فهرست مطالب

علوم پایه - سال نوزدهم شماره 3 (1385)

نشریه علوم پایه
سال نوزدهم شماره 3 (1385)

  • علوم پایه
  • 76 صفحه، بهای روی جلد: 2,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1385/12/20
  • تعداد عناوین: 7
|
  • ناهید شیخان صفحه 1
    ایرانیان، پیشگامان استفاده از انرژی باد از بیش از 2000 سال قبل می باشند. در حال حاضر فقط حدود 20 سال است که توجه جدی جهانی به استفاده از انرژی باد در تولید برق شده است. اخیرا توربین های بادی بعنوان اقتصادی ترین منبع تولید شدنی انرژی های پاک درنظر گرفته می شوند. دسترسی به آب چاه ها با پتانسیل خوب انرژی باد در بسیاری از مناطق ایران راه بهره برداری از انرژی باد را بطور وسیعی هموار می کند. در این مقاله کاربرد پمپ های بادی برای شرب انسان و دام در ایران بررسی می شود.
    کلیدواژگان: پمپ بادی، مکان یابی، پتانسیل انرژی باد، شرب انسان و دام
  • محمود رضا زادباری، مازیار صفایی اصلی صفحه 16
    در طی این تحقیق، ابتدا از میان 64 کپک جداسازی شده از خاک های دارای مواد آلی، 16 میکروارگانیسم برتر تولید کننده اسید سیتریک انتخاب و سپس بهترین سویه(A. niger CA6) با میزان 8/34 میلی گرم بر میلی لیتر تولید اسید سیتریک غربال گردید. نتایج حاصل از آزمایشات نشان می دهد که بهینه غلظت گلوکز 100 گرم بر لیتر با راندمان تولید %8/34 می باشد. از سولفات آمونیوم، نیترات آمونیوم، فسفات آمونیوم و نیترات سدیم به عنوان منبع نیتروژن استفاده گردید و بر اساس نتایج حاصل، سولفات آمونیوم با غلظت 5/1گرم بر لیتر و راندمان تولید %2/35، بهترین منبع نیتروژن برای تولید اسید سیتریک با استفاده از CA6 A. niger شناخته شد. جهت بهینه سازی نوع و غلظت منبع فسفر، از دو ماده دی هیدروژن پتاسیم فسفات و هیدروژن دی پتاسیم فسفات استفاده و با توجه به نتایج، دی هیدروژن پتاسیم فسفات با غلظت 1 گرم بر لیتر و راندمان تولید%7/34 بهترین منبع فسفر تشخیص داده شد.
    کلیدواژگان: اسیدسیتریک، آسپرژیلوس ناجر، تخمیر غوطه وری، بهینه سازی
  • علی محمد لطیفی، حسین غفوریان، غلامرضا اولاد، امین نظری، علیرضا نفر، محمد علی عارف پور ترابی صفحه 26
    برای جداسازی باکتری های اکسید کننده آهن و گوگرد (تولید کننده اسید) ضمن مطالعه و جمع آوری نمونه از چشمه های معدنی، خاک، رسوبات و لجن مربوط به بیش از 60 محل از مناطق شمالی، جنوبی، غربی و مرکزی کشور، ما موفق به جداسازی 14، 8 و 3 سویه به ترتیب شبیه Thiobacillus ferooxidans، Leptospirillum ferooxidans و Thiobacillus thiooxidans با توان بالا برای تبدیل آهن فرو به فریک و تولید اسید سولفوریک شدیم. محدوده کاهش pH توسط باکتری ها بین9/0 – 7/0 و مقدار اسید تولید شده در کشت 15 روزه از 2/13 تا 43/16 و در کشت 24 روزه از 16/26 تا 15/44 گرم در لیتر توسط باکتری ها بدست آمد. در تعیین غلظت باکتریایی نتایج آزمایشات انجام گرفته نشان داد که تعداد سلول ها با کاهش pH یک روند صعودی پیدا می کند بگونه ای که با تغییر pH از 4 به 2 و کمتر، تعداد سلول های مصرف کننده گوگرد به 2 الی 3 برابر افزایش می یابد. با بررسی توان باکتری ها برای استحصال آهن و مس از سنگ پیریت و نوعی خاک معدن، مشخص گردید که باکتری ها علاوه بر تحمل شرایط فیزیکو شیمیایی کانی ها و رشد و فعالیت در آن، قادر به استخراج آهن فریک و مس از سنگ پیریت و خاک معدن در حد قابل توجهی هستند. در این میان میزان آهن لیچ شده از محیط SF توسط باکتری Larz8 برابر 2 گرم در لیتر و از سنگ پیریت و خاک معدن توسط مخلوط باکتری های L2 + R10 و Larz8+R9 به ترتیب 5/3 و 33/1 گرم در لیتر و میزان مس استخراج شده توسط مخلوط باکتری های Larz8+R9 برابر ppm 1330 بود.
