فهرست مطالب
فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات
پیاپی 20 (پاییز 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/08/12
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 11مقاله ای که در پی می آید با توجه به نقش های جدید فناوری اطلاعات و ارتباطات در توسعه، به طرح مکاتب و رویکردهای نوین در سیاست گذاری و برنامه ریزی توسعه و جایگاه فناوری اطلاعات و ارتباطات در آنها می پردازد. این مقاله با تبیین مولفه های موثر در شکل گیری «جامعه معرفتی» به عنوان مبنای توسعه ارتباطات، وضعیت ارتباطات را در برنامه های توسعه ایران مورد مطالعه قرار می دهد و بر پایه آن بر اهداف و دستاوردهای برنامه چهارم توسعه تاکید می کند.
بر پایه نتایج این تحقیق شاخص های بدست آمده در این برنامه در زمینه زیرساخت های ارتباطی و فناوری های اطلاعات و ارتباطات دست یابی به اهداف سند چشم انداز را با دشواری روبرو کرده است.
کلیدواژگان: فناوری اطلاعات و ارتباطات، سیاست گذاری توسعه، برنامه ریزی توسعه، سند چشم انداز، برنامه چهارم توسعه، جامعه معرفتی، جامعه اطلاعاتی -
صفحه 47این مقاله، بر آن است که مدلی برای تحلیل محتوای سیاست های فرهنگی بدست دهد. منظور از سیاست های فرهنگی در این مقاله به طور خاص سیاست هایی است که از جانب دولت به صورت مکتوب و مصوب ارائه می شود تا زمینه ای برای مدیریت فرهنگی (برنامه ریزی و سازماندهی و هدایت منابع و نیروها) باشد.
مدل باید به دنبال پیدا کردن عقلانیت حاکم بر سیاست فرهنگی باشد. به منظور دستیابی به این مدل، ضمن مطالعه ادبیات موضوع به مسائل دخیل و موثر در شکل دادن به سیاست های فرهنگی مثل تعریف فرهنگ، محدوده ی فرهنگ، ویژگی های اجتماعی فرهنگ، دلایل نیاز به سیاست-گذاری برای فرهنگ و علل تدوین آن، و سرمشقهای سیاست گذاری فرهنگی و همچنین اجزای سیاست فرهنگی می پردازیم.
در نهایت همه ی این موارد که بر شمردیم به علاوه ی نهاد متولی اجرای سیاست تبدیل به متغیرها و حوزه ای که مورد سیاست گذاری قرار گرفته نهایتا هشت متغیر اصلی برای تحلیل محتوای سیاست های فرهنگی را شکل میدهد. به ازای هر متغیر، مقوله های متناسب با آنها از خلال مطالعه ادبیات موضوع استخراج و مطرح شده است.
کلیدواژگان: فرهنگ، سیاست فرهنگی، سیاست گذاری فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، تحلیل محتوا، ارزیابی سیاست های فرهنگی -
صفحه 77سیاست گذاری فرهنگی نوعی برنامه ریزی کلان است که فعالیت های فرهنگی، اجتماعی را در جهت تحقق بخشیدن به اهداف سامان می دهد. اعمال این سیاست ها از سطح قانون گذاری گذشته، به معنای نوعی اعمال قدرت دولت به منظور اصلاح، بهبود و یا ایجاد دگرگونی در باورها و رفتارهای فرهنگی است و از آنجا که دولت از تمام ظرفیت های تشویقی و تنبیهی موجود برای تحقق این سیاست ها برخوردار است، بررسی این سیاست ها اهمیت وافری دارد. این مطالعه با هدف بررسی وجوه سیاست گذاری فرهنگی دولت در حیطه سبک زندگی دختران و اصول و منابع مقوم آن انجام شده است. برای این منظور متون اصلی سیاست فرهنگی از سه ماخذ سیاست گذار در حوزه دختران و زنان جوان از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، سازمان ملی جوانان و سازمان صدا و سیما گردآوری شده و از طریق تحلیل متن، بندهای معینی از مجموعه مصوبات، اسناد و آیین نامه های دستگاه های سیاست گذار بعنوان ادبیات رسمی موجود در این حوزه مورد موشکافی قرار گرفته است. چهار سرفصل اصلی ضوابط حجاب و پوشش، ممنوعیت آرایش، تفکیک جنسی و در نهایت اوقات فراغت شاکله اصلی این سیاست ها را تشکیل می دهد. به جز اوقات فراغت که کمتر مورد توجه قرار گرفته، سه سرفصل دیگر بعنوان سه حلقه مکمل و دارای اثر هم پوشانی همواره تکرارشده است. استدلال اصلی نویسندگان آن است که این شاکله در امتداد ایدئولوژی نظام سیاسی و برخاسته از ارزش های دینی سیاست گذاران با نگاه خاص ایشان به زن خصوصا در فضای انقلابی ایران بوده، با گذشت زمان علارغم تغییرات اجتماعی به دلیل وجود منابع مقوم خود دستخوش تغییر نشده است.
