فهرست مطالب

نشریه جغرافیا و توسعه ناحیه ای
سال سوم شماره 1 (پیاپی 4، بهار و تابستان 1384)

  • تاریخ انتشار: 1384/01/15
  • تعداد عناوین: 12
|
  • بوم شهر و آثار آن در توسعه پایدار شهرهای ساحلی / مطالعه موردی شهر ساحلی بابلسر
    اکبر پرهیزگار، اسدالله دیوسالار صفحه 1
    پژوهش حاضر به تاثیر بوم شهر در توسعه شهرهای ساحلی می پردازد. برای روشن شدن موضوع ابتدا آسیب شناسی توسعه شهری در نوار ساحلی مورد مطالعه قرار گرفت تا آسیب های ناشی از بی توجهی شهرسازان به اکوسیستم ظریف و شکننده نوار ساحلی و شرایط حاکم بر کنش متقابل میان خشکی و آب مشخص شود. در ادامه مطالعات متداولترین رویکردها در شهرسازی نوین مورد بررسی و معلوم گردید که بکارگیری رویکرد بوم شهر به سبب لحاظ نمودن شرایط خاص مکانی می تواند آثار و نتایج مثبتی در توسعه شهرهای ساحلی داشته باشد. تجربیات شهرهای موفق در جهان حاکی از اهمیت این الگو در برنامه ریزی و طراحی شهری است ‍‍؛ لذا پس از مشخص شدن امتیازات این رویکرد تعدادی از عوامل که در توسعه بهینه شهر ساحلی بابلسر مؤثراند، مورد آزمون قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهد در صورت کاربرد عواملی چون کاهش جاپای بوم شناسی در پیرامون رودخانه بابلرود، ایجاد تنوع فعالیتی در حوزه های شهری، توسعه عمودی در بخش پیرامونی و فرسوده شهر و ارتقاء پایگاه اجتماعی اقتصادی شهروندان می تواند در حل مشکلات شهر بابلسر مؤثر واقع شود.
    کلیدواژگان: بوم شهر، ناحیه ساحلی، شهر ساحلی، جاپای بوم شناسی
  • محمود خسروی صفحه 27
    هدف این نوشتار بررسی دلایل نوسانات بارش و شدت خشکسالی های زمستانه استان سیستان و بلوچستان در ارتباط با الگوهای دورپیوند نیمکره شمالی است. در این جهت ابتدا داده های اقلیمی ایستگاه های هواشناسی منطقه جمع آوری شد و با استفاده از آنها شاخص استاندارد بارش زمستانه(SPI) محاسبه و با استناد به آن شدت و گستره خشکسالی های شدید زمستانه منطقه تعیین شد.شاخصهای دورپیوند فعال نیمکره شمالی در فصل زمستان و همچنین شاخص چند متغیره انسو(MEI) با شاخص (SPI) مقایسه گردید. با استفاده از آزمونهای همبستگی و مدلهای رگرسیونی چندمتغیره گام به گام و عقب رو مشخص گردید. این الگوها در مجموع 55 درصد از تغییرات شاخص (SPI) را تبیین می نمایند و الگوی اسکاندیناوی که معنی دارترین همبستگی را با شاخص(SPI) دارد، به عنوان مؤثرترین الگوی تبیین کننده شدت خشکسالی تعیین شد. در شرایط خشکسالی نیز الگوی آرام شمالی (NP) مؤثرترین الگو شناخته شد.آزمونهای فرض(T، U و ویلکاکسون) تفاوت بارش طی فازهای مثبت و منفی الگوهای قطبی- اورآسیا(POL)، اسکاندیناوی و حاره ای نیمکره شمالی(TNH) معنی دار نشان داد. مدلها نشان می دهد که با کاهش هر واحد از شاخص های قطبی-اورآسیا(POL) و اسکاندیناوی به ترتیب حدود 18 و22 درصد بر شدت خشکسالی افزوده می شود.
