فهرست مطالب

اقتصاد و توسعه منطقه ای - پیاپی 1 (بهار و تابستان 1390)

مجله اقتصاد و توسعه منطقه ای
پیاپی 1 (بهار و تابستان 1390)

  • 166 صفحه، بهای روی جلد: 15,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1390/11/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • سید مرتضی افقه، طلیعه قنواتی فر * صفحه 1

    نظر به اهمیت موضوع فقر در مباحث توسعه اقتصادی و لزوم انجام مطالعات استانی در این زمینه، هدف از نگارش این مقاله اندازه گیری خط فقر در استان خوزستان طی سال های 1376 تا 1385 می باشد.
    بدین منظور ابتدا با استفاده از تخمین ماتریس عملکرد تغذیه ای، میزان انرژی دریافتی در دهک های مختلف برآورد گردیده و سپس خط فقر مطلق مناطق شهری و روستایی استان خوزستان بر مبنای معیار 2300 کالری محاسبه شده است.
    نتایج تحقیق نشان می دهد که طی دوره زمانی مذکور خط فقر مطلق مناطق شهری و روستایی استان خوزستان از روندی افزایشی برخوردار بوده و این افزایش در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است.

    کلیدواژگان: فقر، خط فقر، ماتریس عملکرد تغذیه ای، خوزستان
  • حسین اصغرپور*، پرویز محمدزاده، سالار جلیل پور صفحه 22

    امروزه اطلاعات نقش مهمی را در فرآیند توسعه ایفا می کند، بطوریکه استفاده ازفنآوری های اطلاعات و ارتباطات (ICT) سبب تغییر فرآیندهای کاری و شیوه های زندگی و فعالیت افراد شده و از طریق فراهم آوردن ابزارهای ارزان و کارا می توانند فرآیند توسعه کشورها را سرعت بخشند.
    در این راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی عوامل تعیین کننده در استفاده از تکنولوژی های فن آوری اطلاعات و ارتباطات در بین کشورهای آسیایی منتخب طی دوره زمانی 2005-2000 می باشد. برای این منظور، از تکنیک داده های تابلویی استفاده شده است.
    یافته های تجربی تحقیق نشان می دهد که تفاوتهای منطقه ای و جغرافیایی بهمراه برخی از شاخص های توسعه ای می توانند تا حدود زیادی وجود تفاوت در میزان استفاده از ICT را در کشورهای مورد مطالعه توضیح دهند.

    کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، کشورهای آسیایی، داده های تابلویی
  • مهدی خداپرست مشهدی صفحه 51
    این مقاله درصدد آن است که با تحلیل منافع خصوصی و اجتماعی ناشی ازجایگزینی تاکسی های دوگانه سوز به جای تاکسی های بنزینی، اقتصادی بودن این جایگزینی را بررسی کند. برای این منظور نمونه ای 423 موردی از تاکسی های شهر مشهد انتخاب شد و از طریق پرسشنامه، اطلاعات مورد نیاز در مورد هزینه ها و درآمدهای این جایگزینی گردآوری گردید. برای تحلیل داده ها از روش معادل یکنواخت سالانه استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان می دهد (با فرض ثبات کلیه موارد)، در سال 1388، جایگزینی تاکسی های دوگانه سوز به جای تاکسی های بنزین سوز در تحلیل خصوصی سالانه2،281،700ریال منفعت دارد، و در تحلیل اجتماعی (با فرض افزایش ایستگاه های پمپ گاز و صفر شدن هزینه فرصت) سالانه 2،757،512ریال منفعت خواهد داشت.
    کلیدواژگان: تاکسی دوگانه سوز، گاز طبیعی فشرده، آلاینده، روش معادل یکنواخت سالانه
  • علیرضا شکیبایی، فاطمه کبری بطا، سمیه حیدرآبادی صفحه 78
    این مقاله پس ازبررسی وضعیت جمعیتی و اقتصادی دو کشور ایران و ترکیه، دستاورد تجاری همگرایی اقتصادی این دو کشور را با یکدیگر و در قالب شکل گیری بلوک منطقه آسیای جنوب غربی مورد توجه قرار می دهد. در واقع، هدف اصلی مقاله، بررسی پتانسیل تجاری و تاثیر آن بر میزان افزایش تجارت دو جانبه بین دو کشور ایران و ترکیه است. براین اساس، مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که: آیا همکاری های تجاری دو کشور ایران و ترکیه با یکدیگر و با سایر اعضای بلوک منطقه آسیای جنوب غربی می تواند به افزایش تجارت دوجانبه آنها منجر شود؟ برای پاسخ به این سوال، از مدل جاذبه تعمیم یافته و برای تخمین آن از روش اقتصادسنجی رگرسیون چند متغیره با داده های تابلویی استفاده شده است. نتایج برآورد نشان می دهد متغیرهای مستقل درآمدسرانه و فاصله جغرافیایی بین آنها تا حد زیادی همکاری های اقتصادی بین ایران و ترکیه را توجیه می کنند، که این می تواند زمینه ساز افزایش جریانات تجاری دوجانبه میان دو کشور باشد. همچنین نتایج نشان می دهد این دو کشور نمی توانند با کشورهای منطقه آسیای جنوب غربی همگرایی مثبتی داشته باشند.
    کلیدواژگان: یکپارچگی تجاری، تجارت دو جانبه، مدل جاذبه تعمیم یافته، داده های تابلویی
  • حمیده سلیمی فر، مصطفی سلیمیفر، محمدرضا شورورزی، سید سعید ملک الساداتی صفحه 97
    هدف این مقاله بررسی رابطه میان موجودی سرمایه در گروه های صنعتی استان خراسان رضوی و افزایش بهرهوری نیروی کار و بهرهوری کل عوامل تولید در دوره 2003-2007 میباشد. به این منظور ابتدا به بررسی ادبیات موجود در زمینه بهرهوری، اهمیت بهرهوری و سابقه آن در آسیا پرداخته شده است. سپس به طور خلاصه، تاریخچه صنعت در استان خراسان رضوی از ابعاد مختلف بررسی شده و در ادامه پس از تخمین موجودی سرمایه به تفکیک گروه های صنعتی مورد بحث، به کمک برآورد یک مدل مناسب، فرضیه های تحقیق با استفاده از تابع کاب- داگلاس و داده های تلفیقی مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج به دست آمده نشان میدهند که رابطه مثبت و معناداری بین افزایش موجودی سرمایه و بهرهوری نیروی کار و نیز بین افزایش موجودی سرمایه و بهره وری کل عوامل تولید در دوره مورد مطالعه وجود داشته است.
    کلیدواژگان: بهرهوری جزئی، بهرهوری کل، موجودی سرمایه، نیروی انسانی، گروه های صنعتی
  • علی اکبر قلی زاده، جواد براتی صفحه 127
    این مطالعه اثر سرمایه گذاری مسکونی و سرمایه گذاری غیرمسکونی را بر تولید ناخالص داخلی ایران با استفاده از داده های فصلی 1-1370 تا 4-1386 مورد بررسی قرار می دهد. با توجه به اینکه ایران دارای اقتصاد باز است و خالص صادرات نقش مهمی در تغییرات تولید ناخالص داخلی ایفا می کند، تمرکز این تحقیق بر تفاوت اثر سرمایه گذاری مسکونی و غیرمسکونی در اقتصاد باز و اقتصاد بسته معطوف می باشد. برای تعیین درجه اهمیت اجزاء تولید ناخالص داخلی در این تحقیق نیز همانند مطالعه& Bisping Patron (2008) از مدل VECM و تابع عکس العمل تعمیم یافته استفاده شده است. نتایج نشان داده است که در اقتصاد بسته، اثر سرمایه گذاری غیرمسکونی بر تولید ناخالص داخلی بیشتر از اثر سرمایه گذاری مسکونی است. اما در اقتصاد باز، اثر سرمایه گذاری مسکونی افزایش یافته بطوریکه اثر آن بر GDP بیشتر از اثر سرمایه-گذاری غیرمسکونی شده است. در هر دو مدل، اقتصاد باز و اقتصاد بسته، مصرف و مخارج دولت بیشترین اثر را بر تولید ناخالص داخلی داشته اند.
    کلیدواژگان: سرمایه گذاری مسکونی، اقتصاد باز، تابع عکس العمل تعمیم یافته
  • مهران علی الحسابی، سید باقر حسینی، فاطمه نسبی صفحه 152
    رشد روز افزون جمعیت، استفاده بی رویه از منابع و آلودگی های محیط زیست، افکار عمومی را به توسعه پایدار توجه می دهد. مسکن از جمله محیط های ساخته شده است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و از نیازهای اصلی جامعه می باشد. در این مقاله از روش تحقیق استدلال منطقی و نمونه موردی استفاده شده و در آن، توسعه پایدار و جنبه های اقتصادی و محیطی مسکن و توسعه پایدار مورد مطالعه قرار گرفته. در این ارتباط، نمونه موردی بافت قدیم بوشهر –یکی از بافت های غنی قدیمی ایران- از جنبه های پایداری اقتصادی و محیطی مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد مساکن بومی از جمله نمونه موردی، دارای جنبه های مهمی از پایداری بوده که قابل اجرا و تداوم در توسعه های آتی در این بخش است و راهکارهای مناسبی برای توسعه های جدید در بخش مسکن ارائه شده است.
    کلیدواژگان: توسعه پایدار، پایداری اقتصادی، پایداری محیطی، مسکن پایدار، شهر بوشهر
|
  • Morteza Afghah, Talieh Ghanavatifar Page 1

    Considering the importance of poverty in economic development issues and the necessity to study in this field the purpose of this paper is to estimate poverty line in Khuzestan province from 1997 to 2006. Therefore, by calculation of food matrix, the amount of received energy in different deciles has been measured and then the absolute poverty line for urban and rural areas based on calories has been estimated. The results revealed that during the mentioned period, absolute poverty line both in urban and rural areas has increased, but the increase in urban areas is more than the increase in rural areas.

