فهرست مطالب
فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی
سال دوم شماره 7 (بهار 1391)
- تاریخ انتشار: 1391/10/02
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1یکی از جنبه های بسیار مهم در آسیب پذیری اقتصاد ایران، کاهش نرخ ارز واقعی به تبع رونق نفتی است. این کاهش به تضعیف و انقباض در بخش مبادله پذیر اقتصاد منجر می شود. این پدیده در ادبیات اقتصادی به «بیماری هلندی» موسوم است. به عبارت دیگر، درآمد نفتی واقعی بیشتر ممکن است با توجه به افزایش یافتن تاثیرات ثروت، موجب کاهش نرخ ارز واقعی و به تبع آن، افزایش قیمت نسبی کالاهای مبادله ناپذیر، مثل مسکن، به کالاهای مبادله پذیر شود. نتایج این مطالعه نشان داد که رفتار ادواری یا چرخه های قیمت مسکن در ایران، با نوسانات درآمدهای نفتی و بعضی متغیرهای اقتصاد کلان، مثل تولید ناخالص داخلی واقعی و عرضه پول و نرخ ارز واقعی، مرتبط است. همچنین تحلیل ضریب همبستگی متقاطع گویای این بود که چرخه های درآمدهای نفتی و حجم پول، متغیری پیشرو درمقایسه با چرخه های قیمت مسکن به شمار می رود. در بخش دوم این مطالعه، با استفاده از مدل خودرگرسیون برداری (var)، به بررسی تعامل میان شش متغیر، چرخه های قیمت مسکن، نرخ ارز واقعی درآمدهای واقعی نفت، عرضه پول و نرخ بهره پرداخته شده است. نتایج بررسی ها حاکی از افزایش در بخش ادواری قیمت مسکن به دنبال بروز شوک های مثبت در چرخه های درآمدهای واقعی نفت بود.
کلیدواژگان: چرخه های قیمت مسکن، خودرگرسیون برداری، فیلترینگ هودریک و پرسکات -
صفحه 27در دهه های گذشته، طیفی از مباحث در اقتصاد و روابط بین الملل درباره مبحث نظریه همکاری، [1] در چارچوب نظریه بازی ها شکل گرفته است. تمرکز این مباحث بر این است که در غیاب قدرت مافوق و درحالی که برخی بازیکنان برآن اند که دیگران را تابع خود سازند، آیا همکاری امکان پذیر است یا خیر. این تئوری ها درباره این قاعده اتفاق نظر دارند که اگر یک بازی متوالی، شکل معمای زندانی به خود گرفته باشد، همکاری فقط زمانی پایدار و همیشگی خواهد بود که بازیکنان به اندازه کافی صبور باشند. در دنیای واقعی، همکاری ها و ائتلاف های بسیاری وجود دارند که در آن ها، بازیکنانی که عضو ائتلاف اند، بردباری یا صبوری یکسانی ندارند؛ یعنی عامل تنزیل همه بازیکنان به یک اندازه نبوده و دامنه مشترک این عامل هم به اندازه کافی به یک نزدیک نیست.
اوپک یکی از ائتلاف های مهم در بازار جهانی نفت است. این سازمان از اعضایی با بردباری متفاوت تشکیل شده است و تا به امروز تداوم دارد. در این مقاله، با توجه به وضعیت حاکم بین اعضای اوپک، از نظریه همکاری برای تحلیل رفتار این اعضا استفاده شده است. با استفاده از تکنیک داده های تابلویی که برای برآورد الگوی تحقیق استفاده شده، نتایج زیر به دست آمده است:مدل با آثار ثابت [2] برای توضیح الگوی رفتاری کشورهای اوپک مناسب است. طبق این مدل، مقدار فروش نفت خام توسط کشوهای عضو اوپک رابطه مثبتی با ذخایر اثبات شده و فروش دوره قبل دارد. همچنین بین مقدار فروش نفت و مجذور ذخیره سرانه اثبات شده در کشورهای عضو، رابطه معنی دار منفی وجود دارد. نتایج حاکی از این است که در چانه زنی ها و مذاکره ها، برخی اعضا برای به سرعت به توافق رسیدن و درنهایت، کوتاه آمدن و باج دادن و پذیرش این موضوع توسط اعضای دیگر، موجب تداوم عمر سازمان کشورهای صادرکننده نفت می شوند.
