فهرست مطالب

سیاست - سال چهلم شماره 3 (پیاپی 15، پاییز 1389)

فصلنامه سیاست
سال چهلم شماره 3 (پیاپی 15، پاییز 1389)

  • 398 صفحه، بهای روی جلد: 40,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1389/09/15
  • تعداد عناوین: 20
|
  • سیدداود آقایی، حسن احمدیان صفحه 1
    در این پژوهش، اهداف کلان دو کشور ایران و عربستان سعودی، مورد بررسی قرار می گیرد. از نظر نویسندگان، واکاوی روابط دو کشور با توجه به این اهداف که شکل دهنده ی سیاست خارجی آنها می باشد می تواند به ما در تبیین اهداف فوق کمک کند. در این پژوهش، ابعاد نظری شکل دهنده به ساختار ذهنی حاکم بر این روابط به صورت تحلیلی و برپایه ی استشهاد به وقایع گذشته ی روابط دو کشور، بدون تمرکز بر دوره ای خاص، مورد بررسی قرار می گیرد. در این پژوهش همچنین موانع ساختاری موجود که مانع بهبود روابط دو کشور می شود مورد توجه قرار می گیرد. در پایان میزان توانایی دو کشور در گذار از وضعیت تعارض و رقابت به همکاری و تعامل عقلانی پایدار در قالب نتیجه گیری مطرح می شود.
    کلیدواژگان: سیاست خارجی، سیاستگذاری خارجی، روابط خارجی، جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی
  • خرد سیاسی در شاهنامه فردوسی / مبانی و ساختاره ا
    حمید احمدی، مهدی حسنی باقری شریف آباد صفحه 21
    «خرد» را می توان مهم ترین مفهوم مطرح شده در شاهنامه فردوسی دانست. این مفهوم هنگامی که در عرصه اداره کشور و اعمال حکمرانان قرار می گیرد رنگ و بوی سیاسی می یابد و می توان از آن به عنوان «خرد سیاسی» تعبیر کرد. لازمه پرداختن به خرد سیاسی و جوانب و کارکردهای آن آگاهی از مبانی و ساختارهای آن است. این مبانی قابل استخراج از متون کهن ایران باستان که شاهنامه فردوسی تا حد زیادی متاثر از آنها می باشد، عبارت است از: 1- زمان، 2- فضا مکان، 3- آفرینش، 4- بخت، 5- خیر و شر. مفاهیم یاد شده کلیت تفکر و اندیشه فردوسی و از جمله مهمترین آنها؛ خرد در مفهوم کلی و چند بعدی و سیال آن و خرد سیاسی را به معنای منش و شیوه اداره کشور شامل می شود.
    کلیدواژگان: شاهنامه فردوسی، اندیشه سیاسی در ایران باستان، خرد، خرد سیاسی
  • علی اردستانی صفحه 41
    از حیث معرفت شناسی، شاید مهم ترین دغدغه ی دانشمندان علاقه مند به حیات دموکراتیک در چند سده ی اخیر یافتن مبنا و پایه ای تزلزل ناپذیر برای دموکراسی بوده است. تقریبا ویژگی اصلی تمام نظریه های توسعه را همین امر تشکیل می دهد. در این میان، یکی از برجسته ترین این تلاش ها از آن آنارشیسم نظری است. این مکتب فکری می کوشد با طرد انواع دستگاه های سلطه و سرکوب به ویژه علم سالاری و تکنوکراسی مبنایی واقعی برای یک جامعه ی آزاد و دموکراتیک به وجود آورد. مقاله ی حاضر می کوشد با تمرکز بر این تلاش فکری، به بررسی این موضوع و امکان-پذیری آن بپردازد.
    کلیدواژگان: آنارشیسم، نخبه گرایی، جامعه ی آزاد، دموکراسی، ایدئولوژی، پیشرفت علمی، روش شناسی، علم گرایی
  • مهدی براتعلی پور صفحه 55
    این پژوهش در پاسخ به پرسش از ادعاهای دو روایت از وظیفه گرایی قاعده نگر، شامل سازندگرا و بازنمودی در باب بنیان های اخلاقی عدالت اجتماعی، این فرضیه را مطرح می کند که هر یک از این دو روایت، به استلزامات منطقی وظیفه شناسی حق گرای خود وفادار نمانده اند. روایت سازندگرا با پذیرش توافق گرایی قراردادی، ادعای بنیان گرایی خود را با چالش روبرو می سازد و با توجیه پذیرسازی نابرابری های اقتصادی و اجتماعی –آنگاه که به نفع همگان باشد- از وظیفه شناسی اخلاقی به سود غایت گرایی نفع طلبانه دست می کشد. و روایت بازنمودی، نهایتا به ارزش های خاص و محلی فروکاسته می شود و با طرد عملی جهان شمولی، بنیان گرایی خردباورانه خود را همسو با غایت گرایی تفسیر می کند. این مقاله به رویارویی این دو روایت در محورهایی مانند منشاء ارزش های اخلاقی به طور کلی، و عدالت اجتماعی به طور خاص، بنیان گرایی، شمول گرایی و غایت گرایی این ارزش ها، تقدم حق یا خیر بر یکدیگر، شکل گیری هویت اخلاقی فرد، جایگاه و کاربرد مفهوم عدالت، و معیارهای نقد اجتماعی می پردازد.
