فهرست مطالب

اندیشه تقریب - پیاپی 25 (زمستان 1389)

فصلنامه اندیشه تقریب
پیاپی 25 (زمستان 1389)

  • 228 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1390/05/05
  • تعداد عناوین: 14
|
  • مقالات اندیشه ای
  • آیت الله محمدعلی تسخیری صفحه 11
    بدیهی است در زمان پیامبر از آن جا که احکام و مفاهیم به طور مستقیم از سوی آن حضرت صادر می شد نیاز چندانی به اجتهاد وجود نداشت. شیوه اجتهاد پس از وفات پیامبر اکرم در عصر تابعین متداول گشت، اما پس از این دوره از آغاز قرن دوم، مذاهب و مکتب فقهی شکل گرفت و تا نیمه قرن چهارم تعداد آنها به 138 مذهب رسید. نگارنده پیدایش مذاهب را نشان دهنده تکامل خرد اسلامی و ثروت گران قدر فکری برای تمدن اسلامی دانسته و حرکت تقریب مذاهب اسلامی مطرح شده در دهه های اخیر را دارای ریشه هایی در دورترین دوره های اسلامی می داند و به دنبال آن، پایه-های قطعی را که همه مذاهب، بدون استثناء، بدان باور دارند، به عنوان محور وحدت آفرین تقریب بیان می نماید و پس از آن، سیاست ها و راهبردهای ضروری را برشمرده و نقش علما و اندیشمندان را در روند تحقق آن گوشزد می کند.
    کلیدواژگان: تعدد مذاهب، مسئله تقریب، وحدت اسلامی، راهبردنماها
  • محمود احمدی میانجی صفحه 25
    مسئله شناسی وحدت اسلامی و تقریب بین المذاهب سؤال اصلی این نوشتار است.
    نویسنده به ضرورت بحث و ثمرات و نتایج آن در مقدمه نوشتار می پردازد.
    در پاسخ به سؤال اصلی، دیدگاه های آیت الله بروجردی، علامه امینی، شهید مطهری، امام خمینی و مقام معظم رهبری مطرح می شود.
    نویسنده در پایان نتیجه گیری می نماید که تئوری وحدت اسلامی و تقریب بین المذاهب به روابط پیروان مذاهب ناظر بوده و مسئله فقهی و حقوقی است. طرح و اندیشه تقریب، مسئله کلامی نیست و روش های کلامی در آن از خطاهای راهبردی است.
    کلیدواژگان: مسئله شناسی، وحدت اسلامی، تقریب بین المذاهب، فقهی و حقوقی، کلامی، روش
  • سیدمیرصالح حسینی صفحه 37
    اندونزی در جنوب شرقی آسیا کشوری مسلمان نشین است. این کشور به صورت مجمع الجزایری است که در امتداد هم پراکنده شده اند. مسلمانان این کشور شافعی مذهب اند و جهت رهایی از ظلم استعمارگران به سمت تشکیل نظام سیاسی جدیدی روی آوردند. اندونزی در سال 1945 میلادی به استقلال رسید و رهبران انقلابی این جزایر جریان های فکری زیادی را تجربه کردند.
    در این نوشتار به تیپولوژی جریان های روشن فکری به وجود آمده در ابعاد مختلف برای گروه های مسلمان اندونزی، اشاره نموده و به جریان شناسی آن با مدل توصیفی خواهیم پرداخت.
    کلیدواژگان: اندونزی، استعمار، جریان شناسی، تیپولوژی، جریانات روشن فکری
  • بشیر احمد بت صفحه 47
    یکی از دغدغه های دیرینه متفکران اسلامی، از جمله اقبال لاهوری، اتحاد اسلامی بوده است. آثار ادبی اقبال لاهوری به دو زبان اردو و فارسی سرشار از پیام حیات بخش اتحاد اسلامی می باشد. در این مقاله سعی شده است معیار و ارکان اساسی اتحاد اسلامی که در اشعار فارسی وی درخشش خاصی پیدا کرده است، معرفی و تاثیر آن در اتحاد و انسجام امت اسلامی تبیین گردد. بنابراین ضمن پرداختن به ضرورت و قلمروی اتحاد، به محورهایی هم چون، توحید، نبوت، قرآن و کعبه مکرمه نیز اشاره می شود.
