نشریه ارمغان دانش
سال هفتم شماره 2 (پیاپی 26، تابستان 1381)

نظر به اینکه چاقی و افزایش غلظت چربی های خون(کلسترول و تری گلیسرید) از عوامل خطر برای بیماری های قلب و عروق شناخته شده اند، انجام مطالعات اپیدمیولوژیکی در این زمینه در نقاط مختلف کشور ضروری به نظر می رسد.این بررسی به صورت مقطعی در سال 1379 روی کلیه مراجعه کنندگان بالای 20 سال (756مرد و 1292زن) ظاهرا سالم که برای چک آب به کلینیک تندرستی کرمان مراجعه نموده بودند، انجام پذیرفت. در این پژوهش قد و وزن افراد به منظور محاسبه ضریب توده بدن(BMI) اندازه گیری و مقدار کلسترول و تری گلیسرید سرم آنان در وضعیت ناشتا به وسیله دستگاه اتوآنالایزر RA1000 تعیین گردید. در افراد مورد مطالعه میانگین تری گلیسرید mg/dl98±160، کلسترولmg/dl45±191 و ضریب توده بدنی 5±25 کیلوگرم بر متر مربع به دست آمد. میزان تری گلیسرید در 23% بیشتر از mg/dl200، غلظت کلسترول در 13% افراد بیش از mg/dl239 و در 46% افراد BMI≥25 بوده است. با استفاده از رگرسیون چندگانه مرحله اس مشخص گردید که ضریب توده بدنی به عنوان مهمترین عامل تغییر پذیر مؤثر بر سطح لیپیدها در دو جنس می تواند مورد توجه برنامه های پیشگیری از بیماری های قلبی-عروقی در سطح جامعه قرار گیرد. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش لزوم آموزشهای وسیع در زمینه اهمیت فعالیتهای فیزیکی و تغذیه صحیح به منظور کاهش ضریب توده بدنی و چربی های خون و نهایتا کاهش بیماری های عروق کرونر در کشورمان احساس می گردد.

با توجه به اینکه تشنج یکی از شایع ترین اختلالات عصبی در کودکان بوده و علامتی از یک بیماری زمینه ای سیستم عصبی مرکزی است که جهت پی بردن به علت آن اقدامات تشخیصی از جمله سی تی اسکن مغزی لازم است. این تحقیق جهت تعیین یافته های سی تی اسکن مغزی درکودکان با تشنج صورت گرفت.
این تحقیق یک مطالعه توصیفی است که بر روی 107 کودک با انواع تشنج مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر کاشان صورت گرفت. از کودکان با تشخیص قطعی تشنج با توجه به شرح حال و یافته های الکتروانسفالوگرام، سی تی اسکن مغزی به عمل آمد. یافته های مربوط به شرح حال، معاینه عصبی و سی تی اسکن در پرسشنامه های مربوط درج گردید. سپس این یافته ها استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آمار قرار گرفتند.
یافته های تحقیق نشان داد که از بیماران مورد مطالعه 46 نفر(43%) سی تی اسکن غیر طبیعی داشتند، شایعترین یافته غیرطبیعی آتروفی مغزی با فراوانی 33 نفر(7/71%) موارد غیر طبیعی و 8/30% کل بیماران مورد مطالعه) بود. کودکان زیر یک سال 72 درصد، 1-5سال 4/46درصد و 5-15 سال 8/27درصد سی تی اسکن غیرطبیعی داشتند. در کودکان با اختلال ذهنی 8/88 درصد و موارد با نقص حرکتی 7/85درصد سی تی اسکن مغزی غیرطبیعی بود. شایعترین یافته غیرطبیعی در سی تی اسکن کودکان با اپی لپسی آتروفی مغزی است. در کودکان اپی لپتیک با اختلال ذهنی، حرکتی و موارد با شروع تشنج در سنین پایین شانس غیرطبیعی بودن سی تی اسکن بیشتر است.

استفاده بیش از حد از آنتی بیوتیک های وسیع الطیف می تواند با از بین بردن میکروفلورای طبیعی زمینه را برای افزایش رشد و تکثیر باکتری های مقاوم به آنتی بیوتیک فراهم آورد. در طی تجربیاتی که صورت گرفته، استفاده از میکروارگانیسم های با منشا داخلی(فلور طبیعی) به منظور پیشگیری یا درمان برخی از عفونتها چندان دور از واقعیت نیست. در این مطالعه اثر ضدیتی باکتری ای کولای(e-COLI) بر روی رشد تعداد دیگری از باکتری های فلور طبیعی روده بررسی شده است.
در این مطالعه 100 سوش ای کولای از 1000 نمونه مدفوع انسان سالم جدا گردید و اثرات ضدیتی این باکتری بر روی رشد باکتری های انتروباکتر(Enterobacter)، پروتئوس(Peroteus) و مورگانلا(Morganella) با استفاده از روش کشت خطی متقاطع و همزمان در PHهای مختلف(9-5) مورد بررسی قرار گرفت. ما مشاهده کردیم که ای کولای در روش کشت خطی متقاطع و همزمان در PHهای نزدیک خنثی (حدود 7) اثرات مهارکنندگی رشد بر روی باکتری های پروتئوس و مورگانلا دارد. لذا ای کولای دارای اثر مهارکنندگی بر رشد باکتری های پروتئوس و مورگانلا است و اثر مهارکنندگی تحت تاثیر تغییرات PH قرار می گیرد.همچنین ای کولای تاثیری بر روی رشد انتروباکتر ندارد.

