فهرست مطالب

پژوهش های مدیریت منابع انسانی - سال چهارم شماره 1 (پیاپی 11، بهار و تابستان 1391)

نشریه پژوهش های مدیریت منابع انسانی
سال چهارم شماره 1 (پیاپی 11، بهار و تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/11/14
  • تعداد عناوین: 8
|
  • بهروز دری، مجید کاوه صفحه 1
    به منظور اطمینان از پیاده سازی موفق مدیریت دانش در سازمان، مساله ی مهم در وهله ی نخست، انتخاب و ارزیابی راهبرد مدیریت دانش مطلوب است که باید بر مبنای چارچوبی متناسب بنا نهاده یا تجدید ساختار شود و غالبا می بایست تعداد زیادی از عوامل و معیارهای سازمانی را مد نظر قرار دهد. به طور معمول، برای ارزیابی و بررسی عوامل و مولفه های تدوین راهبرد از مدل تحلیل نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها ((SWOT استفاده می شود و با توجه به موزون بودن عوامل و اهمیت نسبی آن ها از روش تحلیل شبکه ای (ANP) استفاده شده است. برخلاف بسیاری از روش های تصمیم گیری چندمعیاره(MCDM) که بر فرض استقلال معیارها و گزینه ها متکی هستند، فرایند تحلیل شبکه ای می تواند ازطریق تعاملی نظام یافته، با همه گونه وابستگی بین معیارها و گزینه ها، پاسخ هایی به مراتب بهتر و دقیق تر از سایر روش های تصمیم گیری چندمعیاره عرضه کند و با توجه به برخورداری از این نوع مزیت، در این مقاله با تلفیق دو روشSWOT و ANP چارچوب موثری به منظور کمک به سازمان هایی که به دنبال ارزیابی و انتخاب دانش هستند توسعه داده شده است. مطالعه ی انجام شده در سازمان مورد بررسی نشان داد که مطلوب ترین هدف افزایش قابلیت های رهبری سازمان بوده و راهبرد بهبود نظام انگیزش و ارتباطات، بهبود روابط با کارکنان و تخصصی شدن در یک یا چند خدمت خاص به عنوان برترین راهبرد مدیریت دانش در سازمان می باشد.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، راهبرد مدیریت دانش، تصمیم گیری چندمعیاره، تحلیل نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدها، فرایند تحلیل شبکه ای
  • سکینه حاتمی، حسین دستار صفحه 27
    نیروی انسانی ماهر و کارآمد، ارزنده ترین ثروت و دارایی هر سازمان است. مباحث مربوط به یادگیری سازمانی، ازجمله عواملی است که باعث ارتقای بهره وری منابع انسانی می شود. هدف این مطالعه، بررسی نقش یادگیری سازمانی بر بهره وری نیروی انسانی از طریق توانمندسازی است. روش تحقیق توصیفی، از نوع همبستگی بوده و داده ها از طریق پرسش نامه جمع آوری شدند. نمونه ی آماری پژوهش حاضر 150 نفر از کارکنان شاغل در بخش های مختلف نفت و گاز پارس ساکن در یکی از نواحی چندگانه ی شهرک مسکونی نفت واقع در شهرستان جم به تعداد 300 نفر بودند که گزینش آن ها به روش تصادفی انجام شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار های spss و لیزرل استفاده گردید. یافته های به دست آمده از آزمون مدل یابی معادلات ساختاری، نشان داد که رابطه علی بسیار قوی میان یادگیری سازمانی و بهره وری نیروی انسانی و نیز میان یادگیری و توانمندسازی وجود دارد. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که توانمندسازی درمجموع می تواند به افزایش رابطه ی بین یادگیری و بهره وری نیروی انسانی منجر شود؛ ولی اثر مستقیم یادگیری بر بهره وری بیش تر از اثر غیرمستقیم آن ازطریق توانمندسازی در این مطالعه شناسایی شد. هم چنین نتایج آزمون همبستگی نشان داد که همبستگی بین ابعاد یادگیری و بهره وری به نسبت سایر متغیرها قوی تر.
