فهرست مطالب
مجله جنگل ایران
سال یکم شماره 3 (پاییز 1388)
- تاریخ انتشار: 1389/04/01
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 187بهره برداری از جنگل به هر روشی که باشد آسیب به توده باقی مانده را به همراه خواهد داشت، ولی تلاش های منطقی برای کاهش شدت آسیب به درختان سرپا به پایداری جنگل منجر خواهد شد. این بررسی در پارسل شماره 3 از سری 2 جنگل های منطقه گلندرود در جنوب بخش رویان (علمده) که به شیوه تدریجی-پناهی مدیریت می شد، انجام گرفت. روش بهره برداری در منطقه مورد بررسی، روش سنتی یعنی تبدیل چوب به الوار و خروج توسط قاطر بوده است. نتایج این تحقیق نشان داد که در بین درختان مورد بررسی از نظر عمق زخم 5/10 درصد دارای خراش و تغییر رنگ پوست (زخم درجه 1)، 8/29 درصد دارای آسیب دیدگی پوست درخت بدون کنده شدن پوست (زخم درجه 2) و 7/59 درصد دارای کنده شدن پوست درخت به همراه کامبیوم (زخم درجه 3) هستند. از نظر مساحت زخم 2/6 درصد از زخم ها، مساحتی بیشتر از 500 سانتی متر مربع، 5/17 درصد از زخم ها سطحی بین 500-100 سانتی متر مربع، 9/28 درصد سطحی بین 100-25 سانتی متر مربع و 4/47 درصد مساحتی کمتر از 25 سانتی متر مربع داشتند. از زخم های ایجادشده در جنگل، 5/60 درصد مربوط به کشیدن، 6/32 درصد مربوط به قطع درخت و 9/6 درصد مربوط به عوامل انسانی است. همچنین نتایج نشان داد که حدود 82 درصد از زخم ها، مربوط به ارتفاع کمتر از 2 متر از بن درخت است.
کلیدواژگان: شیوه تدریجی، پناهی، روش سنتی، درختان سرپا، عمق زخم، مساحت زخم، محل زخم -
صفحه 197هدف از پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر تمایل به مشارکت شهروندان در عرصه های اجرایی پارک های جنگلی تهران است. این پژوهش از نوع همبستگی است که جامعه آماری آن، استفاده کنندگان از پارک های جنگلی شهر تهران (چیتگر، لویزان، طالقانی و سرخه حصار) هستند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 202 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود. نتایج پژوهش نشان می دهد که تاثیر ادراک کارکرد پارک های جنگلی و نگرش شهروندان به مشارکت، بر تمایل آنان به مشارکت در حفاظت و توسعه اجرایی معنی دار است. همچنین بین تمایل به مشارکت در زمینه اجرایی و تمایل به مشارکت در زمینه مدیریتی رابطه معنی دار با 99 درصد اطمینان وجود دارد.
کلیدواژگان: مشارکت، پارک جنگلی، تمایل به مشارکت، مشارکت در حفاظت و توسعه اجرایی -
صفحه 209در این تحقیق، تنوع گونه ای زادآوری توده های جنگلی دو منطقه حفاظت شده و غیر حفاظتی جنگل های ارسباران از نظر شاخص غنای گونه ای، یکنواختی و تنوع گونه ای مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. ابتدا توده های جنگلی با شرایط فلورستیکی و فیزیوگرافی مشابه از دو منطقه حفاظتی و غیر حفاظتی، با استفاده از عکس های هوایی سال 1346 در مقیاس 20000: 1 انتخاب شد، سپس نهال های گونه های چوبی قرار گرفته در 77 قطعه نمونه دایره ای به مساحت یک آر در یک شبکه آماربرداری با ابعاد250×250 متر از توده های جنگلی منطقه حفاظتی و به طور مشابه از توده های جنگلی منطقه غیر حفاظتی برداشت شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، میانگین شاخص های تنوع گونه ای مختلف در هر قطعه نمونه محاسبه و برای آزمون معنی دار بودن اختلاف بین میانگین شاخص ها در دو منطقه، از آزمون آماری t-student استفاده شد. نتایج نشان داد که در مناطق حفاظت شده و غیر حفاظتی میانگین شاخص غنای گونه ای، به ترتیب، 69/6 و 39/5، میانگین شاخص یکنواختی شانون، به ترتیب، 87/0 و76/0، میانگین شاخص تنوع گونه ای شانون، به ترتیب، 64/1 و 23/1 و میانگین شاخص تنوع گونه ای سیمپسون، به ترتیب، 76/0 و 61/0است. بنابراین مدیریت مبتنی بر حفاظت، موجب افزایش معنی دار تنوع گونه ای زادآوری توده های جنگلی منطقه حفاظت شده ارسباران شده است. بر این اساس می توان جلوگیری از حضور دام در عرصه های جنگلی و قطع بی رویه درختان را به ویژه در توده های جنگلی مخروبه، به عنوان شیوه ای مناسب برای احیای طبیعی و افزایش شاخص های تنوع گونه ای معرفی کرد.