پژوهشگران نشان داده اند که بررسی اپیدمیولوژیکی بیماران درمان مجدد می تواند در امر برنامه ریزی،بررسی شیوه های درمانی،کاهش هزینه ها و افزایش رضایتمندی بسیار مؤثر باشد.این پژوهش به منظور بررسی خصوصیات اپیدمیولوژیکی بیماران درمان مجدد سل ریوی که در طبقه دوم تقسیم بندی سازمان بهداشت جهانی جای دارند و خود شامل سه دسته عود،شکست درمان و غیبت از درمان می باشند،انجام پذیرفت.
در این پژوهش که به روش مقطعی انجام گرفت، تمام پرونده های مربوط به بیماران دارای اسمیر مثبت خلط(292 پرونده) که طی سال 1378 در بیمارستان دکتر مسیح دانشوری تهران تحت درمان قرار گرفته اند، مورد بررسی قرار گرفت.
نسبت بیماران درمان مجدد به کل مراجعین اسمیر مثبت حدود 11% بود. حدود 35% بیماران درمان مجدد در دسته عود بیماری(Relapse)'' 10% در دسته غیبت از درمان(Defaulted from treatment) و 55% در دسته شکست درمان (Treatment failure) قرار داشتند.درصد بهبودی در دسته غیبت از درمان بیشتر و در دسته شکست از درمان کمتر از سایر موارد درمان مجدد بود. با توجه به اینکه مهمترین علت عود بیماری را درمان ناقص، مهمترین علت غیبت از درمان را سازماندهی بد و عدم دستیابی به سرویس های بهداشتی و مهمترین علت شکست از درمان را اندیکاسیون رژیم دارویی و مقاومت به دارو در این بیماران دانسته اند، جا دارد مسئولین ذیربط توجه بیشتری به این امور داشته باشند.

کولیک یک سندرم رفتاری است که در هفته اول زندگی،در شیرخوارانی که از نظر معاینات بالینی کاملا سالم هستند، رخ می دهد. در این تحقیق نحوه برخورد دارویی والدین شیرخواران کولیکی(دارویی و دیگر روش ها) در شهر یاسوج مورد بررسی قرار گرفته است.
اطلاعات مربوط به 513 کودک(257پسر و 256دختر) سنین هفته اول زندگی تا 20 هفتگی(چهارماه) هنگام مراجعه مادران به 5 مرکز بهداشتی درمانی توسط افراد آموزش دیده جمع آوری گردید.
یافته های تحقیق نشان داد که 7/32 درصد(168نوزاد) نوزادان مورد بررسی مبتلا به کولیک بودند و شیوع آن در دو جنس تقریبا مشابه بود. در کودکان بالای 2500 گرم میزان ابتلا به کولیک بیشتر مشاهده شد. تقریبا بی اثر بودن طیف وسیع دارویی و موارد غیردارویی و گیاهی مانند«روی شکم خواباندن» کاملا مشهود بود. شیوع 7/32 درصد کولیک در دو جنس تقریبا نزدیک بود و شیوع آن در 5/34درصد پسران(87پسر) و 6/31درصد دختران(81دختر) در سه ماه اول بالاتر بود(یعنی 4/74درصد در بین 168 کولیک مبتلا). میزان بروز کولیک در کودکان بالاتر از 2500 گرم در زمان تولد کمی بیشتر از کودکان کمتر از این وزن می باشد. در بروز کولیک، بغل کردن و ماساژ دادن پشت کودک با اثر بخشی 87درصد، روی شکم خواباندن 2/90درصد،گهواره 6/82درصدو حوله گرم روی شکم 7/91درصد مؤثر بوده است. به علاوه استفاده از روش های گیاهی مرسوم منطقه جغرافیایی مانند برنجاس(Achillae millelolium) با اثر بخشی 4/88درصد، فلوس با اثربخشی 5/94درصد،گل نگین(گل اشک)(Fertilizia imerialis) با اثربخشی 100درصد از یافته های این تحقیق می باشد. متاسفانه مراجعه کنندگان به پزشک با طیف وسیعی از داروهای شیمیایی با اثربخشی پایین روبرو بودند.