    کلیدواژگان: عدالت اجتماعی، وظیفه شناسی سازندگرا، وظیفه شناسی بازنمودی، بنیان گرایی، مفهوم حق
  • زهرا پیشگاهی فرد، بهادر زارعی صفحه 75
    اندیشه سیاسی اسلام که ساختار تئوریک نظام سیاسی ایران را صورت بندی می نماید متاثر از ارزش های توحیدی وجهان شمولی اسلام ومدعی صورت بندی وشیوه سازماندهی خاصی برای دست یابی به اهدافی متعالی است.از مهم ترین این ارزش ها اصل عدالت را باید نام برد که خداوند هدف از بعثت پیامبران (لیقوم الناس باالقسط)و تمامی انسان ها بویژه اهل ایمان برپاداشتن عدل و قسط اعلام می دارد.جمهوری اسلامی ایران دراصول متعدد قانون اساسی اجرای اصل عدالت درعرصه های مختلف داخلی وبین المللی رایکی از اهداف وآرمان های نظام اسلامی می داند. این اصل در سیاست خارجی به سیاستی انتقادی از سلسله مراتب ژئوپولیتیک قدرت در نظام جهانی، هنجارهای حاکم برسیاست بین الملل، نقش شورای امنیت درحفظ وضع ناعا دلانه موجود و جایگاه سازمان ملل و مواضع آن که جمهوری اسلامی ایران وسایر کشورهای مستضعف را متاثر می سازد می پردازد.
    کلیدواژگان: عدالت، اندیشه اسلامی، عدالت و سیاست، سیاست خارجی، قانون اساسی
  • عبدالرحمن حسنی فر صفحه 93
    اندیشه و نظر نائینی در حوزه اصلاح طلبی و نو اندیشی دینی در شرایطی که جامعه ایرانی احساس عقب ماندگی می کند و خود را در مواجهه با اندیشه ها و شرایط قدرتمند غرب می بیند، قابل طرح است؛ در این وضعیت است که در جامعه ایران خصوصا در میان نخبگان از یک طرف خود را عقب مانده و از طرف دیگر غرب را پیشرفته می بینند. نائینی با نگاهی به وضع جامعه ایرانی و شرایط به اصطلاح «ملل متمدنه» به این اعتقاد می رسد که اندیشه هایی که باعث پیشرفت و تمدن در غرب شده در داخل منابع، تاریخ و اندیشه های اسلامی وجود دارد اما این غربی ها بودند که آنها را به کار بردند و از آنها استفاده کردند و در نتیجه به پیشرفت و ترقی و قدرت رسیدند. لذا نائینی روی کرد اصلاح طلبی و نواندیشی دینی را اتخاذ می کند و اندیشه اش در جرگه ی جریان نو اندیشی دینی قرار می گیرد.با مطالعه آراء نائینی مشاهده می شود که وی در اندیشه ورزی متناسب با شرایط جدید، توانا ظاهر شده است.این توانایی نائینی، ناشی از روش و منطق فکری وی است. این روش و منطق فکری «اصولی گری» نام دارد.بازنمود اصولی گری در آراء نائینی ایجاد حلقه ارتباط بین منابع سنتی و فرهنگی و تاریخی و مبانی دینی با شرایط و اقتضائات داخلی و خارجی به صورت ارزشی و محیطی جدید است.در این مقاله با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و چارچوب نواندیشی دینی، آراء نائینی نسبت به مفاهیم و آموزه های جدید بررسی می شود.
    کلیدواژگان: محمدحسین نائینی، نواندیشی دینی، اصولی گری، آموزه ها و مفاهیم جدید، اندیشه سیاسی، ایران معاصر
  • هما رحمانی صفحه 113
    تاریخ و فرهنگ جامعه ایران با دین آمیخته است.جامعه ایران یک جامعه دینی است که در آن فقها و مراجع تقلید بعنوان پیشوا و الگوی مذهبی در سیاست نقش بارز داشته اند. بخش عمده ای از تحولات تاریخ ایران اختصاص به تعاملات میان علمای دینی و حکام سیاسی دارد. شاید عمده ترین چالش و قابل توجه ترین برخورد میان فقها و حکومت در زمان پهلوی دوم رخ داده است که منجر به سقوط آن حکومت شد. شیوه عملکرد رژیم پهلوی و واکنش علمای دینی در رخداد چنین سرانجامی محل تامل است. این مقاله قصد دارد با بررسی روند تعاملات میان محمدرضا شاه پهلوی و برجسته ترین علمای دینی وقت، نگرش و کنش و واکنش های فقها را در مقاطع مختلف مورد تحلیل قرار داده و در نهایت به دسته بندی مواضع اتخاذ شده بپردازد.