    کلیدواژگان: بیولیچینگ، تیوباسیلوس، پیریت، معدن، باکتری، اکسیداسیون، آهن، مس
  • رضا طاهری، عباس المدرس، آرشام رشیدکابلی صفحه 41
    استروئیدها هورمون های جانوری هستند که به خوبی شناخته شده اند و به نظر می رسد در گیاهان نیز می توانند نقش فیزیولوژیک داشته باشند. هورمونهای استروئیدی گیاهی تحت عنوان کلی براسینواستروئیدها خوانده می شوند و در حال حاضر به عنوان یک گروه از هورمونهای گیاهی به شمار می آیند. گیاه سورگوم (Sorghum bicolor L. Moench) با اقلیم بیشتر مناطق ایران سازگار بوده و دارای مصارف متعددی است که از آن جمله می توان به مصارف دام وطیور، تولید اتانل و تولید قند مایع از آن اشاره کرد. از این رو تلاش برای بهبود شاخص های رشد این گیاه می تواند از نظر اقتصادی مهم باشد. در این پژوهش دو رقم سوفرا(Sofra) و کلر(Keller) گیاه سورگوم تحت تیمار ترکیبات استروئیدی شامل Triamcinolone Acetonide و Hydrocortisone که همگی از تنظیم کنندگان رشد هستند قرار گرفتند. در کنار این هورمونها از هورمون Gibberellic acid نیز جهت مقایسه عملکرد آنها استفاده گردید. آزمایش در قالب طرح کرت خرد شده انجام گردید، رقم به عنوان عامل اصلی و هورمون به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. داده ها نشانگر معنی دار بودن استفاده اثر هورمون بر طول ساقه، وزن تر و وزن خشک بود. بیشترین مقدار ساقه، وزن تر و وزن خشک به ترتیب تحت تاثیر هورمونهای GA 0.01ppm و TCA 10 ppm مشاهده گردید. در همه موارد عملکرد رقم سوفرا بیشتر از رقم کلر بودp<0.01. اثر متقابل هورمون و رقم بر طول ساقه نیز معنی دار بودp<0.01.
    کلیدواژگان: سورگوم، هورمون های استروئیدی، شاخص های رشد
  • علی اکبر احسانپور، شهرزادمدنی صفحه 47
    ابتدا از گیاهان تکثیر شده از غده سیب زمینی رقم کوزیما در شرایط این کشت در شیشه کالوس تولید گردید. سپس کالوس ها طی 3 نوبت در معرض تابش UV-C با شدت حدود μmol/s/m2 24/6 قرار گرفتند. کالوس های تابش دیده به محیط کشت MS حاوی مقادیر 0 -30 -60 – 120 و 150 میلی مولار نمک (NaCl) منتقل شدند. نتایج حاصل اثر مثبت تابش UV-C را در افزایش وزن تر و وزن خشک کالوسهای تابش دیده به خوبی نشان داد. به هر حال به عنوان یک شاخص رشد افزایش وزن کالوسهای سیب زمینی درغلضت های 30 و 60 میلی مولار نمک تحمل به شوری را نشان داد. به نظر می رسد این تحمل می تواند تا حدود زیادی منشاء اپی ژنتیکی ویا زنتیکی در یاخته های کالوس داشته باشد.
