فهرست مطالب

مجله مرتع
سال پنجم شماره 4 (پیاپی 20، زمستان 1390)

  • تاریخ انتشار: 1390/11/25
  • تعداد عناوین: 10
|
  • بررسی امکان برآورد تولید علوفه خشک گونه Sphaerocoma aucheri با استفاده از برخی ویژگی های رویشی
    رحمان اسدپور، رضا باقری، مسعود بهشتی راد، کیان نجفی تیره شبانکاره صفحه 344
    با توجه به اینکه اندازه گیری مستقیم تولید از طریق قطع گونه های گیاهی رویشی مخرب و پرهزینه است، از این رو تحقیق حاضر به منظور برآورد تولید علوفه خشک گونه گریشهک (Sphaerocoma aucheri Boiss.) بر اساس پارامترهای رویشی (شامل سطح پوشش تاجی، قطر کوچک تاج، قطر بزرگ تاج، متوسط قطر تاج و ارتفاع) انجام شد. جمع آوری داده های مربوط به تولید علوفه خشک و متغیرهای وابسته از 50 پایه گیاهی از یک قرق 4 ساله در استان هرمزگان، به صورت تصادفی در امتداد 5 ترانسکت انجام شد. پس از اطمینان از عدم وجود داده های پرت، برای تجزیه و تحلیل از روش تجزیه رگرسیون چندمتغیره گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که 77/0 تغییرات تولید با تغییرات درصد پوشش گونه ساحلی مورد مطالعه قابل توجیه است. در رابطه رگرسیونی ضریب سطح تاج پوشش گیاهی برابر با 192/3 و مقدار عدد ثابت برابر با 283/6 حاصل شد. با توجه به اعتبارسنجی مدل، امکان برآورد تولید گونه گریشهک از طریق روش غیرمخرب اندازه گیری پوشش تاجی آن وجود دارد.
    کلیدواژگان: تولید علوفه، درصد پوشش، مدل رگرسیونی، Sphaerocoma aucheri، هرمزگان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی تاثیر عوامل پستی و بلندی و خاک بر ساختار پوشش گیاهی در نیمرخ شمالی اشترانکوه
    سید اکبر جوادی*، زمانی بهاروند، ابوالفضل مختاری صفحه 352
    مشاهده متن زبان: فارسی
  • مدل سازی مطلوبیت رویشگاه Eurotia ceratoides با کاربرد روش تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی در مراتع شمال شرق سمنان
    لیلا خلاصی اهوازای، محمدعلی زارع چاهوکی، حسین آذرنیوند، مهدی سلطانی گردفرامرزی صفحه 362
    گونه Eurotia ceratoides (L.) C.A.M. از گیاهان مهم و با ارزش مرتعی است که اغلب به صورت گونه همراه و به ندرت به عنوان گونه غالب در مراتع مشاهده می شود و اهمیت زیادی در حفاظت خاک و تولید علوفه دام ها دارد. تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی روش تجزیه چندمتغیره برای مطالعه توزیع جغرافیایی گونه ها تنها در مقیاس داده های حضور و عوامل محیطی در منطقه شمال شرق سمنان با استفاده از روش های میانیابی و ENFA (Ecological Niche Factor Analysis) است. برای این منظور از داده های مکانی حضور این گونه به عنوان مکان های مناسب بالفعل برای رویش آن و بررسی شرایط محیطی (خاک و پستی و بلندی) این مناطق برای شناسایی نیازهای رویشگاهی آن استفاده شد. برای نمونه برداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی، 3 ترانسکت 750 متری مستقر و در هر ترانسکت 15 پلات با فواصل50 متر مستقر شد. در این مطالعه، اندازه پلات به روش سطح حداقل برای رویشگاه های شمال شرق سمنان تعیین شد. در هر تیپ رویشی با توجه به تغییرات پوشش گیاهی و عوامل محیطی در 6 پروفیل از دو عمق 2-0 و 80-20 سانتی متر، نمونه برداری از خاک انجام شد و مختصات جفرافیایی مناطقی که گونه E. ceratoides حضور داشت با GPS تعیین شد. با وارد کردن لایه های اطلاعاتی در مدل مناسب و اعمال تجزیه های آماری مورد نیاز در نرم افزار BIOMAPPER، نقشه رویشگاه های بالقوه این گونه ایجاد شد. نتایج نشان داد که 15000 هکتار معادل 20 درصد از کل سطح منطقه رویشگاه بالقوه گونه E. ceratoides به شمار می رود. برای بررسی صحت این مدل از نمایه Boyce استفاده شد و میزان صحت مدل برابر با 2/93 درصد ارزیابی شد. میزان تطابق نقشه تهیه شده با نقشه واقعی پوشش گیاهی نیز با استفاده از ضریب کاپا محاسبه شد که نشان دهنده تطابق خوبی بود (ضریب کاپای 85/0). بررسی ویژگی های رویشگاهی گونه E. ceratoides و مطالعه عوامل حاشیه گزینی و تخصص گرایی نشان داد که این گونه در مناطق با اسیدیته 8-8/7، هدایت الکتریکی 26/0-17/0 دسی زیمنس بر متر، بافت لومی- شنی و در ارتفاع 2200-16000 متر از سطح دریا پراکنده است.
