فهرست مطالب

مجله جهانی رسانه - نسخه فارسی
پیاپی 8 (پاییز و زمستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/10/11
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مقالات داوری شده
  • حسین افخمی*، علیرضا عبدالله صفحه 2

    این مقاله به مطالعه تطبیقی ساختار و نحوه پوشش اخبار مربوط به ایران در تارنماهای ایرنا، بی بی سی فارسی و صدای آمریکا-فارسی می پردازد. داده های این مطالعه به روش تحلیل محتوا جمع آوری و تحلیل شده است. این پژوهش با هدف مقایسه ساختار و نحوه پوشش خبری تارنماها (وب سایت ها) ی ایرنا به عنوان خبرگزاری رسمی ایران با تارنماهای دو شبکه رادیو- تلویزیونی برون مرزی فارسی زبان بی. بی. سی و صدای آمریکا با تاکید بر اخبار و رویدادهای سیاسی مربوط به ایران، انجام شده است. جامعه آماری این مطالعه، مطالب خبری مرتبط با ایران در حوزه سیاست و امور خارجی است که در سه تارنمای مورد مطالعه، طی دو هفته آماری و در یک دوره شش ماهه (سه ماه آخر سال 1386 و سه ماه نخست 1387) ارایه شده است. حجم نمونه این تحقیق نیز شامل 571 خبر است که به روش نمونه گیری سیستماتیک احتمالی طی دو هفته آماری (از هر دو هفته یک روز) انتخاب شده است. واحد تحلیل نیز در این تحقیق «خبر» تعریف شده است. یافته های تحقیق در دو سطح توصیفی و تبیینی ارایه شده است. در جداول توصیفی مشخص شده است که نوع ساختار و نحوه پوشش اخبار در سه تارنمای ایرنا، بی. بی. سی فارسی و صدای فارسی آمریکا با هم تفاوت دارند. هر سه تارنما عنصر «که» و ارزش خبری «شهرت» را با برجستگی خاصی مورد تاکید قرار داده اند که این موضوع، نشان دهنده «شخص گرا بودن و جهت گیری گفتمانی آنهاست. همچنین بیشتر اخبار انتشار یافته در این سه تارنما» غیرتولیدی «است که از این منظر، سهم ایرنا از دو تارنمای دیگر بیشتر است. از نظر موضوعی موضوع هسته ای ایران، کانون توجه اصلی سه تارنمای مورد مطالعه بوده است. تاکید تارنمای ایرنا و صدای آمریکا بیشتر بر» سخت خبر «و بی. بی. سی بیشتر به» نرم خبر «یا انعکاس رویداد همراه با اطلاعات تکمیلی بوده است. از میان امکانات تعاملی و چندرسانه ای مورد استفاده در تارنماهای خبری، بیشترین استفاده از» عکس« بوده است. اما برخلاف ایرنا، بی. بی. سی و صدای آمریکا از ایمیل و پیوند با موضوعات و سایت های مرتبط نیز استفاده زیادی کرده اند.

    کلیدواژگان: اخبار، ایران، تارنماهای خبری، ایرنا، بی، سی، صدای آمریکا، تحلیل محتوا
  • یحیی کمالی پور*، سید محمد قره باغ صفحه 3

