فهرست مطالب

مجله تحقیقات نظام سلامت حکیم
سال پانزدهم شماره 1 (پیاپی 56، بهار 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/03/23
  • تعداد عناوین: 8
|
  • شیما بهنام منش صفحات 13-21
    مقدمه
    از جمله مهم ترین موارد بهره بری از حیوانات تراریخته در اهداف پزشکی، استفاده از این حیوانات برای پیوند اعضای بدنشان به انسان است که مباحثات اخلاقی و علمی بسیاری پیرامون آن شکل گرفته است. درباره مباحثات اخلاقی، طیف انتقادات وارده آن چنان وسیع است که می توان آن ها را به دو دسته کلی تقسیم نمود. دسته اول که تحت نام انتقادات اخلاقی ذاتی طرح شده اند و دسته دیگری به نام انتقادات عرضی. در زمینه دسته دوم، انتقادات باز به دو گروه عمده تقسیم می شوند. دسته ای که با دید انسان محور، عوارض پیوند اعضای حیوانات به انسان را بررسی نموده اند و گروه دیگر که با دید جاندارمحور و با استدلال رفاه حیوانات این امر را مردود اعلام داشته اند.
    روش کار
    در مقاله پیش رو، نویسنده درصدد است تا با استفاده از کتب و دستورالعمل هایی منتشر شده درباره حیوانات ترنسژنیک و با روشی تحلیلی توصیفی، مناقشات اخلاقی طرح شده را بیان نماید تا مسجل بشود که آیا انجام عمل پیوند اعضای حیوانات به انسان با توجه به انتقادات اخلاقی و ابهامات علمی از نظر اخلاقی پذیرفته شده است یا خیر.
    نتیجه گیری
    در حال حاضر مطالعات حاکی از آن است که با وجود طرح اصل احتیاط که سبقه اخلاقی و حقوقی دارد، در این مرحله به دلیل وجود ابهامات و عدم قطعیت های علمی مقبول، انجام پیوند اعضای حیوانات به انسان دربردارنده خطراتی برای انسان و حیوانات می باشد و به دلیل آثار سوء، انجام آن هم نسبت به انسان و هم حیوان غیراخلاقی انگاشته شده است.
    کلیدواژگان: حیوانات تراریخته، پیوند اعضا، رفاه حیوانات، اصل احتیاط
  • فرید خرمی، مریم احمدی، شهرام زارع، راحیل حسینی اشپلا صفحات 22-29
    مقدمه
    تجهیز مدیریت به یک سیستم اطلاعات صحیح و مطمئن باعث ارتقای توانایی آن در اتخاذ تصمیم در مورد برنامه ریزی، سازمان دهی و کنترل می گردد. این پژوهش با هدف تحلیل و ارزیابی نیازهای اطلاعاتی اداره تجهیزات پزشکی معاونت های درمان دانشگاه های علوم پزشکی کشور انجام گرفته است.
    روش کار
    این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی مقطعی است. جامعه مطالعه در این پژوهش مدیران اداره تجهیزات پزشکی 39 دانشگاه علوم پزشکی کشور و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه بود که در سال 1387 انجام گرفت. با توجه به وجود روش های مختلف طراحی سیستم های اطلاعاتی، ما از دو روش BSP که بر مبنای فرآیندها و شرح وظایف و روش CSF که بر مبنای عوامل حیاتی موفقیت مدیران است الگوبرداری کردیم. برای تحلیل و آنالیز داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد.
    یافته ها
