فهرست مطالب

پژوهشهای حقوقی - پیاپی 21 (بهار و تابستان 1391)

مجله پژوهشهای حقوقی
پیاپی 21 (بهار و تابستان 1391)

  • تاریخ انتشار: 1391/05/05
  • تعداد عناوین: 8
|
  • دکتر محمود باقری، سیمین عباسی صفحه 9

    مجوزهای اجباری یکی از روش های تعامل میان حقوق رقابت و حقوق مالکیت فکری هستند. این مجوزها بدون رضایت دارنده حقوق مالکیت فکری صادر می شوند و معمولا در تمامی نظام های حقوقی که حقوق مالکیت فکری در آن ها اعمال می شود به کار می روند تا از سوء استفاده دارندگان این گونه حقوق جلوگیری شود. تقاوت اساسی بین نظام های حقوقی، در قلمرو و محدوده اجرای این گونه مجوزهاست. کشورهای در حال توسعه، مجوزهای اجباری را به نحو وسیع در راستای اهداف بهداشتی و تجاری استفاده می کنند ولی کشورهای توسعه یافته از این مجوزها به صورت محدود و با شرایط خاص استفاده می کنند. در حقیقت هر کدام از این گروه ها بر اساس منافع و اقتصاد خود در خصوص مجوز اجباری تصمیم می گیرند.

    کلیدواژگان: کشورهای در حال توسعه، کشورهای توسعه یافته، مجوز اجباری، حقوق مالکیت فکری، شرکت های داروسازی، بهداشت عمومی
  • دکتر حسین سیمایی صراف، حامد ملکشاهی صفحه 35

    از آنجا که زبان، پایه تمام کنش های انسانی است و علم هم به عنوان یک کنش بر بستر زبان شکل می گیرد، اهمیت زبان و اصطلاحات حقوقی کمتر از علم حقوق نیست. به منظور بررسی زبان حقوق ایران، پس از بررسی و تحلیل مفاهیمی مانند مدرنیته، روح علمی، زبان علمی و ویژگی های آن، تطورات، و نوسان های زبان علم حقوق ایران را در پرتو زبان های علمی مدرن بررسی و تحلیل خواهیم کرد. همچنین به بررسی این موضوع خواهیم پرداخت که زبان حقوق ایران به عنوان یک زبان علمی، واژگان و اصطلاحات را از چه بستری می سازد. آیا از زبان فارسی بهره می گیرد یا زبان مایه عربی؟ و آیا برای باروری زبان فارسی در عرصه حقوق تلاشی صورت گرفته است؟ در پاسخ خواهیم دید که حقوق ایران واژگان و اصطلاحات خود را از مایه زبان عربی می سازد. با وجود این، تلاش هایی نه چندان نظام مند و پیگیرانه برای میدان دادن به زبان، اصطلاحات و واژگان فارسی صورت گرفته است که ما آن را تحت عنوان نوسان های زبان حقوق ایران تحلیل خواهیم کرد.

    کلیدواژگان: زبان علمی، حقوق ایران، واژگان، زبان فارسی، زبان عربی
  • دکتر سیدمنصور میرسعیدی، حجت نجارزاده اهری صفحه 57

    ماده20 کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد مبارزه با فساد مصوب سال 2005 حاوی یک توصیه مهم به کشورهای عضو مبنی بر جرم انگاری «داراشدن من غیرحق» میباشد، چنان دارا شدنی که نسبت به درآمد قانونی کارگزار عمومی قابل توجیه نباشد و از روی عمد ارتکاب یافته باشد. جمهوری اسلامی ایران در سال 1387 شمسی به این کنوانسیون ملحق شده است و از آنجا که پیوستن به یک کنوانسیون بین المللی همواره با الزامات و تعهداتی مبنی بر انطباق قوانین داخلی با مقررات کنوانسیون مربوطه همراه است، لذا این نوشتار قصد دارد ابتدا به معرفی و توضیح «داراشدن من غیرحق» از منظر کنوانسیون صدرالاشاره بپردازد و در قسمت دوم نیز این تاسیس حقوقی بین المللی را در قوانین و مقررات داخلی بررسی نماید.

    کلیدواژگان: کنوانسیون مبارزه با فساد، دارا شدن من غیرحق، فساد مالی، تحصیل مال نامشروع، کارگزاران عمومی
  • حمیدرضا علیخانی، سعید عباسی صفحه 81

    در سال 1996، قانون داوری جدید انگلستان به تصویب رسید. این قانون بسیار جامع و مفصل بوده و بر داوری های داخلی و بین المللی اعمال می شود. با تصویب این قانون برخی نهادهای حقوقی جدیدی به حقوق انگلستان وارد شدند، برخی از مقررات قبل تغییر یافته و برخی مقررات موجود از حقوق عرفی انگلستان در قالب حقوق نوشته درآمدند. در ایران نیز در سال 1376، قانون داوری تجاری بین المللی ایران به تصویب رسید که اولین قانون خاص ایران در زمینه داوری محسوب می شود. به خلاف قانون انگلستان، این قانون تنها ناظر بر داوری های بین المللی است. این قانون مفاهیم حقوقی جدیدی را وارد نظام حقوقی ایران کرده و تحول عظیمی در این رابطه ایجاد کرده است. هر چند که قانون ایران اقتباسی است از قانون نمونه آنسیترال، اما قواعد داوری ایران را به سطح شناخته ترین قواعد جدید و همپای آخرین تحولات جهانی در این زمینه، توسعه داده است.