    این مقاله بر اساس برخی از نتایج یک طرح پژوهشی و به منظور پاسخ به این پرسش طراحی شده است که رسانه های پیشرفته و کارتل های رسانه ای علاوه بر آگهی، فروش خبر و عکس از چه روش دیگری برای درآمدزایی استفاده می کنند؟ به نظر ما این رسانه ها نخست آنکه همانند شرکتهای تجاری عمل می کنند و دو دیگر آنکه، رفتار رسانه ای خود را بر مبنای مدلهای رسانه ای تجاری توسعه می دهند و به همین دلیل هم بدنبال توسعه روش ها جدید درآمدزایی اند. این مقاله، همچنین به این پرسش پاسخ می دهد که چه عاملی سبب می شود که خبرنگاران رسانه هایی مانند بی. بی. سی، سی. ان. ان، رویترز، خبرگزاری فرانسه، آسوشیتدپرس و مانند این ها از تخصص ها و ویژگی های برجسته ای نسبت به دیگران برخوردار باشند؟ از دیگر پرسش های پژوهشی این تحقیق این است که چه تفاوتی میان کلاس های آموزش روزنامه نگاری، مدرسان و منابع آموزشی کشورمان با اروپا و آمریکا وجود دارد؟ علاوه بر این، شیوه های جدید کسب درآمد از راه فروش محتوا، برون سپاری امر آموزش به هاب های بزرگ آموزشی و رسانه ای و تبدیل شدن آموزش رسانه ای به صنعتی نرم افزاری در اقتصاد رسانه ای از جمله موضوعاتی اند که در این مقاله به آنها پرداخته می شود. علاوه بر بیان تفاوت های موجود در شیوه های آموزش روزنامه نگاری میان مراکز رسانه ای غربی و کشور ما پیشنهاداتی هم که برآمده از نتایج تجربی این پژوهش است برای بهبود امر آموزش و درآمدزایی در رسانه های داخلی ارایه می شود.
    آن چه که این مقاله به منزله نتیجه به آن می پردازد نشان از آن دارد که رسانه های بزرگ و اقتصادی جهان که در اینجا ما آنها را به عنوان کارتل های رسانه ای اقتصادی دسته بندی کرده ایم، شیوه های جدیدی را برای کسب درآمد انتخاب کرده و علاوه بر استفاده از آگهی های تجاری و رپورتاژهای خبری از این شیوه های جدید نیز سود می برند. از آن جمله می توان به «فروش محتوای آموزشی» اشاره کرد که در رسانه هایی مانند رویترز، بی. بی. سی، تامسون، خبرگزاری فرانسه و مانند آن، استفاده می شود. این شیوه در سال های اخیر که امر آموزش و روزنامه نگاری حرفه ای اهمیتی دوچندان برای رسانه ها پیدا کرده است درآمدهای هنگفت میلیون دلاری را نصیب این گونه رسانه ها کرده است.

    کلیدواژگان: اقتصاد رسانه ای، درآمدزایی رسانه، محتوای آموزشی، آموزش روزنامه نگاری، کارتل های رسانه ای، اقتصادی
  • حسن بشیر*، علی فرقانی صفحه 4

    این مقاله به تحلیل گفتمان رسانه ای مصاحبه های لری کینگ با چهار رئیس جمهور ایران، روسیه، پاکستان، و اکراین می پردازد تا جلوه های ساخت تصاویر رسانه ای معرفی شوند. توضیح آنکه، در تاریخ بیست و سوم سپتامبر 2008، لری کینگ مصاحبه گر معروف شبکه سی. ان. ان آمریکا با رئیس جمهوری ایران، دکتر محمود احمدی نژاد، مصاحبه ای انجام داد که این مصاحبه از جنبه های مختلف هم در ایران و هم در آمریکا بازتاب های گوناگونی داشت. از آنجا که مصاحبه لری کینگ با روسای جمهوری یک امر معمول برای او و شبکه سی. ان. ان است، این پژوهش بر آن شده است تا با انجام تحلیل مقایسه ای گفتمان این مصاحبه و مصاحبه کینگ با سه رئیس جمهوری دیگر، به این پرسش ها پاسخ گوید که آیا اساسا گفتمان این مصاحبه ها یکسان است؟ این چهار مصاحبه هریک چه کارکردهایی دارند؟ در انجام این مصاحبه ها چه گروهی هدف قرار گرفته و یا به عبارتی شبکه سی. ان. ان، مخاطب اصلی این مصاحبه ها را چه کسی می داند؟ مردم کشور هدف، مردم آمریکا، افکار عمومی جهانی، سیاستمداران و نخبگان جهانی و یا… هستند؟

    کلیدواژگان: لری کینگ، احمدی نژاد، ولادیمیر پوتین، ویکتور یوچنکو، پرویز مشرف، تحلیل گفتمان، سی، ان
  • سعید معیدفر*، احمد گنجی صفحه 5

