فهرست مطالب

تحقیقات نظام سلامت - سال هفتم شماره 6 (بهمن و اسفند 1390)

مجله تحقیقات نظام سلامت
سال هفتم شماره 6 (بهمن و اسفند 1390)

  • ویژه نامه بهداشت
  • تاریخ انتشار: 1391/02/02
  • تعداد عناوین: 72
|
  • مقاله پژوهشی اصیل
  • شهناز شاهرخی، احمد باهنر، نضال صراف زادگان، پرستو گل شیری، نوشین محمدی فرد، پرستو یارمحمدیان، علیرضا تاجمیر ریاحی، منوچهر شاهسوندی صفحه 1
    مقدمه
    در پژوهش حاضر، به بررسی تاثیر مداخلات 6 ساله اصلاح شیوه زندگی روی رانندگان تاکسی در شهرستان اصفهان، با هدف ارتقای سلامت پرداخته شد.
    روش ها
    برنامه قلب سالم اصفهان، یک مطالعه مداخلاتی جامعه نگر بود که با هدف اصلاح عوامل خطر بیماری های قلبی- عروقی و ارتقای شیوه زندگی، بین سال های 1380 تا 1386 به اجرا در آمد. پژوهش حاضر روی 288 نفر از رانندگان تاکسی انجام شد. 171 نفر از جامعه مورد مطالعه از میان 6175 نفر بررسی شده در مرحله اول برنامه قلب سالم اصفهان انتخاب شدند. 117 نفر دیگر نیز از میان 4719 نفر بررسی شده در مرحله سوم برنامه قلب سالم اصفهان انتخاب گردیدند. این افراد مورد مداخلات متعددی در خصوص پیش گیری از عوامل خطرساز بیماری های قلبی- عروقی و اصلاح شیوه زندگی، طی 6 سال قرار گرفتند. کلیه افراد مورد مطالعه در مراحل اول و سوم از نظر عوامل دموگرافیک، اندازه گیری فاکتورهای فیزیکی شامل فشارخون و فاکتورهای بیوشیمیایی مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه های خون جهت بررسی فاکتور های بیوشیمیایی بررسی شد.
    نتایج
    با وجود این که میانگین سنی رانندگان بین سال های 86-1380 تفاوت معنی داری نشان نداد، اندیکس تغذیه ای و میزان تحرک به طور معنی داری کاهش یافت (001/0 > P). شیوع پرفشاری خون در مراحل اول و سوم به ترتیب 1/15 و 1/12 درصد بود که تغییر معنی داری نشان نداد. در حالی که شیوع هایپرتری گلیسیریدمی به طور معنی داری از 9/42 به 4/27 درصد کاهش یافت (007/0 > P). همچنین شیوع هایپرکلسترولمی به طور معنی داری از 8/21 به 3/10 درصد کاهش یافت (01/0 = P). تغییرات سایر عوامل خطر معنی دار نبود.
    نتیجه گیری
    با توجه به اهمیت شغل رانندگان تاکسی و تاثیر مداخلات بر کاهش اغلب عوامل خطرساز قلبی- عروقی و به منظور گسترش و پایدار نمودن مداخلات پیشنهاد شد که سیاست گزاران بخش سلامت نسبت به گسترش و نهادینه کردن این مداخلات، جهت پیش گیری و کنترل بیماری های قلبی اقدام نمایند.
    کلیدواژگان: بیماری های قلبی، عروقی، رانندگان تاکسی، عوامل خطر، مداخلات جامعه نگر، پر فشاری خون، هایپرکلسترولمی، هایپر تری گلیسیریدمی، Body mass index (BMI)
  • مهدی حاجیان نژاد، بابک گودرزی، انسیه طاهری، مرضیه وحید دستجردی صفحه 424
    مقدمه
    سورفاکتانت ها ترکیبات شیمیایی آلی هستند که به علت کاهش کشش سطحی آب موجب افزایش قدرت پاک کنندگی آب می شوند. LAS از دسته سورفاکتانت های آنیونی است که در منابع آب های سطحی می توانند مشکلات زیست محیطی، به خصوص پدیده اتریفیکاسیون را به وجود آورند. هدف این مطالعه تعیین غلظت LAS در رودخانه زاینده رود حد فاصل سد چم آسمان تا پل زیار، تعیین ارتباط بین LAS با سایر پارامترهای اندازه گیری شده (COD، BOD5، pH، EC و فسفر) و تاثیرپذیری چاه ها از آب رودخانه بود.
    روش کار
    جهت اندازه گیری مقدار LAS و دیگر پارامترهای مورد نظر، نمونه ها از رودخانه زاینده رود، چاه های اطراف زاینده رود و تصفیه خانه جنوب اصفهان جمع آوری شدند. EC، دما و pH توسط دستگاه پورتابل YSI و LAS، COD و فسفر توسط دستگاه اسپکتروفتومتر و BOD5 به روش Winkler تعیین شد.
    یافته ها
    در رودخانه غلظت LAS، COD، BOD5، EC و فسفر به ترتیب 114/0-025/0، 41-2/5، 3/17-4/2، 913-284 و 32/1-025/0 mg/l در چاه ها 056/0-009/0، 14-1، 4/3-7/0، 2230-408 و 517/0-019/0 mg/l بود. غلظت LAS در ورودی و خروجی تصفیه خانه فاضلاب جنوب به ترتیب عبارت از 52/5 و 076/0 mg/l بودند. همچنین رابطه همبستگی Pearson نشان داد که بین غلظت LAS، BOD5 و غلظت فسفر رابطه مستقیم و بین تمامی پارامترها و فاصله چاه ها از رودخانه رابطه عکس وجود داشت.
    نتایج
    شهر اصفهان و تصفیه خانه فاضلاب جنوب این شهر بیشترین تاثیر را در افزایش غلظت LAS رودخانه زاینده رود داشت. کارایی حذف LAS در تصفیه خانه فاضلاب جنوب بالاتر از 98 درصد به دست آمد و غلظت پارامترهای اندازه گیری شده در فصل پاییز به طور معنی داری بیشتر از فصل تابستان بود.
    کلیدواژگان: آلکیل بنزن سولفونات خطی(LAS)، زاینده رود، آب زیرزمینی، سورفاکتانت
  • مریم فروغی، مهدی حاجیان نژاد، محمد مهدی امین، حمیدرضا پورزمانی، مرضیه وحید دستجردی صفحه 426
    مقدمه
    افزایش سطوح نفوذناپذیر، علاوه بر افزایش حجم و پیک جریان، سبب افزایش نوع و مقدار آلاینده ها در رواناب شهری می شود. رواناب آلوده اثرات نامطلوب بسیاری را بر محیط زیست و آدمی می گذارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی کارایی شن پوشیده شده با نانوذرات اکسید آهن، بدون میدان مغناطیسی و با میدان مغناطیسی و نیز مقایسه این دو روش در تصفیه رواناب های شهری است.
    مواد و روش ها
    فلزات سنگین موجود در رواناب با دستگاه جذب اتمی، کدورت توسط کدورت سنج و pH با استفاده از pH متر و نیترات و فسفات با دستگاه DR5000 تعیین شد. جهت تعیین اندازه و مشخصات نانوذرات از SEM و برای تعیین درصد ترکیبات موجود در شن از دستگاه آنالیز EDAX استفاده شد.
    یافته ها
    تصاویر SEM و آنالیز EDAX نشان داد که نانوذرات اکسید آهن به خوبی بر روی شن، پوشش داده شده است. همچنین، در ستون شن پوشیده شده با نانوذرات اکسید آهن بدون میدان مغناطیسی، درصد راندمان حذف برای کدورت (8/90)، سرب (3/73)، روی (8/75)، کادمیوم (6/85)، فسفات (5/67) و نیترات (بدون حذف) و در ستون شن پوشیده شده با نانوذرات اکسید آهن همراه با میدان مغناطیسی، درصد راندمان حذف برای کدورت (7/95)، سرب (5/89)، روی (9/79)، کادمیوم (5/91)، فسفات (6/75) و نیترات (بدون حذف) به دست آمد. آنالیز آماری داده ها نشان داد که اختلاف معنی داری بین حذف آلاینده های مورد مطالعه در دو ستون وجود دارد.
    بحث و نتیجه گیری
    فیلترهای شنی پوشیده شده با نانوذرات اکسید آهن کارایی بالایی در بهبود کیفیت رواناب های شهری داشتند، ولی در صورتی که این فرایند همراه با میدان مغناطیسی استفاده شود، راندمان تصفیه باز هم بیشتر خواهد بود. ضمن آن که این روش ها در مقایسه با بسیاری از روش های موجود ساده تر، کم هزینه تر و موثرتر می باشند.
    کلیدواژگان: رواناب شهری، نانوذرات اکسید آهن، فیلتر شنی، میدان مغناطیسی
  • حبیب الله رضایی، فرید حسامی، غلامرضا شریفی راد * صفحه 455
    مقدمه

    «سبک یادگیری» روشی است که یادگیرنده در یادگیری به روش های دیگر ترجیح می دهد. این پژوهش با هدف شناخت سبک های یادگیری دانشجویان رشته بهداشت محیط ترم 2 و 4 و نیزدانشجویان رشته تغذیه ترم های 1، 2، 3 و 4 دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد.

    روش ها

    در این مطالعه مقطعی- تحلیلی دانشجویان بهداشت محیط ترم 2 و 4 و دانشجویان تغذیه ترم 1، 2، 3 و 4 دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با استفاده از سرشماری انتخاب شدند. پرسش نامه سیاهه سبک های یادگیری (LSI) تهیه شده توسط دیوید کلب برای تعیین سبک های یادگیری در اختیار دانشجویان قرار داده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از شاخص های آماری توصیفی با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت.

    یافته ها

    تعداد کل دانشجویان این دو رشته 170 نفر بود. افرادی که در مطالعه شرکت کردند 134 نفر بودند که سه نفر از آن ها به خاطر اینکه جزء گروه مورد مطالعه نبودند، از مطالعه حذف شدند. از 131 نفر باقی مانده، 76 نفر در رشته تغذیه و 55 نفر در رشته بهداشت محیط مشغول تحصیل بودند.
    29 نفر از جامعه پژوهش مرد و 102 نفر زن بودند. سبک غالب یادگیری در مردان جذب کننده و در زنان هم گرا بود.
    فراوانی سبک های یادگیری واگرا، تطابق یابنده، هم گرا و جذب کننده در رشته تغذیه به ترتیب 18 (7/23 درصد)، 18 (7/23 درصد)، 18 (7/23 درصد) و 22 (9/28 درصد) و فراوانی سبک های یادگیری واگرا، انطباق یابنده، هم گرا وجذب کننده در رشته بهداشت محیط به ترتیب 16 (1/29 درصد)، 17 (9/30 درصد)، 13 (6/23 درصد) و 9 (4/16 درصد) بود.

    نتیجه گیری

    دانشجویان رشته های بهداشت محیط و تغذیه، سبک های غالب یادگیری مختلفی دارند.

    کلیدواژگان: سبک یادگیری، کلب، دانشجو
  • منصور صالحی، سید غلامعباس موسوی، محبوبه ساعی، مدینه بختیاری اصل، افسانه گراوند، اکرم عابدینی، بهرام کاظمی، یدالله رمضانی* صفحه 511
    مقدمه

    تغذیه با شیر مادر یک اصل مهم در تامین سلامت کودکان در طی سال اول زندگی می باشد و مزایای آن برای کودک، مادر، خانواده و اجتماع مورد تاکید همه صاحب نظران می باشد. از این رو ضروری است که علل تغذیه با شیر مصنوعی مورد بررسی قرار گیرد و علل محروم شدن شیرخوار از نعمت شیر مادر تعیین شود.
    مواد و

    روش

    این پژوهش یک مطالعه توصیفی تحلیلی است. داده ها از 144 مادر مراجعه کننده به مرکز شیر مصنوعی شهرستان لنجان جمع آوری شد. یک کارشناس آموزش دیده طی 2 ماه از طریق بررسی پرونده خانوار و مصاحبه ساختار یافته با مادران به جمع آوری داده ها پرداخت و داده ها در SPSSتجزیه و تحلیل شد.

    یافته ها

    مهم ترین علت شروع شیر مصنوعی در مادران تک قلوزا، نگرفتن سینه (8/39 درصد) و در مادران چندقلوزا، دوقلویی و سه قلویی (13/89 درصد) بود. 08/54 درصد از مادران تک قلوزا یک علت و 74/71 درصد از مادران چندقلوزا بیش از یک علت را برای شروع شیر مصنوعی مطرح نموده بودند که از لحاظ آماری معنی دار بود (004/0 = P). 33/57 درصد از مادران تک قلوزا بچه ها یشان را در 2ساعت اول پس از زایمان و 37/62 درصد از مادران چندقلوزا بچه ها یشان را در بیش از 2 ساعت اول پس از زایمان با شیر خود تغذیه کرده بودند که از لحاظ آماری معنی دار بود (004/0 = P). زایمان سزارین در مادران چندقلوزا 83/97 درصد و در مادران تک قلوزا 49/74 درصد بود که از نظر آماری معنی دار بود (001/0 = P). 26/25 درصد از کودکان چند قلو نارس؛ در حالی که فقط 34/11 درصد از کودکان تک قلو نارس بودند و از لحاظ آماری معنی دار بود (012/0 = P).
    بحث: با توجه به این که در این پژوهش درصد بالایی از مشکلات در کودکان چندقلو مشاهده شد، بنابراین آموزش در کل مادران و به خصوص در مورد مادران چندقلوزا باید مورد توجه خاص قرار گیرد.
    کلید واژه ها: شیر مصنوعی، مادران، کودکان تک قل و چند قل

  • مژگان علیقارداشی، مهناز آئینی، فرزانه نایینیان، حامد محمدی صفحه 533
    مقدمه
    تلفن های همراه توسط پرسنل بیمارستان به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرند. مطالعه حاضر میزان بالقوه رشد پاتوژن های باکتریایی بر روی تلفن های همراه پرسنل شاغل در بیمارستان شهید بهشتی شهر همدان را مورد بررسی قرار داده است.
    روش ها
    پرسشنامه ای جهت بررسی میزان توجه کارکنان به پاکسازی تلفن های همراه تهیه شد. از 48 تلفن همراه متعلق به پزشکان و سایر کارکنان شاغل جهت ارزیابی امکان رشد باکتری ها، کشت تهیه گردید و برای نمونه برداری، از سواپ استریل مرطوب با مواد مغذی استفاده شد. کشت در تمام جهات جلو، عقب و اطراف تلفن همراه با دقت انجام شد.
    یافته ها
    طبق نتایج، 25/56 درصد از تلفن های همراه فوق آلوده بودند، پس می توان نتیجه گرفت که تلفن های همراه می توانند به عنوان منبع بالقوه عفونت بیمارستانی باشند. باکتری های مشاهده شده به ترتیب فراوانی، استافیلوکوک کوآگولاز منفی (25/56 درصد)، گونه های باسیلوس (25/6 درصد) و اشرشیاکلی (17/4 درصد) می باشند.
    نتیجه گیری
    با توجه به اهمیت شستن دست در بیمارستان ها و میزان بالای عفونت های بیمارستانی مرتبط با آن، تنها 6 درصد از پرسنل به طور مرتب تلفن همراه خود را با محلول های ضد عفونی تمیز می کردند. بنابراین پاک سازی متناوب گوشی های همراه باید مدنظر قرار گیرد.
    کلیدواژگان: تلفن همراه، باکتری، عفونت بیمارستانی
  • مقاله مروری
  • محسن رضایییان صفحه 623
    چرخه پژوهش با پرسش یک سوال و یا طرح یک فرضیه آغاز می گردد و تا یافتن پاسخ آن سوال یا آزمون آن فرضیه ادامه یافته، نتایج حاصل از هر پژوهش زمانی به سرانجام می رسد که در قالب یک مقاله پژوهشی به رشته تحریر در آمده و در یک نشریه معتبر به چاپ برسد. در طی هر یک از این مراحل، پژوهشگران نیازمند رعایت نکات و دستورالعمل های مرتبط با اخلاق در پژوهش می باشند. این نکات اخلاقی از هنگام طرح سوال یا تدوین فرضیه آغاز شده، تا هنگام نوشتن و اجرای طرح پژوهشی ادامه می یابند. آن ها همچنین، در انجام تجزیه و تحلیل داده ها و نوشتن و انتشار دستاوردهای پژوهشی نیز مطرح می گردند. این نکات آن قدر حایز اهمیت هستند که تنها پژوهش هایی که تمامی نکات اخلاقی را مورد نظر قرار داده باشند نکته جدیدی را به دانش موجود اضافه خواهند نمود. هدف از نگارش مقاله حاضر، مروری بر مهم ترین نکات و دستورالعمل های اخلاقی در چرخه پژوهش های مرتبط با سلامت، با بهره گیری از منابع موجود می باشد.
    کلیدواژگان: پژوهش، اخلاق، دستورالعمل
  • غلامرضا شریفی راد، لیلا آزادبخت، آوات فیضی، سیامک محبی، علیرضا امیدی اسکویی صفحه 636
    مقدمه
    دیابت یکی از نگرانی های عمده هزاره سوم میلادی به شمار می رود که روز به روز بر شمار مبتلایان به این بیماری افزوده می شود. وضعیت این بیماری در کشورمان نیز نشان می دهد که شیوع بیماری بالا و حدود 7/7 درصد است. مهم ترین راهکار کنترل و پیشگیری از عوارض دیابت، خودمراقبتی می باشد که بر اساس مطالعات متعدد خودمراقبتی به علل مختلف در بیماران مبتلا به دیابت در شرایط مطلوبی قرار ندارد. این مطالعه به تعیین ارتباط حمایت اجتماعی به ویژه حمایت خانواده بر رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی پرداخته است.
    روش بررسی
    این مطالعه، مروری (Narrative Review) بود و با استفاده از بانک های اطلاعاتی و موتورهای جست وجوی علمی نظیر PubMed، ProQuest، SCOPUS و Elsevier، و کلید واژگان دیابت، حمایت اجتماعی و خودمراقبتی مقالات با طراحی های مقطعی، کوهورت، کارآزمایی بالینی و نیز مرور سیستماتیک انتخاب شدند. همچنین مقالات فارسی با استفاده از بانک های اطلاعاتی IRANMEDEX، MEDLIB و نیز جست وجوی مقالات از سایت های مجلات علمی پژوهشی داخلی انتخاب شدند. بازه زمانی مقالات مورد استفاده از سال 1990 تا پایان سال 2011 میلادی بود.
    یافته ها
    نتایج مطالعات بررسی شده حاکی از آن بود که وضعیت خودمراقبتی و نیز حمایت اجتماعی در بیماران دیابتی در حد مطلوبی قرار نداشت. مطالعات مورد بررسی نشان دادند که نه تنها بین حمایت اجتماعی و رفتارهای خودمراقبتی همبستگی مثبتی وجود داشت، بلکه برخی مطالعات حاکی از اثر مثبت حمایت اجتماعی به ویژه حمایت خانواده خاصه همسر بیمار بر کنترل قند خون و HbA1c بود.
    نتیجه گیری
    همانطور که حمایت اجتماعی می تواند پیش بینی کننده رفتار ارتقا دهنده سلامت باشد، این سازه توانایی پیش بینی رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی را نیز دارا می باشد. از این رو، درگیر نمودن اعضای خانواده به خصوص همسر بیمار در فرایند خودمراقبتی، می تواند برای ارایه دهندگان خدمات سلامی به بیماران دیابتی حایز اهمیت باشد.
    کلیدواژگان: دیابت، خودمراقبتی، حمایت اجتماعی
  • غلامرضا شریفی راد، لیلا آزادبخت، آوات فیضی، سیامک محبی، مهدی کارگر، علیرضا رضایی صفحه 648
    مقدمه
    بیماری دیابت از جمله بیماری های مزمن و به نسبت شایع در جهان است که ظرف 20 سال گذشته تعداد مبتلایان به آن در دنیا هفت برابر شده است و در صورت تداوم روند فعلی، با افزایش سالانه 7 میلیون نفر به جمعیت این بیماران، تا سال 2030، این تعداد به 350 میلیون نفر می رسد. تا کنون عوامل غیر قابل تعدیل مختلفی در خودمراقبتی این بیماری جهت کنترل بیماری و پیشگیری از عوارض زودرس و دیررس آن بررسی شده است. این مطالعه سعی داشت نقش خودکارآمدی را به عنوان عاملی قابل تعدیل در خودمراقبتی بیماران دیابتی تبیین نماید.
    روش بررسی
    این مطالعه، مروری (Narrative Review) بود. با استفاده از بانک های اطلاعاتی و موتورهای جستجوی علمی نظیر PubMed، ProQuest، SCOPUS و Elsevier و واژه های کلیدی «دیابت»، «خودمراقبتی» و «خودکارآمدی»، مقالات با طراحی های مقطعی، کوهورت، کارآزمایی بالینی و نیز مرور سیستماتیک انتخاب شدند. همچنین مقالات فارسی با استفاده از بانک های اطلاعاتی IRANMEDEX، MEDLIB و نیز جست وجو در سایت های مجلات علمی- پژوهشی داخلی انتخاب شدند. بازه زمانی مقالات مورد استفاده از سال 1990 تا پایان سال 2011 میلادی بود.
    نتایج
    نه تنها شرایط خودمراقبتی در بیماران دیابتیک مطلوب نمی باشد، بلکه نتایج مطالعات بررسی شده حاکی از آن بود که وضعیت خودکارآمدی نیز در این بیماران پایین است. همچنین یافته های مطالعات بررسی شده نشان دادند که بین خودکارآمدی و خودمراقبتی در این بیماران همبستگی مثبتی وجود دارد، به طوری که این سازه می تواند قابلیت پیش بینی کنندگی رفتار مراقبت از خود را داشته باشد.
    نتیجه گیری
    در روند کنترل بیماری دیابت، خودمراقبتی اهمیت فراوان دارد. خودکارآمدی به طور مستقیم از طریق انتظارات کارآمدی، موجب انگیزه برای رفتار ارتقا دهنده سلامتی می شود، همچنین به طور غیر مستقیم از طریق موانع درک شده و تعیین میزان تعهد یا ثبات قدم برای ادامه پیگیری نقشه عمل، انگیزه را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین در فرایند تغییر رفتار خودمراقبتی، ارتقای خودکارآمدی بسیار حایز اهمیت است.
    کلیدواژگان: دیابت، خودمراقبتی، خودکارآمدی
  • غلامرضا شریفی راد، لیلا آزادبخت، آوات فیضی، سیامک محبی، مهدی کارگر صفحه 660
    مقدمه
    در بیماری ها و اختلالاتی نظیر دیابت، درمان و مدیریت بیماری به طور عمده به اقدامات بیمار وابسته است. ازاین رو، خودمراقبتی در این بیماران از اهمیت به سزایی برخوردار است و بیماران با کسب مهارت های مراقبت از خود می توانند بر آسایش، توانایی های عملکردی و فرایندهای بیماری تاثیرگذار باشند. امروزه می دانیم خودمراقبتی تابعی از عوامل فردی، روانی و اجتماعی است که شناخت و درک آن می تواند سیستم های ارایه دهنده خدمات درمانی را جهت اجرای برنامه های آموزشی یاری دهد. این مطالعه با هدف بررسی نقش منافع و موانع درک شده در انجام رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت صورت گرفت.
    روش بررسی
    این مطالعه، یک مطالعه مروری (Narrative Review) بود و با استفاده از بانک های اطلاعاتی و موتورهای جست وجوی علمی نظیر PubMed، ProQuest، SCOPUS، Elsevier و واژه های کلیدی «خودمراقبتی»، «دیابت»، «منافع (فواید) درک شده» و «موانع درک شده» مقالات با طراحی های مقطعی، کوهورت، مداخله ای،کارآزمایی بالینی، و نیز کیفی و مروری انتخاب شدند. همچنین مقالات فارسی با استفاده از بانک های اطلاعاتی IRANMEDEX، MEDLIB و نیز جست وجوی مقالات از سایت های مجلات علمی- پژوهشی داخلی انتخاب شدند.
    نتایج
    یافته های مطالعات بررسی شده حاکی از وضعیت متوسط منافع و موانع درک شده در بیماران دیابتی در خصوص خودمراقبتی بود. از مهم ترین منافع درک شده می توان به کنترل بهتر قند خون، کنترل وزن بدن، احساس شادابی و کاهش هزینه ها اشاره کرد. همچنین مهم ترین موانع درک شده در مراقبت از خود عدم حمایت خانواده، احساس خجالت، فراموشی و عدم چشم پوشی از طعم غذاها بود.
    نتیجه گیری
    منافع و موانع درک شده به عنوان سازه های مرکزی در برخی الگوها و نظریات تغییر رفتار با خودمراقبتی مرتبط بود، به طوری که خودمراقبتی با منافع درک شده ارتباط مستقیم و با موانع درک شده ارتباط معکوس داشت. به همبن دلیل این دو سازه می توانند به عنوان استراتژی هایی جهت ارتقای رفتارهای مراقبت از خود در بیماران دیابتیک مورد توجه قرار گیرند.
    کلیدواژگان: منافع درک شده، موانع درک شده، خودمراقبتی، دیابت
  • مقاله پژوهشی اصیل
  • حمیدرضا تشیعی *، مختار مهدوی، فرهام کرکانی، سید وحید غلمانی، حسین عطایی فر صفحه 672
    مقدمه

    انتخاب روش های گوناکون تصفیه به عوامل مختلفی همچون نوع فاضلاب، موقعیت جغرافیایی، کمیت و کیفیت فاضلاب، کیفیت پساب خروجی، فناوری ها، امکانات موجود، بودجه و... بستگی دارد. روش های طبیعی تصفیه از جمله وتلندها برای کشورهای در حال توسعه به خصوص شهرهای کوچک و دور افتاده ساده، ارزان و قابل قبول می باشند. وتلندها شامل دو دسته طبیعی و ساختگی هستند. وتلندهای ساختگی نیز شامل دو نوع وتلند ساختگی با جریان زیرسطحی و وتلند ساختگی با جریان روسطحی می باشند. هدف این مقاله، بررسی وضعیت و سابقه استفاده از وتلند در ایران و سایر کشورها بود.

    روش ها

    مطالعه از نوع مروری بوده است که با هدف بررسی کارهای انجام شده و مقایسه کارایی سیستم های وتلند با جریان زیرسطحی در تصفیه فاضلاب ایران و کشورهای خارجی انجام شده است.

    یافته ها

    میانگین درصد حذف در تصفیه فاضلاب با وتلندهای زیرسطحی در کشورهای خارجی برای اکسیژن مورد نیاز بیوشیمیایی (Biochemical oxygen demand یا BOD)، کل جامدات معلق (Total suspended solids یا TSS)، فسفر کل (Total phosphorus یا TP) و نیتروژن کل (Total nitrogen یا TN) به ترتیب در حدود 6/91، 6/81، 8/78 و 8/70 درصد و میانگین راندمان حذف در 6 کار عملی انجام شده در ایران برای BOD، TSS، TP و TN نیز به ترتیب در حدود 77،83، 78 و 83 درصد بود.

    نتیجه گیری

    نتایج تحقیقات در کشورهای خارجی نشان داده است که وتلند برای انواع مختلفی از فاضلاب ها کاربرد دارد و راندمان مناسبی را در تصفیه انواع فاضلاب ها برآورده می سازد. متاسفانه در ایران استفاده از وتلند جهت تصفیه انواع مختلف فاضلاب جایگاه خاصی ندارد و تنها چند کار عملی محدود که آن هم مربوط به فاضلاب خانگی است، صورت گرفته است.

