فهرست مطالب

پژوهشنامه انقلاب اسلامی - پیاپی 2 (بهار 1391)

پژوهشنامه انقلاب اسلامی
پیاپی 2 (بهار 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/04/25
  • تعداد عناوین: 7
|
  • اصغر افتخاری صفحه 1
    مقاله حاضر تلاش می کند تا نظریه و الگوی جنگ نرم را در چهارچوب گفتمان انقلاب اسلامی، فهم و تحلیل نماید. پرسش از چیستی جنگ نرم در جامعه علمی ما مهم و دارای ارزش راهبردی بالایی است. دلیل این امر به تنوع و تعدد تعاریف ها و همچنین غلبه رویکردهای غیر ایرانی اسلامی در تحلیل جنگ نرم باز می گردد. به همین خاطر است که الگوهای مدیریت برآمده از این نظریه ها، کارآمدی لازم را در جامعه ایران ندارند. نگارنده درمقاله حاضر با اتخاذ رویکردی قرآنی تلاش دارد تا ضمن پاسخ گویی به سوال از «چیستی جنگ نرم و شناسایی ارکان اجرایی آن»، زمینه مناسب برای طراحی الگوی راهبردی مدیریت این جنگ ها را فراهم سازد. در این مقاله مولفه های پیشنهادی محقق برای طراحی الگوی موثر مدیریت جنگ نرم از منظر اسلامی آمده است. نتایج تحقیق دلالت بر آن دارد که: تربیت دینی، بنیاد اخلاقی قدرت سیاسی و منابع نرم افزاری قدرت،(به مثابه ارکان اساسی انقلاب اسلامی در ایران) سه هدف اصلی در جنگ نرم بر ضد انقلاب اسلامی ایران به شمار می آیند و بر این اساس، مولفه های راهبردی الگوی مدیریت جنگ نرم ایران نیز لازم است متوجه تقویت جایگاه منابع نرم افزاری قدرت، صیانت از اصول اخلاقی نظام اجتماعی و بالاخره تلاش برای ترویج الگوی تربیت ایمانی در جامعه اسلامی، باشد.
    کلیدواژگان: انقلاب اسلامی، اسلام، جنگ نرم، قدرت نرم، قرآن کریم، تربیت اسلامی، فرهنگ اجتماعی، مدیریت قدرت
  • جلال درخشه، سید مرتضی مفیدنژاد صفحه 29
    اسلام گرایی در ترکیه طی یک سده گذشته، فراز و نشیب های بسیاری را پشت سر گذاشته است. با این وجود و علیرغم موانع و مشکلات متعدد، جریان اسلام گرایی روز به روز بالندگی و رشد بیشتری یافت و به نقطه ای رسید که در کشوری با یک چارچوب سیاسی و حقوقی لائیک، حزبی اسلام گرا به پیروزی رسید و اسلام گرایان به مناصب مهمی چون ریاست جمهوری و نخست وزیری دست یافتند.
    رشد و بالندگی اسلام گرایی در ترکیه تحت تاثیر عوامل مختلفی رخ داده است که یکی از مهم ترین آنها پیروزی انقلاب اسلامی مردم ایران در سال 1357 (1979 میلادی) می باشد. در این پژوهش تلاش می شود تا با اشاره به روند جریان اسلامگرایی در ترکیه بعد از مرگ آتاتورک به این سوال پاسخ دهیم که پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 چه تاثیری بر رشد اسلام گرایی و حرکت های اسلام خواهانه در ترکیه داشته است؟
    با توجه به یافته های به دست آمده به نظر می رسد انقلاب اسلامی ایران در احیاء، هویت بخشی و سازماندهی گروه های اسلام گرا در ترکیه تاثیر غیرمستقیم داشته است و به نوعی حرکت اسلامی در این کشور را سرعت بخشیده است.