    در مجموع از 29 مورد، نیاز اطلاعاتی شناسایی شده، 62% جزو نیازهای اطلاعاتی اولیه از دیدگاه خود مدیران بود. 41% از نیازهای اطلاعاتی، جزو عوامل حیاتی موفقیت مدیران (CSF) واحد قرار گرفتند. 4% نیازهای اطلاعاتی از طریق فرم، 14% فرم و بانک اطلاعاتی به طور مشترک، و 11% وب سایت اینترنتی در دسترس بودند و 71% نیازها بدون منبع (فرم، بانک اطلاعاتی، وب سایت) مشخص بودند.
    نتیجه گیری
    با توجه به این که 71% نیازهای اطلاعاتی مدیران، فاقد منبع اطلاعاتی بودند، طراحی سیستم اطلاعات مدیریت در این واحد ضروری به نظر می رسد. با وجود شناسایی 62% از نیازهای اطلاعاتی واحد، توسط خود مدیران، طراحی سیستم های اطلاعاتی نباید به تنهایی متکی بر نیاز آن ها باشد و استفاده از روش های علمی در طراحی سیستم های اطلاعاتی توصیه می شود.
    کلیدواژگان: ارزیابی نیازها، سیستم اطلاعات مدیریت، تجهیزات پزشکی، اداره تجهیزات پزشکی
  • علی درویش پورکاخکی، ژیلا عابدسعیدی، علی دلاور، منصوره سعیدالذاکرین صفحات 30-37
    مقدمه
    سالمندی با اثر بر همه ابعاد زندگی، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمند را تحت تاثیر قرار می دهد. به منظور ارزیابی این اثرات، پژوهش حاضر با هدف طراحی ابزار اندازه گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان صورت گرفته است.
    روش کار
    پژوهش حاضر یک پژوهش روش شناسی است که در مراحل تعریف مفهوم کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان، تعیین عبارات ابزار اندازه گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان و تعیین ویژگی های روان سنجی ابزار کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان صورت پذیرفته است.
    یافته ها
    بر اساس نتایج مرحله اول پژوهش، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان تعریف گردید. در مرحله دوم پژوهش، 121 عبارت به همراه یک عبارت کلی در قالب مقیاس پنج درجه ای لیکرت استخراج گردید. در مرحله سوم، پس از تعیین اعتبار محتوی و صوری، ابزار با 105 عبارت به دست آمد. بر اساس نتایج به دست آمده از تعیین اعتبار سازه با روش تحلیل عاملی، 50 عبارت در قالب شش عامل استخراج گردید. بررسی نتایج حاصل از تعیین اعتبار ملاکی همزمان، وجود رابطه خطی مثبت و معناداری را بین نمرات ابزار کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان و ابزار ملاک نشان داد. نتایج حاصل از بررسی پایایی ابزار اندازه گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان به روش همسانی درونی و پایایی آزمون مجدد نیز ضرایب پایایی از83/0 تا 96/0 را نشان داد.
    نتیجه گیری
    نتایج نشان داد که ابزار طراحی شده، دارای اعتبار و پایایی جهت اندازه گیری کیفیت زندگی مرتبط با سلامت سالمندان می باشد.
    کلیدواژگان: طراحی ابزار، کیفیت زندگی مرتبط با سلامت، سلامت، سالمندی، ایران
  • باران هاشمی، نسرین امیدوار، دالی بنداریان زاده، الهام شکیبازاده، بهرام رشیدخانی، فریناز عباسیان صفحات 44-52
    مقدمه