    کلیدواژگان: وتلند، وتلند مصنوعی با جریان زیرسطحی، تصفیه طبیعی، تصفیه فاضلاب
  • مریم عمیدی مظاهری، علیرضا حیدرنیا، فضل الله غفرانی پور صفحه 684
    مقدمه
    نگرانی جهان شمول در زمینه حوادث کاری و ایمنی، نیاز به شیوه های جدید و موثر برای بهبود ایمنی در محل کار را به طور کامل محسوس کرده است. برای افزایش کارایی مداخلات پیش گیرانه لازم است به تعیین کننده های رفتار پرداخته شود. قصد رفتاری، یکی از تعیین کننده های اصلی رفتار است. هدف از این مطالعه تعیین عوامل پیش بینی کننده قصد رفتار ایمن کارگران با استفاده از الگوی رفتار سالم بود.
    مواد و
    روش
    این مطالعه توصیفی در سال 1388 انجام گرفت و الگوی رفتار سالم (HAM) را در کارگران دو بخش مهندسی نورد و فولادسازی ذوب آهن اصفهان جهت پیش بینی قصد رفتار ایمن به کار برد. به روش نمونه گیری تصادفی تعداد 300 نفر از کارگران این دو قسمت انتخاب شدند. داده ها توسط پرسش نامه محقق ساخته بر اساس الگوی رفتار سالم جمع آوری شد و به کمک تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندگانه با نرم افزار 13SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار سن کارگران 38/7 ± 6/34 و میانگین و انحراف معیار سابقه کار آنان 71/7 ± 7/11 سال بود.
    سه عامل سیستم اعتقادی، سیستم نگرشی و سیستم هنجاری، 25 درصد از واریانس قصد رفتار ایمن در کارگران را تبیین کردند (001/0 < P).
    نتیجه گیری
    نتایج مطالعه از الگوی رفتار سالم به عنوان الگویی موثر برای توضیح قصد رفتاری حمایت کردند. این الگو می تواند به عنوان چهارچوبی برای طراحی مداخلات ایمنی سودمند مورد استفاده قرار گیرد.
    کلیدواژگان: الگوی رفتار سالم، قصد رفتاری، عوامل پیش بینی کننده، رفتار ایمن
  • محمدحسین باقیانی مقدم، داریوش مسعودی بروجنی، مهدی میرزایی علویجه، حسن شهبازی صفحه 693
    مقدمه
    ازدواج را می توان یکی از مراحل مهم سه گانه زندگی (تولد، ازدواج و مرگ) به حساب آورد. در صورتی این مرحله بدون دغدغه طی می شود که شروع آن مناسب بوده، دختر و پسر نسبت به یکدیگر شناخت کافی داشته باشند، زیرا عدم شناخت آن ها نسبت به یکدیگر موجب از هم پاشیدگی و جدایی در خانواده می شود. از این رو مطالعه حاضر با هدف بررسی نگرش جوانان در شرف ازدواج در رابطه با شناخت همسر آینده و زندگی مشترک آن ها صورت گرفت.
    روش ها
    پژوهش حاضر از نوع مقطعی (توصیفی- تحلیلی) بود که در شهرستان بروجن در مرکز مشاوره قبل از ازدواج بر روی 200 نفر از زوجین در شرف ازدواج در سال 1389 با استفاده از یک پرسش نامه محقق ساخته انجام گردید که روایی و پایایی آن بررسی شده بود. این پرسش نامه شامل بر سه بخش اطلاعات دمگرافیک، سوالات زمینه ای در ارتباط با زمان و نحوه آشنایی زوجین و گویه های نگرشی بوده است. امتیاز کامل نگرش این پرسش نامه 68 نمره بوده است. اطلاعات حاصل از این پرسش نامه در نرم افزار SPSS نسخه 18 وارد شده، در نهایت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین نمره نگرش پسران 27/5 ± 3/43 و دختران 42/5 ± 87/41 بوده، که حداقل و حداکثر نمره به دست آمده در دو جنس به ترتیب برابر با 23 و 57 بوده است. همچنین ارتباط آماری معنی داری بین جنسیت و قبول همسر آینده با شرایط موجود (009/0 = P)، توانمند بودن برای زندگی مشترک آینده (001/0 > P)، اطمینان کافی برای ازدواج (001/0 > P)، اعتقاد به فایق شدن بر مشکلات زندگی آینده (009/0 = P) وجود داشته؛ به طوری که در همه موارد فوق دختران نگرش ضعیف تری از خود، شوهر و زندگی خود داشته اند. در این مطالعه 34 درصد از زوجین با همسر آینده خود خویشاوند و 5/25 درصد زوجین تحصیلات دانشگاهی داشته اند.
    نتیجه گیری
    به طور کلی نگرش دختران و پسران در رابطه با شناخت همسر آینده و زندگی مشترک در سطح متوسطی بوده، برگزاری کلاس های مشاوره ازدواج و مهارت های زندگی برای زوجین و شناخت بیشتر همسر به خصوص برای دختران، قبل از ازدواج ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: زندگی مشترک، همسر، نگرش نسبت به ازدواج، جوانان
  • سیده شهربانو دانیالی، حسین شهنازی، نیره کثیری دولت آبادی، اکبر حسن زاده، غلامرضا شریفی راد، لیلی ربیعی صفحه 702
    مقدمه
    سازمان های بهداشتی به علت اهمیت وظیفه ای که در زمینه پیش گیری و مراقبت به عهده دارند، از جایگاه ویژه ای برخوردارند. نارضایتی شغلی در بین پرسنل این سازمان ها منجر به گسستگی عاطفی، بی تفاوتی و کاهش کیفیت خدمات ارایه شده می شود، که این امر نتایج جدی را در برخواهد داشت. از این رو این مطالعه با هدف بررسی رضایت شغلی در پرسنل بهداشتی انجام شد.
    روش ها
    این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود که کارکنان بهداشتی تحت پوشش شبکه بهداشت و درمان خمینی شهر (مراکز، پایگاه ها، خانه ها و شبکه) در صورت داشتن حداقل 6 ماه سابقه کار، وارد مطالعه شدند. تعداد افراد مورد مطالعه 197 نفر بودند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه دو قسمتی شامل ویژگی های فردی به همراه پرسش نامه استاندارد توصیف شغلی Smith (JDI) بود که این پرسش نامه دارای 6 حیطه می باشد. پایایی برای هر حیطه به دست آمد و روایی پرسش نامه نیز 93/0گزارش شده است. پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات از طریق نرم افزار SPSS وارد کامپیوتر شده، با استفاده از آزمون های آماری همبستگی Pearson، همبستگی Spreaman، آنالیز واریانس و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج اعلام شد.
    یافته ها
    میانگین نمره رضایت شغلی کلی 8/12 ± 55/43 (از 100) به دست آمد. اگر چه نمره رضایت شغلی بین دو جنس تفاوت معنی داری نداشت. در حیطه نگرش به شغل فعلی (ماهیت شغل)، رضایت مردان بیشتر از زنان بود (001/0 = P).
    بیشترین نمره رضایت شغلی در حیطه روابط با همکاران و کمترین نمره رضایت شغلی در حیطه حقوق و مزایا و ارتقای شغلی به دست آمد. بین نمره رضایت شغلی در حیطه سرپرست با سابقه کار رابطه معکوس و بین نگرش به شغل فعلی با درآمد رابطه مستقیم به دست آمد (01/0 = P). ارتباط معنی دار معکوسی بین سطح تحصیلات فرد و رضایت در حیطه ارتقای شغلی (01/0 = P، 17/0- = r) و حقوق و مزایا (01/0 = P، 22/0- = r) وجود داشت. به عبارتی افراد با تحصیلات بالاتر از میزان حقوق و شرایط ارتقای خود رضایت کمتری داشتند.
    بحث و نتیجه گیری
    به دلیل آن که رضایت شغلی، بر تعهد کارکنان و میزان جابه جایی و غیبت آنان تاثیر به سزایی دارد، بر مدیران لازم است که ضمن توجه به ابعاد رضایت شغلی به حل و فصل مشکلات پرداخته، تا رضایت شغلی و در نتیجه کیفیت کار افزایش یابد.
    کلیدواژگان: رضایت شغلی، کارکنان بهداشتی، شبکه بهداشتی
  • ذبیح الله قارلی پور قرقانی، سید مصطفی سیارپور، بابک معینی صفحه 710
    مقدمه
    در حال حاضر با توجه به ماشینی شدن شیوه زندگی و کاهش تحرک و فعالیت فیزیکی بیماری های غیر واگیر در حال افزایش است. در این بین پرستاران و پرسنل فوریت های پزشکی از جمله افرادی هستند که به واسطه شغل پراسترس خود و شیفت های کاری فشرده فعالیت فیزیکی کافی ندارند. این مطالعه با هدف بررسی فاکتورهای موثر بر فعالیت فیزیکی منظم در بین پرسنل فوریت های پزشکی استان همدان با بهره گیری از مدل اعتقاد بهداشتی انجام شد.
    روش ها
    این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی بود که بر روی پرسنل فوریت های پزشکی استان همدان انجام گرفت. نحوه انجام مطالعه بدین شرح بود که ابتدا کلیه پرسنل استخدامی رسمی و پیمانی پایگاه های اور‍ژانس استان همدان برای مطالعه انتخاب شدند که تعداد آنان 102 نفر بود. سپس پرسش نامه طراحی شده بر مبنای مدل اعتقاد بهداشتی و پرسش نامه فعالیت فیزیکی (IPAQ) در اختیار آنان قرار داده شد. کلیه تجزیه و تحلیل های این پژوهش به وسیله ورود داده ها به برنامه SPSS انجام گرفت.
    یافته ها
    در این مطالعه 5/73 درصد از افراد فعالیت جسمانی ضعیف داشتند. همچنین نتایج نشان داد که بین خودکارامدی ورزش و فعالیت فیزیکی منظم رابطه معنی دار آماری وجود دارد (036/0 = P). بین فواید و موانع درک شده با خودکارامدی ورزش نیز رابطه معنی دار آماری وجود دارد (001/0 = P). اما بین فواید و موانع درک شده با انجام فعالیت فیزیکی رابطه معنی داری یافت نشد.
    نتیجه گیری
    با توجه به یافته های پژوهش، بیشتر پرسنل فعالیت جسمانی کافی ندارند، از این رو با تقویت خودکارامدی ورزش و از طرفی ارتقای آگاهی و دانش آنان در مورد فواید و موانع ورزش باید زمینه انجام فعالیت فیزیکی منظم را به ویژه در محیط کار افزایش داد.
    کلیدواژگان: پرسنل فوریت های پزشکی، فعالیت فیزیکی منظم، خودکارامدی ورزش، مدل اعتقاد بهداشتی
  • رستم گلمحمدی، حیدر محمدی، هادی بیات، علیرضا سلطانیان صفحه 718
    مقدمه
    مولدهای دیزلی که جهت تامین برق مورد نیاز جوشکاری مورد استفاده قرار می گیرند، می توانند سبب آلودگی صوتی در محدوده کارگاه های ساختمان سازی شوند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی صدای این دستگاه ها و ارایه راه کار کنترلی مناسب در شهر همدان صورت پذیرفته است.
    روش ها
    در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و تجربی، تراز فشار صوت در فاصله یک متری و در 4 نقطه اطراف دستگاه ها و در مجاورت معابر اندازه گیری گردید و برای ایستگاه های بالاتر از حد مجاز آنالیز فرکانس نیز صورت گرفت. سپس با استفاده از پرسش نامه طراحی شده، آزار صوتی همسایگان مجاور کارگاه ها مورد بررسی قرار گرفت. جهت کاهش تراز فشار صوت این مولدها متناسب با اهداف مطالعه و محاسبات طراحی از انباره مناسب موجود در بازار استفاده گردید و داده ها با استفاده از SPSS نسخه 13 مورد تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار SPL در اطراف دستگاه ها (A) dB2/2 ± 1/97 و میانگین و انحراف معیار آن در معابر اطراف آن برابر با (A) dB4/7 ± 0/74 بوده، که هر 2 مورد بالاتر از حد مجاز تعیین شده بود. 7/60 درصد از همسایگان آزار صوتی ناشی از صدای فعالیت ها را بالا می دانستند. با استفاده از انباره انتخاب شده، کاهش تراز فشار صوتی در مدل بنز برابر با 4/24 دسی بل در فرکانس 63 هرتز و 11 دسی بل در تراز فشار کلی صوت و در مدل رومانی به ترتیب 2/21 و 5/9 دسی بل حاصل گردید.
    نتیجه گیری
    صدای اگزوز عامل اصلی صدای این دستگاه ها است، که با انباره مناسب می توان به کاهش تراز فشار صوت قابل قبولی در فرکانس اصلی دست یافت.
    کلیدواژگان: کارگاه های ساختمانی، مولدهای دیزلی، انباره صوتی، کنترل صدا، آزار صوتی
  • محسن رضاییان، محمدحسین ملا عباسی، محمد حقیقی، غلامرضا شریفی راد، مریم هادوی صفحه 727
    مقدمه
    در نظام آموزشی، نیاز گسترده ای به تربیت نیروی انسانی پژوهشگر وجود دارد و اهمیت پژوهش در توسعه کشورها و دست یابی به استقلال و رشد در تمامی زمینه ها امری انکارناپذیر است. در این مطالعه، نگرش، دانش و عملکرد دانشجویان پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان پیرامون پژوهش بررسی شده است.
    روش ها
    در این مطالعه توصیفی، 400 نفر از دانشجویان پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه پژوهشگر ساخته ای مشتمل بر 16 سوال مربوط به نگرش، 9 سوال مربوط به دانش، 8 سوال مربوط به عملکرد بود. اطلاعات پس از جمع آوری، با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری Fisher و 2χ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    بر اساس نتایج، 237 نفر (8/87 درصد) از دانشجویان پزشکی و 100 نفر (9/76 درصد) از دانشجویان دندان پزشکی به پرسش ها پاسخ دادند. دانش دانشجویان در سطح متوسط و قابل قبول ارزیابی شد. اکثریت آن ها نگرش خوبی به پژوهش داشتند. عملکرد پژوهشی دانشجویان در حد متوسط پایین ارزیابی شد. دانشجویان پزشکی نسبت به دندان پزشکی از دانش بیشتری برخوردار بودند. دانشجویان پزشکی، سنوات تحصیلی بالاتر، افراد مجرد و افراد ساکن در خوابگاه نگرش بهتری به پژوهش داشتند؛ در حالی که دانشجویان دختر و دانشجویان دندان پزشکی از عملکرد پژوهشی بهتری برخوردار بودند.
    نتیجه گیری
    این تحقیق نشان داد که دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان اهمیت تحقیقات دانشجویی را درک کرده اند و به آن علاقه مند هستند، ولی اطلاعات کاملی از ماهیت آن ندارند و به طور عملی نیز با آن در تماس نبوده اند. از این رو توصیه می شود که جهت ارتقای سطح دانش و بهبود عملکرد آن ها برنامه ریزی لازم انجام گیرد.
    کلیدواژگان: دانش، نگرش، عملکرد، پژوهش، دانشجویان
  • قاسم رجایی، محمد هادی مهدی نژاد، سمانه حصاری مطلق صفحه 737
    مقدمه
    بالا بودن غلظت املاح در آب از جمله عوامل آلاینده آب های زیرزمینی محسوب می شود که در سال های اخیر به لحاظ افزایش جمعیت و افزایش تولید فاضلاب و افت سطح آب های زیزمینی رو به افزایش گذاشته است. اگر غلظت املاح در آب نوشیدنی بیش از حد مجاز باشد، از نظر بهداشتی مخاطره آمیز می شود. هدف از این پژوهش اندازه گیری پارامترهای فیزیکی شیمیایی آب شرب روستایی دشت بیرجند و قائن و مقایسه آن با استانداردهای ملی و بین المللی بود.
    روش ها
    این تحقیق به روش توصیفی- مقطعی در پاییز 1388 و بهار 1389 انجام گرفت. در طول مدت تحقیق به طور تصادفی، تعداد 54 نمونه از 27 ایستگاه (27 نمونه در فصل پاییز و 27 نمونه در فصل بهار) برداشت شد و غلظت پارامترهای فیزیکی- شیمیایی اندازه گیری شد. در پایان نتایج حاصله با روش آماری توصیفی و دیاگرام Shuler مورد بررسی و تجزیه تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    مطابق نتایج حاصل از آنالیز نمونه ها و مقایسه آن ها با استاندارد مربوطه چنین برآورد شد که باقیمانده جامدات خشک در 37 درصد از نمونه ها، سختی 25 درصد، سولفات 33 درصد، سدیم 70 درصد، کلرید 25 درصد، هدایت الکتریکی 51 درصد بیشتر از حداکثر مجاز استاندارد ملی و فلوئور در 92 درصد از نمونه های آنالیز شده کمتر از حداقل فلوئور توصیه شده به دست آمد، همچنین بر اساس دیاگرام Shuler پارامترهای کیفی آب در وضعیت خوب تا نامناسب قرار گرفتند.
    نتیجه گیری
    با توجه به خشک سالی های اخیر و تاثیر آن بر کیفیت آب های شرب روستایی و همچنین عدم مطابقت مقادیر باقیمانده جامدات خشک، سختی، سولفات، سدیم، کلرید، هدایت الکتریکی و فلوراید با استانداردهای مربوطه، برنامه ریزی جهت پایش مستمر منابع آب ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: آلودگی، بیرجند و قائن، آب شرب روستایی، آب زیرزمینی
  • سید محسن حسینی، راضیه حسن نژاد، شکیبا خادم القرانی، مریم طباطباییان، فریبرز مکاریان صفحه 746
    مقدمه
    سرطان ها از بیماری های مزمنی هستند که علت های ممکن بسیاری دارند. یکی از شایع ترین انواع سرطان ها، سرطان پستان است که تهدید بزرگی برای سلامتی زنان است. از مسایل مهم در انواع سرطان، انتشار سلول سرطانی به بافت های دیگر (متاستاز) است. هدف از مطالعه حاضر بررسی و شناسایی عوامل تاثیرگذار در پیش بینی متاستاز سرطان پستان با استفاده از ابزارهای داده کاوی می باشد.
    روش ها
    مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی است که افراد مورد مطالعه (1074 نفر)، بیماران مبتلا به سرطان پستان بودند که طی سال های 78 الی 87 به درمانگاه آنکولوژی بیمارستان سید الشهدا اصفهان مراجعه کرده اند و تحت درمان قرار گرفته اند. تجزیه و تحلیل داده ها در حوزه فرایندهای داده کاوی و با استفاده از قوانین همبستگی و رگرسیون لجیت رتبه ای انجام گرفته است.
    یافته ها
    با در نظر گرفتن بیماران با گیرنده های هورمونی استروژن و پروژسترون و ژن 53P مثبت، شانس متاستازهای بیشتر در بیماران با نسبت بالای غدد لنفاوی درگیر در زیر بغل، به ترتیب 77/4، 4/1 و 45/4 برابر بیماران با نسبت غدد لنفاوی درگیر کمتراست. در مورد بیماران با وضعیت منفی استروژن، پروژسترون و 53P شانس متاستازهای بیشتر در بیماران با نسبت بالای غدد لنفاوی درگیر در زیر بغل، 97 درصد افزایش دارد. شانس این که بیماران با گیرنده استروژن و ژن 53P مثبت که اندازه تومور آن ها بالای 2 سانتی متر است، متاستازهای بیشتری داشته باشند، به ترتیب 35/1 و 27/1 برابر بیماران با اندازه تومور کوچک تر از 2 سانتی متر است. در مورد بیماران با وضعیت منفی نسبت بخت برآورده شده برابر 75/2 بود.
    نتیجه گیری
    مطالعه حاضر به معرفی عوامل خطر در ارتباط با انتشار سرطان پستان پرداخته است. عوامل ارایه شده در این مطالعه می توانند به شناسایی مجموعه ای از بیماران که شانس بیشتری برای ابتلا به متاستاز دارند، کمک کند. همچنین با شناسایی فرایند متاستاز و عوامل مرتبط با آن به بهبود کیفیت زندگی و بقای طولانی مدت بیماران کمک شایانی خواهد شد.
    کلیدواژگان: سرطان پستان، متاستاز، داده کاوی، قوانین همبستگی، رگرسیون لجیت رتبه ای
  • فریبا محامد، علی کامکار، علیرضا رایگان صفحه 763
    مقدمه
    امروزه بهداشت باروری به عنوان بخشی از حقوق بشر و با نام حقوق باروری مورد تایید همگان قرار گرفته است. تدارک بهداشت باروری در سطح ملی و حتی بین امللی یکی از گام های اساسی در تامین سلامت جامعه و خانواده می باشد. این مطالعه با هدف تعیین آگاهی و نگرش دختران و پسران در شرف ازدواج شهر یاسوج در زمینه بهداشت باروری انجام شد.
    روش ها
    این مطالعه توصیفی تحلیلی در سال 1388 در شهر یاسوج انجام گرفت. با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 777 نفر از داوطلبان ازدواج مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی شهید اشرفی شهرستان بویر احمد؛ تنها مرکز مشاوره قبل از ازدواج این شهرستان انتخاب شدند. اطلاعات با پرسش نامه محقق ساخته شامل اطلاعات جمعیت شناختی (سن، تحصیلات و شغل) و 10 سوال چهار گزینه ای جهت سنجش آگاهی و 10 سوال نگرشی در زمینه بهداشت و مراقبت های دوران باروری جمع آوری شد. اعتبار محتوی پرسش نامه با استفاده از نظرات متخصصین پایایی آن با استفاده از آزمون Cronbach''s alpha مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات با نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین و انحراف معیار سن در دختران 6/4 ± 2/22 سال و در پسران 3/4 ± 36/25 بود. میانگین و انحراف معیار نمره آگاهی و نگرش دختران به ترتیب4/2 ± 6/4 و 6/4 ± 5/10 و میانگین و انحراف معیار نمره آگاهی و نگرش پسران به ترتیب 8/1 ± 47/2 و 7/1 ± 35/3 بود. میانگین نمرات آگاهی و نگرش پسران در مقایسه با دختران مطلوب نبود. همچنین آگاهی و نگرش افراد با تحصیلات بالاتر به طور معنی داری بیشتر از افراد با تحصیلات پایین تر بود (001/0 ≤ P).
    بحث و نتیجه گیری
    اجرای برنامه های آموزشی موثر درباره بهداشت باروری ضروری است. با توجه به نقش مردان در حمایت از اقدامات بهداشتی در برنامه های آموزشی پسران باید مورد توجه بیشتری قرار گیرند.
    کلیدواژگان: آگاهی، نگرش، بهداشت باروری، مشاوره قبل از ازدواج
  • میترا مودی، اکبر حسن زاده، حسین شهنازی، عبداالرحمان چرکزی، غلامرضا شریفی راد صفحه 770
    مقدمه
    سرطان پستان، شایع ترین سرطان و دومین علت مرگ و میر ناشی از سرطان در بین زنان است که در صورت تشخیص در مراحل اولیه، قابل کنترل است. با توجه به نقش مهم اعتقادات و باورها در عملکرد زنان و اهمیت انجام رفتارهای غربال گری در تشخیص زودرس سرطان پستان، این مطالعه به منظور تعیین رفتارهای غربال گری سرطان پستان بر حسب مراحل آمادگی و ارتباط آن با عوامل روانی- شناختی در معلمین زن شهر اصفهان انجام شد.
    روش ها
    در این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی، 392 نفر از معلمین زن منطقه 3 شهر اصفهان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایسهمی مورد بررسی قرار گرفتند. برای تعیین مراحل تغییر رفتارهای غربال گری سرطان پستان از ابزار مراحل تغییر Rakoweski و جهت بررسی عوامل روانی- شناختی از پرسش نامه مدل اعتقاد بهداشتی Champion گونه فارسی آن استفاده شد. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS نسخه 18 وارد و ضمن ارایه آمار توصیفی و تحلیلی در سطح معنی داری 05/0 = α تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    میانگین سنی معلمین مورد مطالعه 1/6 ± 41/86 سال بود. توزیع افراد بر حسب مراحل تغییر خودآزمایی پستان به قرار زیر، 8/15 درصد پیش تفکر، 1/32 درصد تفکر، 6/17 درصد عمل، 8/27 درصد نگه داری و 6/6 درصد برگشت و برای رفتار غربال گری ماموگرافی به ترتیب 4/22 درصد، 5/31 درصد، 7/22 درصد، 6/17 درصد و 9/6 درصد در این مراحل بودند. آزمون ANOVA اختلاف معنی داری بین مراحل تغییر و منافع درک شده خودآزمایی پستان (02/0 = P)، انگیزه برای سلامتی (001/0 > P) و منافع درک شده ماموگرافی (001/0 > P) نشان داد.
    نتیجه گیری
    نتایج مطالعه نشان داد که منافع درک شده، انگیزه برای سلامتی، بهترین پیش گویی کننده برای عملکرد خودآزمایی و ماموگرافی (مراحل عمل و نگه داری) هستند. از این رو توصیه می شود که با ارایه برنامه های آموزشی مناسب و بیان فواید و مزایای BSE و ماموگرافی در تشخیص زودرس سرطان پستان و ایجاد انگیزه مثبت برای سلامتی، زنان را در جهت مراحل عمل و نگه داری رفتار غربال گری سرطان پستان هدایت کنیم.
    کلیدواژگان: رفتار غربال گری، سرطان پستان، مدل مراحل تغییر، مدل اعتقاد بهداشتی، معلمین، اصفهان
  • حامد محمدی، احمدرضا یزدانبخش، امیر شیخ محمدی، غلامرضا بنیادی نژاد، عبدالعظیم علی نژاد، قاسم قنبری صفحه 782
    مقدمه
    امروزه افزایش غلظت ترکیبات نیتریت و نیترات در آب های طبیعی به خصوص منابع آب زیرزمینی شهرهای بزرگ، باعث ایجاد نگرانی هایی شده است. نیترات به عنوان یکی از شاخص های شیمیایی آلودگی آب از دیرباز مورد توجه بوده است. هدف از این مطالعه تعیین مقادیر نیتریت و نیترات در آب شرب استان تهران در مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی بود.
    روش ها
    این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی با هدف تعیین مقادیر نیتریت و نیترات در آب آشامیدنی مناطق مربوطه در استان تهران صورت گرفت. بر اساس نتاج حاصل از مطالعات قبلی، در این بررسی به طور تصادفی تعداد 105 نقطه از مناطق تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انتخاب و بعد از نمونه برداری، به روش اسپکتروفتومتری مورد آزمایش قرار گرفت.
    یافته ها
    در آب آشامیدنی این مناطق، نیترات با میانگین mg/l 09/18 و انحراف معیار mg/l 67/22 از حداکثر 5/87 تا حداقل mg/l 65/2 و مقدار نیتریت با میانگین μg/l 30/24 و انحراف معیار μg/l 72/52 از حداقل صفر تا μg/l 330 متغیر است.
    نتیجه گیری
    گر چه میانگین غلظت نیترات در اکثر نمونه ها از 50 میلی گرم در لیتر کمتر است، که استاندارد سازمان جهانی بهداشت و آخرین استاندارد ملی کشور می باشد، ولی با این وجود حفاظت از منابع آب زیرزمینی در برابر ورود آلایندها و همچنین انجام مطالعات فراگیر جهت پایش کیفیت شیمیایی منابع آبی و ارایه برنامه های عملی جهت تسریع در اجرای شبکه های جمع آوری و تصفیه فاضلاب، به منظور جلوگیری از بالاتر رفتن مقادیر این یون ها در آب، ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: استان تهران، آب آشامیدنی، نیترات، نیتریت
  • آرش نجیمی، سید داود مفتاق، غلامرضا شریفی راد صفحه 790
    مقدمه
    افت تحصیلی یکی از عمده ترین مشکلات مراکز آموزش عالی کشور به حساب می آید. این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر افت تحصیلی (عوامل خانوادگی، عوامل مرتبط با فراگیر، عوامل مرتبط با آموزش گر، عوامل اقتصادی- اجتماعی، محیط آموزشی، محتوای آموزشی)، از دیدگاه دانشجویان انجام شد.
    روش ها
    این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی است که در آن 280 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به صورت نمونه گیری خوشه ایچند مرحله ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. مشخصات دموگرافیک و دیدگاه دانشجویان در خصوص عوامل موثر بر افت تحصیلی به وسیله پرسش نامه ای که پیش از انجام مطالعه روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفته بود، جمع آوری گردید و در تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 15 استفاده شده است.
    یافته ها
    مهم ترین عوامل موثر بر افت تحصیلی از دیدگاه دانشجویان به ترتیب محتوای آموزش (63/0 ± 23/4)، عوامل مرتبط با آموزش گر (55/0 ± 88/3)، محیط آموزش (62/0 ± 63/3)، عوامل خانوادگی (6/0 ± 53/3)، عوامل اقتصادی– اجتماعی (69/0 ± 45/3) بود. بین دیدگاه دانشجویان در دو جنس و حیطه آموزش گر (03/0 = P) و محیط اجتماعی و اقتصادی (003/0 = P) اختلاف معنی داری وجود داشت. علاوه بر آن نتایج اختلاف معنی داری بین دیدگاه دانشجویان با سن، وضعیت تاهل و وضعیت شغلی آنان نشان نمی دهد(05/0 < P).
    نتیجه گیری
    توجه بیشتر به محتوای آموزشی، عوامل مرتبط با آموزش گر و همچنین محیط آموزشی، علاوه بر پیش گیری از افت تحصیلی دانشجویان از اتلاف وقت و هزینه های جاری مراکز آموزش عالی کشور جلوگیری و سبب بهبود و توسعه سیستم آموزش کشور می شود.
    کلیدواژگان: افت تحصیلی، دانشجو، آموزش پزشکی
  • گلناز پراهام، محمد مهدی امین، افشین ابراهیمی، مسعود ریسمانچیان صفحه 798
    مقدمه و هدف
    2، 3، 7، 8 -تترا کلرو دی بنزو- پی- دیوکسین (TCDD یا Tetra chlorine dibenzo-P-dioxin) به عنوان سمی ترین ترکیب شناخته شده است که به دلیل سمیت زیاد، پایداری و مقاومت بالایی که در محیط دارد، از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. از این رو هدف از انجام این مطالعه بررسی تجزیه بیولوژیکی دیوکسین TCDD در رآکتور ASBR (Anaerobic sequencing batch reactor) است.
    روش بررسی
    این مطالعه با استفاده از یک رآکتور بی هوازی پر و خالی شونده متوالی (ASBR) شیشه ای به حجم 3 لیتر انجام شد. سوبستره اصلی و کمکی به ترتیب TCDD و متانول بود. رژیم بهره برداری از رآکتور شامل چهار مرحله تغذیه، واکنش، ته نشینی و تخلیه بود. آزمایشات COD بر روی نمونه های سوبستره ورودی و پساب خروجی بر اساس روش های استاندارد، آنالیز TCDD بر روی نمونه های فوق به روش کروماتوگرافی گازی و آشکارساز ECD و اندازه گیری بیوگاز توسط دستگاه گازمتر تر انجام شد.
    یافته ها
    بهترین عملکرد رآکتور ASBR در حذف COD، TCDD و بیوگاز تولیدی به میزان 35/99 درصد، 5/97 درصد و 32/2 لیتر در روز بوده، که به ترتیب در بارگذاری های آلی gCOD/L.d 5/2 و TCDD برابر ng/L.d 100 اتفاق افتاد. شواهد نشان داد که در طی افزایش بارگذاری در مراحل اول مطالعه، مقدار افت pH در حدود 1 واحد بوده، اما پس از راه بری طولانی مدت، pH رآکتور به2/7 رسید که نشان گر ثبات عملکرد رآکتور بی هوازی است.
    نتیجه گیری
    تجزیه بیولوژیکی TCDD در بارگذاری حداکثر حدود gCOD/L.d 5/2 با تزریق مقدار ng/l TCDD 200 در رآکتور مورد استفاده در این مطالعه امکان پذیر است.
    کلیدواژگان: 2، 3، 7، 8، تتراکلرو دی بنزو، P، دی اکسین، حذف بیولوژیک، ASBR، دیوکسین، تصفیه بی هوازی
  • حسین شهنازی، غلامرضا شریفی راد، عبدالرحمان چرکزی، میترا مودی، اکبر حسن زاده صفحه 810
    مقدمه
    آموزش بهورزان به دلیل مسوولیت های آموزشی و خدماتی این گروه و همچنین برقراری ارتباط مستقیم با گیرندگان خدمات از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به نظر می رسد که آموزش و توانمند سازی مربیان آموزشگاه های بهورزی در زمینه فرایند های یاددهی و یادگیری مانند شیوه های تعیین اهداف آموزشی، استفاده از تکنولوژی آموزشی مناسب و... می تواند گامی موثر در جهت تربیت نیروهای کارامدتر و همچنین کاهش هزینه ها باشد. از این رو این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کارگاه آموزشی بر آگاهی مربیان آموزشگاه های بهورزی استان اصفهان در زمینه فرایند یاددهی و یادگیری طراحی شد.
    روش ها
    این مطالعه نیمه تجربی و ازنوع قبل و بعد بود که در آن کل جمعیت (107 نفر) به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعه طی سال 1389 و در مرکز بهداشت استان اصفهان انجام شد. ابزار گردآوری داده ها یک پرسش نامه محقق ساخته بود که بر اساس اهداف پژوهشی تنظیم شد. پایایی پرسش نامه از طریق آزمون Cronbach’s alpha با ضریب 75 درصد در فاز پایلوت بر روی 20 نفر مورد تایید قرار گرفت. پرسش نامه ها قبل و پس از برگزاری کارگاه توسط گروه مخاطب تکمیل شد. داده های جمع آوری شده در نرم افزار SPSS و با استفاده از آزمون های آماری t زوجی، Mann- Witney، 2χ و همبستگی Pearson تجزیه و تحلیل شد.
    نتایج
    از 107 فرد شرکت کننده در کارگاه تعداد 42 نفر (3/39 درصد) مرد و تعداد 65 نفر (7/60 درصد) زن بود. دامنه سنی افراد شرکت کننده بین 24 الی 54 سال با میانگین و انحراف معیار 3/6 ± 6/37 سال بود. نتایج مطالعه نشان داد که آگاهی افراد تحت پژوهش در حیطه های مختلف فرایند یاددهی و یادگیری پس از برگزاری کارگاه آموزشی افزایش معنی دار پیدا کرده است (001/0 > P).
    نتیجه گیری
    با توجه به این که نتایج این پژوهش و سایر مطالعات مشابه نشان دهنده تاثیر مثبت رویکردهای مشارکتی از جمله کارگاه های آموزشی در یادگیری بهتر مباحث مربوط به فرایند یاددهی و یادگیری می باشند، پیشنهاد می شود که از این نوع روش های مشارکتی مانند بحث گروهی، بارش افکار و... در آموزش های آتی بیشتر استفاده شود.
    کلیدواژگان: آگاهی، یاددهی، یادگیری، کارگاه آموزشی
  • محسن رضاییان، عباس دانش کهن، غلامرضا شریفی راد، بهزاد جهانی، رستم بهمنی، ابراهیم فتح اللهی، هیلا هواسی صفحه 819
    مقدمه
    خودکشی یک مشکل مهم بهداشت عمومی در اغلب کشورها است. شواهد نشان می دهند که سالانه نزدیک به یک میلیون نفر در سراسر جهان در اثر خودکشی جان خود را از دست می دهند. طبق آمار رسمی، روزانه 13 مورد خودکشی نیز در ایران رخ می دهد. هدف از انجام این پژوهش تعیین الگوی اپیدمیولوژیک خودکشی در استان ایلام و مطالعه برخی از عوامل مرتبط بر آن بود.
    مواد و روش ها
    این مطالعه مقطعی در سال 1384 به انجام رسید. بدین ترتیب که داده های مربوط به تمام موارد خودکشی موفق ثبت شده در پزشکی قانونی استان ایلام در سال مورد نظر (88 مورد) به وسیله چک لیست جمع آوری و با استفاده از نرم افزار SPSS و با بهره گیری از آزمون های t و 2χ مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    از نظر جنسیت 60 درصد از موارد مرد و از نظر قومیت 90 درصد کرد بودند. میانگین و انحراف معیار سنی افراد خودکشی کرده برابر با 17 ± 2/29 سال بود. به علاوه، 2/60 درصد از واحدهای پژوهش مجرد، 1/34 درصد متاهل، 4/3 درصد مطلقه و 3/2 درصد از آنان بیوه بوده اند. همچنین، روش های مورد استفاده برای خودکشی در 49 درصد از موارد خودسوزی، 18 درصد اسلحه گرم و 18 درصد حلق آویز بوده است.
    نتیجه گیری
    با توجه به پایین بودن میانگین سنی افراد خودکشی کرده، بالاتر بودن فراوانی خودکشی در افراد مجرد و بالاتر بودن فراوانی استفاده از روش های خشن به ویژه خودسوزی، ضرورت برنامه ریزی جامع در جهت کاهش بروز موارد خودکشی در استان ایلام توصیه می شود.
    کلیدواژگان: خودکشی، اپیدمیولوژی، ایلام
  • آذر طل، غلامرضا شریفی راد، احمدعلی اسلامی، داود شجاعی زاده، فاطمه الحانی، محمدرضا مهاجری تهرانی صفحه 829
    مقدمه
    با عنایت به ماهیت مزمن بیماری دیابت و تاثیر قابل ملاحظه آن بر کیفیت زندگی بیماران مبتلا، مطالعه ای با هدف بررسی عوامل پیش بینی کننده کیفیت زندگی در این بیماران به منظور برنامه ریزی مداخلات در حوزه ارتقای سلامت طراحی شد.
    روش ها
    این بررسی، یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است که بر روی 140 بیمار دیابتی نوع 2 تحت پوشش مرکز دیابت ام البنین شهر اصفهان انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه چند وجهی شامل اطلاعات دموگرافیک و مرتبط با بیماری (12 گویه)، ابزار استاندارد اندازه گیری دیسترس دیابت (17 گویه)، ابزار استاندارد اندازه گیری خودکارامدی بیماران دیابتی (8 گویه) و ابزار استاندارد کیفیت زندگی اختصاصی بیماران دیابتی (15 گویه) بود. اطلاعات پس از جمع آوری، توسط نرم افزار SPSS نسخه 5/11 با استفاده از آزمون های 2χ، t مستقل، آنالیز واریانس یک طرفه، ضریب همبستگی Pearson و تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد بررسی قرار گرفت.
    یافته ها
    متغیرهای دیسترس دیابت (001/0 < P) و خودکارامدی (001/0 < P) با کیفیت زندگی بیماران دیابتی ارتباط آماری معنی دار داشت. میزان R2 (توان پیش گویی کنندگی) در این مطالعه 66/0 بود. مدل رگرسیون چند متغیره، متغیرهای اثرگذار بر خودمدیریتی تعدیل شده برای سایر متغیرها را دو متغیر دیسترس دیابت (01/0 = P، 277/0- = ß) و خودکارامدی (001/0 < P، 161/0 = ß) نشان داد.
    نتیجه گیری
    بر اساس نتایج این مطالعه ضروری است که در برنامه ریزی مداخلات ارتقای سلامت در حوزه دیابت، توجه کافی به منظور اثربخشی و کارامدی بیشتر مداخلات انجام شده، به دو متغیر خودکارامدی و دیسترس دیابت مبذول شود.
    کلیدواژگان: دیابت نوع 2، عوامل پیش بینی کننده، کیفیت زندگی، دیسترس دیابت، خودکارامدی
  • آذر طل، غلامرضا شریفی راد، فاطمه الحانی، عباس رحیمی، داود شجاعی زاده صفحه 837
    مقدمه
    با عنایت به شیوع به نسبت بالای دیابت در ایران، در اختیار داشتن ابزاری معتبر و پایا در مطالعات به منظور ارزیابی توانمندسازی بیماران دیابتی نوع 2 در راستای طراحی مداخلات کارامد ضروری به نظر می رسد. این مطالعه به منظور تسهیل در سیاست گذاری در حوزه سلامت با توجه به تغییر رویکرد مواجهه با این بیماری از رویکرد پزشکی به نوع توانمندی، طراحی و اجرا گردید.
    روش ها
    اعتبار و پایایی نسخه فارسی ابزار توانمندسازی در بیماران دیابتی نوع 2 (DES-LF) با یک مطالعه مقطعی انجام گردید. اعتبار محتوا، پایایی و روایی فرهنگی نسخه ایرانی DES-LF از طریق بررسی کمی (میانگین و انحراف معیار، تحلیل عامل، همبستگی Spearman) و کیفی (مصاحبه، بحث گروهی متمرکز) بر روی 160 بیمار دیابتی نوع 2 شرکت کننده در مطالعه، مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    پایایی و روایی این مقیاس و سه خرده مقیاس آن، با عناوین «مدیریت جنبه های روانی دیابت» (94/0 = a)، «ارزیابی نارضایتی و آمادگی برای تغییر» (96/0 = a) و «تنظیم و دست یابی به اهداف دیابت» (96/0 = a) از طریق تحیل روان سنجی تایید شدند. با انجام آزمون test-retest روی 50 بیمار با فاصله زمانی دو هفته، نتایج مطالعه همبستگی درونی مناسبی را نشان داد (001/0 < P). شاخص بالینی کنترل متابولیک (HbA1c) در بیماران دیابتی نوع 2 به نوعی تایید کننده اندازه گیری مناسب توانمندسازی به واسطه این ابزار بود (001/0 < P).
    نتیجه گیری
    یافته های این مطالعه، روایی و پایایی نسخه فارسی DES-LF را برای تعیین مسیر آموزش توانمندسازی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 و انجام مداخلات روانی- اجتماعی در میان این بیماران را تایید می نماید.
    کلیدواژگان: توانمندسازی، دیابت نوع 2، پایایی، روایی، نسخه فارسی
  • فاطمه زریباف، محمدحسن انتظاری، اکبر حسن زاده، سهیلا میرزاییان صفحه 846
    مقدمه
    بعضی از مطالعات نشان داده اند که افزایش میزان ذخایر آهن حتی در محدوده طبیعی نیز ممکن است که باعث مستعد شدن فرد برای ابتلا به بیماری های قلبی عروقی شود. اختلالات لیپیدی نیز از جمله عوامل خطر اثبات شده بیماری های قلبی عروقی می باشند. حال این سوال مطرح می شود که آیا میزان ذخایر آهن با پروفایل لیپیدی ارتباط دارد یا خیر؟ از این رو هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین میزان ذخایر آهن و آهن دریافتی از غذا با پروفایل لیپیدی است.
    روش کار
    این مطالعه به صورت مقطعی در 82 نفر از دانشجویان و کارمندان خانم سالم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان که در سنین باروری می باشند و پس از اعلام فراخوان برای شرکت در این مطالعه اعلام آمادگی نموده اند، انجام شده است. غلظت فریتین سرم، اجزای فراسنج لیپیدی، قند و انسولین خون در کلیه افراد اندازه گیری شد. اطلاعات مرتبط با رژیم غذایی افراد با استفاده از پرسش نامه نیمه کمی بسامد خوراک جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSS نسخه 18 و با استفاده از آمار توصیفی و تحلیلی انجام شد.
    یافته ها
    با استفاده از آزمون همبستگی Pearson بین سطح فریتین سرم با غلظت تری گلیسیرید (006/0 = P، 278/0 = r)، کلسترول تام (008/0 = P، 267/0 = r) و قند خون (006/0 = P، 275/0 = r) ارتباط مثبت و معنی دار وجود داشت، ولی ارتباط فریتین سرم با HDL-c، LDL-cو انسولین سرم معنی دار نبود. پس از تعدیل عوامل مخدوش گر فقط ارتباط فریتین سرم با سطح قند خون معنی دار باقی ماند (016/0 = P). قبل و بعد از تعدیل عوامل مخدوش گر، بین میزان هموگلوبین و هماتوکریت خون با غلظت اجزای فراسنج لیپیدی، قند و انسولین خون ارتباط معنی داری وجود نداشت. قبل و بعد از تعدیل عوامل مخدوش گر، بین میزان کل آهن، آهن هم و غیر هم دریافتی از غذا با غلظت اجزای فراسنج لیپیدی، قند و انسولین خون ارتباط معنی داری وجود نداشت.
    نتیجه گیری
    بر اساس یافته های این مطالعه سطح فریتین سرم با غلظت قند خون ناشتا ارتباط مستقیم و معنی دار داشت، که بر ارتباط میزان ذخایر آهن با قند خون حتی در افراد سالم تاکید می کند. اگر چه یافته های این مطالعه حاکی از عدم وجود ارتباط معنی دار بین میزان ذخایر آهن و آهن دریافتی از غذا با اجزای فراسنج لیپیدی و انسولین است، ولی انجام مطالعات اپیدمیولوژیک بزرگ تر، در مردان و سایر گروه های سنی به منظور تایید یا رد یافته های مطالعه حاضر پیشنهاد می شود.
    کلیدواژگان: ذخایر آهن، پروفایل لیپیدی، آهن دریافتی، زنان سنین باروری
  • پرستو گلشیری، مجید بدریان، حمید بدریان، مطهره تبر اصفهانی، مرجان مشکاتی صفحه 858
    مقدمه
    کارکنان دندانپزشکی از آنجا که همیشه در تماس با خون و ترشحات آلوده به خون بیماران می باشند جزء گروه های پرخطر محسوب می شوند. بنابراین آگاهی آنان از احتیاط های استاندارد برای پیشگیری از بیماری های عفونی مثل هپاتیت و ایدز، حایز اهمیت می باشد. هدف این مطالعه، برآورد میزان آسیب های شغلی در گروه دندانپزشکی و آگاهی از راه های پیشگیری می باشد.
    روش ها
    در این مطالعه مقطعی، 156 شرکت کننده (از بین استادان، دانشجویان و کارکنان آموزشی) با روش نمونه گیری اتفاقی طبقه بندی شده انتخاب شدند. سپس داده های جمع آوری شده با پرسش نامه، با استفاده از نرم افزار 16SPSS تجزیه و تحلیل شدند.
    یافته ها
    در مورد آگاهی گروه های مختلف قابل توجه است که فقط 10 درصد شرکت کنندگان، که از دانشجویان بودند، آگاهی متوسط داشتند. 31/30 درصد از آسیب ها مربوط به جراحت با سر سوزن، 8/30 درصد مربوط به پاشیدن مایعات بالقوه عفونی در داخل چشم، دهان و یا بینی، 31/30 درصد مربوط به تجهیزات تیز و 6/8 درصد مربوط به تماس پوست آسیب دیده با مایعات بالقوه عفونی بود.
    نتیجه گیری
    یافته های این مطالعه نشان داد آگاهی از احتیاط های استاندارد در گروه هدف نامطلوب بود. بنابراین اجرای برنامه های آموزشی مستمر، بسیار ضروری به نظر می رسد.
    کلیدواژگان: احتیاط های استاندارد، کارکنان دندانپزشکی، آگاهی، آسیب های شغلی، ویروس هپاتیت C، ویروس هپاتیت B، ویروس نقص ایمنی انسان
  • احسان حاجی عظیمی، علی خوانین، اردلان سلیمانیان، فیروز ولی پور، حبیب الله دهقان صفحه 866
    مقدمه
    استرس حرارتی یکی از آلاینده های محیط کار است که می تواند مشکلات عدیده ای را برای کارگران فراهم آورد. هدف از این تحقیق، کنترل استرس حرارتی در سکوی ذوب ریزی یکی از کارخانجات ذوب فلزات تهران می باشد.
    روش ها
    در این مطالعه تجربی، به منظور بهبود شرایط کار در سکوی ذوب ریزی یکی از کارخانجات ذوب فلزات، راهکارهایی ارایه گردید. به منظور ارزیابی تدابیر کنترلی، دو مرحله اندازه گیری، قبل و بعد از اجرای آن ها صورت گرفت و از شاخص WBGT برای ارزیابی شرایط محیطی استفاده شد. در این تحقیق از دماسنج شیشه ای، دماسنج تر چرخان، دماسنج گویسان استاندارد و دماسنج کاتای نقره اندود با فاکتور کاتای 420 و ردیف سرد شوندگی 55-52 به ترتیب برای اندازه گیری دمای خشک، دمای تر طبیعی، دمای تابشی و سرعت جریان هوا استفاده گردید.
    یافته ها
    در این سکوی ذوب ریزی، بعد از انجام اقدامات کنترلی، دمای تابشی از 04/44 به 8/35 و شاخص WBGT از 88/28 به 57/26 تقلیل یافت.
    نتیجه گیری
    گرمای تابشی مواد مذاب، عامل اصلی استرس حرارتی در کارگران سکوی ذوب ریزی می باشد که با استفاده از سپرهای بازتاب دهنده، مقدار زیادی از این استرس کاهش یافت.
    کلیدواژگان: استرس حرارتی، شاخص WBGT، ذوب فلزات، گرمای تابشی، سپر حفاظتی منعکس کننده
  • بهنام خدارحمی، حبیب الله دهقان، سیدمحسن حسینی، محمد زین الدینی صفحه 875
    مقدمه
    با وجود استفاده گسترده وسایل حفاظت تنفسی در مشاغل مختلف، هنوز تاثیر این وسایل بر روی پاسخ های فیزیولوژیکی افراد به خوبی شناخته نشده است. از این رو هدف از این مطالعه بررسی تاثیر وسایل حفاظت تنفسی تصفیه کننده هوا بر روی ضربان قلب بود.
    روش کار
    این مطالعه تجربی، تحت شرایط کنترل شده دما و رطوبت (57/0 ± 8/19 = WBGT) در اتاقک شبیه سازی شرایط جوی انجام شد. ضربان قلب 11 نفر با میانگین (انحراف معیار) سن (34/2) 1/24 سال، قد (2/4) 172 سانتیمتر و شاخص توده بدن (1/1) 4/22 در حالت استراحت (ضربان استراحت) و در هنگام استفاده از سه نوع ماسک تنفسی سوپاپ دار (کلاس فیلتراسیون 2FFP مدل 1021JFY ساخت شرکت APASCIANI)، نیم صورت (دو فیلتره مدل Duetta 3P با کارتریج 3P ساخت شرکت SAPASCIANI) و تمام صورت (مدل BN/2002TR ساخت شرکت SPASCIANI) در سه سطح فعالیت جسمانی سبک (سرعت 34/1 متر با شیب 0 درصد)، متوسط (سرعت 34/1 متر با شیب 5 درصد) و سنگین (سرعت 34/1 متر با شیب 10 درصد) اندازه گیری و ثبت گردید. مدت زمان فعالیت سبک، متوسط و سنگین به ترتیب 30، 30 و 20 دقیقه بود و به فاصله هر 5 دقیقه ضربان قلب ثبت گردید. داده ها با استفاده از آزمون های آماری Repeated measurement ANOVA و t زوج و با کاربرد نرم افزار 16SPSS انجام شد.
    نتایج
    میانگین (انحراف معیار) ضربان قلب 11 نفر در حالت عدم استفاده از ماسک در فعالیت سبک (1/13) 5/93، متوسط (1/18) 7/109 و سنگین (8/25) 6/119 و هنگام استفاده از ماسک سوپاپ دار در فعالیت سبک (7/9) 8/102، متوسط (0/16) 7/116 و سنگین (2/23) 1/132 و هنگام استفاده از ماسک تمام صورت در فعالیت سبک (7/14) 3/109، متوسط (4/17) 0/125 و سنگین (1/23) 1/140 ضربان در دقیقه بود. میانگین ضربان قلب در حین استفاده از سه نوع ماسک تنفسی با حالت عدم کاربرد ماسک در سطوح مختلف فعالیت جسمانی معنی دار بود (001/0 > P). همچنین میانگین ضربان قلب در هنگام استفاده از ماسک سوپاپ دار و نیم صورت در مقایسه با حالت استفاده از ماسک تمام صورت در سطوح مختلف فعالیت جسمانی نیز اختلاف معنی داری را نشان داد.
    نتیجه گیری
    استفاده از ماسک های تنفسی در مقایسه با حالت عدم استفاده از ماسک در هر سه سطح فعالیت جسمانی، باعث افزایش قابل توجهی در ضربان قلب می شود. همچنین میانگین ضربان قلب در هنگام استفاده از ماسک تمام صورت در مقایسه با ماسک سوپاپ دار و نیم صورت افزایش می یابد.
    واژه های کلیدی: ماسک تنفسی، ضربان قلب، بار کاری
  • ارش نجیمی، معصومه علیدوستی، غلامرضا شریفی راد صفحه 883
    مقدمه
    برنامه پزشک خانواده در سال 1384 به منظور دسترسی راحت و مناسب به خدمات سلامت در روستاها و شهرهای با جمعیت زیر 20000 نفر به اجرا در آمد. این مطالعه با هدف بررسی آگاهی، نگرش و رضایت مندی روستاییان شهرستان اصفهان نسبت به برنامه پزشک خانواده انجام شده است.
    روش ها
    در این مطالعه مقطعی 1200 نفر از افراد تحت پوشش برنامه پزشک خانواده در مناطق روستایی شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ای محقق ساخته بود. روایی و پایایی پرسش نامه از طریق سنجش روایی صوری، روایی محتوایی و پایایی درونی (78/0 = α) بررسی گردید. پس از جمع آوری داده ها، به منظور تجزیه و تحلیل آن ها از نرم افزار 15SPSS استفاده شد.
    یافته ها
    میانگین نمره آگاهی و نگرش افراد مورد مطالعه به ترتیب 9/15 ± 1/33 و 9/10 ± 4/50 بود. 4/46 درصد افراد مورد مطالعه از برنامه پزشک خانواده رضایت داشتند. کارمندان مراکز بهداشتی، درمانی (7/78 درصد) مهم ترین منابع کسب اطلاعات افراد روستایی از برنامه پزشک خانواده بودند.
    نتیجه گیری
    بر اساس نتایج مطالعه حاضر، میزان آگاهی و نگرش افراد مورد مطالعه در سطح متوسط می باشد. با توجه به نقش مهم کارکنان بهداشتی در انتقال اطلاعات، به نظر می رسد اجرای برنامه های آموزشی توسط کارکنان بهداشتی سبب افزایش آگاهی و نگرش افراد تحت پوشش و در نهایت اثربخشی برنامه پزشک خانواده گردد.
    کلیدواژگان: آگاهی، نگرش، رضایت مندی، پزشک خانواده
  • حبیب الله دهقان، احسان الله حبیبی، روح الله پروری، سیامک پورعبدیان، محمدرضا مراثی صفحه 891
    مقدمه
    لباس کار می تواند تبادلات حرارتی میان انسان و محیط را محدود کند و سبب ایجاد تنش های حرارتی، اختلالات جسمانی و روانی و کاهش راندمان کار و بهره وری گردد. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر جنس لباس کار بر شاخص استرین فیزیولوژیکی (PSI یا Physiological Strain Index) مردان در شرایط آب و هوایی گرم در اتاقک شرایط جوی انجام گرفت.
    روش ها
    این پژوهش به صورت مداخله ای بر روی 18 دانشجوی پسر در 16 حالت ترکیبی از چهار نوع لباس کار معمولی (1، 2، 3، 4)، دو سطح فعالیت (سبک و متوسط) و دو نوع شرایط آب و هوایی (گرم و خشک، گرم و مرطوب) انجام شد. ضربان قلب و دمای عمقی افراد به ترتیب با استفاده از دستگاه های پایش ضربان قلب (Polar RS100) و پایش دمای عمقی بدن از طریق گوش (Questemp II) اندازه گیری و ثبت شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تکرار مشاهدات توسط نرم افزار SPSS انجام گرفت.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که در شرایط گرم و مرطوب، کمترین مقدار PSI در فعالیت سبک و متوسط به ترتیب مربوط به لباس نوع 100 درصد پنبه و 30 درصد پنبه- 70 درصد پلی استر بود. در شرایط گرم و خشک، کمترین مقدار PSI در هر دو فعالیت، مربوط به لباس نوع 30 درصد پنبه- 70 درصد پلی استر بود. میانگین شاخص PSI در شرایط گرم و مرطوب و هنگام انجام فعالیت متوسط، برای انواع لباس ها اختلاف معنی داری را نشان داد (044/0 = P).
    نتیجه گیری
    یافته های تحقیق نشان داد که در راستای کاهش استرین گرمایی برای شرایط گرم و مرطوب در سطح فعالیت سبک، لباس 100 درصد پنبه و در فعالیت متوسط لباس 30 درصد پنبه- 70 درصد پلی استر و در شرایط گرم و خشک لباس 30 درصد پنبه- 70 درصد پلی استر مناسب تر است.
    واژه های کلیدی: لباس کار، شاخص استرین فیزیولوژیکی، شرایط آب و هوایی گرم، دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
  • مرضیه شاه سیاه، فاطمه بهرامی، عذرا اعتمادی، سیامک محبی صفحه 901
    مقدمه
    تعارض، پدیده ای غیر قابل اجتناب میان همسران می باشد. زوجین به دلیل همکاری و تصمیمات مشترکی که می گیرند، درجات مختلفی از استقلال و همبستگی را نشان می دهند. درجات بالای استقلال و همبستگی، باعث فروپاشی خانواده می شود. بررسی ارتباط میان تاثیر آموزش جنسی بر کاهش نمره کل تعارض زناشویی و ابعاد آن شامل ارتباط با همسر، رابطه جنسی و نقش های مساوات طلبانه، از اهداف تحقیق حاضر بود.
    روش ها
    پژوهش حاضر، به روش نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه آماری تحقیق 30 زوج (60 نفر) از زوجینی بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی از فرهنگ سرای خانواده شهر اصفهان انتخاب و به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد تعارض زناشویی بر اساس مقیاس لیکرت و مشخصات دموگرافیک بود.
    یافته ها
    نتایج پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس، حاکی از تاثیرآموزش جنسی در کاهش تعارض زناشویی (05/0 > P، 9/416 = F)، خرده مقیاس های ارتباط با همسر (05/0 > P، 2/75 = F)، رابطه جنسی (05/0 > P، 54/3 = F) و نقش های مساوات طلبانه (05/0 > P، 60/321 = F) بود.
    نتیجه گیری
    آموزش جنسی می تواند با افزایش ارتباطات مطلوب عاطفی، احساسی در زوجین باعث افزایش رضایت و کاهش تعارض میان آن ها شود.
    کلیدواژگان: آموزش جنسی، تعارض زناشویی، زوجین
  • محسن حیدری، علی شهریاری، ابراهیم قدس مفیدی، حسینعلی طبرسا صفحه 909
    مقدمه
    در ایران فروش آب میوه های غیر پاستوریزه که به روش دستی تهیه می شود، رایج است. از آنجایی که در تهیه و توزیع این فرآورده ها موازین بهداشتی به طور کامل رعایت نمی گردد، احتمال بروز عفونت های غذایی افزایش می یابد. هدف این مطالعه، ارزیابی آلودگی میکروبی آب میوه های دست ساز بود.
    روش ها
    این مطالعه توصیفی- مقطعی در نیمه اول سال 1388 انجام گرفت. تعداد 100 نمونه آب هویج و آب طالبی به صورت تصادفی از مراکز فروش شهر گرگان جمع آوری و با رعایت استاندارد، به آزمایشگاه مواد غذایی منتقل گردیدند و از نظر انتروباکتریاسه و اشرشیاکلی آزمون شدند. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار آماری SPSS آنالیز گردید.
    یافته ها
    میزان آلودگی نمونه های آب هویج به انتروباکتریاسه و اشرشیاکلی به ترتیب برابر 29 و 17 درصد و میزان آلودگی نمونه های آب طالبی به انتروباکتریاسه و اشرشیاکلی به ترتیب 12 و 7 درصد بود. از کل 100 نمونه 33 درصد نمونه قابلیت مصرف نداشتند که سهم نمونه های آب هویج وآب طالبی به ترتیب 42 و 24 درصد بود.
    نتیجه گیری
    منبع اصلی آلودگی میکروبی مراکز تهیه و توزیع آب میوه، عدم رعایت مقررات گندزدایی میوه ها و عدم شست وشوی صحیح ظروف تولید و نگه داری آب میوه ها بود. آموزش کارگران این مراکز برای کاهش میزان آلودگی ضروری است.
    کلیدواژگان: آب میوه، غیر پاستوریزه، آب هویج، آب طالبی، میکروبی، اشرشیاکلی، انتروباکتریاسه
  • هدی رحیمی فرد، حمیدرضا حیدری*، یاسر تبرایی، محمد حاج آقازاده، حسین مرادی، دانیال عمرانی، علیرضا دری، محمد جواد کاظم آبادی صفحه 916
    مقدمه

