فهرست مطالب

تحقیقات منابع آب ایران - سال هفتم شماره 2 (پیاپی 20، تابستان 1390)

مجله تحقیقات منابع آب ایران
سال هفتم شماره 2 (پیاپی 20، تابستان 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/10/22
  • تعداد عناوین: 9
|
  • مهدی ضرغامی، ایمان احسانی صفحه 1
    توزیع نامتوازن منابع آب نسبت به گسترش جمعیت و توسعه فعالیت های کشاورزی و صنعتی، بحران آب را تشدید کرده، لذا یکی از زیرساخت هایی که اجرای آن مورد توجه جدی است طرحهای انتقال بین حوضه ای آب می باشد. پیچیدگی تصمیم گیری روی این طرحها که ناشی از تبعات فنی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی آنها می باشد، گزینه های مختلفی را پیش روی مدیران و ذینفعان قرار می دهد. در این مقاله چهار مسیر پیشنهادی برای ساخت سامانه انتقال آب از رودخانه ارس به مناطق شرق و شمال شرقی دریاچه ارومیه، از دید چهار سری از معیارها ارزیابی شده اند. ابتدا معیارهای موثر در ارزیابی شامل لحاظ اثرات زیست محیطی، هزینه اجرای طرح، سهولت اجرا و پذیرش اجتماعی آن توسعه داده شده، توسط سه تصمیم-گیر ذینفع به طور جداگانه وزن دهی می شوند و سپس با استفاده از عملگر میانگین وزنی مرتب و کمیت سنج های فازی، وزن گروهی آنها بدست می آید. در ادامه با بکارگیری چهار روش مهم (میانگین وزنی ساده، برنامه ریزی سازشی، TOPSIS و عملگر میانگین وزنی مرتب) گزینه های مختلف اولویت بندی شده و در نهایت گزینه ی مناسب بدست می آید. نتایج نشان می دهند که روش های میانگین وزنی ساده و عملگر میانگین وزنی مرتب برای تصمیم گیری گروهی چندمعیاره ی زیر ساخت های توسعه منابع آب کارایی موثرتری دارد.
    کلیدواژگان: انتقال بین حوضه ای آب، تحلیل چند معیاره گروهی، TOPSIS، برنامه ریزی سازشی، عملگر میانگین وزنی مرتب، اولویت بندی طرحها
  • یاسمن بلوری یزدلی، امید بزرگ حداد، سعید علیمحمدی صفحه 15
    در این مطالعه، بهره برداری بهینه از سیستم های چندمخزنی با نتایج بهره برداری مجزای تک مخزنی متناظر مقایسه شده است. در حقیقت در بهره برداری همزمان، با در نظر گرفتن اثرات مخازن بالادست بر مخزن پایین دست، بهره برداری کلان صورت می پذیرد که برتری بیشتری نسبت به بهره برداری خرد در حالت تک مخزنی دارد. بدین منظور، سیستم سه مخزنی کارون پنج- بازفت- کارون چهار، با اهداف مختلف تامین نیاز پایین دست و تامین نیاز برقآبی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج حاصل با به کارگیری سه روش برنامه ریزی غیرخطی، سیاست بهره برداری استاندارد و منحنی فرمان برای یک دوره آماری 48 ماه نسبتا خشک استخراج شده است. همچنین منحنی فرمان که حجم رهاسازی را به عنوان تابعی از حجم ذخیره مخزن و آورد رودخانه ارائه می کند، بعنوان سیاست بهره برداری مناسب برای هر دو هدف در سیستم مزبور انتخاب شده است. آزمون منحنی مزبور برای دوره های آماری خشک، اعتبار این منحنی را نمایان می سازد.
