نشریه رویش روان شناسی
پیاپی 1 (زمستان 1390)

عواطف و اختلال های عاطفی در پیدایش بیماری های روانی نقشی بنیادین دارند. بالبی، بر اساس نظریه دلبستگی، مشکلات ارتباطی و اختلال های روانشناختی را محصول اختلال و گسستگی در پیوندهای دلبستگی می داند. شکل گیری دلبستگی در فرایند رشد و تحول فردی پدیده ای اجتناب ناپذیر است. روان درمان گران، مخصوصآ در حوزه های خانواده درمانگری و زوج درمانگری، نیز ناگزیر از بررسی سبک ها و اختلال های دلبستگی و نقش تعیین کننده آنها در پدیدآیی مشکلات ارتباطی و اختلال های روانشناختی بیماران، در فرایند درمان هستند. نظریه دلبستگی، پس از شش دهه پژوهش، توانسته چهارچوبی تجربی به منظور شناخت نیازهای عاطفی نخستین، روابط بین شخصی، آسیب شناسی و درمان نارساکنش وری های دلبستگی، فراهم سازد. هدف اصلی این مقاله، بررسی مبانی درمانی نظریه دلبستگی و روش های بازسازی مثلث دلبستگی- مراقبت- اکتشافگری در چهارچوب رویکردهای اصیل رواندرمانگری است.

آسیب پذیری جسمانی و عوامل ژنتیکی در شکل گیری بیماری ها نقش مهمتری ایفا می کنند. اما عوامل خانوادگی در کنار آسیب پذیری می تواند در تداوم بیماری موثر باشد. در پژوهش حاضر تلاش شد تا نقش خانواده در شروع و تداوم بیماری های جسمی از نظر رویکردها و مدل های مختلف در یک سیر زمانی مورد بررسی قرار گیرد. بر اساس آنچه که در این مقاله نشان داده شد، مدل های متعددی با رویکردهای متفاوت تلاش کرده اند تا خانواده بیمار (خانواده ای که از عضو بیمار خود مراقبت می کند) را توصیف کنند. هر یک از این مدل ها بر جنبه یا جنبه هایی از مسائل موجود در این نوع خانواده ها تاکید کرده بود. با وجود کاستی هایی که در هر مدل به چشم می خورد، مطالعه مجموع مدل ها، دید وسیع تری در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. در پایان بر اساس پژوهش ها مدل جدیدی فراهم شد که بر اساس آن خانواده های آسیب پذیر و مقاوم در برابر بیماری ها معرفی شدند.

مطالعات اخیر علوم اعصاب در مورد پرسه زنی ذهن، خیال پردازی، و شبیه سازی، تعاریف و نظریات عصب شناختی جالبی را در خصوص مکانیزم رویا دیدن حین خواب، محتوای آن و بررسی رابطه اش با شناخت در بیداری ارائه نموده است. عصب شناسی شناختی نواحی خاصی از مغز در درون قشرهای ارتباطی، ساختارهای لیمبیک و پارالیمبیک (مانندآمیگدال)، را به عنوان زیربنای نوروآناتومیک فرایند رویا معرفی می کند. این نواحی مغزی در ادغام اطلاعات حسی ورودی با حافظه و هیجان نیز نقش دارند. مدارات این زیر ساختارهای عصبی در پردازش شناختی حین بیداری و رویا دیدن ضمن خواب اشتراکات واضحی دارند. از آنجاست که فرضیه های مربوط به معادل دانستن رویا دیدن درخواب با شبیه سازی شناختی حین بیداری به مرور قدرت یافته اند. شبکه دیفالت که جزیی از سیستم های خودکار فعال حین بیداری است در پرسه زنی ذهن، خیال پردازی، و شبیه سازی دخیل است. بر اساس شواهد در دسترس می توان گفت که رویا می تواند کارکردهای مشابهی به عنوان فراورده جانبی باقی مانده از فعال سازی زیرسیستمی از شبکه دیفالت در طول خواب داشته باشد. این مقاله مروری با نقد و بررسی یافته های مطالعات مرتبط با فرضیه فوق در صدد ارایه جمع بندی مفهومی در مورد رابطه شناخت بیداری و رویای حین خواب است.

