فصلنامه ابن سینا
سال سیزدهم شماره 1 (پیاپی 36، بهار و تابستان 1389)

کمر درد یک مشکل عمده در خلبانان می باشد. این مطالعه با هدف بررسی شیوع کمردرد و عوامل خطر در میان خلبانان انجام شد تا با شناخت عوامل خطر و رفع آنها در این شغل، به بهبود وضعیت آنها کمک کرده و آمارهای اولیه لازم برای پژوهش های بعدی را فراهم آورد.
این مطالعه مقطعی بر روی نمونه ای از خلبانان طی یک دوره یکساله انجام گرفت. جمع آوری اطلاعات براساس پرسشنامه بود درصد افراد مبتلا به کمردرد در دهه های مختلف سنی، طبقات مختلف وزنی و قدی و همچنین شاخص توده بدن (BMI) گزارش شد.
به دلایل امنیتی از ذکر ارقام در ارتباط با گروه های پروازی خودداری شد. در مورد شیوع کمردرد در بین گروه های مختلف پروازی تفاوت معنی داری وجود داشت (0/01>P). تفاوت معنی دار بین گروه های سنی وجود داشت و با افزایش سن شیوع کمردرد افزایش یافت. هیچ گونه ارتباطی بین کمردرد و قد، وزن و یا BMI یافت نشد. اختلاف معنی داری بین ساعات پروازی و کمردرد نیز وجود نداشت.
اگر چه میزان شیوع کمر درد در بین خلبانان ایران شبیه سایر کشورها بود، ولی شیوع بالای آن در جهان به توجه بیشتر و مطالعات بعدی در مورد راه های کاهش آن نیاز دارد.

نیروی انسانی، مهمترین سرمایه هر سازمان بخصوص نهادهای نظامی می باشد. تمامی مطالعات ارتباط قوی و موثر سلامت تک تک کارکنان را بر کارآیی هر سازمان نشان داده اند. از کارافتادگی از مشکلات مهم بهداشتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی در جامعه و نیروهای مسلح می باشد که منجر به صرف هزینه های گزاف، مراقبت های پزشکی و هدر رفتن زمان مفید خدمت می شود. در مطالعات مختلف علل شایع از کار افتادگی به ترتیب بیماری های قلبی عروقی، بیماری های روان پزشکی و مشکلات سیستم عضلانی- اسکلتی ذکر شده است.
در این مطالعه مقطعی توصیفی گذشته نگر پرونده خدمتی تمام کارکنان نظامی و غیر نظامی که طی سال های 1371 تا 1382 به علل پزشکی، زودتر از موعد مقرر بازنشسته شده اند، بررسی شدند.
در مجموع 1931 نفر طی این 11 سال به علل پزشکی زودتر از موعد مقرر بازنشسته شده اند که علل شایع از کارافتادگی افراد عبارتنداز: بیماری های قلبی عروقی (3/38%)- جراحی اعصاب (9/17%)، بیماری های گوارشی (9/7%)، بیماری های چشم (1/7%) و بیماری های روان پزشکی (9/4%).
با توجه به شایعترین علت از کارافتادگی (بیماری های قلبی عروقی) آموزش عوامل خطر و اقدامات آگاهی دهنده و پیشگیری کننده مناسب در کاهش این بیماری ها و میزان از کارافتادگی کارکنان موثر خواهد بود. همچنین از بین علل شایع، بیماری های روان پزشکی بیشترین سال های از دست رفته خدمتی را به خود اختصاص داده اند که لزوم بهداشت روانی و معاینات روان پزشکی قبل از استخدام رسمی را خاطر نشان می کند.