    کلیدواژگان: بهره برداری همزمان، سیستم چندمخزنی، منحنی فرمان، شرایط کم آبی
  • ابوالفضل شمسایی، علی فرقانی صفحه 26
    یکی از جنبه های مدیریت جامع منابع آب، بحث بهره برداری تلفیقی از منابع آب سطحی و زیرزمینی است. در این مقاله موضوع بهره برداری تلفیقی در مناطق خشکی که فقط دارای منبع آب سطحی انتقالی بوده و فاقد دیگر منابع آب سطحی میباشند، مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور ابتدا آب زیرزمینی منطقه توسط مدل Modflow-Pmwin شبیه سازی شده است. از نتایج حاصل از مدل شبیه سازی، در تدوین مدل بهینه سازی با الگوریتم ژنتیک استفاده گردیده و گزینه های مختلف در جهت بهره برداری بهینه از منابع آب بررسی می شوند. هدف اصلی از مدل بهینه سازی، تدوین الگوی ماهانه برداشت از منابع آب سطحی انتقالی و زیرزمینی در راستای تامین نیاز آبی در تمامی ماه ها با محوریت کنترل سطح آب زیرزمینی منطقه می-باشد. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق، آبخوان شهر یزد است. نتایج مدل بهینه سازی نشان می دهد که با انتقال مقادیر آب سطحی فعلی به منطقه (حداکثر 50 میلیون متر مکعب در سال)، تامین آب 100% در تمامی ماه ها، همراه با کاهش افتی در حدود 2 متر در سطح آب زیرزمینی، در طول 5 سال میباشد. چنانچه سالیانه 40 درصد به حجم آب سطحی انتقالی افزوده شود، علاوه بر تامین آب در کلیه ماه ها، کاهش سالیانه سطح آب در آبخوان منطقه به صفر می رسد.
    کلیدواژگان: بهره برداری تلفیقی، شبیه سازی، بهینه سازی، انتقال بین حوضه ای، الگوریتم ژنتیک
  • مرتضی رعیتی دماوندی، مجتبی غروی، بهرام ثقفیان صفحه 37
    امروزه استفاده از روش های پهنه بندی، گسسته سازی و تفکیک نواحی همگن در علوم زمینی جهت ارزیابی پاسخ عرصه های طبیعی به فرآیندهای هیدرولوژیک مورد مطالعه از موضوعات جاری می باشد. زیرا هر چه محدوده مورد مطالعه همگن تر باشد موجب بالارفتن دقت و سهولت در عملیات مدیریت منابع آب و یا کنترل خسارات طبیعی خواهد شد. برای شناسائی نواحی همگن، می توان از روش های مختلف گسسته سازی استفاده نمود. به علت پیوستگی در ویژگی های زمینی، استفاده از روش های دسته بندی/ خوشه بندی فازی نظیر روش خوشه بندی میان مرکز فازی (FCM)1 می تواند یک انتخاب مطلوب محسوب گردد. در این مطالعه و بعنوان نمونه، تفکیک نواحی همگن از نظر تولید روانآب با بکارگیری این روش فازی، با انتخاب حوضه معرف والنات گولچ (WGEW)2 واقع در جنوب شرقی ایالت آریزونای آمریکا به جهت کفایت و کیفیت داده های هیدرولوژیک، مدنظر می باشد. برای اینکار ابتدا به نحوه انتخاب و آماده سازی داده ها اشاره شده است، سپس تحلیل مولفه های اصلی انجام گردید و نهایتا به هر سه مرحله اساسی و بعبارتی تصمیم گیری در استفاده از روش (FCM) یعنی: تعیین مقدار فازیت مناسب، کنترل شاخص ابهام و تعیین تعداد بهینه خوشه ها با استفاده از شاخص اعتباریابی خوشه بندی پرداخته شده است. نشان داده شده است استفاده از روش های مختلف و موجود اعتباریابی خوشه بندی، لزوما منجر به تعیین تعداد بهینه خوشه ها بصورت واضح و قطعی نخواهد شد و برای این منظور می توان از یک روش منطقی پیشنهادی استفاده نمود.
