فهرست مطالب

مطالعات مدیریت صنعتی - پیاپی 22 (پاییز 1390)

فصلنامه مطالعات مدیریت صنعتی
پیاپی 22 (پاییز 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/07/12
  • تعداد عناوین: 9
|
  • احمد جعفرنژاد، حنان عموزاد مهدیرجی، جواد عموزاده صفحه 1
    پیشرفت فناوری های ساخت، تولید و متعاقبا گسترش و تنوع محصولات جدید با خصوصیات ویژه و پیدایش روز افزون مفاهیم مدیریتی و کاربرد اصول بهره وری در سازمان ها باعث شده تا مدیران همواره در جهت مدیریت بهینه کالا و مواد گام بردارند. با توسعه سریع ابزار و روش های علمی، بسیاری از مفاهیم، اصول و روابط کلاسیک در زمینه خرید، نگهداری، سفارش دهی و انبار داری بازنگری و تکامل یافته اند. این بازنگری ها خصوصا در هوش مصنوعی این امکان را فراهم می آورد تا بتوان بسیاری از شرایط زمانی و مکانی خاص در مورد الگوهای تصمیم را به کار گرفت. شبکه عصبی مصنوعی نیز به عنوان شاخه ای از هوش مصنوعی در بسیاری از مسائل پیش بینی و تقریب از قابلیت کاربرد فراوانی برخوردار است.
    در این تحقیق برخی مفاهیم جدید درباره نقطه سفارش معرفی و بررسی شده است. بدین منظور برای تعیین میزان مصرف، از شبکه عصبی مصنوعی و برای ترسیم زمان انتظار سفارش ها، از منحنی نرمال که نقش عمده ای در حل مسائل کاربردی دارد استفاده شده است. نتایج این ترکیب نشان می دهد که مدل مورد بررسی با لحاظ نمودن عوامل متعدد تاثیر گذار بر تقاضا نتایج معتبری را در مقایسه با مدل های سنتی ارائه می دهد.
    کلیدواژگان: شبکه عصبی مصنوعی، انبار داری، زمان انتظار سفارش ها، نقطه سفارش مجدد
  • عادل آذر، داود عندلیب اردکانی، سیدحیدر میرخفرالدینی صفحه 23
    امروزه یکی از مهمترین موضوعات مورد توجه مدیران صنایع، برنامه ریزی تولید است و در این حوزه، مدیران با اهداف متعددی روبرو می باشند که در بسیاری از مواقع با یکدیگر در تضادند. تکنیک های تحقیق در عملیات، با مدل سازی مسائل، در عین حال که محدودیت های موجود را در نظر می گیرند به بهینه سازی اهداف سازمانی می پردازند. اهداف همه ی این تکنیک ها بالا بردن بهره وری در سازمان است. مدل ریاضی این تحقیق که جهت برنامه ریزی تولید شرکت مبل خاورمیانه ساخته شده است از نوع کسری چند هدفه است. یکی از مشکلاتی که در حل مسائل کسری چند هدفه وجود دارد پیچیدگی محاسباتی ناشی از تغییر متغیر است که به طور مثال در روش های چارنز و کوپر و گیلمر و گموری وجود دارد. از این رو در این تحقیق جهت حل مدل ریاضی کسری چند هدفی شرکت مبل خاورمیانه از رویکرد فازی استفاده گردید. بدین طریق ضمن غلبه بر مشکلات ناشی از پیچیدگی محاسباتی تغییر متغیر در روش های قبلی، مسئولان ذی ربط نیز قادر خواهند شد تا به بهینه سازی سیستم تولیدی خود بپردازند. در این راستا ابتدا از روش فازی پال استفاده گردید که با استفاده از برنامه ریزی آرمانی فازی دووتا مشخص گردید که مقادیر بهینه ی توابع هدف کسری حاصل از به کار گیری هر دو روش یکسان و با درجات عضویت 701= μ1 و =1 μ2 می باشد. لازم به ذکر است که شرکت های دیگر نیز با اندکی تغییر در مدل ریاضی پیشنهادی خواهند توانست تا به بهینه سازی برنامه ریزی تولید بپردازند.
