فهرست مطالب
نشریه پژوهش های زبانی
سال دوم شماره 2 (پاییز و زمستان 1390)
- تاریخ انتشار: 1391/06/28
- تعداد عناوین: 8
-
-
صفحه 1کودکان در روند فراگیری زبان مادری، وقتی برای مفهومی واژه ای یاد نگرفته اند یا واژه فراگرفته شده را به خاطر نمی آورند گاهی خودشان برای آن مفهوم واژه میسازند. مطالعه حاضر به بررسی مواردی چند از این واژه سازی ها در سنین پیش از دبستان میپردازد. داده های زبانی مورد مطالعه شامل شصت واژه تولید شده توسط دختری فارسی زبان است که از سن دو سال و شش ماهگی تا پنج سالگی او جمع آوری شده است. نوواژه های او واج نویسی شد و از نظر فرآیند های ساخت واژی مورد بررسی قرار گرفت. واژه های او در مجموع با هفت فرآیند صرفی زبان فارسی ساخته شده اند. مقوله دستوری که بیشترین واژه ها برای آن ساخته شد صفت بود و پربسامدترین فرآیندی که در ساخت این شصت واژه استفاده شد ترکیب بود اما اولین فرآیندی که کودک از آن برای ساخت واژه های جدید استفاده کرد، اشتقاق با پسوند «- ی» بود. این مشاهده برخلاف یافته های کلارک است که به موجب آن، زایاترین فرآیند اولین فرآیندی است که کودک در ابداع واژه از آن بهره میبرد.
کلیدواژگان: روانشناسی زبان، ترکیب و اشتقاق، فراگیری زبان اول، فراگیری فرآیندهای صرفی، ابداعات واژگانی در کودکان -
صفحه 17در پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه کاربرد عبارتهای احتیاط آمیز در مقالات علمی - پژوهشی زبان فارسی در رشته های شیمی و ادبیات پرداخته شده است. استفاده از عبارتهای احتیاط آمیز نقش عمده ای در گفتمان علمی داشته و درواقع ابزاری است که بیانگر تردید نویسنده و عدم قطعیت گزاره بوده و نویسنده با استفاده از آنها میتواند عدم پایبندی کامل به ارزش صدق یک گزاره را نشان دهد. پیکره مورد بررسی شامل یکصد و چهارده مقاله (پنجاه و هفت مقاله شیمی، پنجاه و هفت مقاله ادبیات) میباشد. در این تحقیق عبارتهای احتیاط آمیز به شش گروه فعل وجهی، فعل اصلی، قید، اسم، صفت و ارجاع تقسیم شده است. نتایج تحلیل نشان میدهد توزیع عبارتهای احتیاط آمیز در دو رشته ادبیات و شیمی متفاوت است، بطوری که بسامد این ابزار در رشته ادبیات بیشتر از شیمی است و این مسئله به دلیل طبیعت متفاوت و ماهیت استدلالهای مربوط به دو رشته یاد شده میباشد. در مورد انواع مختلف عبارتهای احتیاط آمیز مشاهده شده در هر دو رش ته، عبارات قیدی بیشترین و صفات احتیاط آمیز کمترین بسامد را دارا میباشند. با مقایسه بسامد شش گروه یاد شده بین دو رشته نیز میتوان ادعا کرد در میزان کاربرد ارجاع و افعال وجهی احتیاط آمیز در مقالات ادبیات و شیمی تفاوت معنی داری وجود دارد، به طوری که ارجاع در ادبیات، و افعال وجهی در شیمی کاربرد بیشتری دارد.
کلیدواژگان: گفتمان علمی، تردید، عبارات احتیاط آمیز، عدم قطعیت، وجه معرفتی -
صفحه 37در این مقاله به بررسی احتمال حضور گروه سور و گروه ممیز در بلوچی سرحدی میپردازیم و نشان میدهیم که در گروه های اسمی ساده عدد و یا سور در حوزه میانی و در جایگاه هسته یک فرافکن نقشی از نوع گروه عدد و یا سور تولید میشوند. همچنین نشان میدهیم که در صورت حضور ممیز، گروه اسمی بلوچی نمونه ای از ساخت شبه بخشی مجاور است که در آن ممیز در جایگاه هسته گروه ممیز قرار میگیرد. از آنجا که وجود ممیز در گروه اسمی، حضور عدد و یا سور را الزامی مینماید، فرض میکنیم که هسته گروه ممیز میزبان مشخصه ای تعبیرناپذیر از نوع[uQ] است که تنها درصورت تشکیل یک گروه سور و یا عدد بر فراز آن ارزش گذاری میشود.