    کلیدواژگان: قانون داوری، انگلستان، ایران، دستاوردهای جدید
  • نفیسه بهرامی صفحه 115

    با تصویب کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی های اساسی در سال 1950 و با بررسی برخی آراء صادره توسط دادگاه اروپایی حقوق بشر، نقش محوری و بنیادین این حقوق در مرحله تحقیقات مقدماتی به اثبات رسیده است. اصل برائت در ارتباطی تنگاتنگ با اصل استقلال و بی طرفی قرار دارد که نقض هر کدام از این اصول، نقض دیگری را به همراه خواهد داشت. در صورت آزادی متهم در برقراری ارتباط با وکیل خود، مقدمات تهیه دفاعیه فراهم خواهد شد. حق مساعدت زبانی یا برخورداری از مترجم سومین حقی است که مبین برگزاری یک دادرسی به معنای صحیح حتی در رسیدگی های غیابی است. همچنین حق آگاهی فوری و دقیق متهم از علت و ماهیت اتهام به زبانی که قابل درک باشد از دیگر لوازم یک رسیدگی عادلانه است. باید خاطر نشان کرد که مدت زمان لازم جهت فراهم کردن مقدمات دفاع در هر پرونده متفاوت است. حق آزادی متهم تا زمان محاکمه اصل دیگری است که کنوانسیون مزبور این حق را مطلق می داند. فی الجمله، در صورت رعایت حقوق مربوط به رسیدگی منصفانه در مرحله تحقیقات مقدماتی، یک رسیدگی عادلانه دور از انتظار نیست

    کلیدواژگان: حقوق بشر، محاکمه عادلانه، تحقیقات مقدماتی، کنوانسیون اروپایی حقوق بشر، دادگاه اروپایی حقوق بشر
  • امیرارسلان رسول پور، عبدالله عابدینی صفحه 133

    ماده 38 اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری که به برشماری منابع حقوق بین الملل اختصاص یافته است با توجه به اعتبار نسبی آرای قضایی (ماده 59)، از رویه قضایی به عنوان وسیله ای برای احراز قواعد حقوقی یاد می کند. با وجود این، در گذر زمان آرای قضایی، به ویژه آرای دیوان بین المللی دادگستری، موقعیت خویش به عنوان منبع فرعی حقوق بین الملل را درنوردیده از منزلت و مرتبتی والاتر از منطوق مقرر در ماده 38 اساسنامه دیوان برخوردار گشته اند.

    کلیدواژگان: منابع حقوق بین الملل، رویه قضایی، دیوان بین المللی دادگستری، منبع اصلی، منبع فرعی، عدالت، منابع شکلی و مادی، تقنین قضایی
  • مریم همتی صفحه 177

    یکی از مجازات هایی که امروزه به دلایل مختلف از جمله: سهولت اجرا، به نفع خزانه دولت بودن و عدم ایجاد عادت در مجرمان مورد توجه قانونگذاران قرار گرفته، جزای نقدی است. با توجه به اینکه این مجازات در حقوق کیفری ایران و انگلستان پیش بینی شده، لذا مقاله حاضر به بررسی مقررات اجرایی این کیفر که تقریبا در هر دو کشور اعمال می شوند می پردازد. این اقدامات شامل اعطاء مهلت، تقسیط، استیفا از اموال مجرم و حبس در صورت عدم پرداخت جزای نقدی است که در قالب چهار گفتار بررسی شده اند.

    کلیدواژگان: جزا، جزای نقدی، مقررات اجرایی، حقوق کیفری
  • دکتر هیبت الله نژندی منش صفحه 193

    صدور قطعنامه 827 شورای امنیت در 25 مه 1993 و تشکیل دادگاه کیفری بین المللی یوگسلاوی سابق بر اساس آن، امید به مقابله موثر با جنایات ارتکابی صرب ها در یوگسلاوی سابق را افزون ساخت. صدور کیفرخواست علیه رادوان کارادزیچ در سال 1995 نقطه عطفی در انجام ماموریت قضایی دادگاه محسوب می شد؛ زیرا متهم این کیفرخواست به لحاظ وسعت و شدت جنایات ارتکابی، به قصاب بالکان شهرت یافته بود. پس از صدور کیفرخواست، قصاب بالکان حدود سیزده سال متواری بود و به تدریج امید به دستگیری و محاکمه وی به یاس می گرایید. دستگیری کارادزیچ در سال 2008 و محاکمه وی توسط دادگاه کیفری یوگسلاوی سابق نشان داد که برای گریز از چنگال عدالت نیز ممکن است نقطه پایانی قابل تصور باشد. دقت دادگاه یوگسلاوی در رعایت موازین دادرسی منصفانه در محاکمه کارادزیچ، مبین تلاش دادگاه در عدم تاثیرپذیری از القاآت رسانه ها و فشار افکار عمومی در اجرای عدالت کیفری است.