    کلیدواژگان: سیب زمینی، UV، C - کالوس، تنش شوری
  • افشین زاهدی، آرش خاکی صفحه 53
    نورفلوکساسین، آنتی بیوتیکی از گروه فلوئوروکینولون ها می باشد که به صورت وسیع برای درمان بیماری های عفونی استفاده می شود.تا امروز حدود 600 تراتوژن شناسایی شده است که در حیوانات آزمایشگاهی نقص های مادرزادیی به وجود می آورند. هدف ازاین تحقیق، مطالعه تاثیر نورفلوکساسین بر تکوین قلب جنین موش صحرایی می باشد. بدین منظوراز موش های صحرایی نژاد ویستار 4 ماهه با وزن 10±200 گرم استفاده شد. ودر شرایط استاندارد اتاق حیوانات نگه داری شد،جهت جفت گیری، سه موش ماده با یک موش نر به مدت یک شب درون قفس قرارگرفت.رویت پلاک واژنی در روز بعد به عنوان زمان صفر حاملگی تلقی شد. موش های صحرایی آبستن به دو گروه کنترل وآزمایشی تقسیم شدند. موش های صحرایی گروه کنترل وفقط از غذای مخصوص جوندگان و آب استفاده کردند و موش های صحرایی گروه آزمایشی نیز علاوه بر غذای مخصوص جوندگان، به میزان/kg mg 70 نورفلوکساسین را روزانه و به صورت محلول درآب آشامیدنی دریافت کردند. نتایج بررسی مقاطع بافتی قلب نوزادان تازه بدنیا آمده نشان داد که سلول های میوکاردموش های صحرایی گروه آزمایشی در مقایسه با گروه کنترل کوچکتر و هسته متراکم تری دارند.یافته های فوق نشان می دهد که داروی فوق از جفت عبور کرده، بر تکوین طبیعی سلول های قلبی تاثیر می گذارد که احتمال دارد بر عمل قلب تاثیر منفی داشته باشد.
    کلیدواژگان: نورفلوکساسین، هیستوپاتولوژیک، تراتوژن
  • ام البنین جهان تیغ، خدیجه کیارستمی صفحه 59
    گندم گیاهی استراتژیک است و به میزان زیاد، در سطح جهان و ایران کشت می شود. حدود یک سوم از زمین های کشاورزی سطح جهان و 25 درصد از زمین های کشاورزی ایران در مناطق شور واقع هستند و یکی از اساسی ترین مشکلات کشاورزی، تنش شوری وارد شده بر محصولات زراعی است. ترکیبات دخیل در فرایند آللوپاتی گندم ترکیبات فنلی هستند که مقدار و نوع آنها تحت تاثیر تنش های مختلف تغییر می کند. در این پژوهش مقدار ترکیبات فنلی ریشه و برگ ارقام گندم نان (پاستور، تجن و زاگرس) و گندم ماکارونی (دوروم) تحت تاثیر تیمارهای 0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار سدیم کلرید اندازه گیری شد و اثر عصاره آبی ده درصد ریشه و برگ ارقام تحت تنش سدیم کلرید گندم روی درصد جوانه زنی، طول ریشه و برگ و وزن تر و خشک دو علف هرز Avena fatua و Lolium rigidiumبررسی شد. بر اساس نتایج بدست آمده مقدار ترکیبات فنلی در ریشه و برگ ارقام مختلف تحت تاثیر غلظت های مختلف سدیم کلرید متغیر و مقدار ترکیبات فنلی برگ ارقام مختلف گندم بیشتر از ریشه آنها بود. اثر آللوپاتی ارقام گندم تحت تنش غلظت های مختلف سدیم کلرید یکسان نبود. بیشترین میزان ترکیبات فنلی در ارقام تجن و زاگرس مشاهده شد اما بالاترین اثرات آللوپاتی در رقم پاستور و گندم دوروم ملاحظه شد. بنابراین اثر آللوپاتی ارقام مطالعه شده گندم ارتباط مستقیمی با مقدارترکیبات فنلی ندارد و احتمالا رابطه اللوپاتی با ترکیبات فنلی در ارقام مختلف گندم یکسان نبوده و در بعضی موارد نوع ترکیبات فنلی مهمتر از میزان آن است.
