فهرست مطالب
فصلنامه فضای جغرافیایی
پیاپی 30 (تابستان 1389)
- 186 صفحه،
- تاریخ انتشار: 1389/06/05
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحه 1رگبارها از جمله مخاطرات طبیعی اند که آگاهی از چگونگی وقوع و میزان اثرات آن کمک بسزایی در کاهش آسیب های احتمالی محیطی می نماید. پژوهش حاضر به منظور شناخت، قانونمند کردن و پیش بینی رگبارها صورت گرفته است. محدوده این تحقیق استان گیلان و دوره آماری به مدت 6 سال (1380 تا1386) برای 10 ایستگاه باران سنجی مستقر در سطح استان محدود می گردد. نتایج تحقیق نشان داد که علاوه بر تغییر میزان رگبار در بازه های مختلف زمانی از لحاظ مکانی هم رگبارهادچار تغییر شده اند. بدین ترتیب بر حسب شدت بارش رخ داده، استان گیلان به سه منطقه غربی، مرکزی و شرقی تقسیم می گردد. بالاترین میزان بارندگی در منطقه غربی و کمترین آن در منطقه مرکزی به وقوع پیوسته است. همچنین برازش داده های رگباری با توزیع های مختلف آماری جهت تعیین معادلات اساسی برای پیش بینی حاکی از آن است که در بیشتر موارد (84 درصد) می توان از معادلات لگاریتمی درجه سوم استفاده کرد و با کاربرد معادلات به دست آمده می توان تخمین درستی از میزان رگبار در واحد زمان با دوره برگشت طرح ایجاد نمود.
کلیدواژگان: رگبار، شدت رگبار، تغییرات مکانی بارش، مدل، گیلان -
صفحه 21در بهسازی و نوسازی شهرها، بافت های تاریخی به عنوان هویت و تبلور فرهنگ شهری، مورد تاکید قرار می گیرند. هدف از مقاله بررسی هویت شهری در بهسازی و نوسازی بافت های تاریخی، مطالعه و بررسی مشکلات و ارائه راهکارها به منظور حفظ و ایجاد هویت برای شهر فیروزآباد از طریق بهسازی و نوسازی بافت تاریخی شهر گور می باشد. شهر گور اولین شهر دایره ای ایران در زمان ساسانیان است که در حاشیه شهر فیروزآباد کنونی در استان فارس واقع گردیده است. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی– تحلیلی سوات SWOT ضمن شناخت و بیان اهمیت بافت تاریخی شهر گور، روش هایی را جهت دخالت مؤثر در بهسازی و نوسازی و حفظ بافت تاریخی شهر گور- فیروزآباد به عنوان یک میراث و هویتی ماندگار ارائه شده است. نتایج نشان می دهد اجرای طرح های توسعه شهری فیروزآباد بدون توجه به شهر گور صورت گرفته است. بر این اساس، رشد و توسعه شهرنشینی، ارائه ایده های معماری و شهرسازی بی هویت و افزایش جمعیت شهر فیروزآباد موجب فراموشی در امر بهسازی و نوسازی شهر گور شده است.