کلیدواژگان: سیاست گذاری فرهنگی، خط مشی فرهنگی، سبک زندگی، ایدئولوژی، حجاب، آرایش، تفکیک دو جنس -
صفحه 121چشم اندازهای تاریخی و جاذبه های فرهنگی نقش مهمی در میزان جذب توریست فرهنگی به کشور دارد. پژوهش حاضر در صدد نشان دادن نقش این چشم اندازها و همچنین تسهیلات موجود در جذب توریست فرهنگی به ایران است. مدعای تبیینی در پژوهش حاضر این است که ایران با داشتن مناطق زیبا و بکر تاریخی باستانی، در ارائه تسهیلات و در نتیجه جذب گردشگر همچنان در تنگنا است به طوری که مقایسه تاریخ و فرهنگ ایران با کشورهای دیگر، و ورود گردشگران معدود به ایران حکایت از ضعف های صنعت جهانگردی در ایران دارد. سوال اصلی این است که؛ میزان جذب توریست فرهنگی و افزایش آن در ایران چگونه قابل تبیین است؟ تئوری هایی که در این پژوهش از آنها استفاده شده است شامل آن دسته از تئوری ها است که بر جذب گردشگر تاکید دارد. روش تحقیق، پیمایش و ایزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. کل جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه توریست های فرهنگی هستند که وارد شهر اصفهان می شوند و حجم نمونه 300 نفر از کل توریست های فرهنگی است. تحلیل به دو صورت تحلیل توصیفی و تبیینی انجام شده است. یافته ها نشان دهنده آن است که چشم اندازهای تاریخی ایران مهمترین انگیزه جذب برای توریست های فرهنگی به ایران است، همچنین ضریب همبستگی رگرسیون متغیر جاذبه های مقصد با میزان جذب توریست فرهنگی برابر با است و هیچ تفاوتی هم میان گردشگران زن و مرد از لحاظ نگرش آنها در مورد جاذبه های مقصد گردشگری وجود ندارد.
کلیدواژگان: توریسم، توریسم فرهنگی، جاذبه های مقصد گردشگری، چشم اندازهای تاریخی، تسهیلات -
صفحه 145هدف گردشگری در وهله نخست بهبود روابط فرهنگی و درک تفاوت های فرهنگی است. گردشگری مذهبی به عنوان یکی از قدیمی ترین اشکال روابط فرهنگی بین اقوام و ملل، از جمله پر رونق ترین گردشگری ها در زمان حاضر است. قدمت این نوع گردشگری با قدمت تاریخ دینی برابری میکند بطوری که عمده ترین نیت گردشگری در شکل سنتی یک عمل دینی - فرهنگی بوده است. نگاهی به گذشته در زمینه سفرها و گردش های مذهبی موید این مطب است.