کلیدواژگان: جنگل های ارسباران، منطقه حفاظت شده، غنای گونه ای، تنوع گونه ای، زادآوری -
صفحه 219سوسک های برگخوار جنس Chrysomela از آفات مهم نهالستان ها و صنوبرکاری ها به شمار می روند. گونه Chrysomela populi در بیشتر مناطق صنوبرکاری ایران فعالیت دارد و پژوهش هایی هم در مورد آن صورت گرفته است، اما اطلاعات ما در مورد گونه های دیگر این جنس بسیار اندک است. زیست شناسی گونه Chrysomela saliceti با استفاده از حشرات زمستان گذرانی کرده در آزمایشگاه (حرارت 1 ± 25 درجه سانتی گراد، رطوبت نسبی 70-60 درصد، دوره نوری 8: 16 ساعت تاریکی: روشنایی) که با برگ های صنوبر Populus nigra تغذیه شدند، صورت گرفت. میانگین تعداد تخم در هر دسته (20 = n) 53/1 ± 8/45 بود. طول مراحل نابالغ (دوره جنینی، سنین سه گانه لاروی و شفیرگی) به ترتیب عبارت بود از: 03/0 ± 49/5، 04/0 ± 86/3، 10/0 ± 64/4، 47/0 ± 28/13 و 0/0 ± 71/5 روز. زنده مانی مراحل یاد شده به ترتیب 43، 38، 60، 31 و 36 درصد به دست آمد. مشاهدات صحرایی در دره کاکارضا (استان لرستان) نشان داد که این سوسک به فراوانی از برگ های صنوبر و گاهی بید تغذیه می کند و دست کم بخشی از جمعیت آن در منطقه یادشده بیش از یک نسل در سال دارد. اندازه بدن حشرات کامل (30 = n) در گونه C. saliceti با طول بدن 09/0 ± 4/8 میلی متر نسبت به گونه C. populi با طول بدن1/0 ± 3/10 میلی متر، کوچک تر است. پژوهش های بیشتر برای شناخت بهتر ویژگی های زیست شناسی و اکولوژی سوسک برگخوار C. saliceti در منطقه یادشده توصیه می شود.
کلیدواژگان: برگخوار صنوبر، Chrysomela saliceti، زیست شناسی، صنوبر، بید -
صفحه 229به منظور مدیریت صحیح و برنامه ریزی اصولی در هر زمینه، به ویژه جنگل، به جمع آوری اطلاعات کمی و کیفی مناسب نیاز است. روش های مختلف نمونه برداری از راه های دسترسی به این اطلاعات است. برای اجرای این تحقیق، منطقه ای به وسعت 457 هکتار در شمال غربی شهرستان خرم آباد انتخاب شد. ارتفاع متوسط منطقه از سطح دریا 1840 متر، شیب متوسط آن بین 12 تا 30 درصد و جهت عمومی این منطقه جنوبی است. با در نظر گرفتن مساحت و توپوگرافی منطقه مورد بررسی، از یک شبکه آماربرداری با ابعاد 400×200 متر برای نمونه برداری استفاده شد، سپس چهل قطعه شاهد یک هکتاری به شکل مربع در منطقه پیاده شد. درون هر یک از این قطعات یک هکتاری، نمونه برداری به وسیله خط نمونه هایی به طول 50، 75، 100، 125 و 140 متر (بر روی قطر قطعات مربعی) صورت گرفت. نتایج حاصل از نمونه برداری به وسیله طول های مختلف خط نمونه با نتایج قطعات شاهد به وسیله آزمون تجزیه واریانس و همچنین نتایج به دست آمده از طول های مختلف خط نمونه با استفاده از فاکتور (E%)2×T با یکدیگر مقایسه شد. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد که اختلاف معنی داری در سطح 05/0 بین نتایج به دست آمده از طول های مختلف خط نمونه در برآورد سطح تاج پوشش و تعداد در هکتار با نتایج قطعات شاهد وجود ندارد. بررسی دقت طول های مختلف خط نمونه نشان داد که خط نمونه هایی به طول 140 متر هم در برآورد تعداد در هکتار و هم در برآورد سطح تاج پوشش، بیشترین دقت را دارند. همچنین مقایسه نتایج طول های مختلف خط نمونه با فاکتور (E%)2×T نشان داد که در برآورد سطح تاج پوشش و تعداد در هکتار، به ترتیب، خط نمونه های 75 و 140متری مناسب ترند.
