فهرست مطالب
نشریه مرمت و معماری ایران
پیاپی 1 (بهار و تابستان 1390)
- تاریخ انتشار: 1390/10/11
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1تزئینات طلاکاری روی سنگ، از انواع تزئینات رایج در معماری دوره قاجار در ایران است. نمونه های متعددی از این تزئینات در مجموعه تاریخی- فرهنگی کاخ گلستان در تهران شناسایی شده است. در این پژوهش برای بررسی فنی تکنیک این تزئینات، به بررسی تزئینات کوشک شمسالعماره و تخت مرمر پرداخته میشود. در ابتدا نمونه های مورد بررسی، معرفی، و سپس مطالعات آزمایشگاهی انجام شده است. جهت شناسایی ورقهای فلزی به کار رفته در اجرای این تزئینات، از روش دستگاهی SEM-EDS و برای شناسایی واسط چسباننده ورق فلزی، از روش دستگاهی FTIR استفاده شد. مشاهدات میکروسکوپی نشان دهنده کاربرد ورق طلا در اجرای این تزئینات است و بدین گونه، شیوه اجرای این تزئینات، فن طلاچسبان بوده است. همچنین بررسی ها حاکی از کاربرد یک واسط چسباننده روغنی در اجرای این تزئینات است که روغن کمان به عنوان یک احتمال قرین به واقعیت مورد نظر قرار گرفت. با استناد به نمونه های مورد بررسی، طلاچسبان روی سنگ در این دوران به شیوه «طلاکاری روغنی» انجام میگرفته است. این بررسی ها حاکی از آن است که طلا در تزئینات معماری قاجار در مجموعه کاخ گلستان تهران همچنان مورد توجه و استفاده بوده است.
کلیدواژگان: تزئینات معماری، روغن کمان، طلاچسبان، طلا کاری، قاجار، کاخ گلستان -
صفحه 15برای ساختن یک بنا از نخستین گامها تا مراحل پایانی، هماره نیازمند دانش هندسه هستیم. امروزه استفاده از ابزارهای بسیار دقیق که خود بر پایه دانش ریاضیات و هندسه ساخته شده است، در تمامی امور ساختمانی رواج دارد. یکی از پرسشهای متداول در معماری گذشته، چگونگی اجرای تناسبات و تقسیم بندی ها در معماری سنتی، بدون داشتن ابزار امروزی است. در گذشته، پیاده سازی فرم و اندازه های ساختمان با استفاده از دانش هندسه انجام میگرفت که خود بنیان کنترل ساختمان از لحاظ زیبایی و ایستایی را بر عهده داشت. بکارگیری مثلث هنجار با استفاده از ابزار ساده و در دسترس معماران، ساختاری بود که کاربردهای گوناگونی داشت؛ مانند جذر گرفتن یا مجذور کردن اعداد و تقسیم بندی خطوط، که از ارکان هندسه عملی است. از آغاز پیاده سازی نقشه ها، تا ترسیم گره چینی های هندسی، معمار همواره با تقسیم بندی خطوط سروکار دارد. دانش مثلث هنجار، بر پایه مفاهیم ساده هندسی قابل درک برای معماران و هنرمندان بنیاد گذاشته شده است و ساختار آن به گونهای است که با ابزار معماری و در ابعاد ساختمانی با دقت تمام قابل اجرا است. با تسلط معماران بر این روش، کلیه تقسیم بندی ها در ابعاد کوچک در تزیینات وابسته به معماری و در ابعاد بزرگ در تقسیم بندی های زمین بنا و پیاده سازی قوسهای تاقها و تویزه ها به سادگی و با دقت قابل انجام خواهد بود. روش های دیگری نیز برای تقسیم بندی وجود دارد که یا دقت لازم را نداشته یا در ابعاد و اندازه های معماری و با وسایل ساده معماری پاسخ گو نیستند. به کار گیری مثلث هنجار در انجام اعمال هندسی بالا در این مقاله برای نخستین بار معرفی میشود. بدین گونه، افزون بر روشن شدن ضرورت شناخت هندسه برای معماران، گوشهای از توانمندی معماران ایرانی در دانش هندسه آشکار میگردد.
کلیدواژگان: هندسه عملی و نظری، مثلث هنجار، تقسیم بندی خطوط، تناسبات -
صفحه 27ایران با توجه به تمدن کهن خود، آثار تاریخی و فرهنگی بسیار زیادی دارد. در بین این آثار ارزشمند که نیازمند تدابیر نگاهداشتی ویژه است، اشیاء چوبی فراوان دیده میشود، چوب که مادهای ناپایدار است، نیازمند نگاهداشت دقیق است اسیدی شدن از جمله آسیبهایی است که باعث تخریب چوب میشود. در این پژوهش سعی شده با استفاده از فناوری جدید نانو(با توجه به ابعاد و ویژگی های نانو مواد) و با رعایت اصول نگاهداشتی، راهکار مرمتی کارآمد و به روزی برای اسیدزدایی چوبینه های تاریخی ارائه شود.