    کلیدواژگان: مراجع تقلید، محمدرضا شاه پهلوی، عملکرد شاه، آرا و افکار روحانیت
  • عبدالله رمضان زاده، محمدصادق جوکار صفحه 133
    این نوشتار به بررسی چگونگی شکل گیری هویت و ماهیت وجودی آن در بین سازه انگاران متعارف و رادیکال می پردازد. سازه انگاری متعارف به دلیل تاکید بر نظریه ساختار یابی و نیز برخی مفروضات رئالیسم علمی از سوی سازه انگاران رادیکال متهم به ذات انگاری و پذیرش هویت پیشینی برای کارگزاران است. علاوه بر آن عدم توجه به گفتمانی بودن رابطه و نادیده گرفتن نقش قدرت در آن، دوگانه انگاری مدرنیستی خود/دیگری، فرض وجود دو کنشگر خردمند در «دیدار اول»، - که «خود»، پیش از تعامل «دیگری» را می شناسد- فرض یکپارچه بودن معنای «نشانه»، فرض توانایی ترسیم رابطه علی بین کنش خاص و معنای خاص و فهم تثبیت شده از هویت به عنوان یک متغیر در تبیین علی، از دیگر نقد های سازه انگاران رادیکال است که در مقابل بر سیالیت و گفتمانی بودن هویت، توجه به تفسیر تا تبیین، عدم تمایز معنایی خود/دیگری، بر نقد«آوامحوری» یا مرکزیت صدا برای بیان ناممکن بودن یکپارچگی و وضوح معنایی ژست و اهمیت قدرت و نیز سوژه- موقعیت در گفتمان های به هم واکنشی، تاکید می نمایند. ادعای این مقاله این است که علاوه بر موارد فوق سازه انگاری متعارف دچار این نقد هم می باشد که به رغم اهمیت هویت در فهم رفتار، امکان شناخت تغییر هویت از بررسی تغییر رفتار وجود ندارد.
    کلیدواژگان: هویت، سازه انگاری، پست مدرنیسم، پساساختارگرایی، رابطه گفتمانی و قدرت
  • صادق زیباکلام، سیدمهدی میربد صفحه 151
    می توان انتظار داشت تفاوت ها در نوع نگرش به ذات، توانایی ها و خصوصیات بشری سویه هایی گوناگون را در فرجام یک نظام اندیشگی رقم زند و از همین رو آثار چنین مبانی را در بستر فرهنگ سیاسی جوامع نیز می توان جستجو کرد. نوع برداشت و تصور از محدودیت ها و توانایی های بشری و کیفیت سیرت و طبیعت انسانی، سوژه ها را در قبال موقعیت و وضعیت خود در هستی انسانی شان به بصیرتی می رساند که در نحوه ی تصمیم گیری و اندیشه ی آنان در قبال چگونگی عمل ورزی سیاسی اجتماعی شان جهت می بخشد. در جریان این تحقیق با مطالعه ی ده رمان شاخص فرانسوی و انگلیسی قرن نوزدهم و تحلیل محتوای انسان شناختی آنها، رد پای نوع نگاه ماهوی و برداشت از سرشت انسان و در عین حال توالی آن در زیست سیاسی اجتماعی مردمان این کشورها مورد مقایسه قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: انسان، ادبیات، فرهنگ، انقلاب، طبیعت، بورژوازی، اشرافیت، ماهیت بشر
  • خلیل الله سردارنیا صفحه 171
    در سده 19 میلادی با تلاقی جامعه سنتی ایران با مدرنیته غرب پرسش چه باید کرد؟ طرح شد. پاسخ عبدالرحیم طالبوف تبریزی به این سوال، پذیرش مشروط مدرنیته بود. وی عناصر مهم مدرنیته و هویت مدرن مانند خردگرایی، قانونگرایی، حاکمیت ملی، انتقاد پذیری و تا حدی سکولاریسم را می پذیرد ولی برخلاف آخوندزاده و آقاخان کرمانی دین ستیز نیست. با وجود این، به مثابه یک دموکرات و نه لیبرال، بر بومی کردن مدرنیته در ایران با تکیه بر حفظ هویت فرهنگی، کاربست خرد بشری و دین روز آمد برای قانونگذاری، تهذیب اخلاق و تنظیم روابط افراد، استفاده از وجه آگاهی بخش مدرنیته برای تحول در هویت سنتی، حفظ و تحکیم هویت ملی و طرد استبداد و استعمار تاکید داشت. در این مقاله، سعی بر آن است که رابطه هویت در سطوح ملی، دینی، فرهنگی و سنتی با مدرنیته و هویت مدرن در ارتباط با جامعه ایران در اندیشه سیاسی طالبوف تبریزی به بحث گذاشته شود.
    کلیدواژگان: طالبوف تبریزی، مدرنیته، هویت، هویت مدرن، هویت فرهنگی، هویت سنتی، هویت ملی، هویت دینی
  • ابومحمد عسگرخانی، جهانشیر منصوری مقدم صفحه 189
    از موضوعات مهم روابط بین الملل، «همکاری و منازعه» بین دولت هاست که به منظور تبیین آن تلاش های نظری بسیار از جانب اندیشمندان و متفکران مکاتب مختلف بویژه رئالیست ها و لیبرالیست ها به عمل آمده است. موضوعی که این مقاله به آن می پردازد، دیدگاه ها و نظریات یکی از اندیشمندان جریان سازه انگاری به نام «الکساندر ونت» است. از آنجا که وی روابط بین الملل را «برساخته اجتماعی» می داند که در فرایند تعامل با کنشگران قوام می یابد، بررسی دیدگاه وی راجع به موضوع مورد مطالعه از اهمیت بسیار برخوردار است. فرضیه اصلی نویسندگان این است که الکساندر ونت در ارائه یک نظریه اجتماعی درباره همکاری و منازعه دولت ها مخصوصا منازعات قومی موفق است اما این نظریه از قدرت تبیینی چندان جهت توضیح روابط همکاری جویانه و منازعه جویانه دولت ها در همه شرایط برخوردار نیست.
