فصلنامه روانشناسی
سال شانزدهم شماره 1 (پیاپی 61، بهار 1391)

پژوهش حاضر به منظور شناخت تاثیر تصویر سازی ذهنی از طریق آموزش هنر های تجسمی در عملکرد حافظه بینایی و کلامی دانش آموزان پسر و دختر پایه اول ابتدایی انجام گردید. بدین منظور 60 نفر (30 دختر و 30 پسر)از طریق روش نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند. و به صورت تصادفی در 4 گروه 15 نفره کنترل و آزمایشی (دختر و پسر) قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش طی 24 جلسه 45 دقیقه ای به مدت 6 ماه تحت آموزش هنرهای تجسمی قرار گرفتند. از ابزارهای حافظه بینایی کیم کاراد و آزمون جفت کلمات و بازشناسی کلمات به عنوان ابزارهای پژوهش استفاده گردید. داده های بدست آمده از مراحل پیش آزمون و پس آزمون در تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد: 1. میانگین نمرات حافظه بینایی گروه های آموزش دیده، بیش از گروه آموزش ندیده است؛ 2. گروه های آزمایشی (آموزش دیده) از یادآوری کلامی بیشتری در مقایسه با گروه کنترل (آموزش ندیده) برخوردار بودند. 3. گروه های آزمایشی از بازشناسی کلامی بیشتری در مقایسه با گروه کنترل برخوردار بودند؛ 4. تصویر سازی ذهنی در حافظه بینایی دانش آموزان پسر نسبت به گروه آزمایش دختر تاثیر معنادارتری داشت؛ 5. تصویر سازی ذهنی در یادآوری کلامی دختران تاثیر معنادارتری داشت؛ 6. تفاوت معناداری بین پس آزمون بازشناسی کلامی دو گروه آزمایشی(دختران و پسران) وجود نداشت.

هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر پیوند با مدرسه در بین دانش آموزان بود. روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه تحقیق کیفی از نوع گروه های کانونی و ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه دانش آموزان شاغل بر تحصیل شهر اردبیل در سال تحصیل 90-1389 بود. برای این منظور نمونه ای به حجم 12 گروه با حضور 84 نفر (42 پسر و 42 دختر) از دانش آموزان سوم ابتدائی، سوم راهنمائی و سوم دبیرستان به شیوه هدفمند از مدارس مناطق مختلف شهر انتخاب و در گروه های 7 نفری مورد مصاحبه قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحلیل نشان می دهد که پیوند با مدرسه از شش مولفه دلبستگی به مدرسه از بعد سازمانی، دلبستگی به معلمان، دلبستگی به کارکنان مدرسه، مشغولیت در مدرسه، باور به مدرسه و تعهد به مدرسه تشکیل شده است. مقولات استخراج شده نیز عبارتند از: عوامل مربوط به خود دانش آموز، عوامل بافتی، عوامل آموزشگاهی و عوامل خانوادگی.

هدف پژوهش حاضر شناخت رابطه بین سبک های هویتی و کمال گرایی با شادکامی در دانشجویان دانشگاه تبریز بود. این پژوهش مطالعه توصیفی از نوع همبستگی است. دویست نفر دانشجو(100 دختر و 100 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از رشته های مختلف دانشگاه تبریز در این پژوهش شرکت کردند و برای جمع آوری داده ها از «سیاهه سبک هویت برزونسکی»، «مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی تری- شورت» و «سیاهه شادکامی آکسفورد» استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که شادکامی با سبک های هویتی اطلاعاتی و هنجاری رابطه مثبت و معنی دار و با سبک هویتی اجتنابی رابطه منفی و معنی دار دارد. همچنین شادکامی با کمال گرایی مثبت رابطه مثبت و با کمال گرایی منفی رابطه منفی دارد. نهایتا با استفاده از روش تحلیل رگرسیون همزمان مشخص شد که متغیرهای پیش بین قادرند تغییرات متغیر ملاک (شادکامی) را به طور معنی داری پیش بینی کنند.