نمونه چوب آزمایشی در این پروژه یک نمونه چوب مطالعاتی قدیمی مربوط به اوایل قرن دهم هجری (با pH حدود 98/3) است. چوب مذکور در قطعات هم اندازه برش خورد و با محلول نانو مواد هیدروکسیدکلسیم و هیدروکسید منیزیم، به شیوه غوطهوری اسید زدایی شد. پس از بررسی نتایج به دست آمده از آزمایشهای اسیدزدایی، مشخص شد درمان با نانو ذرات هیدروکسید منیزیم، خنثی سازی بهتری را در پی دارد، زیرا، عمق نفوذ بیشتر و یکنواختتری دارد، ذخیره قلیایی مناسبی بر جا میگذارد و چوب را در برابر آسیب های آتی مقاومتر میکند.
کلیدواژگان: چوب، محافظت، اسید زدایی، نانو تکنولوژی، سلولز، هیدروکسید کلسیم، هیدروکسید منیزیم -
صفحه 41در این مقاله سعی شده به بازدارندهای ایمن، غیرسمی و موثر دست یافت؛ به گونهای که ضمن درمان و کنترل خوردگی، سلامت مرمتگر را نیز تضمین کند؛ به پاتین آسیب نزده و کمترین دخل و تصرف و تغییر را در اثر تاریخی داشته باشد. براین اساس و با توجه به مطالعات انجام شده، عصاره گیاه مریم گلی داروئی استخراج شد و سپس عملکرد آن به عنوان بازدارنده در محیط کلرید سدیم 5/0 مولار مورد بررسی قرار گرفت. بازدارندگی این ترکیب توسط روش های شیمیایی کاهش وزن و روش الکتروشیمی پلاریزاسیون پتانسیو دینامیک مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفت. در ادامه از این ترکیب جدید، برای درمان بیماری برنز روی نمونه های تاریخی مطالعاتی استفاده شده و میزان اثر بخشی و چگونگی تغییرات ایجاد شده برروی پاتین نمونه های مذکور بررسی شد. برای این کار از میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ الکترونی روبشی و نیز چگالیسنجی نوری استفاده شد. نتایج مطالعات نشاندهنده عملکرد بازدارندگی خوب عصاره مریمگلی دارویی است.
کلیدواژگان: خوردگی مس، بازدارنده غیرسمی، اشیاء تاریخی، مریمگلی دارویی -
صفحه 55
موزونسازی دیوارنگاره های تاریخی، از دید نظری و در کار، همواره یکی از دغدغه های مرمتگران بوده است. یکی از مشکلات موجود، شناخت دقیق روش های موزونسازی و انتخاب درست آنها در بررسی شرایط ویژه هر اثر است. به دلیل مشاهده سردرگمی در زمینه مبانی این کارها و نیز احساس نیاز به پررنگ نمودن رابطه میان مبانی نظری و بخش اجرایی، هدف این مقاله، بررسی نظریات و استخراج قواعد اصولی در انتخاب شیوه موزون سازی متناسب با هر اثر است؛ بنابراین مقاله میخواهد به این پرسش پاسخ دهد که «مبانی نهفته در پس کار موزونسازی کدام است و این مبانی در عمل به چه شکل وشیوه هایی تجسم عینی می یابد؟».
در روند پاسخگویی نیز، تلاش شده با ارائه نتایج پژوهش در قالب یک متن توصیفی برگرفته از منابع معتبر در زمینه ی مبانی نظری مرمت دیوارنگاره ها، تصویری روشن از انواع روش های موزونسازی ارائه شود. در این صورت مرمتگر میتواند با دید باز به گزینش روش موزون سازی مناسب بپردازد. در این میان از تجربیات شخصی نیز بهره گرفته شده تا سرانجام بتوان با تجزیه و تحلیلی کیفی، نتایج نهایی را که همان «شناخت اصول و شرایط مقدماتی در مواجهه با نقاشی های دیواری در راستای انتخاب مناسبترین روش موزونسازی» است، به دست آورد.کلیدواژگان: مرمت، مبانی مرمت، نقاشی دیواری، کمبود، موزون سازی(رتوش) -
صفحه 69مداخلات حفاظتی از ارکان حفاظت میراث فرهنگی به شمار میروند و در این میان به نظر میرسد «اصل حداقل مداخله» به عنوان اصل بنیادین مداخله، در آثار جایگاه ویژهای دارد. اما همین اصل کاستی ها و نواقصی دارد و پیش بینی می شود حفاظت در آینده با چالش های جدی مواجه شود. موضوع مقاله، بیان جایگاه مهم اصل مذکور در حوزه حفاظت، و نیز کشف و اثبات کاستی هایی است که به نظر میرسد بر این اصل وارد است. هدف مقاله، تبیین منظم این ایرادات و هموار نمودن مسیر، جهت مرتفع ساختن کاستی های این اصل و تقویت نکات مثبت نهفته در آن است. در این راستا، با تامل در ساختار نظری اصل مذکور، از روش استدلال منطقی بهره برد، خواهد شد.