کلیدواژگان: هویت شهری، بهسازی و نوسازی، بافت تاریخی، شهر گور، فیروزآباد -
صفحه 45گسترش فعالیت های صنعتی کشورمان در سواحل جنوب ایران سبب شده که بخش هایی از لندفرم های ساحلی نابود گردد و تغییرات قابل توجهی در خط ساحلی ایجاد شود. سواحل شمالی خلیج فارس به دلیل دارا بودن ذخایر نفتی و گازی و همچنین ارتباط با آب های آزاد بیشتر از سایر سواحل ایران دستخوش تحولات شدید ژئومورفولوژیکی است. در این بخش ساحلی، ناحیه عسلویه از جمله مناطقی است که به دلیل گسترش تاسیسات نفتی در طی دهه اخیر تغییرات اساسی در ساختار ژئومورفولوژی آن رخ داده است. در این تحقیق با مقایسه بصری و نرم افزاری تصویر TM مربوط به سال 1990 میلادی و تصاویر ماهواره ای IRS سال های 2000، 2002، 2004 و 2006 به علاوه مشاهدات میدانی، تغییرات خط ساحلی و تغییرات لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه ساحلی عسلویه به دست آمد. به منظور شناسایی وضعیت تغییرات محیطی رخ داده در منطقه مطالعاتی از متدها Change Detection وLow & High Position در محیط های نرم افزاری Erdass وArcGIS استفاده شده است. بر اساس نتایج به دست آمده، در منطقه مطالعاتی در طی بازه زمانی 16 ساله، میزان رسوب گذاری دو برابر نسبت به فرسایش افزایش داشته و تعادل چرخه رسوب گذاری و فرسایش به هم خورده است. میزان رسوب گذاری بیشتر به صورت دماغه های رسوبی در پشت سازه هایی که بخشی از آنها در آب پیش رفته اند، می باشد (اسکله ها و موج شکن ها). با بررسی دقیق تر منطقه ساحلی عسلویه در شمال خلیج فارس این نتایج به دست آمد که حدود 85 درصد از لندفرم های ژئومورفولوژیکی منطقه ساحلی در نتیجه ایجاد تاسیسات صنعتی و با تاثیر پذیری از این تحولات در نوار ساحلی تغییر ماهیت داده و تنها بخشی از خورها و باتلاق های بخش شرقی منطقه مطالعاتی به دلیل اینکه زیستگاه درختان حرا بوده و تحت حفاظت سازمان محیط زیست است، بدون تغییر باقی مانده است. تغییرات در بخش ساحلی عسلویه به صورت تخریب اشکال رسوبی شبیه دلتاها و دشت های سیلابی و رسوب گذاری به صورت دماغه ها و ایجاد باتلاق می باشد. در این تحقیق تکنیک سنجش از راه دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به عنوان ابزار مهمی برای تهیه داده ها و اطلاعات و تحلیل های فضایی بوده است.
کلیدواژگان: تغییرات ژئومورفولوژیکی، آشکارسازی تغییرات، حداکثر و حداقل تشابهات فضایی، عسلویه، تغییرات خط ساحلی، سواحل ایران -
صفحه 63در این مقاله با استفاده از شاخص اقلیم توریستی میسزکوفسکی (TCI) به ارزیابی اقلیم توریستی منطقه ارسباران پرداخته شده است. این شاخص به شکلی سیستماتیک شرایط اقلیمی را برای توریسم مورد ارزیابی قرار می دهد. برای محاسبه این شاخص پارامترهای میانگین حداکثر ماهانه دمای روزانه، میانگین دمای روزانه، حداقل رطوبت نسبی، میانگین رطوبت نسبی روزانه، بارش (mm)، کل ساعات آفتابی و سرعت باد مورد استفاده قرار می گیرند. در این مقاله شاخص مورد نظر برای 5 ایستگاه سینوپتیک منطقه که دارای آمار مشترک 20 ساله (2006-1986) بودند، محاسبه و سپس نتایج حاصله به محیط GIS وارد شد و با استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی از شرایط اقلیم توریستی منطقه ارسباران در ماه های مختلف انجام شد. نقشه های حاصله نشان می دهد که شاخص اقلیم توریستی منطقه دارای تنوع زیادی بوده و ماه های خرداد، تیر، مرداد، شهریور با نمره TCI بین 100-90 بهترین شرایط را از نظر اقلیم آسایش داشته و ماه آذر، دی، بهمن در تمامی ایستگاه های مورد مطالعه فاقد آسایش اقلیمی برای توریست ها می باشد.
