فهرست مطالب

پژوهش های علوم شناختی و رفتاری - سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، بهار و تابستان 1391)

مجله پژوهش های علوم شناختی و رفتاری
سال دوم شماره 1 (پیاپی 2، بهار و تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/07/15
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مختار ملک پور، ساره زنگنه، سارا آقابابایی صفحات 1-8
    پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی (پایایی و روایی) پرسشنامه خشم نواکو انجام شده است. در این پژوهش 100 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه خشم نواکو بر روی آن ها اجرا شد. داده ها تجزیه و تحلیل شد و روایی آزمون با استفاده از سه روش همبستگی نمره های آزمون با آزمون پرخاشگری باس و پری، روش بررسی روایی محتوایی و روش تحلیل عاملی پرسشنامه بررسی شد. همچنین، پایایی آزمون با استفاده از دو روش آلفای کرونباخ و بازآزمایی به دست آمد. نتایج نشان داد که پایایی این آزمون با روش آلفا برابر با 86/0 و با روش بازآزمایی برابر با 73/0 و روایی آزمون (همبستگی با آزمون باس و پری) برابر با 78/0 است؛ ضمن اینکه روایی محتوایی مورد تایید پنج متخصص روان شناس، مشاور و جامعه شناس قرار گرفت و با تحلیل عوامل نیز تایید شد. پرسشنامه خشم نواکو از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار است و برای سنجش خشم افراد سودمند است. همچنین، این پرسشنامه برای بررسی خشم، به ویژه در موارد کلینیکی قابلیت خوبی دارد.
    کلیدواژگان: خشم، روایی، پایایی، پرسشنامه خشم نواکو
  • حسن شفیعی، حسین زارع صفحات 9-26
    پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین بعد شخصیتی برون گرایی- درون گرایی نوجوانان و پردازش اطلاعات چهره های هیجانی شاد و خشمگین طرحواره ای پرداخته است. 51 نفر دانش آموز دختر و پسر 11 تا 15 ساله شامل 24 نفر برون گرا و 27 نفر درون گرا براساس نمره هایشان در بعد شخصیتی برون گرایی- درون گرایی پرسشنامه شخصیت نوجوانان آیزنک (JEPQ) و انجام یک مصاحبه بالینی نیمه ساختار یافته به عنوان نمونه برگزیده شدند و سپس تکلیف رایانه ای دات-پروب اصلاح شده تصویری بر روی آن ها اجرا گردید. از تحلیل رگرسیون و آزمون T برای تحلیل نتایج استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که بعد شخصیتی برون گرایی- درون گرایی پیش بینی کننده سوگیری توجه نسبت به چهره هیجانی شاد است؛ به طوری که با افزایش میزان برون گرایی در نوجوانان گوش به زنگی توجهی آن ها نسبت به چهره شاد افزایش پیدا می کند (0001 /0= P). نتایج این پژوهش نشان داد که شخصیت به صورت نظام داری بر ادراک افراد از چهره های هیجانی دیگران تاثیر گذار است و صفت برون گرایی با پردازش اطلاعات هیجانی خوشایند مرتبط است.
