مجله فیض
سال چهاردهم شماره 2 (پیاپی 54، تابستان 1389)

پلاسمای غنی از پلاکت یک فرآورده خونی اتولوگ می باشد که حاوی مقادیر فراوانی از فاکتورهای رشد بوده و به منظور تسریع در التیام نقایص به کار برده می شود. هدف از انجام این مطالعه ارزیابی تاثیر پلاسمای غنی از پلاکت در التیام نقیصه ایجاد شده در استخوان اسفنجی ران خرگوش می باشد.
این مطالعه تجربی روی 16 سر خرگوش نر سفید نیوزلندی انجام گرفت. خرگوش ها به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند. بعد از انجام بیهوشی عمومی، سوراخی به قطر 4 و عمق 5 میلیمتر توسط یک مته دندانپزشکی در قسمت میانی کندیل ران اندام حرکتی چپ ایجاد گردید. در گروه شاهد محل نقیصه به صورت خالی رها گردید و در گروه مورد، سوراخ ایجاد شده با پلاسمای اتولوگ غنی از پلاکت پر شد. در پایان 1 و 2 ماه پس از جراحی، روند التیام در حیوانات هر دو گروه، مورد ارزیابی هیستوپاتولوژی قرار گرفت؛ همچنین، ارزیابی هیستومورفومتری در مقایسه با استخوان سالم اندام حرکتی مقابل، در نمونه هایی که 2 ماه پس از جراحی جدا نشده بودند، انجام گرفت.
در گروه شاهد، پس از گذشت 1 ماه از جراحی، محل نقیصه توسط بافت همبند و لخته خونی پر شده بود. پس از گذشت 2 ماه، فعالیت استخوان سازی کم به همراه مقداری استئوبلاست قابل مشاهده بود. در گروه مورد، 1 ماه پس از جراحی، استئوبلاست فراوان و عروق خونی جدید در محل نقیصه استخوان دیده می شد و با گذشت 2 ماه، مقادیر فراوان ترابکول های جوان متراکم استخوانی دیده می شد. ارزیابی نتایج هیستومورفومتری نشان دهنده معنی دار بودن تغییرات مابین گروه شاهد و گروه مورد می باشد (001/0>P).
نتایج به دست آمده در این مطالعه نشان می دهد که پلاسمای غنی از پلاکت باعث تسریع در روند التیام استخوان می شود و با خصوصیات استخوان سازی و القای استخوانی می تواند در شکستگی ها مورد استفاده قرار گیرد.

مطالعه حاضر به منظور ارزیابی امکان لانه گزینی سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان موش های صحرایی نر پس از پیوند آلوگرافت آنها در مغز استخوان موش های صحرایی ماده پرتو دیده و سالم صورت پذیرفته است.
در این مطالعه تجربی از 65 سر موش صحرایی بالغ در 13 گروه (1 گروه سالم و 12 گروه پرتو دیده) استفاده شد. ابتدا سلول های بنیادی مزانشیمی از مغز استخوان ران موش های صحرایی نر جدا شد و پس از کشت و تعیین هویت توسط مشاهدات مورفولوژیک، تست های تمایزی و نیز بررسی های ایمونوسیتوشیمی، طبق یک جدول زمانی از طریق ورید دمی، به موش های صحرایی ماده سالم و یا پرتو دیده (با دوز 7 گری اشعه گاما) تزریق شد. سپس در فواصل زمانی مشخصی پس از پیوند، حیوانات کشته و سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان هر دو گروه جداسازی و کشت داده شد. آنگاه DNA سلول های کشت داده شده استخراج و توسط پرایمرهای اختصاصی کروموزوم Y (SRY) PCR شد.
بررسی های انجام شده نشان دادند که سلول های جداشده و به کار رفته در این تحقیق سلول های بنیادی مزانشیمی بوده اند. نتایج PCR در مورد موش های سالم و اشعه دیده، برای دوز استفاده شده و نیز در کلیه فواصل زمانی یاد شده پس از پیوند، منفی بود.
در مجموع مشخص گردید که سلول های بنیادی مزانشیمی مشتق از مغز استخوان، پس از پیوند آلوگرافت به موش های صحرایی قادر به لانه گزینی درمغز استخوان این حیوانات نیستند.