    صنعت مبل بخشی از صنایع نیمه سنگین کشور را تشکیل می دهد که اغلب نقش کارکنان در فرایندهای تولید اجتناب ناپذیر است. لذا ارزیابی و تشخیص عوامل خطر اختلالات اسکلتی- عضلانی، اقدامی مهم در فعالیت های کنترلی و پیش گیرانه از این گونه اختلالات ناشی از کار محسوب می شود. عملکرد تولید در بیشتر فعالیت های مبل سازی با جا به جا کردن بار سنگین، بزرگ و سخت همراه است و شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی از جمله عوارض شغلی در این صنعت می باشد. بنابراین این پژوهش، با هدف تعیین میزان شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی و تعیین عوامل خطر ایجاد کننده آن به روش تحلیل شغلی ارزیابی سریع بدن (Rapid entire body assessment یا REBA) در کارگران صنعت مبلمان سازی انجام گرفت.

    مواد و روش ها

    این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی و مقطعی بود. به منظور بررسی وضعیت های انجام کار افراد در حرفه مبل سازی، 197 نفر از کارگران این حرفه به صورت تصادفی انتخاب شدند. وضعیت بدنی آن ها با روش تحلیل شغلی ارزیابی سریع بدن (REBA) و پرسش نامه نوردیک مورد ارزیابی قرار گرفت. در نهایت داده ها با استفاده از نرم افزار 16SPSS و آزمون های آماری t-test Independent، 2χ و Fisher’s exact test تجزیه و تحلیل شد.

    یافته ها

    شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در این صنعت بالا بود. همچنین مشخص گردید که سابقه کار و ساعات کار روزانه از فاکتورهای بسیار تاثیر گذار، با بیشترین ارتباط در بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی در اندام های نه گانه بوده اند (05/0 > P). از سوی دیگر نتیجه تحلیل ارزیابی سریع بدن افراد نمونه نشان داد که وضعیت کاری و نوع وظیفه از پارامترهای بسیار مهم در بروز اختلالات اسکلتی- عضلانی این افراد بود.

    بحث و نتیجه گیری

    نتایج این بررسی نشان داد که شیوع اختلالات اسکلتی- عضلانی در اندام های کمر، زانو، پا، دست و مچ دست بالا بوده است. همچنین وضعیت های بدن کارگران این کارگاه ها نیاز به اصلاح داشت. لذا پیشنهاد شد که شرایط و ایستگاه های کاری آن ها بهینه سازی شود و همچنین دوره های آموزشی کوتاه مدت و متناوب برای آن ها تشکیل گردد.

    کلیدواژگان: کارگاه مبلمان سازی، عوامل خطر، اختلالات اسکلتی، عضلانی، Rapid entire body assessment
  • هاشم حشمتی، عبدالرحمن چرکزی، سید محمد مهدی هزاوه ای، زهره رهایی، آنیتا دهنادی صفحه 926
    مقدمه
    مدل بزنف یکی از کامل ترین مدل های ترکیبی جهت مطالعه و شناسایی رفتار و ایجاد رفتارهای جدید در جامعه است. بنابراین این پژوهش، با هدف توصیف عوامل مرتبط با رفتارهای پیش گیری کننده از بیماری سالک بر اساس مدل بزنف، در مناطق آندمیک شهر یزد طراحی و اجرا شد.
    روش ها
    در این مطالعه مقطعی120 خانواده ساکن در دو منطقه آندمیک بیماری سالک در شهر یزد، با استفاده از نمونه گیری چند مرحله ای، انتخاب شدند. جامعه مورد مطالعه پرسش نامه ای را که بر اساس مدل بزنف تنظیم و روایی و پایایی آن تایید شده بود، طی مصاحبه تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده ها با آمار توصیفی و استنباطی انجام شد.
    یافته ها
    آگاهی، نگرش و رفتار آزمودنی ها در سطح مطلوبی نبود. قصد استفاده از پشه بند آغشته به سم در سطح خیلی پایینی قرار داشت. آگاهی از محل خرید وسایل حفاظتی و دریافت آموزش، مهم ترین عوامل قادر کننده برای انجام رفتار بودند. تاثیرگذارترین هنجارهای انتزاعی، رابطین و کارمندان بهداشتی بودند. رفتارهای پیش گیری کننده با قصد و عوامل قادر کننده همبستگی مستقیم معنی دار داشتند (05/0 > P). بین نگرش با آگاهی و قصد نیز همبستگی مشاهده شد (05/0 > r، 05/0 > P).
    نتیجه گیری
    با توجه به پایین بودن سطح رفتارهای پیش گیری کننده از بیماری سالک و اهمیت عوامل قادر کننده در راستای انجام این رفتارها، فراهم کردن عوامل قادر کننده به ویژه از طریق آموزش رابطین بهداشتی می تواند در پیش گیری از سالک موثر واقع شود.
    کلیدواژگان: سالک، مدل بزنف، رفتارهای پیش گیری کننده
  • مریم سادات میرآقاجانی، مژگان مرتضوی نجف آبادی، احمد اسماعیل زاده، مریم میرلوحی، لیلا آزادبخت صفحه 935
    مقدمه
    نفروپاتی دیابتی یکی از عوارض مهم بیماری دیابت محسوب می شود که پیشرفت بیماری با دریافت های غذایی افراد مرتبط می باشد. هدف این مطالعه، بررسی اثرات مصرف شیر سویا در مقایسه با شیر گاو بر عوامل خطرساز قلبی- عروقی و عملکرد کلیه در بیماران مبتلا به دیابت نوع II مبتلا به نفروپاتی بود.
    روش ها
    این پژوهش از نوع کارآزمایی بالینی متقاطع تصادفی و کنترل شده بود که بر روی 25 بیمار مبتلا به دیابت نوع II مبتلا به نفروپاتی انجام شد. شرکت کنندگان به صورت تصادفی یک رژیم غذایی حاوی شیر سویا یا رژیم غذایی حاوی شیر گاو را به مدت 4 هفته مصرف نمودند. یک دوره دو هفته ای آب گیری (Washout) در بین دو دوره مداخله برقرار شد. اندازه گیری های تن سنجی و آزمایشات بیوشیمیایی خون و ادرار مطابق پروتکل استاندارد صورت گرفت.
    یافته ها
    فشارخون سیستول با مصرف رژیم غذایی حاوی شیر سویا در مقایسه با شیر گاو به صورت معنی داری کاهش داشت و حتی پس از تعدیل عامل مخدوش گر (میزان دریافت کربوهیدرات) معنی دار باقی ماند (درصد تغییرات به ترتیب در گروه شیر سویا و شیرگاو: 5/4- درصد در مقابل 89/5 درصد، 05/0 > P بود). سطح تری گلیسرید به دنبال مصرف شیر سویا کاهش معنی داری را نشان داد (درصد تغییرات 22/15- درصد در مقابل 37/2 درصد بود، 05/0 > P). این تغییرات بعد از تعدیل عامل مخدوش گر معنی دار نبود. تغییرات سایر فاکتورهای قلبی- عروقی و شاخص های عملکرد کلیوی بین دو رژیم حاوی شیر سویا و شیر گاو تفاوت معنی داری نداشت.
    نتیجه گیری
    مصرف شیر سویا می تواند اثرات سودمندی را بر فشارخون سیستول در بیماران مبتلا به دیابت نوع II مبتلا به نفروپاتی داشته باشد.
    کلیدواژگان: شیر سویا، دیابت نفروپاتی، شاخص های قلبی، کلیوی
  • رستم گل محمدی، محسن علی آبادی * صفحه 958
    مقدمه

    بیمارستان به عنوان محیط ارایه خدمات درمانی، تحت تاثیر منابع آلودگی صدا قرار دارد که می تواند از جنبه بهداشتی و آسایشی بر بیماران و کارکنان تاثیر منفی داشته باشد. علاوه بر نیاز کارکنان به محیطی آرام برای خدمت دهی مطلوب، توجه به آسایش بیماران در زمان بستری در روند بهبود بیماری آنان بسیار حایز اهمیت است. هدف این مطالعه بررسی میزان آلودگی صدا در بخش های مختلف بیمارستان و تعیین میزان آزار صوتی در بین کارکنان آن بود.

    روش ها

    تراز معادل فشار صوت در طول روز در 302 ایستگاه تعیین شده در بخش های مختلف و محوطه 8 بیمارستان شهر همدان با استفاده از دستگاه صداسنج 1358-TES اندازه گیری گردید. همچنین پرسش نامه استاندارد شده ای با ضریب پایایی 991/0 جهت بررسی میزان شیوع آزار صوتی در بین 186 نفر از کارکنان توزیع و تکمیل گردید.

    یافته ها

    میانگین تراز معادل فشار صوت در فضای داخل و خارج بیمارستان ها به ترتیب برابر با dB(A) 8/55 و dB(A) 2/56 بود و در داخل بیمارستان های آموزشی و غیر آموزشی، به ترتیب برابر با dB(A)57 و dB(A)54 بود. به صورت کلی 17 درصد کارکنان احساس آزار صوتی خفیف، 22 درصد آزار صوتی متوسط، 16 درصد آزار صوتی شدید و 45 درصد آزار صوتی بسیار شدید داشتند. علاوه بر این میزان آزار صوتی در زنان 10 درصد بیشتر از مردان تعیین گردید.

    نتیجه گیری

    با توجه به حدود مجاز استاندارد صدای کشور در بیمارستان، وجود آلودگی صدا در بیمارستان های مورد مطالعه آشکار است. بر این اساس افزایش آگاهی کارکنان و مسوولین بیمارستان ها و جامعه نسبت به اهمیت پایین نگاه داشتن سطح صدا، بهسازی محیط بیمارستان و یا تغییر مکان و نوسازی از پیشنهادهای این مطالعه بود.