    کلیدواژگان: Eurotia ceratoides، شمال شرق سمنان، تحلیل عاملی آشیان بوم شناختی، مدل سازی
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر برخی ویژگی های خاک بر پراکنش پوشش گیاهی سطحی و بانک بذر خاک
    رضا عرفان زاده، آزاده عالم زاده گرجی صفحه 374
    نظریه های متفاوت و متناقضی از ارتباط پوشش گیاهی با خاک در رویشگا ه های مختلف ارائه شده است. همچنین از رابطه عوامل خاکی با بانک بذر داخل خاک هیچ گونه گزارشی ثبت نشده است. هدف از این تحقیق بررسی و کشف ارتباط بین سه عامل خاکی (بافت، مواد آلی و EC) با پوشش گیاهی از یکسو و با بانک بذر خاک از سوی دیگر است. برای این منظور 50 پلات 4 متر مربعی در منطقه ای شور برای نمونه برداری مشخص شد. در اوایل فصل بهار، خاک آن به منظور تعیین بانک بذر و تجزیه شیمیایی و فیزیکی از دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی متری نمونه برداری شد. در فصل رشد همان سال نیز درصد پوشش -گیاهی در گونه های مختلف تخمین زده شد. بانک بذر خاک با کشت و مطالعه نمونه های خاک در گلخانه برای هر گونه در هر پلات در دو عمق 5-0 و 10-5 سانتی متری تعیین شد و عوامل فیزیکی- شیمیایی خاک نیز در هر دو عمق در آزمایشگاه به تفکیک اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل آماری چندمتغیره (رج بندی) برای تعیین روابط بین عوامل خاکی با پوشش سطحی و با بانک بذر خاک استفاده شد. همچنین رگرسیون گام به گام برای تعیین مهمترین عامل خاکی موثر بر پوشش گونه غالب، در سطح خاک و بر تراکم گونه غالب در بانک بذر استفاده شد. نتایج رج بندی نشان داد که از بین سه عامل مورد مطالعه خاکی، EC و بعد از آن مواد آلی بیشترین تاثیر را بر روی پراکنش مجموع گونه های گیاهی داشت. همچنین پوشش گونه غالب بیشتر متاثر از بافت خاک بود. این در حالی بود که هیچ کدام از عوامل خاکی تاثیر معنی داری بر روی پراکنش بذور مجموع گونه ها و بذر گونه غالب نشان ندادند.
    کلیدواژگان: بافت خاک، هدایت الکتریکی، مواد آلی خاک، پراکنش گیاهان، بانک بذر خاک
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • مقایسه ارزش رجحانی گونه علف بره (Festuca ovina) در زمان های مختلف چرا و مناطق نیمه استپی ایران
    محمد فیاض، تقی میرحاجی، محمدرضا شوشتری، سعید رشوند، سیدعلی حسینی، محمدرضا نجیب زاده، احمد احمدی، حسن یگانه صفحه 382
    آگاهی از رفتار رویشی و تولیدی گیاهان از نظر مراحل رویشی و تغییرات زمانی و مکانی ارزش رجحانی گونه های مرتعی از مباحث مهم در مدیریت مراتع به خصوص در مراتع خشک و نیمه خشک ایران است. در این پژوهش تاثیر زمان های مختلف چرا بر ارزش رجحانی گونه Festuca ovina در مکان های مختلف نیمه استپی ایران در سال های 1386 تا 1389 بررسی شد. به منظور مطالعه پوشش گیاهی از روش نمونه گیری تصادفی با قاب یک متر مربعی در ماه های مختلف استفاده شد. به منظور تعیین ارزش رجحانی گونه F. ovina برای گوسفند از شاخص انتخاب گونه استفاده شد. در این مطالعه پس از محاسبه نسبت گونه در جیره و نسبت گونه در علوفه، شاخص رجحان محاسبه شد. به منظور مقایسه ارزش رجحانی گونه در مکان ها، سال ها و زمان های مختلف از طرح کاملا تصادفی با تجزیه مرکب در مکان و سال استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد بین سایت های مورد مطالعه و همچنین بین ماه های مورد بررسی اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد وجود دارد. بررسی تغییرات ارزش رجحانی گونه F. ovina نشان داد با افزایش زمان چرا میزان ارزش رجحانی این گونه تا مرداد افزایش و سپس در شهریور کاهش می یابد.