    با وجود اثرات سلامتی بخش متعدد میوه ها و سبزی ها، دریافت این دو گروه غذایی در نوجوانان دختر تهرانی کمتر از میزان توصیه شده می باشد. با توجه به رابطه نزدیک مشاهده شده بین باور و عملکرد والدین و رفتارهای غذایی نوجوانان، مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر یک مداخله خانواده محور بر میزان مصرف میوه و سبزی در نوجوانان دختر تهران اجرا شد.

    روش کار

    تعداد 283 دختر نوجوان دانش آموز مقطع اول و دوم راهنمایی، به همراه والدینشان (136 نفر در گروه آزمون و 147 نفر در گروه شاهد) در مطالعه شرکت کردند. نظریه شناختی- اجتماعی، چارچوب طراحی مداخله بود. مداخله شامل سه جلسه آموزش والدین از طریق جلسات بحث گروهی و توزیع پمفلت و کتابچه بود. به منظور ارزیابی تاثیر مداخله، در دو مقطع پیش و پس از مداخله (سه ماه پس از مداخله)، میزان مصرف میوه و سبزی نوجوانان توسط یادآمد 24 ساعته میوه و سبزی و بسامد مصرف میوه و سبزی و وضعیت فراهمی میوه و سبزی در خانه، امید پیامد، ترجیح، مهارت، آگاهی، یادگیری مشاهده ای و خودبسندگی ارزیابی شد.

    یافته ها

    پس از مداخله، میزان دریافت میوه و سبزی در گروه آزمون افزایش معنادار داشت (از 62/4 ±25/6 به 6/4 ±22/7 واحد در روز در ابتدا و انتهای مداخله، 02/0= p)، ولی در گروه شاهد تغییر معناداری در مصرف این گروه ها مشاهده نشد. در بین سازه های نظریه شناختی- اجتماعی، تنها آگاهی در گروه آزمون افزایش معنادار یافت (از 5/0 ±3/0 به 7/0 ±6/0 در ابتدا و انتهای مداخله، 001/0> p).

    نتیجه گیری

    مداخله خانواده محور بر اساس نظریه شناختی اجتماعی می تواند در افزایش دریافت میوه و سبزی در نوجوانان موثر باشد.

    کلیدواژگان: میوه و سبزی، نظریه شناختی، اجتماعی، نوجوان، خانواده
  • رحیم حبیبی، حسین کارشکی، علی دشتگرد، عباس حیدری، علی طلایی صفحات 53-59
    مقدمه
    اعتیاد و درمان آن، حداقل در سال های اخیر مشکل اصلی نظام سلامت در بسیاری از کشورهای جهان بوده است. در کشور ایران با توجه به جوان بودن جمعیت و فراهم بودن زمینه های لازم جهت شیوع اعتیاد در بین جمعیت جوان، حدود 44 میلیون نفر در معرض خطر هستند. بدین منظور پژوهش های پیرامون مساله اعتیاد از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. با توجه به این که در مطالعات ترک اعتیاد، خودکارآمدی پیش بینی کننده رفتارهای وابسته به سلامتی می باشد، ساخت و تهیه ابزاری بر ای سنجش میزان خودکارآمدی در معتادان ضروری است. هدف از انجام مطالعه حاضر، رواسازی و بررسی پایایی پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون بوده است.
    روش کار
    پس از اطمینان از اعتبار ترجمه و تعیین روایی (روایی محتوایی، صوری و روایی سازه که خود شامل تحلیل عاملی بود)، پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون به طور همزمان با پرسشنامه خودکارآمدی عمومی به صورت تصادفی ساده در اختیار 150 نفر از مددجویان معتاد مراجعه کننده به کلینیک درمان و بازتوانی اعتیاد مهر و پیروزی شهر مشهد قرار گرفت. پایایی این پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید.
    یافته ها
    ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نشان دادکه بین نمرات دو پرسشنامه (خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون و خودکارآمدی عمومی)، همبستگی بالا (67/0= r)و معناداری به لحاظ آماری وجود داشت (001/0> p). ساختار عاملی پرسشنامه نیز با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. فاصله اطمینان در این پژوهش برای هر ضریب آلفا 95% لحاظ گردید. اعتبار این پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (90/0=α) به دست آمد. در نتایج تحلیل عاملی، چهار عامل مهارت های حل مساله، تصمیم گیری، ابراز وجود و ارتباط شناسایی شدند. میزان آلفا برای عامل ها بین 72/0 تا 78/0 به دست آمد.
    نتیجه گیری
    پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون دارای روایی و پایایی مناسب شناخته شد و با توجه به نتایج پژوهش حاضر، عوامل به دست آمده از تحلیل عاملی می توانند خودکارآمدی ترک اعتیاد در مددجویان وابسته به مواد مخدر را به گونه ای مناسب اندازه گیری نمایند.
    کلیدواژگان: روایی، پایایی، خودکارآمدی، اعتیاد
  • زهره شاه حسینی، معصومه سیمبر*، علی رمضانخانی، حمید علوی مجد صفحات 60-67
    مقدمه