مطالعه حاضر بر پایه تعریف «گری» از رگه شخصیتی اضطراب و با بهره گیری از نظریه کفایت پردازشی، تاثیرات این رگه را بر عملکرد موثر و کفایت پردازش حافظه کاری مورد بررسی قرار می دهد. بدین منظور، در یک مطالعه شبه تجربی، تعداد 793 دختر دانشجوی 18 تا 28 ساله، پرسشنامه شخصیتی آیزنک و مقیاس بازداری/ روی آوری کارور و وایت را تکمیل نمودند و با توجه به نمراتشان در کرانه های بالا و پایین ابعاد برون گردی و نوروزگرایی به دو گروه 15 نفره رگه اضطراب بالا (نوروز گرا/درون گرد) و رگه اضطراب پایین (پایدار هیجانی/ برون گرد) اختصاص یافتند. در مرحله بعدی این دو گروه تکالیف حافظه کاری 1-back و PASAT و فراخنای ارقام (مستقیم و معکوس) را اجرا نمودند. نمرات نهایی آن ها در این تکالیف به عنوان شاخص عملکرد حافظه کاری و میانگین زمان پاسخگویی صحیح به عنوان شاخص تلاش مغزی، محاسبه گردید. نتایج با استفاده از آزمون آماری t برای گروه های مستقل مقایسه شد. نتایج حاکی از آن است که آزمودنی های گروه رگه اضطراب بالا در تکالیف مرتبط با نظام اجرایی مرکزی حافظه کاری، با وجود به کارگیری تلاش مغزی بیشتر، عملکرد موثرضعیف تری نسبت به گروه رگه اضطراب پایین داشتند. در حالی که این تفاوت عملکرد در مولفه مدار آوایی حافظه کاری معنی دار نبود. در کل، همسو با نظریه کفایت پردازش، نتایج این تحقیق نیز نشان داد که عملکرد موثر و کفایت پردازش نظام اجرایی حافظه کاری در آزمودنی های رگه اضطراب بالا آسیب دیده است.

هدف از پژوهش حاضر تعیین اعتبار و روایی نسخه فارسی مقیاس خودکارآمدی هیجانی در دانشجویان دانشگاه تهران بود. روش پژوهش از نوع توصیفی مقطعی بود. 420 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تهران (175 دختر و 245 پسر) با میانگین سنی 45/24 و انحراف معیار 84/1 سال به طور تصادفی انتخاب شدند و به مقیاس خودکارآمدی هیجانی، مقیاس هوش هیجانی (شات و همکاران، 1998) و مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو، پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی ساختار تک عاملی مقیاس خودکارآمدی هیجانی را نشان داد. تحلیل عاملی تاییدی نیز برازش ساختار تک عاملی مقیاس را تایید کرد. اعتبار باز آزمایی مقیاس خودکارآمدی هیجانی در نمونه 52 نفری به فاصله 2 هفته 81/0 و همسانی درونی مقیاس برحسب آلفای کرونباخ در کل نمونه 79/0 است. روایی همزمان (همگرا و واگرای) مقیاس بر حسب ضرایب همبستگی این ابزار با مقیاس هوش هیجانی r = 0/76 و مقیاس ناگویی هیجانی r = -0/68 محاسبه شد. این یافته ها نشان از اعتبار و روایی قابل قبول مقیاس خودکارآمدی هیجانی در دانشجویان ایرانی دارد و می تواند برای هدف های پژوهشی و بالینی مورد استفاده قرار گیرد.

هدف این پژوهش شناخت اسناد و پایداری هیجانی اخلاقی(مثبت و منفی) در ابتدای نوجوانی بود. آزمودنی ها 367نفر(175 پسر و 192 دختر) از نوجوانان بودند که از پایه های اول، دوم و سوم مدارس راهنمایی انتخاب شدند. پس از اجرای یک سناریو(درباره تقلب کردن)، آزمودنی ها داستانی خواندند و به منظور بررسی اسناد و پایداری هیجانی اخلاقی به دو موقعیت پاسخ دادند. هدف از طرح موقعیت اول بررسی نوع اسنادهای هیجانی اخلاقی بود وهدف از طرح موقعیت دوم بررسی پایداری و تغییرات ممکن از اسناد هیجانی مثبت به منفی یا برعکس بود. نتایج نشان داد که تفاوت در اسناد هیجانی مثبت و منفی در موقعیت اول معنی دار و اسناد هیجانی مثبت با فراوانی بیشتری مشاهده شد.نتایج برای موقعیت دوم معنی دار بود و آزمودنی ها اسنادهیجانی اخلاقی منفی تری را نشان دادند. علاوه بر این، تفاوت اسنادهای هیجانی منفی در موقعیت اول بین دختران و پسران معنی دار نبود ولی در موقعیت دوم معنی دار بود و دختران اسناد هیجانی اخلاقی منفی بیشتری نسبت به پسران نشان دادند. علاوه بر این تفاوت بین اسنادهای هیجانی اخلاقی در موقعیت اول و دوم معنی دار بود. بنابراین اسناد هیجانی پایدار نبود.