کلیدواژگان: گروه تعریف، گروه مقدار، گروه سور، ساخت شبه بخشی، گروه ممیز -
صفحه 57هورامی از گویشهای گورانی و زیر مجموعه شاخه زبانی گورانی- زازا است و یکی از گویشهای ایرانی شمال غربی به شمار میآید. هورامی گویشی محافظه کار است و ویژگی های آوایی و صرفی کهنی را حفظ کرده است؛ از اینرو بررسی ریشه شناختی این گویش ما را به نکات جالبی در شناخت دقیقتر زبانهای ایرانی رهنمون میسازد. در این مقاله به بررسی ریشه شناختی برخی فعلهای گویش هورامی پرداخته شده و صورت فرضی دوره میانه گویش و نیز صورت ایرانی آغازین ماده های مضارع و ماضی این فعلها، بازسازی شده است. همچنین با بررسی تحولات آوایی این فعلها و ذکر واژه های همریشه با آنها، سعی شده است که جایگاه این گویش در گستر ه زبانهای ایرانی مشخص شود. مواد گویشی این پژوهش از میان گویشوران هورامان لهون جمع آوری شده است.
کلیدواژگان: ریشه شناسی، فعل، ایرانی آغازین، تحولات آوایی، گویش هورامی -
صفحه 77این مقاله به بررسی همبسته های ادراکی کشش جبرانی در زبان فارسی میپردازد. در یک آزمایش ادراکی، درک شنیداری کشش جبرانی از طریق تغییر مقادیر دیرش واکه، اختلاف دامنه 2 H1-H و H1-F1 و بسامد پایه مطابق با نتایج آزمایش تولیدی صادقی (2007) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تغییرات دیرش واکه اصلیترین نشانه ادراکی کشش واکه است و عوامل دیگر مانند اختلاف دامنه H1-H2 و H1-F1 و فرکانس پایه بر درک کشش واکه اثر افزایشی دارند؛ یعنی منحنی تغییرات پاسخهای شنیداری کشش جبرانی تا حد زیادی تابعی از تغییرات دیرش واکه است ولی سطح اطمینان پاسخها با اضافه شدن عوامل اختلاف دامنه H1-H2 و H1-F1 یا فرکانس پایه تا حدی افزایش می یابد. همچنین بررسی آماری اثر مستقل عوامل اختلاف دامنه H1-H2 و H1-F1 یا فرکانس پایه و اثر تعاملی آنها با دیرش واکه به طور جداگانه نشان داد اختلاف دامنه H1-H2 و H1-F1 همبسته قویتری از فرکانس پایه برای درک کشش جبرانی استکلیدواژگان: کشش جبرانی، اختلاف دامنه H1، H2 و H1، F1، واک بازداشته، دیرش واکه، واک نفسی، فرکانس پایه
-
صفحه 95این مقاله به بررسی سازوکارهای دخیل در بازبینی حالت مطلق بر روی مفعول بند متعدی و فاعل بند لازم در ساخت کنایی میپردازد. نخست دو رویکرد کمینه گرای غالب به اشتقاق ساخت کنایی (الف) حالت مطلق به مثابه حالت بینشان و (ب) حالت مطلق به مثابه حالت فاعلی معرفی میشود. سپس با استناد به شواهدی جدید از اشتقاق نحوی افعال مرکب لازم در زمان گذشته در زبان کردی و به تبع آن، با بررسی نحوه بازبینی حالت مطلق در این گونه ساختها استدلال می شود که رویکرد (ب) به ساخت کنایی از کفایت تجربی و نظری بالاتری برخوردار است و این به نوبه خود تلاشی در راستای ارائه اشتقاق نحوی طبیعیتر برای ساختهای کنایی به شمار میرود.