    کلیدواژگان: ترکیه، اسلام گرایی، انقلاب اسلامی ایران، لائیسم
  • محمد شفیعی فر صفحه 63
    جمهوری اسلامی ایران طی سه دهه گذشته نوسانات و تغییر جهت هایی در سیاستهای خود داشته که نوعی یا ناپیگیری در سیاست ها را تداعی می کند. وضعیت مخالف عدم تعادل و بی ثباتی، ثبات و تعادل است. سوال این است که وضعیت مطلوب ثبات و تعادل در جمهوری اسلامی کدام است و در چه شرایطی جمهوری اسلامی به ثبات و تعادل نسبی خواهد رسید؟ در این مقاله تلاش می شود بر اساس الگوی کارکردگرای ساختاری پارسونز، وضعیت آرمانی ثبات و تعادل برای جمهوری اسلامی ترسیم شود تا بر مبنای آن، ناکارکردی ها و عدم تعادل های موجود در جمهوری اسلامی قابل تبیین گردد. بر همین اساس، وظیفه تعادل بخشی دولت، تعادل بین خرده نظام ها، تعادل بین آرمان های اجتماعی، تعادل بین نیروهای اجتماعی و تعادل بین کارکردهای دولت مبنای این ثبات و تعادل است که در مقاله مورد بحث قرار می گیرد.
    کلیدواژگان: ثبات، تعادل، کارکردگرایی، آزادی، عدالت، استقلال، خرده نظام ها، اهداف اجتماعی
  • رضا سلیمانی صفحه 93
    یکی از موضوعات اساسی مطرح در رویکرد کلان آمریکا در خاورمیانه پس از نقش آفرینی در این منطقه، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم، تاکنون تعیین یک استراتژی منسجم و بدون تضاد در حمایت از یکی از دو مقوله مهم و تعیین کننده، «آزادی» یا «ثبات»؛ «دموکراسی» یا «امنیت» در میان کشورهای منطقه است. این موضوع تا حدی برای کاخ سفید مهم بوده است که همواره واشنگتن را در مقابل یک پارداوکس دشوار طی شش دهه اخیر قرار داده است: سویه اول این پارادوکس، پایبندی واقعی آمریکا به اصول آزادی و دموکراسی همانند اعطای حق تعیین سرنوشت و حق رای به شهروندان خاورمیانه به قیمت روی کار آمدن گروه ها و دولت های مستقل و حتی ضدآمریکایی است. سویه دوم پارادوکس مزبور برقراری حکومت های غیردموکراتیک اقتدارگرا و غیرپاسخگو تحت نفوذ آمریکا و بی توجه به حقوق اساسی شهروندان در خاورمیانه است. بر این مبنا، این مقاله اولادر پی پاسخ به این پرسش است که: کدام یک از دو سویه پارادوکسیکال فوق الذکر عملا توسط آمریکا در تعیین استراتژی اش برای خاورمیانه انتخاب شده است؟ ثانیا چگونه این پایبندی به نوعی سیاست مشترک واشنگتن در قبال انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 و بیداری های اسلامی اخیر در خاورمیانه انجامیده است؟ فرضیه اصلی این مقاله آن است که ترجیح «ثبات» بر «دموکراسی» در راهبرد خاورمیانه ای طی شش دهه اخیر، به استراتژی مشترک آمریکا در قبال انقلاب اسلامی ایران و بیداری های اسلامی اخیر در خاورمیانه انجامیده است.