تحقیق حاضر با توجه به اهمیت تهیه و توزیع آب آشامیدنی سالم و نیز سهولت و سرعت انتشار بیماری های منتقله از طریق آب در محیط پادگان ها که افراد در تماس نزدیک با هم هستند انجام گرفت.
این مطالعه از نوع مقطعی توصیفی بوده و در سال 1383 و بر روی 172 یگان عمده انجام گردید. اطلاعات مورد نیاز توسط پرسش نامه بدست آمد. پس از جمع آوری پرسش نامه ها، داده ها استخراج گردید و با نرم افزار SPSS 11.5 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
بیشترین تعداد واحدها متعلق به نیروی زمینی (1/72%) و کمترین مربوط به ستاد مشترک (6/0%) بود. نتایج نشان داد که متداولترین روش تامین آب «آب چاه عمیق» با 35% و کم استفاده ترین روش «آب چاه عمیق و تانکر حمل آب» با 2/1% بود. در حدود 3/30% یگان ها از هیچ روشی برای گندزدایی آب استفاده نمی کردند. برای تعیین کیفیت آب، 7/18% از یگان ها هیچ آزمایشی را انجام نمی دادند و مابقی (3/81%) از یکی از سه آزمون میکروبی، شیمیایی یا کلرسنجی و یا ترکیبی از آنها استفاده می کردند.
از آنجا که تعداد زیادی از یگان های ارتش در مناطقی خارج از شهر قرار داشته و اغلب به آب لوله کشی شهری دسترسی ندارند، اهمیت نحوه تامین، گندزدایی و پایش آب دو چندان می شود. منبع آب اکثر یگان ها از منابع مطمئنه بود: آب لوله کشی شهری، تانکر حمل آب (که از آب لوله کشی شهری پر می شود)، یا آب چاه عمیق، چشمه و قنات (که دارای کیفیت بالایی هستند). تنها درصد بسیار کمی (7/1%) از آب چاه نیمه عمیق استفاده می کردند. در مورد عمل کلرزنی نکته قابل اهمیت، درصد بالای یگان هایی است که کلرزنی را بصورت دستی انجام می دادند، زیرا بعلت عدم آشنایی افراد مسوول با امر کلرزنی، امکان استفاده بیشتر یا کمتر از اندازه لازم کلر و ایجاد مشکلات مربوطه وجود دارد. از نظر نوع آزمایشات صورت گرفته بر روی آب، در حدود 7/18% یگان ها هیچ نوع آزمایشی و در حدود 20% آزمایشات میکروبی را انجام نمی دادند. هرچند که امکان دارد منبع آب از آب لوله کشی شهری باشد، ولی آزمایشات ارزش خود را حفظ کرده و تاییدکننده کیفیت آب هستند. در نهایت می توان اظهار نمود که وضعیت آب آشامیدنی در یگان های ارتش در وضعیت مطلوبی قرار دارد که این امر با عدم گزارش شیوع بیماری های منتقله توسط آب نیز تایید می شود. با این حال اتصال به شبکه آب شهری و استفاده از آب شهری برای کلیه یگان ها مورد توصیه اکید است.

امروزه ابتلا به بیماری های عفونی مثل هلیکوباکتر پیلوری به عنوان یکی از عوامل خطر برای بروز آترواسکلروز و بیماری عروق قلبی (CAD) مطرح شده است. هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین عفونت هلیکوباکتر پیلوری و بیماری عروق کرونر (CAD) بود.
در یک مطالعه موردی-شاهدی تمام بیمارانی که بین سال های 88-1387 در بخش CCU بیمارستان بعثت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بستری شده و بوسیله آنژیوگرافی درگیری عروق کرونر (CAD) در آنها تایید شده بود، وارد گروه مورد و افرادی که در همین مدت به درمانگاه های دیگر این بیمارستان مراجعه کرده و سابقه ای از بیماری های دستگاه گوارش یا سابقه CAD را نداشتند گروه شاهد را تشکیل دادند. از کلیه بیماران واجد شرایط نمونه خون جهت آزمایش بررسی وجود آنتی بادی ضد هلیکوباکترپیلوری گرفته شد. اطلاعات پس از تکمیل توسط محقق وارد نرم افزار SPSS شد و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت.
از میان 582 نفر نمونه مورد مطالعه 288 نفر (5/49%) در گروه مورد (مبتلا به CAD) و 294 نفر دیگر (5/50%) در گروه شاهد مطالعه ما بودند. میانگین سنی در گروه مورد 5/10±6/60 سال و در گروه شاهد 3/9±6/56 سال بود (0/001>P). همچنین 65% از گروه مورد مرد و %34 زن بودند در حالی که در گروه شاهد این میزان تقریبا برابر بود (0/001>P). میانگین تعداد ریسک فاکتورها در گروه مورد 59/3 بود. مقایسه میانگین تعداد ریسک فاکتورها در گروه مورد و شاهد نشان داد که تفاوتی بین دو گروه وجود نداشت. براساس نتایج ما میانگین آن در گروه مورد 2/58±8/78 و در گروه شاهد 3/64±4/52 بود. میانگین سطح سرمی آنتی بادی ضد هلیکوباکتر پیلوری در دو گروه تفاوت معنی داری داشت (0/001>P). نتایج نشان دادند 63% از گروه مورد و 33% از گروه شاهد عفونت هلیکوباکتر پیلوری داشتند. میزان نسبت شانس (OR) برای مواجهه با هلیکوباکتر پیلوری در گروه مورد به شاهد 48/3 (95% فاصله اطمینان: 9/4-47/2) بدست آمد.
در نهایت با توجه به یافته های مطالعه ما و مطالعات مشابه باید گفت احتمالا عفونت با هلیکوباکتر پیلوری با بیماری CAD ارتباط دارد.