    کلیدواژگان: برنامه ریزی تولید، برنامه ریزی آرمانی فازی، بهره وری، برنامه ریزی کسری فازی
  • میثم شفیعی رودپشتی، سیدحبیب الله میرغفوری صفحه 49
    تولید ناب به عنوان یک ابزار کاربردی جهت بهبود سطح کیفی محصولات در ادبیات مدیریت معرفی شده است. علی رغم غنای مطالعاتی تولید ناب، کماکان به کارگیری موثر و کارامد این نظام با مشکلاتی مواجه است. به نظر می رسد ریشه این مشکلات در نبود مدلی جامع برای ارزیابی و بررسی تولید ناب در شرکت های تولیدی می باشد. این مقاله در صدد است تا مدلی را ارائه نماید که با استفاده از آن بتوان به طور دقیق درجه نابی صنایع را ارزیابی و بررسی نماید. در این مطالعه ابتدا از ادبیات تحقیق تولید ناب به ویژه از مدل های موجود در این زمینه استفاده شده و ابزارها و مولفه های نابی استخراج گردیدند. سپس یک مدل سلسله مراتبی با قابلیت سنجش درجه نابی طراحی و ابعاد و عناصر آن تعریف شدند. در آخرین گام طراحی مدل، بر اساس رویکرد سلسله مراتبی فرمول ها و روابط لازم جهت انجام فاز ارزیابی طراحی و تدوین شده و در پایان درجه نابی صنایع کاشی و سرامیک استان یزد با استفاده از این مدل مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت.
    کلیدواژگان: تولید ناب، درجه نابی، رویکرد سلسله مراتبی، صنایع کاشی و سرامیک
  • حسین رحمان سرشت، میترا صفاییان * صفحه 75

    توجه فزاینده به رقابت پذیری صنعت، ناشی از اثرات مثبت آن بر بهره وری و رفاه ملی است. از اینرو ارتقاء بهره وری و رقابت پذیری در کانون توجه مدیران قرار دارد. در این تحقیق تلاش شده است تا با استفاده از مطالعه صنعت تولید در ایران، مدلی جهت بررسی، پیش بینی و ارتقا رقابت پذیری صنعت و در سطح ملی ساخته شود. این مطالعه با بررسی 23 شاخه فعالیت در صنعت تولید در ایران در سال های 1373 تا 1386 صورت گرفته است. رقابت پذیری در این تحقیق معادل عملکرد صادراتی در نظر گرفته شده و از روش پانل دیتا برای بررسی عوامل مشترک موثر در بین 23 شاخه صنعتی بر رقابت پذیری صنعت استفاده شده است. این تحلیل به محقق اجازه می دهد که با تجمیع داده های تمامی صنایع، مدلی واحد و مشترک برای کل صنعت تولید، و نه تک تک آنها، بدست آورد. مدل نهایی تحقیق نشان می دهد که نقش متغیر اندازه صنعت در رقابت پذیری صنایع تولیدی ایران بیشتر از سایر عوامل است در حالیکه نیروی انسانی و قابلیت های آن در حوزه رقابت پذیری و عملکرد صادراتی بسیار ضعیف عمل می کند و در بازه زمانی مطالعه شده نقش کمرنگی در رقابت پذیری صنعت داشته است. همچنین دولت یکی از تاثیر گذاران اصلی بر رقابت پذیری صنایع تولیدی در ایران است.