    مقاله حاضر، برگرفته از تحقیقی است که در راستای تحقق دو هدف به شرح زیر انجام شده است: 1- شناخت ابعاد مختلف کاربردهای تلفن همراه و؛ 2- مطالعه عوامل موثر بر کاربردهای تلفن همراه. در این مطالعه متغیرهای وابسته بر اساس دو بعد نوع و میزان کاربرد تلفن همراه دسته بندی شدند. متغیرهای مستقل تحقیق نیز مبتنی بر مدل «وبستر و واکشلاگ» در شش دسته که هر دسته خود مشتمل بر چند متغیر بود دسته بندی شدند. این متغیر ها در این مطالعه پیمایشی عملیاتی شده و در پرسشنامه ای به پاسخگویان نمونه که از 600 نمونه یعنی دانش آموزان دختر و پسر تهرانی تشکیل می شدند و در مقطع متوسطه تحصیل می کردند، توزیع شدند تا به آنها پاسخ دهند. بر اساس نتایج این تحقیق، بیشتر پاسخگویان کمتر از 3 ساعت در هفته از تلفن همراه استفاده می کنند و میانگین استفاده از تلفن همراه در میان آنان، 99/5 ساعت در هفته است. همچنین، به طور میانگین دانش آموزان در یک هفته، 121 پیامک ارسال و 129 پیامک دریافت می کنند. محتوای پیامک های ارسالی به ترتیب فراوانی عبارتند از: ضرورت های روزمره، جک قومی، جک درسی، جک جنسی، تبریک مناسبت ها، جوک سیاسی، تسلیت مناسبت ها، تصاویر مبتذل. نتایج تحلیلی تحقیق نیز نشان می دهد در حالی که محدودیت ارتباط جمعی تاثیری روی میزان و نوع کاربری تلفن همراه ندارد، در عوض، انگیزه کاربران تاثیر معناداری روی کاربرد تلفن همراه دارد. همچنین، بین میزان زمان صرف شده برای مصاحبت با خانواده و میزان کاربری تلفن همراه همبستگی معنادار معکوسی وجود دارد.

    کلیدواژگان: کاربردها، تلفن همراه، میزان کاربری، نوع کاربری، انگیزه کاربری، زمینه کاربری
  • پیتر سوبر* صفحه 6

    در این مقاله چالش های پیش روی مجلات علمی با دسترسی آزاد شرح داده می شود و پس از صحبت در مورد هر یک از چالش ها، راهکارهایی برای عبور از آن ها ارایه شده است. رویکرد نویسنده در ارایه راهکارها رویکردی حقوقی و اخلاقی است. مقاله تلاش می کند به انتقادهای مطرح شده در مورد مجلات علمی با دسترسی آزاد پاسخ دهد و نشان دهد که بسیاری از ایراداتی که به اینگونه مجلات گرفته می شود در مجلات علمی پولی هم وجود دارد. با این حال به شدت از اتخاذ راهبرد «بازگرداندن ایرادها به حریف» اجتناب می شود و تاکید می شود که هر جا کاستی یا اشتباهی وجود دارد جبران شود و نمی توان فقط به این دلیل که مجلات علمی پولی، هم ایرادهای مشابهی دارند، این ایرادها را نادیده گرفت. نویسنده پس از سال ها فعالیت در زمینه مجلات علمی با دسترسی آزاد به خوبی از ظرفیت ها و توانایی های بالقوه این گونه مجلات آگاه است و این نکته را به خوبی درک می کند که دسترسی آزاد به مقاله ها و محتواهای علمی، تاثیرگذاری آن ها را چند برابر می کند. نویسنده در جایی دیگر در مورد اهمیت دسترسی آزاد به مقاله های علمی و دانشگاهی به این موضوع اشاره می کند که نویسندگان این مقاله ها تنها کسانی نیستند که از دسترسی آزاد به مقاله هایشان سود می برند (به این دلیل آشکار که مقاله هایشان بیشتر خوانده شده و بیشتر به آن ها ارجاع داده می شود) ، بلکه همچنین آن دسته از خوانندگان دانشگاهی که موسسه های آن ها قادر به پرداخت هزینه های مجلات علمی نیستند، پژوهشگرانی که کتابخانه هایشان قادر به پرداخت هزینه های مجلات علمی نیستند، خوانندگان عمومی که ممکن است به یک زمینه یا رشته علمی علاقه مند باشند، عموم مردم که از این راه می توانند با چند و چون و چارچوب های پژوهش های علمی آشنا شوند، و حتی بیماران و اطرافیان آن ها که می توانند از آخرین یافته های علمی و پزشکی آگاه شوند، از دسترسی آزاد به مقاله ها بهره مند می شوند.

