فهرست مطالب

مجله برخط دانش روان شناختی
پیاپی 2 (شهریور 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/09/07
  • تعداد عناوین: 10
|
  • ضریب پایایی تتا و آلفای ترتیبی
    آرمور، زامبی ترجمه: سعید فرمانی صفحه 7

    این مقاله ادغامی از ترجمه مقاله آرمور (1974) پیرامون معرفی ضریب تتا و ترجمه مقاله زامبی و همکاران (2007) پیرامون معرفی آلفا و تتای ترتیبی است. ناشناخته ماندن ضریب تتا برای جامعه علمی ایران و برتری های محاسباتی روش-های ترتیبی سنجش اعتبار، مترجم را به معرفی این ضرایب تشویق نمود. در این ترجمه علاوه بر معرفی ضریب تتا و نسخه ترتیبی آن، به بررسی معایب آلفا و برتری های نسخه ترتیبی آلفا برای مقیاس های لیکرتی پرداخته خواهد شد. سبک روان نویسندگان این مقالات و مثال های عینی ارائه شده همراه با توضیحات کافی، موجبات سهولت درک مطالب برای دانشجویان و پژوهش گران روان شناسی و علوم اجتماعی فراهم نموده که در نوع خود قابل توجه است.

  • پادکست ها و نقش آن ها به عنوان رسانه ای جدید در فرایند آموزش و یادگیری
    سعید نیک نفس، پیمان کامکار زاهروند صفحه 35
    امروزه الکترونیکی شدن و دسترسی به فضای مجازی امکانات و تسهیلات زیادی را برای افراد در امر یادگیری فراهم نموده است و تنوعی از رسانه ها که به واسطه آن افراد می توانند یاد بگیرند را فزونی داده است. نمونه ای از این رسانه های جدید که به اشتراک گذاری آن در اینترنت هم به سادگی ممکن می باشد، پادکست ها (podcast) می باشند. این رسانه با توجه به سادگی تولید و به کارگیری آسان توسط کاربر می تواند در امر آموزش و یادگیری مفید واقع شده و در بسیاری از درس ها و کلاس ها جایگزین سخنرانی ها شوند بدون این که هیچ گونه تاثیر زیان آوری بر روی پیشرفت دانش آموزان داشته باشند. از طرف دیگر، این رسانه می تواند در آموزش از راه دور مفید واقع شده و همچنین فرصت هایی را برای یادگیری غیرهمزمان فراهم کند و روش منحصر به فردی برای مرور کردن مطالب می باشد. از آن جایی که پادکست ها می توانند منافع بسیاری را برای یادگیرندگان به ارمغان آورند، در این مقاله به معرفی آن ها پرداخته می شود. ابتدا ویژگی ها و انواع پادکست ها بیان می گردد و در ادامه به صورت مختصر مراحل تولید آن ها شرح داده می شود در نهایت نیز مراحل به کارگیری آن ها در امر آموزش ارائه می شود.