    کلیدواژگان: نواحی همگن هیدرولوژیک، تحلیل مولف های اصلی، میان مرکز فازی، سنجش اعتبار خوشه بندی
  • امیر فرشاد اعتماد شهیدی، امیرادهم صبوری، جواد پارسا صفحه 50
    یکی از مسائل مهم در خورهای رودخانه ای اندرکنش آب شیرین رودخانه ها و آب شور دریا می باشد. نفوذ آب شور به رودخانه ها بر روی کیفیت آب آنها که برای مصارف شرب، کشاورزی و صنعت مورد استفاده قرار می گیرد موثر است. محققین در نقاط مختلف دنیا راهکارهای گوناگونی را برای کنترل این پدیده طبیعی معرفی نموده اند. روش کنترل ونتوری، بکارگیری بند موقت و بکارگیری پرده هوا از انواع این راهکارها هستند. در این تحقیق میزان کارایی روش کنترل ونتوری در کنترل پدیده نفوذ شوری در خور رودخانه ای اروند مورد بررسی قرار گرفته است. این کار برای سه دبی مختلف رودخانه، دبی 1040 مترمکعب بر ثانیه (دبی متوسط سالانه)، دبی 520 مترمکعب بر ثانیه (دبی حداقل سالانه) و دبی 260 مترمکعب بر ثانیه (یک دبی حداقل فرضی) صورت گرفته است. برای ارزیابی کارایی روش مورد نظر از یک مدل عددی دو بعدی متوسط گیری شده در جهت عرض استفاده شده است. ابتدا مدل با کمک اطلاعات میدانی صحت سنجی شده است و سپس سناریوهای مختلف برای کنترل نفوذ شوری اجرا شده است. نتایج حاصله، حاکی از عملکرد مناسب روش کنترل ونتوری در کاهش طول نفوذ شوری بوده است.
    کلیدواژگان: خور رودخانه ای اروند، روش ونتوری، طول نفوذ شوری، مدل عددی، مدل CE، QUAL
  • بیژن قهرمان، مینا حسینپور طهرانی، گلاره فراهی، کامران داوری صفحه 61
    حداکثر بارش محتمل (PMP) برابر بیش ترین ارتفاع بارندگی است که از دیدگاه نظری درمدت معینی امکان وقوع دارد. در این مقاله دو روش آماری هرشفیلد (در دو نگرش استاندارد و تجدید نظر شده به عنوان برآورد نقطه ای) و روش چند ایستگاهی (به عنوان یک روش ناحیه ای) برای 33 ایستگاه باران سنجی با متوسط طول دوره ی آماری 26 سال در حوضه ی آبریز اترک واقع در شمال شرق و شمال ایران به کار برده شد. در روش چند ایستگاهی از توزیع حدی نوع 1 و دو شکل تبدیل یافته و بریده شده که بتوانند با افزایش بدون حد دوره ی بازگشت یک حد منطقی را برای بارندگی نشان دهند، استفاده شد. در روش استاندارد هرشفیلد، مقادیر PMP بسیار زیاد و غیر منطقی به دست آمد. PMPهای نقطه ای در روش تجدید نظر شده ی هرشفیلد منطقی تر بود و محدوده ی نسبت بدون بعد PMP به حداکثر مشاهده شده ی بارندگی روزانه در راستای مطالعات مختلف با اقلیم های متفاوت بود. PMP به دست آمده به روش چند ایستگاهی برای حوضه ی اترک از مقادیر PMP نقطه ای در 7 ایستگاه کم تر بود. گرچه نمی توان این نتیجه را اشتباه دانست ولی برای اولین بار در یک روش معکوس متغیر حدی کاهش یافته از روی PMPهای نقطه ای برای شرایط منطقه واسنجی شد و نتیجه ی به دست آمده از کلیه ی PMPها (به جز یک ایستگاه) بیش تر به دست آمد. بنابراین به نظر می رسد که PMP بر مبنای نگرش چند ایستگاهی در یک منطقه ی همگن با حداکثر PMPهای نقطه ای به روش تجدید نظر شده ی هرشفیلد برابر باشد. این نتیجه تنها بر اساس یک منطقه به دست آمده است و می بایست با بررسی های دیگر واسنجی شود.