    کلیدواژگان: تنش شوری، آللوپاتی، گندم، علف هرز، ترکیبات فنلی، Avena fatua و Lolium rigidium
|
  • N. Sheikhan Page 1
    Iraninans have been the pioneers in wind energy for more than 2000 years. However, it is only 20 years that serious attention worldwide has been drawn to wind energy in powergeneration. Wind turbines are recently considered as the most economic clean power generation source. Availability of water in aquifers with boreholes as well as good wind potential in many area in Iran paves the way of windmill utilization extensively. In this paper we have concentrated on application of wind pump for Drinking cup of Man and domestic animal in Iran
  • M. R. Zad Bari, M. Safaei Asli Page 16
    During this research A.niger CA6 with the ability to produce 34.8 mg/ml citric acid was screened as the best var among 16 microorganisms that was selected among 64 isolated var from soil sample include organic compounds. On the basis of experiments results, the optimum concentration of glucose (as a carbon source) with the production efficiency of 34.5% is 100 g/l. (NH4)2SO4, NH4NO3, NH4PO4 and NaNO3 were used as nitrogen source, and on the basis of experiment results (NH4)2SO4 with concentration equal to 1.5g/l and citric acid production efficiency equal to 35% was known as the best nitrogen source for citric acid production by A.niger CA6.To optimization of type and concentration of phosphor source, we used KH2PO4 and K2HPO4. On the basis of results with the concentration 1gr/lit and production efficiency equal to 35% was distinguished as the best source of the phosphor source.
  • A. M. Latifi, H. Ghafurian, Gh.Olad, A. Nazari, A. Nafar, M. A. Arefpur Torabi Page 26
    In this research for screening of iron and sulphur- oxidizing bacteria, the samples were collected from more than 60 sites in different areas of iran (northern, sounthren, eastern, western and centeral areas) and we succeeded to isolate 4, 8 and 3 bacterial strains identical to Thiobacillus ferooxidans, Leptospirlum ferooxidans and Thiobacillus thiooxidans, respectively. These strains were capable of oxidation of iron(ferrous to ferric) and sulphur(acid production). The pH reduction rang was 0.7-0.9 and acid production level in 15 and 24 days was reached to 13.2-16-43 and 26.16-44.15 g/l, respectively.The results of the investigation on relation of cell numbers to reduction at pH revealed that when the pH decreased from 4 to 2, the number of bacterial cells was promoted 2–3 times.The study on Fe and Cu bioleaching capacity of these bacteria from pyrite and a kind of copper ore concentrate, shows that the used bacteria not only can tolerate physicochemical condition of these ores and so grow and be active in their environment but are also able to leaching of ferric and copper from pyrite stone and ore concentrate.Consequently produced ferric iron amount from SF medium was 2g/l and when mixed culture (Fe and S-oxidizing bacteria)was used the leached iron amount from pyrite stone and ore concentrate by L2+R10 and Larz8 + R9 was 3.5 and 1.33 g/l, respectively. On the other hand, leached copper by mixed Larz8 + R9 was 1330 ppm.