کلیدواژگان: نمونه برداری جنگل، خط نمونه، دقت، بلوط ایرانی، زاگرس، تاج پوشش -
صفحه 239به منظور بررسی تاثیر عوامل اقلیمی بر گسترش تیپ های جنگلی استان چهارمحال و بختیاری، 71 متغیر اقلیمی که از نظر شرایط اکولوژیک گونه های جنگلی، اهمیت بیشتری داشتند، انتخاب و با روش تحلیل عاملی، عوامل موثر بر پراکنش این گونه ها شناسایی شد. این عوامل که 82/91 درصد از واریانس متغیرها را بازگو می کنند، عبارتند از: دمای گرمایشی، بارش و تابش. تاثیر هر یک از این عوامل و نیز متغیرهای اولیه اقلیمی بر پراکنش تیپ های شاخص جنگلی استان، بررسی شد. همچنین متوسط ارتفاع پراکنش هر یک از تیپ ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که عامل دمای گرمایشی و بارش، از مهم ترین عوامل اقلیمی موثر بر پراکنش تیپ های جنگلی در استان چهارمحال و بختیاری هستند. نتایج حاصل از تحلیل عاملی و بررسی امتیازهای عاملی نشان داد که مکان مناسب برای پراکنش تیپ Quercus brantii (برودار) و گونه های همراه آن که تیپ غالب در استان چهارمحال و بختیاری است، رویشگاه های معتدل و نیمه مرطوب است. همچنین نتایج این بررسی نشان داد عاملی که سبب محدودیت پراکنش این تیپ و حضور تیپ هایی مانند Lonicera nummularrifolia (شن) و Amygdalus sp. (بادام) شده، افزایش ارتفاع و در پی آن کاهش دما است به نحوی که این دو تیپ را می توان در نواحی خشک سرد و کوهستانی مشاهده کرد. نتایج همچنین نشان می دهد استفاده از روش های آماری چندمتغیره و انتخاب متغیرهای اقلیمی متناسب با شرایط و ویژگی های اکولوژیک گونه های گیاهی استان، نقش بسیار مهمی در شناسایی اثر عوامل اقلیمی مهم بر پراکنش تیپ ها و گونه های جنگلی استان داشته است.
کلیدواژگان: اقلیم رویشی، تیپ های جنگلی، روش های آماری چندمتغیره، تحلیل عاملی -
صفحه 253احیای جنگل های مخروبه، ازمهم ترین اولویت های مدیریت جنگل در شمال کشور به شمار می رود. بازسازی این جنگل ها، به ویژه در نقاطی که در گذشته به روش دانگ بندی و با شیوه پناهی مدیریت می شد و امروزه به شکل پهنه های بدون درخت یا کم درخت و با پوشش انبوهی از تمشک و سرخس دیده می شود، اهمیت زیادی دارد. تحقیق پیش رو، با هدف یافتن روش های مناسب استقرار نهال در چنین نقاطی، به مدت پنج سال (1382 تا 1386) در جنگلی مخروبه و محصور با سیم توری به مساحت تقریبی5000 متر مربع در محدوده طرح جنگلداری شوراب (گلبند)- قدیمی ترین طرح جنگلداری در مازندران- در چهار تکرار و هفت تیمار بذرکاری و نهالکاری توسکا (2)، بذرکاری و نهالکاری پلت (2)، بذرکاری و بذرپاشی راش (2) و کنترل (1) به اجرا درآمد. پیش از کاشت بذر و نهال همه بوته های تمشک و سرخس ریشه کن شدند و ضمن مراقبت، به مدت سه سال و هر سال یک بار در اواخر شهریور، پیرامون نهال ها وجین شد. پس از گذشت چهار سال، همه نهال های درختی مستقر در 25 متر مربع مرکز هر پلات (کرت) و در کل 28 پلات از نظر نوع گونه، تعداد و بلندی، اندازه گیری شدند. یافته ها نشان داد که ده گونه چوبی مختلف به ارتفاع 10 تا470 سانتی متر در عرصه وجود دارند، به طوری که بیش از 98 درصد آنها را چهار گونه پلت (5/75 درصد)، ممرز (9/13 درصد)، توسکا (1/6 درصد) و راش (1/3 درصد) شامل می شود. میانگین تعداد نهال در سطح شمارش از 19 تا 132 نوسان دارد و تفاوت ها معنی دار است. در تیمارهای بذرکاری بیش از تیمارهای نهالکاری پیشاهنگ، نهال مشاهده شد و از میان آنها، تیمار بذرکاری پلت با 132 اصله نهال در 25 متر مربع به عنوان بهترین تیمار معرفی شد که تفاوت آن با تیمارهای نهالکاری پیشاهنگ درسطح 5 درصد معنی دار است.