    کلیدواژگان: حداکثر بارندگی محتمل، روش هرشفیلد، روش چند ایستگاهی، همگنی، اترک
  • سامره مهدوی، علی رحیمی خوب، علی اصغر منتظر صفحه 71
    تبخیر یکی از مولفه های اصلی چرخه آب در طبیعت بوده و تعیین دقیق آن برای بسیاری مطالعات مثل بیلان آبی حوزه، طرح ریزی و مدیریت منابع آب حائز اهمیت است. تبخیر به دلیل اثرات متقابل عوامل متعدد اقلیمی، پدیده پیچیده و غیر خطی است و لذا برای تخمین آن باید از مدل های پیشرفته استفاده کرد. در این تحقیق، هشت نوع ترکیب پارامترهای هواشناسی بعنوان داده های ورودی برای برآورد تبخیر از تشت با استفاده از شبکه های عصبی برای منطقه شمال کشور مورد بررسی قرار گرفت. داده های اندازه گیری شده هواشناسی برای یک دوره ده ساله (1996 تا 2003) از 8 ایستگاه هواشناسی واقع در حاشیه دریای خزر جمع آوری شد. نتایج نشان داد، پارامترهای دمای بیشینه و کمینه هوا، رطوبت نسبی، سرعت باد و ساعات آفتابی، حداقل داده های هواشناسی برای برآورد تبخیر از تشت هستند. میانگین جذر مربع خطا (RMSE) و ضریب تعیین (R2) بین مقادیر بدست آمده از مدل شبکه عصبی با ورودی های فوق و مقادیر واقعی به ترتیب 32/0 میلیمتر در روز و 93/0 بودند. ترسیم مقادیر برآورد شده و واقعی نشان داد، 76 درصد داده ها در محدوده %15± خطا واقع می شوند.
    کلیدواژگان: تبخیر از تشت، شبکه های عصبی مصنوعی، داده های هواشناسی
  • سید ابوالفضل مسعودیان، بختیار محمدی صفحه 80
    در این مقاله فراوانی و شناسایی موقعیت رودبادها در زمان رخداد بارش های ابر سنگین ایران با استفاده از رویکرد محیطی به گردشی تحلیل شد. از پایگاه داده بارش روزانه کشور 1437 ایستگاه همدید، اقلیمی و باران سنجی)، 125 روز از سنگین ترین و فراگیرترین بارش های ایران براساس آستانه بالای 99 درصد، برای بررسی برگزیده شد. فراوانی رودبادها و موقعیت آنها در محدوده وسیعی از صفر تا 120 درجه طول شرقی و صفر تا 80 درجه عرض شمالی در 5 تراز 250، 300، 400، 500 و 600 هکتوپاسکال و در چهار دیده بانی در ساعت های 00:00، 06:00، 12:00 و 18:00 گرینویچ (به ترتیب ساعت های 3:30، 9:30، 15:30 و 21:30 به وقت محلی) بررسی شد. نتایج نشان می دهد که رودبادها از نظر زمانی به جز در تراز 250 هکتوپاسکال که در ساعت 00:00 فراوانی قابل ملاحظه ای را نشان داده بودند؛ در دیگر ترازهای مورد بررسی، عمدتا در ساعت 18:00 بر روی منطقه دیده می شوند. به طور کلی در بیشتر موارد، رودبادها در ساعت 18:00 تا تراز 600 هکتوپاسکال کشیده شده اند و این ضخامت زیاد لایه ناپایدار است که توانسته همزمان بر روی بخش های وسیعی از ایران، بارش-های سنگینی را ایجاد کند. در این بررسی اگرچه رودبادها در خلیج فارس و تا حدودی نیز در جنوب غرب ایران دارای فراوانی قابل ملاحظه ای بوده-اند، با این حال بخش های شمالی عربستان محل اصلی استقرار و تمرکز رودبادها در زمان رخداد بارش های ابرسنگین و فراگیر ایران بوده است.
    کلیدواژگان: اقلیم شناسی همدید، ناپایداری، کژفشاری، واگرایی، همگرایی
  • یادداشت فنی
  • ندا پوستی زاده، نعیمه نجفی صفحه 92
    یکی از روش های نو ظهور در حل مسایل مهندسی جهت مدل سازی سیستم هایی که دارای پیچیدگی زیاد یا عدم صراحت بوده و یا داده های کافی از آنها موجود نیست، استفاده از تئوری مجموعه های فازی و شبکه عصبی مصنوعی می-باشد. مزیت اصلی این تکنیک ها نسبت به روش های رایج این است که در مدت زمان نسبتا کوتاهی قادر به بررسی تاثیر انواع پارامترهای در دسترس، بر فرآیند مورد بررسی می باشند بدون آنکه در هر مرتبه نیاز به یافتن رابطه پیچیده ی ریاضی موجود بین پارامترهای منتخب باشند. در تحقیق حاضر نیز، با استفاده از این دو تکنیک و بر اساس دبی، میزان درجه حرارت و بارش ماهانه، سری پیوسته ای از دبی و هر یک از متغیرهای مذکور تشکیل و تاثیر هریک از متغیرهای فوق در توالی های زمانی گذشته بر روی میزان دبی رودخانه در ماه های آینده بررسی شد و میزان دبی در ماه های آینده (فروردین تا شهریور) پیش بینی شد و در نهایت قابلیت استفاده از شبکه عصبی مصنوعی و سیستم استنتاج فازی در پیش بینی میزان دبی رودخانه با یکدیگر مقایسه شده است و نتایج این تحقیق حاکی از برتری سیستم استنتاج فازی نسبت به شبکه عصبی مصنوعی می باشد.
