نشریه پژوهش های مدیریت انتظامی
سال چهارم شماره 2 (تابستان 1388)

هدف اصلی پژوهش حاضر دستیابی به الگوی توانمند سازی فرماندهان و مدیران ناجا است. روش تحقیق، اکتشافی و جامعه آماری شامل3800 نفر از فرماندهان و مدیران عالی، میانی و عملیاتی ناجا می باشند. تعداد 1100 نفر از آنان با روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه های تحقیق تعیین شدند. با استفاده از آزمون های کولموگروف- اسمیرنوف، فریدمن و کروسکال والیس داده های گرد آوری شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که 27 عامل با میانگینی حدود 60 تا 87 در مقیاس 100 درجه ای بر توانمند سازی فرماندهان و مدیران ناجا تاثیر دارند. این عوامل در قالب 3 بعد و 8 گروه عبارتند از:بعد فردی شامل: گروه عوامل روان شناختی، اسلامی، انقلابی و حرفه ای؛بعد سازمانی شامل: راهبردهای مدیریتی، ساختاری و ماهیت سازمانی؛ بعد محیطی شامل: محیط حقوقی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی، اجتماعی.
در بین 72 عامل،3 عامل ایمان، ظلم ستیزی و مردم داری بیشترین تاثیر را داشته اند و 3 عامل ساختار، محیط اجتماعی، سیاسی و سبک رهبری کمترین تاثیر را داشته اند.

کارایی پایین روش های سنتی سیاستگذاری و تصمیمگیری در تحقق اهداف سازمان ها، دلیل اساسی کم رنگ شدن به کارگیری مدلهای تصمیمگیری سنتی است. بر همین اساس، تمایل به استفاده از مدلهای شبکهای در سیاستگذاری های مشترک بین سازمان های اجتماعی به امری ضروری و حیاتی مبدل شده است. چرا که استفاده از شبکه ها موجب حل مناسب و مطلوب تر مشکلات و مسایل سازمانها میگردد.
هدف اصلی پژوهش، بررسی میزان پاسخگویی و دلایل ناکارآمدی ساختار خط مشی گذاری فعلی(سلسله مراتبی) پلیس های ماموریتی ناجا (آگاهی و مواد مخدر) در رابطه با اهداف سازمان و همچنین عوامل موثر درگرایش (ساختار و مدیریت شبکه) به استفاده از الگوهای شبکه ای در سیاست گذاری و تصمیم گیری های سازمانی می باشد.
روش های تحقیق، توصیفی و همبستگی است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده که از روایی و پایایی(83/0α=) قابل قبولی برخورداراست. نمونه انتخاب شده 120 نفر از خبرگان بوده است. فرضیه های تحقیق از طریق آماره های کای اسکوئر و ضریب کندال مورد آزمون قرار گرفته است.
نتایج حاصله بیانگر تاثیر متغیرهای مستقل بر وابسته می باشد. بنابراین ضروری است که سازمان پلیس درسیاست گذاری های خود به نقش با اهمیت این عوامل توجه نموده تا بهبود روزافزون در عملکرد سیاست گذاری های خود را تجربه نماید. در پایان، پیشنهادهای در سه حوزه ساختاری، مدیریتی و فرهنگی از جمله تلاش برای انعطاف پذیرتر کردن ساختار سازمان، ازبین بردن خلاء های ساختاری موجود، تقویت پیوندهای قوی و ضعیف در روابط میان سازمان های خط مشی گذار و... به منظور تسهیل در سیاست گذاری های کلان در سازمان پلیس های آگاهی و مواد مخدر ارائه شده است.

یکی از شاخصه های مهم حیات اجتماعی سالم در هر جامعه ای وجود میزان قابل قبولی از امنیت در آن برای کلیه شهروندان است که در پرتو آن می توانند به فعالیت های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی روزمره شان بپردازند. هدف پژوهش ارتقاء امنیت اجتماعی از طریق شناسائی و مدیریت علمی کانون های جرم خیز که در آن متغیرهای «مکان و زمان های مسئله دار» در ارتباط با محل استقرار نیرو های انتظامی در شهر قزوین مورد بررسی قرار دارند بوده است.
روش بررسی تلفیقی از روش های تحلیلی و تطبیقی است. برای تحلیل های آماری و گرافیکی به صورت ترکیبی از نرم افزارهای سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نرم افزار جانبی Crime Analysis در محیط Arcview، «Case» در محیط ArcGIS و از نرم افزار Office/Excel استفاده شده است. روش اجرای این پژوهش اعمال یک دیدگاه مدیریتی نو بر اساس تقسیم محدوده عملکردی نیروی انتظامی هر یک از کلانتری ها به ایستگاه و پست می باشد.
یافته ها نشان داد که توزیع فضایی مهم ترین کانون های جرم خیز انواع جرایم سرقت در شهر قزوین بر اساس تقسیمات اعمال شده در هر یک از محدوده های عملکردی انتظامی در کلانتری11 مدرس ایستگاه 3 پست2، کلانتری 13 باهنر بلوک 1، کلانتری 17 غیاث آباد ایستگاه1 دهخدا پست 3 و کلانتری 12بازار ایستگاه 2 پست 2 می باشد.
ارائه لوحه های گشت تخصصی به تفکیک انواع جرایم سرقت که به طور فراگیری موجب آمایش بهینه نیروها با توجه به ضریب خطرپذیری محدوده ها، صرفه جویی در منابع (انسانی و غیرانسانی) به واسطه گشت های به موقع در مکان ها و زمان های بحرانی انواع جرایم سرقت، افزایش حس مسئولیت، افزایش راندمان و کارائی ماموریت های پلیس، افزایش حس مفیدبودن نیروها به واسطه استفاده بهینه از توانمندی نیروهالله را در برداشت.