    بدون تردید هیچ نظام مراقبتی بهداشتی نه توانسته و نه می تواند همه نیازهای فرد و جامعه را با زیرمجموعه گسترده آن برآورده کند. به همین دلیل اولویت بندی نیازها ضرورت می یابد. نیازسنجی به معنی ترجیح مطلق یک نیاز بر نیاز دیگر نیست؛ بلکه تشخیص مهم ترین نیازها، تعیین نقاط اشتراک نیازها و سنجش نسبت توجه به هر نیاز در هدف گذاری برنامه های سلامت است. این مطالعه با هدف ارزیابی نیازهای روانی- عاطفی دختران نوجوان انجام شد.

    روش کار

    در این مطالعه مقطعی، 2010 دختر دانش آموز مقاطع راهنمایی و متوسطه استان مازندران، طی نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای وارد مطالعه شدند. نیازهای روانی- عاطفی مشارکت کنندگان به کمک پرسشنامه نیازهای سلامت دختران نوجوان که ابزاری روان سنجی شده مطابق با فرهنگ ایرانی می باشد، به روش خود اظهاری توسط مشارکت کنندگان بررسی گردید. داده های به دست آمده با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه و آنالیز رگرسیون چندگانه تحلیل شدند.

    یافته ها

    میانگین و انحراف معیار نمره نیازهای روانی- عاطفی مشارکت کنندگان 23/14 ±83/35% بود. همچنین میانگین نمره نیازهای نوجوانان شهری (14 ±85/36%) به طور معناداری از نوجوانان روستایی (99/14 ±82/24%) بالاتر بود (001/0 > p). در این مطالعه بین نمره نیازهای روانی- عاطفی نوجوانان با سن آنان(001/0> (p و مدرک تحصیلی مادرانشان (03/0 = p) ارتباط معنادار آماری وجود داشت.

    نتیجه گیری

    نیازسنجی، مبتنی بر تبیین فاصله بین وضع مطلوب و وضع موجود به عنوان یک روش ضروری جهت کشف ابعاد مختلف نیازهای سلامت روانی- عاطفی دختران نوجوان و اولویت بندی موضوعی آن پیشنهاد می گردد.

