فهرست مطالب

پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده - سال یکم شماره 1 (بهار 1387)

پژوهش نامه اسلامی زنان و خانواده
سال یکم شماره 1 (بهار 1387)

  • تاریخ انتشار: 1387/10/11
  • تعداد عناوین: 8
|
  • صفحه 7
  • حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی صفحه 13
  • احمد طاهری نیا صفحه 23
    گرایش انسان به زیبایی و جمال، یکی ازخواسته های فطری انسان است و احساس لذت از زیبایی، تناسب ها و پاکیزگی ها با سرشت انسان آمیخته شده است. دین مقدس اسلام نیز که دین فطرت است به آراستگی و پاکیزگی انسان ها اهمیت فراوانی داده و پاکیزگی را جزئی از ایمان، دانسته است. توجه به این نکته ضروریست که مطلوبیت آرایش و توجه به وضع ظاهری مطلق نیست، بلکه وابسته به نیت و غرضی است که انسان برای رسیدن به آن آرایش می کند. اگر استفاده از زینت های الهی و به کارگیری آنها به انگیزه ی صحیح مثل اظهار نعمت های خدا و شکر آنها یا به انگیزه رعایت ادب در حضور خالق متعال و یا به هدف برقراری ارتباط و الفت بیشتر با مومنان انجام گیرد، مطلوب و مورد پسند خواهد بود؛ اما اگر همین عمل به اغراض باطلی هم چون تفاخر و تکبر بر سایر انسان ها یا به هدف خودنمایی و نشان دادن جاذبه های جنسی و جذب جنس مخالف انجام گیرد، ناپسند و مذموم خواهد بود. هم چنین زیاده روی در استفاده از زینت ها و توجه بیش از حد به ظواهر به گونه ای که انسان را از رسیدن به سایر خواسته-های مادی بازدارد و از معنویات محروم کند، امری ناپسند است.
    آرایش و آراستگی برای زن و مرد مطلوب است. اسلام نه تنها با خودآرایی زنان مخالفتی نکرده، بلکه در مواردی آنان را به این امر سفارش کرده است؛ اما با توجه به وجود برخی از تفاوت های جسمی و روانی بین زن و مرد، مقرراتی را نیز برای زنان و مردان در انتخاب نوع زینت و چگونگی استفاده از آن قرار داده و میان آنان تفاوت هایی قایل شده است. در مقررات اسلامی، حریر و طلا که بیشتر در جهت تجمل و آرایش از آن استفاده شده است، ویژه ی بانوان می باشد، لذا فقط خانم ها مجازند از لباس های حریر و زیور آلاتی که از طلا ساخته می شود استفاده کنند ولی برای مردان جایز نیست، هم چنین زن موظف است برای همسر خود زینت کند و آن را از مردان نامحرم مخفی کند و به غیر همسر و محارم نشان ندهد. بنابراین گرچه زن و مرد در استفاده از زینت و آرایش مجازند، اما تفاوت هایی نیز دارند.
  • خالد الغفوری صفحه 45
    برای روشن شدن قوت و استواری موضع نظام ارث در آیین اسلام در قبال زن، نویسنده گزیده ای تاریخی را پیرامون به وجود آمدن پدیده ارث و تغییر و تحولات آن طی مراحل تاریخی، بیان داشته و در همین راستا به تحقیق و بررسی مساله ارث در بین پیشینیان و سیستم های رایج در برخی آیین های یهودی، در قوانین روم، یونان، هند، چین، ایران، مصریان و اعراب جاهلی، پرداخته است. سپس در مقام بیان قوانینی جدید مانند قانون فرانسه، به این دلیل که از مهم ترین قوانین رسمی نوین و امروزی است، برآمده و پس از دست یابی به نمایی کلی از آن قوانین، به بحث و بررسی پایه و اساس قانون ارث در اسلام و موضع این آیین در قبال زن، همت گمارده و کوشیده است تا به شبهاتی که از قدیم تا کنون در این زمینه مطرح شده پاسخ دهد.
  • مسعود امامی صفحه 93
    نویسنده در این مقاله بعد از بیان مقدمه ای در اهمیت مباحث حقوقی اسلام و به خصوص حقوق زن به عنوان محور منازعات اندیشه مدرن با اسلام و کانون گفتمان اسلام و غرب در دنیای امروز، به ارایه گزارشی کوتاه از تاریخچه فمینیسم، در مغرب زمین می پردازد؛ تا خوانندگان را با زمنیه های پیدایش این نوع تفکر نسبت به زن و سیر تحلول آن آشنا سازد.