این مطالعه به منظور تعیین شیوع آلودگی های انگلی روده ای کودکان مهد کودکهای شهر یاسوج در سال 80 انجام پذیرفت. در این مطالعه توصیفی تحلیلی و مقطعی، تعداد 300 نفر به عنوان نمونه های مورد پژوهش از بین مهدکودکهای شهر یاسوج به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه برای مشخصات دموگرافیک، جمع آوری سه نوبت متوالی آزمایش مدفوع و همچنین نوار چسب اسکاچ بود که به روش های مستقیم، تغلیظی و تست نوار چسب(جهت تشخیص آلودگی به کرمک) نمونه ها مورد آزمایش قرار گرفتند.
در مجموع 6/36درصد از کودکان به یک یا چند انگل روده ای آلوده بوده که از این تعداد 52% پسر و 48% دختر بودند.بیشترین آلودگی مربوط به تک یاخته ژیاردیا(3/18%) بود و شیوع آلودگی به سایر تک یاخته ها و کرمها به ترتیب عبارت بودند از: آنتامیباکلی 90%، بلاستوسیستیس هومونیس 5%، آیدومیبابوسچیلی1%، هیمونولیپس نانا1% و انتروبیوس ورمیکارلیس 9%، در مقایسه جنس کودکان با نوع انگل رابطه معنی داری وجود نداشت: هرچند هر چه سن کودکان بیشتر می شد، شیوع انگل نیز افزایش می یافت که شاید دلیل این مسئله ارتباط اجتماعی آنها با محیط خارج باشد.

اهمیت آگاهی پرستاران و لزوم آموزش مداوم آنان ضرورت انجام پژوهش در این مورد را فراهم ساخت. این پژوهش یک مطالعه توصیفی مقایسه ای است که با هدف مقایسه نگرش پرستاران شاغل نسبت به دو شیوه آموزش مداوم(خود راهبری و دیگر راهبری) در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی کرمان انجام گرفته است و نمونه این پژوهش شامل 103 پرستار می باشد که از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند.ابزار کار در این بررسی پرسشنامه پژوهشگر ساخته براساس مقیاس 5درجه ای لیکرت بود و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری آزمون کای دو انجام شد. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که نگرش پرستاران نسبت به دو شیوه آموزشی(خود راهبری و دیگر راهبری) موافق بوده است و مقایسه این دو نیز از نظر آماری معنی دار نبود. همچنین نتایج حاصله نشان داد بین نگرش مثبت به شیوه خود راهبری و مطالعه کتب و نشریات پرستاری ارتباط معنی دار وجود دارد. بررسی یافته های مربوط به ارتباط بین نگرش نسبت به آموزش دیگر راهبری و ویژگی های عمومی حاکی از آن بود که نوع بخش، سابقه شرکت در دوره های آموزشی، سابقه تدریس و مطالعه کتب و نشریات پرستاری ارتباط معنی داری با نوع نگرش داشتند.

این مطالعه به منظور تعیین شاخصهای بهداشتی در مناطق شهری و روستایی شهرستان یاسوج انجام گرفت. تا بدین وسیله دست اندرکاران و برنامه ریزان امور بهداشتی شهرستان و استان ضمن آگاهی از شاخصهای عمده بهداشتی برای برنامه ریزی صحیح، اجرا و ارزشیابی برنامه ها به اطلاعات واقعی دسترسی داشته باشند.این مطالعه در سال 1375 به صورت توصیفی مقطعی بر روی 342 کودک زیر یکسال شهری و 604 کودک زیر یکسال روستایی که در زمان اجرای طرح در فاصله سنی 11 ماه و 20 روز قرار داشتند، انجام گرفت. نمونه گیری به صورت منظم از 5/1 خانوارهای واجد شرایط شهری و روستایی(خانوارهایی که در زمان مطالعه فرزند زیر یک سال داشتند، انجام گرفته است.مادران خانوارهای انتخابی نمونه در خصوص شاخصهای عمده بهداشتی بخصوص شاخصهای بهداشتی مربوط به کودکان زیر یکسال که نشانگر بسیار خوبی از وضعیت بهداشتی یک جامعه است، مورد پرسش قرار گرفتند. شاخصهای عمده بهداشتی به تفکیک مناطق شهری و روستایی و کل شهرستان بررسی گردید که یافته های قابل توجهی را به ما نشان می دهند.
پایین بودن پوشش تنظیم خانواده، شیوع و بروز بیماری های اسهالی و عفونت های حاد نفسی به عنوان اولین و دومین علت بیماری های کودکان،پایین بودن سن ازدواج، بالا بودن میزان بی سوادی(بخصوص در زنان)، بالا بودن نسبت کم وزنی نوزادان، کم بودن فاصله موالید،پایین بودن اشتغال زنان، ازدواجهای فامیلی و میزان و میزان سقط و مرده زایی و از یافته های مهم این بررسی است.