    کلیدواژگان: نیازهای روانی، عاطفی، دختران نوجوان، نیازسنجی
  • شهناز کهن، معصومه سیمبر، فریبا طالقانی صفحات 68-77
    مقدمه
    امروزه تنظیم خانواده از مفهوم کنترل جمعیت رها گردیده و به عنوان یک عنصر اساسی در حقوق باروری، توانمندی و ارتقای موقعیت زنان در جامعه مطرح است تا زوجین به صورت داوطلبانه، بر پایه آگاهی و بینش، دست به تصمیم گیری مسوولانه درباره فرزندآوری خود بزنند. لذا اطمینان از توانمندی زوجین به هنگام ارایه خدمات تنظیم خانواده، خصوصا توانمندسازی زنان یک پیش نیاز ضروری جهت ارتقای سلامت و توسعه است. این مطالعه جهت تبیین نقش خدمات تنظیم خانواده در توانمندی زنان، با رویکرد کیفی انجام شد.
    روش کار
    این مطالعه با روش تحلیل محتوای کیفی صورت گرفت. مشارکت کنندگان 37 خانم متاهل سنین باروری واجد شرایط تنظیم خانواده تحت پوشش مراکز بهداشتی ارایه دهنده خدمات تنظیم خانواده در شهر اصفهان بودند که با نمونه گیری هدفمند از بین داوطلبین انتخاب شدند. اطلاعات با ضبط هفت جلسه بحث گروه متمرکز و پنج مصاحبه فردی جمع آوری و مکتوب گردید. داده ها با روش آنالیز محتوای کیفی تحلیل شدند.
    یافته ها
    با تحلیل توصیف مشارکت کنندگان درباره عوامل توانمندی در مراکز ارایه خدمات تنظیم خانواده، چهار طبقه اصلی استخراج گردید که شامل: جلب مشارکت مردان در خدمات تنظیم خانواده، فراهم کردن خدمات جامع سلامت باروری، توسعه خدمات رایگان تنظیم خانواده، و بکارگیری تکنولوژی مناسب برای اطلاع رسانی جامعه بود.
    نتیجه گیری
    تحلیل دیدگاه مشارکت کنندگان حاکی از آن است که رویکرد فعلی مراکز بهداشتی در ارایه خدمات تنظیم خانواده نتوانسته است تمایلات باروری زنان را به طور همه جانبه ای حمایت و برآورده نماید. از این رو الگوی ارایه خدمات و محتوای آن باید مورد بازنگری قرار گیرد و با تمرکز بر ارایه خدمات تنظیم خانواده همزمان به زوجین، خدمات جامع بهداشت باروری و درمان کامل عوارض روش های پیشگیری، به تصمیم گیری آگاهانه و مسوولانه زنان کمک نماید تا آن ها بتوانند کنترل بیشتری بر باروری خود داشته باشند.
    کلیدواژگان: توانمندی، خدمات تنظیم خانواده، مطالعه کیفی
  • جعفرصادق تبریزی، رحیمه علیپور، مصطفی فرحبخش، کمال قلی پور، مجتبی محمدزاده صفحات 78-86
    مقدمه
    کارآمدی سیستم بهداشت و درمان کشور نیازمند تعامل و مشارکت فعال بین گیرندگان و ارایه کنندگان خدمات سلامت است. مراکز بهداشتی درمانی باید محلی برای درک و احترام به حقوق و مسوولیت های گیرندگان خدمات، خانواده های آن ها و ارایه کنندگان خدمات باشند تا در سایه تعهد دوجانبه، سلامت جامعه در بالاترین سطح ممکن تامین گردد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان رعایت حقوق گیرندگان مراقبت های دوران بارداری انجام گردید.
    روش کار
    یک مطالعه توصیفی مقطعی با مشارکت 185 نفر از مادران بارداری که در ماه نهم بارداری قرار داشتند، در 40 مرکز بهداشتی درمانی و پایگاه بهداشتی کلان شهر تبریز در سال 90-1389 انجام گرفت. نمونه ها به روش تصادفی و به تعداد 3 الی 8 نفر از هر مرکز و پایگاه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته که روایی و پایایی آن تایید شده بود استفاده گردید. عملکرد مراکز و پایگاه ها در رعایت حقوق بیمار در 12 بعد از چهار محور حقوق بیمار از دیدگاه مادران باردار با امتیازدهی صفر (عملکرد بسیار ضعیف) تا ده (عملکرد مطلوب) بررسی شد و داده های جمع آوری شده در نرم افزار SPSS تحلیل گردید.
    یافته ها
    از دیدگاه مادران باردار، همه محورها از عملکرد بالا و یا نسبی برخوردار بوده و ابعاد اعتماد و رازداری؛ رعایت حریم خصوصی؛ دسترسی؛ و استمرار دریافت خدمت، مطلوب بوده و بیشترین امتیاز (9≤) را به خود اختصاص دادند. برای ابعاد مربوط به ارتباط و تعامل مناسب؛ دریافت خدمت در سریع ترین زمان ممکن؛ تامین امکانات رفاهی پایه و داشتن اختیار برای تصمیم گیری آزادانه از دیدگاه مادران باردار عملکرد متوسط گزارش شده (99/8 -7) و ابعاد انتخاب ارایه کننده خدمت؛ خدمت به دور از هرگونه آسیب و درد و رنج (ایمنی)؛ ارایه خدمت توام با احترام و شایسته شان و منزلت؛ و ارایه اطلاعات و آموزش های ضروری به ترتیب پایین ترین امتیاز عملکرد را دریافت نمودند (7>). در مجموع محور احترام به حریم خصوصی و رازداری بالاترین امتیاز (95%) و محور حق انتخاب و تصمیم گیری آزادانه کمترین امتیاز (70%) را کسب نمودند. ضمنا در این مراکز سیستم بررسی و پاسخگویی به شکایات وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    با توجه به اهمیت رعایت ابعاد مختلف حقوق گیرندگان خدمت در طول دوران بارداری و عدم توجه کافی به این مساله، لازم است توجه افزون تری به ابعاد با عملکرد ضعیف معطوف شده و سیستم دریافت، بررسی و پاسخگویی به شکایات مراجعه کنندگان ایجاد گردد.
    کلیدواژگان: مراقبت های دوران بارداری، حقوق بیمار، کیفیت خدمت
|
  • Shima Behnam Manesh Pages 13-21
    Introduction
    One of the most important issues about transgenic animals is using their organs for transplantation to human body. This issue has raised a lot of ethical and scientific controversies. Considering ethical issues, the range of received criticism is so large that we can divide them into two comprehensive groups; the first group is known as intrinsic ethical criticisms, and other group is called extrinsic criticism. We can still divide the second group criticism into two subgroups; the first subgroup studies the problem from a human-centered point of view, and the second deals with the problem from the animal-centered viewpoint rejecting such activities.
