نشریه ارمغان دانش
سال ششم شماره 4 (پیاپی 24، زمستان 1380)

به منظور تعیین تاثیر کتامین خوراکی به عنوان پیش داروی بیهوشی در آماده سازی روحی – روانی کودکان 7-2 ساله با عمل جراحی انتخابی به هنگام جدایی از والدین و نیز تاثیر این دارو بر پذیرش راحت سوزن وریدی و ماسک بیهوشی، پژوهش فوق یک مطالعه نیمه تجربی و دو سو کور می باشد، بر روی 66 کودک 7-2 ساله که همگی برای اولین بار برای جراحی انتخابی (غیر از مغز و کبد) مراجعه نموده و خطر یک بیهوشی محسوب می شوند، انجام گرفت. نمونه ها به دو گروه مورد و شاهد تقسیم شده و نیم ساعت قبل از عمل به دو گروه مورد 5 mg/kg کتامین به اضافه 0.2 cc/kg آبمیوه و به گروه شاهد تنها 0.2 cc/kg آبمیوه داده شد، سپس اطلاعات جمع آوری شده از وضعیت کودک در برگه های مشاهده ثبت گردیده و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که 78.7 درصد کودکان گروه مورد، هنگام جدایی از والدین گریه نکردند و 78.7 درصد آنان نیز هیچگونه مقاومتی نداشتند. 34.4 درصد کودکان گروه مورد نسبت به سوزن وریدی هیچ عکس العملی نشان ندادند و 59.4 درصد نیز عکس العمل خفیف داشتند، در حالی که در گروه شاهد 78.7 درصد حرکات شدید بدن و کشیدن دستها را داشتند. همچنین 69.7 درصد گروه مورد هنگام ماسک گیری بیهوشی همکاری داشتند، در حالی که 75.8 درصد از گروه شاهد از پذیرفتن ماسک امتناع نمودند. 81.8 درصد از گروه مورد قبل از بیهوشی خواب بودند در حالی که کلیه کودکان گروه شاهد بیدار و بی قرار بودند. با معنی دار بودن نتایج فوق، استفاده از پیش داروی بیهوشی کتامین از هیجان، اضطراب و ترس کودک هنگام جدایی از والدین کاسته و موجب آرامش، عدم مقاومت، گریه نکردن و خوابیدن در هنگام انتقال به تخت عمل می گردد.

این مطالعه به منظور تعیین الگوی تغذیه تکمیلی شیرخواران و سن شروع خوراکیاری و برخی عوامل موثر برآن به روش توصیفی، تحلیلی، با روش نمونه گیری خوشه ایدو مرحله ای و نمونه ای به حجم 432 کودک 12 تا 36 ماهه در جمعیت شهری و روستایی استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 1380 انجام شد. تجزیه تحلیل با SPSS و به کمک آزمونهای کای دو، فیشر و تی تست و مدل رگرسیون چندگانه لجستیک انجام گرفت.
یافته های این بررسی نشان داد که 56.2 درصد مادران شهری و 53.3 درصد از مادران روستایی تغذیه کمکی کودکان خود را در سن 4 تا 6 ماهگی شروع کرده اند. الگوی شروع غذای کمکی در هر دو گروه مادران تقریبا مشابه می باشد. متوسط سن شروع غذای کمکی در این پژوهش بر حسب ماه 3.2 ± 5.6 می باشد. روستایی بودن مادر، پسر بودن، بی سوادی پدر، سواد بالای مادر و کارمند بودن مادر از جمله عوامل موثر در بالا بردن این میانگین سنی می باشند. متوسط سن از شیرگیری در این مطالعه بر حسب ماه 31.2 ± 34.8 می باشد. شهری بودن مادر، دختر بودن کودک، سواد متوسط پدر، سواد متوسط مادر (بالاتر از ابتدایی تا دیپلم)، شغل آزاد پدر، کشاورز یا دامدار بودن مادر از جمله عوامل موثر به پایین آوردن این میانگین می باشند. کم خونی در 15.8 درصد از کودکانی که زیر 4 ماهگی و در 10.3 درصد از کودکانی که بالای 7 ماهگی برایشان غذای کمکی شروع شده بود، مشاهده شد. همچنین کم خونی در کودکانی که در سن 12 ماهگی یا کمتر اقدام به از شیرگیریشان شده بود، بیشتر دیده شد. سو تغذیه در کودکانی که سن شروع تغذیه کمکی آنها زیر 6 ماهگی بوده بیشتر بود (11.7 درصد).