    کلیدواژگان: ارزش رجحانی، F، ovina، نیمه استپی، مرحله رشد، شاخص رجحان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر زمان جمع آوری بذر بر درصد جوانه زنی بذور برخی گندمیان چندساله مراتع
    اصغر قاسمی فیروزآبادی، ناصر باغستانی میبدی، غلامرضا زارعی محمودآبادی، فاطمه عالیشاه ارات بنی صفحه 392
    در این تحقیق مناسب ترین زمان جمع آوری بذر سه گونه مرتعی از گندمیان شامل Stipa barbata، Stipa parviflora و Cymbopogon olivieri بررسی شد. بذر گونه های مورد مطالعه در تاریخ های خاص با توجه به مراحل فنولوژی از مراتع استان یزد جمع آوری شد. به عبارت دیگر جمع آوری بذور از زمان رسیدن بذر تا موقع ریزش بذر در چندین مرحله انجام شد. پس از خشک شدن بذور در هوای آزاد، از هر مرحله تعداد 400 عدد بذر در 4 تکرار در پتری دیش مورد آزمایش قرار گرفتند و شمارش بذور جوانه زده به مدت 21 روز ادامه یافت. داده های هر گونه گیاهی به صورت مجزا در قالب طرح کاملا تصادفی با تیمارهای تاریخ برداشت (در گونه S. parviflora با 4 زمان، گونه olivieri C. با 6 زمان و گونه S. barbata با 3 زمان برداشت) تجزیه و تحلیل شد. در مواردی که اثر تیمار زمان معنی دار بود، مقایسه میانگین درصدجوانه زنی در زمان های مختلف با استفاده از آزمون دانکن انجام شد. نتایج آزمایش نشان داد که زمان های مختلف برداشت در جوانه زنی همه گیاهان مورد مطالعه دارای اختلاف معنی دار در سطح یک درصد است. در گونه S. parviflora بیشترین درصد جوانه زنی در 3 خرداد (93%) و کمترین آن در 17 خرداد (63%) اتفاق افتاد. در گونه C. olivieri بیشترین درصد جوانه زنی در 21 اردیبهشت (70%) و کمترین آن در آن در 18 خرداد (28%) مشاهده شد. بذور گونه S. barbata در 23 خرداد بیشترین درصد جوانه-زنی (57%) و در 16 خرداد کمترین مقدار جوانه زنی (25%) را نشان داد.
    کلیدواژگان: بذر، جوانه زنی، قوه نامیه، مراتع یزد، Stipa barbata، Stipa parviflora، Cymbopogon olivieri
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی تغییرات اهمیت نسبی فرم های رویشی در طی یک فصل رویش
    علی اکبر کریمیان، آناهیتا رشتیان صفحه 400
    مطالعه روند تغییرات تولید و تاج پوشش و اهمیت نسبی فرم های مختلف رویشی در رویشگاه های مرتعی در خلال فصل رویش، اهمیت زیادی دارد. بدین منظور مطالعه ای در سال های1387 و 1388 در منطقه ندوشن از توابع استان یزد انجام شد. برای ارزیابی پوشش گیاهی و تعیین اهمیت نسبی هر یک از فرم های رویشی از روش نمونه گیری تصادفی با قاب های یک متر مربعی در سه مرحله از طول دوره رویش (ابتدای فصل رویش، اواسط فصل رویش و انتهای فصل رویش) استفاده شد. نتایج نشان داد که در طول فصل رویش بالاترین اهمیت نسبی را بوته ها و سپس گندمیان و پهن برگان علفی دارا هستند. همچنین اهمیت نسبی بوته ها در خلال فصل رویش روند افزایشی نشان می دهد، در حالی که اهمیت نسبی گندمیان و پهن برگان علفی روند کاهشی دارد. بین درصد پوشش گیاهی و تولید برای هر یک از فرم های رویشی (05/0(P< در طول دوره چرا همبستگی نسبتا قوی وجود دارد. ضریب تبیین برای پهن برگان علفی 84/0=R2، برای بوته ای ها 78/0= R2 و برای گندمیان67/0= R2 به دست آمد. با توجه به متفاوت بودن اهمیت نسبی گیاهان در طول فصل رویش و وجود رابطه معنی دار بین تولید و پوشش گیاهی می توان با اندازه گیری پوشش در مراحل مختلف فصل رویش به تخمین مناسبی از مقدار تولید علوفه در این مناطق دست یافت.