    کلیدواژگان: رقابت پذیری، رویکردهای رقابت پذیری، عوامل موثر بر رقابت پذیری، صنایع تولیدی ایران، پانل دیتا
  • جعفر باقری نژاد، فروغ شریفی صفحه 105
    استفاده از خدمات دولت الکترونیک منابع بسیاری از جمله کسب مزیت رقابتی، کاهش هزینه های تولید، کاهش زمان انتظار، کسب و تسهیم اطلاعات را برای بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط به وجود می آورد. اما همچنان استفاده از خدمات الکترونیک در صنایع کوچک و متوسط کمتر از میزان مورد انتظار است. هدف مقاله ی حاضر شناسایی عواملی است که بر پذیرش خدمات الکترونیکی توسط بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط موثرند. از این رو این عوامل شناسایی و از ادبیات موضوع استخراج شدند. سپس یک مدل مفهومی با استفاده از چارچوب فن آوری، سازمان و محیط، که مشتمل بر 8 عامل اصلی است مطرح شد. مدل مذکور در یک مطالعه ی میدانی با نمونه ی آماری 98 صنعت کوچک و متوسط به آزمون گذاشته شد. تجزیه و تحلیل داده ها رابطه ی معنی داری بین عوامل منافع مستقیم، منافع غیر مستقیم، پیچیدگی، حمایت مدیریت ارشد، تخصص فن آوری اطلاعات، فشار دولت را با متغیر وابسته ی پذیرش خدمات الکترونیک اثات کرد. رابطه ی معنی داری بین عوامل فشار صنعت و سازگاری با متغیر ملاک اثبات نشد. تمامی عوامل فوق رابطه ی مثبت با متغیر ملاک دارند اما عامل پیچیدگی رابطه ی منفی با متغیر ملاک پذیرش خدمات الکترونیک دارد. این تحلیل با استفاده از نرم افزار لیزرل و مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد.
    کلیدواژگان: پذیرش فن آوری اطلاعات، بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط، خدمات دولت الکترونیکی، تئوری اشاعه نوآوری ها
  • محمدتقی تفوی فرد، امیرمهدی ملک صفحه 135
    شاخص های کلیدی عمل کرد سازمان را در تعیین و اندازه گیری میزان پیشرفت در جهت دستیابی به اهداف و مقاصد سازمان، کمک می نمایند. شاخص های کلیدی عمل کرد برنامه ای، اثر بخشی را اندازه گیری می نماید. انتخاب این شاخص ها، به دلیل آنکه قضاوت تصمیم گیرندگان در میزان اهمیت و ارجحیت هر یک از گزینه ها و یا معیارهای هر یک از شاخص ها، در شرایط عدم قطعیت می باشد یک مسئله تصمیم گیری چند معیاره است. در گذشته از روش های متعددی استفاده شده است. در این تحقیق بر پایه تئوری سیستم های خاکستری روش جدیدی در حل مسئله انتخاب شاخص های عمل کرد توسط معیارهای برنامه های استراتژیک پیشنهاد شده است. در ابتدا وزن و رتبه هر یک از معیارهای استراتژیک محور برای تمامی گزینه ها توسط متغیرهای زبانی که بوسیله اعداد خاکستری بیان شده اند تعیین می شود. سپس با استفاده از روش درجه امکان خاکستری، رتبه بندی شاخص ها و تعیین شاخص های کلیدی میسر میگردد. در انتها نیز جهت روشن شدن مدل و سنجش آن، شاخص های کلیدی برنامه های استراتژیک معاونت آموزش و پژوهش سازمان تعیین شده است.
    کلیدواژگان: مدیریت عمل کرد، شاخص های کلیدی عمل کرد برنامه ای، تصمیم گیری چند معیاره، درجه امکان خاکستری
  • حبیب رودساز، ضیاء رشوند، محمدرضا حنفی زاده صفحه 167
    اهمیت توسعه صنعتی در کشورهای در حال توسعه موجب شده است تا بسیاری از این کشورها، شکل گیری و تقویت صنایع کوچک و متوسط را در اولویت قرار داده و از آن به عنوان راهبردی اشتغال زا جهت بهبود توان رقابتی و افزایش صادرات، بهره برداری نمایند. در ایران نیز به علت آنکه بیش از نود درصد واحدهای تولیدی را صنایع کوچک و متوسط تشکیل می دهند ضرورت توجه به این نوع صنایع از اولویت بالایی برخوردار است. در این مقاله برنامه های ارتقاء و رشد واحدهای صنعتی کوچک و متوسط در میان دوازده کشور جهان مورد بررسی قرار گرفته و در شش بعد دسته بندی شده است. سپس با نظر سنجی از بیش از 100 مدیر، کارشناس و خبره شهرک های صنعتی کشور، از میان عوامل شناسایی شده، برنامه های ارتقاء و عدم رشد واحدهای صنعتی کوچک و متوسط کشور استخراج شده است. در این تحقیق مشخص شد که مهمترین مانع موفقیت واحدهای صنعتی کوچک و متوسط از نظر خبرگان مانع شبکه ای و زنجیره ای می باشد.