    کلیدواژگان: بهره وری نیروی انسانی، یادگیری سازمانی، توانمندسازی کارکنان
  • علی محمد احمدوند، امیر تربتی، ناصر پوررضا صفحه 55
    به منظور پیشرفت علمی، تحول و توسعه، بهبود عملکرد و تبدیل دانشگاه مورد مطالعه به یک دانشگاه راهبردمحور، استفاده از مدیریت عملکرد سازمانی و پشتیبانی از تحقق چشم انداز ضرورت می یابد که یکی از الزامات آن استفاده از مدل های ارزیابی عملکرد می باشد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که با تلفیق مدل های ارزیابی متوازن(BSC) و تعالی سازمانی(EFQM) می توان چارچوب مناسبی را برای ارزیابی عملکرد فراهم نمود. در این مقاله، پس از بررسی مفاهیم نظری و مقایسه ی مدل های یادشده، نقاط قوت و ضعف هر یک مورد بررسی قرارگرفته و در پایان به ارایه ی مدل مفهومی مدیریت عملکرد پرداخته که نتایج مفیدی در بر داشته است. برای شناسایی اهداف راهبردی با رویکرد کارت امتیازی متوازن و متناسب با چشم انداز تعیین شده، از دو ایزار مصاحبه و پرسش نامه ی استفاده شد. سپس برای تعیین روابط علی اهداف، از ماتریس QFD استفاده شد. درپایان، به منظور هم راستاسازی این دو مدل و تحقق دو عامل اثربخشی و کارآیی، ماتریسQFD مورد استفاده قرارگرفت که تلفیق دو مدل، باعث بهبود مستمر و افزایش بهروری در دانشگاه می شود
    کلیدواژگان: ارزیابی عملکرد سازمان، کارت امتیازی متوازن (BSC)، نقشه ی راهبرد، مدل تعالی سازمان (EFQM)، موسسات آموزش عالی
  • غلامرضا بردبار، اوژن کریمی، ناصر زارع، امیررضا کنجکاو منفرد صفحه 87
    سازمان های امروزی باید برای مدیریت استعدادهای فعلی و آتی خود و به منظور پرورش افراد مناسب برای پرکردن جایگاه های کلیدی، برنامه های جانشین پروری را جاری سازند. در این راستا، می توان با استفاده از مدل شایستگی، استعدادهای انسانی را شناسایی و برنامه های آموزشی مناسب را برای پرورش آن ها فراهم نمود. هدف این مقاله شناسایی و بهینه سازی الگوی شایستگی در یکی از شرکت های فولاد آلیاژی است. در این پژوهش، پس از مطالعه ی مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق، الگوهای شایستگی شناسایی شد و رتبه بندی الگوها با استفاده از آزمون فریدمن صورت گرفت. این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و تحلیلی پیمایشی بوده و اطلاعات مورد نیاز، از طریق مطالعه ی ادبیات موجود، پرسش نامه، مصاحبه های ساختاریافته و نشست های متعدد با خبرگان جمع آوری شده است. نتایج و یافته های این آزمون نشان داد که تحصیلات، تعهد سازمانی و نگرش مثبت، به ترتیب در رتبه های برتر قرارگرفتند. درپایان، موانع فراروی اجرای طرح جانشین پروری در شرکت فولاد آلیاژی شناسایی و راه کارهای مقابله با آن نیز ارایه شده است.
    کلیدواژگان: جانشین پروری، الگوهای شایستگی، شایسته گزینی
  • سیدعلی اکبر احمدی، مرتضی مرادی*، فرانک کمال آبادی صفحه 115

    پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین پارتی بازی در سازمان و عملکرد مدیریت منابع انسانی انجام شده است. بدین منظور، رابطه ی بین پنج متغیر: پارتی بازی، مدیریت منابع انسانی، رضایت شغلی، تمایل به ترک خدمت و بیان کلمات شفاهی منفی، مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به این متغیرها، 10 فرضیه تدوین شد که به بررسی زوجی رابطه ی بین این متغیرها می پردازد. جامعه ی آماری تحقیق تمام کارکنان یکی از شرکت های صنایع کاشی کشور است که تعداد نمونه ی آماری تحقیق نیز با استفاده از فرمول نمونه گیری از جامعه ی محدود و واریانس نامعلوم تعیین شد. خلاصه ی نتایج به دست آمده از این قرار است: پارتی بازی اثر منفی معناداری بر اقدامات مدیریت منابع انسانی و رضایت شغلی می گذارد. مدیریت منابع انسانی روی رضایت شغلی اثر مثبت و روی بیان کلمات منفی درباره ی سازمان، اثر منفی می گذارد. رضایت شغلی اثر منفی معنا داری روی تمایل به ترک خدمت کارکنان و بیان کلمات منفی اعمال می کند و درنهایت مشخص شد، افرادی که قصد ترک خدمت داشته باشند در مورد سازمان بدگویی می کنند. با توجه به این نتایج واضح است که پارتی بازی یک پدیده ی غیرحرفه ای و غیراخلاقی است که بر روی کارمندان اثر منفی دارد و بیش از این که به نفع سازمان باشد، تامین منافع اعضای یک خانواده یا دوستان نزدیک را در بر دارد.

