فهرست مطالب

اقیانوس شناسی - پیاپی 2 (تابستان 1389)

فصلنامه اقیانوس شناسی
پیاپی 2 (تابستان 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/05/01
  • تعداد عناوین: 8
|
  • بررسی تغییرات هفتگی در ساختار جمعیتی فیتوپلانکتون های تنگه هرمز
    علیرضا مهوری، سکینه دودی صفحه 1
    تغییرات هفتگی در ساختار جمعیتی فیتوپلانکتون ها و شاخص های محیطی در تنگه هرمز واقع در خلیج فارس از فروردین تا اسفند 383 مورد بررسی قرار گرفت. نمونه برداری به صورت هفتگی و از دو ایستگاه ثابت انجام شد. 92 گونه متعلق به 42 جنس از سه گروه باسیلاریوفیسه (29 جنس) داینوفیسه (2 جنس) و سیانوفیسه (جنس) شناسایی شده است که باسیلاریوفیسه با 95 درصد داینوفیسه و سیانوفیسه با 3 و 2 درصد به ترتیب بیشترین و کمترین درصد جمعیت فیتوپلانکتونی را در تنگه هرمز دارا هستند. بیشترین تراکم جمعیت باسیلاریوفیسه در مهرماه (34582±45200 در متر مکعب) و جمعیت دو گروه داینوفیسه (790±20433 در مترمکعب) وسیانوفیسه (940±96367 در مترمکعب) در تیرماه مشاهده شده است. همچنین بیشترین جمعیت فیتوپلانکتونی در فصل گرم مشاهده شده است. هر سه گروه با عامل دما و pH همبستگی مثبت و معنی دار نشان داده است. دو گروه داینوفیسه و سیانوفیسه با اکسیزن محلول، همبستگی منفی و معنی دار داشته و تنها سیانوفیسه با شوری همبستگی مثبت و معنی داری را نشان داده است. شاخص تنوع شانون در زمستان از بیشترین مقدار (978/3) و در تابستان از کمترین میزان (502/0) برخوردار بوده است.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر غلظت های نزدیک به کشنده کادمیوم بر روی برخی پارامترهای بیوشیمیایی در خون ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix)
    علیرضا کیخسروی، آزاده عتباتی، جعفر وطن دوست، هادی شمس، مهشید جلیلی، حسن روکی صفحه 11
    کادمیوم به عنوان یکی از فلزات سنگین و غیرضروری در رشد موجودات زنده و با غلظت کشندگی پایین، یکی از سمی ترین آلاینده ها محسوب می شود. مطالعات انجام شده نشان می دهد که پارامترهای فیزیولوژیک و بیوشیمیایی خون ماهی در معرض کادمیوم تغییر می کنند. هدف مطالعه حاضر، تعیین تاثیرات غلظت های زیر کشندگی کادمیوم بر گلوکز و پروتئین خون ماهی فیتوفاگ (Hypophthalmichthys molitrix) به عنوان شاخص های زیستی است. در این تحقیق بیست نمونه ماهی برای یک دوره 96 ساعته در4 آکواریوم حاوی غلظت های 0، 5/0، 0/، 5/ ppm کادمیوم قرار داده شد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که بین غلظت های زیر غلظت کشنده کادمیوم و میزان پروتئین و گلوکز پلاسما رابطه معنی داری (005/0≥P) وجود دارد. افزایش غلظت کادمیوم در محیط منجر به کاهش پروتئین و افزایش گلوکز خون ماهی می شود که این امر می تواند ناشی از تغییر در سطح غلظت گلیکوژن کبد و ایجاد ممانعت در سنتز پروتئین باشد.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • ساختار جمعیتی موجودات چسبنده در منطقه سازه های مصنوعی احداث شده در سواحل شمال غربی خلیج فارس
    غلامرضا اسکندری، فوزیه اسماعیلی، سیمین دهقان مدیسه، سارا سبزعلیزاده صفحه 17
    دو سال متوالی از مهر 83 تا شهریور 85 در منطقه بحرکان واقع در سواحل شمال غربی خلیج فارس انجام گردید. در این بررسی نمونه گیری موجودات چسبنده به صورت فصلی در 5 ایستگاه (4 ایستگاه واقع در سازه ها و یک ایستگاه به عنوان شاهد) صورت گرفت. به طور کلی در سال 84 83 تعداد 4 گروه و در سال 85 84 تعداد 74 گروه از موجودات چسبنده شناسایی گردید که گروه های عمده آنها بارناکل ها، آنتوزوآ، اسفنجها، بریوزوآ، خارتنان، ایزوپودها، پلی کیت ها، و گاستروپودها هستند. تعداد 42 گونه که عمدتا از گروه سخت پوستان دکاپود و مرجانها بوده تنها در منطقه سازه و 2 گونه که عمدتا شامل نرمتنان هستند در منطقه شاهد حضور داشته اند و 8 گونه مشترک بین دو منطقه شناسایی شده اند. میزان توده زنده در سال 84 83 در منطقه شاهد کمی بیش از منطقه سازه بوده اما در سال دوم (85 384) توده زنده در منطقه سازه افزایش یافته و اختلاف میزان توده زنده در فصول مختلف در منطقه سازه به خوبی دیده می شود و در زمستان حداکثر توده زنده مشاهده می شود که بیشتر مربوط به حضور بارناکل ها است.