    ازطریق نقشه های ترکیبی و مقاطع طولی وعرضی در برابر ارتفاع جو، الگوهای سینوپتیک حاکم در نیمکره شمالی همزمان با شرایط ترسالی و خشکسالی شدید بررسی شد. نتایج نشاندهنده تغییر مسیر مشخص در مسیرهای سیکلونی، رودبادها و مراکز فشار همزمان با بروز خشکسالی های سیستان و بلوچسنان در مقیاس سینوپتیکی نیمکره شمالی است.
    کلیدواژگان: خشکسالی فراگیر، ارتفاع ژئوپتانسیل، مدل رگرسیونی گام به گام، الگوی اورآسیا، الگوی اسکاندیناوی، شاخص چندمتغیره انسو، شاخص استاندارد بارش
  • جعفر جوان، سید مهدی سیدی صفحه 55
    حاشیه نشینی از جمله معضلاتی است که در حال حاضر نظام شهری غالب کشورهای در حال توسعه را به چالش کشیده است. بر پایه گزارش سازمان های جهانی نظیر مرکز اسکان بشر سازمان ملل حدود یک ششم جمعیت جهان حاشیه نشین هستند. برآوردها حاکیست به سبب رشد شهر نشینی و گسترش فقر شهری شمار حاشیه نشینان تا سه دهه آینده دو برابر خواهد شد. ایران نیز تحت تاثیر موج مذکور جمعیت حاشیه نشین قابل ملاحظه ای دارد که اگر تدبیری عقلانی برای آن اندیشیده نشود نه تنها نظام شهری بلکه حاکمیت کشور را به مخاطره خواهد انداخت. یکی از مظاهر گسترش حاشیه نشینی به ویژه در کلان شهرها همچون مشهد، ساخت و سازهای شتابان و غیر مجاز است که نه تنها مدیریت کلان شهر مشهد را با چالش مواجه کرده است، بلکه خود نیز به دلیل عدم رعایت اصول فنی و مهندسی و شتاب در ساخت، استحکام لازم را ندارد. با توجه به تکتونیزه بودن منطقه و سابقه لرزه خیزی هر آینه احتمال فاجعه ای انسانی می رود.
    کلیدواژگان: کلان شهر مشهد، حاشیه نشینی، ساخت و ساز غیر مجاز
  • سید ابوالفضل مسعودیان صفحه 73
    النینیو _ نوسان جنوبی، که انسو نیز نامیده می شود، یکی از الگوهای پیوند از دور مهم در نیمکره جنوبی است که بر آب و هوای سراسر جهان اثر می گذارد. وضعیت جوی نقاط مختلف سیاره در دو فاز گرم و سرد انسو از دیدگاه دما و بارش بررسی و تفاوتهای معناداری بین آنها مشاهده شده است. با این حال پاسخ نقاط مختلف سیاره به انسو یکسان نیست و با تاخیرهای زمانی متفاوت انجام می گیرد. با این که در ایران نیز ارتباط بارش با انسو بررسی شده است، اما در این نوشتار معیار شناسایی ارتباط انسو با بارش ایران، آمار بلند مدت همه ایستگاه های هواسنجی و بارانسنجی از ژانویه 1951 تا دسامبر 2000بوده است و به همین دلیل انتساب نتایج به کل ایران و دستیابی به یک نتیجه مکانی امکانپذیر شده است. این بررسی نشان داد که در نیم سده گذشته بارش ایران در ماه های اکتبر، نوامبر و ژوئن با انسو پیوند غیر مستقیم دارد. در ماه های اکتبر و نوامبر ماهیت این ارتباط با ماه ژوئن متفاوت است. تغییرات انسو به ترتیب 25، 16 و 15 درصد تغییرات بارش مناطق شرقی ایران را مشخص می سازند.