    کلیدواژگان: رابطه بازی، مدیریت منابع انسانی، رضایت شغلی، تمایل به ترک خدمت، رفتار کارکنان
  • حسینعلی حسن پور، حسن جهانشاهی، مسعود احمدی قواقی صفحه 137
    برای پیاده سازی موفق پروژه ی مدیریت دانش در سازمان ها، شناسایی عوامل موثر بر موفقیت اجرای این پروژه، ضروری است؛ زیرا شناخت این عوامل می تواند به سازمان ها در طراحی، آمادگی سنجی، برنامه ریزی و پیاده سازی مدیریت دانش یاری دهد؛ اما این عوامل اولویت یکسانی ندارند و هم چنین مستقل از هم نیستند و دارای وابستگی های درونی هستند. ازطرفی دانشگاه ها نیز به عنوان یکی از سازمان های دانش محور، نیازمند پیاده سازی مدیریت دانش هستند. بنابراین، هدف این پژوهش، شناسایی، یافتن روابط علی و اولویت بندی عوامل موثر در پیاده سازی موفق مدیریت دانش در دانشگاه ها، با روی کرد تصمیم گیری چندمعیاره ای است که وابستگی های موجود میان عوامل را نیز، در نظر می گیرد. به این منظور از روی کرد ترکیبی DEMATEL و ANP استفاده می شود. بر این اساس، این تحقیق از سه بخش اصلی شکل گرفته است. در گام اول، عوامل موثر در موفقیت مدیریت دانش، از ادبیات موضوع و محیط تحقیق استخراج می شود. پس از تایید این عوامل توسط خبرگان تحقیق، در گام دوم، وابستگی های درونی عوامل، با استفاده از روش DEMATEL محاسبه می شود و در گام سوم، به وزن دهی عوامل با استفاده از روش ANP پرداخته می شود. از نتایج مهم این تحقیق شناسایی عوامل علی و تعیین عوامل بحرانی موثر در پیاده سازی موفق مدیریت دانش در محیط های دانشگاهی است.
    کلیدواژگان: مدیریت دانش، عوامل موفقیت، فرایند تحلیل شبکه ای (ANP)، دیماتل (DEMATEL)، فازی
  • حمیدرضا عریضی سامانی، سیدمیثم دیباجی، میثم صادقی صفحه 165
    این پژوهش با هدف بررسی نقش عدالت سازمانی و حمایت سازمانی درک شده در ایجاد فضای بدبینی با توجه به الگوهای مکانی کار در منطقه ی 2 عملیات انتقال گاز به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که بین ادراک عدالت سازمانی، حمایت سازمانی درک شده و سازمان پارانویید، بین کارکنان روزکار و اقماری تفاوتی وجود ندارد؛ اما همبستگی معناداری بین عدالت سازمانی و حمایت سازمانی درک شده با سازمان پارانویید در کل نمونه وجود دارد. هم چنین نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که حمایت سازمانی درک شده و زیرمقیاس عدالت رویه ای توان پیش بینی معنادار فضای بدبینانه را در سازمان دارند و 38درصد از واریانس این سازه را تبیین می نمایند. بنابراین، با افزایش ادراک عدالت و حمایت در کارکنان، می توان به کاهش فضای بدبینی در سازمان و کمینه کردن نشانه های سازمان پارانویید پرداخت.