با توجه به شیوع سوختگی و ضرورت توجه به داروهای گیاهی کم عارضه در درمان زخم های سوختگی، این مطالعه با هدف بررسی تاثیر برگ گیاه هواچوه بر ترمیم زخم سوختگی درجه دو در موش بالغ طراحی و اجرا گردید.
در این تحقیق تجربی از 40 سر موش صحرایی بالغ به وزن 30±220 گرم استفاده شد. حیوانات پس از ایجاد سوختگی درجه دو از نوع سوختگی مرطوب به میزان ده درصد سطح بدن به روش نمونه گیری تصادفی در چهار گروه «درمان شده با داروهای گیاهی حاوی برگ گیاه هواچوه»، «درمان شده با داروی گیاهی فاقد برگ گیاه هواچوه»، «درمان شده با سیلورسولفادیازین 1 درصد» و «گروه نرمال سالین» قرار گرفتند. هر چهار گروه روزانه بازدید شده و با داروهای مورد نظر پانسمان شدند. حیوانات در روز سی ام با گاز اتر کشته شده و سپس نمونه گیری از قسمت های مشابه در تمام گروه ها برای بررسی های هیستولوژیک انجام شد. شاخص های اصلی بررسی روند ترمیم شامل تراکم منطقه ای اپیدرم، تراکم منطقه ای عروق خونی و تراکم عددی عروق خونی بود.
بررسی های میکروسکوپیک روند بهتر التیام زخم سوختگی در گروه درمان شده با داروی گیاهی دارای برگ گیاه هوا چوه را در مقایسه با سایر گروه ها نشان نداد. در بررسی های مورفومتریک گروه درمان شده با داروی گیاهی حاوی برگ هوا چوه نسبت به گروه داروی گیاهی فاقد برگ و گروه سیلورسولفادیازین، از نظر تراکم منطقه ای اپی درم به طور معنی داری کمتر (به ترتیب 001/0>p و 002/0=p) و نسبت به گروه فاقد برگ از نظر تراکم عروق خونی و تراکم عددی عروق خونی به طور معنی داری بیشتر بود (به ترتیب 001/0 >P و 004/0=P).
این مطالعه نشان داد که برگ گیاه هوا چوه بر روند التیام زخم سوختگی درجه دو در موش تاثیری ندارد. مطالعات بیشتری در زمینه تاثیر بخش های دیگر این گیاه بر روی التیام سوختگی توصیه می شود.

کشت سلول های شوان بالغ انسانی یکی از روش های مرسوم ترمیم ضایعات نخاعی است. هدف از این مطالعه تعیین درصد خلوص سلول های شوان به دست آمده با حذف فاکتورهای رشد و سرم جنین گاوی بوده است.
در این مطالعه تجربی، کشت سلول های شوان انسانی بدون استفاده از فاکتور رشد عصبی و فاکتور رشد شبه انسولین و جایگزینی سرم جنین گاوی با سرم اتولوک انسانی انجام شد. پس از اخذ رضایت پژوهشی از اولیای موارد مرگ مغزی، تعداد 10 عصب محیطی همراه با خون دهنده تحت شرایط ضد عفونی برداشت شد. قطعات عصب در محیط مغذی DMEM و با جایگزینی سرم انسانی به جای سرم جنین گاوی کشت داده شدند. در نهایت، سلول ها با آنتی بادی S100 رنگ آمیزی و بررسی شدند.
خلوص سلول های شوان در نمونه ها بین 97 تا 99 درصد بود (میانگین 782/0±11/98 درصد). تعداد سلول های شوان در هر میکرولیتر نمونه به طور میانگین 479/2480±56/14055 بود. ارتباط آماری معنی داری میان طول مدت فرآیند کشت و میزان خلوص سلول های شوان و همچنین میان سن دهندگان عصب و میزان خلوص سلول های شوان مشاهده نشد (05/0

نتیجه گیری

با توجه به حذف سرم جنین گاوی و فاکتورهای رشد معمول مورد استفاده در کشت های سلول می توان از خطرات تومورزایی احتمالی و نیز آلودگی های پریونی احتراز نمود.