    Methods
    In this article, through the use of published books and manuals about transgenic animals and by the help of descriptive approach, the writer aimed to fully discuss the raised ethical conflicts so that it is made clear whether xenotransplantation is acceptable regarding the ethical criticism and scientific ambiguities or not.
    Conclusion
    It is noteworthy that the present studies point out that despite proposing the precautionary principle, which has ethical and legal background, in this step, due to the presence of ambiguities and the uncertainty of accepted scientific theories, transplantation of animal organ into human body is found to have perils for human life and animals. So it is considered unethical.
  • Khorrami F., Ahmadi M., Zare Sh, Husseini Eshpala R. Pages 22-29
    Introduction
    Given the ever-increasing importance and value of information, providing the management with a reliable information system, which can facilitate decision making regarding planning, organization and control, is vitally important. This study aimed to analyze and evaluate information needs of medical equipment offices.
    Methods
    This descriptive applied cross-sectional study was carried out in 2008. The population of the study included the managers of statistic and medical records at the offices of vice-chancellor for treatment in 39 medical universities in Iran. Data were collected using structured questioners. With regard to different kinds of designing information systems, sampling was done by two methods, BSP (based on processes of job description) and CSF method (based on critical success factors). The data were analyzed by SPSS-16.
    Results
    Our study showed that 41% of information needs were found to be critical success factors of managers of office. The first priority of managers was "the number of bed and bed occupancy at hospitals". Of 29 identified information needs, 62% were initial information needs of managers (from the view points of managers). Of all, 4% of information needs were obtained through the form, 14% through both the form and database, 11% through the web site and 71% had no sources (forms, databases, web site).
    Conclusion
    Since 71% of the information needs of statistic managers had no information sources, development of information system in these offices seems to be necessary. Despite the important role of users in designing information systems (identifying 62% of information needs), other scientific methods is also needed to be utilized in designing information systems.
  • Darvishpoor Kakhki A., Abed Saeedi J., Delavar A., Saeed-O-Zakerin M. Pages 30-37
    Introduction
    As a worldwide phenomenon, aging has an adverse effect on Health-Related Quality of Life (HRQoL) of elderly people. Developing measurement instruments are necessary for measuring HRQoL. The objective of this study was to develop an instrument for measuring the HRQoL of elderly people.
    Methods
    Development of the EHRQoL instrument was made up in three stages including: 1) Concept definition; 2) Items selection; and 3) Psychometrics properties (validity and reliability) of EHRQoL. The first and second stages were including literature review and semi-structured interviews with the elderly. The third stage included assessments of contents validity, face validity, construct validity (factor analysis), criterion-related validity (concurrent validity), internal consistency (alpha Cronbach) and stability (test-retest reliability) of elderly people. In this stage, 400 elderly participated in the study based on random sampling method.
    Results
    The HRQoL of elderly people was defined as elder people perceptions of absence of disease and treatments, autonomy, empowerment, healthy mind, family integrity, social engagement and spiritual well-being. The EHRQoL was developed in 121 items within five-pointy likert scale. After content and face validities, 105 items remained in the instrument. The results of factor analysis revealed 50 items with six factors: social engagement, not being sick, healthy mind, spiritual well-being, autonomy and family integrity. The results of criterion-related validity revealed linear, positive and significant relations between the HRQoL and criterion instrument. The results of internal consistency and alpha Cronbach revealed reliability coeffients of 0.83-0.96 for the EHRQoL.
    Conclusion
    The EHRQoL with 50 items in five-point likert scale is a valid and reliable instrument for measuring HRQoL of elderly people.
  • Hashemi B., Omidvar N., Bondarianzadeh D., Shakibazadeh E., Rashidkhani B., Abbasian F. Pages 44-52
    Introduction