    کلیدواژگان: برون گرایی، درون گرایی، چهره های هیجانی، پردازش اطلاعات، سوگیری توجه، تکلیف دات، پروب
  • اعظم حشمتی، فریبا یزدخواستی، حسین مولوی صفحات 27-42
    هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین مولفه های مزاج و تعامل آنها با ادراک پذیرش و طرد پدر با رفتار های پرخاشگرانه نوجوانان شنوا و ناشنوا بود. روش تحقیق حاضر از نوع رابطه ای (علی پس از وقوع) است. در همین راستا 60 نفر دانش آموز (30 نفر دختر و 30 نفر پسر) ناشنوا و 100 نفر دانش آموز (50 نفر دختر و 50 نفر پسر) شنوا در مقاطع اول، دوم و سوم در دو مدرسه راهنمایی عادی و دو مدرسه راهنمایی استثنایی به صورت نمونه گیری خوشه ای(تصادفی) انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه: پرخاشگری باس و وارن، طرد و پذیرش والدین ویژه کودک و مزاج کودکی میانه استفاده شد. در ابتدا رابطه مولفه های مزاج با عامل های پرخاشگری بررسی شد. یافته ها نشان دهنده آن بود که بین مولفه های مزاج با عامل های پرخاشگری در گروه دانش آموزان شنوا رابطه معناداری وجود دارد(01. p<). سپس رابطه تعامل بین مولفه های مزاج و ادراک طرد و پذیرش پدر با مولفه های پرخاشگری بررسی شد نتایج پژوهش نشان داد که: 1- تعامل حواس پرتی با ادراک طرد و پذیرش پدر پیش بینی کننده پرخاشگری جسمی در دانش آموزان شنواست؛ (01. p<) 2- تعامل فراخنای توجه با ادراک طرد و پذیرش پدر پیش بینی کننده پرخاشگری کلامی و خصومت در دانش آموزان ناشنواست؛ (01. p<) 3- تعامل حواس پرتی با ادراک طرد و پذیرش پدر پیش بینی کننده خصومت و پرخاشگری غیر مستقیم در دانش آموزان ناشنواست (01. p<). نتایج نشان داد که در دانش آموزان شنوا مزاج سخت، چه به تنهایی و چه در تعامل با طرد و پذیرش پدر، می تواند پیش بینی کننده پرخاشگری باشد، (01. p<) ولی در دانش آموزان ناشنوا مزاج فقط در تعامل با طرد و پذیرش پدر پیش بینی کننده پرخاشگری است (01. p<).
    کلیدواژگان: مزاج، پرخاشگری، طرد و پذیرش پدر، دانش آموزان ناشنوا، دانش آموزان شنوا
  • منصور سودانی، منصور شجاعیان، عبدالکاظم نیسی صفحات 43-54
    در این پژوهش اثربخشی معنا درمانی به شیوه گروهی بر میزان احساس تنهایی مردان بازنشسته کانون بازنشستگان شهرستان ممسنی، بررسی شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه بازنشستگان عضو کانون بازنشستگان شهرستان ممسنی بودند. نمونه متشکل از 40 نفر بود که به روش نمونه گیری تصادفی ساده از بین داوطلبان شرکت در این طرح، که نمره های آن ها در آزمون احساس تنهایی یک انحراف معیار پایین تر از میانگین بود، انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و گواه گمارده شدند. ابزار مورد استفاده، مقیاس تجدید نظر شده احساس تنهایی راسل، پپلائو و کرتونا(1980) بود. طرح پژوهش از نوع شبه تجربی با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود، که پس از انتخاب تصادفی گروه های آزمایشی و گواه، مداخله درمانی (معنا درمانی گروهی) بر روی گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای و یک بار در هفته اجرا گردید. پس از اتمام مداخله از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد و آزمون پیگیری به فاصله یک ماه از اجرای پس آزمون اجرا شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری(مانوا) استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنا داری در میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل وجود دارد و معنا درمانی گروهی موجب کاهش احساس تنهایی گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه شد(05/0 p <). به علاوه، سودمندی معنا درمانی گروهی بر میزان احساس تنهایی در مرحله پیگیری هم چنان تداوم دارد.