کلیدواژگان: خلوص سلولی، سرم خون، سلول شوان، نخاع

تصادفات یکی از علل عمده مرگ و میر و پیامد نامطلوب در جمعیت زیر 50 سال می باشد. مطالعه حاضر به منظور تعیین عوامل مرتبط با پیامد ضربات مغزی تروماتیک (TBI) در بیماران بستری در ICU انجام گرفت.
مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی است که روی 95 بیماری دارای TBI که در ICU بیمارستان بهشتی کاشان بستری بودند، انجام شد. برای جمع آوری داده ها از چک لیستی استفاده شد. که حاوی اطلاعات بیوگرافیک، مشخصات وقوع حادثه، و اطلاعات کلینیکی و پیامد بیماران بود. سطح هوشیاری در دو نوبت با فاصله 6 ساعت توسط نمره کمای گلاسکو (GCS) بررسی شد. پیامد نیز با نمره پیامد گلاسکو (GOS) تعیین شد.
میانگین سنی بیماران 12±7/26 سال بود. میانگین دوره بستری 9/13±3/12 روز بود و با GOS تفاوت معنی دار آماری داشت (0001/0=p). شصد درصد افراد پیامد مطلوب داشتند و 2/23 درصد نیز فوتی بودند. مقایسه شدت ترومای مغزی بیمار در بدو ورود و 6 ساعت بعد از ورود به ICU با پیامد تروما تفاوت معنی دار آماری داشت (0001/0=P). آزمون رگرسیون لجستیک نشان داد فقطGCS 6 ساعت بعد از ورود به ICU تعیین کننده پیامد تروما می باشد (007/0=P).
GCS 6 ساعت بعد از ورود به ICU مهمترین عامل تعیین کننده پیامد تروما های مغزی است؛ بنابراین، اطلاعات مربوط به GCS بیماران در بخش ICU باید به دقت ثبت شود تا برای ارزیابی و پیش بینی پیامد ترومای مغزی در بیماران مورد استفاده قرار گیرد.

کنترل کیفیت آب آشامیدنی از نظر حفظ سلامتی و بهداشت مصرف کنندگان دارای اهمیت است. بالا بودن (Total Dissolved Solid; TDS) آب سبب ایجاد طعم و مزه نامطلوب از جمله شوری در آب می شود. یکی از روش های کاهش TDS آب استفاده از روش های غشایی همچون اسمز معکوس است. هدف از انجام این تحقیق بررسی کیفیت آب ورودی و خروجی دستگاه های آب شیرین کاشان است.
این مطالعه توصیفی مقطعی به مدت 6 ماه در زمستان 86 و تابستان 87 از طریق نمونه برداری از آب ورودی و خروجی دستگاه ها انجام گرفت. با توجه به حضور 16 دستگاه آب شیرین کن فعال در شهرکاشان در زمان تحقیق، در مجموع 128 مرحله نمونه برداری (64 نمونه از آب ورودی و 64 نمونه از خروجی دستگاه ها) انجام شد. بروی نمونه ها آنالیز کامل شیمیایی به جز فلزات سنگین انجام گرفت. و نتایج از طریق آزمون t زوجی مورد آنالیز آماری قرار گرفت.
نتایج تحقیق نشان داد که میانگین غلظت پارامترهای کیفی آب خروجی از دستگاه های آب شیرین کن برای سختی کل برابر 118 میلی گرم در لیتر، و برای TDS، نیترات، فلوئور، سولفات و کلرور به ترتیب برابر 18/245، 46/2، 2/0، 24 و 68 میلی گرم در لیتر می باشد. همچنین میزان pH نیز در آب خروجی دستگاه ها بین 8/6 تا 7 واحد بود.
در مورد کیفیت آب خروجی از دستگاه ها به جز فلوئور در مورد مقدار بقیه ی پارامتر ها غلظت آنها تقریبا در حد مطلوب قرار داشت. لذا به منظور حفظ سلامتی دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی آنها فرآیند فلوئورزنی به آب تصفیه شده بایستی مد نظر قرار گیرد. در مورد PH نیز اگر چه مقدار آن در آب خروجی دستگاه ها نسبت به آب خام ورودی تا حدودی کاهش یافته است، ولی مقدار آن در هیچ یک از دستگاه ها کمتر از حد مطلوب کیفیت شیمیایی آب آشامیدنی نبود.

