فهرست مطالب

پژوهش های دانش انتظامی - سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 45، بهار 1389)

فصلنامه پژوهش های دانش انتظامی
سال دوازدهم شماره 1 (پیاپی 45، بهار 1389)

  • 234 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1389/03/18
  • تعداد عناوین: 7
|
  • ابراهیم رجبی صفحه 7
    تاکنون تحت تاثیر آموزه ها و تعلیمات جرم شناسی و به ویژه در پرتو یافته های یکی از شاخه های کاربردی جرم شناسی، یعنی جرم شناسی بالینی؛ عدالت کیفری در خدمت درمان و بازپروری بزهکاران بوده است، به گونه ای که برای تحقق این امر، از رعایت تشریفات حمایتی حقوق متهم سخن رفته و این حقوق حمایتی با عنوان «دادرسی عادلانه» شناخته شده است.
    رعایت حقوق بزه دیده و رفتار انسانی و بالینی- ترمیمی با او در چارچوب مفهوم جدیدی با عنوان «رفتارعادلانه» یا منصفانه مطرح شده است. یکی از آثار رفتار منصفانه، ترمیم روانی – عاطفی و جسمانی بزه دیده و نجات او از تنگدستی مادی، اجتماعی و درمان فشارها و کاستی های روانی و عاطفی ناشی از تجربه جرم است.
    بدین منظور، در کشورهای مختلف از جمله فرانسه و آلمان، دستگاه های قضایی، پلیس و نیز جامعه مدنی درمانگاه های (کلینیک های) بزه دیدگی تاسیس کرده اند که بدون اخذ هزینه و در عین رعایت ناشناختگی بزه دیده و محرمانه بودن زندگی خصوصی او، نیازها، خواسته ها و حقوق او را مورد توجه و ترمیم و تامین قرار می دهند.
    برای تحقق چنین رویکرد نوینی در پلیس ایران در این پژوهش، ابتدا مبنای علمی درمانگاه بزه دیده بررسی می شود وسپس در بخش دوم، چگونگی تاسیس و سازوکارهای عملی آن با تاکید بر نقش پلیس بررسی خواهد شد.
    کلیدواژگان: بزده دیده، بزه دیدگی، بزده دیده شناسی بالینی، جرم شناسی بالینی، رفتار منصفانه (عادلانه)، بزهکاری
  • حمیدرضا عامری سیاهویی، ابراهیم رستم گورانی صفحه 35
    شناسایی مکان های مستعد برای جرم در شهرها و تلاش برای پیشگیری و کاهش میزان جرم در زمان کنونی که جمعیت شهرها افزایش می یابد اهمیت بسزایی دارد.
    مناطق حاشیه ای بافت مرکزی شهر بندرعباس به دلیل خالی شدن جمعیت بومی و همچنین کاهش میزان امنیت و خدمات شهری در آنها تبدیل به مکان های جرم-خیز شده اند که زمینه ساز گسترش جرم در شهر بندرعباس شده است.
    موضوع مورد بررسی در این تحقیق، رتبه بندی عوامل موثر بر جرم خیزی محله های منتخب در شهر بندرعباس است. همچنینی نقش مدیران شهری و پلیس انتظامی در پیشگیری از جرم مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است.
    نتایج این تحقیق بیانگر آن است که از بین شاخص های محیطی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی موثر در جرم زایی در شهر بندرعباس، با استفاده از تکنیک AHP، شاخص اجتماعی به عنوان مهم ترین شاخص در میزان جرم در رتبه اول قرار گرفت و شاخص محیطی، اقتصادی و فرهنگی در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در میان مولفه های شاخص اجتماعی، تنوع قومیتی و فرهنگی، فقدان امنیت در محلات شهری و میزان مهاجرت به محله های قدیمی به عنوان مولفه های برتر بر اساس نظر ساکنان انتخاب شدند که نقش موثری در میزان جرم خیزی دارند. از مهم ترین راهکارهای پیشگیری مدیران شهری از بزهکاری می توان به ارائه امکانات و خدمات در سطح محله های شهری، فرهنگ سازی استفاده از امکانات و خدمات، تعامل میان مدیران شهری جهت کاهش جرم و برنامه ریزی با دید سیستمی اشاره کرد. همچنین ایجاد امنیت در محلات شهری، مکان یابی ایستگاه های پلیس انتظامی، ایجاد سایت جامع شناسایی افراد باسابقه و مجرم در محلات شهری، نصب دوربین های مداربسته در مکان های مناسب از راهکارایی است که پلیس انتظامی می تواند برای پیشگیری از جرم در محله های بندرعباس اجرا کند.