کلیدواژگان: اقلیم توریسم، شاخص اقلیم توریستی IDW، TCI، منطقه ارسباران -
صفحه 89از نگاه اقلیم شناسی، افت دمای هوا به نقطه صفر درجه سلسیوس و پایین تر از آن را یخبندان می نامند. هدف این پژوهش تحلیل آماری و پیش بینی یخبندان های زودرس (پاییزه) و دیررس (بهاره) زاهدان می باشد. بدین منظور کمینه دمای روزانه هوا در دوره آماری (1386-1360) بررسی شد. در هر دوره سرد سال، اولین روزی که کمینه روزانه دمای هوا تا سطح نقطه انجماد افت کرده بود، به عنوان شروع یخبندان و واپسین روز به عنوان خاتمه یخبندان انتخاب شد. با مبدا قرار دادن اول مهر، روزهای ژولیوسی آن محاسبه شد. این داده ها با توزیع های مختلف برازش شد و توزیع پیرسون تیپ 3 انتخاب گردید. یخبندان زودرس پاییزه و دیررس بهاره در دوره های برگشت متفاوت محاسبه شد. نتایج نشان داد که یخبندان های زودرس و دیررس از هر دو طرف به سمت فصل زمستان در حال عقب نشینی هستند. یعنی دوره یخبندان کوتاه تر شده است.
کلیدواژگان: یخبندان زودرس، یخبندان دیررس، توزیع پیرسون تیپ 3، زاهدان -
صفحه 105انتخاب یک روش درون یابی بهینه برای تخمین ویژگی های یک منطقه موردی در نقاط نمونه گیری نشده نقش مهمی در مدیریت داده ها دارد. در این تحقیق، سه روش کریجینگ ساده، معمولی، یونیورسال و توابع پایه شعاعی جهت تخمین پارامتر میانگین بارندگی سالانه استان اصفهان مورد استفاده قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا به ازای هر مدل، نیم تغییرنمای آن محاسبه و ترسیم شد. سپس با استفاده از روش ارزیابی متوالی (Cross-Validation)، ریشه متوسط مجذور خطاها و ضریب تعیین بین مقادیر مشاهده و تخمین زده شده (r2) خطای نقشه ها برآورد شد و از میان شانزده نقشه، یک نقشه به عنوان نقشه ی مناسب اختیار شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که برای درون یابی اطلاعات میانگین بارندگی سالانه روش های کریجینگ معمولی، کریجینگ ساده، توابع پایه شعاعی و کریجینگ یونیورسال به ترتیب دقت های بالاتری را در منطقه مورد مطالعه نشان می دهند. روش کریجینگ معمولی با مدل دایره ای مناسب ترین روش برای درون یابی اطلاعات مقادیر میانگین بارندگی سالانه از خود نشان داد.
کلیدواژگان: زمین آمار، درون یابی، بارندگی، سیستم اطلاعات جغرافیایی، اصفهان -
صفحه 121یخبندان و لغزندگی در محور ایذه– شهرکرد شرایط خطرناکی را برای ایمنی جاده ای ایجاد می کند. در این پژوهش دو هدف اصلی دنبال می شود: اول؛ تشریح روشی جهت تعیین احتمال وقوع شرایط بحرانی یخبندان و لغزندگی در طول محور ایذه– شهرکرد با استفاده از ماتریس وضعیت های اقلیمی دوم؛ تحلیل مکانی و زمانی یخبندان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. از مهم ترین دستاوردهای این تحقیق آن است که؛ بین یخبندان و عامل ارتفاع رابطه مستقیمی وجود دارد، به نحوی که با افزایش ارتفاع، پدیده یخبندان زودتر اتفاق می افتد و دیرتر خاتمه می یابد. از نظر توزیع مکانی، بخش های شمالی محور مذکور (از شهرکرد تا کیلومتر 100 شهرکرد) تحت تاثیر شدید یخبندان واقعی و پر مخاطره است و از نظر توزیع زمانی، وضعیت های NP5، NP6، NP8 (که جزو شرایط خطرناک برای یخبندان هستند) از اواسط آذر تا اواخر بهمن متمرکز شده است.