نمونه گیری از خون شریانی جهت کسب اطلاعات در رابطه با اکسیژناسیون، ونتیلاسیون و وضعیت اسید و باز در بیماران بدحال یا بیماران ریوی، استاندارد طلایی می باشد. با توجه به نیاز به مهارت بالا برای نمونه گیری از شریان و عوارض ناشی از آن، نمونه گیری وریدی می تواند جایگزین مناسبی برای آن باشد. این مطالعه به منظور بررسی امکان جایگزینی گازهای خون وریدی با شریانی در بیماران تحت تهویه مکانیکی بستری در بخش ICU انجام شد.
در این مطالعه مقطعی از کلیه بیماران بستری در بخش ICU و تحت ونتیلاسیون مکانیکی، نمونه گازهای خون شریانی (ABG) و بلافاصله از دست دیگر نمونه گازهای خون وریدی (VBG) گرفته شد؛ مقادیر pH، PCO2، HCO3، PO2، SaO2و BE هر دو نمونه توسط دستگاه آنالیزور گازهای خون شریانی محاسبه شد. داده ها با استفاده از آزمون t زوجی مقایسه شده و سپس ضریب همبستگی محاسبه شد.
تعداد 102 بیمار بستری در بخش ICU و تحت ونتیلاسیون مکانیکی شامل 70 نفر مرد (69 درصد) و 32 نفر زن (31 درصد) مورد مطالعه قرار گرفتند. در مقایسه مقادیر شریانی و وریدی، ضریب همبستگی پیرسون (R) و سطح معناداری آن (P) به شرح زیر به دست آمد:pH (801/0، <000/1)، PCO2 (835/0، <000/1)، HCO3 (768/0، 369/0)، PO2 (287/0، <000/1)، O2 Saturation (317/0، <000/1)، Base excess (810/0، 011/0).
هرچند آنالیز گازهای خون وریدی به خصوص در رابطه با PH، PCO2، HCO3 وBE از همبستگی معنا داری با گازهای خون شریانی بر خوردار است، ولی با توجه به حدود توافق به دست آمده و از آنجایی که موارد همبستگی حاصله خیلی بالا نبوده، جایگزینی آن در بیماران تحت تهویه مکانیکی در واحد های مراقبت ویژه توصیه نمی شود.

زمان سپری شده تا رسیدن به بیمارستان و نوع واکنش اولیه برای افرادی که از انفارکتوس حاد میوکارد رنج می برند، اهمیت دارد. مطالعه حاضر با هدف تعیین رفتارهای درمان طلبی و عوامل مرتبط با آن در مبتلایان به انفارکتوس حاد میوکارد مراجعه کننده به بیمارستان شهید بهشتی کاشان انجام شد.
این پژوهش مقطعی روی 280 بیمار مبتلا به انفارکتوس حاد میوکارد مراجعه کننده به بیمارستان شهید بهشتی کاشان طی سال های 1385 و 1386 انجام گرفت. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ای که خصوصیات دموگرافیک، وضعیت اجتماعی-اقتصادی، سابقه بستری، زمان بروز علائم، شدت درد، برداشت اولیه ذهنی بیماران از درد و علائم خود، رفتارهای درمان طلبی هنگام مواجه شدن با علائم، نحوه مراجعه به بیمارستان و زمان رسیدن به اولین مرکز درمانی بودند، جمع آوری گردید و این رفتارها به دو دسته مطلوب و نامطلوب تقسیم شدند.
تعداد 6/73 درصد از نمونه ها مرد با میانگین سن 13.34± 61.37 و 4/26 درصد زن با میانگین سن9.97± 67.21 سال بودند. شایع ترین رفتارها در جمعیت مورد مطالعه به ترتیب استراحت (5/42 درصد)، مصرف خود سرانه داروها (3/34 درصد)، تماس با 115 (85/22 درصد) و قرار دادن قرص زیر زبانی (5/20 درصد) بود. در کل تعداد 107 نفر رفتارهای مطلوب، 60 نفر رفتارهای نامطلوب و 113 نفر هم ترکیبی از هر دو دسته رفتار را داشتند.
بیشتر مبتلایان به انفارکتوس میوکارد حداقل یک رفتار نامطلوب هنگام بروز علائم داشته اند که می تواند اثرات زیان باری در پی آمد بیماری داشته باشد. راهکارهای آگاهی بخش افراد در خطر، به احتمال زیاد می تواند نقش موثری در این رابطه ایفا نمایند.