آپاندیسیت حاد یکی از شایعترین اورژانس های جراحی است. تشخیص آن در بیماران به 23 % موارد ممکن است اشتباه باشد، برای افزایش دقت تشخیص گاه از / ویژه در خانم ها تا 2 استفاده می شود اما ارزش ESR و CRP تست های آزمایشگاهی از جمله شمارش لکوسیتی و و لزوم انجام آنها قبل از عمل همواره ESR و CRP تشخیصی آنها به ویژه ارزش تشخیصی مورد بحث و تبادل نظر بوده است. هدف از این مطالعه تعیین ارزش تشخیصی شمارش لکوسیتی و افزایش ESR و CRP در تشخیص آپاندیسیت حاد میباشد.
این مطالعه به صورت گذشته نگر بر روی 200 بیمار با تشخیص بالینی آپاندیسیت حاد که تحت عمل جراحی نیز قرار گرفته بودند انجام شده است. برای همه ی بیماران انجام شده است. سپس شاخ ص های اعتبار تست های ESR و CRP و CBC قبل از عمل (PPV) و ارزش اخباری منفی (PPV) موردنظر شامل حساسیت، ویژگی، ارزش اخباری مثبت تعیین و تجزیه و تحلیل گردیده است.
از 200 بیمار آپاندکتومی شده 124 مرد (62 %) و 76 نفر زن (38 %) بودند. میانگین سنی 29 سال و طیف سنی 15 تا 80 سال متغیر بوده است. از این میان وجود آپاندیسیت حاد در 186 نفر (93 %) در پاتولوژی تایید شد و در 14 مورد (7%) آپاندیس نرمال گزارش شده بود. میزان حساسیت، ویژگی PPV،NPV برای افزایش شمارش لکوسیتی به ترتیب 84/5 %، 34%، 94/2% و 16/7% بود. این شاخص ها برای 75/3%، 28%، 91/4% و 11% و برای معادل 72%، 22%، 90/5% و 5% بود. وقتی هر سه تست با هم برای تشخیص بکار روند این تشخیص ها به ترتیب معادل 56%، 68/5%، 96/3% و 10/9% بود.
با توجه به حساسیت و می توان نتیجه گرفت که مثبت شدن این تس ت ها در بیماران مشکوک به آپاندیسیت سبب تقویت این تست ها حاکی از آن است که منفی بودن هر NPV تشخیص بالینی می شود. ولی پایین بودن کدام از این تست ها یا مجموع هر سه تست به هیچ وجه نمیتواند وجود آپاندیسیت حاد را رد کند.

بدن پستانداران دارای سیکل های شبانه روزی فیزیولوژیکی و رفتاری می باشد که بر اساس ژنتیک و به وسیله هسته سوپراکیاسماتیک و نشانه های محیطی تنظیم می شود. این سیکل های 24 ساعته در ایجاد ریتم های هورمونی و رفتاری به خصوص خواب -بیداری و درجه حرارت نقش دار د. اختلال در این سیکل سبب جت لگ می شود و زمانی ایجاد می شود که مسافرت سریع از چند منطقه زمانی صورت گیرد به علت عدم توانایی مسافر در تنظیم ساعت درونی با ساعت منطقه زمانی اتفاق می افتد و موجب علایمی چون گیجی، بی خوابی و عدم تمرکز می شود. راه های زیادی جهت کاهش این علایم تحت بررسی است مثل نور درمانی، رژیم درمانی، مایع درمانی و هورمون درمانی ولی هنوز روش موثری جهت کاهش آن وجود ندارد.