    Despite several health benefits of fruits and vegetables (F&V), intake of these food groups among most adolescent girls in the city of Tehran is less than recommended. Based on investigations, there is close association between parental beliefs and practices with children's F &V intake.

    Methods

    A total of 283 adolescent girls and their parents, (136 as intervention group and 147 as controls) were participated in the study. Social Cognitive Theory provided the theoretical basis for the design of the intervention. The intervention included, three sessions of parents education through group discussion in which a booklet and three pamphlets were also distributed. Adolescents F&V intake by a 24- hour recall and a FFQ, fruit and vegetable availability, outcome expectation, preference, skill, knowledge, observational learning and self-efficacy were measured at baseline (before intervention) and at the end of study (after three months intervention).

    Results

    F&V consumption significantly increased post-intervention in the intervention group (from 6.25±4.62 to 7.22±4.6 servings/day pre- and post intervention, respectively. p= 0.02). No significant changes were observed in the control group. Among SCT constructs, only knowledge of the intervention group increased significantly (0.3±0.5 and 0.6±0.7 pre- and post intervention, respectively. p<0.001).

    Conclusion

    The family-based interventions appear to be feasible and effective in increasing F&V consumption in adolescents.

  • Habibi R., Karshky H., Dashtgard A., Heidary A., Talaei A. Pages 53-59
    Introduction
    Addiction is a major health problem worldwide. Regarding young population in Iran, about 44 million individuals are at risk for addiction. Studies have shown that the self-efficacy is a main predictor of health behaviors. The aim of this study was to study validity and reliability of the Bramson’s quit addiction self-efficacy questionnaire.
    Methods
    After doing translation-back translation processes, the questionnaire along with the general self-efficacy questionnaire were completed by 150 addicted clients who were selected randomly from the rehabilitation and treatment Mehr and Piroozi addiction clinics in mashhad. The reliability was calculated using the Cronbach's alpha coefficient.
    Results
    Pearson correlation coefficient showed that there was high correlation between the two questionnaires (general self-efficacy and Bramson’s quit addiction self-efficacy; r=0.67; p<0.001). Factor structure of the questionnaire was confirmed using the confirmatory factor analysis. The Cronbach's alpha was 0.90. The results of the factor analysis identified four factors: problem-solving skills, decision making, assertiveness, and communication (The alphas were between 0.72 and 0.78).
    Conclusion
    The validity and reliability of the questionnaire seemed to be appropriate.
  • Shahhosseini Z., Simbar M., Ramezankhani A., Alavi Majd H. Pages 60-67
    Introduction

    Undoubtedly, any health care system could not meet all health needs of people. So prioritizing of the needs is necessary. Needs assessment does not mean one need is superior to another. It determines most important needs, common needs, and importance of each need in health care planning. The aim of this study was to assess the psycho-emotional needs of female adolescents.