    کلیدواژگان: آسایش، بیمارستان، آلودگی صدا، آزار دهندگی
  • محتشم غفاری، غلامرضا شریفی راد، اسماعیل ملک مکان، اکبر حسن زاده صفحه 965
    مقدمه
    فعالیت جسمانی منظم روی ابعاد سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد و جامعه اثر مثبت دارد. با توجه به شیوع بیماری های غیر واگیر مانند فشارخون اولیه، پوکی استخوان و بیماری های قلبی- عروقی که کم تحرکی از عوامل زمینه ساز آن ها است، مسوولین بهداشتی در صدد تشویق افراد به انجام فعالیت جسمانی بیشتر می باشند. رشد عادات مفید بهداشتی در طی مراحل کودکی و شروع نوجوانی بسیار بااهمیت است؛ چرا که رفتارهایی که در نوجوانی شروع می شوند تمایل به ادامه در بزرگ سالی دارند. هدف از این مطالعه تعیین تاثیر مداخله آموزشی بر آگاهی، نگرش و رفتار دانش آموزان پایه اول دبیرستان های پسرانه شهر بوانات در خصوص فعالیت جسمانی در سال 1389 بود.
    روش ها
    در این مطالعه تجربی از نوع آینده نگر، از دانش آموزان دو دبیرستان واجد شرایط شرکت در مطالعه استفاده شد. تمام دانش آموزان یک دبیرستان به صورت تصادفی (تعداد 42 نفر) به گروه آزمون و نیز تمام دانش آموزان دبیرستان دیگر (تعداد 43 نفر) به گروه شاهد طبقه بندی شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه چهار قسمتی شامل اطلاعات دموگرافیک، سوالات مربوط به آگاهی، سوالات مربوط به نگرش و پرسش نامه عملکرد فعالیت جسمانی بود. سه قسمت نخست پرسش نامه محقق ساخته بود که برای تعیین روایی پرسش نامه، از روایی صوری و روایی محتوا استفاده شد. جهت تعیین پایایی سوالات مربوط به قسمت آگاهی از آزمون- بازآزمون و نیز برای تعیین پایایی سوالات قسمت نگرش از همسانی درونی (Cronbach''s alpha) استفاده گردید. برای سنجش عملکرد (قسمت چهارم پرسش نامه) نیز از پرسش نامه خود گزارشی Garcia استفاده شد که قبلا روایی و پایایی آن مورد آزمون قرار گرفته بود. پس از اجرای پیش آزمون، مداخله آموزشی برای گروه آزمون انجام شد. دانش آموزان دو گروه آزمون و شاهد بلافاصله بعد از پایان آموزش و همچنین یک ماه پس از پایان آموزش پی گیری شدند. داده های جمع آوری شده در این پژوهش با استفاده از نرم افزار 18SPSS و آزمون های آماری Independent t-test، Paired t-test، 2χ، Mann-Whitney test و آزمون ANOVA با تکرار مشاهدات، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. مشارکت افراد در این مطالعه آگاهانه و داوطلبانه بود.
    یافته ها
    تفاوت معنی داری بین گروه های آزمون و شاهد در میانگین نمرات آگاهی (934/0 = P)، نگرش (155/0 = P) و رفتار فعالیت جسمانی (387/0 = P) قبل از مداخله وجود نداشت. همچنین یافته ها حاکی از وجود تفاوت معنی دار در میانگین نمره آگاهی در پی گیری های بلافاصله (001/0 > P) و یک ماه بعد از انجام مداخله (001/0 > P) و وجود تفاوت معنی دار در میانگین نمره نگرش، بلافاصله (001/0 > P) و یک ماه بعد از انجام مداخله (01/0 = P) در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد بوده است. میانگین نمره رفتار فعالیت جسمانی یک ماه بعد از انجام مداخله در هر دو گروه آزمون و شاهد افزایش معنی داری داشت (به ترتیب 01/0 = P و 001/0 > P). اما اختلاف میانگین نمره رفتار فعالیت جسمانی، بین دو گروه معنی دار نگردید (39/0 = P).
    نتیجه گیری
    نتایج این مطالعه حاکی از اثربخشی مداخله آموزشی و در نتیجه افزایش آگاهی و نگرش بیشتر دانش آموزان گروه آزمون در مقایسه با دانش آموزان گروه شاهد، در خصوص فعالیت جسمانی و در نتیجه افزایش رفتار فعالیت جسمانی آنان می باشد. اگر چه میانگین نمره فعالیت جسمانی در گروه شاهد نیز افزایش معنی داری داشت، انجام مطالعاتی دیگر با در نظر گرفتن و کنترل بیشتر متغیرهای مخدوش گر احتمالی پیشنهاد می گردد.
    کلیدواژگان: آگاهی، نگرش، رفتار، فعالیت جسمانی
  • شاهرخ رضایی، محمد مهدی امین*، احمد موحدیان عطار، حمیده ابراهیمی، اکبر نازک کار صفحه 977
    مقدمه

    تولیدات میکروبی محلول نقش موثری در گرفتگی بیولوژیکی غشایی در بیورآکتورهای غشایی دارد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی نقش و میزان تولیدات میکروبی محلول در گرفتگی بیولوژیکی غشایی در بیورآکتورهای مورد استفاده در تصفیه فاضلاب شهری بود.

    روش ها

    جهت تعیین مقدار هیدرات کربن و پروتئین، به ترتیب از روش Lowry و فنل سولفوریک اسید استفاده شد. همچنین آزمایشات Biochemical oxygen demand (BOD)، Chemical oxygen demand (COD)، Suspended solid (SS) و کدورت، بر اساس استاندارد اجرای آزمایشات آب و فاضلاب انجام شد. همچنین فشار داخل غشاء در زمان های مختلف بهره برداری ثبت گردید.

    یافته ها

    غلظت هیدرات کربن و پروتئین استخراج شده از مایع آب لجن (سوپرناتانت) به ترتیب در محدوده mg/l 8–3 و mg/l 6/7–5/2 به دست آمد. محدوده جامدات معلق مایع مخلوط در داخل بیورآکتور در محدوده g/l 3–2 و کدورت و جامدات معلق پساب خروجی به ترتیب در حدود NTU 01/0 و mg/l 5 بود.

    نتیجه گیری

    هیدرات کربن استخراج شده از سوپرناتانت نسبت به پروتئین استخراج شده، نقش برجسته تری در گرفتگی بیولوژیکی غشایی در بیورآکتورهای غشایی داشته است.

    کلیدواژگان: تولیدات میکروبی محلول، گرفتگی بیولوژیکی، بیورآکتورهای غشایی، سوپرناتانت، فاضلاب شهری
  • عبدالرحمان چرکزی، هاشم حشمتی*، عثمان نیریزی صفحه 986
    مقدمه

    سالانه حداقل 5/4 میلیون نفر در دنیا بر اثر استعمال سیگار و بیماری های ناشی از مصرف آن جان خود را از دست می دهند. الگوی بزنف یکی از الگوهای جامع مطالعه رفتار است. این مطالعه با هدف تبیین وضعیت مصرف سیگار بر اساس سازه های الگوی بزنف در بین دانشجویان سیگاری مقیم خوابگاه های دانشگاه علوم پزشکی صورت گرفت.

    روش ها

    در این مطالعه توصیفی از نوع مقطعی، تعداد 78 دانشجوی سیگاری به روش گلوله برفی در بهار سال 1390 وارد مطالعه شدند. ابزار گرد آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته ای بود که بر اساس سازه های الگوی بزنف تهیه شده بود. داده ها از طریق آمار توصیفی به کمک آزمون های Independent t-test و ANOVA تحلیل شدند.

    یافته ها

    هم اتاقی سیگاری (2/46 درصد) و دوستان سیگاری (41 درصد) از مهم ترین هنجارهای انتزاعی مصرف سیگار بودند. دسترسی آسان (1/73 درصد)، سهولت مصرف (9/67 درصد) و ارزانی قیمت (8/62 درصد) از مهم ترین عوامل قادرساز بودند. در سازه نگرش، 8/30 درصد نگرش منفی، 6/43 درصد نگرش خنثی و 6/25 درصد نگرش مثبت به مصرف سیگار داشتند.

    نتیجه گیری

    هنجارهای انتزاعی و عوامل قادرساز از مهم ترین عوامل موثر در مصرف سیگار می باشند. بنابراین باید در برنامه های ترک سیگار و پیش گیری از آن به اهمیت این عوامل توجه ویژه ای مبذول شود.

    کلیدواژگان: مصرف سیگار، الگوی بزنف، عوامل قادرساز، نگرش، هنجارهای انتزاعی
  • عزیز کامران، علی شاهوردی، میثم بهزادی فر، آسیه پیرزاده صفحه 994
    مقدمه
    عدم ایمن سازی کامل و به موقع کودکان در مقابل بیماری های قابل پیش گیری با واکسن، ممکن است سبب مرگ آنان گردد و یا عواقب بسیار تاثر انگیزی داشته، سبب معلول شدن کودکان شود. با توجه به اهمیت ایمن سازی و لزوم شناسایی دلایل تاخیر ایمن سازی در منطقه، این مطالعه به منظور تعیین علل موثر در تاخیر ایمن سازی کودکان زیر هجده ماه خرم آباد در طی اواخر سال 1389 و اوایل سال 1390 طراحی و اجرا گردید.
    روش ها
    این مطالعه به صورت توصیفی، تحلیلی- مقطعی، از ابتدای دی ماه 1389 لغایت ابتدای خرداد ماه 1390 در خرم آباد انجام گردید. جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کودکان زیر هجده ماه بودند. نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد. گردآوری اطلاعات به روش مصاحبه حضوری سازمان یافته با پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن به تایید رسید. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری 16SPSS و آزمون های آماری 2χ، ANOVA، هبستگی Pearson و رگرسیون خطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    6/41 درصد (84 نفر) مادران نام هیچ یک از واکسن هایی که به کودک تزریق می شود را نمی دانستند و تنها 9/9 درصد آن ها نام 4 تا 5 واکسن تزریقی را ذکر کردند. نداشتن وقت و بیمار بودن کودک بیش ترین دلایل تاخیر در ایمن سازی اعلام شد و میانگین مدت تاخیر بر حسب دلایل مختلف تاخیر، تفاوت معنی داری داشت. همچنین در میانگین مدت تاخیر بین سطوح مختلف تحصیلاتی مادران اختلاف معنی داری وجود داشت (01/0 > P). رابطه معنی دار خطی بین مدت تاخیر با سن مادر و تعداد کودک خانواده به دست آمد.
    نتیجه گیری
    با توجه به دلایل تاخیر و ارتباط های آماری به دست آمده، لزوم تلاش بیشتر برای ارایه آموزش در زمان ارایه مراقبت و کاستن از فرصت های از دست رفته ایمن سازی ضروری می باشد.
    کلیدواژگان: ایمن سازی، کودک، مادر، واکسن، خرم آباد
  • علیرضا چوبینه، احمد رضا سلطان زاده، سید حمیدرضا طباطبایی، مهدی جهانگیری صفحه 1003
    مقدمه
    دو نوع برنامه نوبت کاری متداول در صنایع پتروشیمی کشور، برنامه های 12 و 8 ساعته بوده است که هر یک می تواند پیامدهای سلامتی گوناگونی برای فرد نوبت کار در پی داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف، مقایسه پیامدهای سلامتی ناشی از کار در نظام های 12 ساعته اقماری و 8 ساعته غیراقماری در کارکنان نوبت کار صنایع پتروشیمی ایران انجام شده است.
    روش ها
    این مطالعه مقطعی، در 21 شرکت پتروشیمی وابسته به شرکت ملی صنایع پتروشیمی انجام گرفت. جمعیت مورد مطالعه 1630 کارگر نوبت کار (1034 نوبت کار شاغل در نظام غیراقماری و 596 نوبت کار شاغل در نظام اقماری) بود. داده های این مطالعه به وسیله پرسش نامه ای متشکل از سوالاتی در زمینه ویژگی های دموگرافیک، نظام نوبت کاری و مشکلات سلامتی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار 5/11SPSS انجام گردید و مقدار آلفای کمتر از 05/0 به عنوان سطح معنی داری در نظر گرفته شد.
    یافته ها
    میانگین سابقه کار در نظام نوبتی برای نوبت کاران اقماری و غیراقماری به ترتیب 65/3 ± 80/3 و 92/6 ± 24/8 سال به دست آمد. شیوع مشکلات سلامتی در بین نوبت کاران اقماری بیش از غیراقماری بوده است و این اختلاف در مورد اختلالات گوارشی و اسکلتی- عضلانی معنی دار به دست آمد.
    نتیجه گیری
    نتایج نشان داد که باوجود جوان تر بودن و سابقه شغلی کمتر نوبت کاران اقماری، کار در این نظام 12 ساعته پیامدهای سلامتی بیشتری نسبت به نظام 8 ساعته غیراقماری ایجاد نموده است.
    کلیدواژگان: نوبت کاری، پیامدهای سلامتی، صنایع پتروشیمی، نظام 12 ساعته اقماری، نظام 8 ساعته غیراقماری
  • فرزاد جلیلیان، مهدی میرزایی علویجه، شهره امدادی، مصطفی نصیرزاده، مجید براتی، ناصر حاتم زاده صفحه 1013
    مقدمه
    دیابت شایع ترین بیماری متابولیک در انسان است و عوارض مزمن متعددی نظیر اختلالات بینایی، کلیوی، عروقی و عصبی دارد که همگی کیفیت زندگی بیمار را تحت تاثیر قرار می دهد. در این راستا خودکارامدی به عنوان یک عامل بسیار مهم شناخته شده است که تا چه اندازه بیمار می تواند مسایل مربوط به کنترل بیماری خود را شخصا انجام دهد. لذا هدف از انجام این مطالعه، بررسی ارتباط بین خودکارامدی و کیفیت زندگی بیماران زن مبتلا به دیابت نوع دو بود.
    روش ها
    این پژوهش یک مطالعه توصیفی- مقطعی بود که بر روی 187 نفر از بیماران زن مبتلا به دیابت مراجعه کننده به مرکز تحقیقات دیابت شهر همدان انجام گرفت. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده از بین مراجعین صورت گرفت. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسش نامه کیفیت زندگی خلاصه شده سازمان جهانی بهداشت و پرسش نامه خودکارامدی درک شده در خصوص کنترل بیماری استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری 13SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین سال های ابتلا به دیابت در شرکت کنندگان 86/9 با انحراف معیار 77/6 سال بود. به طور کلی میانگین نمره کیفیت زندگی 92/79 (نمره کل 130) بود. بین شغل، سال های ابتلا به بیماری و میزان تحصیلات با کیفیت زندگی از نظر آماری رابطه معنی داری مشاهده شد (05/0 > P). همچنین بین خودکارامدی و کیفیت زندگی بیماران (05/0 > P) رابطه معنی داری دیده شد.
    نتیجه گیری
    نتایج حاصل از مطالعه حاضر ارتباط معنی داری را بین خودکارامدی و کیفیت زندگی نشان داد. در این خصوص پرستاران و سایر پرسنل بهداشتی- درمانی می توانند با آموزش های مناسب خود نقش مهمی را در افزایش میزان اطمینان در انجام رفتارهای مراقبت از خود و به تبع آن بهبود کیفیت زندگی بیماران داشته باشند.
    کلیدواژگان: خودکارامدی، کیفیت زندگی، دیابت نوع دو، زنان
  • عبدالله حاجی وندی، فاطمه نجفی، حمیدرضا غفاریان شیرازی صفحه 1029
    مقدمه
    سورفاکتانت ها ترکیبات شیمیایی آلی هستند که به علت کاهش کشش سطحی آب موجب افزایش قدرت پاک کنندگی آب می شوند. LAS از دسته سورفاکتانت های آنیونی است که در منابع آب های سطحی می توانند مشکلات زیست محیطی، به خصوص پدیده اتریفیکاسیون را به وجود آورند. هدف این مطالعه تعیین غلظت LAS در رودخانه زاینده رود حد فاصل سد چم آسمان تا پل زیار، تعیین ارتباط بین LAS با سایر پارامترهای اندازه گیری شده (COD، BOD5، pH، EC و فسفر) و تاثیرپذیری چاه ها از آب رودخانه بود.
    روش کار
    جهت اندازه گیری مقدار LAS و دیگر پارامترهای مورد نظر، نمونه ها از رودخانه زاینده رود، چاه های اطراف زاینده رود و تصفیه خانه جنوب اصفهان جمع آوری شدند. EC، دما و pH توسط دستگاه پورتابل YSI و LAS، COD و فسفر توسط دستگاه اسپکتروفتومتر و BOD5 به روش Winkler تعیین شد.
    یافته ها
    در رودخانه غلظت LAS، COD، BOD5، EC و فسفر به ترتیب 114/0-025/0، 41-2/5، 3/17-4/2، 913-284 و 32/1-025/0 mg/l در چاه ها 056/0-009/0، 14-1، 4/3-7/0، 2230-408 و 517/0-019/0 mg/l بود. غلظت LAS در ورودی و خروجی تصفیه خانه فاضلاب جنوب به ترتیب عبارت از 52/5 و 076/0 mg/l بودند. همچنین رابطه همبستگی Pearson نشان داد که بین غلظت LAS، BOD5 و غلظت فسفر رابطه مستقیم و بین تمامی پارامترها و فاصله چاه ها از رودخانه رابطه عکس وجود داشت.
    نتایج
    شهر اصفهان و تصفیه خانه فاضلاب جنوب این شهر بیشترین تاثیر را در افزایش غلظت LAS رودخانه زاینده رود داشت. کارایی حذف LAS در تصفیه خانه فاضلاب جنوب بالاتر از 98 درصد به دست آمد و غلظت پارامترهای اندازه گیری شده در فصل پاییز به طور معنی داری بیشتر از فصل تابستان بود.
    کلیدواژگان: سال های از دست رفته عمر، عامل مرگ، امید به زندگی
  • لیلا جهانگیری، داود شجاعی زاده، راضیه خواجه کاظمی، منیژه دهی، فتانه کریمی صفحه 1052
    مقدمه
    سرطان پستان شایع ترین عامل مرگ و میر ناشی از سرطان در بین زنان در سراسر جهان است. این بیماری زنان ایرانی را حداقل 10 سال جوان تر از زنان دیگر، در کشورهای توسعه یافته گرفتار می کند. تشخیص زودرس از طریق غربال گری تنها روش در دسترس برای زنان است. الگوی اعتقاد سلامتی یکی از الگوهایی است که به ارزش ها و اعتقادات افراد در ارتباط با سلامتی تمرکز دارد، به طور گسترده برای تبیین رفتارهای غربال گری افراد مورد استفاده قرار می گیرد.
    روش ها
    در این مطالعه مداخله ای تعداد 180 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شده، به دو گروه شاهد و مورد تقسیم شدند و با استفاده از پرسش نامه خود ساخته مورد مصاحبه قرار گرفتند. پرسش نامه حاوی اطلاعات دموگرافیک، آگاهی از بیماری سرطان پستان، روش های غربال گری سرطان پستان (خودآزمایی سرطان پستان، معاینات بالینی توسط پزشک و ماموگرافی) و نگرش که بر اساس چارچوب الگوی اعتقاد سلامتی (حساسیت، شدت، موانع و منافع درک شده تنظیم شده بود. در مرحله اول مداخله آموزشی پس از جمع آوری داده های اولیه انجام شد که در مرحله دوم مجددا یک ماه پس از مداخله اطلاعات از هر دو گروه جمع آوری شد. داده ها با استفاده از آزمون t تست مورد تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین سن زنان در این مطالعه در گروه مورد و شاهد به ترتیب (96/11) 45/35 و (47/10) 45/36 بود. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین آگاهی و تمام اجزای الگو اعتقاد به سلامتی بعد از مداخله افزایش معنی دار داشته است (001/0 < P). موانع درک شده از بین این اجزاء افزایش میانگین بالاتری را داشته است.
    نتیجه گیری
    این مطالعه نیاز به ارایه برنامه های آموزشی آگاهی بخش از سرطان پستان در زنان را ضروری بخش می داند. نتایج این مطالعه بر برنامه های آموزشی و ارتقاء دهنده سیاست های سلامت عمومی زنان را مورد تاکید قرار می دهد.
    کلیدواژگان: خودآزمایی پستان، معاینات بالینی پستان، الگوی اعتقاد سلامتی، سرطان پستان
  • رحیم عالی، مریم حاتم زاده، مهناز نیک آئین * صفحه 1061
    مقدمه

    با وجود مزایای لجن دفعی تصفیه خانه های فاضلاب جهت کاربرد در زمین به عنوان حالت دهنده و حاصلخیز کننده خاک، نگرانی های زیادی در ارتباط با خطرات مرتبط با لجن وجود دارد. لجن حاوی طیف وسیعی از ارگانیسم های بیماری زا و مواد شیمیایی مضر مانند فلزات سنگین است، که می تواند برای سلامتی انسان مخاطره آمیز باشد. بنابراین پایش میکروبی لجن وظیفه ای مهم برای سازمان های مسوول جهت ارزیابی کارایی واحدهای تصفیه و همچنین قابلیت کاربرد آن در زمین می باشد.

    روش ها

    در این مطالعه کیفیت میکروبی لجن دفعی دو تصفیه خانه فاضلاب شمال و جنوب اصفهان با روش متداول تخمیر چند لوله ای (MTF یا Multiple tube fermentation technique) و روش محیط کشت A-1 مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. در این پژوهش 30 نمونه به روش استاندارد از لجن دفعی برداشت شد. بعد از اندازه گیری دمای نمونه و دمای محیط نمونه ها به آزمایشگاه منتقل شد. سپس نمونه ها از نظر دانسیته کلیفرم های مدفوعی از طریق دو روش ذکر شده آزمایش شدند. جامدات کل (TS یا Total solids) و جامدات فرار (VS یا Volatile solids) نمونه ها نیز اندازه گیری شد.

    یافته ها

    نتایج کشت میکروبی نمونه ها به تفکیک تصفیه خانه های مورد بررسی نشان داد که در تصفیه خانه شمال و جنوب مقادیر کلیفرم مدفوعی تمام نمونه ها بالاتر از استاندارد کلاس A و B می باشد. میانگین شمارش شده کلیفرم های مدفوعی به روش MTF و A-1 به ترتیب برابر با 14 + E 25/3 و 14 + E 1/2 MPN/g بود. نتایج آنالیز آماری، این اختلاف را معنی دار نشان داد.

    بحث و نتیجه گیری

    با توجه به نتایج این تحقیق، روش A-1می تواند جانشینی مناسب برای روش متداول MTF جهت پایش کیفیت لجن دفعی تصفیه خانه های فاضلاب باشد. این روش با مزایایی نظیر سادگی و سرعت در ردیابی کلیفرم های مدفوعی در عرض 24 ساعت می تواند اطلاعات مفیدی را در ارتباط با دانسیته کلیفرم های مدفوعی در لجن فراهم نماید.

    کلیدواژگان: لجن، کیفیت میکروبی، کلیفرم مدفوعی، روش تخمیر چند لوله ای، روش A، 1
  • ام البنین معتمدرضایی، میترا مودی، محمدرضا میری، مریم خدادادی، طاهره هاشمی فرد صفحه 1068
    مقدمه
    معلمین یکی از گروه های موثر بر ارتقای سطح سلامت جامعه می باشند و ارایه آموزش های تغذیه توسط آنان به دانش آموزان علاوه بر تاثیر بر آگاهی دانش آموزان، می تواند باعث انتقال آموزش تغذیه به سطح خانوار باشد. این تحقیق با هدف تاثیر آموزش به روش مداخله ای بر آگاهی معلمین زن مدارس ابتدایی در زمینه تغذیه و بهداشت مواد غذایی انجام گرفته است.
    روش کار
    در این مطالعه نیمه تجربی تعداد 57 نفر از معلمین ابتدایی (زن) شهر فردوس انتخاب شدند. قبل از شروع آموزش، پرسش نامه در زمینه آگاهی در خصوص تغذیه و بهداشت مواد غذایی تکمیل و سپس کارگاه آموزشی 2 روزه برگزار شد و پس از 2 ماه مجددا آزمون ثانویه از معلمین انجام شد. نتایج با استفاده از آزمون توصیفی و تحلیلی و توزیع زمان نمره آگاهی به وسیله آزمون t-test زوج شده، ANOVA و McNemar مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    نتایج
    میانگین نمره آگاهی قبل از مداخله 98/10 درصد بود که بعد از مداخله به 2/18درصد افزایش یافت (0/001 < P). در مورد اهمیت مصرف صبحانه، آگاهی معلمین از 9/57 درصد در قبل از مداخله به 2/98 درصد بعد از مداخله افزایش یافت.
    نتیجه گیری
    استفاده از روش های مداخله ای آموزشی در مراکز تربیت معلم با همکاری مراکز بهداشت و آموزش و پرورش در خصوص تغذیه و بهداشت مواد غذایی می تواند عامل موثری در ارتقای سطح سلامت دانش آموزان باشد.
    کلیدواژگان: آموزش، تغذیه، آگاهی، معلمین، فردوس
  • آسیه پیرزاده، غلامرضا شریفی راد صفحه 1075
    مقدمه
    نقش رفتارهای سالم مانند فعالیت بدنی، تغذیه و مدیریت استرس بر روی کاهش مرگ و میر و ابتلا بیماری ها به خوبی شناخته شده است. بنابراین مطالعه حاضر با هدف تعیین سبک زندگی سالم معلمان شاغل در ناحیه 4 آموزش و پرورش شهر اصفهان در سال 1389 انجام گرفت.
    روش ها
    مشارکت کنندگان در این مطالعه مقطعی شامل 96 معلم شاغل در ناحیه 4 بودند که به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه ای مشتمل بر دو بخش اطلاعات دموگرافیک و سبک زندگی سالم بود. در نهایت نیز داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 18 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته
    میانگین سنی افراد 06/5 ± 26/40، میانگین شاخص توده بدنی 20/3 ± 08/25 بود. 8/96 درصد از افراد متاهل و 1/3 درصد مجرد بودند. 4/85 درصد از معلمان سبک زندگی مطلوب، 5/13 درصد نیمه مطلوب و 1 درصد نامطلوب داشتند. در ارتباط با تغذیه 74 درصد سبک زندگی مطلوب، 24 درصد نیمه مطلوب و 1/2 درصد نامطلوب داشتند. در ارتباط با فعالیت بدنی 76 درصد، سیگار کشیدن یا در معرض دود آن بودن 2/29 درصد و مقابله با استرس 9/21 درصد سبک زندگی نیمه مطلوب داشتند.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج برنامه ریزی برای معلمان شاغل در مدارس همچنین کسب اطلاعات در زمینه سبک زندگی سالم می تواند بسیار موثر واقع شود.
    کلیدواژگان: سبک زندگی سالم، معلم، ایران
  • آسیه پیرزاده صفحه 1082
    مقدمه
    مصرف قرص های اکستازی در سطح جهان 70 درصد افزایش داشته است و در حال حاضر مصرف آن از هروئین و کوکائین بیش تر است. بررسی های انجام شده حاکی از آن است که دانشجویان طبقه ای هستند که بیش از دیگر گروه ها از قرص های اکستازی استفاده می کنند و مصرف اکستازی در سال های اخیر در میان دانشجویان دانشگاه رشد صعودی داشته است. بنابراین، این مطالعه با هدف تعیین عملکرد دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در زمینه مصرف قرص های اکستازی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در سال 89 انجام گرفت.
    روش ها
    این پژوهش یک مطالعه توصیفی- تحلیلی است، که بر روی 267 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام گرفته است. ابزار گردآوری پرسش نامه ای روا و پایا مشتمل بر 3 قسمت (اطلاعات زمینه ای، اجزای مدل اعتقاد بهداشتی و عملکرد) بوده است، که با رعایت نکات اخلاقی تکمیل شده است. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزارSPSS نسخه 18 و آزمون های آماری 2χ، t تست و kruskal-walis مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین سنی دانشجویان 61/1 ± 95/20 بود و (3/39) 105 مرد و (6/90) 242 مجرد بوده اند. (1/22) 59 نمونه ها قرص های اکستازی را دیده اند و (2/2) 6 افراد تاکنون از این قرص ها استفاده کرده اند. میانگین اجزای مدل نیز به ترتیب شامل حساسیت درک شده 68/19 ± 75/72، شدت درک شده 96/16 ± 58/84، منافع درک شده 49/23 ± 43/80، موانع درک شده 53/18 ± 65/81 بود. نتایج نشان داد که بین مصرف اکستازی با شدت درک شده و منافع درک شده رابطه معنی داری وجود داشت (001/0 ≤ P)، اما بین مصرف اکستازی با حساسیت درک شده و موانع درک شده رابطه معنی داری وجود نداشت (076/0 = P، 554/0 = P). در مورد راهنمای به عمل نیز دانشجویان رادیو و تلویزیون را مهم ترین راهنما می دانستند.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج حاصله جهت پیش گیری از مصرف قرص های اکستازی در دانشجویان علوم پزشکی با استفاده از مدل اعتقاد بهداشتی، باید برای بالا بردن حساسیت درک شده تلاش کرد و همچنین از نقش رادیو و تلویزیون نیز به عنوان مهم ترین راهنمای به عمل نباید غافل شد.
    کلیدواژگان: اکستازی، دانشجو، مدل اعتقاد بهداشتی
  • حسن هاشمی، محمد مهدی امین * صفحه 1090
    مقدمه

    فعالیت مجدد نوری میکروارگانیسم ها پس از گندزدایی با اشعه UV از معایب فن آوری فرابنفش در گندزدایی پساب است که در برخی موارد به چندین لگاریتم می رسد. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی امکان فعالیت مجدد نوری باکتری های شاخص (کلیفرم ها و استرپتوکک ها) به دنبال پرتوتابی پساب بود.

    روش ها

    سه پایلوت با گزینه های مختلف تصفیه و گندزدایی شامل پساب ثانویه + لامپ فرابنفش کم فشار (LP) + لامپ فرابنفش فشار متوسط (MP)، زلال سازی + LP + MP و فیلتراسیون + LP + MP، طراحی و در محل تصفیه خانه فاضلاب شمال اصفهان نصب شد. پارامترهای میکروبی کلیفرم کل، کلیفرم مدفوعی و استرپتوکوک مدفوعی پس از پرتودهی با UV و پس از تابش نور مرئی و همچنین پارامتر TSS (Total suspended solids) وUVT (UV-transmittance) در قبل و بعد از واحدها مورد آزمایش قرار گرفت.

    یافته ها

    متوسط عبور اشعه در طول موج nm 254 از پساب ثانویه، زلال شده و فیلتر شده به ترتیب3/5، 34 و 51 درصد بوده است. بیش ترین فعالیت مجدد نوری کلیفرم ها پس از گندزدایی پساب ثانویه با لامپ کم فشار (15 درصد) و کم ترین فعالیت مجدد نوری در گندزدایی پساب فیلتر شده با لامپ فشار متوسط (03/0 درصد) مشاهده شده است.

    نتیجه گیری

    بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه می توان دریافت که انتخاب نوع لامپ UV برای گندزدایی پساب تصفیه خانه فاضلاب با توجه به فعالیت مجدد نوری باکتری ها، فاکتور بحرانی است. ولی در دزهای کاربردی بیشتر از 2mWs/cm 230 برای باکتری های معلق پراکنده چندان موثر نیست.