    کلیدواژگان: انسو، بارش ایران، ارتباط
  • دکترمحمدرحیم رهنما، مصطفی امیر فخریان صفحه 83
    تحلیل روند احیاء مرکز شهر مشهد با توجه به سیاستهای شهر نشینی درعصر جهانی شدن از اهداف این مقاله است. نوشتار حاضر بر نوشهرنشینی یاشهرنشینی مجدد درمقابل حومه نشینی2 تکیه دارد،.که درآن توسعه از درون در مقابل توسعه به بیرون اهمیت می یابد و مراکز شهری به عنوان مراکز کار، زندگی به صورت متداخل و یکپارچه در قالب الگوهای کاربری اراضی ترکیبی3 و ایده شهر فشرده4 مطرح است. نتایج بررسی روند احیاء مرکز شهر مشهد، به ویژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی (84-1357)، بیانگر دونوع مداخله مستقیم وغیر مستقیم با طرحهای متعدد واهداف متفاوت در فرایند احیاء مرکز شهراست. محدوده مداخله مستقیم به وسیله نهادهای وابسته به دولت (شرکت مسکن سازان خراسان) و شبه دولتی (شهرداری ها)با تهیه طرحهای توسعه و بهره گیری از مواد قانونی (ماده9 قانون تملک املاک شهری مصوب 1358 شورای انقلاب)به اجبار املاک مالکان در مسیر طرحهای شهری (درواقع عمده طرحها در مسیر نیستند) را تصاحب نموده و با تغییر ضوابط، کاربری و تراکم و تعریف پروژه های تجاری بزرگ مقیاس، منافع اقتصادی ناشی از احیاء را تصاحب می نمایند. این موضوع در تضاد با سیاستهای نوشهرنشینی فوق الذکر است که خواهان محدودکردن حرکت سواره به داخل محدوده مرکزی و حفظ ساکنان و فعالیتهای موجود و مشارکت محلی است. در محدوه مداخله غیر مستقیم، با نادیده گرفتن ضوابط طرحهای تفصیلی توسط شهرداری ظرفیت اقتصادی نا خواسته ای به دلیل فشار توسعه ایجاد شده که زمینه ورود سرمایه گذاران غیر محلی را فراهم می نماید. همچنین منافع حاصل از توسعه را با تحمیل ازدحام، شلوغی و آلودگی های زیست محیطی به منطقه تحمیل می نماید. بنابراین حفظ حقوق ساکنان با اصلاح قوانین تصاحب املاک مالکان و نگرش یکپارچه به جای تکیه بر تعریف پروژه های اقتصادی بزرگ مقیاس و رعایت اصول کاربری اراضی ترکیبی برنامه ای، راه حل توسعه پایدار محدوده مرکزی شهر مشهد است
    کلیدواژگان: محدوده مرکزی شهر، توسعه پایدار، احیاء شهری، محدوده مداخله مستقیم
  • بررسی تغییرات رسوب در دوره زمانی قبل و بعد از اجرای عملیات آبخیزداری / مطالعه موردی حوضه آبخیز عنبران چای نمین- اردبیل
    بهروز ساری صراف، محمد رحمانی صفحه 105
    برای بررسی و ارزشیابی عملیات آبخیزداری در یک حوضه باید کلیه عملیات اجرایی آبخیزداری اجرا شده در یک حوضه مورد بررسی قرار گیرد. در این تحقیق ارزشیابی میزان موفقیت یا عدم موفقیت هر یک از عملیات آبخیزداری روی سه متغیر که شامل عملیات مکانیکی، بیولوژیک و مدیریتی است، انجام پذیرفته است. در اینجا برای بررسی وضعیت فعلی حوضه و مقایسه شرایط پیشین (پیش از شروع عملیات آبخیزداری) اقدام به بررسی تغییرات رسوب گردیده و نتایج حاکی از کاهش چشمگیر و معنی دار میزان رسوب بعد از اجرای عملیات آبخیزداری است، به گونه ای که در میزان رسوب و فرسایش ویژه ما شاهد کاهش 35 درصدی از سطح حوضه بوده ایم. مهمترین دلیل آن را می توان اعمال مجموعه فعالیتهای مکانیکی انجام شده در حوضه که شامل: احداث گابیون، سدهای خشکه چین و همچنین مجموعه عملیات بیولوژیک انجام شده شامل: علوفه کاری، بوته کاری، نهال کاری و بذرپاشی می باشد دانست که به تفکیک مورد ارزشیابی واقع شده و عملکرد مثبت و منفی آنها تشریح شده است.