    کلیدواژگان: معنا درمانی، احساس تنهایی، بازنشستگی
  • زهرا منصورنژاد، محمدباقر کجباف صفحات 55-64
    این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین جهت گیری مذهبی (درونی، بیرونی) و جنسیت، با اضطراب مرگ در بین دانشجویان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بود. 400 نفر (200 نفر زن، 200 نفر مرد) به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب، و مقیاس اضطراب مرگ و پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت را تکمیل کردند. برای تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از روش های آماری تحلیل واریانس دو راهه استفاده شد. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که بین جنسیت و اضطراب مرگ رابطه معنی داری وجود دارد(01/0 < p). همچنین، نتایج تحلیل واریانس نشان دهنده معنی دار نبودن تعامل بین وضعیت جهت گیری مذهبی و جنسیت بر اضطراب مرگ بود (05/0> p)، اما اثر اصلی وضعیت جهت گیری مذهبی بر اضطراب مرگ معنی دار بود(001/0 < p)؛ به این معنی که دانشجویان با جهت گیری مذهبی درونی نسبت به دانشجویان با جهت گیری مذهبی بیرونی، دارای اضطراب مرگ پایین تر و دانشجویان زن نسبت به مرد دارای اضطراب مرگ بالاتری بودند. با توجه به نقش جهت گیری مذهبی درونی در کاهش اضطراب مرگ، می توان از آن به عنوان یک عامل مهم؛ با تقویت و افزایش آن؛ و همچنین آموزش جهت گیری مذهبی به منظور کاهش اضطراب مرگ در بین دانشجویان بهره برداری نمود.
    کلیدواژگان: جهت گیری مذهبی درونی، جهت گیری مذهبی بیرونی، جنسیت، اضطراب مرگ
  • هاله کنگری، بهمن زندی، حسین زارع، احمد علیپور صفحات 65-76
    این مطالعه با هدف تعیین تاثیر برخی از شاخص های حروف چینی، مانند فاصله بین خطوط، اندازه فونت، و شکل فونت بر یادآوری محتوای درسی الکترونیک و سرعت خواندن انجام شد. در این مطالعه 70 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. در آزمایش 1، گروهی، یک فصل از یک کتاب الکترونیک را با فاصله بین خطوط 1.5و گروه دیگر همان محتوای را با فاصله بین خطوط 2 از روی صفحه نمایشگر مطالعه کردند. زمان خواندن ثبت شد و پیش و پس آزمون هایی از دانشجویان گرفته شد. آزمایش2 نیز مانند آزمایش 1 صورت گرفت؛ با این تفاوت که دو گروه فصل دیگری را با فونت تاهومای فارسی 10 و 12 مطالعه کردند. آزمایش3 نیز به همین روش با فونت تاهومای فارسی (بدون دندانه) و با فونت تایمز نیورومن فارسی (دندانه دار) تکرار شد. نتایج نشان می دهد که میانگین نمره ها و سرعت خواندن در سه آزمایش تفاوت معنی داری نداشت. طراحان متون الکترونیک می توانند شاخص های حروف چینی ذکر شده را در محدوده ذکر شده تغییر داده، اثر مخربی بر یادآوری محتوای درسی و سرعت خواندن مشاهده نکنند.
    کلیدواژگان: حروف چینی، خواندن، کتاب الکترونیکی، مطالعه الکترونیکی
  • مهدی اکبرزاده، سهراب عبدی زرین، ایران باغبان، محمدرضا عابدی صفحات 77-94
    فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی به عنوان کوتاه ترین ابزار مبتنی بر کامل ترین مدل خودکارآمدی مسیر شغلی می تواند برای پژوهش ها و مداخلات مشاوره مسیر شغلی ابزاری بسیار مفید باشد. با هدف هنجاریابی و تعیین پایایی و روایی این ابزار، 320 نفر دانشجوی دانشگاه اصفهان (137 نفر مرد و 183 نفر زن) به صورت تصادفی انتخاب، و به فرم رجحان به فعالیت ها و فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی پاسخ دادند (45 نفر زن و 5 نفر مرد در دو مرحله). ضرایب آلفای کرونباخ، بجز در دو مورد از ده زیر مقیاس، همسانی درونی خوبی نشان داد (70/0=< r)، اما ضرایب بازآزمایی پایایی خوبی را در همه زیر مقیاس ها نشان داد (71/0= min، 87/0= max؛ 79/0= m، 06/0= SD). زیر مقیاس های این ابزار روایی سازه همگرا و روایی ملاکی پیش بین خوبی را در ارتباط با نمره های رغبت های شغلی نشان دادند. آزمون آرایش تصادفی نیز از اعتبار ساختاری این ابزار حمایت کرد (55/0< CI، 02/0= sig برای مدل هالند،50/0< CI، 001/0> sig برای مدل تریسی). جداول هنجاری نمره های استاندارد T نیز ارایه شد. نتایج از کفایت فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی و همچنین، اعتبار مدل هالند، مدل هشت تیپی تریسی، و مدل کروی در سنجش خودکارآمدی مسیر شغلی حمایت کرد. سایر یافته ها نیز مورد بحث قرار گرفت.