    کلیدواژگان: فعالیت مجدد نوری، باکتری های شاخص، پرتوتابی پساب
  • اصغر توسلی فر، بیژن بینا، محمد مهدی امین، افشین ابراهیمی، محمد جلالی صفحه 1102
    مقدمه
    تامین آب سالم و بهداشتی از نیازهای اساسی افراد هر اجتماعی محسوب می گردد که تنها با مدیریت پیش گیرانه و جامع در برنامه ایمنی آب آشامیدنی مانند سیستم HACCP (Hazard analysis and critical control points) امکان پذیر خواهد بود. HACCP یک سیستم کنترل فرایند پذیرفته شده بین المللی است که شامل تشخیص و تعیین خصوصیات عوامل خطرساز بر روی محصول مورد فرایند و پیش بینی و اجرای اقدامات کنترلی جهت نگهداری و حفظ کیفیت مطلوب محصول در طول فرایند تولید از منبع تا نقطه مصرف است. هدف از انجام این تحقیق، طراحی یک الگو و چارچوب جامع مدیریت خطر بر اساس روش HACCP، به عنوان روشی برای مدیریت کیفیت آب آشامیدنی شهر اصفهان بود.
    روش ها
    طی این طرح مهم ترین خطرات و رویدادهای خطرناک تاثیرگذار بر کیفیت آب در هر سه مقطع آب خام (رودخانه زاینده رود)، تصفیه خانه بابا شیخ علی و سیستم توزیع آب آشامیدنی شهر اصفهان مورد پیش بینی، شناسایی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در قالب هفت اصل سامانه HACCP راهکارها و اقدامات عملی جهت پایش، کنترل و محدودسازی این خطرات در مراحل مختلف ارایه شده است. اطلاعات مورد نیاز از طریق بازدیدهای میدانی صورت گرفته در محدوده مورد مطالعه و نیز از طریق سازمان های مرتبط به دست آمد.
    یافته ها
    پتانسیل ایجاد خطرات مختلف، حاصل از تغییرات مقطعی کیفیت آب مورد تصفیه در اثر تغییرات فصلی، تخلیه آلاینده های مختلف به خصوص توسط جوامع روستایی و مراکز تفریحی حاشیه زاینده رود، حوادث طبیعی و غیر مترقبه، حوادث عمدی و خراب کارانه، عدم راهبری صحیح فرایندهای فعلی و نیز عدم متناسب سازی فرایندهای تصفیه و در نهایت وسعت و قدمت بالای شبکه توزیع آب آشامیدنی اصفهان بود.
    نتیجه گیری
    جهت دستیابی به آب آشامیدنی مطلوب و با کیفیت بالا، لزوم کنترل تخلیه آلاینده ها در بالادست آبگیر با توجه به روند رو به افزایش میزان آلودگی آب زاینده رود، متناسب سازی فرایندهای تصفیه موجود و حفظ کیفیت آب آشامیدنی در سیستم توزیع، ضروری می باشد.
    کلیدواژگان: اصفهان، آب آشامیدنی، زاینده رود، Hazard analysis and critical control points
  • مریم میرلوحی، محمود یاحی، محمد خوشنویسان، محبوبه طاهری صفحه 1114
    مقدمه
    کباب کوبیده غذای رایج و سنتی ایرانی است. فرایند حرارتی در طول تهیه کباب موجب خروج رطوبت و بخشی از چربی از گوشت می شود. نسبت رطوبت و چربی جدا شده از گوشت، تعیین کننده میزان چربی در محصول نهایی است. بر اساس مطالعات اخیر حرارت شدید، حضور اکسیژن و آهن در گوشت شرایط مناسبی را برای اکسایش چربی گوشت در طول تهیه گوشت های کبابی فراهم می کند. هدف از انجام این مطالعه بررسی روند تغییرات رطوبت، ماده چرب، عدد پراکسید و عدد اسیدی در چربی گوشت در حین فرآوری به شکل کباب کوبیده ایرانی بود.
    روش ها
    نمونه های گوشت از رستوران سلف سرویس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، در 5 نوبت و با فاصله زمانی دو دقیقه در طول طبخ کباب تهیه شد. نمونه گیری سه مرتبه و با فاصله حداقل یک هفته تکرار گردید. رطوبت به روش وزنی و چربی با روش سوکسله اندازه گیری شد. جهت استخراج چربی از دو حلال پترولیم اتر و دی اتیل اتر استفاده شد. پس از تبخیر حلال، عدد پراکسید چربی استخراج شده با روش یدومتری و عدد اسیدی با استفاده از تیتراسیون روغن با پتاس الکی اندازه گیری شد.
    یافته ها
    در طول فرایند، رطوبت گوشت خام از16/1 ± 5/62 درصد تا 27/2 ± 5/45 کاهش پیدا کرد. بیش ترین نرخ کاهش رطوبت بین دقیقه دوم تا چهارم پخت مشاهده شد، ولی پس از دقیقه چهارم کاهش رطوبت با سرعت یکنواختی تا آخرین مرحله پخت ادامه پیدا کرد. در مقابل، چربی از 07/1 ± 5/7 درصد به 32/0 ± 7/15 با استفاده از حلال پترولیم بنزن و از 32/10 درصد تا 06/0 ± 44/19 درصد با استفاده از حلال دی اتیل اتر افزایش پیدا کرد. میزان پراکسید و عدد اسیدی محاسبه شده در روغن استخراجی از گوشت خام نسبت به روغن استخراج شده از کباب آماده شده افزایش نشان داد. افزایش عدد پراکسید به طور عمده در مراحل نهایی پخت و به میزان 127 تا 232 درصد از مقدار اولیه بود. در حالی که افزایش پراکسید تابع زمان مواجهه با آتش پخت بود. تغییرات عدد اسیدی مستقل از روند زمان پخت گوشت و ازدیاد عدد پراکسید در آن بود.
    کلیدواژگان: کباب کوبیده، چربی، رطوبت، اکسایش چربی
  • محسن نادری بنی، روح الله لک، مژده میرزایی صفحه 1121
    مقدمه
    برای بیان وضعیت موجود در یک منطقه، شاخص های جمعیتی و بهداشتی از اهمیت خاصی برخوردارند. هدف کلی این تحقیق تحلیل و بررسی برخی شاخص های جمعیتی از سال 1383 تا سال 1388 بود.
    روش ها
    جامعه هدف در این تحقیق مردم شهرستان چادگان طی سال های 88-1383 بودند. اطلاعات جمعیتی خام که از مرکز بهداشت شهرستان جمع آوری شده بود، به عنوان معیار ورود در طی این سال ها مورد تحلیل دموگرافیک قرار گرفت. تحقیق از نوع توصیفی بود که به روش اسنادی انجام گردید.
    یافته ها
    طبق نتایج تحقیق جمعیت شهرستان در طی این پنج سال کاهش چشم گیر داشته است. میزان تولدهای خام در سال 83، 2/14 در هزار و در سال 88، 4/15 در هزار بود. مرگ و میر خام در سال 83، 8/4 و در سال 88، 4/4 در هزار بود. میزان مرگ و میر زیر یک سال در سال83، 7/26 و در سال88، 7/16؛ مرگ و میر زیر پنج سال در سال 83، 4/29 و در سال 88، 2/18؛ درصد پوشش تنظیم خانواده در سال 83، 5/73 و در سال 88، 5/71؛ نسبت جنسی در سال 83، 5/98 و در سال 88، 2/99 و بالاخره میزان ناخالص تجدید نسل در سال 83، 34/0 و در سال 88، 35/0 در هزار بوده است.
    نتیجه گیری
    کاهش رشد جمعیت به دلایل مختلفی از جمله مهاجرت، عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی، سیاست های جمعیتی و یا مجموعه ای از عوامل فوق الذکر بوده است. ضعف بهداشتی در منطقه و کمبود امکانات باعث گردیده است که میزان مرگ و میر در حد بالایی نسبت به استان و کشور قرار داشته باشد. عدم ثبت دقیق و عدم دقت در اعلام گزارش نیز از مشکلات مربوط به آمارهای داده شده می باشد.
    کلیدواژگان: شاخص های جمعیتی، شاخص های بهداشتی، شهرستان چادگان
  • مریم سلیمی، محمد مهدی امین، افشین ابراهیمی، اکبر قاضی فرد، پیام نجفی، حسین امینی، پروین رزمجو، مرضیه وحید دستجردی صفحه 1130
    مقدمه
    گیاه پالایی یکی از روش های مورد استفاده در حذف آلاینده ها است که ضمن سادگی، ارزان قیمت و موثر بودن، باعث تخریب محیط زیست نمی شود. هدف این تحقیق، گیاه پالایی خاک آلوده به فلز سنگین کادمیوم و بررسی هم زمان تاثیر مقادیر مختلف هدایت الکتریکی و مقایسه توان اصلاح کننده های آلی لجن فاضلاب و کمپوست شهری برای بالابردن راندمان جذب فلز به وسیله گل آفتابگردان است.
    مواد و روش ها
    آزمایش های این تحقیق در طرح اسپلیت پلات شامل 24 گلدان، به صورت تصادفی با سه تکرار در فاصله زمانی خرداد تا مرداد ماه 1389 انجام گردید. به منظور تعیین تاثیر شوری بر کارایی جذب فلز توسط گیاه آفتابگردان، از آب آبیاری با مقادیر مختلف هدایت الکتریکی (در دامنه 0، 2، 4 و dS/m 6) استفاده گردید. همچنین اثر ترکیبات اصلاح کننده آلی شامل لجن فاضلاب و کمپوست شهری برای بالابردن راندمان جذب فلز نیز مورد بررسی قرار گرفت.
    یافته ها
    بیشترین مقدار جذب کادمیوم در هدایت الکتریکی dS/m 6 در بستر لجن، در ریشه 7/0 ± 8/5، در ساقه 6/3 ± 8/11 و در برگ mg/kg 0/0 ± 4/8 بود که باعث کاهش وزن خشک گیاه شد و بیشترین آن در تیمار کمپوست بود.
    بحث و نتیجه گیری
    آنالیز واریانس داده ها نشان داد که با افزایش هدایت الکتریکی آب آبیاری، مقدار کادمیوم جذب شده در ریشه، ساقه و برگ گیاه افزایش می یابد. همچنین میزان جذب کادمیوم در تیمار لجن نسبت به تیمار کمپوست بیشتر بود. بنابراین کاربرد هدایت الکتریکی و لجن فاضلاب باعث افزایش میزان حذف کادمیوم می شود.
    کلیدواژگان: گیاه پالایی، کادمیوم، شوری، کمپوست، لجن
  • مریم یاراحمدی، مسعود یونسیان، ایرج موبدی، محمدرضا پورمند، عباس شاهسونی، بیژن نعمان پور، کاظم ندافی صفحه 1138
    مقدمه
    سبزیجات خام ممکن است حاوی انواع میکروارگانیسم ها و تخم انگل باشند و در صورتی که به شیوه مناسبی سالم سازی نگردند، باعث ابتلای انسان به انواع بیماری های انگلی و بیماری های عفونی روده ای می گردند. بنابراین استفاده از یک روش موثر در کاهش میکروارگانیسم های بیماری زا دارای اهمیت زیادی است. در این تحقیق، کارایی دستورالعمل توصیه شده توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ایران جهت گندزدایی سبزیجات مورد ارزیابی قرار گرفت. این دستورالعمل شامل مراحل شست وشوی سبزیجات با آب، انگل زدایی سبزیجات (سه تا پنج قطره دترجنت در هر لیتر با زمان تماس 5 دقیقه) و گندزدایی سبزیجات (200 میلی گرم در لیتر پرکلرین با زمان تماس 5 دقیقه) است.
    روش ها
    بار اولیه میکروبی (کل کلیفرم و کلیفرم مدفوعی) با استفاده از آزمایش MPN و بار انگلی موجود بر روی کاهو به روش شناورسازی تعیین گردید. نمونه کاهو بر اساس دستورالعمل توصیه شده وزارت بهداشت گندزدایی گردید و پس از هر مرحله از گندزدایی بار میکروبی و انگلی نمونه کاهو تعیین شد و در نهایت، کارایی گندزدایی بر اساس دستورالعمل پیش گفت مورد بررسی قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین بار اولیه کل کلیفرم و کلیفرم مدفوعی موجود بر روی کاهو به ترتیب CFU/g 10log 36/3 و CFU/g 10log 31/2 بود. در هیچ کدام از نمونه های مورد آزمایش، آلودگی انگلی مشاهده نگردید. پس از گندزدایی کاهو بر اساس دستورالعمل توصیه شده وزارت بهداشت در مرحله شست وشو با آب، میزان حذف کل کلیفرم و کلیفرم مدفوعی به ترتیب 1/78 درصد (CFU/g 10log 75/0) و 6/79 درصد (CFU/g 10log 67/0) و در مرحله استفاده از دترجنت میزان حذف کل کلیفرم و کلیفرم مدفوعی به ترتیب 8/94 درصد (CFU/g 10log 44/1)، 5/98 درصد (CFU/g 10log 90/1) و در مرحله گندزدایی با پرکلرین کل کلیفرم و کلیفرم مدفوعی به ترتیب 3/98 درصد (CFU/g 10log 18/2) و 100 درصد (CFU/g 10log 31/2) کاهش یافت.
    نتیجه گیری
    دستورالعمل وزارت بهداشت به عنوان یک روش موثر در سالم سازی سبزیجات می تواند 3/98 درصد از کل کلیفرم و 100 درصد از کلیفرم مدفوعی موجود بر روی کاهو را حذف نماید.
    کلیدواژگان: سبزیجات خام، گندزدایی، کل کلیفرم، کلیفرم مدفوعی، وزارت بهداشت، کاهو
  • حبیب الله دهقان، احسان الله حبیبی، بهنام خدارحمی، حسینعلی یوسفی، اکبر حسن زاده صفحه 1148
    مقدمه
    استرس گرمایی یک مشکل معمول و همیشگی در بعضی صنایع می باشد. برای ارزیابی استرس گرمایی از شاخص های متعددی استفاده می شود که یکی از این شاخص ها،WBGT می باشد؛ ولی این شاخص دارای محدودیت هایی نظیر هزینه و زمان پاسخ گویی بالا می باشد. لذا این شاخص یک ابزار غربالگری مناسب نیست. شاخص نمره گذاری استرین گرمایی (HSSI) نیز یک تکنیک مشاهده ای قضاوتی است که جهت غربالگری اولیه تدوین شده است. هدف از این مطالعه، بررسی همبستگی شاخص HSSI با شاخص استرین فیزیولوژیکی (PSI) در شرایط نرمال است تا در صورت وجود همبستگی بالا بتوان از HSSI به عنوان یک ابزار غربالگری اولیه استرین گرمایی در محیط کار استفاده کرد.
    روش ها
    این مطالعه یک مطالعه تحلیلی می باشد که بر روی 145 نفر نمونه مرد سالم انجام شد. ضربان قلب و دمای دهانی (جهت محاسبه شاخص PSI) با استفاده از دستگاه ضربان سنج قلب (مدل POLAR 100 RS) و دماسنج دهانی (مدل 100(TB در حین استراحت و سپس به مدت 5/1 ساعت در حین فعالیت کاری ثبت شد و به طور همزمان شاخص WBGT ثبت و پرسش نامه شاخص HSSI نیز تکمیل شد. در نهایت با استفاده از آزمون همبستگی Pearson و Regression analysis، همبستگی این سه شاخص بررسی شد.
    یافته ها
    آزمون همبستگی Pearson بین شاخص HSSI و PSI ارتباط مستقیم و معنی داری را نشان داد (001/0 > P و 57/0 = r). بین شاخص WBGTو PSI نیز ارتباط مستقیم معنی داری مشاهده شد (001/0 > P و 397/0 = r) و همچنین بین شاخص HSSI و دمای دهانی نیز همبستگی بالایی مشاهده شد (556/0 = r).
    نتیجه گیری
    شاخص HSSI در مقایسه با شاخص WBGT همبستگی بالاتری با شاخص PSI نشان داد، همچنین مقادیر شاخص های WBGT، PSI و دمای دهانی برای سطوح ریسک شاخص HSSI روندی افزایشی داشت. در نتیجه با توجه به همبستگی بالاتر شاخص HSSI و مزایای دیگر آن، این شاخص می تواند به عنوان یک ابزار غربالگری اولیه استرین گرمایی در محیط های کاری ایران استفاده شود.
    کلیدواژگان: شاخص WBGT، شاخص PSI، شاخص HSSI، استرین گرمایی
  • محمدحسین تقدیسی، احمد نجاتیان، مرتضی منصوریان، سید نورلادین رضوی زاده، فاطمه حسینی صفحه 1157
    مقدمه
    برای رسیدن به هدف سلامتی بهتر، هر جامعه ای نیازمند همکاری بخش های مختلف اجتماعی است، که به نحوی بر افکار عمومی و سیاستگذاران تاثیرگذار می باشد. این تحقیق با هدف تحلیل محتوای مطالب بهداشتی روزنامه های کثیر الانتشار ایران با تاکید بر ارتقای سلامت و آموزش بهداشت در سال 1386 انجام شد.
    روش ها
    در این پژوهش از روش تحلیل محتوا استفاده شد. نمونه ها شامل دو هفته آماری از ده روزنامه پرخواننده ایران و در مجموع 114 شماره بود. پس از جمع آوری و دسته بندی مطالب بهداشتی روزنامه های مورد نظر داده ها وارد نرم افزار SPSS شد و به وسیله آزمون 2χ در سطح معنی داری آنالیز گردید (05/0 P <).
    یافته ها
    تعداد 12 شماره روزنامه فاقد هر گونه مطلب بهداشتی و بقیه روزنامه ها 495 مطلب بهداشتی داشتند. نتایج نشان داد که 57/2 درصد از سطح روزنامه های مورد بررسی به مطلب بهداشتی اختصاصی داشت. مطالب بهداشتی در روزنامه های کشور برجسته سازی نمی شود؛ به طوری که فقط 7/7 درصد از مطالب بهداشتی در صفحات مهم روزنامه ها چاپ شده بودند. همچنین 41 درصد از مطالب دارای تیتر چهارم و 7/58 درصد از مطالب فاقد عکس بودند. موضوع بیماری ها با 7/44 درصد، بیش ترین موضوع مطالب را به خود اختصاص داد.
    بحث و نتیجه گیری
    با توجه به حجم کم مطالب بهداشتی و عدم برجسته سازی موضوع سلامت در روزنامه ها، به نظر می رسد که تلاش برای آشناسازی متخصصین بهداشت با توانایی های رسانه ها و استفاده از آن ها برای ارتقای سلامت و ایجاد رویکردی جدید در برنامه های رسانه ها برای پرداختن به موضوع سلامت از اهمیت زیادی برخوردار باشد.
    کلیدواژگان: آموزش بهداشت، ارتقای سلامت، تحلیل محتوا، روزنامه
  • آذر طل، سیما اسماعیل شهمیرزادی، منور مرادیان سرخکلایی، کمال اعظم صفحه 1170
    مقدمه
    نارسایی کلیوی در سراسر دنیا یکی از مشکلات عمده سلامت عمومی محسوب می شود. میزان شیوع این بیماری بالا است و سالیانه حدود 8 درصد به این میزان افزوده می شود. با وجود تلاش های بسیار به منظور پیشگیری از بیماری انتهایی کلیه، تعداد این بیماران در کشور در حال افزایش است. بروز بیماری نارسایی مزمن کلیوی و انجام روش های درمانی از جمله همودیالیز و پیوند کلیه منجر به تغییر در شیوه زندگی، وضعیت سلامت و ایفای نقش اجتماعی فرد می شود که همه این عوامل به نوعی کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. مطالعه حاضر با هدف تعیین و مقایسه کیفیت زندگی بیماران مبتلا به نارسایی کلیه تحت همودیالیز و پیوند کلیه در مقایسه با افراد سالم انجام گردید.
    روش ها
    مطالعه حاضر از نوع مطالعات مورد- شاهدی بود که در آن متغیر کیفیت زندگی، در دو گروه بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیوی تحت درمان با همودیالیز و پیوند کلیه مراجعه کننده به بیمارستان های تابعه دانشگاه علوم پزشکی تهران مورد سنجش قرار گرفت و گروه شاهد شامل 200 نفر از افراد سالم بودند. ابزار گردآوری داده ها در این مطالعه، از دو بخش متغیرهای فردی و مرتبط با بیماری و پرسش نامه استاندارد کیفیت زندگی (WHOQOL-BREF) تشکیل می شد. داده ها پس از جمع آوری با استفاده از نرم افزار 18SPSS و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی نظیر آزمون همبستگی پیرسون و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    میانگین سنی بیماران همودیالیزی 93/16 ± 25/51 سال بود، بیماران پیوندی 52/12 ± 56/38 سال و افراد سالم 12 ± 83/38 سال داشتند که تفاوت آماری معنی داری بین سه گروه وجود داشت (05/0 P ≤). از نظر جنس و وضع تاهل، تفاوت معنی داری مشاهده نشد (05/0 ≥ P)؛ اما از نظر تحصیلات و وضعیت اقتصادی ما بین سه گروه تفاوت معنی داری وجود داشت (05/0 ≤ P). میانگین نمره کیفیت زندگی بیماران همودیالیزی80/11 ± 41/42 و پیوند کلیه80/7 ± 03/66 و افراد سالم 36/9 ± 42/56 بود که از نظر آماری ارتباط معنی داری مشاهده شد (05/0 ≤ P). بیشترین نمره کیفیت زندگی مربوط به بیماران پیوند کلیه و کمترین نمره مربوط به بیماران همودیالیزی بود.
    نتیجه گیری
    نتایج به دست آمده از این مطالعه نشان داد که چگونه بیماری انتهایی کلیه (ESRD) و درمان های جایگزین، عملکرد اجتماعی، سلامت جسمی، روانی و محیطی بیماران را تحت تاثیر قرار داده بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، بیماران پیوند کلیوی نمره کیفیت زندگی بالاتری را نسبت به بیماران همودیالیزی کسب نمودند که این نشان می دهد بیماران پیوند کلیوی قادر به گذراندن زندگی بهتری بعد از عمل پیوند کلیه هستند. به گونه ای که در این مطالعه، بیماران پیوند کلیه کیفیت زندگی خود را بالاتر از افراد سالم گزارش نموده اند. به نظر می رسد یک پیوند کلیه موفق، تاثیر مثبتی بر درک وضعیت سلامتی دارد و چهار دامنه کیفیت زندگی مرتبط با سلامت را بهبود می بخشد و به واسطه بالا بردن عزت نفس، حس آزادی را به همراه می آورد.
    کلیدواژگان: همودیالیز، نارسایی کلیه، پیوند کلیه، کیفیت زندگی
  • فریدخت یزدانی، بهرام سلیمانی صفحه 1178
    مقدمه
    اضطراب یکی از احساسات عاطفی انسان است. اما هنگامی که این احساس شدت می یابد، ممکن است به نتایج نامطلوبی منجر گردد. یکی از بیشترین وقایع تهدید کننده که امروزه موجب اضطراب در دانشجویان می گردد، امتحانات است. این مطالعه به بررسی ارتباط اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی دانشجویان مامایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد پرداخته است.
    روش ها
    مطالعه حاضر یک مطالعه مقطعی به صورت توصیفی- تحلیلی بود که بر روی 114 نفر از دانشجویان مامایی مشغول به تحصیل در سال 1390 انجام شد. ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسش نامه زمینه ای 14 سوالی و تست اضطراب امتحان ساراسون 37 سوالی بود. پرسش نامه طی مدت یک هفته، در اواخر اردیبهشت ماه در بین شرکت کنندگان توزیع شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t زوج و t مستقل، آزمون Chi-square، ضریب همبستگی Pearson و Spearman و آنالیز واریانس در سطح معنی دار 05/0 توسط نرم افزار 16SPSS انجام شد.
    یافته ها
    در این پژوهش، میانگین نمره اضطراب امتحان دانشجویان 08/17 بود. اضطراب امتحان در 33 نفر از دانشجویان (9/28 درصد) در حد کم، در 51 نفر (7/44 درصد) در حد متوسط و در 30 نفر (3/26 درصد) شدید بود. بین اضطراب امتحان و عملکرد تحصیلی دانشجویان مامایی ارتباط معنی دار آماری (044/0 = P، 189/0- = r) وجود داشت.
    نتیجه گیری
    با توجه به زیاد بودن اضطراب امتحان در دانشجویان مامایی و ارتباط معکوس و معنی دار آن با عملکرد تحصیلی، کمک به یادگیری دانشجویان برای مدیریت موثر اضطراب، یک وظیفه چالش انگیز است که نیاز به تلاش گروهی دارد.
    کلیدواژگان: اضطراب امتحان، عملکرد تحصیلی، دانشجویان مامای
  • آوات فیضی، ریحانه سادات حسینی، رضا غیاثوند، کتایون ربیعی صفحه 1188
    مقدمه
    بررسی کیفیت زندگی و عوامل اثرگذار بر آن در جمعیت های عمومی باعث به وجود آمدن یک دیدگاه کلی از وضعیت سلامت جامعه و ارایه راهکارهای مربوط به سیاست گزاری و برنامه ریزی های بهداشتی در جامعه می شود. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه استرس و مولفه های مهم سبک زندگی، یعنی فعالیت فیزیکی و عملکرد تغذیه ای بر کیفیت زندگی، با کنترل اثر مجموعه مهمی از متغیرهای زمینه ای، در جمعیت عمومی 19 سال و بالاتر ساکن اصفهان و حومه انجام شده است.
    روش ها
    در یک مطالعه مقطعی بر مبنای نتایج طرح «برنامه ملی قلب سالم اصفهان» در سال 1387، تعداد 4619 نفر از افراد 19سال و بالاتر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ایچند مرحله ای انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند. پرسش نامه کیفیت زندگی (World health organization quality of life-Bref یا WHOQOL-Bref)، پرسش نامه سنجش استرس (General health questionnaire-12 یا GHQ-12)، پرسش نامه ارزیابی فعالیت فیزیکی Baecke، پرسش نامه ارزیابی عملکرد تغذیه ای FFQ (Food frequency questionnaire) و اطلاعات جمعیت شناختی مورد استفاده قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از مدل رگرسیون کلاس پنهان با متغیرهای پیش بین پنهان انجام گردید.
    یافته ها
    حدود 48 درصد شرکت کنندگان در کلاس کیفیت زندگی متوسط قرار گرفتند، 29 و 23 درصد آن ها به ترتیب در کلاس های با کیفیت زندگی پایین و خوب قرار گرفتند. بانفوذترین متغیرهای پیش بین در متمایز کردن افراد در کلاس های مختلف کیفیت زندگی عبارت از فعالیت فیزیکی، وضعیت مصرف دخانیات، وضعیت اقتصادی، جنسیت، استرس و ابتلا به عوامل خطر بیماری های قلبی- عروقی بودند. متغیرهای وضعیت تاهل و محل سکونت فاقد اثر معنی دار آماری بودند.
    نتیجه گیری
    افزایش سطح آگاهی عمومی به منظور تغییر و تعدیل عوامل ناسالم مرتبط با سبک زندگی و آموزش شیوه های مقابله با استرس و زمینه سازی برای برخورداری مناسب از مراقبت های بهداشتی (به ویژه با توجه به اهمیت نقش سطح درآمد) از طریق توزیع متوازن ثروت در جامعه، موجب ارتقای کیفیت زندگی افراد در جامعه می شود و در نهایت باعث افزایش بهره وری نیروی انسانی و تعالی ساختار انسانی و اجتماعی جامعه می گردد. چنین مداخلاتی می بایست متناسب با ویژگی های طبقات جنسیتی، سنی و تحصیلی برنامه ریزی و اجرا گردند.
    کلیدواژگان: رگرسیون کلاس پنهان، متغیر پنهان، کیفیت زندگی، سبک زندگی، استرس، عملکرد تغذیه ای، فعالیت فیزیکی
  • بیژن بینا، محمد مهدی امین، علیمراد رشیدی، حمیدرضا پورزمانی صفحه 1203
    مقدمه
    حذف اتیل بنزن و زایلن از محلول های آبی با استفاده از نانولوله های کربنی تک دیواره (SWCNT یا Single walled carbon nano tubes)، نانولوله های کربنی چند دیواره (MWCNT یا Multi walled carbon nano tubes) و نانولوله های کربنی هیبرید (HCNT یا Hybrid carbon nano tube) مورد بررسی قرار گرفت.
    مواد و روش ها
    نمونه های مورد نیاز به صورت سنتتیک با غلظت mg/l10 از اتیل بنزن و زایلن، غلظت g/l 1 نانولوله های کربنی و زمان تماس 10 دقیقه در pH خنثی توسط دستگاه گاز کروماتوگرافی آنالیز شد. برای آنالیز نمونه ها از نرم افزار طراحی آزمایش (DOE یا Design of experiment) استفاده شد.
    یافته ها
    ظرفیت جذب اتیل بنزن و زایلن توسط SWCNT بیشتر از MWCNT و HCNT (برای اتیل بنزن mg/g 97/9 و برای زایلن mg/g10 توسط SWCNT) بود. زایلن بیشتر از اتیل بنزن جذب شد که ناشی از بیشتر بودن قابلیت انحلال اتیل بنزن و کمتر بودن وزن مولکولی آن نسبت به زایلن است. بازیابی نانولوله های استفاده شده با استفاده از گرما در دمای oC2 ± 105 برای اولین بار در این تحقیق انجام گرفت، که علاوه بر بازیابی باعث بهبود عملکرد آن ها در حذف اتیل بنزن نسبت به حالت اولیه نیز شد.
    نتیجه گیری
    SWCNT می تواند به طور موثری اتیل بنزن و زایلن را از آب جذب نماید و دارای پتانسیل خوبی برای تصفیه آب و فاضلاب های آلوده به مواد نفتی است.
    کلیدواژگان: اتیل بنزن، زایلن، نانولوله های کربنی، آلودگی آب
  • فاطمه خلیلی، شیما سام، غلامرضا شریفی راد، اکبر حسن زاده، منیره کاظمی صفحه 1216
    مقدمه
    در قرن حاضر افزایش سریع تعداد سالمندان، وجود ناتوانی، کاهش استقلال و افزایش وابستگی در بسیاری از آنان، ضرورت توجه به مساله حمایت اجتماعی را در این قشر افزایش داده است. حمایت اجتماعی بر ابعاد مختلف سلامت سالمندان تاثیرگذار است. یکی از ابعاد مهم سلامت که کمتر در این گروه مورد توجه قرار گرفته است، سلامت اجتماعی آنان می باشد. سلامت اجتماعی به میزانی از عملکرد، تطابق و سازگاری در زندگی اجتماعی اطلاق می شود. لذا هدف از انجام این مطالعه تعیین ارتباط بین حمایت اجتماعی درک شده با وضعیت سلامت اجتماعی سالمندان شهر اصفهان بوده است.
    روش ها
    این مطالعه توصیفی- تحلیلی و از نوع مقطعی بر روی 230 سالمند 60 سال به بالای شهر اصفهان انجام شد. نمونه ها به روش تصادفی ساده از سطح شهر انتخاب شدند. داده ها توسط پرسش نامه ویژگی های دموگرافیک، مقیاس چند بعدی حمایت اجتماعی درک شده و مقیاس سلامت اجتماعی Keyes جمع آوری شد. سرانجام نمره نهایی کسب شده از این مقیاس ها در سه دسته خوب، متوسط و ضعیف (در طیف نمره 100-0) گزارش گردید. اطلاعات گردآوری شده توسط آزمون های همبستگی Pearson و Spearman، ANOVA و Independent t-test مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
    یافته ها
    9/70 افراد مورد مطالعه مرد بودند. میانگین سنی افراد مورد مطالعه 1/7 ± 46/67 بوده است. میانگین نمره کلی حمایت اجتماعی درک شده و سلامت اجتماعی سالمندان به ترتیب 8/28 ± 16/71 و 3/ 18 ± 98/50 بود. بین نمره حمایت اجتماعی درک شده با نمره سلامت اجتماعی ارتباط مستقیم و معنی دار وجود داشت (001/0 > P). بین برخی از متغیرهای دموگرافیک افراد و نمرات حمایت اجتماعی درک شده و سلامت اجتماعی ارتباط مستقیم و معنی داری مشاهده گردید (001/0 > P)
    نتیجه گیری
    با توجه به تاثیرگذاری مقوله حمایت اجتماعی درک شده بر سلامت اجتماعی سالمندان و اهمیت این جنبه از سلامت، ضرورت توجه بیشتر به این موضوع در قشر آسیب پذیر سالمند احساس می گردد.
    کلیدواژگان: حمایت اجتماعی، سلامت اجتماعی، سالمندان
  • فرزاد جلیلیان، مهدی میرزایی علویجه، شهره امدادی، مجید براتی، مصطفی نصیرزاده، ناصر حاتم زاده صفحه 1226
    مقدمه
    سرطان دهانه رحم پس از سرطان های پوست، پستان و ریه، شایع ترین سرطان در زنان می باشد و در کل سرطان سرویکس دومین سرطان شایع در تمام دنیا است. با توجه به اهمیت موضوع در مطالعه حاضر به تعیین عوامل پیش بینی کننده انجام تست پاپ اسمیر در بین زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر همدان با بهره گیری از مدل اعتقاد بهداشتی پرداخته شده است.
    روش ها
    این پژوهش یک مطالعه توصیفی بود که به روش مقطعی بر روی 400 نفر از زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز بهداشتی- درمانی شهر همدان انجام شد. نمونه گیری به صورت طبقه بندی تصادفی ساده صورت گرفت. ابزار مورد استفاده جهت جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه استاندارد بود. در نهایت داده ها جمع آوری گردید و در نرم افزار آماری 13SPSS وارد شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    8/63 درصد از زنان سابقه انجام پاپ اسمیر را داشتند و 3/28 درصد از آنان نیز گزارش کرده بودند که تست پاپ اسمیر را به طور منظم انجام می دهند. بین سابقه وجود فرد مبتلا به سرطان دهانه رحم در خانواده، سن و انجام منظم تست پاپ اسمیر رابطه آماری معنی داری وجود داشت (05/0 > P). همچنین آزمون آنالیز رگرسیون لوجستیک نشان داد که موانع درک شده، پیش بینی کننده قوی در انجام تست پاپ اسمیر به طور منظم در بین زنان مورد بررسی بوده است.
    نتیجه گیری
    متخصصین مراقبت از سلامتی زنان باید اطلاعات مناسبی در مورد عوامل مرتبط با سرطان دهانه رحم داشته باشند. با توجه به نتایج، به نظر می رسد که طراحی استراتژی های مناسب به منظور کاهش موانع درک شده تست پاپ اسمیر در بین زنان بتواند نتایج مفیدی را در این زمینه به دنبال داشته باشد.
    کلیدواژگان: سلامت زنان، سرطان دهانه رحم، تست پاپ اسمیر، مدل اعتقاد به
  • عزیز کامران، عباس فراهانی، کتایون بختیار، امید علی پاپی، سیدمحمود رضا طاهریان صفحه 1235
    مقدمه
    بروسلوز به عنوان یک بیماری مشترک بین انسان و حیوان، هنوز هم یک مشکل بهداشت عمومی در بسیاری از کشورها از جمله ایران است و برای انجام پیش گیری، کنترل و سیاست ریشه کنی این بیماری، نیاز به اطلاعات دقیق و الگوهای اپیدمیولوژیک آن در کشور می باشد. این مطالعه با هدف تعیین جنبه های اپیدمیولوژیکی، بالینی و آزمایشگاهی تب مالت در بیماران دارای سابقه بستری انجام شد.
    روش ها
    این پژوهش یک مطالعه مقطعی بود که بر روی 126 بیمار مبتلا به تب مالت بستری شده در شهرستان خرم آباد (بیمارستان شهدای عشایر) در طی سال های 84 الی 89 انجام شد. داده ها از پرونده بیماران جمع آوری و پس از وارد کردن کلیه داده ها به نرم افزار SPSS نسخه 16 با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و 2χ، آنالیز واریانس یک طرفه و t مستقل مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
    یافته ها
    9/57 درصد (73 نفر) از افراد بیمار از جنس مرد و 73 درصد (92 نفر) از افراد در روستا سکونت داشتند و از نظر میانگین سنی بین بیماران شهری و روستایی تفاوت معنی داری وجود داشت. در این مطالعه 7/37 درصد سابقه مصرف لبنیات غیر پاستوریزه مثبت اعلام شده بود. فراوانی تشخیص اولیه در مناطق شهری و روستایی تفاوت معنی داری داشت و بیشترین رژیم درمانی مورد استفاده، ترکیب دارویی ریفامپین و داکسی سایکلین بود.
    نتیجه گیری
    کنترل بیماری تب مالت عمدتا بر پایه پیش گیری قرار دارد و با توجه به بالا بودن بروز بیماری در مردان و زنان روستایی، آموزش برای پیش گیری از بیماری در هنگام تماس با دام ها و مصرف لبنیات غیر پاستوریزه می تواند در کنترل بیماری کمک کننده باشد.
    کلیدواژگان: بروسلوز، اپیدمیولوژی، پیش گیری، کنترل
  • نیره کثیری دولت آبادی، پریسا حسینی کوکمری، غلامرضا شریفی راد *، اکبر حسن زاده، حسین شهنازی صفحه 1243
    مقدمه

    استرس شغلی زمانی رخ می دهد که نیازهای شغلی با توانایی ها حمایت ها و نیازهای فرد شاغل همخوانی نداشته باشد. استرس شغلی علاوه بر این که می تواند بر سلامت جسمی و روانی افراد تاثیر منفی بگذارد، باعث کاهش کارایی آن ها شده، بهره وری را در سازمان ها کاهش دهد. از این رو این مطالعه با هدف بررسی ارتباط میزان نمره استرس شغلی با غیبت های ناشی از کار در پرسنل اداری مرکز بهداشت استان اصفهان انجام شد.