    کلیدواژگان: ارزشیابی، عملیات آبخیزداری، حوضه عنبران چای، تغییرات رسوب
  • حسن افراخته صفحه 121
    مقاله حاضربا تکیه بر بررسی میدانی در نواحی روستایی ناحیه مرزی زاهدان، نشان می دهد که در اثر توسعه تجارت فرامرزی و سیطره روز افزون مراکز شهر ی (شهر زاهدان)، کارکرد سنتی ناحیه روستایی زاهدان تغییر کرده است. کشاورزی از تولید نیازهای مصرفی مردم فاصله گرفته است. سکونتگاه های روستایی نقش خوابگاهی دارند و درآمد به دست آمده از فعالیتهای تجاری رکن اساسی اقتصاد روستایی را تشکیل می دهد. اما به دلیل نبود سازماندهی فعالیتهای تجاری، روستاییان در واقع حق العمل کار تجار شهری اند. تجار شهری از فرصت استفاده کرده سهمیه ای را که دولت جهت تامین معیشت روستاییان اختصاص داده، تصاحب کرده و نوعی تجارت متکی به یارانه سازمان می دهند. آنها کالاهای مصرفی و کشاورزی وارد می کنندکه موجب تضعیف بنیان اقتصادی منطقه شده و نقشی منفی در توسعه ناحیه ایفاء می کند.
    کلیدواژگان: کارکرد روستایی، زاهدان، تجارت مرزی، سیطره شهری، نقش خوابگاهی
  • ابوالفضل بهنیافر صفحه 139
    مخروطه افکنه های جنوبی زون بینالود به دلیل ذخایر آبی مناسب و خاکهای آبرفتی موقعیت مناسبی برای سکونت گزینی آبادی ها، نقاط شهری و توسعه آنها دارند. به ویژه احداث قنوات که از مجاور راس مخروط افکنه شروع شده و تا دشت ادامه می یابند در بهره برداری از ذخایر آبی مخروط های جنوبی بینالود نقش مؤثری داشته اند. همچنین به دلیل خاکهای مساعد در بخش قاعده مخروط افکنه ها، کشاورزی توسعه زیادی یافته و روستائیان اقدام به شخم اراضی و عملیات زراعی حتی تا مسیر آبراهه اصلی مخروط کرده اند. در نتیجه این اقدامات و به ویژه تشدید آن در دهه اخیر ناپایداری سطوح مخروط افکنه ای گسترش یافته و بلایای طبیعی از جمله فرسایش آبی- خاکی، گل سیلابها و دیگر فعالیتهای دینامیکی را افزایش داده است. در این نوشتار یکی از مخروطهای آبرفتی مهم دامنه های بینالود (به نام مخروط افکنه گرینه نیشابور) به عنوان نمونه ای از ناپایداری سطوح مخروط افکنه ای مورد بررسی قرار می گیرد و اهداف اصلی آن عبارت اند از:الف) طبقه بندی سطوح مخروط افکنه ای از نظر پدیده ها. فرآیندهای ژئومورفی.
    ب) ارتباط متقابل کاربری زمین یا نقش فعالیتهای انسانی (به ویژه جوامع روستایی) با تشدید ناپایداری سطوح مخروط افکنه ای.