اگرچه محققان بر ضرورت حمایت از پرستار تاکید نموده و آن را در کاستن از فشار کاری، افزایش خلاقیت، بهبود رضایت شغلی و بهبود کیفیت مراقبت از بیماران موثر دانسته اند، اما مطالعات محدودی بر معنا و مفهوم حمایت حرفه ای و فرایند تحقق آن در پرستاری انجام شده است. این مطالعه به منظور پی بردن به مفهوم حمایت حرفه ای و فرآیند تحقق آن از منظر پرستاران، انجام شد.
تحقیق به روش گراندد تئوری در طی سال های 88-1383 انجام شد. سوال تحقیق آن بود که پرستاران چه تجارب و ادراکاتی از حمایت حرفه ای داشته و چه عوامل و فرایندهایی را در حمایت از پرستار موثر می دانند؟ نمونه گیری به صورت هدفمند انجام شده و داده ها از طریق مصاحبه های باز نیمه سازمان یافته جمع آوری شد. 29 پرستار در بیمارستان های تهران و کاشان مورد مصاحبه قرار گرفتند و تجزیه و تحلیل داده ها مطابق با روش اشتراوس و کوربین انجام شد.
داده ها در هفت طبقه «مفهوم حمایت»، «احساس بی پناهی»، «کاهش خودباوری»، «کاهش کیفیت مراقبت»، «انفعال»، «کاهش همبستگی حرفه ای» و «حمایت قانونی» قرار گرفت. در این بین، «حمایت قانونی» به عنوان متغیر مرکزی انتخاب شد. به اعتقاد مشارکت کنندگان، حمایت حرفه ای عبارت است از پشتیبانی مادی، معنوی از پرستار به گونه ای که او را قادر سازد توانمندی های خود را در مراقبت از مددجویان به کارگیرد. به اعتقاد شرکت کنندگان، حمایت حرفه ای باعث احساس توانمندی و تسهیل تصمیم گیری بالینی می شود. در مقابل، احساس بی پناهی باعث بی تفاوت شدن، ناتوانی برای اظهار وجود، بدبینی دو طرفه پرستاران و مسئولین و احساس بی قدرتی می شود. احساس فقدان حمایت قانونی باعث کاهش توان تصمیم گیری و مداخله پرستاران و نیز احساس بی اختیاری و فقدان حمایت قانونی مدیران پرستاری شده است.
پرستاران، حمایت حرفه ای را دربردارنده پشتیبانی مادی و معنوی از پرستار در جهت مراقبت از بیمار می دانستند. آنها از عدم حمایت و احساس بی پناهی رنج می برند. توسعه حمایت، به ویژه حمایت قانونی از پرستار می تواند به کاهش احساس بی پناهی پرستاران کمک کند.