    کلیدواژگان: دادگاه کیفری یوگسلاوی، رادوان کارادزیچ، قصاب بالکان، شورای امنیت، جنایات بین المللی، بی کیفری، عدالت کیفری بین المللی
|
  • Mahmood Bagheri, Simin Abbasi Page 9

    Compulsory licensing is one of cooperation ways between intellectual property law and competition law. A compulsory license is a permission from a public authority to exploit an invention without the consent of the patent holder. The licensing usually uses in all legal systems to restraint intellectual property owner from abuse. Fundamental difference between legal systems is scope of enforcing of the licensing. Developing countries use spread compulsory licensing for health and commercial purposes but developed countries use the licensing with limited usage and with special circumstances. In fact, each of them decides according to their economy and interests.

    Keywords: Compulsory License, Intellectual Property, Developing Countries, Public Health, Pharmaceutical Companies
  • Hossein Simaee Sarraf, Hamed Malekshahi Page 35

    Since language is the basis for all human interactions and since science as an action takes place in the context of language, this paper intends to analyze the characteristics, changes, and fluctuations of the legal language in Iran in the light of modern scientific languages. For this purpose, first of all such concepts as modernity, scientific spirit, and scientific language and its characteristics will be examined as an introduction to the subject. The significance of the legal language and legal terms is not less than the legal science itself. As we proceed, we face such questions as follow: how does the language of law in Iran as a scientific language make its scientific terms and vocabulary? Does it depend on Persian language or Arabic language? Which efforts have been made in order to fertilize the legal language? Although some unsystematic and inconstant efforts have been made to use Persian terms and vocabulary (which will be analyzed as part of the fluctuations of the legal language in Iran), it can be said that the legal language in Iran depends heavily on Arabic language.

    Keywords: Scientific Language, Iranian Law, Vocabulary, Persian Language, Arabic Language
  • Hamid Reza Alikhani, Saeid Abasi Page 81

    In 1996, England new arbitration act was adopted. This act was an comprehensive one and was applicable to both internal and international arbitrations. By passing this act, some new legal institutions entered into England legal order, some earlier provisions changed, and some existing rules in common law transferred into positive law. In the same manner, in 1997, Iranian international trade arbitration act was passed which was the first act exclusively in the field of arbitrations. Unlike the England arbitration act, this act is applicable only to international arbitrations. This Act, entered some new legal concepts into legal order of Iran and made a huge evolution in this area. Iranian Act, however, is an adaptation from UNCITRAL model law, but developed the arbitration rules of Iran to the global most known and developed rules in this field.

    Keywords: Arbitration Act, England, Iran, New Achievements
  • Nafisseh Bahrami Page 115

    With the legislation of the European Convention on Human Rights and Fundamental Freedoms in 1950 and with the examination of the judgments made by the European court of Human Rights, dealt with in this Essay, the basic role of such rights in the introductory phase of pre-trial investigation is well proved. The Principle of Innocence has a close relationship with the Principle of Autonomy and Impartiality, the violation of each of these principles, shall result in the violation of the other ones. On the other hand, if the suspect is entitled to freely contact their attorney, due preparation for the Defense Bill shall be made feasible. The right to enjoy language assistance or having a translator, is the third right, which results in a fair trial, even in contumacy proceedings. Moreover, the right to be immediately and carefully informed of the reason and nature of the charge in an understandable language is one of the other requirements of a fair trial. It is mentionable that the duration necessary for the provision of defense preparations may be different in each case. The right of liberty of the suspect during the court procedure is another right, which is deemed to be an absolute right within the Convention and the application of any limitations on it shall be unacceptable. As a result, it may be claimed that the rights related to a fair trial are respected in the phase of pre- trial investigation; a fair trial may be expected.

  • Amir Arsalan Rasoolpour, Abdollah Abedini Page 133

    International law is a system in which the rules, principles and norms form its legal foundation. In this area, structural characteristics of the system, based on the legal equality of states, is different from ethos of domestic and transnational orders. Decentralization is a prominent feature involved with international legal order. Therefore, international case law (jurisprudence) which is reflection of states consent in order to peaceful settlement of disputes has deserved, more than this, to pay attention to it. Hence, the authors have this view that parallel of static and dynamic transformations in international community, international case law is also moving from as a secondary and subsidiary means of determinations of rules of law to as a primarily and principal sources of international law. The focus of this paper will be on the international court of justice.

    Keywords: International Law, Sources, International Case Law, International Court of Justice