کلیدواژگان: یخبندان و لغزندگی، ایمنی جاده ای، ماتریس وضعیت های اقلیمی، محور ایذه شهرکرد -
صفحه 137فضاهای سبز در شهرها، بویژه در شهرهای بزرگ و صنعتی، دارای عملکردهای مختلفی می باشند. فضای سبز از یک سو موجب بهبود وضعیت زیست محیطی شهرها می شود، و از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان مهیا می کند. اهمیت فضاهای سبز شهری تا بدان حد است که امروزه وجود این کاربری به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی جوامع به حساب می آید. در این پژوهش با استفاده از روش های موجود در GIS همچون تحلیل های مکانی، شبکه، مجاورت و همپوشانی و نیز با استفاده از شاخص های فیزیکی همچون: سازگاری، دسترسی، شیب، مساحت، مجاورت، و شاخص های اجتماعی همچون: تراکم جمعیت، تراکم خانوار و بعد خانوار به ارزیابی تناسب فضایی- مکانی پارک های محله ای در سطح منطقه 2 شهرداری تبریز پرداخته شده تا ضمن بررسی چگونگی توزیع آنها (هم از لحاظ فیزیکی و هم از لحاظ اجتماعی) در وضع موجود، درجه تناسب هر کدام از پارک ها مشخص شود. نتایج حاصله نشان داد که 4/36 درصد از پارک های محله ای محدوده مورد مطالعه با کاربری های همجوار خود کاملا سازگار می باشند و نیز بررسی وضعیت تناسب پارک های محله ای منطقه دو نشانگر آن است که 6/64 درصد پارک های محله ای منطقه دو شهرداری تبریز دارای تناسب مکانی- فضایی بالا، 3/27 درصد دارای تناسب متوسط و تنها 1/9 درصد دارای تناسب پایین می باشند.
کلیدواژگان: تناسب فضایی مکانی، فضای سبز، پارک محله ای، GIS - بخش انگلیسی
-
صفحه 1
-
Page 1Showers are included among natural disasters, and underestanding how they occur and their effects rates are so helpful in decreasing possible damages in various development projects. In this regard, this research is carried out to know, legislate, and predict the showers. The current research is restricted to Guilan Province and statistical period for six years (1380-1386) in ten stations. The results showed that in addition to the change of shower rate in different time-limit, the place of showers have been changed. For this reason, Guilan Province is divided into three western, central and eastern regions according to the rain intensity. The highest range of rain happened in the western region, and the least in the central region. The evaluation of shower data with various statistical distributions for determining basic equations of predicton also shows that in more cases (%84) a logarithm cubic equation can be used, because we can make correct estimation of shower rate in time unit with return period plan by using of these equations.
-
Page 21In renovation and revitalization of city’s historical area the emphasis is on identity and indication of culture of that city. The purpose of this study is to investigate problems and to provide of strategies for conservation and creation of identity for Firouzabad by renovation and revitalization of historical area in Gur city. Gur city is the first Iranian circle city in Sassanid period which located periphery of presently Firouzabad city in the Fars Province. In this study along with realizing the importance of Gur historical area by descriptive-analysis method and” SWOT“technique and also using methods for effective handling and renovation and revitalization of Firouzabad historical area as indenialde identity and heritage have been studied. Results of this study show rendering Firouzabad urban development plans regardless of to Gur city. However, growth and urbanization development, provide the architectural ideas and urbanism and population increase in Firouzabad all of which causing the ignorance in renovation and revitalization of Gur city.
-
Page 45Recent developments in civil activities in coastal areas of Iran have destroyed important parts of geomorphologic landforms on beaches and have created considerable changes on coastal lines. Northern coast of Persian Gulf has many oil and gas reservoirs and release to free oceans. There fore, it has more intense geomorphologic changes than other areas. In this coastal part, Asaluyeh area plays an important role because of development of oil and gas installations. In this research, we have compared 1990 TM satellite images with 2000, 2002, 2004 and 2006 IRS images visually, and field observations from sedimentation and erosion in Persian Gulf coastal line. In Addition, we use High and Low Position technique and Change Detection in Erdass and ArcGIS Software for detection of changes in coastal line and landforms. On the basis of these results, the rate of sedimentation is about 50%. Sedimentation is often as sedimentary noses behind coastal buildings with progressive part in water for example jetties and wave breaks. With detail investigations, we can see that 85% of geomorphologic landforms in Asaluyeh area have changed in last ten years, because of creation of industrial installations on coastal lines. There are only some intact parts of estuaries and marshes in eastern part because of trees and environmental protected areas (neighbor with Nayband National Park). Some sedimentary landforms such as deltas and floodplains have destroyed and depositional tails and marshes have created in Asaluyeh coastal line. In this research remote sensing has been an important tool for database produced, and GIS had important role for spatial analysis.