    کلیدواژگان: پیش بینی، جریان رودخانه، سیستم استنتاج فازی، شبکه عصبی مصنوعی
|
  • M. Zarghami, I. Ehsani Page 1
    Currently uneven distribution of limited water resources in addition to growing urban and irrigation water demands have severely increased water shortages in Iran. Inter-basin water transfer projects are among important infrastructures used by water managers and planners to supply for the needed water. However due to the complex technical, socioeconomical, and environmental aspects of these projects, in every stage of the decision making process, group multi-criteria should be considered. In this article four proposed routes of water transfers from the Aras River to the Northeastern part of the Urmia Lake in Iran are evaluated. The effective criteria including environmental impacts, cost of construction, simplicity of the construction, and the social acceptance are weighted by three stakeholders. Using the ordered weighted averaging and fuzzy quantifiers the group weights are obtained. Then using the four multi-criteria decision making methods (simple weighted averaging, TOPSIS, compromise programming, and ordered weighted averaging methods), the different alternatives are ranked and finally the best and the most robust water transfer route is selected. Results showed that the simple additive weighting and ordered weighted averaging methods are more useful methods for group multicriteria decision making on water resources development infrastructures.
    Keywords: Inter, basin water transfer, TOPSIS, Compromise programming, Ordered weighted averaging methods, Projects ranking
  • Condition Y. Bolouri Yazdeli, O. Bozorg Haddad, S. Alimohammadi Page 15
    In this study, optimal operation of multi-reservoir systems has been compared with the results of the related single-reservoir operation. In fact, in optimal simultaneous operation of reservoirs considering the effects of upstream reservoirs on downstream ones, the macro operation is preferred. A threereservoir system of KaroonV-Bazoft-KaroonIV dams is studied for different objectives of supplying downstream demands and generating hydropower. The Results have been obtained for three methods; nonlinear programming (NLP); standard operational policy (SOP) and rule curves, for a 48 month period. The rule curves which present release volume as a function of the reservoir storage volume and the river discharge, has been selected as the preferable operational policy for both objectives in the system. Validation of the suggested curves has been tested in a dry period.
    Keywords: Simultaneous operational, Multi, reservoir system, Rule curve, Low flow condition
  • A. Shamsai, A. Forghani Page 26
    Conjunctive use of surface and ground water resources is one of the aspects of integrated water resources management. In this paper, conjunctive use of water resources has been studied for arid regions in which the only source of surface water is the water transferred into the region. For this purpose, first, the region's groundwater has been simulated using the Modflow-Pmwin model. The results have then been used to develop an optimization model with a genetic algorithm and different alternatives have been investigated toward optimal use of water resources. Obtaining monthly patterns for water withdrawal based on controlling an aquifer's level is the main objective of the optimization model. Yazd's aquifer in central Iran has been selected as the case study. The results of the optimization model showed that supplying all the demands considering the present condition for the imported surface water (max 50 MCM annually), will cause a 2 meter fall in the aquifer's level in 5 years. An annual increase of 40 percent in the amount of imported surface water should be reached in order to meet all the demands with negligible drop in the aquifer's level.
