فهرست مطالب

مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی - سال دوم شماره 2 (پیاپی 6، بهار 1389)

فصلنامه مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی
سال دوم شماره 2 (پیاپی 6، بهار 1389)

  • تاریخ انتشار: 1389/02/14
  • تعداد عناوین: 6
|
  • غلامرضا فدایی صفحه 1
    در این مقاله به تعریف رشته و میان رشته و تاریخچه این دو پرداخته و این سؤال مطرح می شود که به رغم میل و یا تکرار عده ای که مشتاقانه و رضایت مندانه کتابداری و اطلاع رسانی را یک میان رشته می دانند، نویسنده استدلال می کند که تا رشته ای نباشد میان رشته مفهومی ندارد. او تاکید می کند که میان رشتگی، پاسخی به یک سونگری پوزیتیویسم و فروکاهی مسائل اجتماعی و انسانی به علوم طبیعی است؛ زیرا از زمانی که نارسایی تحقیق در علوم انسانی با محوریت پوزیتیویسم مطرح شد، مسئله میان رشتگی نیز قوت گرفت. در واقع بحث بر روی مسائل انسانی و اجتماعی جز از طریق نگاه های همه جانبه میسر نیست؛ بنابراین میان رشتگی نفی رشته بودن نیست بلکه نقد آن است؛ ازاین رو اگر کتابداری و اطلاع رسانی بخواهد به عنوان یک حوزه علمی مطرح شود، در آغاز باید رشته باشد تا سپس بتواند با سایر رشته ها به ویژه رشته های علوم انسانی و یا دیگر رشته ها تعامل کند. در عین حال اثبات رشته بودن کتابداری و اطلاع رسانی با تعاریف موجود امکان پذیر نیست و باید با تعریف جدیدی از آن، این مسئله را حل کرد. نویسنده معتقد است تعریف جدید او می تواند این مشکل را حل کند.
    کلیدواژگان: رشته، میان رشته، بین رشته، فرارشته، کتابداری و اطلاع رسانی
  • سید مهدی سجادی، سولماز نورآبادی صفحه 19
    از مباحث مطرح در نظام های آموزشی، استفاده از «رویکرد میان رشته ای» است. مطالعات میان رشته ای خواهان تلفیق، ترکیب و تعامل میان دانش و مهارت ها در رشته های مختلف مرتبط است که به منظور افزایش درک و فهم ابعاد مختلف موضوعات مورد مطالعه، رشد توانایی تحلیل صحیح امور، توسعه تفکر انتقادی و قدرت خلاقیت و...، استفاده از آن متداول شده است. از طرفی؛ فلسفه تعلیم و تربیت به منزله ی یکی از حوزه های معرفت بشری نیز با این مفاهیم سروکار دارد. موفقیت در اجرای رویکرد میان رشته ای زمانی است که نتایج و یافته های آن معتبر باشد و بتواند شناخت، فهم و راه حل های معتبر و واقعی برای مساله و یا موضوع مورد بررسی ارائه دهد. به عبارتی رویکرد میان رشته ای را زمانی می توان موفق و کارآمد دانست که در فرایند کار بتواند از انباشته ها، تجارب و ظرفیت های معرفتی، مهارتی و روشی رشته های مرتبط در جای مناسب و مقتضی، استفاده بهینه و موثر نماید. در این مقاله، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، و به این سوال که: در صورت امکان استفاده از رویکرد میان رشته ای، فلسفه تعلیم و تربیت با چه رشته های دیگر و در چه زمینه های (تئوریکی و یا عملی) می تواند تلفیق شود، پاسخ داده می شود. از آنجایی که فلسفه تعلیم و تربیت به عنوان هسته اکثر رشته های علوم انسانی مطرح می باشد؛ با بهره گیری از رویکرد استنتاجی به حوزه های معرفتی مثل زبان شناسی، روانشناسی، جامعه شناسی، هنر و دین پرداخته شده است. طبق نتایج مطالعات و تحلیل های بدست آمده، می توان چنین نتیجه گیری نمود که با توجه به ماهیت پیچیده انسان و به تبع آن، پیچیدگی و گستردگی تعلیم و تربیت، پرداختن به مسائل و علوم انسانی از حوزه یک رشته خاص، خارج است و لذا بهره گیری از رویکرد میان رشته ای ضروری است.