کودکی که امروز به غذا و بهداشت کافی دسترسی نداشته باشد در آینده موجودی ناتوان و از نظر جسمی و ذهنی فردی عقب مانده خواهد بود. با توجه به اینکه کودک بخش زیادی از ساعت روز را در مدرسه سپری می کند، تغذیه در مدرسه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین منظور این مطالعه جهت تعیین ارتباط مصرف میان وعده با وضع تغذیه کودکان انجام شد. در این مطالعه از بین 13515 دانش آموز، 1790 کودک به طریق نمونه گیری خوشه ایانتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه، تن سنجی و پرونده های بهداشتی کودکان در مدارس، جمع آوری شد. نتایج نشان می دهد که در مجموع %73.6 کودکان به طور معمول از میان وعده استفاده می کردند، اما در روز بررسی فقط %49.2 از آنان با خود میان وعده همراه داشتند که بیسکویت، کیک و میوه بیشترین درصد میان وعده های مصرف شده را به خود اختصاص داده بودند. بین سطح تحصیلات والدین، شغل پدر و همراه داشتن میان وعده ارتباط معنی داری وجود داشت (P<0.05). همچنین مصرف میان وعده در دبستان بر وضع تغذیه کودکان به ویژه شاخص قد برای سن، اثر مثبت دارد و با توجه به اینکه با بهبود سواد و شغل والدین، درصد کودکانی که میان وعده با خود همراه دارند افزایش می یابد، بنابراین پیشنهاد می شود آموزش های لازم در جهت توجه به میان وعده در مدارس، به خانواده ها به ویژه خانواده های کم سواد داده شود. همچنین توصیه می شود برنامه تغذیه مدارس جز اولویت برنامه ریزان قرار گیرد.

یکی از علل مرگ و میر مادر و جنین افزایش فشار خون در دوران بارداری است. شایع ترین نوع این اختلال پره اکلامپسی است که 5 تا 8 درصد کل بارداری ها را شامل شده و عوارض زیادی برای مادر و جنین دارد. پژوهش حاضر به منظور تعیین شیوع پره اکلامپسی و عوارض مادری و جنینی آن در زنان مراجعه کننده به زایشگاه بیمارستان امام سجاد (ع) یاسوج انجام شده است. در این مطالعه زنان بارداری که در مقطع اجرای پژوهش برای زایمان و ختم حاملگی به زایشگاه مزبور مراجعه نموده و پذیرش شده بودند تا تکمیل حجم نمونه مورد نظر (1000 نفر) انتخاب گردیده و جهت تعیین ابتلا به پره اکلامپسی، عوارض و عوامل خطر آن از طریق انجام مصاحبه، معاینات فیزیکی و آزمایشات لازم، مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها در پرسشنامه و برگه مشاهده ثبت گردید و سپس مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که شیوع پره اکلامپسی در واحدهای پژوهش 5.4 درصد بود. عوارض مادری و جنینی مشاهده شده در مبتلایان به پره اکلامپسی در مقایسه با سایرین از نظر آماری معنی دار بود که شامل جداشدن زودرس جفت (14.8 درصد)، سزارین (29.6 درصد)، اکلامپسی (9.2 درصد)، زایمان زودرس (30.2 درصد)، کم وزنی نوزاد حین تولد (23.5درصد)، مرده زایی (11.1 درصد)، افت جریان قلب جنین (27.8 درصد) و آپگار زیر هفت نوزاد (22.2 درصد) بود (P<.0001).
سن بالای 35 سال مادر، ابتلا به دیابت، سابقه پره اکلامپسی از عوارض خطر پره اکلامپسی در این پژوهش بود.
از نتایج پژوهش چنین بر می آید که شیوع پره اکلامپسی در این شهر در محدوده آمار و ارقام ارایه شده از این اختلال در سایر نقاط دنیا می باشد. عوارض مادری و جنینی آن نیز از فراوانی قابل توجهی برخوردار است. لذا پیشنهاد می شود با افزایش کیفیت مراقبتهای دوران بارداری در تشخیص سریعتر و پیشگیری از عوارض آن تلاش گردد.

هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر برنامه های مراقبتی - بهداشتی بازدید منزل در دوره بعد از زایمان بر تداوم شیردهی و وزن گیری شیرخوار می باشد.
این پژوهش، یک مطالعه نیمه تجربی است. در این مطالعه 100 نفر از زنان نخست زایی که زایمان طبیعی داشته اند، از طریق نمونه گیری تصادفی و مبتنی بر هدف در دو گروه مورد شاهد قرار داده شدند و شش برنامه مراقبتی - بهداشتی در طی چهار ماه برای گروه مورد اجرا گردید. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و ترازو (برای توزین شیرخواران) بوده است و برای پردازش داده ها از نرم افزار SPSS استفاده گردید.
یافته های پژوهش نشان داد که برنامه های مراقبتی - بهداشتی بازدید منزل بعد از زایمان بر تداوم شیردهی و وزن گیری شیرخوار موثر بود به طوری که در آخرین بازدید منزل، برای گروه مورد طول مدت شیردهی بیشتر بود (Z=3.19، P<0.01)، همچنین شیرخواران گروه مورد، افزایش وزن بیشتری نسبت به شیرخواران گروه شاهد داشتند (Z=5.97، P<0.01).
بر اساس یافته ها، باید اذعان کرد که اجرای برنامه های مراقبتی - بهداشتی بازدیدهای منزل بعد از زایمان تا حد زیادی بر تداوم شیردهی و وزن گیری شیرخوار موثر است، ولی نقش خانواده و اطرافیان به عنوان منابع توصیه کننده در نوع تغذیه در دو گروه مورد و شاهد بسیار بالا می باشد. بنابراین لازم است در اجرای این برنامه علاوه بر ارتباط با خانواده زن شیرده، از طریق رسانه های گروهی نیز اقدام به آگاه سازی خانواده ها کرد.

