فهرست مطالب
نشریه پژوهش های کاربردی زراعی
پیاپی 88 (پاییز 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/08/18
- تعداد عناوین: 12
-
-
صفحات 1-9
توارث مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله (FHB) در چند لاین گندم بومی بانک ژن گیاهی ملی ایران در قالب طرح دای آلل یک طرفه (7×7) مورد مطالعه قرار گرفت. بذور نسل F1 به همراه والدین آنها در پاییز سال 1383 در ایستگاه تحقیقاتی قراخیل مازندران در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو تکرار و 28 تیمارکشت گردید و واکنشF1 ها و والدین به FHB به صورت درصد آلودگی سنبله و درصد آلودگی دانه نسبت به بیماری فوزاریوم ارزیابی گردید. ترکیب پذیری عمومی و خصوصی برای صفات مذکور معنی دار بود که نشانگر اهمیت اجزای ژنتیکی افزایشی و غیرافزایشی در کنترل مقاومت به FHB می باشد. نتایج تجزیه واریانس، تجزیه رگرسیون و برآورد پارامترهای ژنتیکی نیز بر اهمیت توام اثرات افزایشی، غالبیت و اپیستازی در کنترل هر دو صفت درصد آلودگی سنبله و درصد آلودگی دانه دلالت داشت. وراثت پذیری خصوصی درصد آلودگی دانه بالاتر از وراثت پذیری خصوصی درصد آلودگی سنبله بدست آمد، از این رو صفت درصد آلودگی دانه به عنوان معیاری در جهت انتخاب برای مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله پیشنهاد می گردد. لاین 5 بیشترین مقدار ترکیب پذیری عمومی را در جهت کاهش درصد آلودگی سنبله و درصد آلودگی دانه نشان داد از این رو استفاده از آن در برنامه های اصلاحی مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله توصیه می شود.
کلیدواژگان: گندم، توده های بومی، بلایت فوزاریومی سنبله، مقاومت، دای آلل کراس -
صفحات 10-21این آزمایش در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی مغان با تعداد 16 رقم و لاین پیشرفته گندم در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار و در چهار آزمایش جداگانه تنش کامل(دیم)، تنش اول فصل (قطع آبیاری تا مرحله ظهور خوشه)، تنش آخر فصل (قطع آبیاری بعد از ظهور خوشه) و بدون تنش(نرمال) انجام گرفت/ در طول دوره رشد صفات زراعی و صفات فیزیولوژیک مختلف اندازه گیری شده و سپس شاخص های مقاومت به تنش رطوبتی مورد محاسبه و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. تجزیه واریانس ساده و مرکب صفات مورد مطالعه نشان داد که بین ژنوییپ ها تنوع ژنتیکی برای اکثر صفات وجود دارد. همچنین اثر متقابل محیط در ژنوتیپ برای اکثر صفات معنی دار شد و این نشان دهنده واکنش متفاوت ژنوتیپ ها در شرایط مختلف تنش خشکی بوده است. تجزیه واریانس ساده شاخص تحمل (TOL)1 در صفات مختلف در سه شرایط تنش در مقایسه با شرایط نرمال نشان داد که ژنوتیپ ها واکنش های متفاوتی در مواجه با تنش از خود نشان داده اند. بر همین اساس شاخص های STI 5، 4SSI، 3MP، 2GMP، TOL محاسبه وژنوتیپ ها براساس شاخص STI درگروه های D، C، B، A قرار گرفتند. بر اساس این تقسیم بندی رقم چمران و لاین N-81-16 به عنوان مناسب ترین رقم و لاین جهت کشت در شرایط نرمال و تنش های مختلف خشکی (تنش اول فصل، تنش آخر فصل و تنش کامل) قابل توصیه تشخیص داده شدند. رقم کوه دشت و لاین های N-79-10 و N-79-7 در دو شرایط مختلف تنش خشکی اول فصل و کامل در گروه C قرار گرفته و در این شرایط تنش خشکی عملکرد قابل قبولی را از خود نشان داده اند و نسبت به این شرایط قابل توصیه می باشند.