آهن نقش حیاتی در فعالیت عضلات دارد و بعنوان بخشی از هموگلوبین باعث انتقال اکسیژن از ریه به بافت ها می گردد که همین عمل را در میوگلوبین عضله بعنوان گیرنده اکسیژن انجام می دهد تا منبعی از اکسیژن در دسترس را برای مصرف میتوکندر ی ها فراهم نمای د. آهن یک جزء در لازم می باشد. بنابراین در کمبود آهن و ک م خونی ناشی از آن، ATP سیتوکروم ها برای تولید انجام فعالیت ها و تمری ن های استقامتی هوازی و ظرفیت کاری محدود می شود. انجام ورزش های سنگین (مانند تمرینات پرسنل نظامی در پادگا ن ها) باعث یک کاهش موقت در میزان فریتین و هموگلوبین سرم می شود. از دست دادن آهن در عرق در حین ورز ش های سنگین یکی از مواردی است که می تواند باعث از دست دادن آهن در افراد نظامی گردد. از دست رفتن آهن از راه عرق در مردان بیشت ر از زنان است. آهن برای پرسنل(RDA (Recommended Dietary Allowance این مساله باعث شده تا 12 در روز (برای مردان) تخمین زده شود تا اتلاف آهن از عرق را mg نظامی در حین تمرینات جبران نماید. اندازه گیری فریتین سرم روشی مفید برای ارزیابی ذخایر آهن افراد فعال (مانند نظامیان) است و جهت افزایش جذب C در صورت وجود قطعی کمبود آهن استفاده از مکمل آن به همراه ویتامین آهن مفید می باشد.

عفونت بیمارستانی، به دنبال بستری بیمار در بیمارستان، ایجاد می شود که با میزان مرگ و میر معنی داری، همراه است و به هزینه های درمانی می افزاید. عفونت ها، اغلب مربوط به ارگانیسم هایی میباشند، که یا نسبت به آنتی بیوتیک ها مقاوم هستند یا مقاوم می شوند. تقریبا هر 5 تا 10 % بیماران پذیرفته شده به بیمارستان، دچار یک نوع عفونت می شوند این عفونت ها در با بروز عوارض بالینی و در نتیجه ایجاد زیان های مالی و جانی، رابطه ICU بیماران بخش های رخ می دهد از طریق ICU نزدیکی دارد به طوری که 25 % از موارد عفونت های بیمارستانی که در خون و تنفس منتقل شده اند. اگر چه 30 % تا 50 % از عفونت های بیمارستانی قابل پیشگیری است و پرستاران از راه های کنترل عفونت های بیمارستانی، آگاهی دارند اما عدم هماهنگی در اقدامات، متدهای آنها و کنترل ناکافی عفونت وجود دارد. بنابراین استراتژی های پیشگیری و کنترل عفونت بخصوص به منظور کسب نتایج مطلوب تر درمانی برای بیماران در ارتباط با عفونت های بیمارستان ی مورد توجه است. درنهایت، شناخت عفونت های بیمارستانی، انجام اقدامات پیشگیرانه و پذیرش این اقدامات توسط پرسنل بیمارستان می توان موارد گزارش های عفونت های بیمارستانی را کاهش داد.

ضابطه و مبنای یک عملکرد بالینی سالم در پرستا ر ی، مطابقت آن با مقررات حرفه ای و استانداردهای مراقبتی است. ما تنها در صورتی قادر به اندازه گیری و قضاوت در مورد این اصل می باشیم که پرستار، آنچه را که بر ای بیمار انجام داده است، دقیق ثبت کرده باشد. در غیر این صورت هر گونه انحراف احتمالی از این استانداردها، می تواند به منزله ارتکاب پرستار به جرم، خطا و سوء عملکرد در ار ایه خدمات تلقی شود، که به شدت سبب کاهش کیفیت مراقبت های ار ایه شده توسط سازمان های مربوطه می شود. از طرفی ما براین باوریم که مراقبتی که توسط پرستار ثبت نشده است، پس انجام نپذیرفته است. آنچه پرستار ثبت می کند و چگونگی ثبت آن می تواند در محافل قانونی نشان دهنده صلاحیت و شایستگی بال ینی پرستاران نیز باشد. در این مطالعه سعی شده است تا با ارایه راهکار اجرایی و اثر بخش و سازماندهی کمیته ثبت در پرستاری، تا حدودی به برطرف شدن مشکلات پرستاران کمک نماید.
این مطالعه مروری بوده و با جستجو در منابع کتابخانه ای، اینترنت، مقالات انجام شده است.
یکی از معضلات شایع در مسیر ارایه خدمات در واحدهای بهداشتی و درمانی، عدم آگاهی به ثبت گزارشات و تکمیل پرونده های پزشکی بیماران می باشد که این عامل ک یفیت خدمات پرستاری را کاهش می دهد. بنابراین پرستار در قبال ار ایه خدمات به بیماران باید پاسخگو باشد و مسوولیت آنچه را که انجام می دهد بپذیرد و درست نیز ثبت کند.
سازماندهی کمیته ثبت در پرستا ری می تواند سبب ارتقاء کیفیت ثبت ها و در نتیجه بهبود کیفیت خدمات پرستار ی شود. ثبت صحیح و اصولی گزارش های پرستاری یکی از مهمتر ین عملکردها و مسوولیت ها است و بهسازی مستمر پرستاران به منظور ارتقاء کیفیت ثبت پرستاری حائز اهمیت بسزایی است.

