مجله فرهنگ و اندیشه ریاضی
سال بیست و نهم شماره 2 (پیاپی 45، پاییز 1389)

به نظر می رسد امروزه کمتر ریاضیدانی را می توان یافت که تصویری بنیادگرایانه از ریاضیات نداشته باشد. با این همه، فیلسوفانی هستند که تحقق ریاضیات بدون بنیادها را ممکن می دانند. یکی از ایسان هیلاری پاتنم است که معتقد است ریاضیات نه بنیادی دارد و نه نیازی به آن. در این مقاله سعی داریم تا به شرح دیدگاه های پاتنم در این زمینه بپردازیم و تاثیر این دیدگاه ها را بر دیگر فلاسفه ریاضیات شرح دهیم.

در این مقاله، نویسنده می کوشد تا خواننده را با عده ای از ریاضیدانان آشنا سازد که با رفتارهای متعصبانه خود به جای تلاش در جهت رشد، بالندگی و تقویت جامعه ریاضی، زیان آور و مانع پیشرفت دیگران می شوند.

در این مقاله مفهوم مهتری در گونه های مختلف برداری، ماتریسی، چندگانه و تعمیم یافته بررسی می شود. هر یک از انواع مهتری یک رابطه هم ارزی روی مجموعه ماتریس ها تعریف می کند. ساختارنگه دارنده های خطی بعضی از این رابطه های هم ارزی را مشخص می کنیم.

فرض کنید یک گراف ساده داده شده است. هر مقدار ویژه ماتریس مجاورت این گراف یک مقدار ویژه آن نامیده می شود. انرژی یک گراف عبارت است از مجموع قدرمطلق های مقادیر ویژه آن. دو گراف با انرژی یکسان گرافهای هم انرژی نامیده می شوند. این مقاله به توصیف تاریخی و شرحی از نتایج جدید در این زمینه می پردازد.

ریاضیات در طول تاریخ از نظر اکثر فلاسفه بهشتی برین برای متفکر به حساب می آمده است. نظام اصل موضوعی که اولین بار اقلیدس برای ارائه هندسه اش به کار برد، نمونه کامل خردورزی و اقناع کننده ترین روش عقلی بود چنان که اسپینوزا در کتاب «اخلاق» نظراتش را در قالب دستگاه اصل موضوعی بیان کرد. کانت معارف ریاضی را حقایق پیشینی می دانست و حتی راسل و کارنپ با او در این مورد هم عقیده بودند. در این مقاله خواهیم دید چنین برداشتی از معرفت ریاضی به انحائ مختلف مورد تردید قرار گرفته است.

مطالعه نورورن به عنوان یکی از مهمترین انواع سلولهای بدن هر موجود زنده همواره مورد توجه دانشمندان بوده است. در بین همه رویکردهایی که در این راستا وجود دارد، برخی از ریاضیدانان، نورون را به عنوان یک سیستم دینامیک غیرخطی در نظر می گیرند و با استفاده از ابزار سیستم های دینامیکی مثل انشعاب و فرآیندهای تصادفی، تلاش می کنند رفتارهای متفاوت مشاهده شده از نورورن را در آزمایشگاه توجیه کنند. یکی از مقبول ترین الگوهای نورونی الگوی Hodgkin- Huxley است. در ایم مقاله ابتدا این الگو را معرفی می کنیم و سپس تعریف ریاضی دقیقی از تحریک پذیری ارائه می دهیم.

در این نوشته برهانی جدید برای نامتناهی بودن اعداد اول ارائه می شود. این برهان بر اساس یک ایده شمارش ساده با استفاده از اصل شمول- طرد همراه با فرمولی صریح می باشد.

در این مقاله به طور مختصر به بخشهایی از زندگی ملوین هنریکسن و برخوردهای شخصی او با نویسنده اشاره می شود.