کلیدواژگان: گندم، تنش خشکی، شاخص های حساسیت و تحمل به تنش -
صفحات 20-28این پژوهش به منظور مقایسه میزان پروتئین و عملکرد علوفه 5 رقم سورگوم علوفه ای (Sorghum bicolor Var. Sudanense) در سه شهرستان خراسان جنوبی (قائن، بیرجند و نهبندان) انجام شد. پژوهش در قالب آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار و با 5 رقم به اسامی 1 KFS،2 KFS، 3 KFS، 4 KFS و Speed feed اجرا شد. ویژگی هایی مانند تعداد گره، پنجه، قطر ساقه، ارتفاع بوته و عملکرد علوفه خشک در دو چین اندازه گیری شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که ویژگی های مذکور در مناطق، ارقام و چین های مختلف متفاوت بود، به گونه ای که ویژگی هایی مانند قطر، ارتفاع ساقه و عملکرد در چین اول بیشتر از چین دوم بود. میزان پروتئین در مناطق نهبندان و قائن بیشترین مقدار بود و میزان آن برای این مناطق به ترتیب 12/11 و 17/11 درصد بود. این خصوصیت در منطقه بیرجند کمتر از دو منطقه دیگر بود (80/9 درصد). دلیل وجود چنین تغییراتی را می توان ناشی از شرایط آب و هوایی سه منطقه دانست. همچنین میزان پروتئین در رقم های2 KFS، 3 KFS و 4 KFS بیشترین مقدار بود، اما عملکرد ارقام 2 KFS و 3 KFS کمترین مقدار و در رقم 4 KFS در حد متوسط بود. بنابراین از بین ارقام مورد بررسی، رقم 4 KFS به عنوان رقمی با میزان پروتئین مطلوب (75/11 درصد) و عملکرد در حد متوسط (06/7 تن در هکتار) در هر چین معرفی شد که در یک فصل زراعی 12/14 تن در هکتار علوفه خشک تولید می کند.کلیدواژگان: سورگوم علوفه ای، خراسان جنوبی، پروتئین، عملکرد علوفه
-
صفحات 26-33این تحقیق، به منظور بر رسی اثرات سطوح مختلف تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک در مراحل مختلف رشد بوته های بذری چغندرقند در ایستگاه تحقیقیات کشاورزی شهرستان اردبیل در سال 1382 در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار در چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل آبیاری کرت ها در 70 و90 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک در مراحل 10-8 برگی، ساقه روی، گلدهی و رسیدگی بوته های بذری چغندرقند و 50 درصد تخلیه رطوبت قابل دسترس خاک در مراحل مذکور (شاهد) بود. صفات مورد بر رسی شامل طول ریشه چه، قطر طوقه، قطر ساقه اصلی، ارتفاع بوته، تعداد ساقه اصلی، تعداد شاخه های فرعی وزن خشک ساقه، برگ، بذر و بیوماس گیاه بود. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر تنش خشکی و کمبود رطوبت خاک بر روی صفات ریخت شناسی بوته های بذری چغندرقند معنی دار می باشد. مقایسه میانگین صفات ریخت شناسی نشان داد که تغییرات صفات مورد مطالعه در مرحله ساقه دهی بوته های بذری چغندرقند در مقایسه با سایر مراحل رشدی گیاه بیشتر می باشد. به طوری که مواجه شدن مرحله ساقه دهی بوته های بذری چغندرقند با تنش کمبود رطوبت خاک موجب شده بود که کمترین میزان تعداد ساقه اصلی، وزن خشک ساقه، برگ، بذر و بیوماس گیاهی مشاهده گردد. مقایسه میانگین عملکرد بذر(کیلوگرم در هکتار) نشان داد که با افزایش شدت تنش کمبود رطوبت خاک در مراحل مختلف رشد بوته های بذری چغندرقند از میزان عملکرد بذر کاسته می شود. نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که عملکرد بذری چغندرقند با استفاده از صفات تعداد ساقه اصلی، وزن خشک ساقه، وزن خشک برگ و بیوماس گیاهی قابل براورد می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده، مشخص شد که مرحله ساقه دهی بوته های بذری چغندرقند نسبت به تنش خشکی و کمبود رطوبت خاک از حساسیت بیشتری برخوردار می باشد.
کلیدواژگان: چغندرقند، تخلیه رطوبت خاک، رشد و نمو، عملکرد بذر -
صفحات 34-44در طی سالیان اخیر از برخی فرآورده های جنبی صنایع در افزایش تعدادی از عناصر غذایی به خاک و همچنین اصلاح خاک ها استفاده شده است. یکی از این فرآورده های جنبی، سرباره فولادسازی است که خصلت آهکی دارد و در اصلاح خاک های اسیدی استفاده می شود. در این تحقیق، امکان استفاده از این ترکیب در خاک های آهکی به عنوان کود آهن و اثر آن بر رشد ذرت، بررسی شده است. سرباره مورد استفاده، دارای 8/16 درصد اکسیدهای آهن، 8/52 درصد اکسید کلسیم و همچنین مقداری فسفر، سیلیسیم و منگنز می باشد. در فاز اول، به منظور یک آزمایش انکوباسیون، از عمق30- 0 سانتیمتری سه خاک آهکی از استان اصفهان نمونه برداری شد. چهارده تیمار شامل شاهد، مقادیر 2، 4، 8 و 16 درصد سرباره و تیمارهای مختلط سرباره با گوگرد عنصری و ماده آلی به کار رفتند. هر تیمار بر روی 5/0 کیلوگرم از هر خاک و در سه تکرار اعمال شد. رطوبت خاک ها در ظرفیت مزرعه ای برای مدت دو ماه ثابت نگه داشته شد و سپس در نمونه های خاک، pH، EC و غلظت Fe قابل استخراج با AB-DTPA اندازه گیری شد. نتایج نشان داد، pH و آهن قابل جذب خاک متناسب با مقدار سرباره به کار رفته، افزایش یافته است. در فاز دوم، با توجه به نقشه تفکیک خاک های منطقه اصفهان از نظر حد بحرانی آهن، از دو منطقه به نام های ورنامخواست و بختیاردشت نمونه برداری شد. تیمارها شامل شاهد، 5/0 و یک درصد وزنی خاک از سرباره، یک درصد سرباره به همراه دو درصد ماده آلی و تیمار سکسترین آهن 138 بودند. تیمارها بر روی سه کیلوگرم از هر خاک (عبوری از الک شش میلی متری) اعمال و در گلدان های آزمایشی ریخته شد. از ذرت رقم سینگل کراس 647 به عنوان گیاه محک استفاده شد. 50 روز پس از سبز شدن گیاه، وزن خشک گیاه و جذب عناصر آهن، منگنز، روی، فسفر و پتاسیم توسط ذرت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که سرباره سبب افزایش جذب آهن توسط گیاه و رفع کلروز آهن شده است. جذب فسفر، منگنز و پتاسیم نیز توسط گیاه افزایش یافت. اثر سرباره در رفع کلروز آهن و جذب آن توسط گیاه، از سکسترین نیز بیشتر بود. با توجه به نتایج حاصله، سرباره کنورتور می تواند به عنوان کود آهن مورد استفاده قرار گیرد.