    کلیدواژگان: فرم کوتاه خودکارآمدی سیاهه کروی فردی، مدل کروی خودکارآمدی مسیر شغلی، مدل هالند، مدل هشت تیپی تریسی
|
  • M. Malekpour, S. Zangeneh, S. Aghababaei Pages 1-8
    The aim of this research was to determine the psychometric properties of Novaco Anger Questionnaire (short form) in Isfahan city. In this reaserch 100 university students were selected through simple random sampling. and answered the Novaco Anger Questionnaire. To obtain the questionnaire validity، the correlation between scores of Novaco Questionnaire and Buss and Perry Questionnaire، was obtained. For reliability، test-retest method and Chronbach Alpha were used. Findings indicated that، reliability of the questionnaire by Chronbach alpha was 0. 86 and by test-retest was 0. 73. The correlation between Buss and Berry and Novaco scores was 0. 78. Test content validity was confirmed by 5 psychologist، counselors، and sociologists and verified by factor analysis. It was concluded that Novaco Anger Questionnaire can be used for assessing anger.
    Keywords: anger, Novaco Anger Questionnaire, validity, reliability
  • H. Shafiee, H. Zare Pages 9-26
    The aim of this study was to examine the relationship between adolescents’ extraversion-introversion and information processing of schematic happy and angry emotional faces. 51 male and female students (11-15 years of age) including 24 extroverted and 27 introverted were selected as the sample based on their scores in extraversion-introversion dimension of Junior Eysenck Personality Questionnaire (JEPQ).After a semi-structured clinical interview a computerized pictorial version of the modified dot-probe task was carried out on them. Data were analyzed by regression analysis and t test. The results indicated that extraversion-introversion is a predictor of attentional bias to happy emotional faces so that with increasing extroversion in adolescents their attentional vigilance to happy faces will also increase (p <. 05). The findings show that personality may systematically influence the way people perceive facial expressions of other people and the extroversion trait is associated with pleasant emotional information processing.
    Keywords: extraversion, Introversion, emotional faces, information processing, attentional bias, dot, probe task
  • A. Heshmati, F. Yazdkhasti, H. Molavi Pages 27-42
    The aim of this research was to examine the relationship between hearing and deaf students’ temperament and their perception of their fathers’ acceptance and rejection and aggressive behaviors. 60 deaf students (30 girls and 30 boys) and 100 hearing students (50 girls and 50 boys) from the first، second، and third grades of two formal and two special junior high schools were selected by simple random sampling. Buss and Warren Aggression Questionnaire، Child Acceptance- Rejection Questionnaire، and Middle Childhood Temperament Questionnaire were used. At first the relation between temperamental traits and aggression was investigated. Findings showed that from among the seven factors of temperament، four factors (approach، intensity، distractibility and activity) were predictors of aggression (verbal aggression، anger، and hostility) in hearing students independent of their perceptions of their fathers’ acceptance – rejection (p<. 01). Finally the interaction between students’ perception of their fathers’ acceptance – rejection and students’ temperamental traits in predicting aggression was investigated. The interaction between deaf students’ distractibility and their perception of their fathers’ acceptance-rejection predicted was significant and hostility and indirect aggression. In general، the results of this study indicated that in hearing students difficult temperamental traits both in relation and independent of students’ perception of fathers’ acceptance- rejection predict aggression. But، in deaf students’ temperamental traits، only perception of fathers’ acceptance- rejection predict aggression.