    کلیدواژگان: واحدهای صنعتی کوچک و متوسط، برنامه ها، راه کارها، سیاست ها، ایران
  • مهدی کاظمی، علی اکبر نیک نفس، وحید رنجبر صفحه 191
    ماهیت روابط تشریح کننده بسیاری از فرایندهای واقعی زندگی به ویژه در حوزه های تجاری و مدیریتی اغلب غیر خطی هستند. لذا پیش بینی رفتار چنین فرایندهایی نیازمند ابزارهای دقیق و اثر بخش است. شبکه های عصبی مصنوعی قادرند به عنوان یک ابزار مهم مدل سازی در پیش بینی مسائل کسب و کار، نقایص مدل های معمول را جبران نمایند. هدف مقاله حاضر نشان دادن برتری شبکه های عصبی در پیش بینی فرایند های غیر خطی در مقایسه با سایر مدلهای پیش بینی است. بدین منظور در این مقاله داده های مربوط به صنعت چوب ایران شامل مقدار تولیدات، مقدار واردات و ارزش ارزی واردات از سال 1961 تا سال 2007 میلادی مورد مطالعه قرار گرفته است. ابتدا با استفاده از این داده ها و اعمال شبکه عصبی و مدل های غیر خطی به دست آمده از نرم افزار MATLAB، پیش بینی هایی در مورد صنعت چوب ایران انجام شد و سپس با توجه به شاخص ها میانگین مطلق درصدی خطا نتایج به دست آمده از روش های مزبور با هم مقایسه شدند. یافته های تحقیق حاکی از موفقیت چشمگیر شبکه عصبی در هر سه مطالعه صورت گرفته نسبت به مدل های غیر خطی به دست آمده از نرم افزار MATLAB می باشد.
    کلیدواژگان: پیش بینی، شبکه عصبی، فرایند های غیر خطی
  • محمد امین نایبی، عباس پناهی نیا صفحه 209
    در این مقاله یک مدل موجودی در ترکیبی از فضای نادقیقی و عدم قطعیت توسعه یافته است. مدل ارائه شده توسط مدل R،Q بوده و به صورت چند کالایی و چند هدفه و در دو حالت تقاضای پس افت و فروش از دست رفته مدلسازی شده است. اهداف مدل کمینه سازی هزینه ها و سطح خطر و محدودیت های آن شامل: بودجه در دسترس، حداقل سطح عملکرد، فضای انبار و تعداد کمبود مجاز بوده و تقاضا نمایی است. فضای انبار پارامتری احتمالی – فازی با توزیع نرمال است. پارامترهای بودجه در دسترس و حداکثر کمبود مجاز فازی و از نوع مثلثی می باشد. ابتدا مدل قطعی و سپس مدل احتمالی-فازی توسعه یافته است. در متدولوژی حل با استفاده از روش نافازی سازی محدودیتهای فازی و روش برنامه ریزی محدودیت های احتمالی فازی مدل به یک مسئله قطعی چند هدفه تبدیل شده و سپس از طریق روش فازی حل می گردد. در پایان یک مثال عددی جهت توصیف مدل در حالت تقاضای پس افت و فروش از دست رفته ارائه شده که با نرم افزار لینگو حل شده است.
    کلیدواژگان: مدل کنترل موجودی، تقاضای پس افت، فروش از دست رفته، برنامه ریزی چند هدفه، برنامه ریزی محدودیت های احتمالی فازی
|
  • Ahamad Jafarnejad, Hannan Amoozad Mahdiraji, Javad Amoozadeh Page 1
    By the new developments occurring in technology, management theories, manufacturing and production, and as a result, improvement in products variety, productivity and innovation, all companies and organizations are trying to handle and manage their product in a efficient manner. By identifying new methods in purchasing, warehousing, handling and ordering, all classical processes have lost their applications. These new methods such as Artificial Intelligence (AI) have provided the necessary tools that we need for decision making in specific situations. In this paper, some new defenitions in re order point (ROP) have been discussed, in addition we have used Artificial Neural Networks (ANN) for determining re order point for purchasing goods in commercial organizations, specially import companies. For this matter, ANN has been used for decision making in purchasing, and also normal curve has been used for calculating order lead times. In the conclusion, we agreed that our new model has many priorities to its classical kinds.