کلیدواژگان: سرباره، کود آهن، خاک های آهکی دانه -
صفحات 45-53در این مطالعه اثر سه رژیم آبیاری (آبیاری پس از 70، 100 و 120 میلیمتر تبخیر تجمعی از طشت تبخیر کلاس A) به عنوان فاکتور اصلی و و سه تراکم 65000، 75000 و 85000 بوته در هکتار به عنوان فاکتور فرعی بر مراحل رشد و نمو، میزان رطوبت برگ، پتانسیل آب برگ و عملکرد ذرت شیرین (Zea mays L. cv. Saccharata) سینگل کراس کرج 404 در تابستان سال 1385 با استفاده از آرایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطح آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر با مقادیر بیشتر شاخص سطح برگ (57/4)، محتوای رطوبت نسبی برگ (3/78 درصد)، پتانسیل آب برگ (83/2- اتمسفر)، تعداد دانه در بلال (469عدد)، طول بلال بزرگتر (17 سانتی متر) و تولید 16759 کیلو گرم بلال در هکتار به طور معنی داری در سطح احتمال 1 درصد عملکرد بیشتری نسبت به دو سطح دیگر آبیاری به خود اختصاص داد. از میان اجزای عملکرد بلال سبز، طول بلال با ضریب همبستگی**77/0= r و تعداد دانه در بلال با ضریب **47/0= r به ترتیب بیشترین و کمترین نقش را در تعیین عملکرد نشان دادند. همچنین ممکن است آبیاری پس از 70 میلی متر تبخیر تجمعی از طشت تبخیر کلاس A همراه با تراکم 75000 بوته در هکتار برای تولید ذرت شیرین «سینگل کراس کرج 404» در شرایط مشابه با مطالعه حاضر مناسب باشد.
کلیدواژگان: ذرت شیرین، بلال سبز، کارآیی مصرف آب آبیاری -
صفحات 54-68این بررسی به منظور ارزیابی برخی ویژگی های مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی موثر در رقابت برنج با علف هرز سوروف در موسسه تحقیقات برنج کشور(رشت) در سال 1380 انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با آرایش افزایشی جزئی و در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل ارقام برنج (دو رقم بومی «حسنی» و «هاشمی» و دو رقم اصلاح شده «خزر» و «سپیدرود») و علف هرز سوروف (تراکم های 0، 10، 20، 40 و 60 بوته در متر مربع) بود. برنج نشائی با تراکم ثابت 20 کپه در متر مربع به صورت خالص و مخلوط با سوروف در تراکم های مذکور کشت گردید. با نمونه گیری تخریبی از دو هفته پس از کاشت تا زمان برداشت، در شش مرحله روند تجمع ماده خشک (DM 1)، شاخص سطح برگ(LAI 2)، سرعت رشد گیاهی(CGR 3)، سرعت رشد نسبی(RGR 4)، روند تولید پنجه و ارتفاع و در آخرین مرحله نمونه گیری عملکرد و اجزای عملکرد بررسی گردید. نتایج نشان داد که افزایش تراکم سوروف موجب کاهش عملکرد، اجزای عملکرد، بیوماس و شاخص های رشد در همه ارقام برنج گردید. میزان کاهش در صفات مختلف متفاوت و بطور متوسط 4 تا 15 درصد در ارقام بومی کمتر از ارقام اصلاح شده بود. سرعت توسعه سطح برگ بیشتر در اول فصل و آغاز زود هنگام پنجه دهی همراه با سرعت رشد گیاهی بالا در ارقام بومی سبب گردید تا آنها از قدرت رقابتی بالاتری برخوردار باشند. ارتفاع بلند تر ارقام بومی و تخصیص سهم بیشتری از بیوماس به برگ موجب بهره مندی بهتر آنها از نور و ایجاد محدودیت برای علف هرز سوروف در دسترسی به منابع گردید.
