فهرست مطالب

فصلنامه مطالعات راهبردی
سال پانزدهم شماره 2 (پیاپی 56، تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/05/05
  • تعداد عناوین: 7
|
  • مهدی میرمحمدی صفحه 7
    نوشتار حاضر به دنبال بررسی ایده «علمی بودن یا امکان مطالعه علمی اطلاعات» است. نویسنده در پاسخ به پرسش پژوهش، با طرح دو فرضیه تشابه روش شناختی اطلاعات و علم و هم سانی هستی شناختی این دو، مدعی علمی بودن فرایند تولید شناخت اطلاعاتی و همچنین، اشتراک ویژگی های هستی شناختی شناخت علمی و شناخت اطلاعاتی است. نویسنده در پایان مقاله بر آن است که علمی بودن یا نبودن اطلاعات، بدون توجه دانشگاهیان به آن در پژوهش های خود، همچنان در حد ادعا باقی خواهد ماند و ورود اطلاعات به موضوعات پژوهشی دانشگاهی است که علمی بودن آن را تضمین خواهد کرد.
    کلیدواژگان: اطلاعات، علم، روش پژوهش، چرخه اطلاعات، عینیت، بی طرفی علمی، استقلال اطلاعاتی، پیش بینی
  • سید طه فاضل صفحه 41
    تولید علم بومی، حاصل فرایندی است که در آن مسائل بومی بنیان فعالیت های علمی را پی ریزی می نماید. شناخت مسائل بومی در این رویکرد، اولین قدم در ساحت تولید علم بومی است. علاوه بر شناخت مسائل بومی، گردآوردی داده ها و اطلاعات معتبر، به علاوه فرضیه سازی بر اساس ذهنیت های مستعد، فراهم کننده زمینه برای تحلیل مناسب و نظریه پردازی بومی است. در مقاله حاضر، ضمن مروری بر مفهوم تولید علم بومی، به این مساله اشاره می گردد که سازمان های اطلاعاتی از طریق شناسایی مسائل، تولید داده های معتبر و سرریز دانش اطلاعاتی درون سازمانی به جامعه علمی، در تولید علم بومی تاثیرگذارند.
    کلیدواژگان: علم، علم بومی، تولید علم، مساله یابی، داده های بومی، سازمان های اطلاعاتی
  • غلامرضا سالارکیا صفحه 67
    در مقاله پیش رو، پس از آنکه دلایل پنهان کاری در دولت ها، به ویژه در سازمان های اطلاعاتی تبیین می شود، این سوال مطرح می گردد که در حال حاضر، پنهان کاری چه بخشی از هویت اطلاعات را به خود اختصاص داده و چه جایگاهی در اطلاعات دارد؟ نویسنده دو فرضیه رقیب را در پاسخ به این سوال طرح می نماید. فرضیه اصلی، پنهان کاری را یکی از ویژگی های هستی شناختی اطلاعات می داند و فرضیه رقیب آن را ابزاری برای کار اطلاعاتی معرفی می کند. پس از بررسی دو ادعای فوق، نگارنده در آخر نتیجه گیری می نماید که پنهان کاری اساسا بخشی جدانشدنی از هویت اطلاعات است و ریشه ای هستی شناختی در آن دارد
    کلیدواژگان: پنهان کاری، پنهان بودگی، شفافیت، طبقه بندی، حیطه بندی، ویژگی های اطلاعات، نظارت بر اطلاعات، سوء استفاده از اطلاعات
  • عبدالمحمود محمدی لرد صفحه 91
    در این مقاله سعی شده است مدل های پیش بینی برخی سازمان های اطلاعاتی در خصوص بی ثباتی سیاسی مورد آزمون علمی قرار گرفته و علل ناکارآمدی آنها در پیش بینی دقیق تحولات خاورمیانه تبیین شود. مطابق فرضیه مقاله، مدل های پیش بینی کمی سازمان های اطلاعاتی، به دلیل اتکا به همبستگی به جای علیت و فقدان شناخت عمیق از کیس ها و جامعه آماری خود، از قابلیت کمتری برای پیش بینی دقیق تحولات اجتماعی برخوردارند. برای آزمون این فرضیه به صورت علمی، ابتدا پیش بینی مدل های کمی برخی از سازمان های اطلاعاتی در خصوص تحولات خاورمیانه ارزیابی شده و سپس مدل کیفی رقیب برای پیش بینی بی ثباتی سیاسی ابداع شده است.
