرهنگی بود. از این رو، همزمان با فتوحات سرزمین هایی مانند ایران، آسیای صغیر، هندوستان، سوریه و مصر به ترویج فرهنگ یونان اقدام کرد. در این فرآیند عقاید و اندیشه های قوم یهود مورد تهاجم تمدن یونان قرار گرفت.
    گروهی از یکتاپرستان یهودی به نام «حسیدیم» در مقابل این تهاجم قیام کردند. این مقاومت تا زمان مکابیان ادامه یافت. خاندان مکابی از متتیای کاهن و پسرانش یوحنا، یهودای مکابی، الیعازار و یوناتان بودند. آنان در برابر حاکمان ستمگر سلوکی، که فرهنگ یونانی را ترویج می کردند، مقاومت یهودیان را رهبری کردند. قیام یهودیان یکتاپرست منجر به استقلال یهودیان شد. در این دوره، یهودیان به دو فرقه فریسیان و صدوقیان تقسیم شدند.جنگ و نزاع بین این دو گروه، حکومت صدساله مکابیان را ضعیف و زمینه را برای سلطه رومیان مساعد کرد. سرانجام یکی از سرداران رومی به نام «پومپه» بخشی از سوریه را در سال 63 ق.م از حاکمیت مکابیان درآورد. سال های 142 ق.م تا 63 ق.م،دوران استقلال یهود، دوره مکابیان نام دارد.
    کلیدواژگان: هلنیسم، حسیدیم، مکابیان، حشمونیان، سلوکیان، تطالسه تهاجم فهنگی
  • امیر خواص صفحه 75
    یکی از مدعاهای مسیحیان این است که حضرت عیسی علیه السلام همان مسیحای انبیای موعود بنی اسرائیل است. در مقابل، یهودیان منکر این امر هستند و مدعی اند مسیحای موعود هنوز ظهور نکرده است و در انتظار اویند.
    این مقاله با رویکرد تحلیلی و بررسی اسنادی به بررسی عهد عتیق، تلمود و عرفان قبالای یهود پرداخته و تلاش می کند تا مجموعه ویژگی های مسیحا در این نوشته ها، و انطباق آن بر شخصیت آن حضرت را بررسی نبوده و نشان دهد آیا در این منابع، نشان و یا قرینه ای از الوهیت مسیحا می توان یافت یا خیر؟
    کلیدواژگان: بنی اسرائیل، مسیحا، یهود، عهد عتیق، عهد جدید، تلمود، قبالا
  • سیداکبر حسینی صفحه 99
    آیین بودا، که در شرق آسیا جایگاه خاص و ویژه ای دارد، دارای سه فرقه مهم و اصلی است. این فرقه ها با نام های مهایانه، تراودا و چرخ الماس یا لامایی شناخته می شوند.
    از سوی دیگر، مباحث الهیات، مخصوصا نگرش این عده به حقیقت غایی، موضوعی جذاب و جالب توجه است که باید با دقت بیشتری به آن توجه کرد. در این نوشتار، تلاش بر این است که نگرش این سه مکتب به امر الوهی و حقیقت غایی را بررسی کرده، الحادی بودن تراودا، و همه خدایی و یا شرک آمیز بودن مهایانه و چرخ الماس را نشان دهیم.
    البته لازم به ذکر است که فرقه لامایی درحقیقت تقریری از فرقه مهایانه در این موضوع شمرده می شود.
    کلیدواژگان: هینه یانه، تراودیابودیسم، الحاد، همه خدایی، شرک، بودا
  • عبدالحسین ابراهیمی سرو علیا، محمد لگنهاوزن صفحه 117
    اسکوفیلد نویسنده کتاب مقدس مرجع، چنان که مسیحیان منتقد نوشته اند، در یادداشت های خود، دچار اشتباهات بزرگی شده است آرا و آموزه های او و تفسیرهایی که از کتاب مقدس انجام داده است، با آموزه های حضرت عیسی علیه السلام منافات دارد. این مقاله به روش کتابخانه ای و با هدف نقد آرای اسکوفیلد از دیدگاه مسیحیت، نگاشته شده و درصدد است تا ثابت کند تدبیرها یا دوره های هفت گانه و دیگر عقاید او، مورد تایید کتاب مقدس و اندیشوران مسیحی نیست. نداشتن نظام واحد، شخصی و خصوصی کردن آموزه نجات، رنگ سیاسی دادن به ظهور مسیح و حکومت هزارساله او، تاکید بر پایه گذاری پادشاهی داودعلیه السلام توسط حضرت عیسی علیه السلام و پادشاهی زمینی او، از اشکالات جدی کتاب اسکوفیلد است.
    کلیدواژگان: اسکوفیلد، مسیحیت صهیونیستی، تدبیرگرایی، ملکوت خدا و ملکوت آسمان
  • سیدلطف الله جلالی صفحه 159
    دیونیسیوس آریوپاغی، شخصیت برجسته کتاب مقدس است و اعتقاد بر این است که وی از یاران و صحابیان رسولان و از قدیسان، و در اوایل قرن دوم میلادی بوده است. اما شهرت وی نه فقط به دلیل شخصیت کتاب مقدسی او، بلکه به دلیل مجموعه رساله ها و نگاشته هایی است که در سال 533 در شورایی در قسطنطنیه به وی نسبت داده شده است. آریوپاغی مجعول دارای آثار بسیاری بوده که بیشتر آنها از میان رفته و تنها چهار رساله و تعدادی نامه از وی باقی مانده است. یکی از رساله ها رساله الاهیات عرفانی است که معرف الاهیات عرفانی در مسیحیت است. درون مایه اصلی رساله الاهیات عرفانی، الاهیات سلبی است و بر تعالی و فراباشندگی خداوند تاکید دارد و این تعالی را بر حسب مفاهیمی چون تحیر و غیب شرح می دهد و در عین حال که بر امکان اتحاد انسان با خدا و پیوستن به او و تجربه عرفانی تاکید می ورزد. یعنی مقام خدایی را مقام غیب مطلق می داند که در آن اندیشه انسان را به هیچ نحوی، راه نیست و عقل و اندیشه انسان، دچار حیرت می شود. هرچند انسان مجرب و طی طریق کرده، از راه تطهیر نفس، به همان مقام نیز می تواند راه یابد و به تعبیر آریوپاغی، می تواند در آن غوطه ور شود و با او که بالکل غیر قابل شناخت و در «مقام غیب مطلق» است، متحد می شود.
    کلیدواژگان: دیونیسیوس آریوپاغی، الاهایت عرفانی، الاهیات سلبی، غیب و تحیر
  • محمدحسین طاهری صفحه 185
    اهمیت حضرت ابراهیم علیه السلام و فرزندان ایشان در ادیان ابراهیمی بر کسی پوشیده نیست. از این روی، هر یک را ادیان توحیدی یهودیت، مسیحیت و اسلام بر اساس کتاب آسمانی خود، می کوشد ارتباط خود با این بزرگواران را نشان دهد. شناخت شخصیت این انبیا در تورات و قرآن می تواند بهترین ابزار برای آشنایی با این اشخاص و آن ادیان باشد و بهترین موضوع را در مطالعات بین ادیانی ترسیم کند. این مقاله با بررسی ویژگی های این بزرگواران در تورات و قرآن، سعی دارد در این راه قدمی بردارد و شباهت ها و تفاوت های نگاه تورات و قرآن به این انبیای الهی را برشمارد.
    کلیدواژگان: ابراهیم، آل ابراهیم، موسی، تورات، قرآن