    کلیدواژگان: اهمیت نسبی، تولید، پوشش گیاهی، فرم رویشی، مراتع ندوشن
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • تاثیر چرای دام بر ترکیب و تنوع جوامع گیاهی مناطق استپی بروجن
    مجتبی مقصودی مقدم، پژمان طهماسبی، عطاالله ابراهیمی، اصغر شاهرخی، محسن فعال صفحه 410
    در این مطالعه سعی بر آن است با توجه به لزوم انتخاب بهترین روش مدیریتی برای مدیریت اصولی مراتع استپی، تاثیر چرای دام بر تنوع و ترکیب گیاهی با مقایسه انواع شاخص های تنوع در سه روش مدیریتی قرق بلند مدت، قرق کوتاه مدت (چرای متوسط) و چرای آزاد بررسی شود. پس از تعیین منطقه معرف، در هر منطقه نمونه برداری از درصد پوشش گونه های گیاهی در 30 پلات مستقر شده در طول 3 ترانسکت (فواصل ترانسکت 50 متر) به روش تصادفی- سیستماتیک انجام شد. شاخص های تنوع آلفا، بتا، شاخص های تنوع شانون و شاخص یکنواختی در هر مدیریت چرایی محاسبه و سپس با استفاده از تجزیه واریانس یکطرفه مقایسه شد. برای بررسی تغییر در ترکیب گیاهی مدیریت های چرایی مختلف از روش رج بندی مقیاس بندی چندبعدی غیرمتریک به همراه تحلیل چند پاسخی روش جایگشت استفاده شد. نتایج نشان داد که کلیه شاخص های تنوع با چرای دام تغییر کرده است. اگرچه چرای دام ارزش عددی هر کدام از شاخص های شانون، سیمپسون و تنوع آلفا را به نصف کاهش داده است، ولی چرای آزاد باعث افزایش تنوع بتا تا سه برابر شده است. افزایش تنوع بتا در چرای آزاد ناشی از ناهمگنی های ایجاد شده در پوشش گیاهی توسط عامل چرا و عامل تسهیل توسط گونه های غیر خوشخوراک است. نتایج حاصل از روش های رج بندی نشان می دهد که چرای دام شیب تغییرات اصلی در منطقه بوده و باعث تفاوت در ترکیب جوامع گیاهی مناطق مختلف مدیریتی به شکلی شده است که بر روی محور رج بندی حاصل پلات های نمونه بردای هر منطقه مدیریتی در حدود 90 درصد از مناطق دیگر قابل تفکیک است. اگرچه قرق بلند مدت از نظر تنوع و ترکیب پوشش گیاهی در شرایط ایده آلی قرار دارد، ولی قرق کوتاه مدت نیز باعث احیاء پوشش گیاهی شده است.