    روش ها

    این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی بود که 82 نفر از پرسنل مرکز بهداشت استان اصفهان به طور کاملا تصادفی وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه شامل اطلاعات دموگرافیک به همراه پرسش نامه استرس شغلی Davis و همکاران با ضریب روایی همزمان (روایی ملاک) معادل 701/0 و ضریب پایایی به شیوه Cronbach’s alpha معادل 863/0 استفاده شد. حداقل نمره استرس صفر و حداکثر نمره 48 بود. اطلاعات از طریق نرم افزار SPSS با استفاده از آزمون های همبستگی Pearson، همبستگی Spearman، t مستقل و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، و نتایج اعلام شد.

    یافته ها

    در این بررسی 51 نفر (2/62 درصد) از افراد تحت مطالعه زن و 31 نفر (8/37 درصد) مرد بودند. میانگین و انحراف معیار نمره استرس 04/12 ± 05/19 به دست آمد. میانگین و انحراف معیار تعداد روزهای غیبت 6/7 ± 7/2 بود. آزمون همبستگی Pearson نشان داد که رابطه معنی داری بین نمره استرس و غیبت ناشی از کار وجود ندارد (122/0 = r، 141/0 = P). میانگین نمره استرس در خانم ها 45/12 ± 80/20 و در مردان 91/10 ± 16/16 است. آزمون t مستقل نشان داد که بین نمره استرس و جنس رابطه معنی داری وجود دارد، به این ترتیب که نمره استرس در خانم ها بیشتر از آقایان بود (046/0 = P). همچنین آزمون همبستگی Pearson نشان داد که بین نمره استرس و درآمد رابطه معکوس وجود دارد (221/0- = r، 023/0 = P).

    بحث و نتیجه گیری

    نتایج مربوط به نمره استرس شغلی در پرسنل اداری مرکز بهداشت استان اصفهان نشان داد که 7/20 درصد از افراد تحت مطالعه از استرس شغلی رنج می برند. با توجه به نمره استرس شغلی در کارکنان برای سازمان ضروری است که با به کارگیری راه کارهای حمایتی از تاثیرات درازمدت استرس شغلی بر کارکنان پیش گیری کنند.

    کلیدواژگان: استرس شغلی، غیبت، پرسنل اداری
  • زمزم پاک نهاد، شهناز روانشاد، اسفندیار ستوده مرام صفحه 1250
    مقدمه
    آسکوربیک اسید پلاسما یک شاخص منطقی در گزارشاتی است که پیشنهاد می کنند کاهش سطح اسکوربیک اسید مادر با عوارض خاصی مثل نارسی نوزاد، پره اکلامپسی، وزن کم تولد ((LBW و افزایش مرگ و میر نوزادی همراه است. هدف از این مطالعه تعیین سطوح اسکوربیک اسید در مادران و نوازدانشان و ارتباط آن با وزن تولد نوزاد بود.
    روش
    101 مادر مراجعه کننده به 5 زایشگاه مختلف شیراز جهت زایمان و نوزادان آن ها مورد بررسی قرار گرفتند. ویژگی های انتروپومتریک آن ها ثبت شده، نمونه خون مادران قبل از زایمان و بند ناف پس از تولد نوزاد جمع آوری می شد.
    آسکوربیک اسید پلاسما به روش رنگ سنجی اندازه گیری شده، اطلاعات جمع آوری شده به وسیله نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد.
    یافته ها
    میانگین وزن تولد نوزادان 43/411 ± 87/3232 گرم و میانگین سن مادران 975/9 ± 604/23 سال بود.
    میانگین آسکوربیک اسید پلاسمای مادران 6/0 ± 229/1 میلی گرم در دسی لیتر و به طور معنی داری کمتر از مقدار آن در خون بند ناف (6/0 ± 974/1) بود (001/0 > P).
    آسکوربیک اسید پلاسما با وزن تولد رابطه مستقیم و معنی داری داشته، در گروه های وزنی کمتر از 3215 گرم اختلاف معنی داری را نشان داد (0006/0 = P).
    بحث:سطوح بالاتر آسکوربیک اسید در بند ناف تئوری احتباس انتخابی را تایید می کند، از سوی دیگر ویتامین ث رژیم غذایی برای حفظ سطح مناسب پلاسمایی به ویژه طی بارداری ضروری است که خود نوزاد را برای داشتن سطح مطلوب سلامتی و وزن تولد مناسب حمایت می کند.
    کلیدواژگان: اسکوربیک اسید، مادر، نوزاد، وزن تولد
  • امیر حسین نافذ، اصغر کاربرد، مسعود شریفی، ریحانه جباری، مریم سادات حاجی سید ابوترابی صفحه 1255
    مقدمه
    با توجه به این که اولین قدم در مدیریت مواد زاید دندان پزشکی شناسایی و طبقه بندی این مواد می باشد، از این رو در این مطالعه، زباله های دندان پزشکی شهر قزوین از نظر کمی و کیفی در دو بخش خصوصی و دولتی در سه ماهه اول سال 2009 مورد بررسی قرار گرفت.
    روش ها
    به منظور تحقق اهداف این مطالعه، مراکز دندان پزشکی موجود در شهر قزوین به دو گروه عمومی و خصوصی تقسیم بندی شد و از بین 32 مرکز عمومی و 98 مرکز خصوصی تعداد 10 مرکز دولتی و 40 مرکز خصوصی به صورت تصادفی انتخاب شد. با توجه به مطالعات انجام شده قبلی در زمینه زباله های دندان پزشکی، این مواد به 6 گروه (وسایل آلوده، نسج بیمار، وسایل نوک تیز و برنده، مواد مصرفی، مواد شیمیایی و مواد دندان پزشکی) تقسیم بندی شد. سپس اطلاعات به دست آمده توسط نرم افزار Excel مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    تجزیه و تحلیل های انجام شده نشان می دهد که در مراکز خصوصی 12 درصد از زایدات تولیدی مربوط به وسایل آلوده، 1 درصد مربوط به نسج بیمار، 36 درصد مربوط به وسایل نوک تیز و برنده، 51 درصد مربوط به وسایل مصرفی و مقدار نسبی مواد دندان پزشکی و مواد شیمیایی بسیار ناچیز می باشد. در مراکز دولتی 13 درصد مواد زاید مربوط به وسایل آلوده، 8 درصد مربوط به نسج بیمار، 13 درصد مربوط به وسایل نوک تیز و برنده، 66 درصد مربوط به وسایل مصرفی و مقدار مواد دندان پزشکی و مواد شیمیایی صفر بود.
    نتیجه گیری
    با توجه به نتایج به دست آمده، مشخص شد که بین وضعیت کمی و کیفی زباله های دندان پزشکی در مراکز خصوصی و عمومی رابطه معنی دار وجود دارد. از این رو به منظور بهبود روند مدیریت پسماندهای بیمارستانی شهر قزوین جهت مدیریت زباله های دندان پزشکی بایستی تمهیدات لازم از سوی دانشگاه علوم پزشکی، سازمان های بازیافت و شهرداری قزوین به منظور جمع آوری و دفع این مواد به صورت مجزا در نظر گرفته شود.
    کلیدواژگان: زباله های دندان پزشکی، قزوین، زباله عفونی
  • پوراندخت عبدالهی پور، محبوبه بابایی، یارمحمد قاسمی صفحه 1278
    مقدمه
    با وقوع مرگ مادران باردار بنیان خانواده و سلامت فرزندان در معرض خطر قرار می گیرد و شناخت عوامل موثر بر این شاخص مهم، ما را در اتخاذ راهکارهایی جهت پیش گیری از بروز مرگ های مشابه و بهبود آن، یاری می نماید. هدف این پژوهش تعیین علل مرگ و میر مادران ناشی از زایمان در استان ایلام در سال های 89-1380 بود.
    روش ها
    این پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و گذشته نگر بود که تمام مادران فوت شده به تعداد 25 و گروه مادران زنده بعد از بارداری به تعداد 388 نفر در سال های مذکور با استفاده از نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند و سپس اطلاعات آنان از پرونده خانوار گردآوری و با استفاده از نرم افزار 16 SPSSو آزمون های 2χ،2 t-test و رگرسیون لجستیک مورد تحلیل قرار گرفت.
    یافته ها
    شایع ترین علت مرگ مادران خونریزی و بیش ترین درصد مرگ ها در 48 ساعت اول پس از زایمان اتفاق افتاده است. ارتباط معنی داری بین مرگ مادران باردار استان و متغیرهای سواد، کیفیت مراقبت دوران بارداری، بارداری پرخطر، ابتلا به بیماری زمینه ای و تعداد بارداری و همچنین رابطه معنی دار مستقیم بین ابتلای مادران باردار به بیماری زمینه ای و بارداری پرخطر و رابطه معکوس در برخورداری مادران باردار از مراقبت های دوران بارداری و مرگ مادران به دست آمد.
    نتیجه گیری
    افزایش پوشش و کیفیت مراقبت پیش از بارداری حین بارداری و پس از زایمان، ارتقای کیفیت مشاوره تنظیم خانواده و بهبود مهارت و آگاهی کادر پزشکی و مامایی در زمینه مراقبت های پس از زایمان از مهم ترین اقدامات موثر در کاهش مرگ و میر مادران در استان خواهد بود.
    کلیدواژگان: مرگ و میر، مادران باردار، زایمان، استان ایلام
  • احسان الله حبیبی، روح الله پروری، بهنام خدارحمی، حبیب الله دهقان، محسن حسینی، حمید اسماعیلی صفحه 1288
    مقدمه
    خستگی یکی از علایم شایع تظاهر کننده در حیطه مراقبت های اولیه است که بر انجام کار، زندگی خانوادگی و روابط اجتماعی اثرات منفی می گذارد. این مطالعه با هدف تعیین ارتباط برنامه کاری و خستگی پرسنل مرکز فوریت های پزشکی شهر اصفهان به روش استاندارد CIS20Rدر سال 1389 انجام شد.
    روش ها
    این مطالعه از نوع مقطعی بود که بر روی 72 نفر از پرسنل مرکز فوریت های پزشکی شهر اصفهان انجام شد. برای سنجش برنامه کاری از یک پرسش نامه 23 سوالی و همچنین برای اندازه گیری خستگی از پرسش نامه CIS20R که شامل 20 سوال بود، استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری رگرسیون توسط نرم افزار 16SPSS انجام گردید.
    یافته ها
    نتایج نشان داد که بین برنامه کاری و خستگی ارتباط معنی داری وجود دارد (001/0 > P). به طوری که از بین فاکتورهای برنامه کاری، رضایت از طول ساعات کاری، وقفه های استراحت و نظم کاری بر روی خستگی موثر بودند و فاکتور قابلیت پیش بینی بر روی خستگی موثر نبود. همچنین، نتایج نشان داد که برنامه کاری به طور عمده بر روی خستگی ذهنی موثر است. بدین صورت که ارتباط معنی داری بین رضایت از طول ساعات کاری، وقفه های استراحت و نظم کاری با خستگی ذهنی به دست آمد.
    نتیجه گیری
    با افزایش رضایت از طول ساعت کاری، وقفه های استراحتی و همچنین افزایش نظم کاری، می توان میزان خستگی پرسنل مرکز فوریت های پزشکی را کاهش داد.
    کلیدواژگان: برنامه کاری، خستگی، پرسش نامه CIS20R، فوریت های پزشکی
|
  • Maryam Foroughi, Mehdi Hajian Nejad, Mohammad Mehdi Amin, Hamid Reza Pourzamani, Marzieh Vahid Dastjerdi Page 426
    Background
    Increased impervious surfaces in urban areas not only increase runoff volume and peak flow, but also worsen urban storm water pollution. The polluted runoff has many adverse impacts on human life and environment. The purpose of this study was to investigate and compare the efficiency of sand columns coated with nanoparticles of iron oxide in the presence and absence of a magnetic field.
    Methods
    In this study, atomic absorption, turbid meter, pH meter and DR5000 were used to measure heavy metals, turbidity, pH, and nitrate/phosphate, respectively. Size and characteristics of nanoparticles were determined by scanning electron microscopy (SEM) while energy dispersive X-ray analysis (EDX) was used to detect the percentage of the components in the sand.
    Findings
    SEM and EDX analyses proved that the sand had been successfully coated with nanoparticles of iron oxide (Fe3O4). Results indicated removal efficiency without the magnetic field for turbidity, lead (Pb), zinc (Zn), cadmium (Cd), phosphate (PO4), and nitrate (NO3) to be 90.8%, 73.3%, 75.8%, 85.6%, 67.5%, and 0%, respectively. When magnetic field was applied, removal efficiency for turbidity, Pb, Zn, Cd, PO4, and NO3 was increased to 95.7%, 89.5%, 79.9%, 91.5%, 75.6%, and 0%, respectively. In addition, statistical analyses of data indicated a significant difference between the two columns in removing pollutants.
    Conclusion
    Results of this study indicated that sand columns coated with nanoparticles of iron oxide had a significant efficiency in improving urban runoff quality. Furthermore, magnetic field increased the removal efficiency. Authors believe this approach is simpler and more economical and efficient than other existing methods.
    Keywords: Urban Runoff, Nanoparticles of Iron Oxide, Sand Filter, Magnetic Field
  • Habibollah Rezaei, Farid Hesami, Gholamreza Shariferad Page 455
    Background

    The term learning style refers to the method one uses to obtain and use information to learn. The purpose of our study was to define the predominant learning styles of environmental health students (in the second and fourth semesters) and nutrition students (in the first-fourth semesters).

    Methods

    In this cross-sectional, analytical study, census sampling was used to select participants. The study population included environmental health students in the second and fourth semesters and nutrition students in the first-fourth semesters in Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran. Learning styles of the students were assessed by Kolb's learning style inventory. We used descriptive statistics, chi-square test, and analysis of variance (ANOVA) to analyze the data in SPSS.

    Findings

    A total of 131 (29 male and 102 female) students completed the learning style inventory. Converging and assimilating learning styles were more common in female and male students, respectively. The frequency of diverging, accommodating, converging, and assimilating learning styles among the students of nutrition (n = 76) were 23.7%, 23.7%, 23.7%, and 28.9%, respectively. The predominant learning styles among environmental health students were accommodating (30.9%), diverging (29.1%), converging (23.6%), and assimilating (16.4%) styles.

    Conclusion

    Learning styles of students vary between different fields and places.

    Keywords: Learning Style, Kolb, Studen
  • Yadollah Ramazani, Mansour Salehi, Seyed Gholamabbas Mousavi, Mahboubeh Saee, Madineh Bakhtyari Asl, Afsaneh Gravand, Akram Abedini, Bahram Kazemi Page 511
    Background

    The mother’s milk is an important base for having a healthy baby, during the baby's first year of life. Therefore, it is necessary to study the reasons for feeding babies with formula-milk and depriving them of the mother's milk.

    Methods

    This is a descriptive analysis study, in which data was collected from 144 mothers referring to the Formula-Milk Center in Lenjan, Iran. An educated expert collected the data through studying the family documents during 2 months and a structural interview with the mothers. The data were analyzed by SPSS software.

    Findings

    The most important reason for starting to use formula-milk in singleton and multiple babies were, not taking the breast 39.8%, twins and triplets 89.13%. 54.08% of singleton bearing mothers gave to one reason and 71.7% of multiple bearing mothers gave more than one reason for starting to use formula-milk, which was statistically significant at p.v = 0.004. 58.33% of singleton bearing mothers fed their babies with their own milk for the first two hours after birth and 62.37% of multiple bearing mothers fed their babies for longer than two hours after birth, which was statistically significant at p.v = 0.004. Cesarean in multiple bearing mothers was 97.83% and in singleton bearing mothers 74.49%, which was statistically significant at p.v = 0.001. 25.26% of multiple babies were premature, but 11.34% of singleton babies were premature, this is statistically significant at p.v = 0.012.

    Conclusion

    Considering that in this research, a high percentage of difficulties were observed in multiple bearing mothers, special attention must be paid to the training of all mothers and especially multiple bearing mothers.

    Keywords: Formula, Milk, Mothers, Singleton, Multiple Babies
  • Mojgan Alighardashi, Mahnaz Aeini, Farzane Aeinian, Hamed Mohamadi Page 533
    Background
    Cell phones are increasingly used by health care personnel for communication. The present study evaluated the potential growth of pathogenic bacterial flora on cell phones in Shahid Beheshti Hospital, Hamadan, Iran.
    Methods
    A questionnaire was prepared to assess the attention staff members paid to cleaning their cell phones. A total of 48 cell phones belonging to doctors and other staff members were screened for bacterial isolates. Sterile swabs moistened with nutrient broth were used to swab the front, back, and sides of the cell phones. The swabs were subjected to culture and sensitivity.
    Findings
    It was found that around 56.25% of the cell phones of health care workers were super-contaminated and thus acted as potential sources of nosocomial infections. The most common bacteria were coagulase-negative staphylococcus (56.25%), Bacillus species (6.25%), and Escherichia coli (4.17%).
    Conclusion
    Despite the importance of hand washing in hospitals and the associated high rates of nosocomial infections, only 6% of the staff members regularly cleaned their cell phones with disinfecting solutions. It is thus recommended to frequently decontaminate cell phones in the hospitals.
    Keywords: Cell Phone, Bacteria, Nosocomial Infection
  • Gholamreza Sharfi Rad, Leila Azad Bakht, Awat Feizi, Siamak Mohebi, Alireza Omidi Oskouei Page 636
    Background
    Diabetes is one of the major concerns in the third millennium; affecting more people every day. The prevalence of this disease in Iran is reported to be high (about 7.7%). The most important method to control this disease and prevent its complications from happening is self-care. According to various studies, this method has not found its appropriate place among patients with diabetes due to several reasons. The present study aimed at determining the relationship between social support, specially family support, in self-care behavior of diabetes patients.
    Methods
    This study was a narrative review in which papers of cross-sectional, cohort, clinical trial and systematic review designs were selected using data bases and scientific search engines such as PubMed, ProQuest, SCOPUS, and Elsevier with the keywords diabetes, social support and self-care. Moreover, Persian papers were selected from MEDLAB and IRANMEDEX data bases and through searching the websites of original research papers published in Iran. All the papers had been published from 1990 to 2011.
    Findings
    The results of the study indicated that the status of self-care and social support in patients with diabetes was not favorable. The studied papers all showed that not only was there a positive correlation between social support and self-care behavior, but also some of the studies pointed to the positive effect of social support of, especially family support and more specifically the patient’s spouse, on controlling blood sugar level and HbA1c.
    Conclusion
    As social support can predict health promoting behavior, this concept is also capable of predicting self-care behavior of patients with diabetes. Therefore, involving the family members, especially the spouse, in self-care behavior can be of significant importance in providing health care to patients with diabetes.
    Keywords: Diabetes, Self, Care, Social Support
  • Gholamreza Sharfirad, Leila Azadbakht, Awat Feizi, Siamak Mohebi, Mehdi Kargar, Alireza Rezaie Page 648
    Background
    Diabetes is one of the chronic and prevalent diseases in the world. The number of diabetic patients has increased 7 times during the last 20 years. If the current trend continues, there will be 350 million diabetics in 2030. It means that 7 million people will be patients annually. Up to now, different unadjustable factors have been monitored in self-care for diabetes to manage and prevent its early and late side effects. This research was conducted to evaluate the role of self-efficacy as a determinant agent in self-care of diabetic patients.
    Methods
    This narrative review study used various databases and search engines such as PubMed, ProQuest, Scopus, and Elsevier. Diabetes, self-care, and self-efficacy were searched as keywords and cross-sectional, cohort, clinical trial, and systematic reviews were included. Iranian databases, such as IranMedex and MedLib, and different articles from domestic research and scientific magazines were selected. The studies were only included if they were published during 1990-2011.
    Results
    Both self-care and self-efficacy were at low levels among diabetic patients. The findings of the evaluated studies proved a direct relation between self-efficacy and self-care in the patients. Therefore, self-efficacy can well predict self-care behaviors.
    Conclusion
    Self-care has a significant role in controlling diabetes. Self-efficacy can directly motivate patients toward health promoting behaviors through efficacy expectations. It also indirectly affects motivation through perceived barriers and determining commitment or stability for following the function map. Therefore, self-efficacy is very important in changing the process of self-care behaviors.
    Keywords: Diabetes, Self, Care, Self, Efficacy
  • Gholamreza Sharfirad, Leila Azadbakht, Awat Feizi, Siamak Mohebi, Mehdi Kargar Page 660
    Background
    Treatment and illness management depends mostly on patient's performance in diseases and disorders such as diabetes. Therefore, self-care has an important role in the health of these patients; they can affect their own welfare, functional capabilities, and illness processes by achieving self-care skills. Today, self-care depends on individual, psychological and social factors, recognition of which can assist medical service providers in carrying out educational programs. This study was conducted to find the role of perceived benefits and barriers in self-care behaviors among diabetic patients.
    Methods
    This is a narrative review in which information banks and search engines such as PubMed, SCOPUS, ProQuest, and Elsevier and key words like diabetes self-care, perceived benefits and barriers were used. Moreover, the articles including sectional, cohort, interventional, and qualifying and narrative review were chosen in this study. Persian studies were selected through informational banks, like IRANMEDEX, MEDLIB and also studies from domestic magazines.
    Findings
    The findings of the reviewed articles show the intermediate influence of perceived benefits and barriers in diabetic patients’ self-care. The most considerable perceived benefits were qualified fasting blood control, the feeling of happiness and decreasing of expenses. The most significant perceived barriers of self-care consist of lacking family support, feeling of shame, forgetfulness and not being able to control their eating.
    Conclusion
    Perceived benefits and barriers, as the central constructs of some model and behavior change theories, were related to self-care. There is a positive correlation between self-care and perceived benefits and a negative correlation between self-care and perceived barriers. Therefore, these two strategic constructs can be taken into consideration for promoting self-care behaviors among diabetic patients.
    Keywords: Perceived Benefits, Barriers, Diabetes, Self, care
  • Hamid Reza Tashauee, Mokhtar Mahdavi, Farham Karakani, Seyyed Vahid Ghelmani, Hossain Ataifar Page 672
    Background

    Selection of different wastewater treatment methods depends on the kind of wastewater, geographical position of the community, quantity and quality of wastewater and effluent, technology and finance. Natural wastewater treatment methods are simple, cheap and acceptable for developing countries specially small and remote countries and wetland is one of these methods. Wetlands include two categories: natural and constructed. Moreover, constructed wetlands are of two types of sub-surface flow and free water surface. The aim of this paper is to investigate wetland usage backgrounds and history of application in Iran and other countries.

    Methods

    This is a review of the practical work and comparison of constructed subsurface flow wetland system's efficiency in wastewater treatment in Iran and foreign countries.

    Findings

    In many countries average of removal efficiency by wetland for BOD, TSS, TP and TN was about 91.6%, 81.6%, 78.8% and 70.8% respectively, and for Iran they were 77%, 83%, 78%, and 83%, respectively.

    Conclusion

    The results of the current research showed that in foreign countries wetland systems are used for all kinds of wastewater and have good removal efficiency, unfortunately in Iran wetland is not widly used and it has only been used in a few domestic cases.