    کلیدواژگان: مخروط افکنه، ناپایداری، حرکات توده ای، زبانه فعال مخروط افکنه، کاربری زمین، بلایای محیطی
  • براتعلی خاکپور صفحه 159
    بررسی وضعیت اقتصادی نقاط روستایی شهرستان شیروان، بیانگر که توزیع نامتعادل اراضی کشاورزی و درآمد بین خانوارهای روستایی است. پایین بودن متوسط اراضی هر خانوار باعث کاهش درآمد خانوارهای روستایی شده است؛ به گونه ای که میزان درآمد خانوارهای روستایی این شهرستان کمتر از درآمد خانوارهای روستایی کشور می باشد. در نتیجه میزان بالای مهاجرت جمعیت روستایی ریشه در مسائل اقتصادی دارد. همچنین نحوه خدمات رسانی و چگونگی اجرای پروژه های مختلف خدماتی نیز باعث تشدید مهاجرت روستاییان می شود. میزان کمبود مسکن در نقاط روستایی در دهه گذشته، روند رو به کاهشی را نشان می دهد. رونق ساخت وساز واحدهای مسکونی از یک سو و مهاجرت جمعیت روستایی از سوی دیگر بر روند کاهشی میزان مسکن در این نقاط تاثیر گذاشته است.
  • نقش مدیریت دامنه ای در سیل خیزی حوضه آبریز / مطالعه موردی: سیل مرداد 1377 ماسوله گیلان - ایران
    بهمن رمضانی صفحه 181
    شهرک توریستی ماسوله در ارتفاع 1050 متری از سطح دریا های آزاد دریک ناحیه کوهستانی - جنگلی قرار گرفته است. این شهرک با شماره 1090 در فهرست آثار ملی ایران ثبت گردیده، همچنین در فهرست آثار یونسکو نیز به ثبت رسیده است. این ناحیه از نظر جغرافیایی و معماری در ایران و حتی جهان منحصر به فرد می باشد.
    این مقاله عوامل و عناصر مؤثر در ایجاد سیل سال 1377این منطقه را که در کاهش تعداد بازدید کنندگان از آن مؤثر بوده شناسایی کرده است. نوشتار حاضر بخشی از نتایج طرح پژوهشی با عنوان «شناخت بلایای طبیعی ماسوله گیلان در چارچوب جغرافیای طبیعی» است که توسط نویسنده مقاله در سال 1380 تحقیق و پژوهش شده است. روش کار استفاده از مطالعات میدانی بوده است و با توجه به این که سیل می تواند دلایل اقلیمی، ژئومورفولوژیکی و انسانی یا تکنولوژیک داشته باشد، نتیجه مطالعات نشان داد که عامل سیل مزبور نتیجه عملکرد نامناسب انسانی یا تکنولوژیک در برخورد با پدیده های ژئومورفولوژیکی مسلط ناحیه (رسوبات ریزدانه یخچالی) بوده است و چنانچه تمهیدات مناسب در این ارتباط انجام نگیرد در آینده سیل با شدت بیشتری تکرار خواهد شد.
    کلیدواژگان: بلایای طبیعی، خطرات طیبعی، سیل، ماسوله گیلان
  • نصرالله مولایی هشجین صفحه 191
    کوچ نشینان ایران با شیوه خاصی از زندگی و نیازمندی ها، نقش مؤثر وتعیین کننده ای را از گذشته تا کنون ایفا نموده اند. براساس آمار سال 1377 عشایر تنها 11/2 درصد ازکل جمعیت کشور را به خود اختصاص داده اند، ولی تقریبا در سراسر کشور پراکنده شده اند به طوری که به غیراز استان کردستان در 27 استان دیگر توزیع شده اند.
    بخش اسالم از لحاظ جغرافیایی به دو قسمت متفاوت ساحلی جلگه ای و کوهپایه ای کوهستانی و در ارتباط با یکدیگر تقسیم می شود. بیشتر ساکنان قسمت ساحلی جلگه ای به فعالیتهای زراعی و اندکی نیز باغداری با زندگی در سکونتگاه های دائمی و ساکنان قسمت کوهپایه ای کوهستانی به فعالیتهای دامداری پرداخته که عمدتا کوه نشینان و نیمه کوچ نشینان دائم بخش را شامل می شوند.