-
صفحه 51نابرابری در تخصیص فرصت ها یکی از عوامل موثر در نابرابری درآمدی است. هدف این نوشتار تحلیل آثار اقتصادی تخصیص اولیه منابع و همچنین بازتوزیع فرصت ها در جامعه است. در این پژوهش، نوعی الگوی تعادل عمومی با تمرکز بر توزیع اولیه فرصت های آموزشی و تخصیص منابع دردسترس طراحی شده است. در الگوی طراحی شده، تفاوت درآمد کل خانوار ناشی از تفاوت درآمد نیروی کار ماهر و نیروی کار ساده و همچنین درآمد ناشی از موجودی سرمایه خانوار است. مدل معرفی شده در این پژوهش براساس ماتریس داده های خرد اقتصاد ایران کالیبره شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در سناریوهای طراحی شده، بازتوزیع فرصت ها و تخصیص دوباره منابع، شاخص های برابری را بهبود می بخشد. به عبارت دیگر، بهبود شاخص برابری در فرصت به بهبود شاخص های برابری درآمد منجر می شود. نتیجه بسیار مهم الگوی تعادل عمومی طراحی شده این است که با افزایش نابرابری در فرصت ها، شکاف درآمدی بیش از شکاف فرصت ها بزرگ می شود؛ ازاین رو با کاهش نابرابری فرصت ها می توان کاهش بیشتر نابرابری درآمدی را مشاهده کرد.
کلیدواژگان: برابری درآمدی، برابری فرصت ها، برابری منابع، تعادل عمومی، عدالت -
صفحه 75با وجود گذشت دوونیم دهه از تاسیس اکو، تجارت درون گروهی کشورهای عضو همچنان در سطح ناچیز 8درصد باقی مانده است. این مطالعه با استفاده از مدل ساختاری آندرسون و ون وینکوپ (2004) و پایه گسترده ای از داده های پانل، تاثیرات سازمان اکو و ظرفیت های تجارت دوجانبه کشورهای عضو در صنایع غیرنفتی را بررسی می کند. با توجه به درون زایی برخی متغیرها، از برآوردگر پویای ABB، مبتنی بر روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)، در کنار برآوردگر ایستای FEM استفاده شده است.
نتایج نشان می دهد که نه تنها اکو نتوانسته است تجارت درون گروهی کشورهای عضو درمقایسه با غیرعضو را ارتقا بخشد، بلکه در توسعه تجارت بین کشورهای عضو نسبت به سال های قبل از تاسیس نیز ناموفق بوده است. به علاوه، ظرفیت اعضا برای تجارت درون گروهی از 1.3 سطح فعلی فراتر نمی رود. دراین میان، تنها سه کشور ترکیه و ایران و پاکستان از ظرفیت های صادراتی مثبت اکو برخوردارند. ظرفیت های صادراتی کشورهای عضو به نحو ناهمگنی توزیع شده و آزادسازی بی مقدمه تجارت با برخی از آنان می تواند به کسری تراز تجاری کشور منتهی شود. نتایج نشان می دهد که ترکیه (71درصد) و پاکستان (11درصد) بازارهای مهم بالقوه صادرات ایران در منطقه قلمداد می شوند.