    کلیدواژگان: تنوع گونه ای، ترکیب گیاهی، استپی، مقیاس بندی چندبعدی غیرمتریک، تحلیل چند پاسخی روش جایگشت
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی گروه های مختلف شاخص های گیاهی سنجش از دور در مطالعه تیپ های مرتعی
    فاطمه هادیان، رضا جعفری، حسین بشری، سعید سلطانی صفحه 420
    امروزه استفاده از تصاویر ماهواره ای به عنوان یکی از کم هزینه ترین و سریع ترین روش های ارزیابی مراتع مورد توجه است. در این مطالعه، تعداد 10 شاخص گیاهی از گروه های مختلف با استفاده از باندهای طیفی محاسبه و میزان همبستگی این شاخص ها با میزان تاج پوشش گیاهی 3 تیپ مرتعی در منطقه سمیرم اصفهان اندازه گیری شد. میزان تاج پوشش گیاهی و سایر اجزای زمین مانند لاشبرگ و سنگ و سنگریزه و خاک لخت با استفاده از روش قدم- نقطه و به شکل شعاعی (10 نقطه تصادفی در هر تیپ انتخاب و از هر نقطه تصادفی 4 ترانسکت 150 متری و در مجموع تعداد 6000 نقطه در هر تیپ مرتعی) تعیین شد. گروه های مختلف شاخص های گیاهی براساس شیب خط خاک، فاصله از خط خاک و شاخص های حساس به آب گیاهان با استفاده از داده های ماهواره IRS-P6 (سنجنده AWiFS) بررسی شد. نتایج نشان داد با وجود اینکه تیپ های گیاهی براساس خصوصیات خود با یکی از 10 شاخص های گیاهی سنجش از دوری محاسبه شده همبستگی بیشتری دارد، ولی میزان همبستگی بین هریک از شاخص های گیاهی در تیپ های مختلف با یکدیگر متفاوت است. میزان همبستگی پوشش گیاهی و شاخص های گیاهی با در نظر گرفتن پوشش گیاهی زنده بسیار بیشتر بوده و در تیپ های تخریب یافته،میزان همبستگی بین تاج-پوشش و شاخص های گیاهی به دلیل کاهش بازتاب ناشی از فتوسنتز کاهش نشان داد. نتایج این تحقیق نشان داد که هر یک از شاخص های گیاهی برای پهنه بندی یک نوع تیپ گیاهی خاص مناسب است و این نکته در پهنه بندی و پایش پوشش گیاهی باید مد نظر قرا ر گیرد.
    کلیدواژگان: سنجنده AWiFS، شاخص های گیاهی، تاج پوشش گیاهی، سمیرم
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
  • بررسی سهم مرتع در درآمد دامداری خانوار عشایری
    لیلا خاکی پور، حسین بارانی، علی دریجانی، رضا کرمیان صفحه 430
    مراتع اصلی ترین منبع تامین نیاز غذایی دام در ایران است که با مساحتی حدود 90 میلیون هکتار بخش اعظمی از خاک کشور را به خود اختصاص داده است. جامعه عشایری کشور جامعه ای است که اساس زندگی آن بر پایه دامداری و بهره برداری از مراتع بنا شده است. اگرچه تولید گوشت و سایر فرآورده های دامی مهمترین و موثرترین دستاورد بهره برداری از مراتع در معیشت و اقتصاد خانوار عشایر است، اما همچنان جایگاه و سهم این بخش از منابع طبیعی در درآمد این بهره برداران به خوبی شناخته نشده است. بنابراین؛ تحقیق حاضر را می توان گامی برای شناخت و بررسی نقش و سهم مرتع در درآمد دامداری بهره برداران مراتع مناطق عشایری دانست. در این بررسی تعداد دام، درآمد خالص، ناخالص، درآمد و هزینه های دامداری بهرهبرداران عشایری، درآمدهای حاصل از مرتع و مدت زمان بهرهبرداری از علوفه مراتع و نیز انواع منابع تامین نیازهای غذایی دام این بهرهبرداران مطالعه شد. اطلاعات این تحقیق بهروش پیمایشی و از طریق تکمیل پرسش نامه بهروش تصادفی از 50 خانوار بهره بردار عشایری حوزه آبخیز همیان از توابع شهرستان کوهدشت استان لرستان جمع آوری شد.. برای تجزیه و تحلیل از تجزیه واریانس یکطرفه و مقایسه میانگین با آزمون چند دامنه دانکن استفاده شد. بر اساس نتایج، سهم مرتع در درآمد خانوارهای بهره بردار عشایری حدود 70 درصد درآمد خالص دامداری آنهاست. این یافته نشان دهنده میزان اتکاء اقتصادی و معیشتی بهره برداران عشایری به مراتع است.