-
Page 63In this paper the climatourism of Arasbaran region has been assessed by the use of climate tourism index of Mieczkowski. This index investigates climate conditions for systematic tourism. For the calculation of this index we have used parameters such as mean maximum daily temperature, mean daily temperature, minimum relative humidity, mean daily relative humidity, precipitation, total sunshine and wind speed. We pointed indexes for 5 synoptic stations for the statistical period (1986-2006). The results were entered in GIS environment (Geographic Information Systems) and the classification of climatourism conditions of Arasbaran region was carried out through GIS Maps. Findings indicated that climatourism index of the region has high variety and months of June, July, August, and September with TCI value between 90 and 100 have the best conditions in view of comfortable climate and months of December, January, February, in all stations under study have less comfortable conditions for tourism.
-
Page 89From climatic viewpoint, freezing is the reduction of temperature into C and lower than it. The goal of this research is statistical analysis and prediction of Zahedan’s precocious freezing (autumn time) and late freezing (springtime). For this purpose, we examined the minimum daily temperature for a 27-year period. In every cold period of year, the first day in which daily minimum temperature reduced to freezing point level was selected as beginning of freezing and last day was as the end of freezing. By choosing the first day of Mehr as starting month, Julius days were calculated. This data were evaluated with various distributions whereby Pearson type distribution was selected. Autumn time precocious freezing and spring time late freezing were calculated in return periods. The results showed that precocious and late freezings are retreating from both sides toward the winter season. It means that the freezing period shorter.
-
Page 105The selection of a method for optimum interpolation for estimation of characteristics of a given area in un-sampled points play an important role in data management. In this research, three methods of Kriging, simple, and normal, universal and basic radius functions for the estimation of mean annual precipitation of Esfahan Province were used. For so doing, initially for each model semivariogram was calculated and then drawn. Afterwards, by applying cross validation method, mean root of standard error and the determination coefficient was observed and estimated. The errors of maps were estimated and out of 16 maps one of the maps was chosen as the appropriate map. Results indicate that for interpolation of data the mean annual precipitation, normal and simple Kreeging methods, basic radius functions, and universal Kreeging display higher accuracies in the area under study respectively. Normal Kreeging method with circle model is the most appropriate method for the interpolation of data on mean annual precipitation.
-
Page 121Frost and sliding in Izeh-Sharekord road perform dangerous conditions for road transportation. In this study, two goals are followed: Firstly, description of the method for determining the likely occurrence of critical condition of frost and sliding using climatic condition matrix along the Izeh-Sharekord road, and secondly, the spatial and temporal analysis of frost using statistical analyses and GIS. Of the most important conclusions of the study are: There is a direct correlation between frost and height parameters as by increasing the height, frost occurs immediately and lasts late. In the viewpoint of spatial distribution, the studied northern parts (i. e. Sharekordُ s kms 0 to 100) are affected by drastic frost. In viewpoint of temporal distribution the Np5, Np6, NP8 conditions (accounted as dangerous frost conditions for transportation) have been concentrated in December, January and February.
-
Page 137Green spaces in urban areas, especially in big industrial cities entail different implications. The green space from one side improves the environment of the cities and on the other hand it creates proper conditions for the recreation times of the citizens. The importance of green urban spaces is so much that today the existence of this landuse is regarded as one of the indicators of development of the society. In this research using the existing GIS methods such as temporal analyses, network, adjacency, overlaying and also utilizing the physical indicators like the adjustability, access, gradient, area, neighborhood, and social indicators such as population density, family amassing and dimension, we have paid attention to the spatio-temporal analysis of regional parks in No. 2 area of Tabriz Municipality. The aim was to study the quality of their distribution (both in terms of physical and social characteristics) at present conditions; the degree of appropriateness of each park was to be specified. Results indicated that 36.4% of the neighborhood parks of the area under study were fully adjustable with their nearby landuses and also the study of the suitability of the neighborhood parks of this area showed that 64.6% of parks located in the No. 2 area of Tabriz have higher spatio-temporal suitability and 27.3% of parks have average appropriateness and only 9.1% of the parks have lowers suitability.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.