مجله اقتصادی
سال هفتم شماره 75 (بهمن و اسفند 1386)

نتایج حاصل از این مطالعه که براساس جدول کالا در کالای داده- ستانده سال 1383 بانک مرکزی صورت گرفته نشان دهنده آن است که درصورت تغییر قیمت حاملهای انرژی و رساندن آن به سطح قیمتهای جهانی، بیشترین و کمترین نرخ تورم (نرخ رشد شاخص بهای مصرف کننده) ایجاد شده، حاصل از تغییر قیمت گاز طبیعی و نفت کوره است که به ترتیب تورمی معادل 2/37 و73/2 درصد را به همراه خواهد داشت. همچنین بیشترین و کمترین نرخ تورم تولیدکننده (شاخص بهای تولیدکننده) ایجاد شده، حاصل از تغییر قیمت گازوئیل و نفت سفید است که به ترتیب تورمی معادل 2/30 و73/2 درصد را به همراه خواهد داشت. بیشتر بودن آثار تورمی گازوئیل که نشئت گرفته از ماهیت واسطه ایی این حامل بوده، از نکات قابل توجه است. چنانچه قیمت همه حاملهای انرژی به طور همزمان (گاز طبیعی، گازوئیل، بنزین، نفت کوره، نفت سفید، برق و گاز مایع) به سطح قیمتهای جهانی افزایش یابد، نرخ تورم (نرخ رشد شاخص قیمت مصرف کننده و تولیدکننده) به ترتیب حدود 105 و114 درصد افزایش خواهد یافت. در این حالت بیشترین فشار تورمی به ترتیب به دهک دوم (131 درصد)، دهک سوم (128 درصد)، دهک چهارم (5/127 درصد) و دهک پنجم (5/124 درصد) وارد می شود.

تورم در اقتصاد ایران به عنوان یک معضل ساختاری از جمله پدیده های اقتصادی است که سالهای متمادی تمام شئون زندگی عموم مردم و نیز سیاستهای اقتصادی را به خود مشغول نموده است و رفع این مشکل جزء آمال مردم و اهداف دولتها در برنامه های توسعه بوده است. در این نوشتار سعی می شود تا با ارائه تصویری از تورم در سالهای اخیر، راهکارهای اجرایی مقابله با آن نیز بررسی شود. در این مسیر اولین قدم جهت مواجهه با رشد سطح عمومی قیمتها علت شناسی آن است، لذا ابتدا به دلایل بروز تورم و سپس راهکارهای اجرایی مقابله با آن پرداخته می شود. از جمله علل تورم مورد بررسی تورم با منشاء تقاضا، تورم ساختاری، انتظارات تورمی و تورم حاصل از فشار هزینه است. در بخش راهکارهای اجرایی نیز موارد پیشنهادی در دو بازه زمانی کوتاه مدت یا میان مدت و بلندمدت در طرف تقاضا و عرضه بررسی شده است.