    کلیدواژگان: وابستگی به مرتع، اقتصاد خانوار عشایر، سهم مرتع، جامعه عشایری، همیان
    چکیده مشاهده متن زبان: فارسی
|
  • Estimating forage production using some vegetative parameters in Sphaerocoma aucheri Boiss
    R. Asadpour, R. Bagheri, M. Beheshti Rad, K. Nadjafi Shabankareh Page 344
    Direct biomass measurements such as clipping method is difficult, destructive and time consuming. This research was performed to study possibility of Sphaerocoma aucheri forage production using some vegetative traits (such as cover characteristics including its area mean diameter, small diameter, large diameter and height of the plants). Dry forage production and some independent variables were randomly collected, from 50 plants of S. aucheri in a 4 years enclosure sites in Hormozgan province. After eliminating the outlier data and conducting normal test, multi variables regression in SPSS package was used to analyses data. The results showed that 77% changes in dry biomass of the species can satisfactory be estimated using canopy cover data The coefficient of cover area and constant index in regression model were 3.192 and 6.283 respectively. Validated model revealed that Sphaerocoma aucheri dry forage can be estimated properly measuring canopy cover of the species.
    Keywords: Forage production, Canopy cover, Regression model, Sphaerocoma aucheri, Hormozgan
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effects of some topography and soil factors on vegetation structure in the northern profile of Oshtorankouh (Lorestan province)
    S.A. Javadi, Z. Baharvand, A. Mokhtari Page 352

    In this research, the effects of some topography and soil factors influencing vegetation structure have been studied in Chal Kabud basin located in the northern slope of Oshtorankouh. It enjoys the greatest altitude variations, a rich diversity of plant species as well as topographical features. Nineteen altitudinal classes were identified by 100 m altitudinal interval. In each altitudinal class, 4 transects (2 vertical and 2 horizontal) each with 200 m length were established and 8 quadrates were sampled alongside each transect. In selected classes along the homogenous units, soil profile was dig and some edaphic parameters were measured. Vegetation characteristics and grazing intensity of all units also were studied. Fourteen vegetation classes were classified by TWINSPAN and plant species as well as sampling sites were analyzed and grouped by Dterended Correspondence Analysis (DCA) to 4 and 6 similar categories, respectively. In order to study the effects of environmental factors on vegetation, Canonical Correspondence Analysis (CCA) were applied and correlation among each environmental factor and plant species were measured. CCA results showed that edapic factors were the most effective factors on distribution and establishment of plant species in the study area and altitude, slope and grazing intensity were among the next important factors respectively.

    Keywords: Environmental factors, Oshtorankouh, Vegetation type, Ordination, Canonical Correspondence Analysis
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Habitat suitability modelling of Eurotia ceratoides (L.) C.A.M. in North East of Semnan, using Ecological Niche Factor Analysis
    L. Khalsi Ahvazi, M.A. Zare Chahouki, H. Azarnivand, M. Soltani Gerdefaramarzi Page 362
    Eurotia ceratoides (L.) C.A.M. is a perennial and palatable range plant species with high grazing value. This species rarely dominate the rangelands and is mostly growing with other species. Ecological-niche factor analysis (ENFA) is a multivariate approach to study geographic distribution of species on a large scale using “presence” data of the species. This method was used to map potential habitat of E. ceratoides in North East of Semnan province. The presence points of the species were considered as appropriate places for its growth. Habitat characteristics of the species such as Soil & Physiography were identified. Fifteen quadrates were placed at an interval of 50 m along three 750 m transects in each vegetation type. Soil samples were taken from 0-20 cm and 20-80 cm in starting and ending points of each transect. The exact geogerafic position of E. ceratoides plants along the transects were recorded by global position system (GPS) then actual vegetation map of the studied area was produced. The essential data layers were imported to appropriate model and statistical analysis were performed by Biomapper software to map potential habitat of this species. According to the results, 15000 hectares (about 20 percent of the study area) was recognized as potential habitat of E. ceratoides. Accuracy of the model was tested using Boyce index which was about 93.2 percent. The model was verified using kappa statistics and the calculated kappa index was about 0.85. Habitat characteristics of the species revealed that E. ceratoides, is distributed in sites with 7.8-8 pH, 0.17-0.26 EC ds/m, silty-sandy texture and in 1600-2200 meters elevation from sea level.