رشد سریع عناوین مجلات به عنوان یکی از مهمترین مجاری کسب اطلاعات تخصصی و از سوی دیگر کمبود بودجه کتابخانه ها، اهمیت ارزیابی مجلات و دقت در انتخاب آنها را مشخص می کند. این پژوهش به منظور تعیین میزان استنادات و مشارکت گروهی مقالات مجله فیض بین سال های 87-1381 انجام یافته است.
این پژوهش با بررسی داده های موجود از طریق روش تحلیل استنادی، صورت گرفت. اطلاعات مربوط به نویسندگان و استنادات مقالات، توسط چک لیست جمع آوری گردید و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از قانون برادفورد برای تعیین مجلات هسته استفاده شد.
1333 نویسنده در نگارش 394 مقاله مورد بررسی، مشارکت داشتند. بیشترین تعداد مقالات (2/31 درصد)، به مقالات سه نویسنده ای اختصاص داشت. در مقالات مورد بررسی به 6771 منبع (میانگین 17 استناد در هر مقاله) مراجعه شده بود. از نظر نوع منابع اطلاعاتی مورد استناد، بیشترین درصد به مقالات مجلات انگلیسی، اختصاص داشت. نیم عمر منابع فارسی و انگلیسی به ترتیب، 6 سال و 8 ماه و 9 سال و 6 ماه محاسبه شد. با استفاده از قانون پراکندگی برادفورد، تعداد 18 مجله هسته معرفی شد. هر چه به زمان حال نزدیک می شویم تعداد استناد به مجلات لاتین، کتب لاتین و مجلات فارسی بیشتر و به کتب فارسی کمتر شده است.
مجلات، به ویژه مجلات انگلیسی، به عنوان مهمترین مجرای کسب اطلاعات تخصصی معرفی شدند. کتابداران دانشگاه های علوم پزشکی می توانند با تهیه مجلات هسته معرفی شده، در بودجه کتابخانه صرفه جویی نمایند و اعضای هیات علمی نیز با مراجعه به این مجلات، می توانند مطالعات خود را هدفمند تر نمایند.

تغذیه انحصاری با شیر مادر یک نیاز مهم برای شیر خواران است که می تواند بر اثر فاکتورهای متعددی تحت تاثیر قرار گیرد. این مطالعه برای بررسی تغذیه انحصاری با شیر مادر و فاکتورهای مربوط به آن در کاشان انجام شد.
طی یک مطالعه مقطعی در سال 1386 و با نمونه گیری آسان، مادران 391 کودک شش ماهه مراجعه کننده به مراکز بهداشتی شهر کاشان مورد تحقیق قرار گرفتند. وضعیت تغذیه کودک به طور انحصاری با شیر مادر و ارتباط آن با عواملی چون جنس کودک، شغل والدین، بیماری مادر، وزن تولد رتبه فرزندی، نارسی، رجحان جنسی برای خانواده، وضعیت منحنی رشد، نوع زایمان، تحصیلات مادر، وضعیت آموزش شیردهی و افت وزن در ماه های گذشته مورد بررسی قرار گرفت.
یافته های مطالعه حاضر نشان داد که میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر 1/33 درصد بود. تغذیه انحصاری با سطح تحصیلات مادر (001/0=P)، وزن کودک موقع تولد (007/0=P)، کاهش وزن کودک (046/0=P)، آموزش تغذیه انحصاری (004/0=P)، نوع زایمان (045/0=P)، رتبه فرزندی (03/0 =P)، شغل پدر (012/0 =P) و وضعیت منحنی رشد (02/0=P) ارتباط معنادار داشت، اما سایر فاکتورهای مورد بررسی ارتباطی با تغذیه انحصاری با شیر مادر نداشتند.
با توجه به میزان کم تغذیه انحصاری با شیر مادر در این مطالعه و عوامل تاثیر گذار بر آن، به نظر می رسد بالا بردن سطح آگاهی و دانش در مادران، زنان حامله و همچنین خانواده آنها می تواند در بالا بردن میزان تغذیه انحصاری با شیر مادر به دست آمده در این منطقه موثر باشد.

بیماری کبد چرب یکی از علل شایع بیماری مزمن کبدی و سیروز می باشد. هدف این مقاله معرفی و بررسی بهترین روش های تشخیصی و درمانی جهت این بیماری می باشد.
در این مقاله پس از ارائه خلاصه ای از همه گیر شناسی، فرآیند ایجاد بیماری، علل، عوارض و سیر بیماری، روش های تشخیص افتراقی، درمان و پیگیری بیماری توضیح داده شده اند.
بیماری کبد چرب تظاهر کبدی سندروم متابولیک یا همان مقاومت به انسولین می باشد. از آزمایش های عملکرد کبد و سونوگرافی شکم می توان به عنوان آزمون غربالگری جهت تشخیص بیماری استفاده کرد و کاهش وزن و تنظیم چربی و قند خون از بهترین روش های درمانی می باشند.
تشخیص و درمان زود هنگام و صحیح این بیماری می تواند منجر به کاهش مرگ و میر و عوارض ناشی از بیماری مقاومت به انسولین گردد.