    Keywords: Conjunctive use, Simulation, Optimization, Interbasin transfer, Genetic algorithm
  • M. Rayati, M. Gharavi, B. Saghafian Page 37
    Earth science methods for mapping, discretization, and separation of homogenous regions are recently used extensively to estimate the natural landscape response to hydrologic processes. For more homogenous study areas, the accuracy of the precision increases and the operation of water resources management system and/or natural wizard controls are less complicated. There are several methods to natural landscape discretization to identify homogenous regions. Because of continuity in landscape specifications, the use of Fuzzy classification/ clustering methods such as Fuzzy CMean (FCM) can be a desirable choice. In this study the FCM was used for discretization of homogenous regions in regards to runoff generation for Walnut Gulch Experimental Watershed (WGEW) located in southeast Arizona. This watershed is selected to benefit from the quality and adequacy of the hydrologic data. The process of choosing and preparation of data was addressed earlier in texts. The Principal Components Analysis (PCA) was performed and then the three essential steps for making decisions based on the FCM method was taken; determination of appropriate fuzzifier; controlling of Confusion Index (CI), and optimization of number of clusters using validation indices. It was shown that use of these validation indices would surely not lead to determination of optimal number of clusters and therefore a rational method was proposed.
  • A.F. Etemad Shahidi, A.A. Saburi, J. Parsa Page 50
    Interaction of the saline water originated from the sea or the ocean with the riverine water is an important issue in estuarine systems. The intrusion of salt water in estuaries affects the quality of groundwater used for different purposes such as drinking, agricultural, and industrial consumptions. Several methods have been introduced by the investigators to control this natural phenomenon. The Venturi control method, submerged tidal barriers, and air curtains are examples of these methods. In this paper, the efficiency of the Venturi method for salinity intrusion control was studied for the Arvand estuary in south-western Iran. The performance of this method was assessed using three different discharges; the mean annual discharge (1050 m3/s), the minimum annual discharge (520 m3/s), and an assumed low discharge of 260 m3/s. A laterally averaged two-dimensional numerical model was used to simulate the salinity intrusion in Arvand estuary. The model was first calibrated using field data and then different scenarios were simulated. Results indicated the efficiency of the Venturi control method in decreasing the salinity intrusion length.
    Keywords: Arvand estuary, Venturi method, Salinity intrusion length, Numerical modeling, CE, QUAL, W2
  • B. Ghahraman, M. Hossein, Poor Tehrani, G. Farahi, K. Davari Page 61
    Probable maximum precipitation (PMP) is the maximum amount of rainfall which theoretically is supposed to fall on a specified point or region. In this paper two statistical methods of Hershfield (in two different approaches of standard and revised, as a point prediction) and multi-station (as a regional method) is compared for 33 raingage stations located in the Atrak watershed in north-eastern Iran. Extreme value type 1 and its two alternatives of transformed and cut-off distribution functions, which can handle a finite limit for rainfall as the return period increases without bound, was adopted for the multi-station approach. There were unrealistic results for the standard approach of the Hershfield method. Varions of dimensionless ratio of PMP for revised approach of Hershfield to the maximum amount of daily rainfall was in good harmony with other studies conducted in vast different climatological regions. The regional PMP by multi-station method were smaller than point PMPs for just 7 stations. This result may not be uncorrect, yet we proceeded for the first time in a reverse algorithm and calibrated the behaviour of the limited reduced variate parameter for the region. The resulting PMP was smaller than just one station. So it seems that the regional PMP may be equal to the maximum of the point PMPs of revised Hershfield method. This result is just drawn for only one region and should be confirmed by other researches.
    Keywords: Probable Maximum Precipitation, Hershfield method, Multi, station method, Homogeniety, Atrak
  • S. Mahdavi, A. Rahimikhoob, A. Montazar Page 71
    Evaporation is one of the major components of the hydrologic cycle and its accurate estimation is of paramount importance for many studies such as hydrologic water balance and water resources planning and management. Evaporation is a complex and nonlinear phenomenon which depends on several interacting climatological factors. In this study, eight combinations of weather parameters were used as input data for estimating pan evaporation (Ep) for the northern part of Iran. Daily observed weather data for a ten year period (from 1996 to 2005) were used from 8 weather stations located in the southern coasts of the Caspian Sea. This study indicated that the minimum weather data required for estimation of the pan evaporation are maximum and minimum air temperature, relative humidity, wind speed, and sunshine hours. For the data that was studied, the Root Mean Square Error (RMSE) and the coefficient of determination (R2) for the comparison between observed and estimated Ep are 0.32 mm d-1 and 0.93, respectively. A graphical comparison between the observed and the predicted values of Ep showed that 76 percent of the values lie within a scatter of ±15%.
    Keywords: Evaporation, Artificial neural networks, Meteorological data