    بر اساس نتایج مطالعات میدانی، 5/23 در صد از خانوارهای بخش اسا لم را دامدارانی تشکیل می دهند که از طریق کوچ و جابجایی به زندگی خود ادامه می دهند. می توان نیمه کوچ نشینان بخش را با توجه به هویت آنها در قالب ایل (ایل اسالم) و متشکل از: تیره، طایفه، ده ده زوئه و کوچ (خانوار) مورد مطالعه قرار داد.
    کلیدواژگان: الگوی زیست، جمعیت قشر بندی، نیمه کوچ نشینان، اسالم، گیلان
  • محمد موسوی بایگی، غلامحسین مروج، اعظم سیگارودی صفحه 207
    یکی از مسائل حادی که جوامع شهری در دهه های اخیر از آن رنج می برند، باران اسیدی است که نتیجه ورود بیش از حد برخی از گازهای آلاینده به درون هوای این مناطق است. مشهد به عنوان بزرگترین شهر مذهبی ایران نیز از این مشکل دور نمانده است. نمونه های بارندگی پاییز 1382 و بهار 1383 شهر مشهد در این مقاله مورد تجزیه شیمیایی قرار گرفت. نتایج مؤید وجود تعداد زیاد چشمه های آلاینده بود که باعث غلظت بالاتر از حد معمول یونهای2 -4SO، 2-NO، - 3 NOو-3NH در باران گردید. با توجه به غلظت این یونها و میزان بارندگی متوسط سالانه در مشهد میزان نهشت اسیدی محاسبه و با مقدار آن در منطقه ولز در انگلستان مقایسه گردید. نتایج نشان داد که نهشت آلاینده ها در مشهد بسیار بالا بوده و لذا توجه بیشتر به امور زیست محیطی این شهر مورد تاکید قرار می گیرد.
|
  • Akbar Dr.Parheezgar, Assadollah Divesalar Page 1
    This paper studies the effect of ecocity on coastal city development. It shows that leading coastal cities toward development which is in equilibrium with nature necessarily needs an approach which entails a reduction of the pressure of city development in the coastal areas. Upon dealing with the problems of city development in the coastal area, the damages caused by lack of attention of city builders to the delicate and fragile coastal area and the conditions governing the interaction of land and sea areas are highlighted. It is then shown that ecocity can have positive impact on the development of coastal cities because it takes special local conditions into account. The evidence and experiences of successful cities in the world indicate the importance of this pattern in planning and designing coastal cities. After enumerating the advantages of this approach, some factors influencing the optimal development of the coastal city of Babolsar are analysed. The results of this research show that by employing factors such as reduction in ecological footprint around the river of Babolsar, diversification of activities in city areas, vertical development in the old parts of the city and its suburbs, and the raising of the social economic status of the citizens, the present problems of the city of Babolsar will be resolved.