    کلیدواژگان: جرم زایی، شاخص های جرم خیزی، مدیران شهری، پلیس انتظامی، بندرعباس
  • علیرضا پاک گوهر، محدثه خلیلی، محمود صفارزاده صفحه 77
    تصادفات یکی از بزرگ ترین مشکلات سلامت عمومی در جهان است. این در حالی است که بیشتر قربانیان جوان هستند و قبل از تصادف دارای سلامتی کامل بوده اند. این مسئله در کشور ایران با روند صعودی تعداد کشته شدگان و افزایش تعداد کاربران از راه های کشور و همچنین افزایش تعداد سفرها از اهمیت افزون تری برخوردار است، همین امر بررسی مدل های متناسب برای شناسایی عوامل موثر ترافیکی را ناگزیر می نماید. یکی از روش های پرکاربرد و مناسب را می توان مدل های رگرسیونی دانست و به فراخور نوع داده هایی که در تصادفات جاده ای با آن سروکار داریم، مدل های رگرسیونی لجستیک(LR) و رگرسیون کلاسه بندی درختی(CRT) از مدل های مناسب برای این بررسی به شمار می آیند. به همین منظور در این پژوهش کوشیده ایم با بهره گیری از روش های رگرسیونی LR و CRT و GLM و روش های آماری مانند جداول توافقی به تحلیل علل و عوامل موثر در بروز یا شدت تصادفات بپردازدیم.
    این عوامل به سه دسته عوامل انسانی، راه و خودرو تقسیم می شوند. هدف اصلی این تحقیق عبارت است از: بررسی علل و عوامل موثر بر کاهش تصادفات جاده ای. جامعه آماری مورد نظر، تصادفات جاده ای رخ داده یا مستعد وقوع در کشور ایران است. نمونه آماری به اندازه 343هزار و82 فقره از تصادفات جاده ای است که در سال 1385 رخ داده اند. روش نمونه گیری این پژوهش، نمونه گیری خود انتخابی است. برای گردآوری اطلاعات از منابع داده های کام114 که دادگان تصادفات جاده ای به حساب می آید استفاده شده است. داده های مورد استفاده مربوط به تصادفات رخ داده در سال 1385 است که افسران کارشناس تصادف، بررسی و کروکی آن ها را کشیده اند. این پژوهش از نظر نحوه گردآوری داده ها، (ثبتی) کتابخانه ای و از لحاظ هدف و ماهیت موضوع مورد بررسی، از نوع «تحقیقات کاربردی» است. روش تحقیق از لحاظ حوزه تحقیقات اجتماعی «تحقیق توصیفی» و از نظر شیوه نگرش و پرداختن به مسئله، توصیفی- تحلیلی به حساب می آید. یافته های تحقیق نشان دادند که عامل انسانی با 97.5 درصد سهم در اشتراک بین عوامل سه گانه، مهم ترین عامل و نسبت به سایر عوامل (مانند محیطی و خودرو) 49 درصد از کل عوامل و به همین ترتیب عامل محیطی 70.5 درصد سهم در اشتراک بین عوامل سه گانه نسبت به سایر عوامل، 36درصد از کل عوامل را شامل می شود. در این پژوهش ریز فاکتورهای عوامل سه گانه رده بندی و بخت و مخاطره هر یک در شدت تصادف (واژگونی خودرو) و احتمال مرگ راننده با روش های جداول توافقی، رگرسیون لجستیک، GLM و درختی اندازه گیری و توصیه هایی نیز برای بهبود عوامل مورد نظر ارائه شده است.