    Keywords: Wetland, Constructed Wetland, Natural Treatment, Wastewater Treatment
  • Maryam Amidi Mazaheri, Alireza Hidarnia, Fazlollah Ghofranipour Page 684
    Background
    The worldwide concern about safety has created a need for new and effective methods to improve safety in the workplace. In order to improve the effectiveness of preventive programs, main determinants of behavior are required to be addressed. One of these main determinants is safety attitude. This study aimed to determine the predictors of safety attitude based on the Health Action Model (HAM).
    Methods
    This descriptive study was conducted in 2009. HAM was used to predict safety attitude among workers at steel making and roll mill sections of Isfahan Steel Company (Isfahan, Iran). Using random sampling, 300 workers of Isfahan Steel Company were selected. They filled an HAM-based questionnaire. Data was analyzed by multiple regression and exploratory factor analysis in SPSS13.
    Findings
    The mean age and work experience of workers were 34.6 ± 7.38 and 11.7 ± 7.71, respectively. The factors of "belief system", "attitude system", and "normative system" could predict 25% of the variance of safety attitude among workers (P < 0.001).
    Conclusion
    The results of this study supported of the effectiveness of HAM in predicting safety attitude. HAM can thus be used as a framework for safety interventions.
    Keywords: Health Action Model, Predicting Factors, Safety Attitude, Safe Behavior
  • Mohammad Hossein Baghianimoghadam, Daryoush Masoudi Borujeni, Mehdi Mirzaei Alavijeh, Hassan Shahbazi Page 693
    Background
    The three main stages of life include birth, marriage, and death. Marriages work well only if the couples have enough knowledge about each other. Otherwise, the newly formed family would soon be broken apart. Therefore, this study aimed to survey the attitudes of the youth intending to get married toward a shared life and knowledge about the future spouse.
    Methods
    The present cross-sectional, descriptive, analytical study was performed on in city 200 individuals who attended pre-marriage counseling centers in Borujen during 2010. A valid and reliable researcher-made questionnaire was used to collect data. The questionnaire consisted of 3 parts including demographic information, questions about the time and method of getting acquainted, and attitude items. The total score of attitude in the questionnaire was 68 points. Data obtained from these questionnaires was analyzed with SPSS18.
    Findings
    The mean scores of attitude were 43.3 ± 5.27 and 41.87 ± 5.42 among men and women, respectively. The minimum and maximum scores in both sexes were 23 and 57, respectively. In addition, significant associations were observed between gender and accepting the future spouse with existing conditions (P = 0.009), being skilled for a shared life (P < 0.001), enough confidence for getting married (P < 0.001), and belief in overcoming future problems (P = 0.009). In other words, women had poorer attitudes toward themselves, their spouses, and their lives in all the above mentioned aspects. In this study, 34% of the participants were getting married with a relative and 25.5% had university-level education.
    Conclusion
    Men and women had a moderate level of attitude toward knowing their future spouse and shared life. Educational courses to provide marriage counseling and life skills for couples would be essential. On the other hand, enough knowledge about the future spouse before marriage is of great importance especially for women.
    Keywords: Shared Life, Marriage, Spouse, Attitude toward Marriage, Youth
  • Seyedeh Shahrbanoo Daniali, Hassan Shahnazi, Nayereh Kasiri Dowlatabadi, Akbar Hasanzadeh, Gholamreza Sharifirad, Laeli Rabiie Page 702
    Background
    Health care organizations are of high importance due to their significant responsibility in prevention and care. Job dissatisfaction among health care staff would result in emotional disconnection, indifference, and decreased quality of health services. The present study thus aimed to evaluate job satisfaction among health workers.
    Methods
    This study was a cross-sectional analysis of the health care staff in Khomeinishahr. Staff members with at least 6 months of work experience were included. Therefore, 197 individuals entered the study. Data was collected by a two-part questionnaire covering demographic characteristics and Smith's job description inventory (JDI). JDI consists of 6 domains. Reliability of each domain was assessed and the overall validity of the questionnaire was calculated as 0.93. Pearson's and Spearman's correlation coefficients, independent t-test, and analysis of variance (ANOVA) were used to analyze data in SPSS.
    Findings
    The results showed the mean overall satisfaction score of 43.55 ± 12.8 (from100). Job satisfaction score was not significantly different between the sexes. However, men scored higher than women in the domain of attitude toward the current job (P = 0.001). The highest score was obtained in the domain of relationships with colleagues. On the other hand, 2 domains of income and job promotion scored the least. Higher numbers of worked years were associated with less job satisfaction. Attitude toward the current job had a direct relationship with income (P = 0.01). There was a significant inverse relationship between level of education and job satisfaction in domains of promotion, and income (P = 0.01).
    Conclusion
    Managers should focus on increasing job satisfaction to improve the quality of work.
    Keywords: Job Satisfaction, Health Services Administration, Health Care
  • Zabihollah Gharlipour Gharghani, Seyyed Mostafa Sayarpour, Babak Moeini Page 710
    Background
    Because of the sedentary lifestyle and decreasing mobility and physical activity of the modern man, non-contagious diseases are rising. Nurses and emergency medical personnel are of the individuals who due to their stressful jobs and intensive shift work do not have enough physical activity. The aim of this study was to determine the factors related to regular physical activity among Hamadan emergency medical personnel by applying the Health Belief Model (HBM).
    Methods
    This descriptive–analytical study was conducted on 102 male emergency medical personnel in Hamadan Emergency Medical Services. The questionnaire, which was designed based on HBM constructs and Physical Activity Questionnaire (IPAQ), was placed at their disposal. The data were analyzed by SPSS13.
    Findings
    In this study, 73.5% of personnel had weak physical activity. Moreover, there was a significant correlation between regular exercise, self-efficacy and physical activity (P-value = 0.036), perceived benefits and barriers to exercise self-efficacy (P = 0.001). No significant correlation between perceived benefits and barriers to physical activity were observed.
    Conclusion
    According to research findings, most employees did not have enough physical activity, thus should strengthen their exercise self-efficacy, and promote awareness and knowledge especially in the workplace about exercise benefits and barriers to regular physical activity fields.
    Keywords: Emergency Medical Personnel, Regular Physical Activity, Self, Efficacy, HBM
  • Rostam Gholmohamadi, Heydar Mohammadi, Hadi Bayat, Alireza Soltanian Page 718
    Background And Aims
    Since using city power for welding process is not allowed, diesel generators are used as a power supply in construction industries. They could be introduced as a main source of noise pollution. The purposes of this study were to assess and control noise pollution produced by construction diesel generators in Hamadan, Iran.
    Methods
    In this descriptive, cross-sectional study, sound pressure level (SPL) was measured in 4 points at a distance of 1 meter from a diesel generator. Frequency analysis was also conducted for stations with SPLs higher than the standard limit. The noise disturbance questionnaire was then used to investigate noise disturbance among neighbors. Appropriate mufflers were designed to reduce SPL based on the objectives of the study. Finally, data was analyzed by SPSS13.
    Findings
    Our results showed that the mean values of SPL around the generators and on the nearby streets were 97.0 ± 2.2 and 74.0 ± 7.4 dB(A), respectively. These values both exceeded the recommended levels. Overall, 60.7% of the neighbors were disturbed by the noise from construction activities. Using the designed muffler in the Benz model, SPL reduction at 63 Hz was 24.4 dB and total reduction was 11 dB. The corresponding values were 21.2 and 9.5 dB in the Romania model.
    Conclusion
    Exhaust system was a main source of noise in diesel generators. Therefore, appropriate mufflers would reduce noise pollution.
    Keywords: Construction Industries, Diesel Generator, Muffler, Noise Control, Noise Disturbance
  • Mohsen Rezaeian, Mohammad Hossein Molla Abbasi, Mohammad Haghighi, Gholamreza Sharifirad, Maryam Hadavi Page 727
    Background
    The education system requires extensive manpower training of researchers. Moreover, importance of research in developing countries to achieve growth in all fields is irrefutable. In this study, the attitude, knowledge, and performance of medical and dental students of Rafsanjan University of Medical Sciences on research were assessed.
    Methods
    In this descriptive study, 400 medical and dental students of Rafsanjan University of Medical Sciences were asked to complete a researcher-made questionnaire which included 16 questions related to attitude, 9 questions related to knowledge, 8 questions related to performance and 3 open questions about research. Data were entered into SPSS software and were analyzed applying Fisher and Chi-Square statistical tests.
    Findings
    Based on the results, 237 (87.8%) medical students and 100 (76.9%) dental students responded to the questions. Knowledge of the students was assessed to be low. The majority of them had a good attitude. Research practice was assessed to be below the average level. The knowledge of medical students was higher than the dental students. Medical students, students in higher education levels, single students and students living in dormitories had better attitudes towards research, while female students and dental students had a better research practice.
    Conclusion
    This study showed that the students understand the importance of research and are interested in it but do not truly understand its nature or practice it appropriately. Therefore, it is recommended that necessary plans be carried out to improve knowledge and performance of the students toward research.
    Keywords: Knowledge, Attitude, Performance, Research
  • Ghasem Rajaei, Mohammad Hadi Mehdi Nejad, Samaneh Hesari Motlagh Page 737
    Background
    During recent years, overpopulation, increase of wastewater, and drop in water tables has led to high concentration of salts in underground water, which is an important environmental pollutant. If concentration of salt in drinking water exceeds the limits, it will be dangerous for health. The aim of this study was to measure physical and chemical parameters in drinking water of rural areas of Birjand and Qaen plains, Iran, and compare them with national and international standards.
    Methods
    This was a cross sectional descriptive study carried out during the autumn of 2009 and the spring of 2010. 54 samples from 27 stations (27 samples in spring and 27 samples in autumn) were randomly collected and the concentrations of their physical and chemical parameters were measured. The results were analyzed by descriptive statistical method and Shuler’s diagram.
    Findings
    The results showed that the remaining dry solids (37%), hardness (25%), sulfate (33%), Sodium (70%), Chloride (25%), and electrical conductivity (%51) in all samples, were more than national standards. Fluoride concentration in 92% of analyzed samples was less than the minimum recommended level. According to Shuler’s diagram, the parameters of water quality ranged between good and poor situations.
    Conclusion
    Since the recent drought has negative impacts on water quality of rural areas, and the measured parameters have not met the standards, it is necessary to consider a continuous plan for monitoring of water resources.
    Keywords: Contamination, Birjand, Qaen, Rural Drinking Water, Underground Water
  • Sayyed Mohsen Hosseini, Razieh Hassannejad, Shakiba Khademolghorani, Maryam Tabatabaeian, Fariborz Mokarian Page 746
    Background
    Breast cancer is the most prevalent malignancy in women and there are many possible reasons for its occurrence. One important issue in different kinds of cancers is the spreading of cancerous cells to other tissues (metastasis). Therefore, we have investigated the factors associated with the prediction of metastasis of breast cancer with data mining tools.
    Methods
    This study is a cross-sectional investigation carried out on breast cancer patients (1074 patients) referred to the oncology center of Seyedoshohada Hospital in Isfahan, Iran, between 1999 and 2009. Data mining methods such as association rules and ordinal logistic regression were applied to analyze these data.
    Findings
    Considering positive ER, PR hormonal receptors and positive P53 gene patients, the possibility of metastasis among patients with high lymph node ratio is 4.77, 1.4 and 4.45 times more than patients with low lymph node ratio, respectively. Considering negative ER, PR hormonal receptors and negative P53 gene patients, the possibility of more metastasis among patients with high lymph node ratio increased by 97%. Considering those with a tumor size of more than 2 cm, the possibility of more metastasis among patients with positive ER and P53 gene, is 1.35, 1.27 times higher than those with a tumor size of less than 2 cm. Among those with negative status, the estimated possibility ratio is 2.75.
    Conclusion
    This study has shown the risk factors of metastatic breast cancer. These factors help the identification of subgroups of patients that have a high risk of metastases. Thus the long-term survival and quality of life of patients will be improved by the better understanding of the metastatic process.
    Keywords: Breast Cancer, Metastasis, Data Mining, Association Rules, Ordinal Logistic Regression
  • Mitra Moodi, Akbar Hassanzadeh, Abdurrahman Charkazi, Hossein Shahnazi, Gholamreza Sharifirad Page 770
    Background
    Breast cancer is the most common type of cancer and is the second leading cause of cancer deaths in women. However, if detected in early stages, the disease is controllable. In view of the important role of women's beliefs and the necessity of performing screening behaviors in early detection of breast cancer, this study was carried out to determine the psycho-cognitive factors affecting breast cancer screening behaviors on the basis of the stages of change model among female teachers in Isfahan, Iran.
    Methods
    In this descriptive-analytical study, 392 teachers were selected using cluster sampling. To determine breast cancer screening behaviors, the Rakowski's stages of change questionnaire was used. The scale categorized stages of change to precontemplation, contemplation, action, maintenance, and relapse. Psycho-cognitive factors were determined by the Persian version of Champion's Health Belief Model Scale (CHBMS). The obtained data was analyzed by descriptive and analytic statistical tests at the significance level of α = 0.05. All analyses were performed in SPSS18.
    Results
    The mean age of teachers was 41.86 ± 6.1 years. Based on our results about brest self-evaluation (BSE), 15.8%, 32.1%, 17.6%, 27.8%, and 6.6% of the teachers were in precontemplation, contemplation, action, maintenance, and relapse stages, respectively. In addition, 22.4%, 30.4%, 22.7%, 17.6%, and 6.6% of the participants were in the stages of precontemplation, contemplation, action, maintenance, and relapse of mammography screening behavior, respectively. Analysis of variance (ANOVA) showed significant differences between stages of change and perceived benefits of BSE (P = 0.02), perceived benefits of mammography (P < 0.001), and motivation for health (P < 0.001).
    Conclusion
    The results of the current study indicated that women who perceived benefits of screening behaviors (BSE, mammography) and also had higher motivation about health, were mostly in action and maintenance stages. Therefore, appropriate educational programs are recommended to focus on benefits of BSE and mammography in early detection of breast cancer. Such programs would also create positive motivation for women and increase their adherence toward the action and maintenance stages.
    Keywords: Screening Behavior, Breast Cancer, Stages of Change, Health Belief Model, Teachers
  • Hamed Mohamadi, Ahmadreza Yazdanbaksh, Amir Sheikhmohammadi, Gholamreza Bonyadinejad, Abdilazim Alinejad, Ghasem Ghanbari Page 782
    Background
    Nowadays increasing concentrations of nitrite and nitrate compounds in natural waters, especially underground water resources of large cities, is causing concern. Nitrate has long been considered as a chemical indicator of water pollution. The purpose of this study was to determine nitrite and nitrate levels in drinking water of Tehran provinces covered by the Shahid Beheshti University of Medical Sciences.
    Methods
    This descriptive-analytical and cross-sectional study was done to determine nitrite and nitrate levels in drinking water of the respective areas of Tehran. Based on the findings of previous studies, in this study 150 points were randomly selected, sampling was done and then they were measured by a spectrophotometer.
    Findings
    The Results indicated that the mean and standard deviation of nitrate are 18.09 mg/l and 22.67 mg/l respectively, from 2.65 to 87.50 mg/l and the mean and standard deviation of nitrite are 24.30 and 52.72 µg/l respectively, from 0 to 300 micrograms per liters.
    Conclusion
    The means of nitrate concentration in many of the samples were less than the WHO standard and the latest standard of Iran for nitrate that is 50 mg/l. However, the protection of groundwater resources against the entry of pollutants, comprehensive studies to monitor the chemical quality of water resources and offer practical programs to accelerate the implementation of wastewater collection and treatment, and preventing the rising of nitrite and nitrate ions, seem necessary.
    Keywords: Tehran Province, Drinking Water, Nitrate, Nitrite
  • Arash Najimi, Seyyed Davoud Meftagh, Gholamreza Sharifirad Page 790
    Background
    Educational failure is one of the most important problems in educational institutes. This study was performed to investigate the factors affecting student academic failure (family factors, factors related to students, factors related to lecturers, socioeconomic factors, Learning environment, and educational content) in Isfahan University of Medical Sciences
    Methods
    In This cross-sectional descriptive study, 280 students of Isfahan University of Medical Sciences were studied in 2009. They were chosen with multiple cluster sampling. The students’ demographic characteristics and study information were collected by a valid and reliable questionnaire. Data were analyzed with SPSS (15) statistical software.
    Findings
    The most important factors affecting the view of students toward educational failure were: educational content (4.23 ± 0.63), factors related to lecturers (3.88 ± 0.55), Environmental Education (3.63 ± 0.62), family factors (3.53 ± 0.6), and socioeconomic factors (3.45 ± 0.69). There are significant differences between the attitudes of students in two genders and the lecturer (p = 0.03) and social and economic environment (p = 0.003). In addition, the results did not show a significant difference between attitudes of students with age, marital status and employment status (p > 0.05).
    Conclusion
    More attention to the educational content, factors related to lecturers and environmental education can prevent students educational failure and loss of resources and contribute to the development of a more effective educational system.
    Keywords: Educational Failure, Students, Medical Education
  • Golnaz Paraham, Mohammad Mehdi Amin, Afshin Ebrahimi, Masoud Rismanchian Page 798
    Background
    2,3,7,8-tetrachlorinedibenzo-p-dioxin (TCDD) is known as the most toxic compound. Because of high toxicity, high stability and resistance in the environment it is of high importance. Thus, the purpose of this study was to survey the biodegradation of 2,3,7,8-tetrachlorodibenzo-p-dioxin (TCDD) in an anaerobic sequencing batch reactor (ASBR).
    Methods
    This study was conducted using an anaerobic sequencing batch reactor (ASBR) which was made from glass with the volume of 3 liters. Main substrate and the auxiliary substrate were TCDD and methanol, respectively. The operation of the reactor consisted of 4 stages of feeding, reaction, settling, and discharge. COD tests on the input substrate and output effluent samples of the reactor were implemented based on the standard methods. TCDD analysis was conducted on the samples by gas chromatography equipped by an ECD detector, and biogas was measured by gas meters.
    Findings
    Best performance of the ASBR achieved 99.4% COD removal, 97.5% TCDD removal and 2.32 L/d biogas production, which occurred in the inorganic loading of 2.5 g COD/L.d and TCDD loading of 100 ng/L.d. Evidence indicated that during the increasing of the loading in the first stages of the study pH loss amount was about 1 unit, however, after a long operation the pH of the reactor reached 7.2, which is the indication of stable performance of the anaerobic reactor.
    Conclusion
    It is concluded that TCDD biodegradation by reactor used in this study is possible in the maximum organic loading of about 2.5 g COD/L.d with injection amount of 200 ng/l TCDD.
    Keywords: 2, 3, 7, 8, Tetrachlorinedibenzo, p, dioxin, Removal Biological, ASBR, Dioxin, Anaerobic Treatment
  • Hassan Shahnazi, Gholamraza Sharifirad, Abdolrahman Charkazi, Mitra Moodi, Akbar Hassanzadeh Page 810
    Background
    Because of educational responsibilities and direct contact with people, health personnel (known as Behvarzes in Iran) need to be properly educated. Therefore, educating and empowering the instructors of health centers (or Behvarzi centers) regarding teaching and learning processes, such as selection of educational objectives and using appropriate educational technology, can positively affect the training of high-quality forces and decreasing costs. This research was hence conducted to assess the impact of educational workshops on the knowledge of instructors of Behvarzi centers about teaching and learning processes.
    Methods
    In a quasi-experimental study with pretest-posttest design, included the whole target population (n = 107) using census sampling. Data was collected with a self-administered questionnaire which was designed based on study objectives. The reliability of the questionnaire was assessed using Cronbach's alpha coefficient (75%). Questionnaires were completed by the participants before and after the educational intervention. Finally, the collected data was analyzed by chi-square, Mann-Whitney, paired-t, and Pearson's correlation tests in SPSS.
    Findings
    From 107 people, who participated in the workshop, 39.3% were men and 60.7% were women. Their age ranged from 24 to 54 years old (mean age: 37.6 ± 6.3 years). The results of this study showed that after the educational workshop, the knowledge of participants increased significantly in all aspects of teaching and learning processes (P < 0.001.(
    Conclusion
    Results of this study and other similar studies imply the effectiveness of participatory approaches in better understanding of teaching and learning techniques. Therefore, the more and better use of such approaches including group discussions and brain storming is highly recommended.
    Keywords: Knowledge, Practice, Teaching, Learning, Isfahan
  • Mohsen Rezaeian, Abbas Daneshkohan, Gholamreza Sharifirad, Behzad Jahani, Rostam Bahmani, Ebrahim Fathollahi, Leila Havasi Page 819
    Background
    Suicide is one of the most important public health problems in most countries. Evidences suggest that throughout the world nearly one million people die due to suicide each year. Based on official statistics, there are 13 daily reported cases of suicide in Iran. The aim of the present article is to determine the epidemiological patterns and related factors of suicide within the Ilam province of Iran.
    Methods
    This cross-sectional study was performed in the year 2005. All suicide data (88 cases) during the year of the study were obtained from the office of Ilam Legal Medicine Organization [[FaRa6]1] by the means of a checklist. The data were then analyzed using SPSS software by applying student t and chi square tests.
    Findings
    The results of this study showed that 60% of cases were male and 90% were Kurds. The mean and standard deviation of age for the cases was 29.2± 17 years. In addition, 60.2% were single, 34.1% were married, 3.4% were divorced and 2.3% were widowed. In terms of suicide methods, 49% had committed suicide using self-immolation, 18% using hanging, and 18% using firearms.
    Conclusion
    Considering the low mean age of suicide cases, higher frequency of suicide among singles and higher frequency of suicide using fatal methods, especially self-immolation method, it is highly suggested that comprehensive suicide prevention programs should be performed within the Ilam province.
    Keywords: Suicide, Epidemiology, Ilam
  • Azar Tol, Gholamraza Sharifirad, Ahmad Ali Eslami, Davood Shojaeizadeh, Fatemeh Alhani, Mohammadreza Mohajeritehrani Page 829
    Background
    According to chronicity of diabetes and its effect on quality of life, in this study, we aimed to determine some predicting factors of quality of life in patients with type 2 diabetes. Our findings would facilitate planning intervention programs in health promotion field.
    Methods
    This cross-sectional study assessed some predicting factors of quality of life among 140 diabetic patients affiliated to an outpatient diabetic center in Isfahan (Iran) in 2011. The instrument for data collection was a multidimensional scale including sociodemographic and health-related data (12 items), diabetes distress (17 items), self-efficacy (8 items), and quality of life (15 items). The collected data was analyzed by statistical tests in SPSS11.5.
    Findings
    Our findings showed that some variables such as diabetes distress (P < 0.001) and self-efficacy (P < 0.001) had statistically significant relations with quality of life. The predictive power (R2) was equal to 0.66 in this study. In the multivariate regression model adjusted for other factors, self-management was found to be affected by diabetes distress (β = -0.277; P = 0.01) and self-efficacy (β = 0.161; P < 0.001). Pearson's correlation coefficient revealed that diabetes distress had a linear and reverse with quality of life (r = -0.341; P < 0.001). On the other hand, self-efficacy had a linear and direct relationship with quality of life (r = 0.63; P < 0.001).
    Conclusion
    This study proposed decreasing diabetes distress and enhancing self-efficacy as important factors in improving quality of life and planning interventional programs among patients with type 2 diabetes.
    Keywords: Type 2 Diabetes_Predictive Factors_Quality of Life_Diabetes Distress_Self_Efficacy
  • Fatemeh Zaribaf, Mohammad Hassan Entezari, Akbar Hassanzadeh, Soheila Mirzaian Page 846
    Background
    In some studies increasing iron stores, even within the normal range is associated with cardiovascular disease. Lipid profile abnormalities is also one of the identified cardiovascular risk factors. Therefore, the aim of this study was to investigate the association between iron stores and dietary iron intake with lipid profiles in women of reproductive age.
    Methods
    This cross-sectional study was conducted on 82 women of reproductive age. They were students and staff of Isfahan University Medical Sciences. Fasting plasma glucose, insulin, and ferritin and lipoprotein concentration of all the participants were measured. Dietary iron intake was assessed by the food frequency questionaire. Inferential and descriptive statistics via SPSS software version 18 were used for data analysis.
    Findings
    Mean serum ferritin was 47.41 ± 8.22 µg/dl and mean dietary iron intake was 14.88 ± 8.17 mg/d. Pearson correlation indicated a significant positive correlation between serum ferritin and total cholestrol (r = 0.267, P = 0.008), triglycerides(r = 0.278, P = 0.006) and fasting plasma glucose (r = 0.275, P = 0.006). After adjustment for confounding variables, only serum ferritin was significantly correlated with fasting blood glucose (P = 0.016). Before and after adjustment for confounding variables, hematocrit, hemoglobin, and total heme and non-heme deitary iron intake were not correlated with lipoproteins, serum insulin and fasting blood glucose.
    Conclusion
    These findings suggest that serum ferritin is not correlated with lipoproteins. More studies are necessary to confirm these results.
    Keywords: Iron Stores, Lipid Profile, Dietary Iron Intake, Women of Reproductive Age
  • Ehsan Hajazimi, Ali Khavanin, Ardalan Soleymanian, Firouz Valipour, Habib Allah Dehgan Page 866
    Background
    Heat stress is one of the agents in the work environment that can create numerous problems for workers. The objective of this research is to study heat stress control in the foundry platform of a steel plant in Tehran.
    Methods
    In this experimental study, controlling plans were demonstrated for the work conditions improvement in one of steel plant's foundry platforms. For controlling plans assessment, measurements were performed before and after carrying out the plans and WBGT index was used for the evaluation of the environmental condition. In this study, glass thermometer, wet rotator thermometer, standard glob thermometer, and silvered Kata thermometer with F: 420 and rate of 52-55°C were used respectively for measurement of dry temperature, natural wet temperature, radiant temperature, and air velocity.
    Findings
    In this factory's foundry platform, after accomplishment of controlling plans, radiant temperature was reduce from 44.04 °C to 35.8 °C and WBGT index was reduced from 28.88 °C to 26.57
    Conclusion
    Radiant heat from melted materials is the main factor for heat stress in foundry platform workers, and these stresses are reduced by reflective shields.
    Keywords: Heat Stress, WBGT Index, Smeltery, Radiant Heat, Reflective Protective Shield
  • Behnam Khodarahmi, Habibollah Dehgan, Seyyed Mohsen Hosseini, Mohammad Zienidini Page 875
    Background
    Despite the widespread use of respiratory protection equipment in different jobs, the effects of these devices on people’s physiological responses are not well recognized as yet. Therefore, the aim of this study is to evaluate the effect of the air purifying respiratory protection equipment on the heart rate.
    Methods
    This experimental study was performed in a climate chamber under controlled temperature and humidity conditions (WBGT = 19.8 ± 0.57). The heart rate of 11 subjects with mean(SD) age of 24.1 (2.34) years, height of 172 (4.2) centimeter and BMI of 22.4 (1.1) in a resting state (HR rest) and using three types of respiratory masks including valve mask (Filtration class FFP2, JFY1021 model, Manufactured by APASCIANI), half face (The two filtered Duetta P3 model, with P3 cartridge, Manufacture by APASCIANI) and full face (TR2002/BN model, Manufacture by APASCIANI) and in the three levels of physical activity of low(speed 1.34m/s incline 0%), moderate (speed 1.34m/s incline 5%) and high (speed 1.34m/s incline 10%) was measured and recorded. Duration of light, medium and high activity was, 30, 30 and 20 minutes respectively. The heart rate was recorded in 5 minute intervals. Data were analyzed using repeated measurement ANOVA, and paired t-test statistical tests and by SPSS software 16.
    Findings
    Mean (SD) heart rate of 11 subjects in the state without masks during low, moderate and high activity was 93.5(13.1), 109.7(18.1), and 119.6(25.8) bpm respectively. The mean (SD) heart rate when using valves mask during low, moderate and high activity was 102.8(9.7), 116.7(16.0), and 132.1(23.2) bpm respectively. Mean (SD) heart rate when using full face mask during low, moderate and high activity was 109.3(14.7), 125(17.4), and 140.1(23.1) bpm respectively. There was a significant difference between mean heart rate during use of three types of respiratory masks and without mask in the various levels of physical activity (p < 0.001). Moreover, there was a significant difference between mean heart rate in the various levels of physical activity when using a valve and a half face mask in comparison with using a full face mask.
    Conclusion
    using respiratory masks in comparison to not using masks in all three types of workload significantly increases the heart rate. Moreover, the mean heart rate increases when using a full face mask in comparison with a valve and a half face mask.
    Keywords: Respiratory Mask, Heart Rate, Workload
  • Arash Najimi, Masoumeh Alidoosti, Gholamreza Sharifirad Page 883
    Background
    The family physician program has been carried out to provide easy and appropriate access to health services in towns with populations under 20,000 people. The purpose of the present study was to determine the knowledge, attitude, and satisfaction toward the family physician program in rural regions of Isfahan, Iran.
    Methods
    In this descriptive, analytical study, 1200 people from the rural regions of Isfahan participated. Data collecting tool was a researcher-designed questionnaire. The validity and reliability of the questionnaire was approved using content and face validity and internal reliability (α = 0.78). The collected data was analyzed using SPSS15.
    Findings
    The mean scores of knowledge and attitude of the participants were 33.1 ± 15.9 and 50.4 ± 10.9, respectively. In addition, 46.4% of the subjects were fairly satisfied. The personnel of health centers were considered as the most important sources of information (78.7%).
    Conclusion
    Based on our findings, the knowledge and attitude of people in rural areas were in moderate levels. The personnel of health centers had an important role in information transfer. Therefore, implementation of educational programs for people by health workers can improve the quality and effectiveness of the family physician program.
    Keywords: Knowledge, Attitude, Satisfaction, Family Physician
  • Marzieh Shahsiah, Fateme Bahrami, Ozra Etemadi, Siamak Mohebi Page 901
    Background
    Conflicts are inevitable among couples. In fact, couples show various levels of independence and correlation in common decisions they make and cooperation they have. High levels of conflicts would lead to family dissociation. The present study tried to evaluate the relation between sex education and on reducing the overall marital conflict score and its dimensions such as relationship with the spouse, sexual relationship, and equalization roles.
    Methods
    This quasi-experimental study pretest-posttest and a control group was performed on 30 couples who were randomly selected from the cultural centers of Isfahan. The couples were divided into experimental and control groups. Data was collected by the standard marital conflict questionnaire which is based on a Likert scale. The questionnaire also included demographic characteristics.
    Findings
    The results of covariance analysis showed that sex education improved the scores of marital conflicts (P < 0.05; f = 416.9) and its subscales such as the relationship with the spouse (P < 0.05; f = 75.2), sexual relationship (P < 0.05; f = 3.56), and equalization roles (P < 0.5; f = 321.60).
    Conclusion
    Sex education increased sexual satisfaction and decreased conflicts by increasing affection, and appropriate emotional relationships.
    Keywords: Sex Education, Marital Conflict, Couples
  • Hoda Rahimifard, Hamidreza Heydari, Yaser Tabaraei, Mohammad Hajaghazadeh, Hossein Moradi, Danial Omrani, Alireza Dori, Mohammad Javad Kazem Abadi Page 916
    Background

    Furniture industry is known as a part of semi-heavy industry in Iran. The role of labour force is inevitable in production processes. Therefore risk factors affecting occupational musculoskeletal disorders in this industry must be evaluate. Identification and assessment of these factors is important measure to prevention and controlling of musculoskeletal disorders. Production performance in the furniture manufacturing activities is almost accompanied by transportation (heavy, large and rigid load). Since there are so many furniture makers in Qom, this study was chosen for the evaluation and determination of risk factors inducing musculoskeletal disorders in this industry.

    Methods

    In this cross- sectional study, after identifying work stations and work tasks in furniture manufacturing workplaces, Nordic and demographics questionnaires were used for the determination of prevalence of musculoskeletal disorders and individual characteristics, respectively. Also, for evaluation of risk factors inducing musculoskeletal disorders was used Rapid Entire Body Assessment (REBA) method. After all, the obtained data were analyzed using statistical methods including: t-test, and chi-square and fisher’s exact tests.

    Findings

    The results demonstrated that the prevalence of musculoskeletal disorders in this industry is high. Also, job tenure and work duration are the main important factors in prevalence of musculoskeletal disorders. On the other hand, evaluation of work postures indicated that duty type and work posture were the main important factors in prevalence of musculoskeletal disorders, too. Finally, by applying the standard tables of REBA method, action categories of correction strategies were determined and after identifying risk factors, control strategies were recommended.

    Conclusion

    The results of this study demonstrated that the prevalence of musculoskeletal disorders in back, knee, leg, hand and hand wrist has been high and body postures of these workers should be improved. More training and instructions are needed to have good position in the workplaces. Therefore, it is suggested that by performing correction strategies in order to optimization of work stations design, ergonomic condition, and periodic training of workers for a long time, improve their workplaces.

    Keywords: Furniture industry, Risk factor, musculoskeletal disorders, REBA
  • Maryam Sadat Miraghajani, Mojgan Mortazavi Najafabadie, Ahmad Esmaillzadeh, Maryam Mirlohi, Leila Azadbakht Page 935
    Background And Aims
    Diabetic nephropathy (DN) is one of the major complications of diabetes. The progression of this disease might be associated with dietary intake. We thus aimed to determine the effects of consuming soy milk compared to cow milk on cardiovascular risk factors and renal function in type 2 diabetic patients with nephropathy.
    Methods
    This randomized crossover controlled clinical trial was conducted on 25 type 2 diabetic patients with nephropathy. Participants were randomly assigned to consume a diet containing either soy milk or cow milk for 4 weeks. There was a 2-week wash-out period between the 2 intervention periods. Anthropometric and biochemical tests were performed according to the standard protocols.
    Findings
    Systolic blood pressure was reduced from 5.89% using cow milk to 4.50% using soy milk (P < 0.05). This reduction remained significant after adjusting for confounding factors including carbohydrate intake. Plasma triglyceride levels also decreased significantly following soy milk consumption (-15.22% after soy milk vs. 2.37% after cow milk consumption; P < 0.05). However, this change was not significant after adjusting for carbohydrate intake. There were no significant differences between the soy milk and cow milk consumption regarding other cardiovascular risk factors and markers of kidney function.
    Conclusions
    Soy milk consumption could have beneficial effects on systolic blood pressure among diabetic patients with nephropathy.
    Keywords: Soy Milk, Diabetic Nephropathy, Cardio, Renal Biomarkers
  • Rostam Golmohammadi, Mohsen Aliabadi Page 958
    Background

    Hospital is a place to provide medical services. It is affected by noise pollution sources that can be associated with negative impacts on health and comfort status of the staff members and patients. The aim of this study was to measure noise levels in different wards of hospitals and to determine the irritation caused by noise among the hospital staff members in Hamadan, Iran.

    Methods

    During daytime, the equivalent sound pressure levels were measured by TES-1358 sound level meter in 302 points in different wards and outdoor area of 8 hospitals in Hamadan. A validated questionnaire was also completed to evaluate the level of irritation among 186 staff members.

    Findings

    The results showed that the equivalent sound levels in indoor and outdoor areas of hospitals were 55.8 dB(A) and 56.2 dB(A), respectively. In addition, sound levels in indoor areas of educational and non-educational hospitals were 57 dB(A) and 54 dB(A), respectively. Moreover, 17% of the employees felt slightly irritated, 22% were moderately irritated, 16% were severely irritated, and 45% very severely irritated due to noise pollution in their workplace. The irritation rate in women was 10% more than men.

    Discussion

    The observed noise levels in all hospitals exceeded the national recommended limit values for hospital environments. Therefore, hospital staff members and officials and the community should be taught to keep noise pollution in hospitals at a low level. Finally, we recommend to improve and reconstruct some hospital environments and if possible change their location.

    Keywords: Noise pollution, Hospital, Comfort, Irritation
  • Mohtasham Ghafari, Gholamreza Sharifirad, Esmaeel Malekmakam, Akbar Hasanzadeh Page 965
    Background
    Regular physical activity has a positive effect on physical, mental, and social aspects of individual and community health. Regarding prevalence of non-communicable diseases such as primary hypertension, osteoporosis, and cardiovascular diseases that sedentary is responsible for them, health policy makers plan to encourage people to do more physical activity. Growth of beneficial health habits during childhood and the beginning stages of adolescence are very important because the behaviors of adolescence tend to continue at the adult period. This study aims to determine the effect of educational intervention on knowledge, attitudes and behaviors of the first grade students in male high schools of Bavanat, Iran about physical activity in the year 2010.
    Methods
    In this prospective experimental study, after selection of schools that have study conditions from five high schools, all students in a school (two classes including 42 individuals) randomly assigned to experimental group and all students of other high school (two classes including 43 individuals) randomly assigned to control group. Data gathering tool was 4 parts - questionnaire includes demographic questions, information related to the knowledge and attitude questions related to physical activity. The first three parts of a questionnaire that was made by the researcher was validated by the face and content validity methods. Test-retest and internal consistency (Alpha Cronbach) methods were used respectively to determine the reliability of knowledge questionnaire and attitude scale. For measurement of physical activity behavior in this study, self-reporting questionnaire (valid and reliable Garcia scale) has been used. After pre-test, the educational intervention was done for the experimental group. Post-tests were conducted immediately after training and one month after training. Collecting data was analyzed using statistical software SPSS version18 (t-test, paired t-test, Chi-square, Mann-Whitney test, and repeated measure ANOVA). Participation of students in this study was voluntary and conscious.
    Findings
    Results indicated no significant difference between groups in mean scores of knowledge (P = 0.934), attitude (P = 0.155), and physical activity (P = 0.387) before the intervention. There was significant difference in mean score of knowledge in the immediate and follow-up (P < 0.001) and one month after intervention (P < 0.001) and also significant difference in mean score of attitude immediately (P < 0.001) and one month after intervention (P=0/01) in the experimental group compared with control group. Mean score of physical activity one month after intervention in both experimental and control groups has significantly increased (P < 0.001, P = 0.01) but the mean score of physical activity between two groups has no meaningful (P = 0.390).
    Conclusion
    The results indicate the effectiveness of the educational intervention, resulting in greater awareness and attitudes of students in the experimental group compared with control group students in physical activity and thus increase their physical activity behavior. Although the mean score of physical activity in control group was also significantly increased, other studies are recommended with regard to control confounder variables more.
    Keywords: Knowledge, Attitude, Behavior, Physical Activity
  • Shahrokh Rezaei, Mohammad Mehdi Amin, Ahmad Movahedeian Attar, Hamideh Ebrahime, Akbar Nazokkar Page 977
    Background

    Soluble microbial products (SMPs) have an effective role on fouling of membrane in bioreactors (MBRs). The aim of this study was to survey the role of SMPs on MBRs used in treating municipal wastewater.Materials: Lowry and phenol sulfuric acid methods were used to measure carbohydrates concentrations and protein content, respectively. Biochemical oxygen demand (BOD), chemical oxygen demand (COD), suspended solids (SS), and turbidity tests were also performed according to standard methods for water and wastewater examinations. Moreover, transmembrane pressure (TMP) was recorded at different times of operation.

    Findings

    Concentrations of carbohydrate and protein extracted from the sludge supernatant were 3-8 mg/l and 2.5-7.6 mg/l, respectively. Mixed liquor suspended solids (MLSS) in the bioreactor were in the range of 0.6-3 g/l. Turbidity and SS of the bioreactor effluent were 0.5 NTU and 5 mg/l, respectively.

    Conclusion

    Extracted carbohydrate from supernatant plays a more important role than extracted protein in biological membrane fouling of MBRs.

    Keywords: Soluble Microbial Products, Membrane Fouling, Membrane Bioreactors, Supernatant, Municipal Wastewater
  • Abdurrahman Charkazi, Hashem Heshmati, Osman Neirizi Page 986
    Background

    Smoking and its related diseases account for annual death of 4 million people around the world. Beliefs, attitude, subjective norms, enabling factors (BASNEF) model is considered as one of the comprehensive models of behavior study. The aim of the current study was to explain smoking among students living in dormitories of Golestan University of Medical Sciences based on BASNEF model

    Methods

    In a cross-sectional study, 78 students were recruited through snowball sampling in spring 2011. Data collection instrument was a researcher-designed questionnaire based on the BASNEF model. Data was analyzed by descriptive statistics along with independent-t test and analysis of variance (ANOVA).

    Findings

    Smoker roommates (46.2%) and friends (41%) were the most important subjective norms. Easy accessibility (73.1%), easy consumption (67.9%), and cheapness (62.8%) were the most important enabling factors of smoking. In attitude construct, while 30.8% had negative attitudes, 43.6% and 25.6% had respectively neutral and favorable attitudes toward smoking.

    Conclusion

    Subjective norms and enabling factors are the most important factors in smoking. These factors should be considered in smoking cessation and prevention programs and interventions.