    کلیدواژگان: سیاست خارجی آمریکا، خاورمیانه، دموکراسی سازی در خاورمیانه، پارادوکس ثبات و دموکراسی، انقلاب اسلامی، بیداری های اسلامی
  • محمد جواد هراتی، سیروس قنبری صفحه 121
    هدف این پژوهش، پاسخ به این سوال اساسی است که میزان برآورده شدن انتظارات دانشجویان از محتوای ارائه شده در درس انقلاب اسلامی ایران چقدر است؟ روش پژوهش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. نمونه پژوهش 380 نفر از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه بوعلی سینا بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته پس از برآورد روایی و پایایی استفاده شد و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آماری آزمون t تک نمونه ای و آزمون t برای گروه های مستقل با بهره گیری از نرم افزار SPSS استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که در مجموع، میزان برآورده شدن انتظارات دانشجویان از مطالب تدریس شده در درس انقلاب اسلامی درخصوص پاسخگویی به شبهات و سوالات آنها پیرامون انقلاب اسلامی کمتر از حد متوسط می باشد. بیشترین میزان انتظارات برآورده شده دانشجویان از محتوای ارائه شده در خصوص مسائل قبل از انقلاب و ریشه های تاریخی آن و کمترین میزان انتظارات برآورده شده دانشجویان از محتوای ارائه شده در خصوص مسائل روز جامعه ایران و نظام بین المللی بود. همچنین، دانشجویان دختر نسبت به دانشجویان پسر بیشتر اعتقاد دارند که محتوای درس انقلاب اسلامی با انتظارات آنها منطبق است.
    کلیدواژگان: انتظارات، دانشجویان، درس انقلاب اسلامی، محتوای آموزشی
  • علی آدمی، سید مهدی حبیبی، رامین بخشی تلیابی صفحه 141
    در این پژوهش تلاش گردیده تا با استفاده از نظریه «نئوکلاسیک ها» رویکرد دولت های عربی منطقه خاورمیانه در قبال انقلاب اسلامی و سیاست خارجی جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. سوال اصلی این است که وقوع انقلاب اسلامی به عنوان منشاء و منبع بیداری اسلامی چه تاثیری بر مواضع و رویکرد های کشورهای عرب منطقه در قبال سیاست خارجی ایران داشته است؟ فرضیه ای که در پاسخ ارائه شده چنین است که برداشت های منفی و تهاجمی رهبران کشورهای عربی منطقه از اصول و مبانی انقلاب اسلامی ایران، موجب رویکرد تهاجمی و خصمانه این کشورها نسبت به جمهوری اسلامی ایران گردیده و با همکاری غرب، پروژه ایران هراسی را در این منطقه رقم زده اند. همچنین تلاش این کشورها در راستای مهار ایران، نشان دهنده نگرانی دولت های محافظه کار و غیر دموکراتیک عربی منطقه از احتمال تکرار وقوع انقلاب اسلامی در کشورهای خود می باشد. امری که موج جدید بیداری اسلامی به آن عینیت تازه ای بخشیده است.
    کلیدواژگان: انقلاب، بیداری اسلامی، دولت ها عربی، سیاست خارجی ج، ا، ا، رئالیسم تدافعی، رئالیسم تهاجمی
  • محمدحسین جمشیدی، ابراهیم ایران نژاد صفحه 161
    از موضوعاتی که در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) قابل توجه است، وحدت اسلامی است، از آنجایی که این مفهوم می تواند مورد بازخوانی، قرائت و تفسیر خاصی قرار گیرد و در هر گفتمان خاص، معنایی خاص به خود داشته باشد، لذا مهم تر از هر چیز ماهیت آن در زبان و اندیشه اندیشمند و نظریه پرداز مدافع آن است اما درک چیستی و ماهیت هر امری پیش از هر چیز به ویژگی های معرفتی، هستی شناسانه وارزشی وابسته است که بدان معنا می دهد. فرضیه اساسی ما در این پژوهش بررسی دیدگاه گفتمانی درباره ماهیت وحدت و همبستگی از دیدگاه حضرت امام خمینی است. و سوال اصلی ما در این نوشتار این است که وحدتی که امام آن را به عنوان یک واجب الهی، امر مقدس و ضرورتی عقلی و شرعی نام می برد؛ دارای چه ویژگی های عقلی و نظری یا ارزشی و جهان شناسانه ای است؟ چرا که ویژگی های هر چیز در کل بیان کننده چیستی حقیقی آن است. بدین معنی که واقعیت وجودی آن را می سازند و شکل می دهند. مهم ترین صفات و خصایل وحدت اسلامی با توجه به آثار و اندیشه امام خمینی(ره) عبارتند از: توحیدباوری و اعتصام به حبل الله ، مصلحت باوری عمومی و توجه به منافع عامه انسان های مسلمان، مکتب باوری یا توجه به مصلحت اسلام و شریعت، وحدت باوری یا تاکید بر اهمیت و جایگاه همبستگی اسلام و... که در اندیشه امام از جایگاه خاصی برخوردار می باشند.