کلیدواژگان: برنج، علف هرز، سوروف، رقابت، شاخص های رشد -
صفحات 69-77به منظور بررسی تاثیر علف هرز خردل وحشی بر عملکرد بیولوژیکی، دانه، روغن و اجزای عملکرد هشت رقم کلزا، شامل دو رقم هیبرید و شش رقم غیرهیبرید، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی پردیس ابوریحان دانشگاه تهران انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل کشت خالص و مخلوط با علف هرز 8 رقم کلزا بود. صفات مورد بررسی در این مطالعه شامل عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، درصد و عملکرد روغن، تعداد بوته در مترمربع، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه بودند. نتایج نشان داد که بین ارقام کلزا از لحاظ تمام صفات مورد بررسی اختلاف معنی داری وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد که عملکرد بیولوژیک، دانه و روغن و تعداد خورجین در بوته به طور معنی داری تحت تاثیر رقابت علف هرز قرار گرفتند. اما تاثیر علف هرز بر درصد روغن دانه، تعداد بوته در مترمربع، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه معنی دار نبود. به طور کلی، ارقام هیبرید Elite و Ebonite و همچنین رقم غیرهیبریدZarfam عملکرد بالاتری تحت هر دو شرایط با و بدون خردل وحشی داشتند. رقم غیرهیبرید Okapi کمترین عملکرد تحت شرایط رقابت را داشت. در مجموع با توجه به نتایج این آزمایش، رقم هیبرید Elite از لحاظ عملکرد دانه و روغن و صفت تعداد خورجین در بوته، به عنوان مهمترین جزء عملکرد، در شرایط مخلوط برتر از دو رقم دیگر بود، لذا این رقم به عنوان رقمی مطلوب در شرایط رقابت شناسایی شد.
کلیدواژگان: کلزا، مدیریت تلفیقی علف های هرز، ارقام زراعی رقیب، هیبریداسیون -
بررسی تاثیر روش های مختلف کاشت ذرت (.Zea mays L) بر مهار علف های هرز، شاخص های رشد و عملکرد دانه ذرتصفحات 78-86به منظور بررسی تاثیر روش های مختلف کاشت ذرت بر میزان کنترل علف های هرز، شاخص های رشد و عملکرد نهایی ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704، آزمایشی در سال زراعی 1385 در مزرعه تحقیقاتی بخش تحقیقات علف های هرز موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی (با 6 مشاهده در هر واحد آزمایش) در سه تکرار و تحت شرایط رقابت با فلور طبیعی علف های هرز انجام پذیرفت. در این تحقیق تیمار های آزمایش شامل چهار روش کشت ذرت (یک ردیف ذرت روی پشته، دو ردیف ذرت روی پشته، یک ردیف ذرت کف جوی و یک ردیف ذرت کف جوی و جابجایی جوی به پشته) بودند. نتایج حاصل از بررسی تاثیر روش های مختلف کاشت بر شاخص های فیزیولوژیک رشد نشان داد که شاخص سطح برگ (LAI)1، تجمع ماده خشک (TDM)2، سرعت رشد محصول (CGR)3، سرعت رشد نسبی (RGR)4 و سرعت فتوسنتز خالص (NAR)5، در روش کشت یک ردیف کف جوی و جابجایی جوی و پشته، برتری چشمگیری نسبت به سه روش کاشت دیگر داشت. در این آزمایش، کاشت ذرت در کف جوی و جابجایی جوی و پشته بهترین و موفق ترین استراتژی در کنترل علف های هرز ذرت بود. عملکرد نهایی محصول نیز در روش، کشت در کف جوی و جابجایی جوی و پشته نسبت به سه روش کشت دیگر از میزان بیشتری برخوردار بود.