    کلیدواژگان: پادکست، آموزش و یادگیری
  • تاب آوری خانواده: مروری بر عوامل کلیدی محافظ
    کارن بنزیس، ریچل مکیژیک ترجمه: پروین جمشیدیان قلعه شاهی صفحه 44
    تاب آوری (resilience) سازه ای است در زمینه روان شناسی مثبت (Positive Psychology) که این روزها مورد توجه پژوهش گران و درمان گران قرار گرفته است. این مفهوم نو ظهور که به معنای مقاومت موفقیت آمیز در برابر موقعیت های چالش انگیز است، نقش مهمی در سازگاری فرد ایفا می کند و یک عامل مهم برای حل مشکلات و غلبه بر آن هاست. نظریه تاب آوری می گوید انسان اسیر ضعف های انسانی تغییر ناپذیر نیست؛ بلکه دارای توانایی های بالقوه نامحدودی است. هسته مرکزی اکثر تعاریف تاب آوری، توانایی bounce back است. یعنی؛ بهبودی بعد از شکست و شرایط سخت. اما لزوما منظور از این شرایط سخت شرایط خاص و بحرانی نیست، در واقع تاب آوری در هر موقعیتی برای فرد نیروی کمکی و مشکل گشاست. با توجه به این که پژوهش ها در زمینه تاب آوری، سال های ابتدایی خود را پشت سر می گذارد، شناخت جنبه های گوناگون این مسئله می تواند راه گشای پژوهش های بعدی در آینده باشد. در این میان عوامل محافظ و خطر تاب آوری دو عامل مهمی هستند که در فرآیند تاب آور شدن، نقش مهمی ایفا می کنند؛ عوامل محافظ، تاب آوری فرد را تقویت می کنند و عوامل خطر آن را ضعیف می کنند. یکی از پژوهش های جامعی که در شناخت عوامل محافظ و خطر تاب آوری انجام شده است؛ پژوهش مروری بنزیس و مکیژیک (Benzies & Mychasiuk) (2008) است. آن ها عوامل محافظ تاب آوری را مطابق با الگوی اکولوژیکی، در سه سطح مجزاء اما تعاملی فرد، خانواده و اجتماع قرار دادند. این پژوهش نشان می دهد که هر کدام از عوامل را می توان در پیوستار خطر- محافظ (risk-protective continuum) تاب آوری قرار داد. بنابراین تاب آوری علاوه بر این که انسجام مجدد و کارکرد مطلوب به دنبال حوادث و چالش های استرس زای زندگی است، یک فرآیند تعاملی بین فرد، خانواده و اجتماع است. در کل تاب آوری از طریق مبارزه با مشکلات و تسلیم نشدن در برابر آن ها شکل می گیرد و قوی می شود و هر چه فرد پایداری بیشتری نشان دهد و عوامل محافظ را جذب کند این نیرو در فرد قوی تر می شود. و در دنیایی که ما همواره با تغییرات سریع و گاهی مشکل ساز روبرو می شویم، ظرفیت تاب آور بودن بسیار مهم است. امید است که ترجمه این مقاله مروری، مسیر شناخت و پژوهش در این موضوع را برای پژوهش گران و درمان گران، هموار کند.
  • ساختار عاملی و ویژگی های روانسنجی پرسش نامه تجدیدنظرشده وسواس اجباری (OCI-R) بر روی نمونه ای از دانشجویان
    منصور حرفه دوست، زهرا کرمی باغطیفونی، مریم چگینی، مینا نصوحیان، علی طیرانی راد صفحه 55
    هدف اصلی این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی پرسش نامه OCI-R بر روی 320 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی بود. همه آزمودنی های این پژوهش متعلق به جامعه غیربالینی بودند. پژوهش های مختلف نشان داده اند که این پرسش نامه هم در مورد گروه بالینی و هم در مورد گروه غیربالینی دارای قابلیت کاربرد است. تحلیل توصیفی داده های این پرسش نامه نشان داد که میانگین نمرات دانشجویان ایرانی مشابه با میانگین گروه های دانشجویی مشابه خارجی می باشد؛ بررسی پایایی این پرسش نامه با استفاده از روش همسانی درونی که از طریق آلفای کرونباخ مورد تحلیل قرار گرفت، نشان داد که این پرسش نامه از همسانی درونی خوبی برخوردار است و ضرایب آلفا برای تمام خرده مقیاس ها بالا و تنها ضریب همسانی درونی خرده مقیاس خنثی سازی در حد متوسط بود. نتیجه دیگر این پژوهش این بود که در کل این پرسش نامه از روایی همگرا و واگرای خوبی برخوردار است. تحلیل عاملی تاییدی برای بررسی ساختار 6 عاملی فرض شده توسط سازندگان این آزمون (فوا و همکاران (Foa & et al)، 2002) به مدل 6 عاملی که از شاخصه های برازش خوبی برخوردار بود منجر شد، عامل های اصلی این پرسش نامه عبارت بودند از: احتکار، وارسی، خنثی سازی، شستشو، وسواس و نظم و -ترتیب. در کل نتیجه این پژوهش گویای این بود که این پرسش نامه از ویژگی های مطلوب روانسنجی در فرهنگ ایرانی برخوردار است.