  • R. Taheri, A. Al Modarres, A. Rashid Kaboli Page 41
    Steroid hormones are well known in animals. They increase rate of cell division in animal and it seems that they have the same roles in plants. Plant steroid hormones generally called Brassinostroid (BRs). BRs have been known as sixth groups of plant hormones. Sorghum plant is adapted to hot and dry climate of Iran. It can be used as food, feed and sugar or ethanol production. Therefore, improvement of growth parameters and sugar content may be important. In this study two sweet sorghum cultivars, Sofra and Keller, were treated with gibberellin (GA) and different growth regulators including Triamcinolone Acetonid (TCA) and Hydrocortisone (HYD) in order to in crease sugar content and growth parameters. The results showed that the effect of hormones on stem height, dry weight and fresh stalk weight were significant. The highest of stem height was obtained with the application of GA 0.1 ppm whilst for dry weight and fresh stalk weight were obtained with the application of and TCA 10ppm. In both mentioned parameters the amounts of cv Sofra were higher than cv Keller p<0.01. The interaction between cultivars and hormones in stem height was significant p<0.01.
  • A. A. Ehsanpour, Sh. Madani Page 47
    Callus was first obtained from in vitro grown potato plants cv. Cosima. Then calli were exposed to UV-C with 6.24µmol/s/m2 intensity 3 times and were then transferred to MS medium containing 0, 30, 60, 90, 120 and 150 mM NaCl. Results showed that UV-C had a good positive effect on increasing fresh weight and dry weight and consequently the salt tolerance at 30 and 60 mM NaCl. It seems that this salt tolerance might be originated from genetic or epigenetic changes of the cells.
  • Öa. Zahedi, A. Khaki Page 53
    Introduction
    Norfloxacin is an antibiotic from fluoroquinolone with a wide range and widely used in various infectious disease. Nearly 600 teratogenic factors have been known that cause congenital disease in laboratory animal. One of this factors is drugs.
    Objective
    The aim of this study was effect of Norfloxacin on development of rat fetus heart.
    Material And Method
    In this study 4- month- age wistar rats weighted approximately 200 gram were used. Animals were housed in environmentally controlled room. A group of 3 female were caged with a single male overnight. Finding of vaginal plug on the following morning was regarded as a gestational day 0. Pregnant rats are divided into 2 groups (control and experiment). The first ones are fed just by rodent special food and the second ones are fed by rodent special food plus 70 mg/kg norfloxacin daily during pregnancy. After delivery tissue specimen from rat newborns heart dissected apart and prepared for light microscopy.
    Results
    The result showed that in the group receiving norfloxacin in compare with control group, myocardial cells were smaller and contain highly densed nuclei.
    Conclusion
    To sum up the results show that the above mentioned drug could be transfered through placenta and affect on normal development of myocardial cells. These changes could have negative effect on function of mentioned organ after birth.
  • O. Jahantig, Kh. Kiarostami Page 59
    Wheat is an important crop which grows in a large amount in all of the world and Iran. One thrid of the world and %25 of Iran’s land are saline. So salinity is an important problem for agriculture and crop production. Wheat phenolic compounds have allelopathic effects and different stress conditions affect their allelochemicals rates and composition. In this investigation we studied the effect of different NaCl concentrations (0, 50,150 and 200mM) on root and leave phenolic compounds rates of three cultivars of Triticum aestivum (Pastor, Tagan and Zagros) and T. durum. Avena fatua and Lolium rigidium treated by 10% water extract of wheat cultivars which grown under salt stress.Weed growth parameters (germination percent, root and leave lentgh and fresh and dry weight) were measured. As a result the phenolic compounds rates in roots and leaves were different between various cultivars and different concentrations of NaCl. The elevated levels of phenolic compounds were observed in leave. The allelopathy effects were significantly different among various organs and cultivars at different NaCl concentrations. Tagan and Zagros cultivars had the most phenolic compounds but Pastor and Durum had the high allelopathy effects. Thus there was no direct relation between the rate of phenolic compounds and allelopathic effects of these wheat cultivars. Probably phenolic compounds and allelophatic effects relationship are different between various cultivars of wheat and these properties depend on kind of phenolic compounds.