از این رو ما در این مقاله هر دو مفهوم را بکار می بریم. ایران نیز به دلیل موقعیت های مذهبی فراوان، مقصدی مناسب به جهت گردشگران مذهبی است، با وجود آنکه این استعداد بالقوه وجود دارد، اما تا کنون در این زمینه فعالیت های پژوهشی مناسبی انجام نشده است؛ در حالی که برنامه ریزی صحیح نیازمند پژوهش های کافی و تولید ادبیات تحقیق است.
در طول مطالعه انجام شده چند هدف دنبال شد: نخست روشن کردن مفاهیم حوزه زیارت و گردشگری مذهبی. سپس بررسی آمار موجود ایران در این زمینه و در ادامه مطالعه ای روی مسافرین مسجد جمکران انجام شد. انتخاب این مقصد از آن روی صورت گرفت که مسافرین آن در ادامه سفر به شهر قم می توانند به دیدن آثار مذهبی و غیر مذهبی بروند. بدلیل وجود این حق انتخاب می توان فاصله شناختی میان گردشگری و زیارت را بدرستی مشاهده کرد و سطح توقع و رضایت آنها را سنجید. با استفاده از نمونه گیری غیر احتمالی قضاوتی تعداد 80 پرسش نامه با مصاحبه تکمیل شد. سپس با جمع بندی نظریه ها و تحقیقات انجام شده، با استفاده از مدل SWOT فرصت ها و تهدیدهای پیش روی گردشگری زیارتی در ایران مورد تحلیل قرار گرفت.کلیدواژگان: گردشگری مذهبی، گردشگری زیارت، زیارت، زائر، مذهب، سوغات، تهدید ها و فرصت های گردشگری -
صفحه 173هدف این مقاله بررسی میزان آشنایی و علاقه مندی دانش آموزان سوم متوسطه نسبت به فرهنگ بومی در استان مازندران است. بنابراین 365 دانش آموز از کل 7286 و 10 نفر از متخصصین فرهنگی در استان به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق در این پژوهش کمی و کیفی بوده و از ابزارهایی چون پرسشنامه برای نظرسنجی از دانش آموزان و مصاحبه با کارشناسان استفاده گردید. نتایج بدست آمده حاکی از آن است میزان آشنایی و علاقه به فرهنگ بومی در استان مازندران در حال کاهش است و در عین حال از لحاظ جنسیت تفاوت معنی داری بین دیدگاه دانش آموزان دختر و پسر درباره فرهنگ بومی وجود دارد. نتایج حاصل از مصاحبه با کارشناسان نیز نشان می دهد که عواملی چون جهانی شدن، ضعف منزلت خانواده، ناتوانی مدارس در اجرای وظایف فرهنگی خود، از جمله عوامل مهم چنین وضعیتی محسوب می شوند.
کلیدواژگان: فرهنگ بومی، آموزش و پرورش، استان مازندران -
صفحه 197مقاله تحقیقی حاضر با استفاده از رویکرد جامعه شناسی محیط زیست، به بررسی و مطالعه تجربی رابطه ی بین الگو یا پارادایم نوین زیست محیطی و یکی از رفتارهای مسئولانه ی زیست محیطی یعنی مصرف انرژی می پردازد. برای انجام تحقیق حاضر، از روش پیمایش استفاده شده و برای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه به کار رفته است. جامعه آماری این مطالعه را مناطق شمالی کشور (استان های گیلان، مازندران و گلستان) تشکیل می دهند. برای تعیین نمونه از روش نمونه طبقه ای متناسب استفاده شده و پرسشنامه تحقیق بین 715 نفر پاسخگو توزیع گردیده است. پاسخگویان از هر دو جنس مرد و زن و از هر دو منطقه روستایی و شهری انتخاب شدند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که نیمی از پاسخگویان الگوی نوین زیست محیطی را پذیرفته و اکثر آنها نیز از الگوی مطلوب مصرف انرژی (صرفه جویی در انرژی) پیروی نمودند. علاوه بر این، نتیجه پژوهش نشان می دهد که الگوی نوین زیست محیطی، الگوی مصرف انرژی را هم در مناطق روستایی و هم در مناطق شهری تحت تاثیر قرار می دهد. بنابر این، با استفاده از الگوی نوین زیست محیطی می توان الگوی مصرف انرژی خانگی را در مناطق شهری و روستایی مناطق شمالی کشور پیش بینی نمود.