    کلیدواژگان: پیش بینی، تحلیل اطلاعاتی، بی ثباتی سیاسی، مدل علی
  • محمودرضا گلشن پژوه صفحه 117
    سازمان های امنیتی و اطلاعاتی، نقش بالقوه و بالفعل عمیقی در ارتقا و بهره بری از منابع اقتدار نرم کشور بر عهده دارند. در این خصوص می توان از طریق برخی شواهد، به یقین (و یا با درصدی بالا) از دخالت و خط دهی نهادهای اطلاعاتی به سیستم های سیاست خارجی، اقتصادی و یا فرهنگی کشور برای بهبود وجهه خود یا تخریب وجهه حریف سخن به میان آورد. مقاله حاضر تلاش دارد با حرکت در محدوده های تعریف شده فوق، در حد امکان نقش سازمان های اطلاعاتی و امنیتی را در تقویت وجوه قدرت نرم کشور بررسی کند. فرضیه اصلی آن است که عملکرد نهادهای امنیتی و اطلاعاتی در ارائه و نشر اطلاعات می تواند به عنوان ابزار اقناع و در جهت ارتقای قدرت نرم کشور به کار رود.
    کلیدواژگان: سازمان اطلاعاتی، قدرت نرم، رسانه، سبک زندگی، هنر
  • علیرضا قاضی زاده صفحه 141
    قدرت اطلاعاتی از جمله مولفه های مهم در سازمان های اطلاعاتی است که عوامل متعددی در ارتقاء آن دخالت دارند. این نوع قدرت تابعی از شناخت و کنترل است. منابع تولیدکننده، فرآیند توزیع و نحوه به کارگیری (عاملیت) قدرت، محورهای کلیدی در قدرت اطلاعاتی هستند. یکی از مولفه های اثرگذار بر قدرت سازمان های اطلاعاتی، میزان و کیفیت بهره برداری از فناوری های پیشرفته می باشد. این اثرگذاری صرفا به عنوان عامل مادی تلقی نمی شود، بلکه قادر است حوزه های رفتاری و هنجاری را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این مقاله به دنبال پاسخ به چیستی قدرت اطلاعاتی و تاثیر فناوری بر آن می باشد. به نظر می رسد فناوری موجب شده سازمان های اطلاعاتی با بهره گیری از این پدیده، شناخت و نظارت بر پدیده ها و نیز میزان کنترل اطلاعاتی خود بر محیط ملی و پیرامونی را افزایش دهند.
    کلیدواژگان: فناوری، قدرت اطلاعاتی، نظارت و شناخت اطلاعاتی، کنترل اطلاعاتی، برتری اطلاعاتی
  • علی خلیلی پور رکن آبادی، یاسر نورعلی وند صفحه 167
    مقاله حاضر در پی پاسخ گویی به این پرسش است که تهدیدهای سایبری چگونه بر امنیت ملی تاثیر می گذارند و این اثرگذاری در چه ابعادی خود را نمایان می سازد. در پاسخ می توان گفت این تهدید به علت برخورداری از ویژگی هایی چون قیمت پایین ورود، گمنامی و تاثیرگذاری شگرف، پدیده ای به نام انتشار قدرت را به وجود آورده است که نه تنها باعث شده دولت های کوچک از ظرفیت بیشتری برای اعمال قدرت در این فضا برخوردار شوند، بلکه منجر به ورود بازیگران جدیدی همچون شرکت ها، گروه های سازمان یافته و افراد به معادلات قدرت جهانی شده است. بنابراین، این پدیده امنیت ملی را از ابعاد مفهوم امنیت، دولت محوری در امنیت، بعد جغرافیایی تهدید، گستردگی آسیب پذیری ها، شیوه مقابله با تهدیدها و تعدد بازیگران در این عرصه، تحت تاثیر قرار داده است.