کلیدواژگان: ارتفاع6، شاخص سطح برگ، ماده خشک تجمعی، سرعت رشد محصول، سرعت رشد نسبی، سرعت فتوسنتز خالص -
صفحات 87-93این بررسی جهت مطالعه آثار متقابل ژنوتیپ و محیط برای عملکرد نه ژنوتیپ یولاف متشکل از چهار رقم کانادایی و پنج لاین اصلاحی از ترکیه و تعیین ثبات عملکرد دانه این ژنوتیپ ها و تفکیک آثار متقابل ژنوتیپ و محیط برای عملکرد دانه به بخش های تغییر در جهت و تغییر در مقدار بر اساس روش مورر صورت گرفت. محیط های مورد ارزیابی را شرایط مختلف رشد و نمو شامل سه تاریخ کاشت: 20 مهر، 10 آبان و 30 آبان و تراکم های کاشت 300، 375 و 450 بذر در متر مربع تشکیل دادند. آزمایش در مزرعه پژوهشی دانشگاه صنعتی اصفهان واقع در لورک نجف آباد انجام شد. در هر محیط از طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. تجزیه واریانس مرکب برای عملکرد دانه تفاوت های یا آماری بسیار زیادی را بین ژنوتیپ ها نشان داد. محیط های مورد ارزیابی نیز برای عملکرد دانه اختلاف معنی داری داشتند. همچنین اثر متقابل ژنوتیپ و محیط معنی دار بود. نسبت مجموع مربعات اثر متقابل به مجموع مربعات کل برای عملکرد دانه (37 / 22 درصد) از سایرصفات بیشتر بود. بر اساس شاخص واریانس محیطی، امکان گزینش ژنوتیپ های پایدار و پرعملکرد و با مفهوم زراعی میسر نشد. اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا با ارائه گروه بندی های دقیقا یکسان رقم بویر و لاین 28 را پایدارترین ژنوتیپ ها شناختند. نتایج نشان داد که 87/90 درصد از مجموع مربعات اثر متقابل را بخش تغییر در جهت تشکیل می دهد و بر مبنای پارامتر مجموع مربعات ناشی از همبستگی غیر کامل جهت ژنوتیپ ها در محیط ها که بیانگر اثر متقابل ناشی از تغییر در جهت است ودارای دو مفهوم اول و دوم پایداری لین و بینز، می باشد. رقم بویر به عنوان پایدارترین ژنوتیپ پر عملکرد گزینش شد. روش تجزیه مجموع مربعات اثر متقابل به دو بخش تغییر در جهت و تغییر در مقدار، در بین روش هایی که بر مبنای آمار تک متغیره هستند، کاراترین روش تجزیه پایداری تشخیص داده شد.
کلیدواژگان: اثر متقابل ژنوتیپ و محیط، تجزیه پایداری، یولاف -
صفحات 94-105به منظور بررسی اثرات سطوح مختلف نیتروژن و تراکم بر میزان تولید گل، مواد موثره و کارایی مصرف نور در گیاه دارویی همیشه بهار آزمایشی طی دو سال (1384 و 1385) به صورت طرح کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مشهد اجرا گردید. سطوح تیمار کود نیتروژن (فاکتور اصلی) شامل صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار و سطوح تیمار تراکم (فاکتور فرعی) شامل20، 40، 60 و 80 بوته در متر مربع و صفات مورد بررسی شامل عملکرد وزن خشک گل، میزان عصاره و اسانس موجود در گل، و در نهایت میزان کارایی استفاده از نور بود. نتایج حاصل از تجزیه مرکب داده های دو سال آزمایش نشان داد که تیمارهای نیتروژن و تراکم، بر صفات مورد بررسی تاثیر آماری معنی داری داشتند. بیشترین میزان تولید گل خشک در تیمار 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به میزان 102 گرم در متر مربع بدست آمد. کاهش میزان نیتروژن به100 کیلوگرم در هکتار، باعث 93/16 درصد کاهش عملکرد گل خشک شده و مقدار آن به 85 گرم در متر مربع رسید. با توجه به تاثیر تیمارهای تراکم و نیتروژن، روی عملکرد گل خشک، میزان نهایی تولید عصاره و اسانس در واحد سطح نیزدر سطوح مختلف تراکم و نیتروژن متفاوت بود. بیشترین مقدار تولید عصاره و اسانس در واحد سطح مربوط به تیمارهای150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن و تراکم 80 بوته در هکتار بود. اثر تیمارهای نیتروژن و تراکم نیز روی کارایی مصرف نور معنی دار بود. در تیمار عدم مصرف کود نیتروژن، هر چه میزان تراکم افزایش پیدا نمود، کارایی مصرف نور نیز زیاد شد و از 10/1 گرم بر مگاژول در تراکم 20 بوته در متر مربع به 26/1 گرم بر مگاژول در تراکم 80 بوته در متر مربع رسید.. در این سطح از تیمار نیتروژن نیز با افزایش تراکم، میزان کارایی استفاده از نور نیز افزایش پیدا نمود و از 41/1 گرم بر مگاژول در تراکم 20 بوته در متر مربع به 44/1 گرم بر مگاژول در تراکم 80 بوته در متر مربع رسید.
کلیدواژگان: همیشه بهار، گیاه دارویی، عصاره، اسانس، کارایی مصرف نور، نیتروژن -
صفحات 106-115یکی از هدف های مهم اصلاح ذرت، ازدیاد و بالا بردن عملکرد دانه می باشد. اولین قدم در تولید ارقام هیبرید ذرت، تولید اینبردلاین هایی است که میزان قابل توجهی بذر تولید نمایند. از طرف دیگر، میزان بذر خودگشن شده لاین های اینبرد، به خصوصیات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی آنها بستگی دارد. در همین راستا به منظور بررسی ارتباط بین برخی خصوصیات فنولوژیکی و مورفولوژیکی اینبردلاین های ذرت با عملکرد دانه، مطالعه حاضر در تابستان 1386، در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، با سه تکرار انجام شد. نتایج این تحقیق، همبستگی مثبت و معنی داری را بین اجزاء عملکرد دانه نشان داد. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین صفت طول دوره از زمان کاشت تا رسیدگی با صفت تعداد کل دانه در بلال مشاهده شد. نتایج رگرسیون مرحله ای، سه صفت تعداد کل دانه در بلال، وزن صددانه و طول دوره از زمان گرده افشانی تا رسیدگی فیزیولوژیک را به عنوان مهمترین صفات توجیه کننده 6/71 درصد از کل تغییرات، معرفی نمود. صفت تعداد کل دانه در بلال با دارا بودن سهم 5/37 درصد از این مقدار، به عنوان مهمترین صفت شناخته شد. در این مطالعه نتایج تجزیه علیت بیان کننده این مطلب بود که صفت تعداد دانه در ردیف، تعداد ردیف دانه در بلال و وزن صددانه، دارای بیشترین اثرات مثبت و مستقیم بر روی عملکرد کل دانه در بلال بوده اند.