حوادث غیرمترقبه و بلایا اغلب وقایعی غیرقابل کنترل هستند و همواره در نقاط مختلف جهان از جمله ایران به وقوع می پیوندد. از این رو بیمارستان های نظامی شهرهای مرزی به عنوان مهم ترین مراکز بهداشت و درمان نظامی کشور در کمک به مصدومین و مجروحان احتمالی بحران ها،لازم است برنامه های مناسب و منسجم مقابله با بحران در تمام ابعاد را داشته باشند. به منظور بررسی نظرات مدیران 3 بیمارستان نظامی شهرهای مرزی کشور در ارتباط با بحران هایی که در منطقه با آنها مواجهه داشتند انجام پذیرفت.
این مطالعه به روش توصیفی مقطعی و در سال 7831 انجام پذیرفت. در این مطالعه، داده ها با استفاده از پرسشنامه استاندارد که روایی و پایایی(609/0=α) آن مورد تایید قرار گرفته بود، (جمع آوری گردید و در نهایت با استفاده از روش های آماری توصیفی (جداول توزیع فراوانی، میانگین و...) مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها بیانگر آن بودند که 2/95% مدیران مرد بوده و میانگین سابقه مدیریتی در بین کل مدیران 3/10 سال می باشد. 65%از مدیران دوره مدیریت بحران و مدیریت بیمارستان را گذرانده و 6/52% مدیران نسبت به بحران های منطقه خود از آگاهی لازم برخوردار بودند. بحران آشوب، شورش و زلزله با احتمال مساوی2/76%از دید مدیران بیمارستان های مورد مطالعه بیشتر از سایر بحران ها رخ داده و یا احتمال بروز آنها می رود. برطبق نظرات مدیران در 50 درصد بیمارستان های مورد مطالعه برنامه های کوتاه مدت،6/52 درصد بیمارستان ها برنامه های میان مدت و در7/47% بیمارستان ها برنامه های بلندمدت کامل برای رویایی با بحران وجود دارد.
به طور کلی بررسی نظرات مدیران بیانگر آن بود که بیش از نیمی از مدیران بحران های موجود در منطفه خود را به خوبی می شناسند و لیکن توانایی پاسخگویی به بحران ها را در صورت وقوع ندارند. از این رو و با توجه به احتمال وقوع بیشتر بحران هایی نظیر زلزله، آشوب و شورش در مناطق مورد بررسی می بایستی برنامه ریزی در راستای ارتقاء همه جانبه توان بیمارستان ها در برخورد با بحران ها(به خصوص بحران های ذکر شده) صورت پذیرد.