    کلیدواژگان: وسواس اجباری، تحلیل عاملی تاییدی، ضریب پایایی، روایی همگرا، روایی واگرا
  • مروری بر تبیین های عصب شناختی و روان شناختی وسوسه به مواد مخدر
    مجید پورفرج عمران صفحه 65
    پژوهش حاضر مروری است بر پژوهش های جدید در زمینه تبیین های عصب شناختی و روان شناختی وسوسه به مواد مخدر. در زمینه رویکرد عصب شناختی به تشریح نقش نواحی مختلف مغزی (مانند: تالاموس، هسته های اکامبس، آمیگدال و قشر جلویی سینگولار) و همچنین نقش انتقال دهنده های عصبی مختلف (مانند: دوپامین، سروتونین، گلوتامات و گابا) در ایجاد وسوسه پرداخته شده است. در زمینه رویکرد روان شناختی نیز مدل های رفتاری (مانند: انگیزش مشوق، مشوق شرطی شده) و مدل های شناختی (مانند: نام گذاری شناختی، انتظار پیامد، اثر دوگانه و پردازش اطلاعات) در زمینه وسوسه به مواد مخدر تشریح شده است.
    کلیدواژگان: وسوسه، میل، سوء مصرف مواد مخدر
  • رابطه بین سلامت روانی و عملکرد تحصیلی دانشجویان دوره های کاردانی و کارشناسی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 11 در سال تحصیلی 88-87
    هوشنگ جدیدی، یحیی یاراحمدی صفحه 77
    هدف این مطالعه، بررسی رابطه بین سلامت روانی و عملکرد تحصیلی دانشجویان واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی منطقه 11 در سال تحصیلی 88-87 است. به این منظور تعداد 1028 نفر (555 پسر و 473 دختر) از دانشجویان واحدهای دانشگاهی منطقه 11 به روش نمونه گیری تصادفی سهمی انتخاب شده اند. برای جمع آوری داده های مورد نیاز و سنجش متغیرهای پژوهش از پرسش نامه سلامت عمومی (GHQ-28) استفاده شده است. علاوه بر این برای سنجش عملکرد تحصیلی، معدل کل نیمسال های تحصیلی گذرانده شده آزمودنی ها نیز جمع آوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که 59% از آزمودنی ها واجد سلامت روانی و 41% از آنان مشکوک به اختلال روانی می باشند. بین سلامت روانی دانشجویان دختر و پسر تفاوت معنی دار مشاهده شد. در صورتی که بین سلامت روانی و عملکرد تحصیلی رابطه معنی دار مشاهده نشد. دانشجویان دختر از سلامت روانی کمتری برخوردار بودند. بین سن و افسردگی رابطه معکوس و معنی دار و بین سلامت روانی دانشجویان سنوات مختلف تحصیلی تفاوت معنی دار وجود دارد به طوری که ادامه تحصیل به سلامت روانی آنان کمک می کند. بین بعد خانوار و نمره علائم جسمانی رابطه معکوس و معنی دار و بین سلامت روانی دانشجویان دارای والدین با شغل و سطح تحصیلات متفاوت، تفاوت معنی دار وجود دارد.