    Keywords: Eurotia ceratoides, North East of Semnan, Ecological niche factor analysis, Modelling
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effects of some edaphic factors on standing vegetation and soil seed bank
    R. Erfanzadeh, A. Alemzadeh Gorji Page 374
    There is a divergent of views about the relationship between vegetation and soil characteristics in different habitats. In addition, there are limited studies about the relationship between soil seed bank and soil characteristics. This study aimed to investigate the relationship between three edaphic factors (texture, EC and organic matter) with vegetation and of soil seed bank composition. Therefore, 50 plots (2 × 2m) were established on a salt-marsh site in spring. Soil samples were collected (from two different depths (0-5 and 5-10cm) to determine the composition of seed bank and perform soil chemical and physical analysis. In addition, the composition of above-ground vegetation was estimated in the growing season. Soil seed bank composition was determined in the greenhouse through a seed germination experiment. Multivariate analysis (ordination) and step-wise regression were performed to analyze the data. The results showed that EC and organic matter had a significant effect on the vegetation distribution, while these effects were less pronounced for soil seed bank composition. The cover of dominant species was affected by soil texture but edaphic factors had no significant effects on the soil seed composition and the seed density of dominant species.
    Keywords: Soil texture, Soil organic mater, EC, Vegetation pattern, Soil seed bank
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Comparison of preference values of Festuca ovina species at different grazing times and different regions of semi-steppic rangelands of Iran
    M. Fayyaz, T. Mirhaji, M. Shoushtari, S. Rashvand, S.A. Hoseini, M.R. Najib Zadeh, A. Ahmadi, H. Yeganeh Page 382
    In range management practices it is impotant to understnd growing and production of key speceis as well as changes in their preference values according to seasons and habitat characteristics. The aim of this study is comparison of preference values of Festuca ovina species at different times and different regions of semi-steppic rangeland of Iran in 2006 to 2009. Random sampling with one square meter frames was emplyed to study vegetation during different growing monthes. Preference index method was used to determine the preference value of F. ovina. To calculate preference index, the ratio of the species in the diet and in the species composition were used. To compare preference value in different places and times randomized complete design with combined analysis in year and place was conducted. The results showed that among the studied sites and between the months are significant difference at α=0/05. Changes in preference values of F. ovina indicated that value of preference of this species increased until August and then decreased in September.
    Keywords: Preference value, Festuca ovina, Semi, steppic, Vegetative stage, preference index
    Abstract View Paper Original: Persian
  • The effect of seed harvesting time on seed viability of some perennial grasses in Yazd province
    A. Ghasemi Firozabadi, N. Baghestani Maybodi, G.R. Zarei, F. Alishah Aratboni Page 392
    Seed availability is essential for biological reclamation projects. Proper seed harvesting time is an important factor to ensure maximum seed viability and to avoid collecting immature or dehiscent seeds. This study aimed to investigate the optimal seed harvesting time of three range plants including Cymbopogon olivieri, Stipa parviflora and Stipa barbata in Yazd province during growing season of 2007. Seeds were collected periodically from physiological maturation time to seed shatter stage. At each collected time 400 seeds were dried and were used in 4 replications for viability test. The experiment lasted for 21 days in completely randomized design. Treatments included species and different harvesting times (four times for S. parviflora, six times for C. olivieri and three times for S. barbata). Duncan mean separation test was performed by SAS program to analysis the data. According to the results, different harvesting times in all three species had significant differences (p≤0.01). Seeds of S. parviflora collected on May 24 had highest germination percentage (93%) and the least occurred on June 7 (63%). Seventy percent of C. olivieri seeds collected on May 11 were germinate seven percent seed of collected S. barbata on June 13 were germinated showing highest germination percentage for treatments. Collected seeds of C. olivieri and S. barbata had minimum germination percentage on June 8 (28%) and June 6 (25%), respectively.
    Keywords: Seed germination, Seed viability, Yazd rangeland, Stipa barbata, Stipa parviflora, Cymbopogon olivieri
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Importance value changes in various plant life forms during growing season (Case study: Nodushan Steppe Rangelands Yazd Province)
    A.A. Karimian, A. Rashtian Page 400
    Change detection in plant production, canopy cover and importance value of dominant plant life forms during growing season can assist range managers to select appropriate management practices. This research carried out during 2008-2009 in Nodushan rangelands in Yazd province. Random sampling with one m2 plots was used to determine importance values of available plant life forms including grasses, shrubs and forbs. The measurements were conducted in early, mid and late stages of growing season. According to the results, shrubs had higher importance value than grasses and forbs during the growing season. The importance value of shrubs was increased during growing season but this index was decreased for grasses and forbs. Canopy cover and forage yield of all studied plant life forms had significant correlation during growing season (P<0.05) and R square value were 0.84, 0.78 and 0.67 for forbs, shrubs and grasses respectively. Therefore in spite of minor changes of importance value during growing season, significant relationships between plant cover and production justifies the estimation of range production from vegetation cover data.