    کلیدواژگان: توحید، نبوت، اتحاد، آئین، انسجام اسلامی
  • جلال محمودی صفحه 59
    «احباش» نامی است که بر پیروان شیخ عبدالله هرری حبشی عبدری اطلاق می گردد. البته بعد از تسلط بر «جمعیه المشاریع الخیریه» لبنان به این نام نیز معروف شده اند. عبدالله حبشی در سال 1950م/1369ق، به کمک تعدادی از شاگردانش این فرقه را تاسیس نمود.
    شناخت فرقه احباش به لحاظ حضور مؤثر آنان در جامعه لبنان و نیز دیگر کشورهای اسلامی و بعضی از کشورهای غیراسلامی، بسیار اهمیت دارد. با وجود صوفی مسلک بودن جمعیت احباش، شیخ عبدالله با تربیت نسلی از شاگردان توانمند توانسته است در دنیای اسلام، و به ویژه لبنان، وزنه ای تاثیر گذار در معادلات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی به شمار آید. اندیشه های تصوفی شیخ عبدالله و پیروانش، وی را به دشمن سرسخت جریان سلفی گری و به خصوص وهابیون تبدیل کرده است.
    احباش به لحاظ اعتقادی پیرو مذهب اشاعره متاخر که به جهمیه نزدیک اند مرجئه، امامیه، و طرق صوفیه رفاعیه و نقشبندیه می باشند.
    نگارنده سعی کرده است با روش توصیفی تحلیلی و بررسی منابع اصلی فرقه احباش، و نیز نگاشته های مخالفان آنان، برای اولین بار در ایران و به زبان فارسی، نگاشته ای درباره فرقه احباش در زمینه های فرهنگی، سیاسی، و اجتماعی ارائه نماید.
    کلیدواژگان: احباش، جریان سلفی گری، صوفی گری، اشاعره
  • پیشگامان تقریب
  • علاءالدین ملک اف صفحه 79
    جنبش فتح الله گولن(Fethullah Gülen) گرچه ممکن است در ظاهر جنبشی غیرسیاسی و بی اهمیت به نظر بیاید، اما از جهات قابل توجهی پراهمیت و شایان توجه است. توجهی گذرا به جنبش های اسلامی حاضر در جهان اسلام و به خصوص منطقه پراهمیت خاورمیانه نشان می دهد که بیشتر جنبش های اسلامی موجود جنبش های بنیادگرا و دارای ضدیت با هم زیستی هستند. این جنبش ها عمدتا سیاسی بوده و هدف آنها فتح دستگاه دولتی و پس از آن حاکم کردن تفسیری قشری و ضد تجدد از اسلام بر جامعه است. جنبش آموزشی فتح الله گولن در این میان وضعیتی متفاوت دارد.
  • سرزمین های جهان اسلام
  • عزالدین رضانژاد صفحه 101
    کشور «سلطان نشین عمان» دارای پیشینه تاریخی کهن می باشد. عرب ها، بیشتر ساکنان این کشور را تشکیل می دهند و اقوام بلوچ، جنوب آسیا، هند و... هم در آن سکونت دارند. اکثر مردم این کشور مسلمان بوده و مذهب اباضی بیشترین پیروان را دارد. شهرهای مهم این کشور و پیشینه تاریخی تشکیل جمعیت، رویکرد اجتماعی فرهنگی اباضیه، دورنمایی از جامعه مذهبی عمان، تاریخ سیاسی و حکومتی این کشور و خیزش و بیداری اسلامی از عناوین اصلی این نوشتارمی باشد. هم چنین روابط عمان با جمهوری اسلامی ایران از قرن نوزدهم تا به حال، به صورت اجمالی گزارش شده است.