    کلیدواژگان: دولت، همکاری، منازعه، سازه انگاری، الکساندر ونت، هویت، فرهنگ
  • فرهاد عطایی، الهام رسولی ثانی آبادی صفحه 209
    از آنجا که یکی از مهم ترین ابعاد نظریه های روابط بین الملل، بعد تحلیلی آن ها نسبت به سیاست خارجی است، هدف اصلی این مقاله بررسی نقش و جایگاه سیاست خارجی در این نظریه ها است، چرا که امروزه تصمیم گیرندگان این حوزه برای رسیدن به تصمیمات موفق و عقلانی باید به ارتباط ظریف میان نظریه و عمل دقت کنند و بتوانند علاوه بر فهم دقیق جایگاه سیاست خارجی در متون نظری از این متون تجویزاتی سیاست گذارانه و عملگرایانه را نیز استخراج کنند. در این مقاله، ابتدا نظریات سنتی روابط بین الملل از جمله واقعگرایی و لیبرالیزم، سپس دیدگاه های خرد، کلان و میانبرد و نهایتا دیدگاه سازه انگارانه روابط بین الملل به عنوان نظریه ای جدید در خصوص سیاست خارجی بررسی می شود. در بخش نتیجه گیری نیز این نکته بیان می شود که میان این نظریه ها رابطه ای قوام بخش و هم تکمیلی در زمینه تجزیه و تحلیل سیاست خارجی وجود دارد، نکته ای که یک تصمیم گیرنده سیاست خارجی باید از آن بهره تمام بگیرد.
    کلیدواژگان: تجزیه و تحلیل سیاست خارجی، واقعگرایی، لیبرالیزم، مدل سیاست مردمسالارانه، نوواقعگرایی، سازه انگاری
  • محمدرحیم عیوضی صفحه 227
    در سیر تحولات معرفتی در عرصه مطالعات علوم انسانی، مقولات اندیشه ای از جمله اندیشه سیاسی بر اساس گرایشهای کمتر انتقادی و بیشتر تقلیدی و متاثر از ورود ترجمه ای مباحث، بستر اندیشه ورزی سیاسی و اجتماعی از قوت کافی برخوردار نشده است. حتی پس از انقلاب اسلامی نیز تقسیم بندی قابل اطمینان نحله ها و آثار در حیطه اندیشه سیاسی شکل نگرفته است. این در حالی است که مقوله تولید علم و ضرورت نظریه پردازی که از اهداف استراتژیک نظام سیاسی محسوب می شود، ضرورت اندیشه ورزی سیاسی و تامل در مقدمه اندیشه سیاسی به صورت روشمند و با اتکاء به مبانی معرفتی و شرایط محیطی جامعه اسلامی را مورد عنایت نخبگان و دست اندرکاران قرارمی دهد. اما علی رغم شرایط و مقتضیات مناسب و تغییرات محیطی که موجب دگرگونی در سطح تقاضای جامعه شده است، همچنان طرح این سئوال اساسی مطمح نظر نخبگان و اندیشه ورزان قرار دارد:
    کلیدواژگان: علوم سیاسی، جامعه شناسی، اندیشه ورزی، اندیشه سیاسی
  • مسعود غفاری، یوسف مزارعی، سپهدار صادقی صفحه 241
    تحولات سیاسی اجتماعی ایران در دهه 40 شمسی در تاریخ معاصر کشورمان نقطه عطف به حساب می آید. برای تسریع روند نوسازی، محمدرضاشاه با تکیه بر ارتش و ساواک تمام مخالفان این روند را سرکوب کرد. با کنار رفتن این مخالفان که عمدتا معتقد به عمل سیاسی در چارچوب قانون اساسی مشروطه بودند، مخالفان جدید به صحنه آمدند که متناسب با فضای سرکوب و خفقان، استراتژی مقاومت مسلحانه انقلابی را برگزیدند و به مقاومت علیه دولت پرداختند. نقش نهضت آزادی به عنوان یک تشکل فکری-سیاسی در این تغییر و تحولات که در نهایت به انقلاب اسلامی 1357 منتهی شد، مشهود است. این تشکل با قرار گرفتن به عنوان نیرویی واسط بین نیروهای ملی و مذهبی و همچنین فراهم کردن بستری مناسب برای تکوین سازمان مجاهدین خلق، نقشی مؤثر در ایجاد، گسترش و به ثمر نشستن موج انقلابی دهه های 40 و 50 ش داشته است.
    کلیدواژگان: نهضت آزادی، دهه 40، مشی مسلحانه انقلابی
  • داود فیرحی، مهدی فدایی مهربانی صفحه 261
    این مقاله به بررسی آراء عزیز نسفی (تولد احتمالی در 596 ه. ق) یکی از عرفا و فلاسفه قرن هفتم هجری می پردازد که در تلفیق عرفان و فلسفه در ایران بسیار موثر بود. وی علاوه بر طرح ایده مراتبی بودن معرفت، مفهوم حرکت جوهری را نیز مطرح کرد که بعدها در مکتب اصفهان تداوم یافت. این مقاله نشان می دهد که چگونه تفکر عزیز نسفی به تاسیس اندیشه سیاسی بر مبنای اندیشه عرفانی در ایران منجر شد. چنین می نماید که این جریان در ایران تداوم یافت و به جریانی مسلط تبدیل شد. اندیشه سیاسی نسفی را می توان اندیشه سیاسی عرفانی نامید و بدین ترتیب مقاله حاضر به بررسی وجوه تاثیر پذیری اندیشه سیاسی ایرانی از آراء عرفانی نسفی درباره امر سیاست می پردازد.