کلیدواژگان: اکو، داده های پانل، سازمان همکاری های اقتصادی، صادرات غیرنفتی، ظرفیت های صادراتی، مدل جاذبه -
صفحه 97تعیین مالیات زیست محیطی ازنظر کنترل آلودگی نوعی پیامد جنبی مهم و اثرگذار در رفاه جامعه است و معرفی آن به عنوان نوعی پایه مالیاتی جدید حائز اهمیت است. بر این اساس، هدف اصلی مطالعه حاضر تعیین سیاست زیست محیطی بهینه مالیات در چارچوب الگویی پویاست. برای این منظور، امکان انتقال تکنولوژی پاک به الگوی رشد AK اضافه شده و الگو به صورت نظری به اقتصاد باز تعمیم داده شده است. ویژگی اصلی اقتصاد موضوع مطالعه، ایجاد آلودگی در فرایند رشد اقتصادی و تاثیر منفی آن در رفاه جامعه است. انتقال تکنولوژی پاک ازطریق کاهش انتشار آلودگی، تاثیر مثبتی در کیفیت محیط زیست و رفاه جامعه بر جای می گذارد. به منظور تعیین میزان مالیات زیست محیطی با استفاده از نظریه کنترل بهینه، مقادیر نرخ رشد مصرف در تعادل بازار و برنامه ریز اجتماعی بر روی مسیر وضعیت پایدار [1] (SS) محاسبه و نرخ مالیات بر تولید به عنوان ابزاری برای انطباق این دو نرخ محاسبه شده است. حل الگو به روش هامیلتونین بیانگر این نتیجه است که مقادیر نرخ رشد بر روی مسیر وضعیت پایدار و مالیات بهینه، تابع این هاست: شاخص های ترجیحات زیست محیطی مصرف کننده، کشش آلودگی نسبت به تولید، بهره وری کل عوامل تولید، انتشار تکنولوژی پاک، نرخ رشد مصرف خارجی، نرخ استهلاک سرمایه، معکوس کشش جانشینی بین دوره ای مصرف و شاخص های تجاری. در مرحله بعد، با استفاده از شاخص های متناظر با اقتصاد ایران، الگوی مدنظر به صورت تجربی حل شده است. نتایج حل تجربی، بیانگر این است که نرخ بهینه مالیات بر آلودگی حدودا 15درصد است. همچنین براساس نتایج تحلیل حساسیت، شاخص های کشش آلودگی نسبت به تولید و ترجیحات زیست محیطی مصرف کننده بیشترین تاثیر را بر مالیات زیست محیطی در ایران دارد ضمن اینکه شاخص های نرخ رشد خارجی و شاخص های تجاری کمترین تاثیر را دارد.
کلیدواژگان: اقتصاد باز، انتقال تکنولوژی پاک، رشد و محیط زیست، مالیات بر آلودگی، ایران -
صفحه 127
مطالعه حاضر سعی دارد تاثیر متغیرهای مختلف اثرگذار بر تورم را در فضای اقتصاد پولی و با تاکید بر الگوهای درون زای رشد بر پایه بنیان های خرد اقتصادی بررسی کند. دراین باره مقاله در گام نخست، ازطریق مدل سازی وضعیت اقتصاد ایران در قالب یک مدل رشد درون زا، نقش متغیرهایی نظیر بازدهی سرمایه سرانه، تورم وارداتی، تغییر در ارزش پول ملی، انتظارات، پایه پولی و انباشت سرمایه سرانه را به صورت درون زا بررسی می کند. در گام دوم، نتایج بهینه سازی ازطریق بسط مرتبه اول اویلر به صورت خطی تصریح می شود و در گام سوم، مدل به دست آمده تخمین زده می شود. نتایج حاصل شده، تخمین نوعی الگوی خطی تورمی است که جنبه های مختلف بروز تورم را به صورت درون زا در خود جای داده است. ویژگی بارز این مدل، آن است که تمام جنبه های بروز تورم اعم از عوامل پولی، انتظارات، کسری بودجه و سازوکارهای فنی و تکنیکی را تنها در یک مدل خطی جمع می کند و تخمین می زند. در این راستا، مدل با استفاده از داده های سال های 1357 تا 1387 و با استفاده از روش ARDL به تخمین ضرایب عوامل تاثیرگذار بر تورم در ایران پرداخته است. نتایج حاصل از این تخمین نشان می دهد که تورم وارداتی ازجهت افزایش نرخ ارز بر تورم تاثیر گذار است. همچنین نتایج، تاثیر مثبت انتظارات تورمی، نرخ بازدهی سرمایه سرانه و نرخ رشد پایه پولی بر نرخ تورم را نشان می دهد.