    کلیدواژگان: امام خمینی، وحدت، همبستگی، وحدت اسلامی، اخوت اسلامی، خداباوری، تکلیف باوری، نیت باوری، جماعت باوری
|
  • Asghar Eftekhari Page 1
    Despite a lifelong commitment to Soft War in resent years; the meaning and modles of practicing this term, are not known for many of us. It is because of different historical material of Soft War in West and East; and especilly in Islamic Discourse. So theories and managment modles of Soft War will not necessairly match with Islamic Revolution. Therefore, a very Carful Examination of the Nature, Capacities and requirement of Soft War is necessary; which need to be as Islamic-Iranic as Possible. Since this article is focused almost exclusively on the nature of Soft War in Holy Quran. The Original Idea is to subject the Islamic-Iranian theory of Soft War. For this; author analysis–in the first step-the different conceptual models of Soft War; and then- in the second step-offers some main principles for managing this kind of War. As
    Results
    Religious education, Moral foundations of Political Power and Soft Resources of Iran's Power are three Important elements in theory and practice of ''Soft War'' against Islamic Revolution. All of this Ideas is explained and analysed basied on Holy Quran.
    Keywords: Islam. Soft War. Soft Power. Islamic Republic of Iran. Islamic Revolution. Holy Quran. Social Culture. Islamic Education
  • Jalal Dorakhshah, Seyyed, Morteza Mofidnejad Page 29
    Islamism in Turkey has gone through various ebbs and flows over the past century. Yet and in spite of many hurdles and problems, Islamism has grown daybyday in Turkey to the extent that, in a country with a secular political and legal framework, an Islamic political party has acceded to power and maintained it over a relatively long period.The rise and flourishing of Islamism in Turkey has been a result of various influences, a salient one of which being the victory of Islamic Revolution of Iran in 1979. This analysis is an attempt to answer the question that, since Ataturk's time, what impact the victory of Islamic Revolution of Iran has had on the growth of Islamism and subsequent Islamic movements in Turkey. Our findings suggest that Iran's Islamic revolution seems to have made an indirect impact on the revival, identity formation, and mobilization of Islamic groups in Turkey and has also given particular momentum to the Islamic movement in that country.
    Keywords: Turkey, Islamic Revolution of Iran, Islamism, Islamic movements
  • Mohammad Shafeefar Page 63
    During former three decades, the Islamic Republic of Iran has faced volatility and changes in the basic directions in its policies which have resulted in a kind of imbalance in the policies. The opposite concept of imbalance and instability may be regarded as stability and balance. This paper is based on structural functionalist model of Parsons, in order to illustrate an ideal condition for stability and balance for the Islamic Republic and show Disfunction and Imbalance in the Islamic Republic. In this regard, the balancing function of state, the balance between sub-systems, the balance between social aspirations, the balance between social forces and balance between the functions of government are the bases of stability and balance, which will be discussed in the paper.