    Keywords: Importance Value, Production, Canopy cover, Plant life forms
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Effects of livestock grazing on plant community composition and diversity in steppic rangelands of Boroujen
    M. Maghsoudi Moghadam, P. Tahmasebi, A. Ebrahimi, A. Shahrokhi, M. Faal Page 410
    The aim of this study was to investigate the effects of animal grazing on plant community composition and diversity. Some diversity indices in three grazing treatments (exclosure, moderate grazing and high grazing pressure were compared in steppic rangelands of Borojen, Chaharmahal & Bakhtiari province. Random-systematic sampling method was used and plant species cover were estimated. The α, β, Chanon and Simpson indices of all studied sites were calculated and then compared using one-way analysis of variance. Moreover, the Non metric-multidimensional scaling and Multi-Response Permutation Procedures were used to reveal changes occurred by animal grazing treatments in plant community composition. The results revealed that, although livestock grazing decreased the numerical values of Chanon, Simpson and α diversity, β diversity increased under heavy grazing. A higher β diversity in heavy grazing may be interpreted as providing favorable condition for unpalatable plant species growth which provides more heterogeneity for plant community. Furthermore, results showed that grazing was the main factor responsible for changes in plant community composition. The results indicated that though the exclosure may be an ideal management option, the short-time exclosure (moderate grazing pressure) is also likely to restore plant community composition and diversity.
    Keywords: Plant community composition, Plant diversity, α, β diversity, Chanon, Simpson indices, Steppic rangeland, Non, metric multidimensional scaling, Multi, Response Permutation Procedures
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Analysing different groups of remote sensing vegetation indices to study rangeland vegetation types
    F. Hadian, R. Jafari, H. Bashari, S. Soltani Page 420
    Satellite images are currently used as a fast and low-cost tool for rangeland assessment. In this study, 10 vegetation indices from different groups were calculated using spectral bands. The correlation of these vegetation indices with canopy cover was then measured for three vegetation types in Semirom region-Isfahan. The percentage of canopy cover and other earth surface components such as litter, rock, gravel, stone and bare ground were determined using step-point method. Ten random points were selected in each vegetation type and four 150 meters transects in two perpendicular direction were established from each point, therefore 6000 points were studied per rangeland type. Ten different groups of vegetation indices including slope-based, distance-based and plant–water sensitive indices extracted from IRS-P6 satellite data (AWiFS sensor) were evaluated against total ground cover. The results indicated that vegetation indices have higher relationships within vegetation types based on their characteristics but the correlaion for each vegetation index was not consistent among different types. Considering all photosynthetic vegetation cover, the correlation between these factors and vegetation indices were much higher than degraded sites due to greater reflectance from bare soil and less photosynthetic area. In general, the results indicate that each vegetation index is appropriate for mapping a specific vegetation type and we should consider this issue in mapping and monitoring vegetation cover.
    Keywords: AWiFS, Vegetation Indices, Canopy Cover, Semirom
    Abstract View Paper Original: Persian
  • Investigating the share of rangelands in nomadic household's stockbreeding income (Case study: Humian Basin)
    L. Khakipour, H. Barani, A. Darijani, R. Karamian Page 430
    Rangelands are the main food supply for the livestock of nomads in Iran. The nomadic of Iran leads to a self- dependent lifestyle by livestock on rangelands. The proportion of contribution of rangelands in household’s income of nomadic life is yet to be determined. So the results of this study seem to be of great importance regarding the recognition of the fundamental role of rangelands in the nomadic economy. In this study the number of livestocks, pure and impure income, livestock expenditures and income of nomadic pastoralists, other incomes from rangeland products, forage utilization as well as other livestocks requirements of the utilizers were studied. The data of this study have been collected through questionnaire filled out by 50 randomly chosen nomads’ pastoralists from Homian basin in Koohdasht town in Lorestan province. To analyse the results one - way ANOVA and the mean comparison of multi dimension DUNCAN test have been used. Based on the results, the rangeland share in nomad's income proved to be over 70 percent of their stockbreeding income and the findings is an indication of economical reliance of nomadic pastoralists on rangelands.
    Keywords: Range dependence, Nomadic family economy, Rangeland share, Nomadic society, Humian
    Abstract View Paper Original: Persian