کلیدواژگان: اینبردلاین، ذرت، مورفولوژیک، فنولوژیک، عملکرد دانه
-
Pages 1-9
The inheritance of resistance to Fusarium Head Blight (FHB) in local wheat accessions of National Plant Gene-Bank of Iran was studied in a 7×7 one-way diallel cross design. Seedlings of F1 and parents were grown in a Randomized Complete Block Design (RCBD) with two replications at Gharakhil research station of Mazandaran in Autumn of 2002. Response to the disease was evaluated as the percentage of infected spikelets and of infected seeds. Diallel analysis was performed by two methods of Griffing، and Jinks and Hayman. General and specific combining ability were significant for both traits. Results of analysis of variance، regression analysis and estimates of genetic parameters indicated the importance of additive، dominance and epistatic gene effects in controlling the resistance to FHB. Narrow-sense heritability of infected spikelets was higher than that of infected seeds، so the trait was suggested as a useful criterion for resistance to FHB. Line No. 5 was of the largest general combining ability for both traits، Therefore it is suggested to be involved in wheat breeding programs for improving resistance to FHB.
-
Pages 10-21In this experiment 16 advanced lines and genotypes of bread wheat were evaluated for drought resistance in Moghan agricultural center. The drought treatments consisted of four levels of: control (no drought stress)، early season stress (no irrigation before heading) and complete stress (dry farming). All agronomic and physiologic traits were recorded during the growing season and accordingly، the drought resistance indices were calculated for each genotype. The simple and compound analysis of variance showed significant differences among genotypes and their interaction with drought stress for most of the measured parameters. The analysis of variance for drought tolerance index (TOL) indicated that genotypes showed different reaction to drought stress. All genotypes were classified to four groups of A، B، C and D according to STI criteria. In this classification، the Chamran genotype along with N- 81- 16 line were recommended for cultivation in normal as well as stressed (early، late and complete drought stress) conditions. Kohdasht genotype and lines N- 79- 10 and N- 79- 7 produced a reasonable yield at early and complete drought conditions and were classified at C group.
-
Pages 20-28Forage yield and protein amount of 5 Sudan grass varieties was investigated in Ghaien، Birjand، and Nehbandan. Completely Randomized Blocks design including 3 replications with 5 Sudan grass varieties namely KFS1، KFS2، KFS3، KFS4 and Speed feed was used. Number of nodes and tiller، basal diameter، height and wet and dry yield were measured in each of regions in 2 mows. To examine effects of regions، varieties، mows and their interactions multivariate analysis was applied. To group the means، Duncan test was made. The results showed that understudy properties are significantly different in regions، varieties and mows. Protein content of Ghaien، Nehbandan، and Birjand were 11. 17%، 11. 12% and 9. 8%، respectively. It seems that climatic changes of 3 regions resulted mentioned differences of protein contents. KFS2، KFS3 and KFS4 contained the highest protein contents while KFS2 and KFS3 had the lowest yield. KFS4 showed mid yield. Totally، according to protein amount and yield of KFS4، this variety could be considered as the most suitable one among 5 varieties.
-
Pages 26-33This study was conducted to evaluate the effects of available soil water depletion on sugar beet morphological characteristics associated with final seed yield in Ardabil Agricultural and Natural Resource Research Center at 2002. The experimental design was a Randomized Complete Block (RCB) with four replicates. The analysis of variance showed that the effect of soil moisture amounts was significant on morphological characteristics. Mean comparision of morphological characteristics showed that bolting stage of sugar beet plant was sensitive to soil water deficit. whereas subjecting bolting stage to soil moisture caused to observe at least levels of main branch nomber، stem dry weight، leaf dry weight and plant biomass. Mean comparisin of seed yield showed that increasing soil moisture severe is associate with decrease seed yield. If sugar beet bolting stage subjected to soil water deficit، seed yield reduction trend is rapid. The highest correlation coefficient was found between seed yield with adjectives such as plant biomass، stem dry weight، leaf dry weight and main stem diameter. Multi regression results showed that having information about adjectives such as number of main stem، stem dry weight، leaf dry weight and plant biomass can help us to estimate sugar beet seed yield.