    کلیدواژگان: تصادفات جاده ای، رگرسیون لجستیک، رگرسیون درختی، رگرسیون، جداول توافقی، مخاطره شدن تصادف، بخت در تصادف غیر منجر به فوت
  • سیدمسعود سیدی، احمد ایزدی صفحه 107
    تحقیق حاضر با هدف روشن شدن رابطه سبک های رهبری مدیران با تعهد سازمانی کارکنان ستادی پلیس استان فارس انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی- پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه دو قسمتی سبک سنج مدیریت و تعهد سازمانی است. متغیرهای سبک های مدیریت بر اساس طیف سبک های رهبری چهارگانه رنسیس لیکرت مورد سنجش قرار گرفت و متغیر تعهد سازمانی بر اساس پرسش نامه استاندارد استیرز و همکاران اندازه گیری شد. جامعه آماری این تحقیق عبارت اند از: کارکنان ستادی پلیس استان فارس که از بین آنها 299 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. روایی پرسش نامه سبک سنج و تعهد سازمانی از طریق روایی صوری انجام گرفت و پایایی پرسش نامه سبک سنج با روش بازآزمایی و از طریق آلفای کرونباخ 84/ 0 و پایایی پرسشنامه تعهد سازمانی 91/ 0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آماره های توصیفی و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون گام به گام) برای پاسخ به پرسش-های تحقیق استفاده شد.
    بر اساس ضریب همبستگی به دست آمده رابطه معنادار ضعیفی بین به کارگیری سبک مدیریتی آمرانه و خیرخواهانه مدیران ستادی با سبک مدیریت مشورتی و مشارکتی مدیران ستادی با تعهد سازمانی کارکنان ستادی جامعه مورد مطالعه مشاهده شد. بر اساس یافته های به دست آمده در این تحقیق، می توان نتیجه گرفت که به کارگیری سبک های مدیریت مشورتی و مشارکتی مدیران ستادی بیشتر از سبک های مدیریت آمرانه و خیرخواهانه باعث افزایش تعهد سازمانی کارکنان ستادی می شود و می توان به مدیران ستادی توصیه کرد که برای افزایش میزان تعهد سازمانی کارکنان خود به سبک های مدیریت، توجه خاصی داشته باشند.
    کلیدواژگان: رهبری، مدیریت، تعهد سازمانی، سبک آمرانه، سبک خیرخواهانه، سبک مشورتی، سبک مشارکتی
  • سعید فتح الهی صفحه 143
    روابط انسانی سرچشمه شادی ها، لطافت و باروری انسانی است که به واسطه آن افراد یکدیگر را درک و با هم تشریک مساعی می کنند. مهارت های روابط انسانی از جمله مهارت های بنیادی در فرایند نظارت و راهنمایی آموزشی است. دانشگاه علوم انتظامی به عنوان مرجع علمی در ناجا نیاز دارد تا در تحقق اثربخشی و موفقیت خود به این امر توجه ویژه داشته باشد و آن را متناسب با شرایط و اقتضائات محیطی خویش در حد مطلوبی حفظ و ارتقا دهد. این مقاله با تشریح دو مبحث مهم «روابط انسانی» و «نظارت و راهنمایی آموزشی» به ارائه تعاریفی متفاوت از دیدگاه صاحب نظران علوم انسانی پرداخته و ضمن تطبیق آن ها با شرایط دانشگاه علوم انتظامی به صورت توصیفی، به شاخص های یازده گانه روابط انسانی در امر نظارت و راهنمایی آموزشی دانشگاه اشاره کرده است. معرفی ناظران و راهنمایان آموزشی در دانشگاه با توجه به ماموریت های ویژه و خاص آنها از دیگر بخش های این مقاله است که در نهایت، ضمن نتیجه گیری راهکارهایی علمی همچون تربیت ناظرانی توانمند، برگزاری کارگاه های آموزشی برای تغییر نگرش مدیران، مد نظر قرار دادن شرایط احراز و رابطه شغل با شاغل و تشکیل اداره نظارت و راهنمایی آموزشی ارائه کرده است.
    کلیدواژگان: روابط انسانی، نظارت و راهنمایی، دانشگاه علوم انتظامی، هم افزایی، شاخص، ناظ، انگیزش، ارتباط
  • سید جلال صادقیان صفحه 165
    درجهان امروز، رسانه های جمعی با انتقال اطلاعات و معلومات جدید و مبادله افکار و عقاید عمومی، در راه پیشرفت فرهنگ و تمدن بشری نقش بزرگی برعهده گرفته اند. هدف اصلی این مقاله بررسی نقش کارکردی رسانه های جمعی در امنیت ملی و عمومی (اجتماعی) است.