مطالعه حاضر با هدف بررسی سلامت روانی در میان زنان استفاده کننده از روش بستن لوله رحمی برای پیشگیری از بارداری شهر یاسوج انجام گرفت. برای این منظور از میان زنان واجد شرایط تنظیم خانواده که هیچ روش پیشگیری از بارداری استفاده نمی کردند 136 نفر و زنانی که از روش بستن لوله های رحمی استفاده می کردند 168 نفر به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند، سپس نمونه های انتخاب شده به وسیله آزمون SCL-90-R مورد برسی قرار گرفتند. میانگین سن افراد مورد بررسی 32.4 سال بود و 92 درصد نمونه ها خانه دار بودند. برای تجزیه و تحلیل آماری اطلاعات از آزمونهای آمری کای دو و تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج آزمون با توجه به نقطه برش (GSI=1.08) نشان داد که 47.35 درصد از افراد مورد بررسی که از روش بستن لوله های رحمی استفاده می کردند، مشکوک به اختلال روانی بودند. بیشترین شکایات افراد مشکوک به اختلال روانی در زنان فوق الذکر به ترتیب مربوط به افکار پارانوئیدی، اضطراب و شکایات جسمانی بود. میانگین نمرات GSI زنان استفاد کننده از روش بستن لوله های رحمی از میانگین نمرات GSI در زنانی که از هیچ روش پیشگیری استفاده نمی کردند، بالاتر بود و تفاوت آنها در سطح P<0.05 معنی دار بود.

این مطالعه به بررسی میزان تاثیر عوامل موثر مختلف در اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر در دانشگاه های علوم پزشکی وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در تهران پرداخته است.
نوع مطالعه توصیفی - تحلیلی است و ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه ای دو قسمتی است: قسمت اول مشتمل بر مشخصات دموگرافیک، شرکت یا عدم شرکت در کارگاه آموزش پزشکی جامعه نگر بوده و در قسمت دوم، بیست و هشت مورد از عوامل موثر مختلف در اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر ذکر شده و دیدگاه نمونه ها درباره تاثیر هر کدام از آنها خواسته شده بود. در این پژوهش، داده های موجود از 151هیات علمی مورد پرسش قرار گرفته تکمیل شد، که با استفاده از SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
نتایج نشان داد که واحدهای مورد پژوهش، تاثیر مثبت همه موارد آموزشی، مدیریتی و موارد مربوط به جامعه را در اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر تایید نموده اند. ضمنا آزمون آنالیز واریانس یکطرفه اختلاف معنی داری را بین دانشگاه محل کار، رشته تحصیلی و مدرک تحصیلی با عوامل مطروحه در اجرای آموزش پزشکی جامعه نگر نشان داده است.

این مطالعه به منظور بررسی میزان درجه حرارت بدن بیماران بعد از اعمال جراحی شکم در اتاق عملهای بیمارستانهای آموزشی شهر یاسوج در سال 1380 انجام گردیده است. این پژوهش یک مطالعه توصیفی است و در این پژوهش 62 بیمار در اتاق عملهای بیمارستانهای شهید بهشتی و امام سجاد (ع) یاسوج که تحت جراحی شکم قرار می گرفتند، شرکت داشتند. ابزارگردآوری داده ها، فرم جمع آوری اطلاعات بود. این فرم دارای دو بخش بوده که اطلاعات بخش اول شامل مشخصات دموگرافیک و خصوصیات پاراکلینیکی بدست آمده از پرونده بیماران و اطلاعات بخش دوم شامل مدت عمل، درجه حرارت محیط اتاق عمل و درجه حرارت بدن پس از جراحی بدست آمده از طریق مشاهده بود.
یافته های این پژوهش نشان دادند که درجه حرارت بدن بیماران پس از اعمال جراحی شکم کمتر از حد طبیعی بوده، اما این کاهش منجر به هیپوترمی نگردیده است.