    کلیدواژگان: رویکرد میان رشته ای، فلسفه تعلیم و تربیت، نقد آراء، Interdisciplinary
  • محمدحسن خانی صفحه 43
    دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان یک دانشگاه غیردولتی در سال 1361 و با هدف تلفیق میان شاخه های مشخصی از علوم انسانی با معارف و علوم اسلامی تاسیس شد. در این مقاله تجربه نوین دانشگاه امام صادق (ع) در طراحی و تاسیس نسل جدیدی از رویکرد آکادمیک در مطالعات میان رشته ای در نظام آموزش عالی در ایران مورد بررسی قرار می گیرد. مقاله ضمن ارزیابی عملکرد دانشگاه در نیل به اهداف اعلامی و مطلوبش در گسترش مرزهای علوم اسلامی و گسترش تحقیقات میان رشته ای بین علوم و معارف اسلامی با علوم انسانی و علوم اجتماعی، به توصیف و تبیین نوآوری دانشگاه امام صادق (ع) در تلفیق میان معارف اسلامی از یک سو و رشته های علوم سیاسی، اقتصاد، حقوق، مدیریت و ارتباطات از سوی دیگر پرداخته و سپس دستاورد های این تجربه را مورد بررسی قرار می دهد. نویسنده در پایان تلاش خواهد کرد تا موانع و چالش های پیش روی این تجربه را به ویژه از منظر مطالعات میان رشته ای مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد.
    کلیدواژگان: مطالعات میان رشته ای، نوآوری، دانشگاه امام صادق (ع)، معارف اسلامی، علوم انسانی، علوم سیاسی، اقتصاد، حقوق، فرهنگ و ارتباطات، مدیریت
  • محمود تلخابی صفحه 67
    این مقاله در نظر دارد پیامد علوم شناختی را به منزله مطالعه ای بین رشته ای در آموزش فلسفه ذهن بررسی کند. علوم شناختی با پرداختن به بررسی یکپارچه ذهن در روش شناسی پژوهشی خود، این امکان را به وجود آورده که شیوه ها و فنون جدیدی در زمینه روش های آموزش فلسفه ذهن به کار گرفته شود. برای روشن ساختن نوآوری پداگوژیک حاصل از علوم شناختی در فلسفه ذهن، ابتدا مفروضه های معرفت شناختی علوم شناختی بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد آموزش فلسفه ذهن مستلزم توجه هم زمان به دانستنی ها و مهارت هاست. مسئله دیگر، تنوع شایستگی ها و تفاوت های دانشجویان این رشته است که با اتخاذ رویکرد بین رشته ای می توان با تشکیل گروه های مطالعاتی نامتجانس، از آن به عنوان یک فرصت بهره برد. بدین ترتیب با بهره گیری از منابع آموزشی متعدد در بررسی یکپارچه ذهن می توان الگوی غیرخطی حل مسئله را به کار گرفت و علاوه بر روش تبیین که در سنت فلسفی جاری بوده از شیوه های شبیه سازی کامپیوتری و مطالعات تجربی (مانند علوم اعصاب) برای مطالعه یکپارچه ذهن، فرصت های یادگیری دانشجویان را غنا بخشید.