هدف پژوهش حاضر تهیه و اعتباریابی پرسشنامه انتخاب رسته شغلی کارکنان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران(ناجا) بوده است. در این راستا جامعه مورد نظر شامل کلیه کارکنان نیروی انتظامی اعم از مدیران و صاحبنظران و نقش آفرینان و نمونه تحقیق شامل 2422 نفر از 6 رسته شغلی انتظامی، راهنمایی و رانندگی، اطلاعات، آگاهی، اداری و پشتیبانی و مرزبانی بوده اند که به صورت تصادفی انتخاب گردیدند. به منظور تهیه ابزار مورد نظر، تحقیق حاضر در سه مرحله انجام پذیرفت. در مرحله اول به مطالعه و احصاء ویژگی ها و شاخص های مورد نیاز رسته های تخصصی نیروی انتظامی در 6 رسته یاد شده بر حسب شرح وظایف آنان، مبانی نظری و تحقیقات به عمل آمده و نظرات نقش آفرینان، پرداخته شد. در مرحله دوم برای بررسی پایایی و روایی، پرسشنامه اولیه بر روی مدیران و صاحبنظران به حجم نمونه 443 نفر اجرا گردید. و بالاخره در مرحله سوم به منظور پاسخ به سوالات تحقیق، پرسشنامه اصلی بر روی 1011 نفر از کارکنان نیروی انتظامی اجرا گردید. روش تحقیق حاضر از نوع توصیفی بوده و یافته های تحقیق در سه مرحله بالا نشان می دهد که اولا ویژگی های مورد نیاز رسته های ششگانه از گستردگی و تنوع فراوانی برخوردار است. ثانیا پرسشنامه اولیه دارای سطوح قابل قبولی از پایایی و روایی است. ثالثا پرسشنامه اصلی دارای ضریب پایایی 96/0 بوده که در روش های بازآزمایی این ضریب 89/0 و دو نیمه کردن 83/0 برآورد گردید. همچنین پرسشنامه حاضر دارای روایی صوری، محتوایی، افتراقی و همزمان بوده به طوریکه قادر به تمایزگذاری بین گروه قوی و ضعیف می باشد. از طرف دیگر، بر اساس تجزیه و تحلیل یافته ها مشخص گردید در رسته های تخصصی نیروی انتظامی به جز رسته انتظامی علاوه بر ویژگی ها و و شاخص های مشترک، دارای ویژگی های اختصاصی بوده اند.

مقاله حاضر پژوهشی است در ارتباط با شناسایی وضعیت منزلت شغلی و اجتماعی پلیس ایران و عوامل اثرگذار بر آن. شناسایی میزان دقیق منزلت اجتماعی پلیس و عوامل موثر بر آن نیازمند چندین پژوهشی است که تاکنون در این رابطه کار شده باشد. لذا روش شناسی تحقیق با استفاده از تحلیل داده های ثانویه به آزمون موضوع مذکور پرداخته است. یافته های تحقیق نشان داده که منزلت شغلی و اجتماعی پلیس ایران در سطح متوسط و اندکی رو به بالا می باشد. این میزان از منزلت پلیس تا حدی تحت تاثیر جنسیت و تحصیلات پاسخگویان قرار داشته است. به عبارت دیگر، زنان بیش از مردان و تحصیل کردگان دانشگاهی بیش از دیگران منزلت شغلی و اجتماعی پلیس را در سطح فزون تری ارزیابی نمودند. اما بیشترین عامل اثرگذار بر منزلت پلیس ایران، ویژگی های موثر پلیسی است. یعنی توانمندی و اقتدار پلیس در حین انجام وظایف و در شیوه عملکرد آنان که موجب افزایش منزلت نیروی انتظامی در ایران خواهد بود. بنابراین، پیشنهاد گردیده که پلیس برای افزایش شان و منزلت خود در میان مردم، باید اقتدار و توانمندی خود را در حین انجام وظایف و عملکرد خود بیفزاید.

یکی از بالاترین میزان های مرگ و میر ناشی از تصادفات رانندگی در جهان متعلق به ایران است. استفاده از بسیج های اطلاع رسانی آموزشی با کمک رسانه های جمعی برای کاهش رفتارهای خطرناک رانندگی همواره مورد توجه متخصصان بخش سلامت بوده است. بررسی نتایج این بسیج های اطلاع رسانی آموزشی در زمینه پیشگیری از بروز حوادث ترافیکی در جوامع مختلف می تواند ما را در انتخاب راهکاری مناسب برای کاهش میزان رفتارهای خطرناک رانندگی و مرگ و میر و ناتوانی ناشی از این حوادث موثر است.

در این مطالعه مروری، با جست وجو در دو بانک اطلاعاتی الکترونیکی معتبر PubMed و EBSCO و با استفاده از کلمات کلیدی مرتبط و نیز بررسی فهرست منابع و جست وجوی مقالات نویسندگان کارشناس در این زمینه، مقالاتی انتخاب و تحلیل شد که به بررسی نتایج اجرای بسیج های اطلاع رسانی آموزشی در پیشگیری از تصادفات رانندگی در رانندگان، سرنشینان خودروها، موتورسیکلت سواران، دوچرخه سواران و عابران پیاده پرداخته اند.

طراحی و اجرای درست این بسیج ها منجر به دستیابی کم هزینه تر به گروه بزرگ تری از مخاطبان پیام های آموزشی می شود. تحلیل اقتصادی تاثیرات چنین برنامه هایی نشانگر کسب منافع اجتماعی بیشتر در مقایسه با هزینه های صرف شده برای آنهاست.

موفقیت چنین برنامه هایی به همراهی برنامه های تکمیل کننده مدرسه محور و جامعه محو بستگی دارد. حضور متخصصان آموزش سلامت در کنار اصحاب رسانه در فرآیند طراحی برنامه ها، کارایی و اثربخشی این اقدامات را افزایش می دهد.