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • پویایی جمعیت، پراکنش و چرخه تولیدمثلی کرم پرتار Nereis diversicolor در ساحل شهرستان نور جنوب دریای خزر
    مهرشاد طاهری، جعفر سیف آبادی، بهروز ابطحی، مریم یزدانی فشتمی صفحه 27
    پویایی جمعیت و چرخه تولید مثلی کرم پرتار Nereis diversicolor به مدت یک سال به صورت فصلی در اعماق 5، 5 و 0 متری ساحل شهرستان نور بررسی گردید. نتایج نشان داد که در فصول مختلف سال با افزایش عمق، تراکم و زی توده افزایش می یابد. میانگین سالانه تراکم و زی توده این کرم در بیشترین حالت به ترتیب 58/±70/8 عدد و /88±66/476 میلی گرم در متر مربع به دست آمد. همچنین با افزایش درصد مواد آلی و کاهش درصد شن، افزایش در تراکم و زی توده دیده شد. فصل تولید مثل این کرم نیز در فصل بهار است و حداکثر قطر تخمک به طور میانگین 4/9 میکرومتر به دست آمد.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی مکانیسم ها و چگونگی رفتار موج شکن های سکویی شکل پذیر در برابر حمله امواج
    محمدنوید مقیم، وحید چگینی، مهدی شفیعی فر، پیمان آق تومان صفحه 35
    در این تحقیق به بررسی مکانیسم ها و رفتارهای مختلف موج شکن های سکویی شکل پذیر در برابر حمله امواج پرداخته شده است. این موج شکن ها نوعی موج شکن توده سنگی هستند که نیم رخ اولیه آنها پس از برخورد امواج طراحی به حالت تعادل می رسند. پژوهش حاضر با استفاده از روش مدل آزمایشگاهی در فلوم موج و با تولید امواج منظم و نامنظم انجام شده است. بررسی مکانیسم ها و رفتار جریان های داخل و خارج از سازه توسط تزریق مواد رنگی و فیلمبرداری از آنها انجام شده است.
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • پراکندگی پیکانیان درتنگه مالاکا
    حمید رضایی، فاطمه محمدیوسف، آکیتو کاوامورا صفحه 43
    فراوانی و پراکندگی پیکانیان در نمونه های زئوپلانکتونی جمع آوری شده از تنگه مالاکا هنگام چهار گشت دریایی (نوامبر دسامبر 998، مارس آوریل 999، اوت 999 و ژوییه اوت 000) بررسی گردید. نمونه های زئوپلانکتونی توسط تور عمودی NORPAC با چشمه μm40 برداشت شدند. پیکانیان پلانکتونی 9/%، 60/5%، /% و 66/% از جمعیت پلانکتونی را به ترتیب در گشت های I، II، III و IV تشکیل می دادند. بیشترین میانگین فراوانی در گشت II (پیش مانسون (SW ind. m-) 40 ± 74 میانگین) و کمترین آن در گشت III (پس مانسون (SW ind. m-) ± 89 میانگین) ثبت گردید. آزمون دو طرفه ANOVA تغییر معنی داری را در فراوانی پیکانیان بین گشت های مختلف نشان نداد (p> 0.05)، اما تغییر معنی داری (p< 0.05) را در میان مناطق جغرافیایی تنگه مالاکا نشان داد و اندرکنش این فاکتورها (گشت در نقاط جغرافیایی) نیز معنی دار بود (p<0.05). به استثنای گشت دریایی II، که حاوی فراوانی موضعی زیاد در نزدیکی Klang بود، پراکنش پیکانیان روند ثابتی در گشت های دریایی انجام شده نداشت. آنالیز خوشه ایایستگاه ها دو مجموعه را آشکار ساخت: فراوانی کم تا متوسط و فروانی زیاد که آخری در مناطق نزدیک به ساحل یافت می شد. به استثنای بخش مرکزی تنگه مالاکا (با فراوانی بیشتر در آبهای عمیق تر)، فراوانی بیشتر پیکانیان در لایه عمقی 00 متر در بخش های شمالی و جنوبی تنگه بود.