    کلیدواژگان: سازمان پارانویید، عدالت سازمانی، حمایت سازمانی درک شده
  • سیاوش نصرت پناه، کاوه حسنی، امید یزدی صفحه 189
    هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی بین کیفیت زندگی کاری و بهره وری نیروی انسانی در یکی از شرکت های نفتی است. روش پژوهش توصیفی همبستگی و جامعه ی آماری شامل تمام کارکنان بخش اداری شرکت نفت استان کرمانشاه(625 نفر) بود. حجم نمونه، پس از برآورد آماری، برابر با 238 نفر محاسبه شد که گزینش آنان، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با جامعه ی آماری پژوهش صورت گرفت. مدل تحلیلی این پژوهش براساس تلفیق مدل های الوانی (عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی) و والتون (کیفیت زندگی کاری) شکل گرفته است که پس از تایید روایی محتوایی توسط متخصصین در یک مطالعه ی مقدماتی، برای پایایی سوالات پرسش نامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که آلفای به دست آمده برای ابعاد عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی برابر 84/0 و برای ابعاد کیفیت زندگی کاری برابر 86/0 بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری (K-S) و رگرسیون و ضریب همبستگی پیرسون و فریدمن استفاده شد. نتایج نشان داد که بین تمام ابعاد کیفیت زندگی و بهره وری نیروی انسانی رابطه وجود دارد.
    کلیدواژگان: کیفیت زندگی کاری، بهره وری نیروی انسانی، کارکنان، شرکت های نفتی
|
  • Page 27
    Skillful human resources are often the most valuable capital in an organization. Organizational learning is one of the factors which improve human resources productivity. The aim of this research was to investigate the role of organizational learning in the human resources productivity through empowerment. The research method was descriptive (correlation) and standard questionnaires were used as data collection method. The statistical sample used in this study includes 150 employees working in different sections of Pars Oil & Gas Company and dwelled in Oil town of Jam city and 300 employees were selected randomly. For data analyzing SPSS and LISREL software were used. The finding from structural equation model test showed that there are strong positive causal relationships between organizational learning and human resource productivity and also between learning and empowerment. Furthermore the results indicated that generally empowerment can increase the relationship between learning and human resources productivity, but in this study, the direct effect of learning on productivity was identified more than its indirect effect through empowerment. Moreover, the correlation test results showed that the correlation among learning dimensions and productivity is stronger compared to other variables.
    Keywords: human resource productivity, organizational learning, employee's empowerment
  • Page 55
    Educational organizations as fundamental institutions have a vital role in preparing stable development. Thus, for scientific advancement, improvement and making of the under study university to a Strategy-focused university we need to hire the Organizational Performance Management and support the vision. In fact, using Performance Evaluation Models is obligatory. The investigations show that combination of BSC and EFQM models can prepare a suitable framework for Performance Valuation. In this paper after Literature Review, two models were compared and their strength and weakness points are explored. Then, the conceptual model of Performance is presented. For defining strategic objects with Balanced Scorecard perspective and commensurate with defined view, two justifiability and perpetuity questionnaires were hired. In order to determine relationships between the objects causes and effects the QFD matrix was used. In this way, under supervise of specialists the strategic map of studied university was drawn. Finally, in order to parallelize these two models and identify the efficiency elements QFD matrix was used by combining the two models causing a productivity increase in the studied university.