  • Mahmood Dr.Khossravi Page 27
    This paper explores the relationship between winter droughts in Sistan and Baluchestan province and north hemisphere circulation patterns described as Teleconnection Pattern (TP). Statistical correlations significant at 0.01 and 0.05 levels were calculated for winter Standard Precipitation Index (SPI) of region and other major stations, contemporaneous seasonal northern teleconnections and MEI indices values. TP accounted for 55% of SPI variance over the region. In drought conditions (SPI
  • Jafar Dr.Javan, Seyyed Mahdi Dr.Seyyedi Page 55
    Suburbanization is one of the problems which has currently challenged the modern city system in most developing countries. Based on a report issued by the global organizations of the housing center of the UN, one sixth of the world are suburbanites. Estimates show that due to urbanization trend and increasing urban poverty, suburbanization will double within three decades in future. Under this wave Iran accommodates a considerable population of suburbanites who will jeopardize not only the city system but also the sovereignty of the country if a rational policy is not adopted. One of the signs for suburban development in macro cities like Mashhad is the illegal and hasty housing constructions. They challenge the administration of these cities and lack necessary stability due to ignoring technical and engineering principles. Due to tectonic nature of the region and its seismic precedent, the occurrence of a human disaster is predicted
  • S. Abolfazl Dr.Masoodian Page 73
    EI Nino Southern Oscillation (ENSO) is an important teleconnection pattern of Southern Hemisphere. Although a significant difference between temperature and precipitation of various parts of the globe has been reported during warm and cold phases of ENSO, the response of local climates to ENSO is not uniform and happens with complex lag times. In this paper all precipitation records of Iran during the last half century have been analyzed by employing a linear regression model fitted to precipitation time series and Multivariate ENSO Index (MEI). The analysis showed that there is generally a positive relationship between ENSO and precipitation in Iran in October, November and June, especially in its eastern parts.
  • Mohammad Rahim Dr.Rahnama, Mosstafa Amir Fakhriyan Page 83
    This paper aims to analyse the survival trend of the center of Mashhad by focusing on urbanization policy at the age of globalization. It emphasizes urbanization or reurbanization vs suburbanization in which internal development overrides external development and city centers are adopted as work centers. The results of a survey of the revival trend of the center of Mashhad city, especially after the Islamic Revolution (1979-1986), reveal two direct and indirect interferences with various plans and different goals. The direct interference comes from government dependent organizations (Khorassan Housing Company) and quasi-governmental centers (municipalities) which confiscate owners’ land properties by employing development plans and legal articles. They change regulations, functions, density and definitions of macro size commercial projects and thus gain the economic benefits resulting from the revival. It is in contradiction with the new and aforementioned policies of urbanization which limit internal motor movement and favor sustaining present residents, activities and local involvement. The indirect interference stems from ignoring the regulations for detailed plans by municipalities. The unwanted economic capacity brought about by the pressure of the development provides the background for non-local investors. The benefits incurred by development are imposed along with congestion, cramming and ecological pollution. Safeguarding the rights of residents by improving the laws of land property ownership and having a comprehensive rather than limited view of large scale economic projects by following the principles of land function provides the solution for the sustainable development of central limits of Mashhad.
  • Behrooz Dr.Sari Sarraf, Mohammad Rahmani Page 105
    Investigating management practiced on watersheds is necessary. This study explores successful and unsuccessful mechanical and biological practices by comparing watershed conditions and sediments before and after their management. Results show a 35% observed decrease of sediment in watershed area, depending mostly on mechanical practices which accommodate gabions, dams and biological practices. Positive and negative effects of these practices are also addressed.
  • Hassan Dr.Afrakhteh Page 121
    This paper is based on a field study in the rural area of Zahedan. It shows that the conventional functions of rural areas have changed due to the extension of border exchange and domination of Zahedan urban center. Agriculture is drawn away from the need of the people. So the rural area is going to have a dormitory role. The income earned from commercial activities is a basic element in rural economy. However, since trade has not been organized suitably in these areas, urban traders constitute a commercial system based on subsidized goods allocated to rural residents for their survival by government. The residents, therefore, import consumption goods and agricultural materials. This import weakens the economic base of the region and plays a negative role in its development.