    کلیدواژگان: دسترسی آزاد، دسترسی آزاد رایگان، سنجه های ضریب تاثیر، دسترسی آزاد سبز، دسترسی آزاد طلایی، مجلات علمی پولی، چالش های مجلات علمی با دسترسی آزاد
  • مقالات دانشجویی
  • جهانی شدن و فرهنگ جوانان
    آزاده شمسی صفحه 7

    این مقاله به مطالعه فرهنگ جوانان و تاثیر جهانی شدن بر این فرهنگ و شباهت های ایجاد شده میان این فرهنگ ها در عرصه ی جهان می پردازد. در واقع من دراین مقاله قصد دارم نشان دهم که جهانی شدن و جهانی گرایی بهوسیله تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی به عنوان روندی رو به رشد توانسته است نوعی شباهت فرهنگی را در عرصه جهانی شکل دهد.از آن جا که فرهنگ جوانان، فرهنگی نوگرا و سیال است و جوانان بیشترین تعامل فرهنگی را با سایر فرهنگ ها داشته اند می توان از شکل گیری نوعی فرهنگ یکسان جوانان در جهان حرف زد. من در این مقاله برای بیان دیدگاه های خود از نظریه نسبیت گرایی بهره گرفته ام. این نظریه ضمن پذیرفتن نظریه فرهنگ جهانی و تاکید بر از بین رفتن مرزهای فرهنگی که در گذشته ملت ها را از هم جدا می کرد معتقد است که این شباهت نوعی همسان سازی مطلق نیست و نمی توان تفاوت های برخواسته از زمینه های متفاوت اجتماعی را انکار کرد اما شبکه ای ارتباطی میان فرهنگ ها و ملت ها راه افتاده است که به نوعی تبادل معانی فرهنگی منجر شده است. من در ادامه مقاله برای شرح نظرات خود بر موسیقی محسن نامجو به عنوان بخشی از موسیقی زیر زمینی ایران متمرکز شده ام که ویژگی هایی را در خود دارد که به خوبی می تواند تاثیر جهانی شدن و شکل گیری شبکه های ارتباطی بر خرده فرهنگ جوانان را نشان دهد.

    کلیدواژگان: فرهنگ جوانان، خرده فرهنگ، جهانی شدن، تکنولوژی های نوین ارتباطی و اطلاعاتی
  • عاملیت تلویزیون در فرآیند جهانی شدن
    یوسف احمدی صفحه 8

    این مقاله بر اساس این باور که فرآیند جهانی شدن بر صنعت ارتباطات استوار است، به مطالعه صنعت تلویزیون می پردازد. صنعت تلویزیون یکی از عوامل صنعت ارتباطات جهانی بشمار می رود. تلویزیون اثر ویژه ای در فرآیند جهانی شدن دارد. در این مطالعه این اثر را به عنوان عاملیت مورد مطالعه قرار داده ایم. با استفاده از الگوی نظری لاسول تمام لایه های ارتباطی در تلویزیون را مطالعه کرده ایم و توصیفی کاربردی از این عاملیت فراهم کرده ایم. نتایج این مطالعه نشان می دهد، تلویزیون با قدرت بیشتر و اثرگذاری بهتری که نسبت به دیگر رسانه ها دارد، توانسته است با انتقال اطلاعات و آگاهی تغییرات بنیادینی در امور اجتماعی، اخلاقی، سیاسی و اقتصادی به وجود آورد. در نهایت فرهنگ های مختلف در سراسر دنیا نیز این تغییرات را رسمیت بخشیده اند و این تغییرات در فرهنگ چیزی نیست جز پذیرفتن دیگر فرهنگ ها و عقاید موجود در جهان.