    Keywords: Smoking, BASNEF Model, Enabling Factors, Attitude, Subjective Norms
  • Alireza Choobineh, Ahmadreza Soltanzadeh, Hamidreza Tabatabai, Mehdi Jahangiri Page 1003
    Background
    Although 12-hour and 8-hour shift schedules are common in Iranian petrochemical industries, each of these systems may cause adverse health consequences among shift workers. The main purpose of this study was to compare shift work-related health problems among petrochemical employees working in 12-hour and 8-hour shift schedules
    Methods
    This cross-sectional study was carried out at 21 petrochemical companies. Study population consisted of 1630 workers, including 1034 8-hour and 596 12-hour shift workers. Data on personal details, work shift, and adverse health effects were collected by an anonymous questionnaire. Statistical analyses were performed using SPSS11.5 at a significance level of 5%.
    Findings
    The mean of shift working experience for 12-hour and 8-hour shift workers were estimated to be 3.80 ± 3.65 and 8.24 ± 6.92 years, respectively. The results showed that health problems among 12-hour shift workers were more prevalent than 8-hour shift workers. The differences were significant in gastrointestinal and musculoskeletal disorders (P < 0.05).
    Conclusion
    Although 12-hour shift workers were younger and had lower job experience, the prevalence rates of health-related problems were higher among them as compared to 8-hour shift workers.Key words:
    Keywords: Shiftwork, Health Problems, Petrochemical Industries, 12, Hour Work Shift, 8, Hour Work Shift
  • Farzad Jalilian, Mehdi Mirzaei Alavije, Shohreh Emdadi, Mostafa Nasirzadeh, Majid Barati, Naser Hatam Zadeh Page 1013
    Background
    Diabetes is the most common metabolic disease in humans and has several chronic complications such as sight, kidney, vascular and nervous disorders all of which effect the patient's quality of life. In this regard, self-efficacy as an important factor is the patients ability to personally control their disease. This study investigates the relationship between self-efficacy and quality of life diabetic women.
    Methods
    This study is a cross-sectional study on 187 diabetic woman who referred to the Diabetes Research Center of Hamadan. The Simple Sampling method was used in this study and for data collection the quality of life questionnaire summarized by the World Health Organization and perceived self-efficacy questionnaire on disease were used. Data were analyzed by using statistical software SPSS-13.
    Findings
    The mean years of suffering from diabetes in the participants was 9.86 with a standard deviation of 6.77 years and the mean quality of life score was 79.92 (total score = 130). There was a statistically significant correlation between occupation, years of suffering from the disease, education, and quality of life (P < 0.05). Moreover, a significant correlation was observed between self-efficacy and quality of life of patients (p < 0.05).
    Conclusion
    The results of this study Showed a Significant correlation between self-efficacy and quality of life. In this regard, nurses and other health personnel can increasing the confidence of patients in the self-care behavior and consequently improve their quality of life by giving them appropriate training.
    Keywords: Self_efficacy_Quality Of Life_Type 2 Diabetes_Women
  • Abdollah Hajivandi, Fatemeh Najafi, Hamidreza Ghaffarian Page 1029
    Background
    Mortality rates are important values that determine the significance of each cause of death. However, years of life lost (YLL) due to premature death from various causes is especially valuable since it is defined not only by the number of deaths due to a specific cause, but also the age of the dead individuals. In other words, YLL increases when death occurs at a lower age. This study calculated and compared YLL for the most important causes of death based on mortality data of the population in Boushehr Province, Iran during 2007.
    Methods
    Based on the annual mortality rates, YLL values for 3 leading causes of death during one year in the province were computed for each gender separately. YLL proportionally decreased as age at death increased which is called discounting. Life expectancies at different ages, death age, and number of deaths were necessary data in calculations. The mortality data registered in the provincial health center was used in this study.
    Results
    On the whole, the annual YLL values due to the 3 leading causes of death were 9596, 8602, and 4037 years respectively for traffic accidents, heart disease, and cancers. In both genders, heart diseases were the leading causes of death. However, only in women, this cause of death contributed to the highest YLL while traffic accidents were responsible for the highest YLL in men. The annual YLL rates in 1000 people for these causes of death causes were 10.7, 9.6, and 4.5 years, respectively.
    Conclusion
    Among leading causes of death, driving accidents had the highest influence on reducing life expectancy. Such an effect was especially detected in men because of the low mean age of people who died in driving accidents which increased YLL index. This survey showed that in promoting life expectance, YLL of causes of death is more important than the number of deaths they cause.
    Keywords: Life Expectancy, Years of Life Lost, Cause of Death
  • Leila Jahangiri, Davoud Shojaezadeh, Razieh Khajehkazemi, Manijeh Dehi, Fattaneh Karimi Page 1052
    Background
    Breast cancer is one of the most common causes mortality by cancer among women worldwide. Breast cancer affects Iranian women at least one decade younger than their counterparts in developed countries. Early detection of breast cancer through screening is the only option available to women. The Health Belief Model is one of the models asserting values and beliefs about health that has been widely used to explain screening behavior.
    Methods
    In this interventional study 180 women who referred to the Health Center for health services, were participated (randomized sampling) in the study and allocated to case and control groups. They were interviewed by a self-administered questionnaire. The questionnaire which contained demographic variables and questions about knowledge of breast cancer, screening methods of breast cancer (Breast Self Examination, Clinical Breast Examination and mammography) and attitudes was based on the Health Belief Model (susceptibility, severity, barriers and benefit perceived). In the first stage, educational Intervention was performed after data was collected by the questionnaire and in the second stage (after one month) data was collected and analyzed by using of t-test.
    Findings
    The mean age of women in case and control groups was respectively 35.45(11.96) and 36.45(10.47). Results showed that the mean score of knowledge and all constructs of the Health Belief Model in the experimental group increased after the educational intervention in comparison with the control group (P < 0/001). Perceived barriers had the highest mean among other constructs after the educational intervention.
    Conclusion
    This study shows the necessity to organize a series of health education programs to enlighten women about breast cancer. Our results highlight the health education, promotional campaigns and public health policy aimed at these underrepresented groups.
    Keywords: Breast Self, Examination, Clinical Breast Examination, Health Belief Model, Breast Cancer
  • Rahim Aali, Maryam Hatamzadeh, Mahnaz Nikaeen Page 1061
    Background

    Despite the obvious benefits of sludge or biosolids in land application as a soil conditioner and fertilizer, there are concerns about its potential hazards. There is a great concern in the world about the disposal of biosolids due to the numerous pathogenic microorganisms, and chemicals, such as heavy metals, present in it. Therefore, microbiological monitoring of sludge by wastewater utilities is essential to assess the efficiency of treatment plants and the land application of sludge.

    Methods

    In this study the A-1 medium was compared with the conventional multiple tube fermentation technique (MTF) for the microbial evaluation of wastewater treatment plant sludge. In this research, 30 biosolids samples were taken from north and south Wastewater Treatment Plants of Isfahan. After measuring the ambient and sample temperature, the samples were transported to the laboratory. Fecal coliforms were analyzed by two methods. Total solids (TS) and volatile solids (VS) were also measured.

    Findings

    The number of fecal coliforms in all samples of the north and south wastewater sludge treatment was higher than the class A and B of biosolids standards. Enumeration of fecal coliforms averaged 3.25E+14 and 2.1E+14 MPN/g by the MTF and A-1, respectively and this difference was statistically significant

    Conclusion

    In conclusion, A-1 medium technique can be used as an alternative approach to the MTF method for microbial monitoring of biosolids with less labor and detecting of fecal coliforms in a shorter amount of time.

    Keywords: Sludge, Microbial Quality, Multiple Tube Fermentation, A, 1 Medium, Fecal Coliforms
  • Asieh Pirzadel, Gholamreza Sharifirad Page 1075
    Background
    The role of individual healthy behaviors, like physical activity, nutrition and stress management, on reduction of the rate of disease mortality and morbidity is well known. The aim of this study is to determine the healthy life styles of teachers in district 4 of Esfahan, Iran, in 2010.
    Methods
    The participants of this cross-sectional study were 96 teachers in district 4, selected via random sampling method. The data collection was performed using a questionnaire, which consisted of demographic and healthy life style questions. Analysis of the data was performed by SPSS software 18.
    Findings
    Mean BMI of the participants was 25.08 ± 3.20, and their mean age was 40.26 ± 6.05 years. 96.8% of the teachers were married and 3.1% single. 1% of the teachers had an unfavorable life style, 13.5% moderate, and 85.4% favorable. In relation to nutrition, 2% of the teachers had an unfavorable life style, 23%moderate, and 74% favorable. In relation to physical activity 76%, smoking 29.2% and stress 21.9% had a moderately favorable life style.
    Conclusion
    considering the results of the current study, planning for teachers in schools to receive information about healthy life styles is important.
    Keywords: Healthy Life Style, School Teachers, Iran
  • Asiyeh Pirzadeh Page 1082
    Background
    Use of ecstasy tablets has increased 70% worldwide and now its consumption is more than heroin and cocaine. Surveys show that students use ecstasy pills more than other groups. During recent years, the use ecstasy has increased in students. Thus, this study aimed to determine the practice of student of Isfahan University of Medical Sciences based on health belief model in 2011.
    Methods
    This descriptive-analytical study was conducted on 267 students of Isfahan University of Medical Sciences. Data were collected by a validated and reliable questionnaire consisting of 3 parts, which were demographic information, H.B.M variables, and practice. Finally, descriptive analysis, chi-square, t-test and Kruskal-Wallis were used to analyze data.
    Finding
    The mean age of the participants was 20.95 ± 1.61, 39.3% of them were men and 90.6% were single. 22.1% of students have seen ecstasy pills and 2.2% of them have used these pills. The mean scores of H.B.M variables were, perceived susceptibility 72.75 ± 19.68, perceived severity 84/58 ± 16/96, perceived benefits 80.43 ± 23.49, and perceived barriers 81.65 ± 18.53. There were no significant differences between the H.B.M variables and sex (p > 0.05). Moreover, television was the most important source of information and most important tool for teaching students about Ecstasy.
    Conclusions
    Considering the mean of H.B.M variables and the amount of use of ecstasy (2.2% of students) in this group, it seems that educational programs based on the Health Belief Model are effective in decreasing the use of ecstasy tablets.
    Keywords: Ecstasy, Student, Health Belief Model
  • Hassan Hashemi, Mohammad Mahdi Amin Page 1090
    Background

    Photoreactivation of microorganisms following UV disinfection is a disadvantage of using UV technology for wastewater treatment, since in some cases it may even reach several logarithms. The aim of this study was to evaluate the possibility of the photoreactivation of indicator bacteria (coliform and streptococci) in the irradiated effluent.

    Methods

    This study was performed using three alternatives: (1) low-pressure (LP) + medium-pressure (MP) UV lamps, (2) clarifier + LP + MP, and (3) pressurized sand filter + LP + MP. Moreover, total coliform (TC), fecal coliform (FC), fecal Streptococcus (FS), TSS, absorptivity and UV transmittance (UVT; %) were tested.

    Findings

    The UVT% for secondary, clarified and filtered effluents were 3.5, 34 and 50, respectively. A 15% photoreactivation in secondary effluent disinfected by LP lamp was observed, while it was limited to 0.03% by the MP lamp after filtration. The highest photoreactivation of coliforms was observed after disinfection of secondary effluent with low-pressure lamps (15%) and the lowest photoreactivation was observed after filtered effluent disinfection with medium pressure lamps (0.03%).

    Conclusion

    It is concluded that the type of UV lamp used for wastewater treatment plants, as regarding photoreactivation of total coliforms, is not critical as long as the applied germicidal UV dose is greater than 230 mJ/cm2.

    Keywords: Photoreactivation, Indicator Bacteria, Irradiated Effluent
  • Asghar Tavasolifar, Bijan Bina, Mohammad Mehdi Amin, Afshin Ebrahimi, Mohammad Jalali Page 1102
    Background
    Provision of safe drinking water is one of the basic needs of every society and it will only be possible through preventive and comprehensive management of drinking water security programs such as HACCP. Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP) is an internationally accepted process control system which includes recognition and determination of risk factor properties of processed products and the prediction and implementation of measures to preserve the ideal quality of the product during the production process, from supply to consumption point. This study aimed to design a comprehensive risk management framework, according to the HACCP system, as a method of drinking water quality management in Isfahan.
    Methods
    In this research, the most important risks and risky events affecting water quality of the three sections of raw Zayandehroud River (Isfahan, Iran) water, Baba Sheikh Ali water treatment plant, and Isfahan’s drinking water distribution system was predicted, identified and analyzed. Practical solutions and measures for the monitoring control, and limitation of the risks in different phases from water supply to consumption point has been presented in the form of seven principles of HACCP system. Required information was obtained through field inspections done in the study area and also through related organizations. Findings and
    Conclusion
    In this research it was concluded that there are various potential hazards caused by sectional changes in water quality during the treatment process due to seasonal changes, discharge of various pollutants especially by rural communities and recreational centers on the bank of Zayandehroud river, natural and sudden accidences, intentional and malicious acts, lack of appropriate leading of processes and a proportionate current treatment process, and the wide extent and antiquity of the Isfahan water distribution system.
    Conclusion
    In order to gain ideal and high-quality drinking water, it is necessary to control discharging of pollutants in the upstream of the water intake with regard to the increasing trend of Zayandehroud river pollution, design an appropriate treatment process in the water treatment plant, and preserve the quality of existing water in the Isfahan water distribution system.
    Keywords: Isfahan, Drinking Water, Zayandehroud, HACCP
  • Maryam Mirlohi, Mahmoud Yahy, Mohammad Koshnevisan, Mahboubeh Taheri Page 1114
    Background
    Koobideh kebab (barbequed minced meat) is one of the most popular Iranian foods. Reduction in the water holding capacity (WHC) of meat during thermal processing makes the water and melted fat run out of the meat. The fat content of the final product depends on the proportion of the retained moisture and fat. Meanwhile, high temperature and the presence of oxygen and iron in meat may facilitate oxidative rancidity of the fat. This study aimed to determine changes in moisture, fat content, and fat oxidative indicators of minced meat during Koobideh kebab preparation.
    Methods
    Minced meat was provided by the restaurant of Isfahan University of Medical Sciences, Isfahan, Iran. Meat was barbequed and 3 times of sampling were performed with intervals of at least one week. Moisture and fat contents were measured by the weight and Sox let methods, respectively. Petroleum ether and diethyl ether were used as two solvents to extract fat. After the vaporization of the solvents, the peroxide value (PV) and acid number of the extracted fat were determined by iodometry and oil titration using alcoholic potassium hydroxide (KOH), respectively.
    Results
    During the process of preparing Koobideh kebab, moisture decreased from 62.5% to 45.5%. Using diethyl ether as the extraction solvent, the total fat in the raw sample and final product were found to be 10.32% and 19.44%, respectively. The PV and acid number of the fat extracts of the final product were higher than the initial values in raw meat. A 127-232% increase in PV was seen at the final stage of cooking period. However, the difference was not statically significant due to a wide variation in the measured PVs in repeated experiments. In addition, the produced peroxide was far less to make the extracted fat unusable (below 5 meq/kg). No specific relation was detected between acid number of the extracted fats and various phases of Koobideh kebab preparation.
    Conclusion
    Effect of different methods of cooking meat and fat oxidation in various studies carried out, is different. Follow-up study showed that changes in the peroxide oxidation of the fat is made of compacted meat. This problem may be related to the direct heat of the fire.
    Keywords: Koobideh Kebab, Fat, Moisture, Fat oxidation
  • Mohsen Naderi Beni, Rohollah Lak, Mojdeh Mirzaee Page 1121
    Background
    To evaluate the situation in a district demographic and health indexes are of great importance. The aim of this article is to analyze some Demographic and Health Indexes in Chadegan district during 2004-2009.
    Methods
    This was a descriptive study and the target population was the population of Chadegan district from 2004-2009. Data collection was done according to registered data in the Health Center of Chadegan district and then the data were analyzed.
    Findings
    The population of the district has decreased dramatically during the 6 years. Crude birth rate in 2004 was14.2/1000 and 15.4 in 2009, crude mortality rate in 2004 was 4.8 and in 2009 4.4, infant mortality rate was 26.7 in 2004 and 16.7 in 2009 and mortality rate under five years of age in 2004 was 29.4 and in 2009 it was18.2. Family planning coverage in 2004 was 73.5% and 71.5% in 2009. The sex ratio was 98.5 in 2004 and 99.2 in 2009. Moreover, the gross regeneration rate was 0.34 in 2004 and 0.35 in 2009.
    Conclusion
    The reduction in population growth was due to a variety of reasons, including migration, economic factors, social, cultural and health, population policies and a set of factors outlined above. Cover family planning in the city has undergone many changes and this has different causes. The weakness and lack of health facilities in the region has made indexes such as mortality rates at a high level in comparison to the province and the country. Lack of accurate registration and inaccuracy in the report are also of the problems related to the statistical data.
    Keywords: Demographic Indexes, Health Indexes, Chadegan District
  • Maryam Salimi, Mohammad Mehdi Amin, Afshin Ebrahimi, Akbar Ghazifard, Payam Najafi, Hossein Amini, Parvin Razmjoo, Marzieh Vahid Dasjerdi Page 1130
    Background
    Phytoremediation is one of the methods used to remove contaminants and while being simple, cheap and efficient, does not cause environmental deterioration. The aims of this study were phytoremediation of soil contaminated by Cd, the simultaneous survey of the influence of different electrical conductivity values, and comparison of two soil amendments including sludge and municipal compost in increasing of Cd uptake by sunflower.
    Methods
    Experiments of this study were conducted randomly with three replications in the split plot design consisting of 24 pots from June to August 2010. To determine the effect of salinity on metal uptake efficiency of the sunflower plant, irrigation water was used with different levels of electrical conductivity, in the range of 0, 2, 4 and 6 dS/m. The combined effects of organic amendments including sewage sludge and municipal compost in improving the efficiency of metal uptake was also examined.
    Findings
    The most Cd was absorbed in the 6 dS/m EC and in the sludge bed. The EC contents of the root, stem, and leaves were 5.8 ± 0.7, 11.8 ± 3.6 and 8.4 ± 0.0 mg/kg, respectively. It caused dry weight reduction of leaves and the most loss was observed in the treated soil with compost.
    Conclusion
    ANOVA showed that with increasing the EC of irrigation water, the amount of Cd absorbed by the roots, stems and leaves will increase. Cd uptake in the sludge amendment was also greater than soil treated by compost. Thus, EC and sewage sludge applications increase the uptake of cadmium.
    Keywords: Phytoremediation, Cadmium, Salinity, Compost, Sludge
  • Habibollah Dehghan, Ehsanollah Habibi, Behnam Khodarahmi, Hoseinali Yousefi, Akbar Hasanzadeh Page 1148
    Background
    Heat stress is a common and usual problem in industries. Several indices, including wet bulb globe temperature (WBGT), are used to evaluate heat stress. However, WBGT index has limitations such as high cost and response time. It is not thus suitable as a screening tool. Heat strain scoring index (HSSI) is also an observational-judgmental technique that has been developed for primary screening. The purpose of this study was to survey the correlation between HSSI and physiological strain index (PSI) in normal conditions. In case of a strong correlation, HSSI could be used as a primary screening tool for heat strain in the workplace.
    Methods
    This analytical study was conducted on 145 healthy men. Heart rate and oral temperature were respectively measured using a heart rate meter (RS100POLAR model) and an oral thermometer (TB100 model) at rest and after 1.5 hours of work. WBGT index was recorded and the HSSI questionnaire was completed simultaneously. Finally, the correlations between the indices were evaluated using Pearson's correlation test.
    Results
    Pearson's correlation test showed a significant correlation between HSSI and PSI (P < 0.001; r = 0.397). WBGT and PSI were also significantly correlated (P < 0.001; r = 0.57). A strong correlation was observed between HSSI and oral temperature (r = 0.556).
    Conclusion
    In comparison with WBGT index, HSSI showed a higher correlation with PSI. The values of WBGT, PSI, and oral temperature had increasing trends for levels of risk of HSSI. As a result, according to the higher correlation of HSSI with PSI, and its inexpensiveness and ease of use, this index can be used as a primary screening tool for heat strain in the workplace.
    Keywords: Wet Bulb Globe Temperature Index, Physiological Strain Index, Heat Strain Scoring Index, Heat Strain
  • Mohammad Hossein Taghdisi, Ahmad Najatian, Moteza Mansourian, Seyyed Nourodin Razavizadeh, Fatemeh Hosseini Page 1157
    Background
    In order to achieve optimal health, every community needs collaboration between its community sectors that affect policy makers. The aim of this research was the content analysis of health-related articles in important newspapers of the Islamic republic of Iran with emphasis on health education and promotion in 2008.
    Methods
    In this cross-sectional study we used the content analysis method. Study samples were the publication from fourteen days of ten important newspapers in Iran, 114 issues in total. Data were analyzed by SPSS software via chi-square test and P-value < 0.05 was considered as significant.
    Findings
    Twelve newspapers had no health-related articles and the rest had 495 health-related articles. Only 2.57% of newspapers were allocated to health topics. Only 7.7% of health-related articles were published in the principal page of the newspaper, 41% of health-related articles were the fourth title and 58.7% had no pictures. Disease topics with 44.7% had the highest rate of published topics.
    Conclusion
    Based on the low rate of health-related articles and the lack of focus on health-related topics in Iranian newspapers, it seems necessary to familiarize health experts with the capacity of media for health promotion and to take new approaches to planning media that address health issues.
    Keywords: Health Education, Health Promotion, Content Analyses, Newspaper
  • Azar Tol, Sima Esmail Shahmirzade, Monavar Moradian Sorkhkoulaei, Kamal Azam Page 1170
    Background
    Today, renal disease is one of the major worldwide health problems. It has a high prevalence, which increases 8% annually. Incidence of renal disease and treatment techniques can affect the quality of life, health status and social roles of patients. The aim of the current study was to determine the quality of life of dialysis and kidney transplant patients and compare it to healthy people.
    Methods
    This was a case-control study conducted on eligible subjects in hospitals affiliated to Tehran University of Medical Sciences. 100 dialysis and 100 transplant patients, and 200 healthy people completed the questionnaire. The standard quality of life questionnaire (WHOQOL-BREF) was used as the data collection tool. For data analysis, SPSS software version 18, and descriptive and inferential statistical tests were used.
    Findings
    There was a significant difference between the mean score of age of the three groups (P < 0.05). Moreover, sex and marital status of the groups did not have a significant difference, however, there was a significant difference between the level of education (P > 0.05) and economic status of the groups (P < 0.05). Mean score of quality of life among dialysis and kidney transplant patients, and healthy people were (42.41 ± 11.80), (66.03 ± 7.80), and (56.42 ± 9.36) respectively, which had a significant correlation.
    Conclusion
    The findings of the current study revealed how renal disease and different treatments can affect the social role, and physical, mental and environmental health of patients. Patients with a transplanted kidney showed higher quality of life scores in comparison to others. This means that this kind of treatment can modify different aspects of the quality of life of patients and enhance their self-esteem.
    Keywords: Hemodialysis, Renal Disease, Kidney Transplantation, Quality of Life
  • Faridokht Yazdeni, Bahram Soleymani Page 1178
    Background
    Anxiety is a basic human emotion. However, when taken to extremes it may produce unwarranted results. One of the most threatening events that cause anxiety in students today is testing. This study investigated the relationship between test anxiety and academic performance of Midwifery students in Islamic Azad University, Najaf Abad branch.
    Methods
    In this descriptive-sectional study, 114 midwifery students of Najaf Abad branch were selected in 2011. Data were collected via a two component questionnaire including demographic data and Sarason test anxiety questionnaire that were completed self directed in June. The data were analyzed by SPSS (16.0) software, using Pierson and spearman correlation coefficient and analysis of variance with significance level of 0.05.
    Findings
    In this study, student's test anxiety score was 17.08. 33 (28.9%) of students had low test anxiety level, 51 (44.7%) moderate and 30 (26.3%) had severe anxiety. There was a statistically significant correlation (p = 0.044, r = 0.189), between test anxiety and academic performance of midwifery students.
    Conclusion
    Given the considerable high level of test anxiety in midwifery students and its significant reverse correlation with academic performance, helping students learn to effectively manage anxiety is a challenge that requires a team effort.
    Keywords: Test Anxiety, Academic Performance, Midwifery Students
  • Bijan Bina, Mohammad Mehdi Amin, Alimorad Rashidi, Hamidreza Pourzamani Page 1203
    Background
    The removal of ethylbenzene and xylene at a concentration of 10 mg/l from aqueous solutions by single- and multi-walled carbon nanotubes (SWCNT and MWCNT, respectively) and hybrid carbon nanotubes (HCNT) was evaluated at a nanomaterials dose of 1 g/l, a contact time of 10 minutes, and a pH 7.
    Methods
    Synthetic samples were analyzed by gas chromatography/mass spectrometry (GC/MS). In order to analyze the data, design of experiment (DOE) was applied.
    Findings
    The equilibrium amounts (qe) (mg/g) using SWCNT (ethylbenzene: 9.97 mg/g and xylene: 10 mg/g) were higher than using MWCNT and HCNT. Xylene was adsorbed more than ethylbenzene due to its better water solubility and lower molecular weight.
    Conclusion
    It is concluded that recycling by heating at 105 ± 2ºC, used for the first time in this study, cause better adsorption performance for carbon nanotubes. In addition, the SWCNTs can effectively adsorb ethylbenzene and xylene from water and can thus be used as efficient adsorbents to purify waters and wastewaters polluted by petrochemicals.
    Keywords: Ethylbenzene, Xylene, Carbon Nanotube, Water Pollution
  • Fatemeh Khalili, Shima Sam, Gholamreza Shariferad, Akbar Hassanzadeh, Monireh Kazemi Page 1216
    Background
    During recent years the rapid increase in the senior population, their disabilities, reduced independence, and increased dependence have drawn more attention toward issues related to social support in this group. Social support impacts different dimensions of health of the senior population. Meanwhile, one of the important aspects of health which is less considered in this group is social well-being. Social well-being is described as the degree of functioning, adjusting, and adapting to social aspects of life. This study aimed to determine the association between perceived social support and social health among Isfahan’s elderly population.
    Methods
    This descriptive–analytical, cross sectional study was conducted among 230 elderly people aged 60 and over. The study subjects were chosen from urban elderly people by simple randomized sampling. Data were gathered by a questionnaire consisting of demographic characteristics, multidimensional scale of perceived social support (MPSS) and Keyes’s scale of social health. Finally, the final score of these scales was reported in three categories including good, moderate and poor (Scores were in the range of 0 to 100). Data were analyzed using correlation statistics, ANOVA and independent t-test.
    Findings
    Findings showed that 70.09% of participants were male. Their average age was 67/46± 7/1. The mean score of perceived social support and social health were 71/16 ± 28/8 and 50/98 ± 18/3 respectively. A significant correlation was found between perceived social support and social health (P < 0.01). Furthermore, a significant correlation was found between subscales of perceived social support and social health, and demographic characteristics (P < 0.01).
    Conclusion
    According to the impact of perceived social support on elderly people’s social well-being and the importance of this dimension of health; It is essential to consider this issue among older people as a vulnerable group.
    Keywords: Social Support, Social Health, Elderly People
  • Nayereh Kasiri Dolat Abadi, Parisa Hosseini Kokamari, Golamreza Sharifirad, Akbar Hassanzadeh, Hossein Shahnazi Page 1243
    Background

    Occupational stress occurs when job needs do not comply with the abilities, support, and needs of the employee. In addition to negatively affecting the physical and mental health of individuals, occupational stress can reduce their efficiency and productivity in organizations. This paper investigated the rate of job stress and its relation to absenteeism in workers.

    Methods

    In this cross-sectional study, 82 personnel of Provincial Health Center of Isfahan were randomly selected based on simple sampling. The data collection instrument was a demographic information questionnaire and the job stress questionnaire by Davis et al., with a concurrent validity coefficient (criterion validity) of 0.701 and reliability coefficient (with Cronbach's alpha method) of 0.863. The minimum and maximum scores of stress were 0 and 48, respectively. The study data were analyzed by the Pearson correlation, independent t-test, Spearman correlation and ANOVA statistical tests using SPSS software.

    Findings

    In this study, 62.2% of the subjects were female and 37.8% were male. Mean and standard deviation of stress was 19.05 ± 12.04. Mean ± SD of the number of days of absence was 2.7 ± 7.6. The Pearson correlation test showed no significant correlation between the stress score and absence from work (r = 0.122 and p = 0.141). Average score of stress in women was 20.80 ± 12.45 and in men was 16/16 ± 10.91. The t-test showed that there was significant correlation between sex and stress scores. It showed that the stress scores in women were higher than in men (p = 0.046). The Pearson correlation test also showed that, there was a significant negative correlation between stress score and income (r = -0.221 and p = 0.023).

    Conclusion

    Results related to occupational stress score in Isfahan Health Center’s office staff showed that 20.7% of subjects suffered from occupational stress. The occupational stress score in staff shows that it is necessary for the organization to find solutions that prevent any long-term effects of stress on employees.

    Keywords: Job Stress, Absenteeism, Personnel
  • Zamzam Paknahad, Shahnaz Ravanshad, Esfandyar Setoodehmaram Page 1250
    Background
    Plasma ascorbic acid level is a reasonable index of reports which suggest that decreased maternal ascorbic acid level is associated with certain complications such as prematurity,preeclampsia, low birth weight and increased prenatal mortality. Our objective was to determine the pattern of ascorbic acid levels in mothers and their newborns and its relationship with birth weight.
    Methods
    The current research studied 101 mothers, who were administrated for childbirth in 5 different hospitals in Shiraz, and their newborns..Their anthropometric characteristics were recorded, blood sample were collected from mothers before the delivery, and cord blood was collected after the delivery. Plasma ascorbic acid was measured by colorimetric method. Data were analyzed by SPSS software.
    Findings
    Mean of birth weight was 3233.871 ± 411.43 grams. Moreover the mean of maternal age was 23.604 ± 9.97 years. Mean maternal plasma ascorbic acid was 1.22 mg/dl and significantly lower than in the cord blood, which was 1.97 mg/dl (p < 0.001). Plasma ascorbic acid was correlated to birth weight, and showed a significant difference in birth weight groups of lower than 3215 grams (P = 0.0006).
    Conclusion
    The higher level of ascorbic acid in the cord blood is in agreement with the "Selective Retention" hypothesis. On the other hand, it seems necessary to consider vitamin C as an important part of the maternal diet for maintaining optimal plasma level, which supports the newborn for optimal health and birth weight, especially during pregnancy.
    Keywords: Ascorbic Acid, Maternal, Infant Birth Weight
  • Amir Hossein Nafez, Asghar Karbord, Masoud Sharifi, Reyhaneh Jabbari, Maryam Sadat Haje Seyed Aboutorabi Page 1255
    Background
    Considering that the first step of dental waste management is identification and classification of these wastes, the current study analyzed the dental wastes of Qazvin, Iran, with respect to the quantity and quality in the public and private centers in the spring of 2009
    Methods
    In this study, the dentistry centers of Qazvin province were split into two groups of public and private centers and from the 32 public centers and 98 private centers, 10 public centers and 40 private centers were selected. Considering the previous studies about dental waste, these wastes were divided into 6 groups (polluted equipments, infected tissues, sharp objects and blades, consumptive material, chemicals, and dental material). The data were analyzed with Microsoft Excel software.
    Findings
    The analyses show that the content of private centers is 12% polluted equipment, 1% infectious tissues, 36% blades, 51% consumptive equipments, and dental materials and chemicals were insignificant. In the public centers 13% of wastes were polluted equipments, 8% infected tissues, 13% blades, 66% consumptive equipments, and dental materials and chemicals were negligible.
    Conclusion
    This study showed that the dental wastes in public and private centers have the meaningful correlation. This study showed that dental wastes in public and private centers have a meaningful correlation. For improving dental waste management, the Qazvin University of Medical Sciences and municipality and other responsible organizations should collect and dispose these wastes separately. Furthermore, the deficiency in the collection and disposal of dental wastes, such as shortage of equipment and deficiency of cooperation between organizations should be further analyzed
    Keywords: Infectious Wastes, Dental Wastes, Qazvin
  • Pourandokht Abdolahpour, Mahboubeh Babaei, Yar Mohammad Gasemi Page 1278
    Background
    The occurrence of maternal death would threaten the family foundation and children's health. Determining important factors affecting this indicator can help us adopt strategies to prevent similar deaths. The aim of this study was to determine the causes of maternal deaths during childbirth in Ilam, Iran in 2001-10.
    Methods
    In a descriptive, retrospective study, all 25 dead mothers and 388 mothers who were alive after pregnancy were selected using multistage sampling. The data was collected from family files and analyzed by chi-square and t-tests and logistic regression analysis in SPSS16.
    Findings
    The main cause of maternal death was bleeding. Deaths were most common during the first 48 hours after delivery. Significant relationships were observed between maternal mortality and the variables of education, quality of care during pregnancy, high risk pregnancy, underlying diseases, and number of pregnancies. A significant direct relationship was also detected between having an underlying disease and high risk pregnancy. In addition, an inverse relationship was found between quality of received care and maternal mortality.
    Conclusion
    Increasing the coverage and quality of care before and during pregnancy, and also after delivery, quality of family planning counseling, and improving the skills and knowledge of the medical and midwifery staff would be effective in reducing maternal mortality rates.
    Keywords: Mortality, Pregnant Women, Childbirth
  • Ehsanollah Habibi, Rohollah Parvari, Behnam Khodarahmi, Habibollah Dehghan, Mohsen Hosseini, Hamid Esmaili Page 1288
    Background
    Fatigue is one of the most common symptoms in primary care that adversely affects work, family life, and social relations. The purpose of this study was to survey the relationship between work schedule and fatigue among the emergency personnel of Isfahan, Iran using the checklist individual strength (CIS) standard method in 2010.
    Methods
    This cross-sectional study was performed on 72 emergency personnel in Isfahan. A 23-item questionnaire and the 20-item CIS questionnaire were used to evaluate work schedule and fatigue, respectively. Data analysis was performed by regression analysis in SPSS16.
    Findings
    The results showed a significant relationship between work schedule and fatigue (P < 0.001). In fact, among the scheduling factors, satisfaction with working hours, rest breaks, and discipline were effective on fatigue. However, predictability did not affect fatigue. Moreover, work schedule mostly influenced mental fatigue, i.e. there were significant relationships between mental fatigue and satisfaction with working hours, rest breaks, and discipline.
    Conclusion
    More satisfaction with working hours, rest breaks, and discipline can reduce fatigue among the emergency personnel.
    Keywords: Work Schedule, Fatigue, Checklist Individual Strength, Emergency