    روش مطالعه این مقاله از نوع مفهومی و مروری (روش اسنادی) است که از طریق فیش برداری و مطالعه کتابخانه ای تعاریف، تحلیل ها و نظریه ها در مورد ارتباطات، افکار عمومی، رسانه ها و رابطه آن با امنیت ملی و عمومی (اجتماعی) از کتب و منابع علمی استخراج شده است.
    یافته های این مقاله نشان می دهد که بر خلاف تصور برخی، رسانه ها در تقابل با امنیت عمومی و ملی نیستند، بلکه مکمل و مهم ترین عامل تقویت کننده امنیت عمومی و ملی به حساب می آید و برای پیشگیری از هر گونه تهدیدی، امنیت ملی و عمومی، بیش از هر چیز به تقویت رسانه ها نیازمندیم، زیرا امنیت ملی و عمومی بیش از هر چیز در گرو گسترش و بسط و توسعه اعتماد اجتماعی است و رسانه ها مهم ترین عامل ایجاد و توسعه اعتمادند. بنابراین رسانه ها جمعی نقش فرهنگ پذیری، آموزش، اطلاع رسانی و ایجاد احساس امنیت به ویژه امنیت عمومی و ملی و مشارکت اجتماعی و... برعهده دارند که تقویت آنها زمینه ساز توسعه امنیت ملی و عمومی خواهد بود.
    کلیدواژگان: رسانه ها، رسانه های جمعی، امنیت، امنیت ملی، امنیت اجتماعی مطبوعات، ارتباطات
  • علی افراسیابی صفحه 191
    فقدان روشی که بتواند آموزه های جرم شناسی را در اقدامات کنترلی پلیس اجرایی کند و زمینه همکاری نهاد پلیس و سایر نهادهای محلی را فراهم آورد، موجب بی توجهی به عوامل بلاواسطه جرم زا در اقدامات پیشگیرانه پلیس و عدم استفاده بهینه از ظرفیت نهادهای مسئول در پیشگیری وضعی شده است. در روش حاضر، پلیس می تواند با بهره مندی از آموزه های جرم شناسی، تحلیل مسائل مجرمانه و ناهنجار، عوامل بلاواسطه فرصت ساز موجود در وضعیت، بزه دیده و بزه کار را شناسایی کند و راهکارهایی را برای حذف یا محدود کردن این عوامل تعیین و با همکاری نهادهای مسئول در کنترل یا مراقبت عوامل مذکور، اجرا کند. با توجه به اینکه تحقیق جامعی در خصوص نحوه اجرای مراحل مختلف این روش و همچنین رویکرد سیاست جنایی ایران و سازوکارهای حقوقی لازم برای اجرای کنترل پیشگیرانه مسئله محور صورت نگرفته به نظر می رسد که تحقیق در این موضوع می تواند منجر به افزایش دانش پلیسی شود. در این مقاله به روش مروری و با استفاده از منابع کتابخانه ای این نتیجه به دست آمده که اجرای این روش مستلزم سازوکاری است که در چهارچوب آن، نهاد پلیس و دیگر نهادهای عمومی و خصوصی در یک فضای تعقل و تلاش جمعی، بتوانند به شناسایی مسائل اجتماعی بپردازند و در پرتو تحلیل اطلاعات مربوط به ابعاد و ماهیت مسائل، راهکارهایی برای حل مسئله جرم یا ناهنجاری بیابند و به اجرای آنها اقدام کنند. در قوانین و مقررات مصوب، سازوکاری برای سهیم کردن نهادهای عمومی و خصوصی در اجرای راهکارهای معین شده برای حل مسئله وجود ندارد، ولی در صورت تصویب نهایی لایحه پیشگیری از جرم، فضای مناسبی برای اجرای این روش فراهم خواهد شد.