    Keywords: Performance Evaluation, Balanced Scorecard (BSC), Strategy Maps, The EFQM Excellence Model, Higher Education Institutions
  • Page 87
    Today's organizations should implement Succession planning for management of their current and future talents and development of suitable people to fill key positions. Therefore, competency models can identify human talents and provide appropriate educational programs for them. This paper aims to identify and optimize the company's competency model in Yazd Alloy Steel. In this regard, we study theoretical literature and background research and identify competency model. In terms of purpose, this investigation is typically practical and in terms of methodology/approach is survey based. Literature study, questionnaire, structured interviews and several meetings with experts have been used to collect the required data. Statistical population of this study includes all of the experts in Alloy Steel Company. In this study, the Friedman test was used to rank the competency factors. The results of this test indicate that education, organizational commitment and positive attitude are in the first rank. Finally, suggestions have been provided for improving implementation of Succession planning in alloy steel
    Keywords: Succession, Competency Models
  • Page 115

    The purpose of this study is to investigate the potential effects of nepotism on human resource management (HRM) practices. For this purpose, the relationship between variables such as; human resource management (HRM), job satisfaction (JS), quitting intention (QI) and negative word of mouth (NWM), were studied. According to these variables, 10 hypotheses were developed to examine the relationship between these variables mutually. Questionnaires were distributed between Tile industry employees. In order to test the hypothesis, LISREL software and Path Analysis Model (PAM) were used. The findings show that nepotism has a significant negative effect on HRM and job satisfaction; HRM has a significant positive effect on job satisfaction and negative effect on negative word of mouth. Job satisfaction has a meaningful negative effect on quitting intention and negative word of mouth. Findings also indicate that relationship between quitting intention and negative word of mouth is positive. This study reveals that nepotism is an unprofessional phenomenon that provides benefits merely to the family members or close friends. Therefore, nepotism paralyzes human resource practices and affects the level of satisfaction among employees. Employees may think of quitting their jobs or using negative word of mouth if their job satisfaction level is not enhanced. The study also showed that job satisfaction is the key to organizational success and high levels of job satisfaction that leads to loyalty and commitment of employees to do the job better.

    Keywords: nepotism, negative word of mouth, human resource management, job satisfaction, quitting intention
  • Page 137
    For successful implementation of knowledge management projects, identifying factors affecting the success of these projects is essential because these factors can help organization in the design, readiness assessment, planning and implementation of knowledge management. However, these factors do not have the same priority. In fact, they are not independent. Universities as a knowledge-based organization need to implement knowledge management. Hence, the objective of this paper is to identify casual relations and rank the factors affecting successful implementation of knowledge management by Fuzzy Multiple Criteria Decision Making (FMCDM) Approach in which the factors are dependence. For this purpose, the integration of DEMATEL and ANP was used. In the first part of this paper, the success factor is extracted by reviewing literature and exploring universities environment. In the second part, the inter relations among factors are calculated by using DEMATEL method. In the third part, the criteria weights were obtained by using ANP method. Because of the complexity of the ANP, this study proposes a new methodology to simplify the process. Identifying casual relations and critical factors in implementation knowledge management projects in universities is the main result of this paper.
    Keywords: Knowledge management, success factor, ANP, DEMATEL, Fuzzy
  • Page 165
    This study examined the role of perceived organizational support and organizational justice in paranoid climate by considering of work location patterns among district 2 of gas transition operation station personnel. According to this aim, 50 expatriate personnel and 50 daytime (normal schedule) personnel were selected via stratified randomized sampling method among four stations. Data was analyzed by using stepwise regression analysis, independent T-test and Pearson correlation. The results revealed that there is no difference between daytime and expatriate among organizational justice, perceived organizational support and paranoid organization; but there is a significant correlation between organizational justice, perceived organizational support and paranoid organization in total sample. Stepwise regression showed justice and support among employee.that perceived organizational support and procedural justice can predict organization’s paranoid climate significantly and explain 38 percent of this construct. Accordingly paranoid climate and symptoms of paranoid organization can be significantly reduced by increasing perception of
    Keywords: Paranoid Organization, Organizational Justice, Perceived Organizational Support, Work Place Patterns
  • Page 189
    This study examined the relationship between quality of work life and productivity of labor in the oil company's Kermanshah province. The research method was descriptive correlation. Statistical population includes all administrative staff, 625 persons, of Kermanshah Oil Company. Sample size, after the statistical estimates, was calculated equal to 238 people. For selecting them, stratified random sampling method compatible with the study sample was used. Analytical model of this research is based on combination of Colorful Models, factors affecting human resources productivity, and Walton, Quality of Work Life. The validity of the model was confirmed by the experts in a preliminary study. Cronbach's alpha method was used for reliability of questionnaires. Calculated alpha for dimensions affecting human resources productivity was 0.84 and for dimensions of Quality of Work Life was 0.86. K-S Statistical methods, Regression, Pearson and Friedman's correlation coefficient were used for analyzing data. Results show that there are relationships among all of the dimensions of Quality of Work Life and human resources productivity.
    Keywords: Quality of Work Life, Human Resources Productivity, Employees, Oil Companies