    سپس به موضوع اصلی نوشتار خویش، که ارایه نظریاتی در توجیه عقلانی و منطقی قوانین اسلام درباره جواز تعدد زوجات برای مردان، و مسئله ارث، دیه، نفقه و مهریه برای زنان، می پردازد. او قبل از بیان دیدگاه خویش در این موارد، در پی ترسیم چارچوبی منطقی، برای روش دفاع عقلانی از قوانین حقوقی برآمده و به این نتیجه می رسد؛ که «قوانین حقوقی قابل دفاع، قوانینی هستند که هماهنگ و متناسب با موضوعات واقعی خود در طبیعت و نظام هستی و در راستای اهداف مطلوب و مورد نظر، تشریع شوند». سپس در صدصد به کارگیری همین روش در تبین قوانین حقوقی، مربوط به زن در اسلام برمی آید. در گام نخست به بررسی قانون تعدد زوجات می پردازد. به نظر او مهم ترین واقعیت غیرقابل انکار در جهان امروز که ما را به برتری حقوقی قانون تعدد زوجات نسبت به قانون تک همسری، رهنمون می سازد؛ شکست نظام حقوقی تک همسری در کنترل و تنظیم روابط جنسی میان زنان و مردان، در دنیای جدید است. تحلیل عملی و جامعه شناختی این پدیده ناگوار، گویای این واقعیت است که غریزه جنسی در مردان با غریزه جنسی در زنان متفاوت است. مردان دارای غریزه ای قوی تر، سرکش تر و تحریک پذیرتر هستند. قانون ازدواج که با هدف کنترل غریزه جنسی، در مردان و زنان تشریع شده است، می بایست تفاوت های طبیعی میان این دو جنس را نادیده نگیرد. از این رو، قانون تعدد زوجات، با توجه به این تفاوت ها و در راستای تنظیم روابط جنسی زنان و مردان، از نظر حقوقی توجیه منطقی می یابد. سپس نویسنده، با تفکیک اخلاق از حقوق و تاکید بر تقاوت های آن دو به این نتیجه می رسد که هر چند نظام تعدد زوجات از نظر حقوقی بر نظام تک همسری رجحان دارد، اما نظام تک همسری از نظر اخلاقی مطلوب تر از نظام تعدد زوجات است.
    او در توجیه عقلی قوانین ارث و دیه در اسلام، بر مقدماتی بدیهی و روشن تکیه می کند. نویسنده از فطری و طبیعی بودن نهاد خانواده در میان بشر و مطلوب بودن حفظ آن در جهت بهداشت جسمی و روانی اعضای خانواده آغاز می کند، سپس به این نتیجه می رسد؛ که زن به جهت استعداد و ظرفیت بالای او در جنبه های عاطفی و احساسی، نقش اصلی را در حفظ نهاد خانواده ایفا می کند. به همین جهت می بایست، حضور او در درون خانه و میان اعضای خانواده پر رنگ تر از مرد باشد. همین تفاوت های طبیعی میان زن و مرد، ما را به وضع قوانینی هماهنگ و متناسب در راستای حفظ نهاد خانواده وا می دارد. از این رو، اسلام، قانون نفقه و مهریه را در جهت حفظ حقوق مالی زن که به جهت حضور بیشترش در خانه از کسب درآمد مالی بازمانده است، وضع کرده و قانون ارث و دیه برای زن را در جهت حفظ حقوق مالی مرد، که وظیفه سنگین تولید اقتصادی بر دوش اوست، تشریع کرده است؛ تا ضمن حفظ نهاد خانواده، پاسدار عدالت در میان آن دو نیز باشد.
  • اسدالله جمشیدی صفحه 123
    مطلوبیت جنس مونث برای جنس مذکر، امری طبیعی است. برای جلب توجه جنس مذکر، نظام خلقت، گرایش به خودنمایی را در جنس مونث به ودیعه نهاده است. تعبیه این امیال قطعا کارکردی حکیمانه دارد و باید در کانالی صحیح هدایت شود که وحی و عقل، عهده دار این امر هستند. زنان در برخورد با این میل، می توانند مدیریت آن را به دست هوا و هوس بدهند و میزان لغزش پذیری مردان را افزایش و یا با تبعیت از عقل و دین، به گونه ای عمل کنند که ضمن پاسخگویی به نیازها، سلامت جامعه را نیز پاس دارند.
    قرآن کریم به همین منظور توصیه های متعدد و متنوعی بیان داشته است. در این آیات، جهت ایجاد محیط سالم برای زندگی و برقراری عفاف، به زنان توصیه شده است، تا ضمن پرهیز از تبرج، با اتکا به وجوه مشترک انسانی در جامعه حضور پیدا کنند و جامعه را محل ابراز زنانگی قرار ندهند.