    کلیدواژگان: فضای سایبری، تهدیدهای سایبری، جنگ سایبری، تروریسم سایبری، جاسوسی سایبری، امنیت ملی
|
  • Mahdy Mirmohammady Page 7
    This article tries to evaluate the idea of “intelligence as a scientific phenomenon and the possibility of scientific study in intelligence field”. Author has two hypothesis: first he argues for methodological similarity between intelligence and science, and then as a second hypothesis, tries to describe ontological similarities between scientific knowledge and intelligence knoweledge. Having explained these two complementary claims, author argues that without academic presence, the idea of intelligence as a scientific phenomenon would remain as a mere claim. So exposing intelligence for academic research agenda would shape its scientific nature.
    Keywords: intelligence, science, research method, intelligence cycle, objectivity, scientific impartiality, scientific neutrality, intelligence independence, prediction
  • Seyed Taha Fazel Page 41
    Indigenous science production is a process based on indigenous problems. So identification of these problems is the firt step in this process. Beside this founding step, gathering appropriate and verified data, and hypothesizing by capable local elites, would provide the prerequisite for indigenous theorization. This article, after a short review on the concept of indigenous science production, argues that intelligence agencie could be a source of indigenous science through identification of problems, gathering verified data, and spill over of their organizational knowledge to academic community.
    Keywords: Science, indigenous science, science production, identification of problems, indigenous data, intelligence agencies
  • Gholamreza Salarkia Page 67
    This article, after a brief review of causes of secrecy in state administrations, especially in intelligence agencies, tries to describe secrecy’s status in the identity of intelligence. Author, in response to the question of research, has two competing hypothesis. The main hypothesis argues that secrecy is an ontological characteristic of intelligence. In contrast, the second hypothesis describes secrecy an instrument of intelligence operations. After arguments for and against the hypoethses, author concludes that secrecy is indispensible part to intelligence and must be considefed as an ontological characteristic.
    Keywords: secrecy, openness, classification, departmentalization, ontological characteristic, secrecy as an instrument
  • Abdolmahmod Mohammadilord Page 91
    This article tries to evaluate some prediction modles of intelligence agencies on political instability, and explain their failure in predicting recent Middle East developments. Author, in his hypothesis, claims that quantitative prediction modles of intelligence agencies because of reliance on correlation rather than causation, and lack of adequate knowledge of their cases, has a limited capability for prediction. To evaluate his hypothesis, author describes quantitative modle’s prediction of Middle East developments and then compares it with his own qualitative model’s prediction.
    Keywords: prediction, intelligence analysis, political instability, causal modle
  • Mahmoudreza Golshanpazhooh Page 117
    Intelligence and security agencies has actual and potential role in promoting and using soft power resources. For instance, intelligence agencies in cooperation with other parts of state administration, trie to improve their country’s image or to degrade adversary’s image in international sphere. Author tries to describe intelligence role in strengthening soft power. The main hypothesis of article claims that intelligence agencies are tools of persuation and their intelligence products by convincing the public, can improve the soft power.
    Keywords: intelligence agencies, soft power, media, life style, art
  • Ali Ghazizadeh Page 141
    Intelligence power is one of the important components in intelligence agencies which are dependent on different variables. This power is defined based on knowledge and control. Technology is one of the influential factors on intelligence power, which has both objective and normative effects in intelligence. Author claims that technology as an instrument has increased the knowledge production capabilities and has improved intelligence controls on national and international phenomenon.
    Keywords: technology, intelligence power, intelligence knowledge, intelligence control, intelligence dominance
  • Ali Khalilipor Roknabadi, Yaser Nooralivand Page 167
    This article tries to explain effects of cyber threats on national security. Authors claim that cyber threats has raised phenomenon of power dispersion which enables small states toexercise their authority, and enables new actors like corporations, organized groups and individuals, to participate in globalised power equations. So they argue that, cyber threat has influences on national security in aspects of: concept of security, state-centrism in security, geographical aspect of threats, diffusion of vulenerabilities, diversity of actors in security field and way of confronting threats.
    Keywords: cyber space, cyber threats, cyber war, cyber terrorism, cyber spy, national security