    کلیدواژگان: سلامت روانی، عملکرد تحصیلی، دانشجویان دوره کاردانی و کارشناسی
  • بررسی رابطه بین هوش عاطفی و کارآفرینی کارکنان شرکت ایران خودرو
    علی پولادی ری شهری، زیبا برقی صفحه 87
    در این پژوهش رابطه هوش عاطفی و کارآفرینی مطالعه شده است. شرکت کارخانجات ایران خودرو که یک شرکت تولیدی ایرانی است به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شده و یک نمونه 133 نفری از این جامعه که به روش تصادفی ساده انتخاب شدند، پرسشنامه هوش عاطفی گریوز و برادبری (2003) و پرسشنامه محقق ساخته کارآفرینی با ضریب آلفای 861/ را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. مطالعه نشان داد که هوش عاطفی و همه ابعاد آن، بر اساس آخرین مدل گلمن (2001) شامل: خودآگاهی، خود مدیریتی، آگاهی اجتماعی، مدیریت روابط، با کارآفرینی همبستگی مثبت دارد. یافته ها این نکته را نیز آشکار کردند که تفاوت های جمعیت شناختی پاسخ دهندگان با میزان کارآفرینی آن ها معنادار نیست و همچنین مولفه مدیریت روابط، بیشترین سهم را در تبیین کارآفرینی داشته و مولفه های دیگر را تحت تاثیر قرار می دهد.
    کلیدواژگان: کارآفرینی، کارکنان، هوش عاطفی
  • خود نظم بخشی در دانش آموزان
    مجید پاکدامن صفحه 95
    تاکنون پژوهشگران علوم تربیتی، مطالعات بسیاری در زمینه های یادگیری، انگیزش، پیشرفت تحصیلی و متغیرهای مرتبط با آن ها انجام داده اند. در نتیجه، از دیدگاه های مختلف، نظریه های متعددی در این باره ارائه شده است. مفهوم یادگیری خود-نظم بخش به واسطه اهمیتی که در یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دارد، از جایگاه ویژه ای در میان نظریه های آموزش و یادگیری برخوردار است. در مقاله حاضر، ابتدا با مفهوم یادگیری خود-نظم بخش و ویژگی های یادگیرندگان خود-نظم بخش آشنا می شوید. پس از آن نوعی چارچوب مفهومی برای مطالعه خودنظم بخشی ارائه شده است. در ادامه انواع راهبردهای خودنظم بخشی در حیطه های شناخت، انگیزش، عاطفه و رفتار معرفی شده اند. در خاتمه ابعاد خودنظم بخشی در زمینه رفتار مطالعه کردن، توضیح داده شده است.
    کلیدواژگان: یادگیری خود، نظم بخش، تنظیم شناخت، تنظیم انگیزش
  • نقش چشم انداز زمانی بر رشد معنویت در زنان مبتلا به دیابت نوع II
    معصومه نوذری، یارعلی دوستی، علیرضا خلیلیان صفحه 109
    چشم انداز زمانی در انسجام، معنا و نظم دهی به تجارب کمک نموده و در رمزگشایی، ذخیره سازی و یادآوری وقایع به کار می رود. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش پیش بینی کنندگی مقوله های زمانی در ابعاد مختلف رشد معنوی زنان مبتلا به دیابت نوع II می باشد. دریک زمینه یابی مقطعی تعداد صد نفر از زنان مبتلا به دیابت نوع II که به مرکز دیابت بیمارستان امام ساری مراجعه نمودند به صورت در دسترس انتخاب گردیدند. اطلاعات از طریق دو پرسشنامه، شامل چشم انداز زمانی (ZTPI) و سنجش معنویت (SAI) جمع آوری گردید. از آزمون های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام به گام جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد بین چشم انداز زمانی و ابعاد رشد معنوی همبستگی معنی دار وجود داشته و برخی از ابعاد رشد معنوی توسط مقوله های زمانی قابل پیش بینی است. لذا با توجه به نقش معنویت در بهبود خودمراقبتی این بیماران، آموزش تعدیل سازی چشم انداز زمانی جهت رشد معنوی در این بیماران توصیه می گردد.