    کلیدواژگان: معرفت شناسی، هستی شناسی، سیاست عرفانی، سلوک، انسان کامل
  • اعظم قاسمی، حمیدرضا آیت اللهی صفحه 279
    دموکراسی مهم ترین عنصر در تفکر دیویی است. در این مقاله ضمن توصیف نظریه دیویی چالش های موجود در این نظریه بررسی می شود: یکم، دیویی هیچ استدلال فلسفی بر این اعتقاد خود که «دموکراسی یک ایده آل اخلاقی است»، ارائه نداده است. دوم، اگر برتری دموکراسی بر سایر شیوه به روش پسینی آشکار شده پس این ایده را نمی توان به آینده تعمیم داد و می توان آن را نقد کرد و روش ها یا نظام های دیگری را فرض کرد. سوم، حتی در صورت برقراری دموکراسی، از آنجا که برقراری شرایط مشابه برای همه انسانها امکان پذیر نیست، ظرفیت عقلانی آنها برای حکم کردن مشابه نخواهد بود. چهارم، دیویی در نظریه خود از عناصر غیرعقلانی در تصمیم گیری اعضای جامعه غفلت کرده است. سرانجام از آنجا که او شناخت مطلق را انکار می کند تلاش او برای بنای کردن یک جامعه دموکراتیک فاقد اساس عقلانی است.
    کلیدواژگان: اخلاق، دموکراسی، دیویی
  • فردین قریشی صفحه 297
    ناهماهنگی قوای سه گانه حاکمیت در پاره ای موارد شکل بحرانی به خود می گیرد و کارآمدی سیستم های سیاسی را تحت تاثیر قرار میدهد. مهار این بحران در وهله اول مستلزم ارایه یک توصیف نظری از ویژگی های اساسی آن است. این مقاله با همین هدف و با بهره گیری از روش های قیاسی و استقرایی، شاخص های اصلی بحران ناهماهنگی قوای سه گانه را 1) عملکرد متعارض قوای سه گانه 2) فقدان سازوکارهای حقوقی کارآمد برای اعاده هماهنگی و نهایتا 3) پیدایش اختلال در کارکردهای نظام سیاسی معرفی می کند و برای بررسی تجربی این توصیف نظری، تجربه ایران را در این خصوص، به عنوان مطالعه موردی، مورد کنکاش قرار می دهد. حاصل کار، دستیابی به یک ابزار مفهومی نسبتا کارآمد برای ترسیم تئوریک بحران یاد شده است.
    کلیدواژگان: بحران ناهماهنگی قوا، تفکیک قوا، نظام های سیاسی، مسائل ایران
  • فریبرز محرمخانی صفحه 317
    زبان در جوامع ساده اولیه، همچون همه وجوه زندگی، وابسته به عادات و سنت هایی است که در نظر مردمان تقدس یافته است. با تحولات جامعه و خروج آن از وضع طبیعی، نوعی خاص از زبان متناسب با تحولات اجتماعی شکل می گیرد. جامعه اسلامی از قرن سوم شاهد تحولاتی مهم همچون افزایش ثروت، انتقال قدرت، ظهور گروه های جدید اجتماعی، مشارکت ایرانیان و تسلط فرهنگی آنان بود. این شرایط سبب شد صاحبان قدرت به زبان نوشتاری توجه ویژه مبذول دارند. متناسب با تحولات اجتماعی زبان نوشتاری کم کم دچار تفکیک شد و انواع ادبی، سیاسی، اخلاقی و دینی از دل آن سر برآورد. جاحظ متکلم معتزلی قرن سوم و مبدع بلاغت از تاثیرگذارترین چهره های عالم عربی – اسلامی است در این مقاله سعی بر این است که ارتباط میان معضلات اجتماعی و شکل گیری اندیشه های جاحظ مورد بررسی قرار گیرد.
    کلیدواژگان: جاحظ، معتزله، شعوبیه، زبان نوشتاری
  • بهرام مستقیمی، نبی الله ابراهیمی صفحه 337
    هدف اصلی این مقاله، بررسی مبانی و مفاهیم اندیشه ای سازمان القاعده است. شناخت این مبانی و مفاهیم خود می تواند اقدامات تروریستی این سازمان را نشان دهد. به عبارتی، بعد از عملیات یازدهم سپتامبر بدلیل اسلامی بودن این سازمان، رابطه دو سویه اسلام و تروریسم به طور رسمی وارد قاموس روابط بین الملل شد. پیوند گفتمان القاعده با وهابیت تندرو در شبه جزیره عربی و ارائه روایت هایی از اسلام، باعث معمای اسلام و تروریسم شده است. در همین راستا بررسی این رویداد از لحاظ علمی، یعنی کندوکاو اسلام سیاسی القاعده ضروری است. نوشتار حاضر، به بررسی مسئله تروریسم و چگونگی پیدایش سازمان القاعده، می پردازد؛ سپس مبانی هستی-شناسی و شناخت شناسی سازمان مزبور را مورد کند و کار قرار می دهد و در پایان با بررسی مفاهیم مورد اهتمام سازمان القاعده ارزیابی کلی مقاله را به اتمام می رساند.