کلیدواژگان: ساخت کنایی، حالت مطلق، حالت ذاتی، حالت کنایی، فعل مرکب لازم -
صفحه 115رویکرد معنی شناسی شناختی که مبنای درک پدیده های مختلف زبانی و غیرزبانی را «شناخت» انسان میداند، از طریق ابزارهای متعددی از جمله شکل گیری طرح واره های تصوری در ذهن، به توجیه چگونگی درک مقولاتی زبانی نظیر «هم معنائی» میپردازد. در مقاله حاضر با بررسی جایگزینی معنایی که روند آن از سمت مفاهیم انتزاعی به سمت مفاهیم ملموس و عینی است، به ارزیابی نقش طرحواره های تصوری در ایجاد «هم معنائی بافتی» در سطح افعال زبان فارسی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که تشابه طرح واره های تصوری افعال، عامل اصلی بروز هم معنائی در آنهاست. افزون بر این، نزدیکی مفاهیم واژه ها، سبب هم معنی شدن و جایگزینی آنها به جای یکدیگر می شود و «شناخت» انسان است که نزدیکی مفاهیم را تشخیص میدهد. یقینا پیامد چنین پدیده ای هرگز هم معنائی مطلق نخواهد بود.
کلیدواژگان: مقولات ذهنی، هم معنائی بافتی، معنی شناسی شناختی، شناخت، طرحواره تصوری -
صفحه 127کهنموئی پور (2003) در چارچوب نظریه واج شناسی نوایی و تحت عنوان قاعده تسطیح معتقد است که در شبکه بازنمایی تکیه، بجز آخرین گروه واجی در سطح گروه آهنگ که تکیه اصلی میگیرد، سایر کلماتی که دارای علامت x در سطح گروه آهنگ هستند تکیه دومین می پذیرند. هدف مقاله حاضر پاسخ به این پرسش است که آیا میتوان برای گروه هایی که تکیه دومین را جذب میکنند شاهدی از نظام آهنگ زبان ارائه کرد. برای یافتن پاسخ این پرسش داده هایی که بر طبق قاعده تسطیح برخوردار از تکیه دومین بودند توسط نگارندگان تولید و ضبط شد و منحنی زیروبمی داده های ضبط شده به وسیله نرم افزار پرت استخراج شده، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و پس از تحلیل نظام آهنگ آنها مشخص شد که گروه های واجی که تکیه دومین را جذب میکنند، نواخت مرزنمای %H دارند؛ مگر در مواردی که گروهی که تکیه دومین را جذب کرده است، آخرین گروه واجی یک گروه آهنگ باشد که در این صورت نواخت مرزنمای آن تابع نواخت مرزنمای گروه آهنگ خواهد بود؛ به این معنی که اگر گروه آهنگ نواخت مرزنمای %Hیا %L داشته باشد، نواخت مرزنمای آخرین گروه واجی نیز به ترتیب %H و %L% خواهد بود.