    کلیدواژگان: چشم انداز زمانی، رشد معنویت، دیابت نوع II
  • انتظارات معلم (مفهوم و کارکرد)
    مهدی امیراحمدی آهنگ صفحه 117
    انتظارت معلم یکی از عوامل ذهنی موجود در فرآیند آموزش است که توانسته بر میزان کارآیی یا ناکارآمدی فرایند یاددهی-یادگیری اثرگذار باشد و با پژوهش و مطالعه روان شناسان زوایای موثر و کارآیی از آن روشن گشته است. شکل گیری انتظارات، انتقال و تاثیر آن ها در فرآیند آموزش عاملی است که بر رشد شناختی، خودادراکی و میزان تلاش و مشارکت معلم و فراگیر اثر می گذارد. با توجه به اهمیت انتظارات معلم که به شکلی پنهان وجود دارد و زمینه آموزشی و فرآیند یاددهی-یادگیری را متاثر می سازد، این مقاله، نگاهی ژرف به مفهوم، کارکرد و اثرات انتظارات معلم دارد تا بتواند با بررسی وسعت پژوهشی آن و برجسته سازی نقش انتظارات، بستر نظارت و مدیریت آن را در گستره فعالیت های آموزشی فراهم آورد.
    کلیدواژگان: انتظارات معلم، مفهوم انتظارات معلم، کارکرد انتظارات معلم
|
  • Podcasts and Their Role as a Novel Tool in Education and Learning Process
    Page 35
    Electronization and access to cyberspace have nowadays provided individuals with better learning opportunities and have also increased the variety of media to help them in this concern. On instance whose sharing on internet is very simple is podcast. The simplicity of its production and the ease of its application on teaching and learning have replaced them for lecturers in lots of courses and classes with no side effect on student's progress. On the other hand, this media is suitable for being used in distance learning and other asynchronous learning opportunities which may be helpful in reviewing the courses. Podcasts are introduced here because of their great utility for learners. First their characteristics and types will be presented; and then the process of their production will be briefly defined. And at the end, their usage in education will be explaned.
    Keywords: podcast, education, learning
  • An Investigation on Psychometric Properties of Obsessive -Compulsive Inventory - Revised (OCI-R(among a Sample Group of University Students
    Page 55
    This study is mainly aimed at investigating the psychometric properties of OCI-R inventory (questionnaire) among 320 students at Allamma Tabatabayi University. All students were non-clinical samples. Previous studies indicated that OCI-R is a useful tool in assessing the obsessive- compulsive symptoms both in clinical and non- clinical samples. Descriptive analysis of the inventory showed that the average scale for Iranian students were similar to that of foreign students. The final examination of the inventory according to internal reliability by Cronbach Alfa showed that the inventory had an acceptable internal reliability and Alfa coefficient for all subscales were high, except for neutralization subscale coefficient of internal reliability which was in middle point. Another important finding was the acceptable convergent and divergent validity of the OCI-R. The confirmatory factor analysis to investigate the given 6-parameter structure according to Foa et al (2002) led to a 6-parameter model with acceptable برازش Indicators. The main factors of the inventory were hoarding, checking, neutralizing, washing, obsessing and ordering.
    Keywords: Obsessive_compulsive – confirmatory factor analysis_reliability coefficient_convergent validity_divergent validity
  • A Review on Neurological and Psychological Explanations for Drug Temptation
    Page 65
    The present review is based on recent investigations on neurological and psychological explanations for drug temptation. In neurological approach the role of different regions of brain (thalamus, nucleus accumbence, amygdale and anterior cingulate cortex) and different neurotransmitters (dopamine, serotonin, glutamate, GABA) in temptation are examined. From psychological view, behavioral models (incentive motivations, conditioned incentive) and cognitive models (cognitive labeling, outcome expectancy, dual effect and information processing) are explored.