کلیدواژگان: جنگل مخروبه، دانگ تجدید نسل، احیای زادآوری، بذرکاری، نهالکاری -
صفحه 265بهره برداری بهینه از جنگل، تابعی از موجودی سرپا، قیمت چوب سرپا، هزینه های بهره برداری و نرخ سود بازار است. برای تعیین مقدار برداشت بهینه، ابتدا معادله رویش برای جنگل خیرود نوشهر برآورد شد، سپس با استفاده از مدل خودکاهشی، قیمت چوب سرپا پیش بینی و مقدار برداشت بهینه با استفاده از معادلات رویش سالیانه جنگل و قیمت چوب سرپا محاسبه شد. مقدار برداشت بهینه بر اساس آخرین اطلاعات رویش جنگل و قیمت چوب سرپا است که ارزش فعلی سود حاصل از بهره برداری جنگل را به حداکثر می رساند. برای تعیین مقدار برداشت بهینه جنگل، ابتدا از روش برنامه ریزی تصادفی پویا استفاده شد، سپس نتایج این روش با روش برنامه ریزی ایستا مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که اگر از روش برنامه ریزی تصادفی پویا به جای برنامه ریزی ایستا استفاده شود، ارزش خالص فعلی مورد انتظار، حدود 26 درصد افزایش می یابد.
کلیدواژگان: بهینه سازی تصادفی پویا، بهینه سازی ایستا، معادله رویش، معادله قیمت چوب سرپا
-
Page 187Harvesting system in any form can cause damages to residual stands, but this is clear that decreasing damages to residual stands helps to increase sustainability in forestry. This study was carried out in compartment 3 of district 2 in Galandroud forests in southern Royan which is managed by Shelter-wood method. Logging method in the study area was traditional logging system. Results showed that in damaged trees with respect to the depth of scar, 10.5% of scars have discoloured, 29.8% were skin-damaged but without skin removal, and 59.7% with skin and cambium removal. 6/2% of injuries were more than 500cm2, 17.5% between 100-500cm2, and 28.9% between 25-100cm2, and 47.4% were less than 25cm2. According to the results, 60.5%, 32.6% and 6.9% of injuries were created by skidding activity, felling activity and human activity, respectively. Also results showed that approximately 82% of damages occurred in the first 2m of the tree bole.Keywords: Shelter, wood method, Traditional system, Residual trees, Intensity of injury, Size of injury, Location of injury
-
Page 197The present research studies factors affecting the amount of citizen's willingness to participate in operational activities inTehran’s forest parks. This study was a correlational research adopting such a design. The statistical population consisted of users ofTehranforest parks (Chitgar, Lavizan, Taleghani and Sorkhehesar) out of which 202 users were selected using simple random sampling method. A questionnaire was used to collect the data. The findings revealed that understanding of forest park`s functions and citizen`s attitude toward participation are quite effective in people participation`s willingness to participate. The results show that there is significant relationship between the willingness to participate in operational and managerial activities.Keywords: participation, Forest Parks, Willingness to participate, Participation in operational, Conservation activities
-
Page 209In this research, regeneration diversity of species in protected and non-protected areas of Arasbaran forests were compared in species richness, evenness and diversity indices. First, two forest stands with similar floristic and physiognomic characteristics were selected using aerial photographs acquired in 1986 (1:20000 scale). Regeneration of tree species were recorded in 77 0.01 ha circle plots using 250 × 250 m grid size in the both protected and non protected areas. The mean of diversity indices were computed in both areas and t-test was used to show significant differences. The results indicated that the computed species diversity indices are as follows: mean species richness index: 6.69 and 5.39, Shannon evenness index: 0.87 and 0.76,Shannondiversity index: 1.64 and 1.23, simpson index: 0.76 and 0.61 in protected and non protected areas, respectively. So the protection increase regeneration diversity in Arasbaran forest stands. Therefore, prevention of livestock grazing and irregular tree cutting in the degraded forest stands can be suggested as a suitable approach for natural restoration and increasing plant diversity.Keywords: Arasbaran forests, Protected area, Species richness, Plant diversity, regeneration