بیوفیلم دندانی اکوسیستم پیچیده ای از گونه های باکتریایی بوده که بعد از رشد و تکامل و بلوغ نهایی منجر به بروز عفونت های ادنتوژنیک می شود. این عفونت ها اغلب سیر مزمنی را طی می کنند. با این حال، در صورتی که ویرولانس باکتری های پاتوژن در داخل بیوفیلم دستخوش تغییر شود و این افزایش ویرولانس با تغییراتی در سیستم ایمنی بدن میزبان همراه شود می تواند منجر به وخامت عفونت و انتشار آن به دیگر نقاط بدن شو د. نکته ای که در درمان عفونت های ادنتوژنیک حائز اهمیت می باشد این است که ابتدا عامل اتیولوژیک عفونت مورد بررسی قرار گیرد تا با انجام دبریدمان مکانیکال با دخالت جراحی و یا درمان آنتی میکروبیال هدف محدودسازی عفونت محقق گردد. روش های جراحی اساسا تاثیر کمی داشته (با کاهش تعداد باکتری ها و اندازه ی ضایعه) و چنانچه به تنهایی به خدمت گرفته شوند، به طور اولیه منجر به بهبود علائم کلینیکی شده که در اغلب موارد اشتباها موفقیت درمانی قلمداد می شود، اما در نهایت ادنتوپاتوژن ممکن است باقی مانده و موجب مزمن شدن یا عود عفونت گردند. در این راستا معاینات میکروبیولوژیک می توانند جهت ارائه راه درمانی مطمئن تر با پیش آگهی دقیق تر عود عفونت و همچنین انتخاب موثرترین داروی آنتی بیوتیک کمک کننده باشند. داروهای آنتی باکتریال قادرند ترکیب باکتریال بیو فیلم را به طور کمی و کیفی تغییر دهند و همچنین به نواحی ای که در طول دبریدمان مکانیکال دور از دسترس ماند هاند نفوذ کرده و موثر واقع شوند. با این حال انتخاب نادرست داروهای آنتی باکتریال می تواند سبب شکل گیری گونه های مقاوم باکتریال در بیوفیلم و ایجاد عوارض جانبی شود. جهت کاهش احتمال این عارضه و حصول حداکثر تاثیر این داروهای درمانی نیاز هست که موارد کاربرد هر یک از داروهای آنتی باکتریال را در شرایط کلینیکی دانسته و از تاثیر آنتی بیوتیک های مختلف بر باکتر ی های مولد عفونت های ادنتوژنیک مطلع باشیم.

تومور میو فیبروبلاستیک التهابی در کودکان و نوجوانان مشاهده می شود. این تومور از سلول های دوکی میوفیبروبلاستیک به همراه سلول های التهابی تشکیل شده است. در این گزارش بیمار مرد 26 ساله ای بود که با علائم اسکن توده هیپودنس، هتروژن رترو CT درد و کاهش وزن، آنمی و توده شکمی مراجعه کرد. در پریتونئال با اثر فشاری بر معده، طحال و کلیه چپ با شک به ضایعه نئوپلاستیک گزارش شد. در حال حاضر به IMT قطعی شد. از آنجا که IMT پس از جراحی در بررسی میکروسکوپی عنوان یک نئوپلاسم بالقوه درنظر گرفته می شود جای آن دارد بیشتر مورد توجه پزشکان قرار گیرد و به عنوان تشخیص افتراقی آنمی و توده شکمی درنظر باشد؛ همچنین با وجود خصوصیات بافت شناختی خوش خیم تومور، به علت رفتار تهاجمی آن، پیگیری بلندمدت بالینی و رادیولوژی بیماران لازم است.