    چکیده زبان: فارسی
  • وابستگی تغییرات دمایی اسیدهای چرب هپتادکانوئیک و متیل هپتادکانوئیک به دمای آب دریا در بافت پای Chiton lamyi در خلیج چابهار
    پیمان اقتصادی عراقی، نوشین سجادی صفحه 45
    در این مقاله اسیدهای چرب در گونه Chiton lamyi از رده چند صدفان در منطقه بین جزر و مدی خلیج چابهار به طور فصلی در بافت پا آنالیز شدند. سیزده اسید چرب به روش کروماتوگرافی گازی با شناساگر اسپکتروسکوپی جرمی (GC/MS) جداسازی و شناسایی شدند که اسیدهای چرب غیر اشباع شامل پالمیتولئیک، اولئیک و اکیزوزانوئیک از یک سو و اسیدهای چرب چند غیر اشباع شامل لینولئیک، ایکوزاپنتانویک و آراشیدونیک اسید بودند. اثرات تغییر مقادیر پارامترهای محیطی منطقه نمونه برداری شامل دما و مواد مغذی نیز به طور ماهانه اندازه گیری و ثبت شد تا اثرات تغییرات فصلی پارامترهای محیطی بر مقدار تغییرات اسیدهای چرب شناسایی شده در گونه ها توسط روش های آماری تحلیل شود. آنالیز آماری پیرسون نشان داد که رابطه معنی دار آماری بین اسید لینولئیک و آراشیدونیک با نیترات در بافتهای داخلی بوده است. به علاوه، هپتادکانوئیک و متیل هپتادکانوئیک اسید در بافت پای گونه مذکور، دارای ارتباط قوی آماری با دما هستند.
    چکیده زبان: فارسی
  • ارزیابی نرخ رسوبگذاری با استفاده از سرب 0 و سزیوم 7و بهره گیری از مدل CRS و تخمین بیلان رسوبات کل در سواحل الجزایر
    عبدالقادر نورالدین صفحه 47
    سرب 0 و تا حدودی سزیم 7 از مهمترین رادیونوکلئتیدهایی هستند که در متلاشی شدن خاک و همچنین شناخت وضعیت زمینی مورد استفاده قرار می گیرند. این به دلیل دارا بودن نیمه عمر مناسب است که حدودا برابر با 50-00 سال است، به طوری که آن ها را جهت مطالعات رسوبی مناسب می سازد. در سامانه های ساحلی معمولا رسوبات توسط رودخانه ها حمل و نقل می شوند و در آنجا ته نشین شده و بسیاری از روندهای دریایی را تحت تاثیر قرار می دهند. مطالعه در طول سواحل الجزایر در سال های 994 تا 004 در چارچوب پروژه منطقه ای IAEA انجام شده است. کورهای رسوبی از ایستگاه های مختلف که در شکل نشان داده شده جمع آوری شده است. این نمونه برداری توسط کشتی بن یحیی اسماعیل که با همکاری Comena و IAEA انجام گرفت. هدف از مطالعه بررسی انباشتگی رسوبات در منطقه بوده است. برای این منظور سرب 0 و سزیوم 7 در رسوبات برش داده شده از مغزه گیر و با استفاده از شمارش مستقیم دستگاه گاما اسپکترومتری انجام گردید دقت بررسی های کمی وابسته به مقدار زمینی این رادیو ایزوتوپ ها و همچنین میزان تابش عنصر 0، Kev 45 گاما در نمونه است. پراکندگی عمودی 0 سرب و 7 سزیوم در کور رسوبات به عنوان ابزاری جهت مطالعه تاریخچه رسوبگذاری استفاده شده است. جهت مطالعه Coronology رسوبات و تخمین کل بیلان رسوبگذاری در منطقه استفاده شده است. غلظت سرب 0 و سزیوم 7 بر حسب کیلوگرم وزن خشک Bq در چهار کور رسوبی اندازه گرفته شده است. غلظت رسوب 0 و سزیوم 7 دامنه ای بین ± / تا 8/0 ± 8/ و میانگین کیلوگرم وزن خشک Bq5/7 محاسبه گردید. همچنین غلظت سرب 0 در محدوده 5 ± 57 تا 98 ± 895 وزن خشک اندازه گیری شد.