    کلیدواژگان: تلویزیون، ارتباطات، اطلاعات، تلویزیون دیجیتالی، جوامع، جهانی شدن
  • تولد حوزه ی عمومی ایرانی در رخداد مشروطه رویکردی تحلیلی به شکل گیری و ساختارمند شدن ارتباطات اجتماعی در ایران
    محمدرضا وکیلی قاضی جهانی صفحه 9

    من در این مقاله می خواهم با یک رویکرد تحلیلی به نحوه ی شکل گیری حوزه ی عمومی در رخداد مشروطه بپردازم. حوزه ی عمومی در ایران به دلایل شرایط تاریخی، سیاسی و اجتماعی خودش می تواند متفاوت از چیزی باشد که در غرب شکل گرفت. شاهان باستان در تمدن ایرانیان دارای حکومت پاتریمونالیستی بودند. پادشاه آرمانی، بزرگزاده ای است عادل و عاقل که برای هر یک از قشر های اجتماعی عدالت می ورزد و از بیداد بر رعیت پرهیز می کند. رویکرد تحلیلی نشان می دهد مطابق تئوری استبداد شرقی، سلاطین قاجار برخلاف پادشاهان باستان تنها عنوان فره ایزدی را دارا هستند و از این امر به منظور ابزاری برای حکومت بر رعیت استفاده می کردند. ورود رسانه های ارتباطی توسط حکومت در چارچوب نظریه استبدادی مطبوعات باعث بازتولید انواع دیگری از استبدادها می شود. مندر این مقاله آنها را «استبداد زبانی» و «استبداد اندیشه» می نامم. در دوره ی حکومت درازمدت قاجاریان، زبان و ادبیات تشریفاتی آنها از یک سو، موجب می شود خلاقیت تفکر در توده مردم ایران به وجود نیاید. و از سویی دیگر، نبود قانون و استقلال طبقات اجتماعی از شکل گیری نهاد و یا طبقه ای مستقل، به عنوان واسط میان حکومت و مردم جلوگیری می کند. در این وضعیت، امر فراعقلانی مذهب با طبقه ای مردمی به نام روحانیت و در بستر ارتباطات سنتی از میان خود مردم عروج می یابد. این نهاد «مجددا ساختار یافته» در صدد است اقتدار عمومی از دست رفته در دوره ی قاجار را به منشاء اصلی اش، مردم بازگرداند.

    کلیدواژگان: فره ایزدی، حکومت استبدادی، مطبوعات دولتی، ارتباطات سنتی، مذهب، استبداد اندیشه، حوزهی عمومی
|
  • Hossein Afkhami*, Alireza Abdollah Page 2

    The objective of this study is to offer a comparative analysis of the structure and the content covering of political events of Iran by national and international websites. The structure of the research was based on then logic of content analysis. The main focus of this paper is on a comparative study on the structure and the content covering of political events among IRNA website as an Iranian official news agency and BBC-Persian and VOA sites. We will examine how these sites chose to put their emphasis on Iran’s political events. Statistical society in this study is consisted of all Iran news in the area of political and foreign affairs. The study was done in six-month period from January to June 2008. The sample size of this study included some 571 news and the sampling was done based on a random and systematic sampling during a two-week period. The unit of analysis was considered to be news. Descriptive and analytical findings indicate that there is a difference between IRNA, BBC-Persian and VOA. Each of the three websites put emphasis on “who” and news values considering the issue of reputation of the prominent people. This tendency indicates their personal idealism. All the news in the three websites is considered not to have been produced by the site and the share of IRNA in unproductiveness is more than the other three. Nuclear weapon was the main topic of the mentioned sites. A greater volume of news in IRNA and VOA were based on “hard news’ than BBC while BBC focused more on “soft news” along with follow-up information. News websites mostly use “photo” from all the facilities of multi-media. Unlike IRNA, BBC and VOA used more E-mail that was relevant to the subject matters of their sites.