کلیدواژگان: الگوی نوین زیست محیطی، صرفه جویی در انرژی، عملکرد زیست محیطی، رفتار زیست محیطی، رفتار مسئولانه زیست محیطی -
صفحه 217فرهنگ محتوای کانونی روابط اجتماعی و مبین شیوه ی زندگی واحد های اجتماعی است. ابعاد ذهنی و عینی فرهنگ می تواند منابع تسهیل کننده نحوه ی احساس، اندیشه و عمل(سرمایه فرهنگی) به حساب آیند. مطالعه ی این نوع سرمایه و نقش آن در ابعاد مختلف زندگی انسان و عاملان اجتماعی به طور روزافزونی در حال گسترش است. عرصه ی تعلیم و تربیت بیش از دیگر حوزه های دانشگاهی شاهد بررسی های نظری و تحقیقاتی این مفهوم بوده است. اما بندرت می توان مطالعاتی را یافت که به طور مستقل و جامع به سنجش این مفهوم مبادرت نموده باشند. این خلا در عرصه ی علمی دانشگاهی ایران بیشتر احساس می شود. این مقاله از طریق بررسی نظریه سرمایه فرهنگی و مرور نحوه ی مفهوم سازی و عملیاتی نمودن سرمایه فرهنگی در پژوهش های موجود و قابل دسترس سعی نموده است مدلی را برای سنجش این مفهوم جستجو و ترسیم نماید.
کلیدواژگان: سنجش سرمایه فرهنگی، ابعاد عینی و ذهنی فرهنگ، مدل بازتولید فرهنگی بوردیو، مدل تحرک فرهنگی دیمجیو
-
Page 11This Article introduces the new approaches and new schools of policy making and development planning and the role of ICT by concerning on the new role of ICT on development. By emphasizing on the effect factors on emerging “Knowledge Society” as a base for development of communication, this article study the development plans in Iran.Keywords: Information, communication Technology, Developmental Policy Making, Developmental Planning, Great Vista Document, Knowledge Society, Information Society
-
Page 47This article’s aim is to present a model for content analysis of cultural policies. By cultural policies, we refer to policies which are written and approved by the government. These policies are a basic for cultural management.This model should take the rationality of the cultural policies into consideration. In order to achieve this model, first of all we carried out a survey of the literature of the subject. During this, we conducted a survey of the effecting parameters on formation of the cultural policies, for example, definition of the culture, scope of the culture, social parameters of the culture, patterns of cultural policy making and different parts of cultural politics.All that we mentioned above plus responsible organization for fulfilling the policies and the field of cultural policy making finally form eight independent variables for content analysis of cultural policies. For each variable, the correspondence categories was chosen and exhibited during the study of the literature of the subject.Keywords: Culture, Cultural Policy, Cultural Policy Making, Cultural planning, Content Analysis, Assessment of Cultural Policies
-
Page 77Abstract: Access to real knowledge of women's situation in Iran requires precise study of cultural policies under which they have lived during last three decades. Due to Barker (2004) Cultural policy is concerned with regulation and management of culture and in particular with the administrations of those institutions which produce and govern the form and content of cultural products. These cultural policies not only effect on people trough TV production, but also arrange their actions in public sphere. The fact is that surveillance of Islamic ideology which is practiced in everyday life can be best manifest in such policy. Due to this, the paper analyses the main texts of cultural policy: Supreme council of Cultural Revolution, Islamic Republic of Iran Broadcasting and National Organization of Youth. Findings indicate that the corner stones are keeping Hijab, prohibition of makeup and sex segregation. It seems that regardless of globalKeywords: Cultural Policy Making, Life Style, Ideology, Veil (Hijab), Make Up, Gender Distanction
-