    جهت تخمین میزان رسوبگذاری با استفاده از پروفیل غلظت های سرب 0 و سزیوم 7 و با استفاده از مدل CRS دامنه بین mm 0 تا mm 7 در سال را نشان داد. نرخ رسوبگذاری و بیلان کلی رسوبات در همه ایستگاه ها مشخص شد. به علاوه، اطلاعات به دست آمده در این مطالعه با اطلاعاتی که توسط افراد دیگر انجام شده بود مقایسه گردید.
    چکیده زبان: فارسی
|
  • Weekly variation of phytoplankton community structure in the Strait of Hormoz
    Mahvari, Alireza, Doodi, Sakineh Page 1
    Phytoplankton community structure and environmental parameter of water were carried out at weekly intervals for a period of one year from April 2004 to March 2005 at two stations in the Strait of Hormoz. 92 species of phytoplankton belonging to 42 Genus from Bascillariophyceae (29 genus), Dinophyceae (12 genus) and Cyanophyceae (1 genus) were identified. The result shows that Bascillariophyceae (95%) is the major group of phytoplankton and Dinophyceae (3%), Cyanophyceae (2%) were the groups which followed. The maximum density of Bascillariophyceae community was 1415200±348182 cell/l in October, Dinophyceae; 20433±1790 cell/l and Cyanophyceae; 96367±19140 cell/l in July and also the higher population of phytoplankton were found in warm season. In this study there were positive significant (P<0.05) correlation coefficient between phytoplankton density and two environment parameter (Temprature & pH). Dinophyceae and Cyanophyceae showed negative significant (P<0.05) correlation with dissolve oxygen and only Cyanophyceae showed positive significant (P<0.05) correlation with salinity. The maximum significant (P<0.05) correlation coefficient determined between pH and Cyanophyceae (r = 0.65). The maximum value of Shannon Index was 3.978 in winter and the minimum 0.502 in summer.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effect of sublethal concentrations of cadmium on some biochemical parameters in the blood of Silver Carp (Hypophthalmichthys molitrix)
    Keykhosravi, Ali Reza, Atabati, Azadeh, Vatandoost, Jafar, Shams, Hadi, Jalili, Mahshid, Rooki, Hassan Page 11
    Cadmium is a non-essential heavy metal so it is lethal at low concentrations and it is the most toxic pollutant in aquatic environments. Cadmium cans directly affect the physiological and biochemical parameters of aquatic animals blood. The aim of the present study is to determine the effect of sub lethal concentration of cadmium on Silver Carp (Hypophthalmichthys molitrix) using a two biochemical parameter. Twenty specimens of silver carp were exposed to various concentrations of cadmium (0, 0/5, 1/0 and 1/5 milligram per liter) for a period of 96 hours. In this study the, level of protein and glucose of plasma were chosen as biomarkers. Results of this study showed that sub lethal concentrations of cadmium affected the levels of plasma protein and glucose in fish significantly, With increasing cadmium concentration, the level of protein decreased and the level of glucose was increased (P≤0/005). Common reasons for decreasing and increasing the amount of serum protein and glucose are changing in the level of the livers glycogen and preventing protein synthesis respectively.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Attached fauna population on artificial reef in north west of the Persian Gulf costal water
    Eskandari, Gholam Reza, Esmaili, Foziyeh, Dehghan Madiseh, Simin, Sabzalizadeh, Sara Page 17
    This study was carried out during two years study from oct. 2005. to sep. 2007 in Bahrekan coastal waters in Northwest of the Persian Gulf. Sampling was done Seasonally from 5 stations (4 stations in artificial reef site and one station in muddy soft bottom area as a control site). Generaly 14 and 74 groups of attached fauna were observed in the first and second year of study respectively, and the most dominant groups were barnacles, anthozoa, spongs, bryozoans, echinodermata, isopoda, polychaets and gastropods. 42 species of decapods crustacean and coelenterate only in reef site and 12 species of mollusk only in control site were observed. 18 species were common between two sites. Biomass variations were observed in different seasons and the highest biomass were found in winter due to barnacle abundance.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Population dynamics, dispersal and reproductive cycle of the Nereis diversicolor, in the Noor Coast-The south of the Caspian Sea