کتاب «توتم وتابو» یکی ازآثار فرویداست که درسال1913 نوشته شده است.فروید دراین کتاب خواسته است بانگاهی روانکاوانه سرچشمه های توتم (حیوان پرستی) و تابو(محرمات) را در انسان ها بخصوص در قبایل اولیه انسانی تبیین نماید. کتاب حاضر چاپ سوم (1385) ترجمه آقای دکتر ایرج پورباقر است که توسط انتشارات آسیا منتشر شده است.
محتوای این کتاب شامل موارد زیراست:مقدمهآزمایش اول: ترس از زنا با محارمآزمایش دوم: محرمات وضد و نقیض بودن احساسات، در چهار قسمت آزمایش سوم: زنده بینی، جادو وقدرت فراگیر، در چهار قسمتآزمایش چهارم: بازگشت حیوان پرستی در کودکان (ریشه ها، نظریات حیوان پرستی و ریشه ازدواج با بیگانه و رابطش)، در هفت قسمت.

یکی از معیارهای پختگی و بلوغ هر حرفه ای، میزان تعهد آن حرفه به معیارهای اخلاقی است. روانشناسی در حوزه بهداشت روانی، پیشگام تدوین نظام نامه رسمی اخلاقی بود. این نظام نامه به منظور راهنمایی به متخصصان در مورد ارایه خدمات به مراجعه کنندگان و همچنین محافظت از حقوق مراجعان تدوین شد. انجمن روانشناسی آمریکا در سال 1951 یک نظام نامه اخلاقی آزمایشی چاپ و در سال 1953 آن را به طور رسمی تحت عنوان معیارهای اخلاقی روانشناسان منتشر کرد. نظام نامه اخلاقی طی سال های مختلف مورد تجدید نظر قرار گرفته است. در نسخه سال 2010 اصول اخلاقی روانشناسان و عملکردشان پنج اصل اخلاقی عمومی و ده استاندارد درباره فعالیت های مختلف روانشناسان- سنجش، مداخله، درمان، فعالیت های حقوقی و مواردی از این قبیل- مطرح شده است.
اصول عمومی عبارتند از:نیکی و آسیب نرساندنوظیفه شناسی و مسولیت پذیری صداقتعدالت و بی غرضیاحترام به حقوق و شان مردم

بیان مسئله و در سالهای اخیر از نورفیدبک به عنوان یکی از موضوعات روانشناسی سلامت به وفور استفاده می شود. هدف این پژوهش مقایسه تغییرات عملکردی یک گروه از تیراندازان نخبه کشور که تحت آموزش نوروفیدبک قرار گرفته بودند با گروه مشابه دیگر می باشد.
روش و نمونه: این مطالعه، یک مطالعه مداخله ای نیمه تجربی است که در سال 1388 بر روی دو گروه 21 نفری از تیراندازان نخبه کشور انجام شد. گروه اول تحت آموزش نوروفیدبک قرار گرفتند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. روش نمونه گیری ساده غیرتصادفی بود.
ابزار: عملکرد تیراندازان قبل و پس از مداخله با استفاده از دستگاه اسکات مورد مقایسه تغییرات عملکرد تیراندازان نخبه تحت تاثیر نروفیدبک با گروه عادی 165 ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از آزمونهای آماری tset-t deriaP و tnednepednI tset-t داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.خطای نوع اول کمتر از پنج درصد درنظر گرفته شد. یافته های پژوهش: در گروه اول، میانگین نمرات امتیاز کسب شده قبل از شروع دوره و پس از اتمام آن اختلاف معنی دار آماری داشتند) 100 / eulaV P =0 (اما در سایر شاخصها تفاوتها معنی دار نبودند. در گروه دوم، نمرات هیچ یک از شاخصهای تحت بررسی قبل از شروع دوره و پس از اتمام آن اختلاف معنی دار آماری نداشتند. میانگین تغییر نمرات امتیاز کسب شده قبل از شروع دوره و پس از اتمام آن اختلاف معنی دار آماری داشتند) 10 / eulaV P =0 (اما در سایر شاخصها تفاوتها معنی دار نبودند.
نوروفیدبک با بهبود رکورد کسب شده در ارتقای عملکرد تیراندازان موثر می باشد.