سرانجام خاطرنشان می شود که به دلیل تاثیر پذیری اصل مذکور از جو زمانی خاص، فقدان اصلی جایگزین در آن زمان، و نیز نگرانی مفرط درخصوص از دست رفتن آثار، اشکالات و نواقص بسیاری، از گزینش واژگان نامناسب در نام گذاری این اصل گرفته، تا عدم شمول و جامعیت، گریبانگیر اصل و زمینه ساز شکل گیری چالش های جدی در حوزه مداخلات حفاظتی گردیده است.
کلیدواژگان: حفاظت، مداخله، حداقل مداخله، مداخلات حفاظتی، میراث فرهنگی -
صفحه 83اشیاء فلزی تاریخی و فرهنگی به مرور زمان در اثر عوامل مختلف محیطی، از طریق مکانیزمهای مختلف تخریب میشوند. عوامل گوناگون مانند ترکیب شیمیایی آلیاژ، ریزساختار و نیز عوامل خورنده فعال در محیط دفن آنها در دراز مدت بر ترکیب شیمیایی و ساختار طبیعی پاتین شکل گرفته بر روی آنها موثر است. خوردگی به شکلهای گوناگون در اشیاء فلزی رخ میدهد و به تشکیل انواع خوردگی از دید ریختشناسی میانجامد. یکی از بارز ترین مکانیزم های خوردگی در اشیاء تاریخی برنزی، مسزدایی یا انحلال انتخابی مس است که موجب شکلگیری ریختشناسی های متفاوتی از خوردگی -بر حسب خورندگی محیط و سرعت خوردگی - در برنزهای تاریخی میشود.
در این مقاله تعدادی از اشیاء برنزی متعلق به محوطه باستانی هفت تپه خوزستان، برای بررسی فرآیند مسزدایی (انحلال انتخابی مس) با استفاده از روش آنالیز XRD و SEM-EDS مورد بررسی قرار گرفتهاند. نتایج به دست آمده، بیانگر تاثیر فرآیند مسزدایی در تشکیل نوع خاصی از ریختشناسی خوردگی در نمونه های هفت تپه و نیز رخ دادن خوردگی نوع دوم مرتبط با اشیاء برنزی در این نمونه ها است.
کلیدواژگان: ریختشناسی خوردگی، برنزهای تاریخی، مسزدایی، هفت تپه، بیماری برنز، اکسید قلع
-
Page 1Gilding ornament on stone is one of the popular Iranian architectural ornaments during Qajar Period. Present research is based on qualitative case studies of two historic monuments in Golestan Palace namely Shams-al-Emare building (Edifice of Sun) and Takht-e-Marmar (Marble Throne). Microscopic observations confirmed the presence of gold metallic leaves in these ornaments. So, SEM-EDS (Scanning electron microscope- Energy dispersive X-ray microanalysis) and FTIR (Fourier Transform Infrared Spectroscopy) techniques were used to recognize applied metallic leaves and binding medium. The findings indicate the use of an oil binding medium, which is more likely to be Kaman-oil. According to present research, during Qajar period, gold was employing in the decorative ornaments and the leaf-gliding technique was oil-gliding.Keywords: Gilding, Leaf, gilding, Kamān oil, Qajar, Architectural ornament, Golestan Palace
-
Page 15The knowledge of geometry is essential in all stages of constructing buildings. Nowadays the use of accurate instruments which are structurally based on mathematics and geometry is very common in all construction. Operations one of the hitherto unknown facts about the architects in the past is their method for dividing various measures without having contemporary tools. Traditional architects were using geometry for shaping the form of buildings so as to control their aesthetical and statistical features. The specific triangles called “Hanjar triangles” were applied for calculating square roots, exponents and various divisions of lines as the basis of ‘practical geometry’. These triangles were founded based on simple geometrical concepts applicable in the construction of all structural and ornamental members of buildings including the implementation of arches, ribs and vaults. Amongst all measurement methods ‘Hanjar triangles’ are the most accurate and simple which will be introduced in detail in this paper for the first time in a written manner. This could also help to reveal a part of forgotten traditional knowledge of construction as an Iranian intangible heritage.Keywords: theoretical, practical geometry, the Hanjar triangles, division, traditional construction knowledge
-
Page 27Having a great eultural background and a splendid civilization., Iran has significant wooden objects among its so many valuable conservation objects. Wood is unstable substance, so it must be kept under conservational situations. Acidifying is one of common defects of wooden artifacts. Utilizing the nanoparticles of Calcium Hydroxide and Magnesium Hydroxide in relevance to Conservation basics and ethics, for managing an up to date efficient restoration method is the main goal of this research.Wooden samples taken from a historic piece of wood (dated about 10 A.H. /17A.C.) had a 3/98 pH. These uniform pieces were immersed in separate solutions of Calcium Hydroxide and Magnesium Hydroxide for an exact time under controlled situations. The results showed that nanoparticles of Magnesium Hydroxide are more efficient, because they have better identical penetration and adequate alkaline residue, and the cured wood can be more stable in future.Keywords: Wood, Conservation, De–acidification, Nano–Particles, Cellulose, Calcium Hydroxide, Magnesium Hydroxide