کلیدواژگان: تکیه دومین، گروه آهنگ، قاعده تسطیح، نواخت مرزنما، گروه واجی
-
Page 1Having not acquired or retrieved any words for the intended concept, in the process of mother tongue acquisition, children sometimes try to innovate new words in dealing with the problem. This study empirically investigates these innovations in preschool years. The data include 60 words innovated by a female native speaker of Persian (2.6 trough 5.0). The result shows that she made use of 7 morphological processes to coin the words and regarding these innovations, adjective and compounding are the most frequent grammatical categories and morphological processes respectively. But the first morphological process used by the child is derivation through suffix "-i", the most productive Persian suffix. This result does not support Clark's findings since she says that the most productive process is the first one which children use to make their own new words. psycholinguisticsKeywords: first language acquisition, compounding, derivation, acquisition of morphological processes, lexical innovation, psycholinguistics
-
Page 17The present paper studies hedges in Persian academic papers. Hedging has an important role in academic discourse; in fact it is a device expressing a writer's degree of certainty or doubt about a proposition. In this study, a collection of 114 academic papers (57 papers in the field of chemistry and 57 papers in the field of Persian literature) have been analyzed. The results show that the distribution of hedges in chemistry and Persian literature papers are different. Hedging is more frequent in literature papers; this is due to the different nature of reasoning in the two fields. As for the different kinds of hedges, in both fields adverbs are the most frequent and adjectives are the least frequent hedges.Keywords: academic discourse, hedges, certainty, doubt, epistemic modality
-
Page 37This paper aims to investigate the presence of quantifier phrase and classifier phrase in the DP of Sarhadi dialect of the Baluchi language. To reach this goal, pseudo partitive constructions and their characteristics in different languages are introduced and then it is shown that determiner phrases containing a classifier in Baluchi are examples of juxtaposed pseudo partitive constructions in which the classifier is the head of a classifier phrase carrying an uninterpretable feature [uQ] which necessitates the presence of a quantifier / number phrase right above it in the modifier domain of Baluchi determiner phrases.Keywords: classifier phrase, measure phrase., quantifier phrase, pseudo partitive construction, determiner phrase
-
Page 57Hōrāmī is a gōrānī dialect and subset of Gōrānī-Zāzā linguistic branch and is considered as one of northwest Iranian dialects. Hōrāmī is a preserved dialect and have preserved the archaic phonetic and inflective characteristics, so etymological study of this dialect leads to considerable points in more accurate identification of Iranian languages. In this article, etymological study of some verbs of Hōrāmī have been investigated and assumptive form of the dialect’s middle age and also proto-Iranian of past and present stem of these verbs has been reconstructed. There is also effort to be specified position of this dialect in scope of Iranian languages, by studying phonetic transformations of these verbs and mention of cognate words. Dialectic materials of this study have been collected from native speakers of Hōrāmān ī Luhōn.Keywords: Hōrāmiandialect, etymology, verb, phonetic transformations, proto, Iranian
-
Page 77This article addresses the perceptual correlates of compensatory lengthening in Persian. In a perception experiment, duration,spectral tilt measurements H1-H2 and H1-F1 and F0 were varied in several steps based on the results from a production experiment (Sadeghi, 2007). Subjects were asked to identify the tokens involving vowel length. Results revealed that duration is the most reliable perceptual correlate of vowel length, and that intensity level manipulations provide stronger vowel length cues than F0 differences.Keywords: spectral tilt differences H1, H2, H1, F1, F0, duration, breathy voice, creaky voice, compensatory lengthening
-
Page 95This paper investigates the nature of Absolutive case and the syntactic mechanisms underlying its licensing. To this end, two recent minimalist approaches to the syntactic derivation of ergative structure will be introduced. Drawing on evidence from the syntactic derivation of clauses with intransitive complex predicates in Kurdish, it will be established that the Absolutive case is checked by the head of the Tense Phrase (T°). Thus construed, the chain of argumentation in this paper favors an approach to ergative structure where Absolutive case is treated on a par with Nominative case.Keywords: intransitive complex predicate, ergative structure, inherent case, absolutive case
-
Page 115Cognitive semantic approach, which deals with the "cognition" of human being, tries to explain the way of human understanding by means of different tools, such as image schema. In this way, there is an explanation for synonymy. The purpose of writing this paper is to show the reasonability of semantic substitution of Persian verbs in context.Keywords: cognition., image schema, context, dependent, categories, cognitive semantics, conceptual, synonymy
-
Page 127In the theory of phrasal phonology and on the basis of the leveling rule, Kahnemuyipour (2003) claims that in the stress representation, the words with symbols in the intonational phrase level, receive secondary stress. The objective of this article is scrutinizing the intonational evidence for secondary stress in Persian. Analyzing the data which had secondary stress and were produced by the authors with Pratt software, revealed that the phonological phrases that take secondary stress are marked by a high boundary tone; except in the cases where the phonological phrase taking secondary stress is the last phonological phrase of an intonational phrase. In this situation, the boundary tone of the last phonological phrase will be subordinate to the boundary tone of the intonational phrase. In other words, if an intonational phrase is marked by a high boundary tone or by a low boundary tone the last phonological phrase taking secondary stress in the intonational phrase, will be marked respectively by a high and a low boundary tone.Keywords: leveling rule, phonological phrase, boundary tone., secondary stress, intonational phrase
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.