    کلیدواژگان: ترور القاعده هستی شناسی، شناخت شناسی، اسلام سیاسی عربی
  • عباس مصلی نژاد صفحه 357
    این مقاله الگوی اتحاد راهبردی را به عنوان یکی از رویکردهای توسعه منطقه ای و منطقه گرایی جدید مورد کنکاش قرار می دهد. گرایش به سوی رویکرد سیاست گذاری اتحاد راهبردی، مشارکت شرکت های چندملیتی با اقتصاد ملی و منطقه ای است. این امر در راستای توسعه اقتصاد جهانی و افزایش ظرفیت اقتصاد سرمایه داری انجام گرفته است. این مجموعه ها توانسته اند شبکه های تولید جهانی را در مناطق در حال توسعه فعال کرده و به این ترتیب، سرمایه های منطقه ای را تولید نمایند که شامل موضوعاتی همانند فنآوری، منابع انسانی و سرمایه اجتماعی است. این نکته نشان می دهد که سرمایه گذاری مالی بدون توجه به مولفه های انسانی، اجتماعی، فرهنگی و صنعتی شکل نمی گیرد. کشورهایی که توسعه منطقه ای را تجربه نموده اند، شاهد به کارگیری روش های سازمان یافته ای در سیاست گذاری توسعه اقتصادی بوده اند. بنابراین، توسعه اقتصادی نخستین گام برای توسعه منطقه ای محسوب می شود. این رویکرد در کشورهای آسیای شرقی در راستای توسعه صنعتی شکل گرفته است. دومین شاخص توسعه منطقه ای را می توان مشارکت نهادهای اقتصاد بین المللی با مجموعه های ملی و منطقه ای دانست. در این شرایط شبکه های تولید، توزیع و بازار جهانی گسترش بیشتر پیدا می کنند. این شاخص ها را می توان در روند سیاست گذاری توسعه منطقه ای در آسیای شرقی مورد ملاحظه قرار داد.
    کلیدواژگان: سرمایه گذاری، برنامه ریزی مالی، توسعه صنعتی، شبکه بندی اقتصادی، اتحاد راهبردی، منطقه گرایی جدید
|
  • Seyed Davood Aghaie, Hassan Ahmadian Page 1
    In this research, the overal goals of Iran and Saudi Arabia will be studied. From the author's point of view, examining the two countries relations that form their foreign policies, will help to illuminate those goals. In this research, theoretical dimension which forms the mindset that dominate these relations will be scrutinized in an analytical way and upon examples from the past realities in the relations between the two countries. We also will consider the structural obstacles found in the face of any improvement in the bilateral relations. In the conclusion we will regard the two country's ability to departure from conflict and rivalry to permanent rational cooperation.
  • Hamid Ahmadi, Mehdi Hasani Bagheri Page 21
    “wisdom” is the most important concept which is considered in ferdowsi,s shahnameh.. when this concept is entered the field of state administration and ruler,s acts, becomes political and can be interpreted as “political wisdom “.What is necessary for engaging in political wisdom and its functions and aspects is awareness about its principals and structures. These extractable principles from iran ancient texts, which ferdowsi s shahnameh is largly influenced by them, are: 1- time 2- space and place 3- creation 4- chance 5- good and eril. mentroned concepts include ferdowsi,s general thought and rumination; and as on example the most important of them is wisdom in broad sense and multi dimentional and its fluid and political wisdom for the way of state administrating.
  • Ali Ardestani Page 41
    Epistemologically, It seems the most important of preoccupation of scientists interesting to democratic life is related to finding a firm and steady base for democracy in recent centuries. This is almost the feature of all developmental theories. Meanwhile, one of the most prominent these attempts is of theoretical anarchism. This school attempts to reject all kinds of machines of dominants and repressions – especially scientism and technocracy – and to show a factual and true for a free society. This theoretical attempt and the study of its possibilities is on the center of the article.
  • Mahdi Baratalipour Page 55
    This scholarship in response to the question of claims of two narratives of rule-deontologicalism, including constructionalistic and representational to the foundations of social justice, introduce this hypothesis that each of two narratives have not adhere to the logical requirements of their own rightistic deontologism. Constructional narrative, accepting contract consesustualistic, confronts its own foundationalistic claims, and making just ability of whole give up of ethical deontologism of behalf utilitarianistic teleologism, and representational narrative, at last is reduced to specific and local values, and denying practically universalism, interprets its own rationalistic foundationalism along with teleologism. This article pays attention to these two narratives in topics like origins of moral values in general, and social justice in particular, founationalism, universalism and teleologism of these values, priority of right or good on another, formation of moral identity, placement and employment the justices concept and criteria of social criticism.