    کلیدواژگان: علوم شناختی، آموزش میان رشته ای، فلسفه ذهن و بررسی یکپارچه ذهن
  • محمود مهرمحمدی، امیرحسین کیذوری صفحه 89
    میان رشته ای های دانشگاهی استانداردهای تعالی خاص خود را می طلبند. هدف پژوهش حاضر طراحی و تدوین شاخص های ارزیابی کیفیت میان رشته ای های دانشگاهی بوده و در آن از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. به این منظور ابتدا ابعاد مفهومی و مؤلفه های اساسی میان رشته ای های شناسایی شده و بر مبانی آن، عوامل، ملاک ها و شاخص های مناسبی طراحی و تدوین شده است. جامعه آماری تحقیق شامل اسناد و مدارک موجود در پایگاه های اطلاعاتی قابل دسترس محقق در خصوص موضوع پژوهش بوده و نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند مشخص شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که برای ارزیابی میان رشته ای های دانشگاهی باید به پنج بعد مفهومی شامل: مسائل چندوجهی، بینش های میان رشته ای، تولید دانش تلفیقی، فهم میان رشته ای مسائل و ساختار میان رشته ای، و همچنین پنج عامل اصلی شامل: اهداف، برنامه درسی، فرایند تدریس یادگیری، هیئت علمی و مدیریت، توجه کرد. بر این اساس، در این تحقیق برای ارزیابی کیفیت میان رشته ای ها؛ 5 عامل، 14 ملاک و 59 شاخص شناسایی و طراحی شده است.
    کلیدواژگان: میان رشته ای، دانشگاه، ارزیابی، کیفیت، شاخص
  • زینب مندعلی زاده، حبیب هنری صفحه 113
    هدف این پژوهش بررسی عوامل اثرگذار بر کارآفرینی در ورزش از دیدگاه متخصصان این حوزه است. این پژوهش توصیفی پیمایشی، از نوع کاربردی است که نمونه آماری آن را 64 نفر از اساتید و مدیران ستادی سازمان تربیت بدنی جهموری اسلامی ایران تشکیل می دهد. جمع آوری داده ها به صورت کیفی (نظرخواهی از نمونه آماری) و کمی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته صورت پذیرفت. پس از تایید روایی (توسط اساتید)، پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (95/0=α) به دست آمد. این مقاله مهم ترین عوامل اثرگذار بر کارآفرینی ورزشی را که هر دو به عنوان یک حوزه میان رشته ای در جهان مطرح شده اند، مورد بررسی قرار می دهد. در ابتدا این مقاله به بررسی فرصت های زیربنایی برای کارآفرینی در ورزش کشور و سپس شناسایی موانع این بخش می پردازد تا با شناسایی این عوامل راه برای کارآفرینان برای پیشرفت اجتماعی، فرهنگی و توسعه اقتصادی هموار شود، زیرا کارآفرینی ورزشی با ایفای نقش مؤثر در توسعه کسب وکار، رفاه و توسعه سلامتی و مشارکت در ابعاد گوناگون جامعه می تواند نقش مهم و برجسته ای در توسعه کشور داشته باشد و در نهایت به تدوین راهکارهایی برای توسعه کارآفرینی ورزشی می پردازد.
    کلیدواژگان: کارآفرینی ورزشی، فرصت های کارآفرینی، موانع کارآفرینی، میان رشته ای
|
  • Gholamreza Fadaei Page 1
    LIS as a field of study has had a lot of debate from its origin to be counted as an academic discipline. This is because some people think that it is originally practice based; others suppose that technology has greatly affected its identity. The author believes that the approach is not correct. It is not accurate to think that LIS is a discipline founded by library as a place, whereas the concept of LIS, and then as a task, responds to the real information needs of people. Anyhow, the author argues that all human disciplines are interdisciplinary in action, because man is multi aspectual in theory and practice, and LIS is like other disciplines. Thus, every field of study must be counted a discipline first, then interact with other disciplines in practice.