    Keywords: temptation, urge, drug abuse
  • Relationship between Mental Health and Academic Performance of University Students of 11th-Region Branches of Islamic Azad University in 1387-88
    Page 77
    This study investigated the relation between mental health and academic performance of University Students of 11th-region branches of Islamic Azad University in 1387-88. 1028 university students (555 boys, 473 girls) 11th-Region Branches of Islamic Azad University were randomly chosen. The general Health questionnaire (GHQ-28) was used to collect data and measure the required variables. In addition, the average academic grades of examinees were also collected. The results showed that %59 of examinees had proper mental health, but %44 of them vulnerable to mental disorders. There was a significant difference between male and female students in their health, no significant relation between mental health and academic performance. Female student's mental health was less. There existed an inverse relation between age and depression, and significant one between the mental health of students and their academic year of study, which was considered helpful to their mental health. There was an inverse relation between the size of the family and the grade for the student's physical health. And also there was a significant relation between the parent's employment and education with the student's mental health.
    Keywords: mental health, academic performance
  • The Relation between Emotional Intelligence and Entrepreneurship in Iran- Khodro Company
    Page 87
    This paper considers the relationship between emotional intelligence and entrepreneurship among the employees in Iran-khodro Company. A sample of 133 employees was randomly chosen to answer the “Emotional Intelligence Questionnaire” developed by Greaves and Bradberry (2003) and an “Entrepreneurship Questionnaire” developed in the present research, with Alfa coefficient 0.861. Data was analyzed by SPSS. The study showed that emotional intelligence and all of its dimensions, according to Goleman's recent model (2001), consisting of: self-awareness, self-management, social awareness and relation management, were significantly and positively related to entrepreneurship. Findings also demonstrated no significant anthropologic differences within respondent's entrepreneurship rates. Furthermore, “relation management” dimension exhibited more contribution to explaining entrepreneurship rate and appeared to influence other dimensions.
    Keywords: Emotional Intelligence, Entrepreneurship, Employees
  • Self Regulated Learning of Students
    Page 95
    Educational researchers have done lots of researches in the grounds of learning, motivation, educational progress and other variables related to them. As a result, various theories are proposed in this concern, among which self regulated learning for its significant role in learning and progressing has a special status. First, the concept of self regulated learning and its characteristics will be introduced in this study. Then a conceptual framework for self regulated learning will be demonstrated. After that different strategies will be proposed in the areas of cognition, motivation, emotions and behavior. And finally different aspects of self regulating in the field of learning will be explained.
    Keywords: self regulation learning, cognition regulation, motivation regulation
  • The Role of Time Perspective on Spiritual Development in Female Patients with Diabetes Type II
    Page 109
    Perspective of time helps people in giving order, coherence and meaning to events, and is also used in encoding, storing and recalling experienced events. The aim of the present study was to investigate the predictive role of perspective of time on spiritual development in female patients with diabetes type II. In a cross-sectional design study, 100 female outpatients with diabetes type II from Imam Hospital clinic in Sari, Iran, were selected by sampling among accessible ones. Data was collected through two questionnaires including Zimbardo Time Perspective Inventory (ZTPI) and Spiritual Assessment Inventory (SAI). Analysis of the data involved Pearson correlation and step-wise regression analysis. Results showed significant positive correlation between time perspective and spiritual development and some aspects of spiritual development were predictable by the concept of time. So it is emphasized on the role of spirituality on self-care among diabetic patients, and at the end some ideas are suggested for providing instructions to regulate TP for spiritual development in these patients.
    Keywords: Time Perspective, Spiritual Development, diabetes type II
  • Teacher's Expectations (Concept and function)
    Page 117
    The Teacher's expectation is a mental factor in education which affects the utility of teaching- learning process. Psychologist's studies and researches have shed light on its effects and utilities. Formation of expectations, their delivery to other's minds, and their effects on education are influential in cognitive development, self- understanding and he rate of efforts and sharing of teachers and learners. This paper tries to survey the importance of expectations in research, and to magnify the role of expectations, together with supervision and management, on educational activities with a deep look at the concept, formation and effects of these expectations.
    Keywords: teacher's expectations, teacher's expectations models, the function of teacher's expectations