    تاکید مکرر قرآن بر پوشاندن جاذبه های زنانه و ضرورت رعایت حد و مرز پوشش، نشانگر اهمیت موضوع، توجه شریعت به آن و تاثیر مساله فوق در حیات آدمی است، هم چنین نشانگر تاثیر پذیری بیشتر مردها از حس دیداری است. به همین دلیل انسان مادی، به ویژه در عصر حاضر، بیشترین اهتمام را در ترویج برهنگی و سوء استفاده از حس دیداری مردان دارد.
    توجه به عفاف و پیامدهای آن برای جامعه ما بسان واکسنی است که جامعه را در برابر بیماری های بسیاری مقاوم و محافظت می نماید.
|
  • Page 23
    Humankind instinctively tends towards beauty from instinctive desires and enjoys organization and cleanliness. Islam – as the religion of nature – has known cleanliness and neatness as a part of true faith and pays lots of attention to both of them. It is an important point to note that dressing up is not absolute but it depends on the person's goals. It will be admirable if people use God's gifts with the right intention in order to thank or show respect to him, or relate to other faithful people. On the contrary, it is indecent if they do it with wrong ideas such as showing off or pride or to show off their sex appeal to attract the opposite sex. The idea of paying attention well to the appearance is also condemned, because it stops people from achieving their spiritual or material objectives.Adornment is desirable for both sexes. Not only is Islam is not against women's self-adornment, but also in some cases recommends it. Regarding some psychological and physical differences between the two sexes, it has laid down some laws in choosing the kind and the usage of adornment. According to Islamic rules, just women are permitted to wear clothes made of silk and use gold jewelry. In this religion, woman has to show her beauty only for her husband and not for outsiders. So both men and women are allowed to beautify themselves according to special rules, in spite of some differences.
  • Page 45
    In order to clarify Islam's position of women's inheritance, the writer has stated a historical selection and its changes through ages. He has studied this subject in some Jewish rites and the laws of Rome, Greece, India, china, Iran, Egypt and Arabs in the time of Ignorance. Then, he represents the laws of France that are the most updated ones. He studies the basis of inheritance's law in Islam and tries to dispel the doubts posed in this area up to now.
  • Page 93
    This article begins with a short introduction concerning the importance of Islamic legal disputes and especially women's rights as the most important subject under discussion between Islamic and modern thoughts. After this preface, he reports the history of feminism in western countries briefly familiarizing his readers with the basis of men's ideas about women and the circulation of its changes. Then he continues the main subject through stating some opinions to justify Islamic laws such as polygamy for men, inheritance, blood money, alimony, and the dowry for women rationally. Then, before expressing his own ideas, he tries to provide a rational framework to defend legal laws. He draws this conclusion that: "those laws are defensible which are in accordance with their true subjects in the world and legislated to attain their desirable gals. At first, he considers the law of polygamy. In his opinion (an undeniable truth) that leads us to the priority of polygamy over monogamy law, is the failure of monogamy to regulate the sexual relationship between two opposite sexes in the modern era. Practical and sociological analysis of this unpleasant reality shows that men have more desire than women. These differences should not be ignored by the law of marriage. Thus, the law of polygamy is rationally explained through these sexual differences. He explains it rationally. The writer concludes that - by the separation of morality and rights and the emphasis on their distinction – the law of polygamy is superior rightfully but monogamy is more favorable morally. In order to rationalize the laws of women's inheritance and blood money", he relies on some obvious preface and believes that it's natural for human beings to have a family and to sustain its physical and psychological health.The writer believes that women play the main role in the family safeguarding it with their talents and emotions. By the same token, they should be at home more than men. Therefore, Islam has legislated two various kinds of laws to protect men and women's financial rights:1- Alimony and the dowry for women because they dont work outside 2- Women's blood money and inheritance for men because they have to work for a living with difficulty.
  • Page 123
    It 's in the nature of human beings that men tend to their opposite sex and also women like to show off their sex appeal. God has created human with sexual desires due to some reasons and people should use them with the help of Divine revelation and their wisdom. Women have two different ways to control these desires: First: follow them and motivate men 's sexual desires. Second:follow their intellect and the religious orders to guard society 's security besides meeting their needs. For this purpose, the Holy Quarn has recommended various pieces of advice. In its verses, women are advised to appear in society in proper Hijab, If they want to have a virtuous community. Quran states that women should hide their attractiveness by wearing Hijab because Shariat (the Islamic legislative system) has paid lots of attention to it, and mentioned its effects on human 's life. It also prevents men from being negetively effected by their sense of sight. Because of that – nowadays-men's eyes are abused by some people who try to popularize nakedness. People should note the morality and the consequences of that because it protects the community in front of different troublesome affairs.