  • Zahra Pishgahifard, Bahador Zarei Page 75
    Political thought of Islam formulate theatrical structure of political system of Iran. It is impressed of monotheism values and disengaged of local and time conditions. Justice principle is one of the most important of this values according to it is specified emphatic of justice, aim of prophetic mission. One of the goals of Islamic republic of Iran is execute of justice principal, both domestic and international areas. this principal in foreign policy include to critical policy to hierarchy of power Geopolitics in global system, dominant horms in international policy, role of security council in protection of cruelly situation of present, position of united nations and its decisions that impressed Islamic republic of Iran and other poor countries.
  • Abdurrahman Hasanifar Page 93
    The thought of Naini- in the state of Iran's community back warding sense and faced to the powerful thoughts of West - is named in “the religious rethinking” or “reformist approach”. In this position in the community of Iran especially between elites who sense their society is back warded and the West is developted.Naeini is one of the persons that put forward some idea for Iranian society with his thinking bases and toward the new concepts and context that came from west. In this essay these ideas were studied for the sake of understanding the Naeini's approach. In this essay was seen that Naeini is successful, volunteer and modern thinker in recent Iran because of his method and his approach which is called osoligary.This method links between historical traditional and religious resources to new conditions.
  • Homa Rahmani Page 113
    Religion has influenced in history and culture of Iran very deeply. The clergy has a important role in society of iran. The main part of transitions of iran related to interaction between clergy and government. The main contact between them created in term of second Pahlavi, that resulted in failing of government. In this essay, attitude, action and reaction of clergy relative to government are studied in difference section, then their attitudes are classified.
  • Abdollah Ramazanzadeh, Mohammad Sadegh Jokar Page 133
    How configurating of identity and its existentiality between modern and radical constructivists would be surveyed in this written.modern is indicted to essencialism and accepting the prior identity for agents by radical constructivists due to emphasize on structuration theory and some givens of scientific realism. Moreover paying no attention to relation discourse and disregarding power role on it, modern Twofoldism of self/other, existing of two intellectual actors at "first date"- which self knows other before interaction- accreting the meaning of sign, ability to draw a casual relation between special action and fixed mind of identity as a variable in casual indicating, are some of the other censures which were discussed by radical constructivists. They instead emphasize on fluidity of identity, remark to paraphrasing rather than explanation and instruction, no distinguishing meaningly between self/other and impossibility of meaning utility and clarity of pose and importance of power and matter- its position in interactional discourses. This written additional to mentioned censures criticize modern constructivism as follows: despite importance of identity I understanding behavior, finding the changes in identity from surveying the changes of behavior is impossible.
  • Sadegh Zibakalam, Seyed Mahdi Mirbod Page 151
    It can be expected that variations in observance of nature, abilities and characteristics of human being will lead to diverse trends in a thinking system ending and thus such principles may be searched among different societies political culture. The way of understanding and appreciation of human being constraints and capabilities and the quality of human nature takes the subjects to a vision about their condition and situation in their human existence that can guide them through their decision making method and mind regarding social-political acting manners.During this research, by studying ten famous English and French novels written in 19th century and analyzing their content, the trace of human being and appreciation of man nature and simultaneously its continuity in social-political existence of these counties people will be compared.
  • Khalil Sardarnia Page 171
    In the 19century, the collision between Iranian traditional society and west civilization & modernity was led to question of what must do. Talebof Tabrizi's answer to this question was contingent acceptance of modernity. He accepts important elements of modernity & modern identity: rationalism, rule of law, national sovereignty, crtiticability and partly secularism. But contrary of Akhondzadeh & Aghakhan kermani, he hasnt hostility with religion. He is as a democrat not a liberal, stressed on indigenization of modernity based on: keeping of cultural identity, using of human reason and the update religion for law-making and ethic purification and using of informing dimension of modernity for changing & reformation of traditional identity, consolidation of national identity and full rejection of despotism & exploitation. In this research the author tries to explain the relation between national, traditional, cultural and religious dimensions of identity and modernity & modern identity in the political thoughts of Talebof.
  • Abu Mohammad Asgarkhani, Jahanshir Mansoori Moghaddam Page 189
    One of the significant issues in IR is that of inter – state conflict and cooperation. Various schools such as Realism and liberalism have endeavored to theoretically explain it. In so doing, this article seeks to outline the views offered by a constructivist thinker, Alexander Wendt. He treats IR as a socially constructed discipline. This article argues that although Wendt has managed to advance a social theory of cooperation and conflict among states, especially about ethnic conflict, his theory has failed to explain cooperative as well as conflictual relationships among states properly.
  • Farhad Ataie, Elham Rasooli Sani Abadi Page 209
    Having in mind that IR theories include FPA aspect, the main purpose of this paper is to examine the contribution of FPA in these theories. The necessity of this study become clearer when one acknowledges that FP makers should pay attention accurately to relationship between theory and practice in order to make successful rational decision in new complicated world. This enables them not only to have theoretical knowledge in FPA, but also extract some useful practical and policy – oriented prescriptions. In this article, through three sections, IR classic theories including Liberalism and Realism, micro, macro and middle – ground FP approaches and constructive IR theories are examined respectively. Finally the article concludes that IR theories are mutually constitutive and complementary, which means FP makers must avoid reductively relying on one of these theories.