    Keywords: stability, balance, functionalism, freedom, justice, independence, sub, systems, social objectives
  • Reza Soleimani Page 93
    One of the main and considerable points about America’s approach in Middle East after playing role its role performance in this region, especially after WWII, is to determine a coherent strategy free of contradiction toward “Freedom” or “Stability”, “Democracy” or “Security” in the countries of this region. This topic has such significance for White House that Washington always had been forced to confront with a difficult paradox within the six recent decades: the first side of this paradox is US real commitment to principles of freedom and democracy such as the the “right to Self -Determination”, “the right to vote” for citizens of middle east at the expense of comig independent and even anti- American groups and goverments to power. The second side of the paradox mentioned is establishment of arbitrary and unaccountable goverments under America’s influence irrespectful to the citizen’s principal rights in Middle East. On this basis, this article firstly is going to answer this question: Which side of the two paradoxical sides mentiond above, have been chosen by US practically in its stretegy for Middle East? Secondly, how this practical commitment has resulted in Washington common policy toward Iranian Islamic revolution (1979) and recent Islamic awakenings in Middle East? The main hypothesis of this article is that preference of Stability to Democracy in the approach toward Middle East within the past six decades has been resulted in America common foreign strategy toward Iranian Islamic revolution and recent Islamic awakenings in Middle East.
    Keywords: US policy, Middle East, democracy making, paradox of stability, democracy, Iranian Islamic revolution, Islamic awakenings in Middle East
  • Mohammad Javad Harati, Siroos Ghanbari Page 121
    The Present study tried to investingate to what extend the expectations of Iranian University students of the content of the content of the course “Islamic Revolution of Iran” have been met? The research method used was of survey type.Using stratified random sampling, 380 BA students studuing at Bu-Ali Sina University participated in this study. Data were collected through a researcher- made. Using SPSS, the data were analyzed by running indeendent sample t-test. The findings in dicated that in general, the extent to which the students’ expectations of the materials taught in “Islamic Revolution” about responding to doubts and questions on Islamic revolution was lower than average. The highest amont of expectations met was related to the content Presented about the issues before revolution and its historical roots. The lowest amont of expectations met a was associated with the content presented about the daily issues of Iran and international system. Also, the female students belived more, in comparison to male students, that the contents of the course. “Islamic Revolution” complied with their expectations.
    Keywords: Expectation, university students, Islamic Revolution, course, Educational content
  • Ali Adami, Seyyed Mehdi Habibi, Ramin Bakhshi Talyabi Page 141
    They hypothesis given here as the temporary answer to the question mentioned above is that the negative and aggressive perceptions of the leaders of the Arab countries of the region form the Principles and bases of Islamic Revolution of Iran have led to the aggressive and hostile approach of these countries towards Iran.In fact the efforts of these to harness Iran is indicative of the concerns of the Conservative and non- democratic Arabic state of Islamic Revolution being repeated in their countries, a mindset intensified by the new wave of Islamic awakening. Islamic Republic of Iran has not been successful in reducing the aggressive approach of the Arab stats of the region which originates from Revolution despite the fact that Iran has not been successful in reducing the aggressive approach of the Arab stats of the region which originates from their misunderstanding of the principles and bases of Islamic Revolution despite the fact that Iran has made efforts to in to introduce its policies as defensive. This aggressive approach and position is more obviously and widely followed by the new wave of Islamic awakeing being materialized in the region.
    Keywords: Islamic Revolution, Islamic awakeing, Arab stats, Iranphobia, region
  • Mohammad Hossein Jamshidi, Ibrahim Iran Nejad Page 161
    Our question in this paper is: What is the ontological and value features of solidarity and unity that Imam Khomeini considers them as divine obligation a sacred and rational and religious necessity? Our basic hypothesis in this study is that in Imam Khomeini's vision, the concept of unity is the whole unit that is formed of coordinated characteristics and features. In Imam Khomeini's vision, the most important of these characteristics and features are: holding fast to divine rope, belief in public Interests, belief to religious school, collective solidarity as social capital, prosperity, believe in the political system. On this basis, value features of Islamic unity as a social capital, make a discourse, that belief in and practice of it separates The Quranic Ummah from other human communities. In this viewpoint, Islamic unity is based on the two wings: the firm and conscious belief and spirituality and the concept a belief and practical process starts from believe in God and will continue up to establish a political system and the Medina and bring people happiness.
    Keywords: Imam Khomeini, unity, solidarity, Islamic unity, Islamic brotherhood