  • گزارشی از یک کتاب
  • ماخذشناسی اندیشه تقریب
|
  • Ayatollah Taskhiri Page 11
    It is obvious that during the time of the Prophet there was no need for Ijtihad, since religious rules and concept were directly issued by the Prophet. The method of Ijtihad became a common method after demise of the Prophet and during the time of ‘’Tabe’in’’; however, after this period and by the beginning of the second century, jurisprudential-based religions and sects were founded and by the mid-fourth century as many as 130 religions were formed. The author believes that formation of Islamic religions is an indication of evolution of Islamic wisdom and a valuable intellectual asset for Islamic civilization. It is his belief that the movement towards Islamic proximity which started during recent decades is rooted in the far Islamic eras and the undoubted foundations believed by all the Islamic religions (without exception) used by them as the base of their unity. The author indicates the policies and strategies encouraging proximity and notes the role of scholars and thinkers in the process of establishing proximity.
  • Mahmood Ahmadi Miyanaji Page 25
    Essence of Islamic unity and cohesion between creeds is the major question of this paper. In the introduction of the paper, the author discusses the necessity and the findings of the study. In order to answer the main question of the study, the viewpoints of Ayatollah Brujerdi, Alame Amini, Shahid Motahari, Imam Khomeini and the Great Leader are presented. The author, in the end, concludes that the theory of Islamic unity and cohesion among creeds influences the relationship of the followers of each creed and the issue is a jurisprudential and legal issue. Question of proximity is not a theological issue and applying theological methods leads to a methodological bias.
  • Syed Mirsaleh Husseini Page 37
    Indonesia is located in south-east of Asia and is a Muslim country. The country is formed by a collection of islands. ‘’Shafe’i’’ Muslims in Indonesia moved towards forming a new political system to remove tyranny and colonization. The country became independent in 1945 and the political leaders of the islands experienced several intellectual movements. This paper indicates topology of intellectual movements formed among Indonesian’s Muslim groups and explains these movements descriptively.
  • Bashir Ahmad Bat Page 47
    One of the old concerns of Muslim thinkers, including Iqbal Lahuri, is Islamic unity. Iqbal’s literature works in Farsi and Urdu are filled with the message of Islamic unity. This paper attempts to introduce chief standards and principles of Islamic unity mentioned in Farsi poems of Iqbal and indicate their roles in unity and cohesion of Islamic nation. The author explains necessity and domain of unity and elaborates on such issues as monotheism, prophecy, the Quran, and Mecca.
  • Jalal Mahmodi Page 59
    Ahbash is a title given to the followers of Sheikh Abdullah Harari Habashi Abdari. They became well-known after they dominated Jam’iyat Al-Mashari’e Al-Khayriye in Labenon. Abdullah Habashi and some of his students formed this denomination in 1950. Knowing this denomination is very important as they are inflectional in the Lebanese society, and some Muslim and non-Muslim countries. Sheikh Abdullah has trained a generation of students who are Sufi, but have an effective impact in political, social and cultural development of the country. Sheikh Abdullah’s Sufi thinking and that of his followers have turned them to a serious enemy of Salafi-movements particularly the Wahabies.Ahbash, in terms of their beliefs, follow the religion of Asha’ere Moto’akher (who are close to Jahmiyye), Mar’ja’e, Emamiyye, and the Sufi orders such as Refa’iye and Naqshbandiye. Using analytical-explanatory method and through assessing chief resources of Ahbash and the works written against them, the author attempts to present a paper about Ahbash sect in such areas as culture, society and policies for the first time in Iran and in Farsi language.
  • Alaedin Malikov Page 79
    Although it may look unimportant and non-political, the movement of Fethullah Gülen, is impornat movement and deserves attentin. An overview of the current movements in the world of Islam, particularly in the strategic region of Middle-East reflects that the majority of the Islamic movements are fundamental and anti-Islamic unity. They are mostly politcal and their goals are to get the control of state and then creation of a radical Islamic society. However, instructive movement of Fethullah Gülen has a different situation.
  • Ezodin Redhanezhad Page 101
    Kingdom of Oman has an ancient history. Arabs form the majority of population and some Baluch and some people from south of Asia, India and some other countries live there. Most of the people are Muslim and Abadhi is the dominant sect. The main topics of this paper are major cities and historical backgrounds, social and cultural aspects of Abadhi, a perspective of religious society of Oman, political history and Islamic awakening. The author also briefly indicates Iran-Oman relation from the 19th century until present in brief.