مجله مهندسی مکانیک
پیاپی 84 (شهریور 1391)

آئرودینامیک و نقش آن در کاهش نیروی مقاومت هوا، کاهش مصرف سوخت، کنترل خودرو و نیز کاهش سروصدا از موضوعات بسیار مهم و اساسی صنعت خودرو، به ویژه خودروهای تجاری است. علاوه بر طراحی آئرودینامیکی مناسب خودروهای تجاری جهت نیل به اهداف مذکور، افزودن مجموعه ای از تجهیزات کاهنده ضریب درگ همچون منحرف کننده، فلپ و جز این ها به خودروهای تجاری نیز می تواند تاثیر چشم گیری بر کاهش نیروی درگ کلی و مصرف سوخت خودرو داشته باشد. امروزه نتایج تحقیقات نیز موید همین مطلب است. در این مقاله فناوری ها و تجهیزات کاهش ضریب درگ در خودروهای تجاری معرفی شده است.

سیستم های تولید همزمان نوع خاصی از سیستم های تولید پراکنده اند. تولید همزمان به مفهوم تولید دو نوع انرژی مفید (معمولا انرژی های الکتریکی و حرارتی) از یک منبع انرژی است. در سیستم های تولید همزمان انرژی الکتریکی از طریق یک محرک اصلی تولید و حرارت اتلافی از محرک بازیاب می شود. یکی از پرکاربردترین محرک های اصلی مورد استفاده در کاربردهای تولید همزمان، موتورهای رفت وبرگشتی است. این موتورها به دلیل داشتن مزایایی چون بازه وسیع تولید توان و راه اندازی سریع کاربرد زیادی در تولید همزمان در بخش های اداری، تجاری و مسکونی دارند. در این مقاله سیستم های تولید همزمان، مزایای آنها، ویژگی های عملکرد موتورهای رفت وبرگشتی در کاربردهای تولید همزمان و بازیاب حرارت از این موتورها بررسی شده است.

امروزه دوچرخه های الکتریکی در جوامع گوناگون کاربردهای بسیاری پیدا کرده اند. از این وسیله نقلیه به دلائلی چون نسبت وزن به بار قابل حمل بالا، امکان حرکت در مسیرهای باریک و جز این ها استقبال شده است. اما این نوع دوچرخه بایستی برای مناطق مورد استفاده به صورت بومی طراحی شود تا بتواند انتظارات را برآورد. این مقاله در صدد ارائه روشی است که به کمک نرم افزار ادمز و با دقت زیاد بتوان توان مورد نیاز یک دوچرخه الکتریکی را برآورد نمود و براساس آن موتور مناسب را انتخاب کرد. این روش از آن جهت مورد توجه است که منحنی مشخصه موتور و شرایط گوناگون جاده به طور کامل در حل مسئله در نظر گرفته شده است.

در این مقاله تاثیر اجرای فرایند مجازی شامل روش نمونه سازی سریع و طراحی به کمک کامپیوتر را در فرایند طراحی برای مهندسی معکوس قطعه اهرم ماهک تراکتور کمرشکن باغی بررسی شده است. برای تولید مدل سه بعدی اولیه از اهرم ماهک در کامپیوتر، قطعه وارداتی تحت فرایند اسکن سه بعدی قرار گرفته، مدل ابر نقاط آن در نرم افزار جئومجیک ایجاد شد. با تعریف سطوح گذرنده از نقاط و تولید شکل سه بعدی از سطح، مدل به نرم افزار سالیدورکس انتقال یافت. سپس با تولید مدل حجمی قطعه و تغییر فرمت آن، مدل به دستگاه چاپ سه بعدی منتقل و نمونه فیزیکی اولیه از اهرم ماهک توسط مواد الاستومریک تولید شد. نتایج حاصل از بررسی اقتصادی این تحقیق نشان می دهد که فرایند مجازی علاوه بر قابلیت بالا در تایید صحت اجرای فرایند معکوس تولید نمونه سبب صرفه جویی در کل هزینه های تولیدی به میزان 18 درصد در فرایند مهندسی معکوس اهرم ماهک فولادی شده است.