  • Seyyed Mahdi Sajjadi, Soolmaz Nourabadi Page 19
    One of the issues in educational systems is the use of «interdisciplinary approach”. Interdisciplinary studies are intending to integrate, combine and interact the knowledge and skills in various related fields, which have been put to frequent use to enhance the understanding of studied issues from every possible angle, develop the ability to fully analyze matters, provoke critical thought, encourage creativity and so on. On the other hand, philosophy of education as a one of the fields of human knowledge deals with these concepts. Successful development of interdisciplinary approach occurs when the results enjoy validity and the approach itself reflects understanding of the issues and presents realistic viable solutions. In other words, interdisciplinary approach is considered to be successful along with the efficient use of the experience, knowledge, skills, and approaches of the related fields. This article employing the analytical – descriptive method tries to investigate how and in what areas philosophy of education can be integrated into other fields of study (theoretical or practical), given the use of the interdisciplinary approach. Since the philosophy of education is discussed as the core of most humanities disciplines, knowledge areas such as linguistics, psychology, sociology, art and religion have been touched with the help of a deductive approach. The findings indicate that given the complex nature of human beings and the extent of education, dealing with issues of the humanities is out of the scope of one particular discipline and therefore, using an interdisciplinary approach is essential.
  • Mohammadhassan Khani Page 43
    Imam Sadiq University was established as a non-governmental academic institution in Iran in 1982 aiming at combining certain branches of Humanities with Islamic studies. In this article the author tries to evaluate the success and failure of declared aims of the ISU founders to make Islamic Studies not only relevant to the needs of contemporary societies but rather an integrated part of academic discipline. This paper is an attempt to introduce this innovation in combining Islamic studies with other academic subjects, namely, Political Sciences, Management, Economics, Law and Communications at ISU and tries to explore the challenges facing this endeavor.
  • Mahmoud Talkhabi Page 67
    The goal of this paper is to investigate implications of cognitive science as an interdisciplinary study for educating philosophy of mind. Cognitive science with respect to unified investigation of the mind (UIM), based on its methodology, has created new possibilities in educational planning of philosophy of mind while applying new methods and techniques to teaching. Epistemological assumptions were analyzed to reveal the pedagogic innovation of cognitive science in philosophy of mind instruction. This analysis shows that teaching philosophy of mind should involve both knowledge and skills. Also, it could be an opportunity to take interdisciplinary approach for designing heterogeneous study groups for diversity of competencies and differences of philosophy of mind students. As such, in the UIM, it is argued, with the help of several educational resources, nonlinear problem solving could be utilized; besides explanation that has been usual in philosophy tradition, it is possible to enrich learning experiences of students based on computational simulation and empirical studies (e. g. neuroscience).
  • Mahmoud Mehrmohammadi, Amir Hossein Kayzouri Page 89
    Academic interdisciplinary sciences require their own standards of excellence. The purpose of this study is to design and develop evaluation quality indicators of academic interdisciplinary sciences by applying descriptive and analytical methods. In this regard, firstly, conceptual aspects and the basic components and principles of Academic Interdisciplinary Sciences are identified. Accordingly, appropriate factors, criteria and indicators are developed. The statistical population of the research consists of documents in accessible databases and the research sample is specified through purposeful sampling method. The results indicate that the evaluation of academic interdisciplinary sciences should include five conceptual dimensions: multi-faceted issues, interdisciplinary insights, adhering to integrative process, Interdisciplinary understanding and interdisciplinary structure. Meanwhile it should also pay attention to five main factors: objectives, curriculum, teaching- learning process, faculty and management. Accordingly, in order to evaluate the quality of Academic Interdisciplinary Sciences, 5 factors, 14 criteria and 59 indicators are identified and designed in this study.
  • Zeynab Mandalizadeh, Habib Honari Page 113
    The purpose of this study is an investigation of the factors affecting entrepreneurship in sport from the point of view of experts in this field. This study is a descriptive_ analytic one and was conducted as a survey and statistical sample consisted of 64 subjects including top managers and sport management professors at physical education organization. Data is collected by research designed questionnaire. Its reliability (α=.95) is obtained after its validity confirmation (by professors). In this article the most important factors affecting sport entrepreneurship, both as an interdisciplinary field in the world, are studied. Initially, infrastructures are identified for entrepreneurial opportunities in sports and related problems become known so that identifying factors for social, cultural, and economical development to entrepreneurs will be a smooth path, because sport entrepreneurship, given its effective roles in business development, welfare, health development, and participation in various aspects of society, can also play a crucial role in the development of the country. Finally, some solutions for developing entrepreneurial sport are introduced.