    کلیدواژگان: پلیس، کنترل مسئله محور، مسائل اجتماعی، سیاست جنایی
|
  • Ebrahim Rajabi Page 7
    Due to the influence of criminology doctrines, society and especially criminal justice have worked to treat and cure the deliquents. In this respect, supportive mechanism of the suspect rights known as “just hearing” has come to the scene.The issue of respecting the victims’ rights and humane behavior has been known as “just behavior”. One of the side-effects of the “just behavior” is the mental, affective, and physical compensation of the victims of delinquency.In order for maintaining such idea in different countries like France and Germany judicial systems, law enforcement, and the civil society have established victims’ clinics. The present study tries to explore the scientific basis for such clinics and the practical mechanisms of them.
    Keywords: Delinquent, Victims, Victimization, Criminology, Just behavior
  • Hamid Reza Ameri – Siahooie Ebrahim Rostami – Goorani Page 35
    Locating hot spots can exert great effects in preventing crime. Suburbs of Bandar-Abbas have turned to become hot spots due to a significant decrease in the population size and security levels. The present paper tries to rate the factors contributing to the increase in crime in Bandar – Abbas suburbs. The role of administrators and police have also been investigated in the study.The results demonstrated that social factors played the most important role in commiting crime on the part of criminals; Environmental, economic, and cultural indices scored more, respectively.
    Keywords: Crime, Crime indices, Administrators, Police, Bandar, Abbas
  • Alireza Pakgohar, Mohadeseh Khalili, Mahmood Safarzadeh Page 77
    Traffic-related accident is one of the important issues which threaten public health. The problem is becoming more sophisticated in Iran and there are lots of young victims due to car accidents. In order to find out the effective factors in traffic accidents, regression models such as logistic models (LR), and CRT can be used.This article investigates the reasons of road traffic accident reduction when benefitting from GLM, CRT, LR regression models. The main three factors involved in accidents were known to be human, road, and car - related factors. Statistical samples were 343,082 cases of Iran roads accidents during the year of 2007.
    Keywords: Roads accidents, Logistic regression, Tree Regression, Regression, Agreement tables, Accident Intensity
  • Seyyed Masoud Seyyedi, Ahmad Izadi Page 107
    The present paper investigates the relationship between the director's leadership styles and staff commitment of Fars Province police. The data were gathered by questionnaire. The management styles variables measured were based on Likeert leadership style and the variable of organizational commitment was assessed by Steers standardized questionnarie. Statistical population consisted of Fars Province police staff and 299 subjets were chosen. Based on the correlation coefficient, there was a meaning ful relationship between dictatorial and good-will styles of management and consultative and cooperational styles of management. The results showed that consultative and cooperational styles of management are more effective than the other styles of management.
    Keywords: Leadership, Styles, StaffCommitment, Management, Fars
  • Saeed Fathallahi Page 143
    Human relations can be considered a source of happiness and productivity in human beings through which people understand each other and work together. Human relations skills are among the basic ones in the process of educational supervision. PoliceUniversity as the science heart of the police organization should take this in to consideration and maintain and improve it in accordance with its environmental conditions. The present paper tries to clarify “human relations “and “educational supervision “and adapt them with the police university conditions to elaborate on human relations indices in educational supervision.
    Keywords: Human relations, Supervision, I.R.I police University, Index, Supervisor, Motivation
  • Seyyed Jalal Sadaghian Page 165
    Exact definitions of national and domestic security Pinpoint that security is synonymous with all-out development as well as communication development. It should be noted that security vulnerability of Soviet Union was not due to military weakness but because oflack of independent media inside itself. So the importance of media in boosting regional and international security is quite clear. Media and press do not have any conflict with national security, but they help establish strong national and domestic security and eradicate any security threats. The present paper discusses that social trust is one ofimportant factors in maintaining security and media can create the needed trust.
    Keywords: Media, Mass media, Security, National security, Societal security of press, Communication
  • Ali Afrasyabi Page 191
    Lack of methods that can implement the criminology principles in police control efforts to pave the way for police local institutions cooperations has resulted in the bad consequences in the process of situational crime prevention. Since the number of studies done in problem-oriented approach to crime prevention in Iran are few, the present paper can boost the related literature.The results showed that implementing such approach requires a mechanism by which police and other public and private institutions can identify and understand social issues and solve problems.
    Keywords: Police_Problem – oriented policing_Social issues_Criminal policy