    Keywords: Artificial Neural Networks (ANN), Warehousing, Order Lead Time, Re Order Point (ROP)
  • Adel Azar, Davood Andalib Ardakani, Haidar Mirfakhroddini Page 23
    Nowadays the most important issues considered by the managers of industry is production planning and in this area, managers are faced with several goals that in many cases are in conflict with each other. Operations research techniques, with modeling, while the existing constraints consider, optimize organizational goals. Objectives of all these techniques are raising productivity in the organization. Mathematical model for this research that is made for production planning in Khavar-E-Miane Furniture Co is multiple Objective fractional programming. One of the difficulties in solving the multiple Objective fractional problems is computational problem that arise of variability, in the example Charnes and Cooper and Gillmore and Gomory methods there. Hence this research was used fuzzy approach to solve multiple Objective fractional mathematical model of Khavar- E-Miane Furniture Company. Thereby also overcome the computational problems of variability in the previous methods, the relevant officials will be able to optimize their production systems. In this context the first phase, Pal's method was used that using fuzzy goal programming was solved the multiple Objective fractional mathematical model. More using Dutta fuzzy method was determined that the result using both methods is identical and membership functions are equal to 0.701 1   and 1 2  . It should be noted that other companies also changed slightly in the proposed mathematical model will be able to optimize the production planning.
    Keywords: production planning, Fuzzy goal programming, productivity, Fuzzy fractional programming
  • Maysam Shafiee Roodposhti, Seyyed Habib Mirghafooi Page 49
    In new era systems managers should focus on managing the flow of production through all the steps that add value to the final product. Lean production as an efficient approach has presented in literature of production management for increasing the level of product's quality and decreasing cost of production. Although this approach is introduced and studied in many of works but there are some challenges in applying it. It means that there is not a comprehensive model for assessing and analyzing the lean production in manufacturing firms. This paper tries to present a model able to accuracy analyze and measure the leanness degree of firms. In this study, first the literature of lean production and, specifically, existing models that identify the variables and component elements of lean production firms was studied. In the next step a hierarchical model for measuring the leanness degree was developed and its dimensions and criteria's were defined. At final step for assessment phase formulas and relations were developed and applied in Yazd Tile and Ceramics industries.
    Keywords: Lean production, Leanness Degree, Hierarchical Approach, Tile, Ceramic Industries
  • Hossein Rahmanseresht, Mitra Safaeian Page 75

    Industry competitiveness has positive impact on productivity and public wealth. In this research, we try to draw a proper competitiveness model for Iranian manufacturing industries through recognizing influential factors. We reviewed 23 manufacturing industries in Iran from 1373 to 1386. The result shows that “Industry size” is the most important factor among others that impact on competitiveness of manufacturing industries in Iran. “Labor productivity” has low impact on Industry competitiveness. Besides, government has a central role on competitiveness success in Iranian manufacturing industries.

    Keywords: Competitiveness, Competitiveness approaches, Iranian manufacturing industries, Panel data
  • Jafar Bagherinejad, Forough Sharifi Page 105
    Using e-government services makes several advantages like reducing production costs, decreasing waiting time, acquiring and sharing information to small and medium sized enterprises (SMEs). Besides these advantages, the use of e-government services in SMEs is less than the expectation. The aim of this paper is identifying influential factors affecting the acceptance of e-government services by SMEs. In this regard, these factors are identified and extracted from relevant literature. Then a conceptual model including eight major factors was designed based on technology-organization and environment framework. This model has been tested in a field study with 98 samples from the Iranian SMEs. The data analysis showed a highly significant relation between direct benefit, indirect benefit, complexity, top management support, information technology expertise, government pressure with electronic services acceptance independent variable. There was not any significant relation between industry pressure and consistency and independent variable. However, all factors have positive relation and just factor of complexity has negative relation with independent variable. These analyses were done by structural equation modeling and LISREL software.