  • Hossein Asgharpur, Parviz Mohamadzadeh, Salar Jalilpoor Page 22

    Nowadays information plays an important role in the development process of societies so that the usage of related technologies such as ICT can speed up this process by preparing cheap and effective instruments and changing working and living styles. The aim of this paper is to investigate the main determinants of information and communication technology (ICT) adoption in 18 selected Asian countries from 2000 to2005. For this purpose, panel data technique has been used. The empirical results show that regional and geographical differences towards cultural-social ones with some major development variables could explain ICT usage inequalities in studied countries.

  • Mahdi Khodaparast Mashhadi, Nasim Arabian Page 51
    This research is an attempt to study the economics of replacing the gasoline burning taxies with dual “gas-gasoline” burning taxies by analyzing the private and social benefits resulted by this replacement of fuel consumption. For this end a sample of Mashhad taxies with 423 taxies under study has been taken and the required information about the costs and benefits of this replacement has been obtained via questionnaire and the Equivalent Uniform Annual Method has been employed for analyzing the collected data. The results of this research indicate that in 1388 the replacement of gasoline burning taxies with dual” gas-gasoline” burning taxies in private analysis have an interest as big as 2281700 Rials annually and in social analysis (with the assumption of having raise in the number of gas stations and arrive opportunity cost premised zero) an interest as big as 2757512 Rials is earned.
  • Alireza Shakibaee, Fatemeh Kobra Bata, Somayeh Heydarabadi Page 78
    This paper after studying popularized and economic condition in Iran and Turkey, investigates economic integration trade result of the two countries together and with South West Asia region. in fact the main purpose of this paper is to investigate the trade potential and Its effects on increasing bilateral trade between Iran and Turkey.This paper aims to answer this question:Could trade cooperation between Iran and Turkey and also with other members of South West Asia region lead to the increase of bilateral trade?In order to answer this question, Generalized Gravity Model was used and it was estimated with Panel Data method. The results indicate that per¬ capital income and geographical distance between them greatly justify economic cooperation between Iran and Turkey. This can lead to an increase in bilateral trade cooperation between two countries. The results also showed that two countries can not have integration with other South West Asia countries.
  • Hamideh Salimifar, Mostafa Salimifar, Mohammad Reza Shourvarzi, Saeed Malek Sadati Page 97
    The purpose of this paper is to investigate the relationship between capital stock and increasing the productivity of labor and total factor productivity (TFP) in industrial groups of Khorasan Razavi province from 2003 to 2007. In order to this first, the available literature in this area and the importance of productivity was reviewed, also the history of productivity in Asia and the situation of industry in Khorasan Razavi province was briefly studied from different aspects. Then capital stock, labor force engaged in industrail groups of the province and labor and total productivity were introduced as the variables of the research. Finaly, after estimating the capital stock of the industrial groups that were specified using a proper model, the hypotheses of the research were tested with imploying panel data models. The obtained results show that there is a positive and statistical significant relationship between increasing capital stock and labor productivity and between capital stock and total factor productivity (TFP) in the period of study as well.
  • Ali Akbar Gholizadeh, Javad Barati Page 127
    This study investigates the impact of housing and non- housing investment on the Iran's gross domestic production (GDP) using quarterly data from 1370-1 to 1386-4. Considering that Iran has an open economy and that the net export plays an important role in GDP fluctuations, this research focuses on the difference between the effects of residential and non-residential investment in open and with closed economy. Similar to the study of Bisping & Patron (2008), this research uses VECM and generalized impulse response function (GIRF) to survey the importance of components of GDP. In closed economy, the results demonstrate that non- housing investment is more important than residential investment on GDP, but in open economy the impact of residential investment on GPD is more than non- housing investment. Consumption and government expenditure in both models, open economy & closed economy, have the most effects on GDP.
  • Mehran Alalhesaby, Seyed Bagher Hosseni, Fatemeh Nasabi Page 152
    Population growth، resource consumption and environmental pollution draws public attention to sustainable development. Housing is one of the built environment that is significantly important. Case study method has been used in this research and sustainable development and social and economical aspects of housing sustainable development have been studied. Accordingly the old fabric of Booshehr that is one of the rich fabrics in Iran has been studied. The results show that vernacular housing such as the case study has important aspects of sustainability that can be used in future developments. appropriate guidelines for new housing developments have been introduced.