-
Pages 34-44Nowadays some industrial by-products are used for amending and increase in some nutrients of soils. One of these by-products is steelmaking slag that has calcareous property. In this study، the possibility of using this compound as an iron fertilizer in calcareous soils and its effects on maize growth has been investigated. Applied slag contains 16. 8% iron oxides، 52. 8% calcium oxide and also some amounts of P، Si and Mn oxides. At first phase، for an incubation experiment، three calcareous soils from 0-30 cm depths in Isfahan province were sampled. Treatments include 0، 2، 4، 8 and 16 % (w/w) of slag/kg soil. Several treatments consisting of elemental sulphur and organic matter (alfalfa powder) with and without slag were also examined. The slag was thoroughly mixed with 500g soil in plastic pots. Soils moisture content was adjusted about field capacity and changes in pH، EC and AB-DTPA-extractable Fe were determined at 1، 10، 30 and 60 days. Results showed that soil pH increased with increase in slag rates. Slag application increased available Fe; the increases were proportional to the amount of slag used. At the second phase، regarding Isfahan soils map with the view of iron critical concentration، two regions were sampled. Treatments include 0، 0. 5 and 1% slag (w/w) /kg soil، 1% slag with 2% Organic matter (alfalfa powder) and Fe-EDDHA (5 mg Fe/kg). Corn variety single cross 647 was planted as the test plant. After 50 days، plant dry matter and Fe، Mn، P، Zn and K uptake by plant were measured. Results showed that slag increased Fe uptake by plant and disappeared iron chlorosis. Uptakes of P، Mn and K by plant were increased. The effect of slag on disappearing iron chlorosis and iron uptake by plant was higher than Fe-EDDHA application. Regarding the derived results، converter slag can be used as an iron fertilizer.
-
Pages 45-53This experiment was conducted at Lavark Research Farm of the Isfahan University of Technology، using a 4-replicates split plot RCBD. In this study، effect of three irrigation regime in which three levels of cumulative evaporation from a standard Class A open pan was chosen as a main plot consisted I1 (70mm) as control، I2 (100mm)، I3 (120mm) and three plant densities consisting 65000، 75000 and 85000 plant/ha were considered as subplot was evaluated on development and growth stages، leaf moisture and economical yield of sweet corn (Zea mays L. cv. Saccharata) hybrid K. S. C. 404. The results showed that the I1 with maximum leaf area index (4. 57)، relative leaf water content (78. 3%)، leaf water potential (-2. 83 atmosphere)، kernels/ear (469) and longer ear length with 16759 kg/ha was out- yielded significantly at 1% levels of probability، respectively. Among yield components of green cob، ear length (0. 77**) and kernels/ear (0. 47**) were the most and the least correlated attributes to green cob yield. Also، it seem that in similar conditions with this study irrigation after 70 mm of accumulated evaporation from a standard Class A pan coincident with 75000 plant/ha become appropriate for sweet corn (Hybrid K. S. C. 404) production.
-
Pages 54-68This study was carried out in order to evaluate the morphological and physiological traits of rice involved in competition with barnyardgrass in Rice Research Institute of Iran، Rasht in 2001. Study was conducted by using two Local (Hasani & Hashemi) and two improved (Khazar & Sepidrood) rice cultivars. The experimental design was a randomized complete blocks with two-factor factorial (weed density and rice cultivars) with partial additive arrangements in three replications. Transplanted rice with 20 bunches/m-2 were grown with barnyardgrass in 0، 10، 20، 40 & 60 plant/m-2. Destructive samples were taken six times and two weeks after transplanting to harvest stage in order to analyze growth indices (LAI، CGR، RGR، TDM، tiller and dry matter) of rice cultivars. Results showed that increasing in weed density decreased grain yield، panicle/m-2، grain per panicle، biomass and growth indices of all rice cultivars but indigenous cultivars usually were affected 4-15% less than improved one. High rate of leaf area expansion in early season، early tillering initiation with high crop growth rate caused local varieties to be more competitive. High rate of height expansion and partitioning more of biomass to leaves in local varieties resulted in high light interception and limited the weed access to capture resources.
-
Pages 69-77In order to study the effect of wild mustard on oil، grain، biological yield and yield components of eight Rapeseed cultivars (two hybrids and six open-pollinated)، an experiment was conducted using a factorial arrangement of treatments in a randomized complete block design with three replications during 2006-2007 growing season at the research field of Abooreihan Campus، University of Tehran، Pakdasht. The treatments were consisted of weed-free and weed-infested of eight rapeseed cultivars. Oil، grain، biological yields، oil percent، number of plants/m2، number of pods/plant، number of seeds/pod، 1000-grain weight were measured. Results showed significant differences in all traits among cultivars. Oil، grain and biological yields، and number of pods/plant reduced significantly due to competition. But، no significant differences were observed for oil percent، number of plants/m2، number of seeds/pod and 1000-grain weight between weed-free and weed-infested conditions. Elite، Ebonite and Zarfam produced more yield under both weed-free and weed-infested conditions. Lowest amount of yield under of weed-infested was belonged to Okapi. Generally، Elite produced more oil، grain yield and number of pods/plant in weed-infested plots. Overall، cultivar Elite could be considered as the best cultivar under weed-infested conditions.