    Keywords: Information technology acceptance, Small, Medium sized Enterprises, E, government services, Innovation diffusion theory
  • Mohammad Taghi Taghavifard, Amir Mahdi Malek Page 135
    Key Performance Indicators, help an organization to define and measure the progress of organization toward organizational goals. Key Planned Performance Indicators (KPPI) are the tools for measure the progress of organization toward goals and strategic. Since the Decision Makers are concerned with these attributes and indices in uncertain environments, selection of these indices is a Multiple-Attribute Decision-Making problem. In the past, several methods such as the linear weighting methods, AHP, TOPSIS, Fuzzy Logic and Mathematical programming have been used to solve the indices selection problem. In this thesis, we give a new grey-based approach to deal with the indices selection problem with regards to organizational strategic plans. Firstly, the weights and ratings of strategicbase attributes for all alternatives are described by linguistic variables that can be expressed in grey numbers. Secondly, using a Grey Possibility Degree (GPD), the ranking order of all alternatives is determined. Finally, an example of indices selection for instruction and research department of IRIB is used to illustrate the proposed approach.
    Keywords: Performance Management, Performance Indicators, Key Planned Performance Indicators (KPPI), Grey decision making, Grey Possibility Degree (GPD)
  • Habib Roodsaz, Zia Rashvand, Mohammad Reza Hanafizadeh Page 167
    The importance of industrial development in developing countries has lead many countries to establish and strengthen small and medium enterprises (SMEs) and to benefit from it as a job-maker strategy for improving competitive ability and increasing the exports. Because over 90% of enterprises in Iran are (SMEs), they should be highly paid attention. In this paper, the plans of improvement and growth of SMEs among twenty countries of the world (most of them are developed countries) are assessed and these factors are categorized in six main dimensions. The selected factors are presented to over 100 managers, experts and pundits of country's industrial cities in the form of questionnaire and the plans of improvement and growth of SMEs are extracted. Finally, the plans of improvement and growth of SMEs in terms of expert's opinions are divided and examined into four categories: obstacles, correction, requirement and deletion. Paper concludes that the most important obstacle of achievement of SMEs in terms of expert's opinions is chain and network obstacle.
    Keywords: Small, Medium Enterprises (SME), Plans, Methods, Polices, Iran
  • Mahdi Kazemi, Alli Akbar Niknafs, Vahid Ranjbar Page 191
    Often, the nature of many real life processes, especially in management and business fields are nonlinear. Forecasting the behavior of these processes requires accurate and effective forecasting tools. Shortages of such processes are removable by artificial neural network as an important modeling tool in business forecasting problems. In a comparing analyze, this paper shows the excellent performance of neural network in forecasting nonlinear processes rather than other forecasting models. For this, production, import and import value (dollar) data, related to wood industry of Iran, from 1961 to 2007 are studied. First, applying this data to neural network model and nonlinear models obtained from MATLAB software, the Iran wood industry was forecasted and then based on MAPE 1, yielded outcomes from both models compared. Study findings show that in all cases neural network has more successful performance than models from MATLAB.
    Keywords: Forecasting, Neural network, Nonlinear Processes
  • Mohammad Amin Nayebi, Abbass Panahinia Page 209
    In this paper we developed an inventory model in mixed imprecise and uncertain environment. Presented model is developed form of (r,Q) and is a multi-items model with two objectives as minimizing costs (holding & shortage) and risk level under constraints including available budgetary, the least service level, storage spaces & allowable quantities of shortage. Demand distribution functions are assumed to be exponential and extra demands are supposed in two situations as lost sales and backlogging. At first we develop crisp model then fuzzy stochastic model with fuzzy budgetary, allowable quantities of shortage and shortage spaces (i.e. stochastic with normal distribution function) parameter. All of fuzzy numbers are triangular type. In methodology of solution we change model to a crisp multiobjectiveby using difuzzification of fuzzy constraints and fuzzy chance-constrained programming methods, and then solve it by fuzzy logic method. Finally an illustrated example is taken and solved using LINGO package.
    Keywords: (r, Q) Model, Lost Sales, Backlogging, Multi Objective Programming, Fuzzy, Chance Constrained Programming