Page 121Historical perspectives and cultural attractions play an important role in cultural tourist absorption rate. This Study will provide these perspectives role & facilities for cultural tourist absorption to Iran. As an explanatory Claim in This Study, although there are lots of beautiful natural and historical places in Iran, the facility providing and the amount of tourist absorption is not satisfiable and in comparison with other countries Iran’s tourism industry is poor. The main question of this study is how we can explain the rate of tourist absorption in Iran. Tourist absorption are the theories which are used in this study. Research method is Survey and data gathering scale is Questionnaire. Research statistical Society is included cultural Tourists who are entered in Isfahan with 300 cases as sample size. Analyses are descriptive and explanatory. Findings Indicate Iran historical perspectives are the main motivation for Cultural Tourist absorption to Iran, also regression coefficient of destination attractions Variable with Cultural Tourist absorption rate is equal to 0.37. Finally, there are not any significant differences between Males and Females Attitudes about tourism destination attractions.Keywords: tourism, cultural tourism, destination attractions, historical perspectives, facilitation
-
Page 145Religious tourism is one of the oldest forms of cultural relationships among nations and ethnics. This kind of tourism is one of the most successful tourisms in this era. As a historical view point, Religious tourism is as old as history of religious. In this study the authors emphasize on The definition of pilgrimage and religious tourism at first and then after concerning on the statistics of these concepts, carry out a survey on tourists and pilgrimages of Jamkaran. By applying the model of SWOT and use 80 questionnaire authors analyse the opportunities and treatments of pilgrimage tourism of Iran.Keywords: Pilgrimage, Religious, Opportunities, Treatments of Tourism, Religious Tourism
-
Page 173The main Aim of this Article is showing An Examination on the Amount of Familiarity and interesting of high school students about folk culture of Mazandaran. Our Population is 7286 students and Sample size is 365 students and 10 experts of cultural issues in Mazandaran. The research is held by qualitative and quantitative method and is applied Questionnaire and interview. Results shown the interesting and familiarity is decreasing despite of a significant difference between boys and girls. Some factors like that Globalization, weakness of family status, and disability of schools for carrying out their duties are the chief influential factors in this issue.Keywords: Folk Culture, Education, Mazandaran
-
Page 197This paper investigates the relationship between new environmental paradigm (NEP) and energy consumption as an environmental responsible behavior. To conduct the research, a survey method was used and questionnaire was applied to collect data. People in the Northern regions (i.e., Golestan, Mazandaran and Geelan provinces) compose population of the study. Stratified sampling method was used to select the sample of the study and the questionnaires were distributed among 715 samples. The respondents were males and females and selected from rural as well urban residents. The results of the survey show that half of the sample accepted new environmental paradigm and majority of them applied desired pattern of energy consumption. Furthermore, the results indicated that the new environmental paradigm affects on pattern of energy consumption both in rural and urban areas. The overall results suggested that the new environmental paradigm can predict pattern of household energy consumption in rural as we as urban areas of the northern regions.Keywords: New Environmental paradigm, Saving Energy, Environmental performance, Environmental Behaviour, Environmentally Responsible behaviour
-
Page 217Culture is the core content of social relationships and an indicative of life style of social units. The subjective and objective aspects of culture can be counted as facilitating sources of the style of emotion, thought and action (cultural capital). Studying the capital and its impact on the various aspects of human life and social actors is increasing from day to day. Among academic branches, the context of education has rather been witnessed the studies. The rate of comprehensive and independent surveys measured the concept is rare. There is a more rarity of such surveys in Iran. Studying the theory of cultural capital and reviewing the style of conceptualization and operationalization of available and existing surveys, this article has struggled to investigate and draw a model of measuring cultural capital.Keywords: Measuring cultural capital, the subjective, objective aspects of culture, Bourdieu's cultural reproduction model, DiMaggio's cultural mobility model
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.