  • Mohammad Rahim Eyvazi Page 227
    In the evolution of human knowledge in the humanities studies arena, subjects like political thought was based on less critical tendencies and was copied and affected by translations of humanities. So, their intellectual, Political and Social foundations are not very strong. Even after Islamic revolution, we cant find any reliable division of works and movements in the field of political thought. How ever, the Production of knowledge and the importance of creating theories, are the Strategic aim of the political system and because of its necessity in the Islamic Society, some elites study in this field. But in spite of appropriate conditions, requirements and changes at the level of social demand, proposing following essential question is welcomed by elites and intellectuals:Why intellectual stagnation and evolution of thought in contemporary Iran prevent creative and up to date confronting with the concepts and discussions in "political thought?"
  • Masood Ghaffari, Sepahdar Sadeghi, Yoosef Mazarei Page 241
    The Political, Social transformation in 1940’s, are counted as an importance point in recent history of Iran. For increasing the process of reconstruction, Mohammad Reza Shah conquest and destroyed the opponents of this program using military forces and SAVAK (Intelligence Agency). These opponents believe in working under the Mashroote laws. After devastating these opponents, new opponents appeared. These new opponents oppose using military revolutionary strategies according to the limited spaces in the society. The role of Nehzate Azadi in this process that leads to the 1357 Islamic revolution is obvious.
  • Davood Feirahi, Mehdi Fadaei Mehrabani Page 261
    In general epistemology of nasafi is an intuitional wisdom. he speak regarding to six epistemologic esoteric abode that have a relation with ontology. inconclusion the epistemology make the ontologic station of wich people. on the base of one sentence from Imam sadiq, that say knowledge isn’t a thing that find in books or other papers, but knowledge is a Light of god that putting in the heart of faithful people, nasafi say that knowledge is like a light. wayfarer should wander on the path or rays of this light. really the wandering of light is reaching of wayfarer to knowledge. According to point of wiew of nasafi all of rays going to centeral origin of existence or god. therefore god is origin of knowledge and existence. in this article we show the political result of this opinion in aziz nasafi.
  • Azam Ghasemi, Hamidreza Ayatollahy Page 279
    Democray is the most importantn element in Dewey’s thought. In this paper Dewey’s theory on democray will be evaluated, furthermor some challenges are ascrbed to it: first, Dewey has not presented any philosophical argument about his idea: “Democracy is a moral ideal”. Second: if it is known by a posteriori method that Democracy is the best, this idea can not be generalized to future, so it could be critized and we can assume other methods or systems. Third: because of the imposibilty of the assuming of similar conditions for all peple, the capacity of doing rational judgment will not similar in spite of constituting democracy. Forth: Dewey has neglected of irrational elements in members of society devisions in his theory. Finally, since he denies that we can know the absolute, the attempt to establish the morally organized democratic society is so vaguely pictured by him, without necessary rational foundation.
  • Fardin Ghoreishi Page 297
    Sometimes, disharmony among the three powers of sovereignty emerges as an important crisis in political system and reduces its efficiency. In this article, analyzing the disharmony crisis, a theoretical description regarding the main indicators of this crisis has been offered. In the framework of the above mentioned theoretical description the main indicators of the disharmony crisis are 1) the disagreement among the three powers of sovereignty 2) the lack of efficient legal mechanisms for restoration of harmony and 3) the formation of trouble in the functions of political system. Iran’s experience regarding the subject has been considered as the case study and the main outcome is to access a proper conceptual instrument for theoretical portrayal of the disharmony crisis among the three powers of sovereignty.
  • Fariborz Moharramkhani Page 317
    In primeval societies, language like all other aspects of life, was dependant on customs and traditions considered holy by people. When the societies changed and lost their natural status, a special type of language was started to develop commensurate with social changes. From the 3rd century, Islamic society has witnessed important changes such as increase of wealth, power transfer, emergence of new social groups, Iranian participation and their cultural dominance. Due to such conditions, the authorities paid more attention to written language. Written language was further divided into literary, political, moral, and religious languages. Jahez, the schismatic rhetorician of the third century and the innovator of Rhetorics is one of the most influential figures of the Islamic- Arabic world. This article is an attempt to find the relation existed between social problems and formation of Jahez’s written language.
  • Bahram Mostaghimi, Nabiollah Ebrahimi Page 337
    The Main Purpose of Article is Al-Qaida Political Islam and its Concepts and principles. Typically the importance of following Islamic Concepts and principles ON Al-Qaida Political Islam To production terrorism. Some militant Islamist forces have been implicated in terrorism.. Al-Qaida Political Islam in a strictly non-evangelical sense cannot be described as Islamist. In addition Relatians Between Al-Qaida and Wahabism in Arabia Aaudi، The Main Factor is Different Between Islam and terrorism. This Article addsess Al-Qaida Political Islam and its Concepts and Principles. then، this way Exploring Isiamic Ontological and Epistemology. In The last of Article with Regards and conclusions is finishied.
  • Abbas Mosallanejad Page 357
    Strategic coalition is a model for Regional Development and New Regionalism. in this process, Multinational corporation has basic role for Economic partnership with national and regional countries. This trend have been for in Formed Free Trade Association situation.Regional organizations and frameworks can help determine the perceived regional and global development. Global framework activities is on all level; macro – Regional, trans regional and global. It has been the growth of bilateral agreement.This complexity increasingly coherent in regional economic and social co operation, and hence it is some times difficult to disaggregate the regional from the global. Financial and trade world framework impact on the structure and general development of the global system in varions way. For example, the deeping of ast asian regionalism over recent years has significantly contributed to the global trend of regionalism.