    Keywords: News, Iran, News websites, IRNA, BBC, VOA, Content Analysis
  • Yahya Kamalipour*, Seyed Mohammad Gharebagh Page 3

    This paper is the result of a research project that was done on a sample of international media agencies which are involved in Journalism as well as in commercial activities. In this regard, the first question that we will be dealing with, here, is how these media cartels get involved in commercial activities for revenue purposes, in addition to their normal money-making activities that mainly is done through selling news, photos and commercial advertising? The second question deals with the issue of factors involved in making skills performed by reporters of BBC, CNN, Reuters, French News Agency, Associated Press to be precedent over skills performed by reporters of less famous media agencies. We will also examine the comparative educations between European and American schools of Journalism and that of Iranian counterparts. The objective of this comparison is to understand what are missing in the process of educating reporters and journalists in Iran so we can come of with solutions to mend the Iranian media economic system for a better and more effective journalism in Iran. The findings indicate that the media cartels use new modes of money-making alongside the traditional modes of commercial advertisements and infotainment. The new modes of educational contents are in fact the new ways of money-making that are used to increase their revenue. This has led them to be more significant not only because of their media activities but also because of their educational activities.

    Keywords: Media Economy, Media Incoming, Journalism Education, Media Cartels
  • Hassan Bashir*, Ali Forghani Page 4

    This paper examines the comparative discourse analysis presented in Larry Kings interviews with Ahmadinejad and the three other interviewees, Vladimir Putin, the former president of Russia; 2- General Paviz Mosharraf , the Former president of Pakistan, and; 3-Viktor Yushchenko (president of Ukraine). Larry king used these interviews to create a new wave of media infotainment content, which we claim to represent a discourse here. Larry King, the celebrated showman of CNN, interviewed Iranian president Mahmoud Ahmadinejad, On September 23, 2008. This interview stimulated various reactions both in Iran and in the U.S. but never was dealt with scientifically in Iran. Here, we will deal with the problematic of Larry King’s discursive interviews by setting the aim of this comparative discourse analysis to be an answer to the following questions: What functions do these sorts of interviews have? Who are the target groups and main audience of these interviews? Are they set to be U.S. general public? Or people of interviewees country? Or global public opinion? Or politicians and the elites?

    Keywords: Larry King, Ahmadinejad, Vladimir Putin, Viktor Yushchenko, Parviz Mosharraf, discourse analysis, CNN
  • Said Moidfar*, Ahmad Ganji Page 5

    This paper is the result of a research project performed to serve two main Purposes:1-understanding various dimensions of mobile phone user-defined functions, 2- studying factors affecting modes of using mobile phones. The type and the expense of using mobile phone constitute the two dependent variables of the research. The Independent variables of the research consist of six categories and each category includes various numbers of variables. This categorization takes place on the basis of Webster & Wakshlag Model. The questionnaires of this survey were distributed among 600 random research samples which included male and female high school students in Tehran. The findings of the research revealed that most of the respondents used mobile phones less than three hours per week and the total average mobile use among all samples was about 5/99 hours per week. Also and in the average, the students sent 121 SMSs and received 124 SMSs per week. The content of the students’ SMSs by frequency-order were as follows: everyday job-related necessities, ethnic jokes, educational jokes, sexual jokes, greetings, political jokes, condolence, and pornographic messages. The analytical results revealed that restrictions imposed on mobile phones have no effect on the type and extent of mobile phone use; users’ motivations have significant effect on the use of mobile phone. Also, the finding indicated that there is a significant negative correlation between the amount of time spent for family and the extent of mobile use.

    Keywords: using, mobile phone, the kind of use, the measure of use, the motivation of use, the field of use
  • Peter Suber Page 6

    In this paper, I want to celebrate the progress of OA journals and the launch of the OASPA (Open Access Scholarly Publishing Association) by setting out what I see as the 10 greatest challenges facing OA journals. I want to do this without pretending to set the association agenda and without presupposing that association members don’t already know these challenges very well. I m not a member of the association or even a publisher. I merely want to see OA journals succeed. In what follows, when I say "you", I m talking to those who edit or publish OA journals. I start with three disparities: the gap between journal performance and what prevailing metrics say about journal performance (#1); the gap between the vision of OA embodied in the Budapest, Bethesda, and Berlin statements and the access policies at 85% of OA journals (#2); and the gap between a journals quality and its prestige, even when the quality is high (#3). Then I move on to seven kinds of doubt: doubts about quality (#4), preservation (#5), honesty (#6), publication fees (#7), sustainability (#8), redirection (#9), and strategy (#10).

    Keywords: open access, challenges, publishing online journals, green access, golden access, paid journals