فصلنامه پژوهش در نظام های آموزشی
پیاپی 2-3 (پاییز 1386)

کنشگران نظام تاکسیرانی را به سه دسته کلی مسافران، رانندگان و کارکنان مدیریت وکنترل می توان تقسیم کرد. دسته اخیر، شامل ماموران راهنمایی و رانندگی، بازرسان سازمان تاکسیرانی و کارمندان سازمان مزبور است. در این مقاله، جنبه های آسیب شناختی تعامل مسافران با رانندگان تاکسی در فرهنگ تاکسیرانی، مد نظر قرار گرفته است. پرسش های اساسی این است که: 1)کنشگران(رانندگان و مسافران تاکسی) به رعایت هنجارهای نظام تاکسیرانی چقدر پایبندند؟ 2)کنشگران چه نوع تضاد های هنجاری دارند؟ 3) ارزیابی کنشگران از نقش های منفی یکدیگر چگونه است؟ روش تحقیق پیمایشی است و از آزمون تفاوت نسبت استفاده شد و تفاوت معنادار گروه نا به هنجار، به هنجار محاسبه شد. نتایج نشان داد که رانندگان و مسافران به عنوان دو گروهی که به شدت در ساختار نظام تاکسیرانی به هم وابسته اند، با هم تضاد منافع واصطکاک نیز دارند؛ بنابراین، نقض هنجارها دوجانبه است و باعث عدم انسجام گروهی بین کنشگران شده است. هر دو گروه از هم ناراضی هستند و منافع خود را توسط دیگری در خطر می بینند؛ بنابراین، شرایط برای پایبندی عملی به هنجارها فراهم نیست. عدم آگاهی در کنار شرایط ساختاری نظام تاکسیرانی و تضاد منافع شرایط را برای رعایت هنجارها سخت و دشوار کرده است و گروه بندی خصمانه ای را به وجود آورده که رانندگان و مسافران در عین نیاز متقابل به همدیگر، با هم تنش و ناسازگاری دارند و این شرایط باعث عدم انسجام گروهی شده است.

از جمله تغییرات مهمی که در دو دهه اخیر در نظام آموزش عالی ایران صورت گرفته است، افزایش دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی، به ویژه از حیث میزان پذیرش دانشجو بوده است. در واقع، با رشد 24 برابری، نسبت به اوایل انقلاب اسلامی، ما هم شاهد تحولات زیادی در حوزه آموزش عالی و هم مترصد پیامدهای آن هستیم. هدف پژوهش حاضر، بررسی این تحولات و پیامدهای آن از دید کارشناسان است. این پژوهش، بر پایه مطالعات اسنادی، از نوع توصیفی، و نیز با روش پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات بخش پیمایشی، پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق کارشناسان حوزه آموزش عالی، متشکل از کارشناسان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، اعضای هیئت علمی دانشگاه ها، مؤسسات و مراکز آموزشی و پژوهشی هستند. به طور خلاصه، مهم ترین عوامل همگانی شدن آموزش عالی از دیدگاه نخبگان و تحصیل کرده ها را می توان به شکل گیری طبقه متوسط و ناتوانی ساختار اقتصادی ایران در جذب نیروی کار اشاره کرد؛ همچنین از دیدگاه نخبگان، مهم ترین پیامدها، افزایش تحرک طبقاتی، تسریع در روند شکل گیری طبقه متوسط جدید و امکان تحقق عادلانه تر توزیع قدرت در جامعه است.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه رضایت، پیشرفت تحصیلی و ورزشی و نظم و انضباط دانش آموزان دختر مدارس مجری طرح مناسب سازی فضاهای آموزشی با دانش آموزان دختر دبیرستان های غیرمجری است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دبیرستان های دخترانه مجری و غیرمجری طرح مناسب سازی فضاهای آموزشی در سازمان آموزش و پرورش شهرستان های استان تهران بوده است که با استفاده از نمونه گیری تصادفی 405 نفر نمونه آماری از دبیرستان های مجری و 405 نفر نیز از بین دبیرستان های غیرمجری انتخاب شد. برای سنجش میزان رضایت دانش آموزان با استفاده از مدلPCP، از پرسش نامه31 سؤالی و برای سنجش پیشرفت تحصیلی، پیشرفت ورزشی، و نظم و انضباط به ترتیب از معدل، نمره ورزش، و نمره انضباط دانش آموز در سال تحصیلی 83-82 و 84-83 استفاده شده است. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که میانگین رضایت دانش آموزان دختر در دبیرستان های مجری طرح (64/3) بیشتر از دبیرستان های غیرمجری (2/3) است؛ همچنین میانگین میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دبیرستان های دخترانه مجری طرح (44/16) بالاتر از میانگین دبیرستان های غیرمجری (89/15) است. میانگین نمره انضباط مدارس مجری (17/19) پایین تر از مدارس غیرمجری طرح مناسب سازی فضاهای آموزشی دبیرستان های دخترانه (36/19) است. بین میزان پیشرفت ورزشی نمره ورزش دانش آموزان دبیرستان های دخترانه مجری طرح و غیرمجری تفاوت وجود ندارد. تقریبا، دبیرستان های مجری طرح مناسب سازی فضای آموزشی نسبت به دبیرستان های غیرمجری از حیث چهار شاخص اثربخشی مورد بررسی در پژوهش در سطح بالاتری هستند.