    Taheri, Mehrshad, Seyfabadi, Jafar, Abtahi, Behrooz, Yazdani Foshtomi, Maryam Page 27
    Population dynamics and reproduction cycle of the Nereis diversicolor in 5,15 and 30 meter depths of the Noor Coast was studied seasonally during a year. Results revealed the density and biomass of Nereis diversicolor during various seasons increased with increasing depths and total organic mater and decreasing sand percentage of the substrate.The annual average density and biomass of this worm were observed 128.70±23.58 ind/m2 and 476.66±88.21 mg/m2. Reproductive season was in spring and the maximal egg diameter was obtained 139.4 micrometer.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigation the mechanism of the reshaping berm breakwaters
    Moghim, Mohammad Navid, Chegini, Vahid, Shafieefar, Mehsi, Aghtouman, Peyman Page 35
    In this research, the mechanisms and various behaviours of reshaping berm breakwaters against waves attack have been investigated. These breakwaters are kinds of rubble mound breakwaters which their profiles reach to and equilibrium state after impinging of design waves. This research has een carried out sing laboratory model method in a wave flume. Both regular and irregular waves were sed in laboratory ests. The mechanisms and the behavior of currents inside and outside the structure ere investigated by njecting dye stuff inside it and taking films.
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Abundance and distribution of planktonic chaetognaths in the Strait of Malacca
    Rezai, Hamid, Mohammed Yusoff, Fatimah, Kawamura, Akito Page 43
    Abundance and distribution of chaetognaths was investigated from zooplankton samples collected from a series of four cruises (during the period November-December 1998, March-April 1999, August 1999 and July-August 2000) in the Straits of Malacca. The collections were made by vertical haul using NORPAC net of mesh size 140 m. Planktonic chaetognaths constituted 2.93%, 5.60%. 2.23% and 3.66% of total zooplankton population during cruises I, II, III and IV, respectively. Highest mean abundance of chaetognaths was recorded during cruise II (pre-SW monsoon) (mean of 724430 ind. m-3) and lowest during cruise III (post SW monsoon) (mean of 18932 ind. m-3). Two-way ANOVA showed no significant difference (p>0.05) in abundance of planktonic chaetognaths between the cruises but significant difference (p<0.05) between geographic locations within the Straits; the interaction of these (cruise x geographic location) was also significant (p<0.05). Except for cruise II, with localized high abundance near Klang area, no consistent pattern of distribution was apparent among the cruises. Cluster analysis of the stations revealed two types of assemblages: low to moderate and high abundances, the latter being found in nearcoastal areas. Except for the central part (with higher abundances in deeper waters), higher chaetognath abundance was found in 10-20 m depth stratum in the northern and southern parts of the Straits.
    Abstract Original: Persian
  • Temperature dependence of heptadecanoic and methyl-heptadecanoic fatty acids of Chiton lamyi in Chabahar Bay
    Eghtesadi Araghia, Peyman, Sajjadi, Nooshin Page 45
    Chiton lamyi species collected from the intertidal zone of Chabahar bay analyzed seasonally for its fatty acid compositions in foot. Thirteen fatty acids identified in both sections by gas chromatography/mass spectroscopy. Major unsaturated fatty acids were palmitoleic acid, oleic acid and 11 eicosenoic acid and PUFAs included linoleic acid, eicosapentaenoic acid and arachidonic acid. Effects of monthly temperature and nutrients (silicate, phosphate and nitrate) investigated to detect seasonal variations of fatty acids. Pearson analysis results showed correlation among palmitic and oleic acids with silicate and phosphate; linoleic and arachidonic acids with nitrate in Chiton lamyi internal tissues, but no correlation observed in foot. Heptadecanoic and methyl- heptadecanoic acids contents and temperature correlated strongly in Chiton lamyi foot.
    Abstract Original: Persian