کلیدواژگان: تورم، رشد درون زا، روش ARDL، مدل سیدراسکی -
صفحه 153این مطالعه، به صورت نظری و تجربی، اثر جریان ورودی سرمایه در نرخ ارز را در چهارده کشور در حال توسعه طی دوره 1980تا2009 بررسی می کند. به علاوه در مدل تجربی، آثار رابطه مبادله تولید حقیقی سرانه و درجه بازبودن اقتصاد در نرخ ارز حقیقی نیز بررسی می شود. برای برآورد این مدل از پانل پویای ناهمگن و روش گروه میانگین تلفیقی [1] استفاده شده است. نتایج تخمین ها نشان می دهد که کانال های ورودی مختلف سرمایه، تاثیرات متفاوتی در نرخ ارز می گذارد: برای کشورهای غیرنفتی فقط جریان ورودی کمک های خارجی باعث افزایش نرخ ارز حقیقی در بلندمدت و کوتاه مدت می شود و بیماری هلندی را به وجود می آورد؛ درحالی که در کشورهای صادرکننده نفت، درآمدهای نفتی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی باعث افزایش نرخ ارز حقیقی در بلندمدت می شود و مشکلات بیماری هلندی را در پی می آورد. البته در کشورهای صادرکننده نفت، افزایش در درآمدهای نفتی درمقایسه با افزایش در سرمایه گذاری مستقیم خارجی، بیشتر سبب افزایش نرخ ارز می شود.
کلیدواژگان: بیماری هلندی، پانل پویا و ناهمگن، جریان ورودی سرمایه، نرخ ارز حقیقی
-
Page 1One of the most important aspects of vulnerability of the Iran economy can be observed in depreciation of real exchange rate during the oil booms. This phenomenon is called "Dutch disease". In other words when a country starts exporting natural resources, the ensuing capital inflows lead to an increase in demand. The real exchange rate (RER) typically appreciates due to “spending effect” as the price of domestic nontradables increases relative to the price of tradables. The main objective of this paper is to examine the cyclical patterns of the house price and macroeconomic variables in Iran. Using Hodrick and Prescot filtering method, the cross-correlation analysis is first presented to identify the long-run behavior of the variables. Then based on the vector autoregressive (VAR) model, we investigate the interaction between housing price cycles and cyclical component of real oil revenue, real exchange rate, real GDP, money supply and interest rate. The results show that positive oil shocks, leads to an increase in housing price cycles.Keywords: Housing price cycles, Vector Auto Regressive, Hodric, Prescot Filter
-
Page 27In the past decades, a range of discussions has been formed on coalition theory in economics and international sciences. The focus of this discussion is that in the absence of a superior power, and while some players want to expand their authorities, is it possible to cooperate or not. These theories agree on the principle that if such condition be a sequential game, cooperation will be permanent only if the players are patient enough. In the real world, there are many partnerships between groups that don’t have a same patience, i.e. the discount factor isn’t equal for each of the members. OPEC is an example of those groups which composed of members with different discount factor. This paper investigates the future of OPEC members and their different discount factors. So, cooperative theory is used to analyze the behavior of OPEC members using panel data techniques. Results show that a fixed effects model is appropriate to explain OPEC member’s behavior. According to the model, the amount of marketed crude oil by members has positive relationship with stocks and sales in the previous period and also there is a negative relationship between the amount of marketed oil and square of proven reserves per capita. The results show that bargaining and negotiation between some members to achieve agreement rapidly and also relents or blackmails guarantees OPEC Survival.Keywords: OPEC, Game Theory, Cooperation, Patience, Violation, Time Preferences, Panel Data
-
Page 51The allocation of opportunities affects income distribution and income inequality. This paper analyzes the economic impacts of initial allocation of resources and redistribution of opportunities. In this study, we apply a computable general equilibrium (CGE) model focusing on distribution of opportunities and allocation of available resources. The differences between household's income are caused by differences in labor income (skilled and unskilled) and the household's income from capital stock. The model is calibrated based on micro consistent matrix (MCM) of Iranian economy. We found that, the redistribution of opportunities and re-allocation of resources can reduce inequality. In other words, improvement in equality of opportunities leads to more equal society. The important finding of the study is that an increase in inequality of opportunity may cause the income gap grows faster. So, big reduction in inequality of income after small reduction in inequality of opportunities can be witnessed.Keywords: Justice, equality, General Equilibrium, Equality of opportunity, Equality of Resources