  • Abolfazl Dr.Behniyafar Page 139
    Due to its suitable water resources the southern sedimentary soil of Binalood posses an appropriate position for settlements, urban areas and their development. The construction of ducts starting next to the head of conical sediments and extending to plains has particularly played an effective role in the exploitation of water resources. Due to existence of favorable soil at the base of conical sediments, agriculture has developed a lot and the villagers have embarked on plowing lands and agricultural operations even in the direction of the main neck of the cone. As a result of these operations, especially their intensity in the recent decade, the instability of all levels of conical sediments has increased and given way to natural disasters such as the water erosion of soil, torrential mud and other dynamic activities. This paper surveys an important sedimentary cone at Binalood flanks, Garineh Neyshabour, as an example for the instability at the levels of sedimentary cones. It aims at (1) classifying the levels phonomologically and geomorphologically, and (2) finding the relationship between human activities, particularly at rural communities, and the intensity of instability at the levels
  • Baratali Dr.Khakpour Page 159
    A Survey of the economic conditions in the rural areas of Shirvan indicates the imbalanced distribution of agricultural land and income among rural families. The smallness of the average land belonging to all families in this city reduces their income to the lowest level among the rural families in Iran. This fact pinpoints economic problems as the root of high immigrating rural population. The manner in which services are offered and how various servicing projects are implemented intensify rural immigration. The rate of housing shortage in the last decade in rural areas shows a decreasing trend. The flourishing of housing constructions on the one hand and the immigration of rural population on the other have influenced the decreasing rate of housing in these areas.
  • Bahman Dr.Ramazani Gourabi Page 181
    Masouleh, a small and ancient tourist town, is located in a mountainous and forested area in western part of Guilan province in northern Iran. The altitude of the town, which is recorded as a national heritage, is 1050 meters above sea level. Because of its uniqueness, Masouleh has also been recorded by UNESCO. During tourist seasons, this town receives a considerable number of domestic as well as international tourists. Natural hazards such as 1998 flood adversely affected the number of tourists visiting this area. The paper aims to analyze the main factors contributing to the 1998 flood in Masouleh studied by the present researcher in 2001. Through a field work, the possible climatic, geomorphologic and human factors associated with the 1998 flood were explored. The results showed that human factor was the most crucial. From a morphological point of view, the area is mainly covered with glacial sediments, therefore, if proper steps are not taken, we would face severe floods in near future.
  • Nassrollah Dr.Molaei Hashjin Page 191
    The nomads of Iran, with their special manner of life, have always played an efficient and determining role since past times. According to the census in 1377 (1998), they comprise only 2.11 percent of the population of the country. With the exception of Kurdistan, this small group scatters all over the country in 27 provinces. Asalem is geographically divided into two different but interrelated parts. The inhabitants of the first part who live in plateaus and along coasts are involved in cultivation, with a small group practicing gardening and residing in permanent habitats. The second group, living in mountains and mountain-foots, are involved in animal livestock breeding. The results of this field research shows that 23.5 percent of the families in Asalem are comprised of livestock breeders whose life is based on nomadism and movement from one area to another. These semi-nomads could be studied in terms of Asalem tribes consisting of Teireh, Tayefeh, Dadazouah and Kouch.
  • Mohammad Dr.Mousavi-Baygi, Gholamhosseyn Moravej, Azam Sigaroodi Page 207
    Acid rain has become a big problem for urban areas during recent decades. Acid rain originates from high concentration of air pollutants including man made or artificial and natural ones in the atmosphere. As the biggest religious city in Iran, Mashhad also suffers from this problem. In this investigation sample rains collected during autumn 2002 and spring 2003 were analyzed. The results show that concentration of different ions (SO4 -2, NO2-, NO3-, and NH4-) is higher than normal. By employing the concentration of ions and average precipitation in Mashhad, the amount of wet acid deposition was calculated. Based on this calculation, the rate of acid that comes to the ground due to the rainfall is more than 24 Kg/h. Unfortunately, we have no access to any critical load map for our terrain of interest to estimate the hazard. A comparison of the wet deposition amount in Mashhad and North Wales in the UK, however, shows that the wet deposition of acids in Mashhad is nearly the same as Wales, a very polluted area in UK. If we assume that the amount of dry deposition is similar to wet deposition we can get an idea about the amount acid that comes to the ground during each year. The results of this research, therefore, call for paying more attention to Mashhad environmental affairs.