    Methods

    In this cross-sectional study, 2010 middle- and high-school female adolescents were recruited from randomly selected schools in Mazandaran province, Iran. Psycho-emotional needs of participants were assessed using the self-administrated culturally-sensitive Iranian Female Adolescents Health Needs Questionnaire (IFAHNQ). Data were analyzed using Pearson Correlation Coefficient, Independent T-Test, One-Way Anova and Multivariate regression.

    Results

    Mean scores of psycho-emotional needs of participants were 35.83±14.23. The urban adolescent's scores (36.85±14) were significantly higher than the rural habitats (24.82±14.99) (p<0.001).There were significant relationships between psycho-emotional need's scores with age (p<0.001) and mother's education (p=0.03).

    Conclusion

    Further studies should be conducted to investigate p sycho-emotional needs of female adolescents and its different dimensions.

  • Kohan Sh, Simbar M., Taleghani F. Pages 68-77
    Introduction
    Nowadays, family planning is a separate concept from contraceptive tools. It is considered as a fundamental element in accessing to fertility rights, empowering women, and promoting women’s status in societies. It aims to empower women for appropriate decision-makings about family planning and help them to have aware decisions. To be assure of women’s empowerment, while giving family planning services, is an essential prerequisite for enhancing reproductive health. This study aimed to explore women’s perceptions about role of family planning services in empowering them.
    Methods
    In this qualitative study, data were gathered from 37 married women who were using contraceptives and were willing to participate in the study. Seven focus group discussions and five individual interviews were recorded and analyzed using qualitative content analysis method.
    Results
    Analysis of data emerged four main categories about the role of health centers in empowering women: calling for men’s participation in family planning counseling by health providers, providing comprehensive reproductive health services, extending free family planning services, and applying suitable technology for informing society.
    Conclusion
    T he results showed that present physical access to health centers and free family planning services cannot help women to fulfill their needs. Health centers should provide new approaches to provide comprehensive reproductive health services. This will result in helping women to decide consciously and voluntarily to have more control over their fertility.
  • Tabrizi Js, Alipour R., Farahbakhsh M., Qolipour K., Mohammadzadeh M. Pages 78-86
    Introduction
    Effectiveness of health services depends on appropriate communication and active participation of health service providers/receivers. Patients’ and care providers’ rights should be mentioned in health centers. This mutual commitment guarantees population health in the highest levels. This study aimed to assess the degree of adherence to patient rights from the perspectives of pregnant women in health centeres in Tabriz.
    Methods
    In this cross-sectional study, 185 pregnant women were recruited at the 9th month of pregnancy from 40 health centers and health posts in Tabriz in 2010-11. A range of 3-8 individuals were selected randomly from each health center and health post. Data was collected using a self-structured valid and reliable questionnaire. Adherence of care providers to the patients’ rights were measured among the women. The questionnaire measured 12 aspects of 4 main domains of the Iranian Patient Rights Charter with scales from "0 = poor performance" to "10 = good performance". Data were analyzed in the SPSS.
    Results
    From the perspectives of pregnant women, performance of the health care providers in all domains was good or fair. Of 12 aspects of patients rights, confidentiality, privacy, accessibility and continuity had the highest performance scores (≥9). The aspects of communication, prompt attention, basic amenities and autonomy had moderate scores (7-8.99); and the right of choosing care provider, safety, dignity and providing necessary information and education had the lowest performance scores (<7). There were no complain management system in the health centers.
    Conclusion
    Regarding importance of patient rights during pregnancy, health centers and health posts should pay more attention to the aspects with poor performance and should develop a complaint management system in health care centers.