-
Page 75This paper examines the success of bilateral export potentials between Economic Cooperation Organization (ECO) member countries in non-oil industries. Based on the Anderson and Van Win-coop gravity model, an empirical trade equation is derived and estimated using the bilateral trade information of all 10 ECO countries as well as those of their 40 main common trade partners in non-oil industries over 1992-2009. We employed a GMM instrumental variable model (ABB estimator) for the dynamic specification and a FEM estimator for the static version of the model. The results show that the formation of ECO has no significant impact in increasing trade among member countries. The results also show that ECO trade potentials in non-oil industries are not far beyond the actual level. Furthermore, export potentials are asymmetrically distributed among members. Turkey, Iran and Pakistan are the only countries representing positive export potentials towards the group. In particular, Turkish export potentials to Iran are 3.5 times larger than those of Iran to Turkey. That is, free trade among ECO nations may result in regional trade deficit for some members.Keywords: Economic Cooperation Organization (ECO), Panel Data, Non, Oil Industries, Export Potentials
-
Page 97This study aims at determining the optimal environmental tax policy in the context of a dynamic model. For this purpose, clean technology diffusion was added to the AK growth model and the theoretical model has been generalized to the open economy. The main feature of the economy is creating pollution in the process of economic growth and its negative impact on social welfare. The diffusion of clean technology reduces pollution emission and has a positive effect on environmental quality and social welfare. The Hamiltonian solution of the model indicates that the steady state growth rate and optimal tax pollution is affected by the consumer preference toward consumption and environmental quality, pollution elasticity with respect to production, clean technology diffusion, foreign growth rate, inverse elasticity of intertemporal substitution, depreciation rate of capital and trade parameters. The results show that the optimal tax rate in Iranian economy is about 15 percent. Furthermore, sensitivity analysis shows that the emission elasticity of pollution subject to the production and environmental preference parameters have larger impacts on optimal tax rate than foreign growth rate and trade parameters.Keywords: Growth, Environment, Knowledge Spillover, Open Economy, Environmental Policy, Iran
-
Page 127
This paper examines the effects of different variables on inflation in the monetary economics using endogenous growth models. So, different aspects of inflation formation were analyzed based on micro-foundations. We investigated the role of imported inflation, fiat money, expectations, monetary base and capital accumulation on inflation using an endogenous growth model. An ARDL approach was utilized to estimate the model for Iranian economy during 1979 -2008. The estimation results show that imported inflation affects the inflation through the exchange rate channel. Also, expectations, capital return and monetary base play an outstanding role in Iranian economy.
Keywords: Inflation, Endogenous Growth, ARDL model -
Page 153This study examines the theoretical and empirical aspects of the effect of capital inflow on exchange rate in 14 developing countries for the period 1980-2009. We developed an empirical model to investigate the effects of term of trade, real per capita output and trade openness on real exchange rate using d ynamic and heterogeneous panel and Pool Mean Group (PMG) methods. Estimation results show that various capital inflow channels have different effect on real exchange rate. For non-oil countries, only foreign aid inflow causes exchange rate appreciation in long-run and short-run and creates Dutch disease. In oil exporting countries, oil revenues and foreign direct investment cause exchange rate appreciation and create Dutch disease problems in the long-run. However, an increase in oil revenues in oil exporting countries causes more exchange rate appreciation than an increase in foreign direct investment.Keywords: Capital inflow, Real Exchange Rate, Dutch disease, dynamic, heterogeneous panel
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.