این مقاله، به دلیل گستردگی پژوهش اصلی تنها به عوامل محدودکننده و تسهیل کننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی می پردازد. هدف اصلی در انجام کار، بررسی و شناسایی عوامل محدودکننده و همچنین عوامل تسهیل کننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی از دیدگاه متخصصان آموزش مجازی و نیز کارشناسان آموزش ضمن خدمت وزارت آموزش و پرورش است. تحقیق حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است. تجزیه و تحلیل نتایج مشخص کرد، آشنایی ناکافی مدیران ارشد نسبت به ICT از مهم ترین عوامل محدودکننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی و داشتن برنامه مدیریت توسعه ICT در سطح وزارت آموزش و پرورش از مهم ترین عوامل تسهیل کننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی به شمار می روند.

این مقاله، به دلیل گستردگی پژوهش اصلی تنها به عوامل محدودکننده و تسهیل کننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی می پردازد. هدف اصلی در انجام کار، بررسی و شناسایی عوامل محدودکننده و همچنین عوامل تسهیل کننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی از دیدگاه متخصصان آموزش مجازی و نیز کارشناسان آموزش ضمن خدمت وزارت آموزش و پرورش است. تحقیق حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است. تجزیه و تحلیل نتایج مشخص کرد، آشنایی ناکافی مدیران ارشد نسبت به ICT از مهم ترین عوامل محدودکننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی و داشتن برنامه مدیریت توسعه ICT در سطح وزارت آموزش و پرورش از مهم ترین عوامل تسهیل کننده استقرار نظام آموزش ضمن خدمت مجازی به شمار می روند.

بررسی نیت کارآفرینی دانشجویان علمی کاربردی کشاورزی قزوین با توجه به سبک های یادگیری از هدف های این مطالعه است. جامعه آماری تحقیق، دانشجویان مرکز علمی کاربردی کشاورزی استان قزوین، بودند (264= N). حجم نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران، 156 نفر تعیین و با روش تصادفی طبقه ای نمونه گیری شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای مشتمل بر سه بخش بود. در بخش اول، ویژگی های فردی دانشجویان؛ در بخش دوم، نیت کارآفرینی دانشجویان با استفاده از پرسشنامه EIQ؛ و در بخش سوم، سبک های یادگیری دانشجویان با استفاده از پرسشنامه ILP بررسی شد؛ به منظور سنجش روایی پرسشنامه های مذکور ابتدا پرسشنامه ها به فارسی و بار دیگر به انگلیسی برگردانده و با متن اصلی تطابق داده شد. سپس نسخه نهایی را پانل متخصصین در گروه ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی تایید کردند. پایایی پرسشنامه ILP، از طریق همبستگی با پرسشنامه MBTI، حدود 87 درصد برآورد شد. برای محاسبه پایایی EIQ از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که آلفای آن برابر71/0 محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آماره های توصیفی و آزمون های مقایسه میانگین (TEST- T و ANOVA) بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که دانشجویان مرکز علمی کاربردی نسبت به راه اندازی فعالیت های کارآفرینانه نیت متوسط دارند؛ همچنین بر اساس یافته ها، اختلاف معنادار بین نیت کارآفرینی دانشجویان دختر و پسر مشاهده نشد. این در حالی است که در بین دانشجویان رشته های مختلف تفاوت معنادار مشاهده شد. نتایج سبک های یادگیری نشان داد که دانشجویان دختر، برون گرا، شهودگرا، احساس گرا، و قضاوت گرا هستند، اما دانشجویان پسر در هنگام یادگیری، درون گرایی، حس گرایی، تفکرگرایی، و ادراک گرایی را بر سایر سبک ها ترجیح می دهند. نتایج این مطالعه می تواند توصیه هایی برای آموزش گران کارآفرینی به دنبال داشته باشد؛ بدین صورت که اگر آموزش گران دروس کارآفرینی به سبک های یادگیری دانشجویان توجه بیشتری داشته باشند می توان از این طریق نیت کارآفرینی را در آنان تقویت کرد.

هدف کلی این تحقیق توصیفی همبستگی بررسی ارتباط سبک یادگیری با خودکارآمدی در دانشجویان کشاورزی بود. جامعه آماری این پژوهش، دانشجویان کارشناسی سال آخر دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی بودند (200N=) که تعداد130 نفر از آنان براساس جدول «کرجسی» و «مورگان» با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از آزمون گروهی بازیافت تصاویر پنهان و مقیاس خودکارآمدی عمومی «شوارزر» استفاده شد. بر اساس یافته ها، سبک یادگیری دانشجویان کشاورزی به طور میانگین وابسته به محیط و میزان خودکارآمدی آنها کمتر از حد متوسط است. بین سبک یادگیری با خودکارآمدی دانشجویان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ همچنین تفاوت میان دانشجویان دختر و پسر در هر یک از زمینه های باور به خود کارآمدی و سبک های یادگیری معنادار است، اما بین باور به خودکارآمدی دانشجویان رشته های مختلف دانشکده کشاورزی، تفاوت معنا داری وجود ندارد.