-
Page 41In this paper an attempt to looking for a safe, effective and enviromental friendly inhibitory compound. The aim of present work is to study a new corrosion inhibitor for treatment of historical copper artifacts with no changes and damages to patina.On this basis, according to studies, a new non-toxic inhibitory solution extracted from garden sage (Salvia officinalis) and then its efficiency was investigated in 0.5 M Nacl.Electrochemical measurement, weight loss studies were carried out to evaluate the performances of this compound. Next it was used for treatment of bronze diseases in some copper alloy artifacts with regard to treatment policies.Then the evaluation of patina changes in historical samples was performed. For this purpose optical densitometry on patina, optical microscope (OM), scanning electron microscope (SEM) and Energy-dispersive X-ray spectroscopy (EDX) were applied. The results showed good inhibition property of this solution.Keywords: Copper corrosion, non, toxic inhibitor, Historical Artifacts, salvia officinalis
-
Page 55
Retouching of wall paintings has been the important matter in theory and practice. Some of the real problems are exact knowing of retouching methods and right choosing them in appropriate with each case. By reason of observing confusion in field of theory and need to highlight the connection between theory and practice, aim of this paper is to review these viewpoints and to extract main regulation in choosing good approach; thus it wants to answer these questions: “what issues are bases of retouching work? And, what ranges are domains of these studying?”In response process going through a descriptive approach, are searched references in this field to gain basic terms at the start; then by help from personal experiences, with a qualitative analysis can gain final results that are “knowing principles to face wall paintings and choosing the best method.”
Keywords: Restoration, Theory, Wall paintings, Lacunae, Integration, Retouching -
Page 69Conservational interventions are considered to be a cornerstone of cultural heritage conservation, and minimum of intervention is known as the basic fundamental principle in this field which establishes a new approach in heritage conservation. However, it involves some shortcomings which would bring about some conservational challenges.Using a rational argumentation, this study sets out to identify, classify, and analyze the limitations and shortcomings of minimum intervention and the prevailing challenges which follows the approach. Having a theoretical basis and an evolutionary background, and by analyzing different aspects of this principle, the article tries to achieve a proper recognition of minimum intervention, its essence and shortcomings, and there will be an attempt to improve and enrich the intervention principles of cultural heritage conservation.Keywords: Conservation, Intervention, Minimum of Intervention, Intervention principle, Architecture Heritage
-
Page 83The Ancient and Historic metallic artefacts have deteriorated due to various environmental factors by different mechanisms over time. Factors such as alloy compositions, microstructure and corrosivity of long-term burial environment influence chemical composition as well as structure of natural patina formed on metal artefacts. Corrosion occurs in metals in different forms and cause different types of corrosion morphology. One of the obvious corrosion mechanisms in bronze artefacts is decuprification or selective dissolution of copper which cause the formation of different corrosion morphologies in ancient copper-tin alloys based on corrosivity of burial environment and corrosion rate.In this paper, some aspects of investigations carried out on selective dissolution of copper in ancient bronzes have been studied. Besides, some bronze artefacts belonging to Haft Tappeh historic site, Khuzestan, Iran, have examined to study decuprification (selective dissolution of copper) process by analytical methods such as SEM-EDS and XRD. The results show effect of decuprification on formation of specific corrosion morphology in these samples.Keywords: Corrosion Morphology, Ancient Bronzes, Decuprification, Haft Tappeh, Bronze Disease, Cassiterite
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.