کلیه قطعات پلاستیکی تولیدی به روش ترموفورمینگ - وکیوم فورمینگ با صرف نظر کردن از مراحل گذاشتن ورق و برداشتن قطعه نهایی دارای سه مرحله زمانی مهم و اساسی می باشد که هر بار تکرار می شوند. این مراحل عبارت اند از زمان حرارت دادن ورق، زمان شکل دهی و نهایتا زمان مربوط به خنک کاری. مجموع زمان مصروف شده در این سه مرحله یک سیکل کاری را تشکیل می دهند و در این بین همواره زمان پخت بیشترین سهم ممکن را به خود اختصاص می دهد. لذا برای حداقل کردن زمان تولید، چنان چه بتوان عوامل تعریف شده در این حوزه را تغییر داد، کاهش زمان سیکل تولیدی امکان پذیر به نظر می رسد. از جمله عواملی که معمولا در روابط نیز به آن اشاره می شود فاصله گرفتن ورق به واسطه گرم شدن و کاهش صلبیت آن بر اثر نیروی وزن است که به آن اصطلاحا شکم دادن ورق گفته می شود. در ابتدا به نظر می رسید چنان چه بتوان با روشی مانع از شکم دادن ورق در حین پخت شد، بتوان ضریب دید را ثابت نگه داشت و از زمان مربوطه کاست. این مقاله به صورت تجربی می کوشد تا تاثیر این عامل را بررسی نموده، مشخص کند تا چه حدی عامل شکم دادن ورق می تواند بر زمان تولید اثر بگذارد.

در این مقاله رشد ترک خستگی در لوله ها و میله های دارای ترک نیم بیضوی بر اثر بارگذاری خمشی و بارگذاری مرکب خمشی - پیچشی به صورت تجربی بررسی شده است. بدین ترتیب که ترک هایی توسط وایرکات و فرز روی استوانه ها ایجاد شده و توسط دستگاه تست خستگی مرکب تحت بارگذاری قرار گرفته است. برای نمونه های آزمایشی ابعاد هندسی ترک اولیه و هندسه ترک پس از رشد ترک اندازه گیری شده و در نهایت نتایج تجربی با نتایج تحقیقاتی که از روش المان محدود انجام شده، مقایسه شده است. رشد ترک های سطحی در نسبت منظرهای مختلف برحسب رابطه عمق نسبی بررسی شده است و نتایج به دست آمده از حل عددی با نتایج آزمایشگاهی مقایسه شده است.

امروزه دنیای علم و فناوری به سرعت در حال گسترش و دگرگونی است. رشد فناوری روزبه روز بر توفیقات بشر می افزاید و دستاوردهای جدیدی را پیش روی او می نشاند. اما در این میان، گاهی مرزهای جغرافیایی مانع از برخورداری همه ملت ها از دستاوردهای بشری می شود، به گونه ای که برخی از کشورها دانش و فناوری را در انحصار خود گرفته اند و برآنند تا دیگران به آن دست نیابند. بنابراین، برای مقابله با انحصارگرایی چنین کشورهایی راهی جز تسلط بر دانش و فناوری نیست. تجربه نشان می دهد که اقتدار هر کشور به میزان تسلطش بر دانش و فناوری وابسته است و هر قدر بتواند پشتوانه های قوی تری از فناوری داشته باشد، توان ماندگاری و پایداری بیشتری در توسعه نامتوازن امروز خواهد داشت. در این میان، انجمن های علمی از پشتوانه های موثر در گسترش دانش و فناوری و به تعبیری پل های ارتباطی میان دانش و توسعه محسوب می شوند. در این مقاله، چیستی انجمن های علمی بررسی شده است. نقش آنها در توسعه دانش و فناوری تشریح و راه کارهایی جهت بهبود تعاملات انجمن ها با دستگاه های اجرایی و پررنگ تر شدن نقش آنها در تصمیم گیری های کلان کشور مطرح شده است.