-
Pages 78-86To evaluate the effect of corn،s various planting method on weed control، grain yield and growth indices of corn (Single cross 704)، a study was conducted in 2006 at the research field of Weed Research Department، Iranian Plant Protection Research Institute، using randomized complete block design with 3 replications. Treatments were foure methods of corn planting (one line on furrows، tow lines on furrows، one line in the furrows، and one line in the furrows and then replacement of furrow by row). The results of the experiment show that forth planting method (one line in the furrows and then replacement of furrow by row) had highest LAI، TDM، RGR، CGR and NAR and grain yield compared with the other planting method. The results of the experiment show that 4th planting method produced the highest grain yield compared with the other planting method. Furthermore The forth planting method had the least weed biomass and weed density than the other planting methods.
-
Pages 87-93This research was conducted to evaluate genotype × environment interaction effects for grain yield of four Canadian cultivars and five Turkish breeding lines of oats، and to determine yield stability and partitioning of genotype × environment interaction to change in rank and change in value parts. Evaluating environments consisted of 3 planting dates of 12 Oct.، 31 Oct. and 21 Nov. and 3 sowing densities of 300، 375، 450 seed / m2. The experiment was conducted in Experimental Field of Isfahan University of Technology at 2000-2001through a randomized complete block design with 3 replications each environment. Combined analysis of variance for yield showed highly significant (P<0. 01) differences among genotypes. Significant (P<0. 05) differences were observed among environments for grain yield. Genotype responded differently to environmental conditions and therefore significant genotype × environment interaction was detected. The ratio of genotype × environment interaction sum of square to total sum of square for grain yield (22. 37%) was higher than other traits. Wrick equivalence and Shukla stability variance revealed the same grouping of genotypes، and introduced Boyer cultivars and line No. 28 as the most stable genotypes. It was not possible to distinguish high yielding and stable genotype based on environmental variance. Based on the results obtained، 90. 87% of interaction sum of square was composed of change in rank sum of square and sum of square due to incomplete correlation between genotype ranking in environments which represents the two first types of Lin and Binns stability concepts. Boyer cultivar was the most stable and high yielding genotype. The method of partitioning the genotype environment interaction to change in rank and Chang in value was found to be the most efficient one amongst the univariate methods for detecting stability.
-
Pages 94-105Efficient use of radiation for medicinal plants production، might increase flower yield، essential oils and extract yield. A split plot design. was used in a two years (2005 and 2006) field study in Torogh region (36،10° N،59. 33° E and 1300 m altitude) of Mashhad، Iran، to observe the effects of different nitrogen application and plants densities on flower dry matter production، essential oils، and radiation use efficiency in a multi-harvested Marigold (Calendula officinalis). The levels of nitrogen fertilizer were 0، 50، 100 and 150 kg ha-1 and levels of density were 20، 40، 60 and 80 plant m-2. The combined analysis results revealed significant effects of nitrogen and density levels on flower dry matter production، essential oils، and radiation use efficiency of Marigold. The highest dry flower production obtained by 150 kg ha-1 N and 80 plant m-2 plant population (102. 86 g m-2). The higher flower dry matter production caused more essential oils and extract production in high nitrogen and density levels. The amount of essential oils and extract per 100g flower dry matter decreased during the flower harvesting period. The higher amount of essential oil and extract obtained at early flowering season. The essential oil and extract ranged from 0. 22 to 0. 12 (ml. per 100g flower dry matter) and 2. 74 to 2. 13 (g per 100g flower dry matter) respectively. Increase of both nitrogen and density caused higher radiation use efficiency. The most radiation use efficiency obtained at 150 kg ha-1 nitrogen and 80 Plant m-2desity treatments. In 150 kg ha-1 nitrogen treatment، increase of density levels from 20 plant m-2 to 80 Plant m-2 caused increase in radiation use efficiency from 1. 41 g MJ-1 to 1. 44 g MJ-1 respectively.
-
Pages 106-115One of the important purposes of corn breeding is to increase the grain yield. The first step in producing hybrid corn is to produce inbred lines with higher seed yield; On the other hand، the seed yield of an inbred line depends on its physiological and morphological characteristics. So، in order to evaluate the relationship between phonological and morphological characteristics of maize inbred lines with the grain yield، this study was carried out in randomized complete block design with three replications in summer of 2008. The results revealed positive and significant correlation between the yield components. A positive and significant correlation was also observed between length period of sowing date until physiologic maturity with total number of kernel per ear. The result of stepwise regression، introduced three traits، total number of kernel per ear، 100-grain weight and length period of pollination until physiologic maturity as the most important justifying 71. 6 percent of the total variation. The total number of kernel per ear having the share 37. 5 percent of this amount was known as the most important trait. In this study the results of path analysis revealed that the traits number of kernel per row، number of kernel row per ear، and 100-grain weight had most positive and direct effects on total grain yield perear.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.