    Keywords: temperament, aggression, parental rejection, acceptance, deaf students, hearing students
  • M. Sodani, M. Shogaeyan, A. Neysi Pages 43-54
    In this research the effectiveness of group logo - therapy on loneliness in retired men of the retirement center of Mamasani was investigated. The subjects were all the retired men who were registered as the members of this center. The sample included 40 persons who were randomly selected from among the volunteers whose scores were one standard deviation lower than the mean. They were divided into two groups: The control group and the experimental group. The instrument which was used in this study was the Revised Loneliness Scale (UCLA). The research design was an experimental design which had a pretest، post test and follow up with a control group. After random assignment of the subjects to the control and experimental groups، the experimental treatment (group logo - therapy) was conducted for ten session (each session ninety minutes and once a week). After treatment post tests were given to both groups. In order to analyze the data the multivariate analysis of variance (MANOVA) was used. The results showed that logo therapy decreaseed loneliness of the experimental group in comparison to the control group) P<. 05 (
    Keywords: logo, therapy‚ loneliness, retirement
  • Z. Mansurnejad, M.B. Kajbaf Pages 55-64
    The purpose of this research was to investigate the relationship of religious orientation (intrinsic، extrinsic) and gender with death anxiety among university students. The sample consisted of 400 university students (200 mal، 200 female)، who were randomly selected. All 400 participants filled out Allport’s Religious Orientation Scale and Death Anxiety Scale. The gathered data were analyzed through two-way analysis of variance. The results showed that there was a significant relationship between gender and death anxiety (p Keywords: intrinsic religious orientation, extrinsic religious orientation, gender, death anxiety
  • H. Kangari, B. Zandi, H. Zare, A. Alipour Pages 65-76
    The purpose of this study was to investigate the effect of typographic parameters like interline spacing، font size and word shape on recall of electronic educational content and reading rate on VDTs. A total of 70 undergraduate students were randomly selected and divided into two groups. In experiment 1، one group read one chapter of an e-book with interline spacing of 1. 5، and the other group read the same chapter with the interline spacing of 2. 0. The reading time was recorded and the participants completed pre and post tests. Experiment 2 was conducted as the experiment 1، with Tahoma Persian 10، and Tahoma Persian 12. Experiment 3 was conducted as the experiment 1، with Tahoma Persian (sans serif)، and with Times New Roman Persian (serif). The differences between the means of the test scores، and the means of reading speeds in three experiments were not statistically significant. Developers of the educational content can change the mentioned typographical parameters in the above range without observing any detrimental effect on recall and reading speed.
    Keywords: typography, reading speed, e, book, electronic studying
  • M. Akbarzadeh, S. Abdi Zarrin, I. Baghban, M.R. Abedi Pages 77-94
    Abbreviated self-efficacy form of Personal Globe Inventory is a shorter measure that is based on the most comprehensive model of career self-efficacy، and can be very useful for use in research and interventions of career counseling. In order to standardize and determine its reliability and validity، 320 university students of University of Isfahan (137male، 183female) were randomly selected and responded to activity preference form and abbreviated self-efficacy form of Personal Globe Inventory. Alpha coefficients showed good internal consistency of 0. 8 in its subscales and test-retest coefficients showed good reliability in all its subscales (min=0. 71، max=0. 87). In relation to vocational interest، all subscales showed good convergent construct and predictive criteria validity. Randomization test supported the structural validity for this measure (CI>0. 55،sig=0. 02 for Holland’s Model and CI>0. 50،sig<0. 001 for Tracey’s Model). Normative table of standard T scores was presented. In general، results supported the efficacy of this measure and the validity of Holland’s 6-type، Tracey 8-type، and spherical models in assessment of career self-efficacy. Other findings were discussed.
    Keywords: abbreviated self, efficacy form of Personal Globe Inventory, spherical model of career self, efficacy, Holland's model, Tracey model