ماهنامه مبدل گرمایی
پیاپی 33 (خرداد1391)

بررسی عملکرد مبدلهای حرارتی در صنعت، بخصوص صنایع مربوط به نفت از دیدگاه مسائل مربوط به هدر رفتن انرژی، کارائی فرآیند، کاهش هزینه ها و غیره بسیار حائز اهمیت می باشد. مهمترین عامل که باعث کاهش بازده درمبدلهای حرارتی می شود تشکیل رسوب می باشد. عوامل تشکیل رسوب در مبدل های پیش گرمکن واحد تقطیر اتمسفریک به عوامل متعددی که مهمترین آن ها ترکیب نفت خام و ناخالصی های موجود در آن است و همچنین وضعیت ترمودینامیکی سیال بستگی دارد. در تحقیق پیش رو، اثر تغییر خوراک و استفاده از نفت خام های مختلف ایران در پالایشگاه بندرعباس بر تشکیل رسوب در مبدلهای پیش گرمکن واحدهای تقطیر به کمک نرم افزار شبیه ساز اسپن پلاس بررسی شده و روش هایی برای پیشگیری از تشکیل، حذف و کاهش مقدار آن پیشنهاد داده است.

طرح بنزین سازی پالایشگاه تبریز با بیش از 92 درصد پیشرفت فیزیکی تا پایان بهمن امسال به بهره برداری کامل خواهد رسید. پالایشگاه تبریز با تولید روزانه 2.6 میلیون لیتر بنزین، 5/2 تا 3 میلیون لیتر نفت سفید، 6 میلیون لیتر گازوییل و 300 تن گاز خانگی و فرآورده هایی نظیر سوخت مایع سبک و سنگین و گوگرد در مجموع 7 درصد از نیاز فرآورده کشور را تامین می کند.
اسماعیل آقاپور قدیمی نژاد، مدیرعامل پالایشگاه تبریز می گوید: پروژه بنزین سازی پالایشگاه تبریز با هدف بهینه سازی فرآورده ها و افزایش ظرفیت تولید بنزین طراحی شده که با بهره برداری کامل آن تا پایان بهمن ماه امسال، برای اولین بار در کشور روزانه 750 بشکه بنزن از فرآورده های تولیدی پالایشگاه تبریز استحصال خواهد شد.

مبدل های حرارتی فشرده به طور وسیعی در کاربردهای مختلف سیستم های گرمایش سیال شامل سیستم های حرارتی اتوموبیل به کار می روند. رادیاتورها برای سیستم های خنک سازی موتور، تبخیرکننده ها وکندانسورها، خنک کننده های داخلی و 000 نمونه های واقعی هستند که می توانند در تجهیزات اساسی یافت شوند. پیشرفت های جدید علمی خنک کننده های گرمایی جدیدی را به وجود آورده که نانو سیالات یکی از آن هاست. این سیالات نسبت به خنک کننده های قراردادی مثل (آب، اتیلن گلایکول، نفت موتور و...) خصوصیات گرمایی بیشتری را بدلیل حضور ذرات معلق به ابعاد نانو مانند Al2o3،cu،Tio2 و... را ارائه می دهند. در این مقاله یک تجزیه و تحلیل تئوری و با روش نرخ ε-NTU با استفاده از ترکیب نانوسیال Al2o3+H2O به عنوان خنک کننده روی مبدل های حرارتی لوله های پره دار اتوموبیل انجام و خصوصیات مختلف به صورت ترسیمی نمایش داده می شود.

از پیدایش نفت خام در سال 1287 شمسی (1909 میلادی) در نواحی مسجد سلیمان، جزیره آبادان به دلیل نزدیکی به مناطق نفتخیز، قرار گرفتن در میان رودخانه های اروند و بهمنشیر، در فاصله 71 کیلومتری خلیج فارس و قابل دسترسی به آبهای آزاد دنیا انتخاب گردید. به همین منظور اولین کلنگ احداث پالایشگاه در سال 1287 شمسی (1910 میلادی) به زمین زده شد و پالایشگاه آبادان در سال 1291 (1912 میلادی) با 2500 بشکه در روز بعنوان اولین تصفیه خانه نفت کشور آغاز به کار نمود.
در سالهای جنگ بین المللی اول پالایشگاه آبادان به منظور دستیابی بیشتر به تهیه سوخت برای کشتی های جنگی، گسترش بیشتری یافت.

با افزایش روز افزون هزینه های تامین انرژی شامل ایجاد و یا خریداری آن با توجه به حذف یارانه های مربوطه و تعیین ارزش واقعی نهاده های انرژی، استفاده بهینه از آن، جلوگیری از هدر رفت آن از طرق مختلف از جمله تعویض سیستم های قدیمی با تکنولوژی های جدیدتر، برطرف نمودن عیوب تجهیزات، افزایش راندمان تجهیزات با ایجاد تغییرات ساختاری و یا استفاده از تکنولوژی های نوین در آن ها، اهمیت فوق العاده ای یافته است. امروزه مبدلهای گرمایی، نقش انکارناپذیری در بازیافت انواع حامل های انرژی (خاصه از نوع حرارتی) ایفا نموده فلذا افزایش راندمان اینگونه تجهیزات، مخصوصا با استفاده از انواع لوله های گرمایی با توجه به راندمان بسیار بالای حرارتی، بسیار مورد توجه قرار گرفته و استفاده از آنها در صنایع گوناگون، بسته به نوع انتخابی، دیر زمانی است که آغاز گردیده است. در این مقاله، انواع لوله های گرمایی ابتدا از نوع ساده معرفی گردیده و در نهایت به نوع حلقوی که خاص این مقاله است ختم می گردد. اهمیت استفاده از نوع حلقوی در این است که از آنها می توان در فواصل طولانی، بدون توجه به موقعیت قرارگیری و با انواع بارهای حرارتی با راندمان حرارتی بسیار بالا (بالاتر از 95 درصد) استفاده نموده و کنترل دمایی بسیار دقیقی را از آنها انتظار داشت. در ادامه، به تاریخچه، کاربردها و نوع ساختار درونی آنها به صورت جزء به جزء پرداخته شده و به عنوان نمونه یکی از کاربردهای عملی آنها با دستیابی به الگوریتم طراحی و انجام محاسبات مربوطه مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. سپس فرآیند درونی آنها شرح داده شده و فرق آنها با نوع مشابه خود از نوع CPL به دقت ارائه گردیده است و یک جمع بندی کلی از مباحث مطروحه ارائه گردیده است.

پدیده تشکیل رسوب در مبدلهای حرارتی یکی از مشکلات اساسی صنایع نفت و گاز می باشد که سالیانه هزینه های زیادی را به خود اختصاص می دهد. از جمله پیامدهای رسوب در مبدل های حرارتی می توان به کاهش راندمان حرارتی، افزایش مصرف انرژی و افزایش افت فشار سیال فرایندی اشاره نمود. که به طور مستقیم با روند تولید محصول در ارتباط می باشند. در این مقاله مکانیزم های رسوب گذار مبدل های حرارتی و پدیده تشکیل رسوب در مبدلCompact (Cold Box) پالایشگاه پنجم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی (فازهای 9 و 10) بررسی و تاثیر آن بر کاهش راندمان انتقال حرارت و جداسازی مناسب ترکیبات گازی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.