-
Page 219Leaf beetles of the genus Chrysomela are among the most important leaf feeders of poplar plantations. Chrysomela populi has thrived in many parts of the country and been studied more than other species of the genus Chrysomela. Overwintered adults of C. saliceti were subjected to a biological study under laboratory conditions [T = 25 ± 1 °C; R.H. = 60-70 %; photoperiod (L:D) 16:8 h]. They were provided by fresh leaves of Populus nigra as food. Mean number of eggs per batch was 48.5 ± 1.53 (n = 20). Developmental times of egg, three larval instars and pupa were 5.49 ± 0.03, 3.86 ± 0.04, 4.64 ± 0.10, 13.28 ± 0.47 and 5.71 ± 0.0 days, respectively. The survival of these immature stages were 0.43, 0.38, 0.60, 0.31 and 0.36, respectively. Field observations in Kaka-Reza valley (Lorestan province, west of Iran) revealed that at least a portion of C. saliceti population had more than one generation per year in the region where they fed mostly on poplar trees than on willow. Generally, adults of C. saliceti were smaller (body length: 8.4 ± 0.09 mm) in size than those of C. populi (10.3 ± 0.1 mm) (n = 30). Further studies are required to detail the autecology of C. saliceti in the region.Keywords: Leaf beetle, Chrysomela saliceti, Biology, Poplar, Willow
-
Page 229Collection of appropriate qualitative and quantitative data is necessary for proper management and planning. In this research, a region with 457 ha area was selected in northwest of Khoram Abad. An inventory grid with 200 × 400 m size was designed and established in the study area. Then, 40 control plots with 1 hectare area were laid out. Samplings carried out by diagonal transects with 50, 75, 100, 125 and 140m length on square control plots. Finally, the results of sampling by different lengths of transects were compared with control plots using analysis of variance and (E %) ^2×T criterion. The results of ANOVA showed that different lengths of transects had no significant differences (at confidence level of 95%) with control plots for estimation of species number per hectare and crown cover parameters. Transects with 140m length had the most precision for estimating the above-mentioned parameters. Also, comparison of results for different lengths of transects with (E %) ^2×T criterion showed that transects with 75 and 140m lengths are more appropriate for estimating the crown cover and species number per hectare.Keywords: Forest sampling, Transect, Precision, Oak, Zagros, Crown cover
-
Page 239In order to determine the effect of climatic factors on the distribution of forest types in one of the western provinces of Iran, Charmahal, among 71 climatic elements effective in ecological conditions of forest species, 3 factors were selected using factor analysis method.The factors covering 91.82 percent of total variance included thermal temperature, rainfall and radiation. Finally, the effect of each factor as well as the primary climatic varieties on distribution of these species and the mean elevation of the plant types in each distribution class was determined. The results of factor analysis indicate that thermal temperature and rainfall are the most important factors in relation to distribution of forest species. Moreover it can be concluded that semi humid and moderate climatic zones are the best habitats for distribution of Quercus brantii and its associated species, which are the dominant forest types in Charmahal province. This study also suggests that the distribution of Quercus brantii and the appearance of Lonicera nummularrifolia and Amygdalus spp. have been controlled by increasing altitude and decreasing temperature. On the other hand, these two types are found in cold and dry mountainous regions. In conclusion, the selection of climatic variables related to ecological condition of species is important in determining the effects of climatic factors on the distribution of forest types in Charmahal province.Keywords: Bioclimatic classification, Forest types, Multivariate statistical methods, Factor analysis
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.